Ֆրանսիահայ լրագրող Լեո Նիկոլյանը 16 օր շարունակ հացադուլ է անում Երևանի օդանավակայանում՝ Հայաստան մուտք գործելու արգելքից հետո։

57-ամյա Նիկոլյանը խիզախ հետաքննող լրագրող է, որը բազմաթիվ վեճեր է առաջացրել կարևոր անձանց մասին իր բացահայտումների պատճառով: Նա եղել է Արցախի հակամարտության և Իսրայել-Լիբանան սահմանին վերջերս տեղի ունեցած բախումների առաջնագծում, վիրավորվել է երկու հակամարտությունների ժամանակ:

Անցած 30 տարիների ընթացքում Նիկոլյանը տասնյակ անգամ այցելել է Հայաստան ու Արցախ և հարցազրույցներ ունեցել բարձրաստիճան պաշտոնյաների հետ: Այնուամենայնիվ, այն, ինչին նա բախվեց երկու շաբաթ առաջ Երևանի օդանավակայանում իր վերջին այցի ժամանակ, բոլորովին անսպասելի էր և ցնցող:

Ապրիլի սկզբին Նիկոլյանն այցելել էր Հայաստանի Տավուշի մարզի Ոսկեպար գյուղ և հարցազրույց ունեցել Տավուշի թեմի առաջնորդ Բագրատ արքեպիսկոպոս Գալստանյանի հետ, որը ղեկավարում է ժողովրդական շարժումը՝ ընդդեմ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի վերջերս կայացրած որոշման՝ հանձնելու չորս հայկական սահմանային գյուղերը Ադրբեջանին:

Ապրիլի վերջին, երբ Նիկոլյանը փորձեց վերադառնալ Հայաստան, Երևանի օդանավակայանում ներգաղթի ծառայության աշխատակիցները նրան ասացին, որ իրեն թույլ չի տրվում մուտք գործել երկիր: Հարցին, թե ինչու, նրան պատասխանեցին, որ նա «վտանգ է ներկայացնում Հայաստանի անվտանգությանը»: Սա ծիծաղելի մեղադրանք է, քանի որ Նիկոլյանը պրոֆեսիոնալ լրագրող է, որը հայկական որևէ օրենք չի խախտել և հանցագործություն չի կատարել:

Ցավոք, Նիկոլյանը միակ սփյուռքահայը չէ, ում մուտքն արգելված է Հայաստան: Մի քանի այլ անձանց ևս Երևանի օդանավակայանում վայրէջքից հետո ասել են, որ իրենց թույլ չի տրվում այցելել Հայաստան: Նրանցից ոչ մեկը ոչ մի անօրինական կամ հանցավոր բան չէր արել, որ նման կոշտ պատժի արժանանար: Բացի այդ, եթե նրանք որևէ օրենք են խախտել կամ վտանգ են ներկայացնում Հայաստանի անվտանգության համար, նրանց պետք է ձերբակալեին օդանավակայանում և կանգնեին դատարանի առջև՝ նրանց ճակատագիրը որոշելու համար։ Որևէ պաշտոնատար անձ, անկախ իր կոչումից և պաշտոնից, իրավունք չունի դատական իշխանության անունից կամայական որոշումներ կայացնել։

Բացի այդ, վարչապետ Փաշինյանը իրավունք չունի որոշելու, թե ով կարող է մուտք գործել երկիր: Հայաստանը նրա առանձնատունը չէ: Նա չի կարող որոշել, թե ում թույլ տալ կամ ում թույլ չտալ: Հայաստանը աշխարհի բոլոր 10 միլիոն հայերի հայրենիքն է, և ոչ մի պաշտոնյա իրավունք չունի օրինական պատճառի բացակայության դեպքում արգելել նրանցից որևէ մեկի մուտքը երկիր:

Նիկոլյանի և մի քանի այլ սփյուռքահայերի մուտքը Հայաստան արգելված է միայն այն պատճառով, որ նրանք համարձակվել են քննադատել Փաշինյանի պարտվողական քաղաքականությունը։Վարչապետը բազմիցս հայտարարել է, որ ժողովրդավար է: Սակայն, խոսքի ազատությունը ժողովրդավարության հիմնարար սկզբունքներից մեկն է, որը հաճախ խախտվում է Հայաստանի իշխանությունների կողմից, որոնք երկիրը վերածել են միանձնյա կառավարման՝ բռնապետության:

Իրավիճակն ավելի վատթարացավ, երբ Մուրադ Փափազյանին, Փաշինյանի ֆրանսահայ հայտնի քննադատին, թույլ չտվեցին մուտք գործել Հայաստան, և նա հայց ներկայացրեց հայկական դատարան, որն էլ ապօրինի համարեց կառավարության արգելքը: Քանի որ հայ պաշտոնյաները 30 օր ժամանակ ունեին բողոքարկելու ավելի ցածր ատյանի դատարանի որոշումը, ոչ ոք չգիտեր, թե արդյոք նրանք նման բողոք կներկայացնեն: Բարեբախտաբար, երբ Փաշինյանն այցելեց Փարիզ այդ 30 օրերի ընթացքում, նախագահ Էմանուել Մակրոնը հանդիպեց Փափազյանի և Փաշինյանի հետ և հորդորեց վարչապետին հրաժարվել Փափազյանի հետապնդումից: Փաշինյանը դժկամությամբ համաձայնեց չեղարկել բողոքը, բայց ամոթալի էր, որ օտար երկրի ղեկավարը ստիպված էր միջամտել հայկական ներքին գործերին:

Մինչդեռ, Նիկոլյանը վերջին 16 օրվա ընթացքում հյուծվում է Երևանի օդանավակայանում: Մեր բազմաթիվ հեռախոսազրույցների ընթացքում նա ինձ ասաց, որ կշարունակի իր հացադուլը, նույնիսկ եթե դա հանգեցնի մահվան:

Նրա կյանքը վտանգված է, քանի որ նա մի քանի լուրջ հիվանդություններ ունի։ Ժամանակ առ ժամանակ տեղի բուժանձնակազմը գալիս է նրա ճնշումը չափելու և մի քանի ներարկումներ անելու։ Նրան թույլ չեն տալիս դուրս գալ օդանավակայանից որևէ բուժօգնության համար: Վերջին օրերին շտապօգնության մեքենա էին ուղարկել օդանավակայան՝ ստուգելու նրա արյան ճնշումը, սրտի աշխատանքը և ևս մեկ ներարկում անելու։

Նիկոլյանի վիճակն անորոշ է: Նա ինձ ասում է՝ քանի որ ինքը գտնվում է օդանավակայանի միջազգայնորեն պահպանվող «չեզոք գոտում», հայ պաշտոնյաները չեն կարող որևէ գործողություն ձեռնարկել իր դեմ: Վերջիններս փորձել են համոզել նրան նստել Փարիզ մեկնող ինքնաթիռը, ինչից նա հրաժարվել է։ Նրան նաև սենդվիչներ և ջուր են առաջարկել, որոնք նա մերժել է:

Նիկոլյանն ինձ ասաց, որ մտադիր է սովամահ լինել Երևանի օդանավակայանում: Նա կարծում է, որ իր մահն ամոթալի կլինի վարչապետի համար: Ես համոզված չեմ, որ նա ճիշտ է: Կարծում եմ, որ դա խայտառակություն կլինի Հայաստանի Հանրապետության հեղինակության համար:

Երևանում Ֆրանսիայի դեսպանատունը, հակառակ իր դիվանագիտական պարտավորություններին, հրաժարվել է այցելել սեփական քաղաքացուն՝ տեղեկանալու նրա վիճակի մասին։ Սա Ֆրանսիայի դեսպանի վրեժխնդրական դիրքորոշումն է, քանի որ Նիկոլյանը լրատվամիջոցներով բացահայտել էր դեսպանի սկանդալները: Ֆրանսիայի արտաքին գործերի նախարարությունը նույնպես հետաքրքրություն չի ցուցաբերել Նիկոլյանի բարօրության նկատմամբ, քանի որ նա նախկինում հրապարակավ քննադատել է Ֆրանսիայի նախագահին:

Չնայած Նիկոլյանն իր կոշտ քննադատությունների և բիրտ անհատականության պատճառով հակադրված է բազմաթիվ անհատների և կազմակերպությունների դեմ, հայերը պարտավոր են անել ամեն ինչ, որպեսզի հրապարակայնացնեն նրա ծանր վիճակը և փրկեն իրենց հայրենակցի կյանքը, նախքան նրա սովամահ լինելը:

Ես կոչ եմ անում Հայաստանի քաղաքացիներին բողոքի ցույցեր անցկացնել Երևանում վարչապետի շենքի դիմաց՝ պահանջելով, որ Նիկոլյանին թույլատրվի մուտք գործել Հայաստան: Բողոքի ցույցեր պետք է կազմակերպվեն նաև Երևանում Ֆրանսիայի դեսպանատան դիմաց:

Ֆրանսահայերը պետք է բողոքի ցույցեր անցկացնեն Փարիզում՝ արտաքին գործերի նախարարության և նախագահական պալատի առջև՝ պահանջելով իրենց միջամտությունը Հայաստանի կառավարությանը:

Եթե Նիկոլյանը մահանա Երևանի օդանավակայանում իր երկարատև հացադուլի պատճառով, վարչապետ Փաշինյանի ձեռքերը կթաթախվեն արյան մեջ, Ֆրանսիայի նախագահ Մակրոնինը՝ նույնպես։

Հարութ Սասունյան

www.TheCaliforniaCourier.com

Թարգմանությունը՝ Ռուզաննա Ավագյանի

ԱԺ նախկին պատգամավոր Արթուր Ղազինյանը գրում է. 

«Սահմանազատման իրավական հիմքերն ու ՀՀ տարածքային ամբողջականության հիմնախնդիրը

ՀՀ ինքնիշխան տարածք է համարվում այն ֆիզիկական-աշխարհագրական տարածությունը, որի վրա տարածվում և գործում է ՀՀ օրենսդրությունն ու իրավազորությունը:

Որևէ պետական մարմին կամ պաշտոնատար անձ իրավասու չէ որոշել ՀՀ ինքնիշխանության և իրավասության ներքո գտնվող տարածքի պատկանելությունն ու կարգավիճակը:

ՀՀ ինքնիշխան տարածքը կարող է փոխվել միայն ՀՀ Սահմանադրության 205 հոդվածով և ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված ընթացակարգով` հանրաքվեով:

Մասնավորապես. Տավուշի մարզի քննարկվող 4 գյուղերում մինչև վերջին զարգացումները, գործում էր ՀՀ օրենսդրությունը, այսինքն հանցագործության դեպքում նախաքննությունն իրականացնում էր ՀՀ քննչական մարմինը ՀՀ դատախազության  հսկողությամբ և ՀՀ քրեական և քրեական դատավարության օրենսգրքով նախատեսված կարգով, հասարակական կարգի պահպանությունն իրականացնում էր ՀՀ Ոստիկանությունը, իսկ անվտանգությունն ապահովում էին ՀՀ Զինված ուժերը:

Վերջին 30 տարին գործել է այս կանոնը և որևէ ՀՀ պետական մարմին կամ պետական պաշտոնյա երբևէ չի հրաժարվել իր գործառույթների իրականացումից այն հիմնավորմամբ, որ այդ 4 գյուղները ինչ որ քարտեզով չեն հանդիսանում ՀՀ ինքնիշխան տարածք:

Հետևաբար, խնդրո առարկա 4 գյուղերը հանդիսացել և ներկայումս հանդիսանում են ՀՀ ինքնիշխան տարածք, իսկ դրանք, ՀՀ Սահմանադրությամբ և օրենսդրությամբ սահմանված կարգով այլ պետությանը հանձնելուն ուղղված ցանկացած գործողություն հանցագործություն է` ՀՀ Քր. օրենսգրքի 421 հոդվածի հատկանիշներով:

Եթե սույն արարքը կատարվել է թշնամու կողմն անցնելու կամ լրտեսության միջոցով, որը կատարել է Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացին՝ ի վնաս Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխանության, տարածքային անձեռնմխելիության կամ արտաքին անվտանգության, ապա վերը նշված ՀՀ քր. օրենսգրծի 421 հովածին ավելանում է նաև 418 հոդվածը` պետական դավաճանության հանցակազմով:

Հետևություն
Հաշվի առնելով այն փաստը, որ Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի միջև չկա ստորագրված և վավերացված սահմանագծման մասին միջազգային պայմանագիր, հայտնում եմ, որ ՀՀ կառավարության ղեկավարը` իր ենթակա իրավասու պետական պաշտոնյաների հետ, դիտավորությամբ խախտելով ՀՀ Սահմանադրությամբ ամրագրված ՀՀ տարածքային ամբողջականության և սահմանների անխախտելության կանոնները, միանձնյա կամ խմբի կողմից թշնամուն է հանձնել ՀՀ ինքնիշխան տարածքը` խախտելով ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը,  պետք է ստանա քրեաիրավական պատշաճ որակում և գնահատական ՀՀ գլխավոր դատախազության կողմից` ՀՀ քր. օրենսգրքի 421 և 418 հոդվածների հատկանիշներով:

Հայաստան գոյության նպատակը ՀՀ քաղաքացիների ազատության, երջանկության եւ բարեկեցությն ապահովումն է: Այս մասին այսօր  մամուլի ասուլիսի ժամանակ նշեց ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը:

Նա սլայդներով սկսեց ցույց տալ, թե որն է Հայաստանի ներքին ու արտաքին ռազմավարությունը, տեսլականը:

«Հայաստանի իրավակարգը ժողովրդական համաձայնեցում անցած  իրավունքի վրա հիմնված արդարությունն է: Հայաստանում միշտ եղել է արդարության կարիքը, բայց շատ կարեւոր է, որ ՀՀ ժողովուրդն ինքը լինի արդարության ստանդարտի հեղինակը, ստեղծողը, աղբյուրը:

Հայաստանի տնտեսական կարգը աշխատանքի եւ գործարար ազատության վրա հիմնված սոցիալական արդարությունն է: Աշխատանքի վրա պետք է հիմնված լինի սոցիալական արդարությունը: Ով կարող է իր աշխատանքով դառնալ մեծահարուստ, պետք է դառնա մեծահարուստ: Սոցիալական աջակցության միջոցով չի կարելի բարեկեցիկ ապրել:

Մեր տարածաշրջանային միջավայրը հետեւյալն է. Վրաստանի եւ Իրանի հետ բարիդրացիության խորացում եւ զարգացում, Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի հետ թշնամության կառավարում, նվազեցում, զրոյացում, տարածաշրջանային տրանսպորտային ինտեգրում,  տնտեսական կապերի հաստատում,  խորացում, զարգացում:

Անվտանգության պահովումը մենք պատկերացնում ենք արտաքին հարաբերությունների բազմազանեցում, բանակի բարեփոխումներ, համապարփակ անվտանգության եւ պաշտպանության համակարգի ներդրում: Այս ամենը պետք է հիմնված լինի լեգիտիմության վրա:

Տնտեսական զարգացումով է, որ հնարավոր է բոլոր այս թեզերի իրականացումը: Այստեղ մենք երկրորդական չենք համարում սոցիալական զարգացումը, մարդկանց հնարավորությունների զարգացումը»,-ասաց Նիկոլ Փաշինյանը` հավելելով, որ այս ամենի համար անհրաժեշտ է խաղաղություն:

«Միայն խաղաղությունն  է, որ կարող է երաշխավորել Հայաստանի անվտանգությունը: Մենք խաղաղության օրակարգը որդեգրել ենք որպես ՀՀ անվտանգության ապահովման միջոց եւ իրագործում ենք որպես անվտանգության երաշխավորման համակարգ: Սահմանային այն սյուները, որոնք տեղադրվում են Տավուշի մարզում, ՀՀ անվտանգության երաշխիքների սյուներն են: Ամեն ինչ անելու ենք այդ սյուները ավելացնելու ուղղությամբ»,- ընդգծեց Փաշինյանը:

ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը մայիսի 8-ին Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հետ բանակցությունների ժամանակ բոլոր կուտակված հարցերը կպարզաբանի: Այս մասին ասել է ՌԴ պետության ղեկավարի օգնական Յուրի Ուշակովը, փոխանցում է «Ինտերֆաքս»-ը։

Նրա խոսքով, Եվրասիական տնտեսական բարձրագույն խորհրդի նիստից հետո երկկողմ հանդիպում տեղի կունենա ՀՀ վարչապետ Փաշինյանի հետ։

«Ակնկալվում է, որ երկկողմ շփումը կլինի շատ առարկայական, քանի որ շատ հարցեր են կուտակվել քննարկման համար։

Վերջերս, նշել է Ուշակովը, «Ռուսաստանի և Հայաստանի հարաբերություններում խնդրահարույց հարցեր են կուտակվել, որոնք մենք ակնկալում ենք, որ բաց կքննարկվեն առաջնորդների միջև», — ասել է նա լրագրողներին։

Ուշակովը, մասնավորապես, հիշեցրել է, որ «Փաշինյանն ինքն էր ապրիլին ասել, որ Մոսկվայի հետ հարաբերությունները ծանր ժամանակներ են ապրում»։

Նա նաև ուշադրություն է հրավիրել վերջին շրջանում երկու երկրների միջև տարբեր մակարդակներում շփումների կրճատման վրա։ Մասնավորապես, նշել է Ուշակովը, վերջին անգամ Պուտինն ու Փաշինյանը անձամբ շփվել են 2023 թվականի դեկտեմբերին Սանկտ Պետերբուրգում կայացած ԵԱՏՄ գագաթնաժողովում։

«Քննադատություն կա և՛ Ռուսաստանի, և՛ ՀԱՊԿ-ի հասցեին։ Հայաստանը դե ֆակտո սառեցրել է իր մասնակցությունը, թեև դեռ չի հրաժարվում ամբողջովին ՀԱՊԿ-ի աշխատանքներին մասնակցելուց, բայց չի մասնակցում զորավարժություններին և պատրաստվում է ձեռնպահ մնալ ՀԱՊԿ-ի ֆինանսավորումից։ Միաժամանակ Հայաստանը ցուցադրաբար երկխոսություն է զարգացնում Արեւմուտքի հետ։ Մասնավորապես, դիտարկվում են Եվրամիությանն անդամակցելու տարբեր տարբերակներ, ակտիվանում են կապերը ՆԱՏՕ-ի միջոցով եւ այլն։

Այժմ կան բազմաթիվ հարցեր, որոնք պահանջում են ղեկավարների քննարկում։

«Կցանկանայի ևս մեկ անգամ ընդգծել, որ մենք շատ կարևորում ենք այս երկկողմ հանդիպումը, որն, ինձ թվում է, կօգնի շատերին», — հավելել է Ուշակովը։

«Ուզում եմ վերահսաստատել Հայաստանի հավատարմությունը՝ Հարավային Կովկասում երկարատև կայուն խաղաղության հաստատմամբ»,- Հայաստանի և Հունգարիայի ԱԳ նախարարների համատեղ մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտնեց Արարատ Միրզոյանը:

Նա նշեց, որ կառուցողաբար ներգրավված են բանակցություններում, որոնց  նպատակն է  վերջնականապես կարգավորել հարաբերությունները հարևանների հետ,  մասնավորապես Ադրբեջանի հետ վերջ տալ երկարամյա հակամարությանը։

«Անկեղծորեն և բարի կամքով ենք ներգրավված բանակցություններում և վստահ ենք, որ վերջնական խաղաղության հաստատումը բխում է Հայաստանի, Ադրբեջանի շահերից: Ուզում եմ զգուշավոր լավատեսություն հայտնել առաջիկայում սպասվող բանակցությունների առումով: Այս «պինգ-պոնգ» դիվանագիտության շրջանակում արդեն հաջողվել է համաձայնության գալ բազմաթիվ հոդվածների ու հարցերի շուրջ»,- նշեց նա:

Արարատ Միրզոյանի խոսքով, տեղի են ունենում  զուգահեռ գործընթացներ, սահմանային հանձնաժողովներն են հանդիպում և արդեն սկսել են սահմանազատման գործընթացը:

«Երկու երկրները փոխադարձաբար հաստատում են միմյանց տարածքային ամբողջականության ճանաչումն 1991 թ. Ալմա Աթայի հռչակագրի հիման վրա և սահմանազատումը նույնպես պետք է տեղի ունենա այդ հռչակագրին համապատասխան։

Զգուշավոր լավատեսությամբ ուզում եմ հայտնել, որ մեզ՝ իմ ադրբեջանցի գործընկերոջ հետ ևս կհաջողվի համաձայնության հասնել կամ այս նույն բանն արտացոլել խաղաղության պայմանագրում: Դրանից հետո շատ մոտ կլինենք վերջնական կարգավորմանը»,-ասաց Ա.Միրզոյանը։

Ըստ նրա,  կան մի շարք այլ հարցեր. «Տարածաշրջանի տրանսպորտային ենթակառուցվածքների ապաշրջափակման հարցում մենք դեռ լիարժեք փոխըմբռնում չունենք, բայց ունենք Հայաստանի շահագրգռվածությունը` բացել բոլոր տրանսպորտային ենթակառուցվածքներն Ադրբեջանի հետ:
Այս հարցերի շուրջ, կարծում եմ, ուշ թե շուտ կհաջողվի գալ համաձայնության, որովհետև արդեն երկրների ղեկավարների ու  փոխվարչապետների դեպքում որոշակի ըմբռնում կա։ Եթե մեզ հաջողվի այս ամենը հստակ արձանագրել խաղաղության պայմանագրում, կարող ենք ասել, որ մենք տեղ ենք հասնում երկարատև խաղաղության հաստատման առումով»։ 

Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը չեն մասնակցի մայիսի 9-ին Մոսկվայում կայանալիք Հաղթանակի շքերթին, լրագրողներին ասել է նախագահի օգնական Յուրի Ուշակովը, փոխանցում է РИА Новости-ն։

«Ըստ երևույթին, Հայաստանի վարչապետը չի կարողանա մասնակցել շքերթին։ Իսկ Ալիեւն այս անգամ եւս կբացակայի։ Նա վերջերս Մոսկվա էր եկել բառացիորեն 10 օր առաջ, նրա հետ մտերմիկ շփումներ են եղել, նախագահների հինգժամյա շփում։ Եվ դա պայմանավորված է նրանով, որ միաժամանակ Ադրբեջանում Հեյդար Ալիեւի հիշատակին նվիրված հանդիսավոր միջոցառում է անցկացվում»,- պարզաբանել է Ուշակովը։

«Քանի անգամ կարելի է այն, ինչ մենք արել ենք փորձել, քանի անգամ կարելի է տարբեր դերակատարներով կրկնել»,- անդրադառնալով Տավուշից մեկնարկած երթին այս մասին ասաց ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը՝ համեմատականներ անցկացնելով 2018-ին Գյումրիից մենարկած երթի հետ։

«Հասկացանք, նոր բան մտածեք։ Մեկ է՝ վերջում Վազգեն Մանուկյանին, Ռոբերտ Քոչարյանին, Սերժ Սարգսյանին, Բանանի Միհրանին, Արթուր Վանեցյանին, Պարույր Հայրիկյանին մոռացա, կարևոր դերակատարներից է․ էլ ո՞վ կար այնտեղ․ բերելու են ցույց տան, ասեն էս են էս մարդիկ։ Ասենք դերակատար են փոխում, գնում ուրիշ դեմքով գալիս են, նույն նախկին դերակատարները ասում են՝ հլը էկեք մի հատ էլ սենց բան փորձենք, էկեք հույզերի վրա խաղանք»։

Հարցին, արդյոք երթն արդեն Երևանում կարող է վերաճել համաժողովրդական ընդվզման, և իշխանությունը կլսի մասնակիցների պահանջը, նա նշեց․ «ՀՀ-ում իշխանությունը ներկայացնում է ժողովրդին, երբ ժողովուրդն ինչ-որ պահանջ կներկայացնի, կտեսնենք, որ դա նրա կողմից է»։

Քա՞նի մարդ պետք է ներկայացնի պահանջ․ «2337․ գիտեք, ես նման բաների մասին չեմ մտածում, նման տրամաբանություն իրենց շուրջը ստեղծում են ընդդիմադիրները, իրենք իրենց ասածին հավատում, իրենց ԶԼՄ-ներով տարածում են։ Ես վստահ եմ, որ ՀՀ ժողովուրդն ամեն ինչ շատ լավ հասկանում է, վստահում է սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացին, գիտի, որ ՀՀ-ն պետք է խաղաղության մեջ ապրի, պատերազմ չի ուզում, չի պատրաստվում հներին վերադարձնել իշխանությունը, չի ուզում կրոնապետության գնալ, չի պատրաստվում եկեղեցու որոշ անդամներին դիտարկել որպես քաղաքական գործիչ։ Եկեղեցին, Աստված, հույզերը, որոնք ունենք որպես քրիստոնյա, և անհատները, որոնք այսօր քաղաքական շահեր են սպասարկում տարբեր բաներ են․ ես չեմ հավատում, որ ՀՀ ժողովուրդն իր իմաստությունը կորցրել է»։

Իրավունքը հարմարեցվում, ծառայեցվում է քաղաքականությանն ու քաղաքական շահերին: Այս մասին իր ֆեյսբուքյան էջում գրել է ՀՀ նախկին ՄԻՊ Արման Թաթոյանը: 

«Սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերի հանձնաժողովի, դրա անդամների իրավասություն որևէ տեղ ամրագրված չէ, հանձնաժողովի աշխատակարգը նախատեսում է միայն կազմակերպական-ընթացակարգային կանոններ։ 

Տավուշի հատվածում հայտարարված «սահմանազատումը» միջազգային պահանջների, մարդկանց անվտանգության ու իրավունքների կոպիտ խախտումներով: Գործընթացը գաղտնի է և հատուկ դուրս է դրված իրավական մեխանիզմներով վերահսկողությունից: 

Կառավարությունն ինքն է հայտարարում, որ սահմանազատման հանձնաժողովի կանոնակարգի նախագիծ անգամ առկա չէ»:

«Արցախ միության» ղեկավար Արտակ Բեգլարյանը գրել է․

«Բագրատ Սրբազանի դեմ սկսած արշավն ու վիրավորանքները խիստ անընդունելի ու զազրելի են, առավել ևս, երբ բխում են իշխանություն ու հանրային ազդեցություն ունեցող անձանցից:

Բագրատ Սրբազանը ոչ մի ապօրինի ու հակաբարոյական բան չի արել ու անում, հակառակը՝ պայքարում է իր դավանած արժեքների ու գաղափարների, իր ու մեր սեփական հայրենիքի համար՝ պահելով իր բարձր մակարդակն ու պարկեշտությունը:

Ես բախտ եմ ունեցել Սրբազանի հետ բազմիցս շփվելու, մտքեր փոխանակելու ազգային ու համամարդկային բազմաթիվ հարցերի շուրջ, և միշտ տպավորված եմ եղել նրա արժեհամակարգով, հոգևոր ու մարդկային որակներով:

Հիշում եմ, երբ 2020թ. նոյեմբերի 4-ին կամ 5-ին Ստեփանակերտում գտնվող Բագրատ Սրբազանը, լսելով Շուշիի մոտ մարտերի մասին, զանգահարեց ինձ և հարցրեց, թե ինչպես կարող է բարձրանալ Շուշի: Իմ ստացած տեղեկությունների հիման վրա՝ նրան խորհուրդ տվեցի չվտանգել իր կյանքը: Հետո իմացա, որ նա, այնուամենայնիվ, մտել էր Շուշի և աղոթել Ղազանչեցոցում:

Ինձ համար Բագրատ Սրբազանը բացառիկ հոգևոր ու ազգային հեղինակություն է, ով ծառայող առաջնորդության շատ լավ օրինակ է ցույց տալիս: Պետք է հավատալ նրա իմաստուն ու արժեքահեն առաջնորդությանը, կանգնել նրա կողքին և պաշտպանել նրան չարի հարձակումներից:

Համամիտ չե՞ք նրա պայքարի ու քարոզած մոտեցումների հետ, ապա բավարար էթիկա, քաղաքական մշակույթ ու մասնագիտական կարողություններ ցուցաբերեք ժողովրդին հակառակում համոզելու հարցում, ոչ թե կիրառեք կեղտոտ տեխնոլոգիաներ Բագրատ Սրբազանին և այլ պայքարողների անվանարկելու, զրպարտելու, վիրավորելու, զազրախոսելու և այլ մեղքերով «ռմբակոծելու» համար: Էլ չասեմ, թե որքան դատապարտելի է բիրտ ուժի կիրառումը իրենց հայրենի օջախները պաշտպանող անձանց հանդեպ:

«Հինգերորդ շարասյան» ու «օտարերկրյա գործակալների» վերաբերյալ հեքիաթներն էլ վաղուց ծիծաղելի են, որ պատմում եք բոլոր ընդդիմախոսների մասին՝ պարզապես նրանց հեղինակազրկելու համար: Եթե Բագրատ Սրբազանն էլ է «օտարերկրյա գործակալ», ապա ազգովի նվազագույնը սատանիստներ ենք, իսկ Սրբազանն էլ, այո, կարող է գործակալ լինել, սակայն՝ Աստծո գործակալը…

Թեև քաղաքական բարձր մշակույթ պահելու պարտավորությունը բոլոր քաղաքական ու հասարակական ուժերինն է, և նշված խնդիրները շատերի մոտ են դրսևորվում, սակայն ցանկացած երկրում քաղաքական մշակույթի ու ազգային համախմբվածության դիրիժորը գործող իշխանությունն է լինում: Ուստի, ցավում եմ, որ ՀՀ իշխանությունները շարունակաբար իջեցնում են նաև քաղաքական մշակույթի նշաձողը՝ խթանելով ներքին պառակտվածությունը, բևեռացվածությունն ու ատելության մթնոլորտը: Իսկ մեր իրական թշնամիները հրճվանքով նայում են և անընդհատ կրակին յուղ լցնում:

Վստահ եմ՝ մեր ազգի վերածնունդը դեռ գալու է: Ձմեռը որքան էլ խիստ լինի, միևնույն է՝ գարունը կգա»:

Ըստ Առնոլդ Թոնբիի, քաղաքակրթությունները, մեր կողմից ավելացնենք ազգերն, անգամ անհատները, զարգանում են հստակ սխեմայով՝ մարտահրավեր և մարտահրավերին պատասխան: Պատասխանը տալիս է ստեղծագործ փոքրամանությունը: Այս մասին Facebook-ի իր էջում գրել է Քաղաքագետ Ստեփան Դանիելյանը:

Նա նաեւ նշել է. «Մենք ծանրագույն մարտահրավերի առջև ենք հայտնվել և մեր գոյությունը կախված է նրանից, թե մարտահրավերին պատասխան կգտնենք, թե՝ ոչ:

Ըստ Թոյնբիի պատասխանը ժողովուրդը չի գտնում, ոչ էլ կոնկրետ մարդիկ, այլ ստեղծագործ փոքրամասնության միջավայրը:

Եթե քաղաքակրթությունը, կամ, ավելացնենք, ազգը  չունի, կամ սպառել է իր ստեղծագործող ունակություններն, ապա լքում են պատմության թատերաբեմը: Նման իրավիճակներում մահվան տանող գործընթացն առաջնորդում են այսօրվա Հայաստանն առաջնորդող անձանց նման կերպարները, կազմակերպելով մահվան արարողակարգը:

Գործող ռեժիմն ընդամենը սգո ծառայություններ է մատուցում, դա է նրանց վարած քաղաքականության բովանդակությունը»։