ՀՀ նախկին վարչապետ, տնտեսագետ Հրանտ Բագրատյանը ֆեյսբուքյան իր էջում անդրադարձել է  Նիկոլ Փաշինյան-Օնիկ Գասպարյան բանավեճին, գրելով․

«Օնիկ Գասպարյան — Նիկոլ Փաշինյան վեճը նոր զարգացումներ է ստանում։ Նիկոլը հանրությանը ևս մեկ անգամ խաբելու համար հրապարակում է ԱԽ գաղտնի արձանագրություններ։ Գասպարյանը պնդում է, որ դրանք կրճատ հատվածներ են։ Նա պահանջում է, որ հրապարակվեն ձայնագրություններն ամբողջությամբ։

Նիկոլն ասում է, որ Գասպարյանը իբր թե իրեն չի զգուշացրել պատերազմը շուտափույթ կերպով դադարեցնելու մասին։ Նա ձև է անում, թե մոռացել է, որ այդ մասին ժամանակին ինքը դրական էր պատասխանել մամուլով։

Բացի այդ նա մոռացել է, որ հոկտեմբերի առաջին 10-օրյակում արտախորհրդարանական ուժերի հետ հանդիպելիս ուղղակի տեքստով ասել է, ԳՇ պետը պահանջում է քաղաքական լուծում գտնել և դադարեցնել պատերազմը։ Ի՞նչ է ուզում նիկոլը։ Երևի ինչ-որ մեկը նրան հուշում է. այս ժողովրդին ինչքան ուզես կարող ես խաբել»:

Միջադեպը տեղի է ունեցել մի քանի օր առաջ, երբ ՊՆ շենքի մոտ բողոքի ակցիան դադարեցնելուց հետո, անհետ կորած ու գերության մեջ գտնվող զինվորների ծնողները այցելել են կառավարություն՝ հանդիպելու Նիկոլ Փաշինյանին:

Mediaport-ի աղբյուրի փոխանցմամբ՝ Թորոսյանն իրեն հատուկ լկտի պահված է դրսևորել, ծնողների նյարդերը տեղի են տվել: Միջադեպը տեղի է ունեցել Նիկոլ Փաշինյանի աչքի առջև:

Արսեն Թորոսյանին զայրացած ծնողների ձեռքից փախցրել են Փաշինյանի օգնական Նաիրի Սարգսյանն ու մի քանի այլ աշխատակիցներ:

Ադրբեջանական սոցիալական ցանցերում դեռ նոյեմբերի 24-ին տեսանյութեր տարածվեցին հայ գերիների մասնակցությամբ, որոնց մեջ էր նաեւ Լոռու մարզի Կաթնաջուր գյուղի բնակիչ 18-ամյա Էրիկ Մխիթարյանը: Էրիկը բանակ էր զորակոչվել 2020թ.-ի հուլիսի 8-ին: Այս մասին տեղեկացնում է armtimes.com-ը, որը պատկանում է ՀՀ վարչապետի ընտանիքին։

Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված պատերազմի ժամանակ մասնակցել է մարտական գործողություններին՝ Ջաբրայիլում (Ջրական), Արա Լեռում և Հադրութում, վերջին անգամ ընտանիքի հետ կապ էր հաստատել հոկտեմբերի 8-ին Հադրութից:
 
Նոյեմբերի 24-ին սոցիալական ցանցերում հայտնված տեսանյութից հայտնի դարձավ, որ տղան գերեվարվել է: Ընտանիքի անդամները տղայի վերադարձման պահանջով ու ակնկալիքով դիմել էին Կարմիր խաչի հայաստանյան գրասենյակ, Մարդու իրավունքների պաշտպանին, բոլոր հնարավոր կառույցներին ու խնդրով զբաղվող անձանց: Չնայած այն հանգամանքին, որ տղայի գերեվարման մասին տեսանյութեր հրապարակել էին հենց ադրբեջանական կողմից, սակայն Կարմիր խաչի հարցումներին այդպես էլ դրական պատասխան չէին տվել, ասել է թե, տղայի գերեվարման փաստը ադրբեջանական կողմը չէր հաստատել:

Մինչ ընտանիքը ամեն րոպե սպասում էր Էրիկին հայրենիք վերադարձնելուն՝ ապրիլի 8-ին հաստատվել է տղայի մահվան լուրը: ԴՆԹ երեք հետազոտություններն էլ դրական պատասխան են տվել: Էրիկը մահացել է, իսկ դին գտել են որոնողական աշխատանքների ժամանակ: Այս տեղեկությունը ՀԺ-ի հետ զրույցում հաստատեցին Էրիկի հարազատները:

Սա եւս մեկ անգամ ապացուցում է, որ ողջ ու առողջ վիճակում գերեվարված զինծառայողը այսօր մահացած է: Ստացվում է՝ Էրիկին պարզապես սպանել են գերի վերցնելուց, տեսանկարահանելուց ու սոցցանցերում հրապարակելուց հետո:

Ադրբեջանում մարդկային տառապանքների «պուրակ-թանգարանը» նախատեսված է նաև մանկահասակ երեխաների համար: Այս մասին նշված է ՀՀ ՄԻՊ հրապարակման մեջ։

«Այն բացվել է Բաքվում` առավելագույն հրապարակայնություն ապահովելով և ունի ծայրաստիճան նվաստացնող, էթնիկ արժանապատվությունը ոտնահարելու նպատակ:

Այս «պուրակ-թանգարանն» ակնհայտ հաստատում է Ադրբեջանում պետական հովանավորչությամբ հայատյացության ու թշնամանքի, ռասիզմի և ֆաշիստական քաղաքականության փաստը»,-հայտնում է ՄԻՊ-ը։

Ջալալ Հարությունյան, եթե դու թուրք ու դավաճան չես, ասա՝ դու բունկերում եղե՞լ ես, թե՝ ոչ, ովքեր են այնտեղ եղել: Երբ բունկերից դուրս ես եկել, ում ես զանգահարել ու ինչ ես ասել: Այս մասին մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարեց Գառնիկ Իսագուլյանը՝ խոսելով հայտնի օպերացիայի մասին, որը հայկական կողմը տապալեց, ինչի արդյունքում մենք մեծ թվով զոհեր ունեցանք:

Նրա խոսքերով, օպերացիան ծրագրվել է Լելեթեփեն գրավելու համար․ «Ով է խոսել Ջալալի հետ ու ինչ է պահանջել նրանից: Հիմա կասեն, որ ռազմական գաղտնիք է: Մոռանում են, որ այդ օրերին ես էլ եմ Արցախում եղել, ամենածանր գործը կատարել է մեր խումբը: Դրա համար ասում եմ՝ Ջալալ, եթե տղամարդ ես, եթե իրենց նման ղզիկ ու թուրք չես, ասա, թե ում ես զանգահարել, ինչ եք խոսել ու ինչ եք որոշել, որովհետև ստախոս թուրք Նիկոլն ամբողջությամբ սուտ է ասել այդ դրվագը: Հիմա ամեն ինչ ուզում են բարդել Օնիկի վրա, սակայն Ջալալի հերթն էլ է հասնելու:

Ջալալ որտեղ ես եղել այն գիշեր, որից հետո առավոտյան քո նկատմամբ մահափորձ եղավ: Ում հետ ես եղել այդ գիշեր բունկերում, ինչ-որ կնոջ: Դու ասա, թե ում հետ ես եղել: Տղամարդ եղի, ասա: Դու գիտես, որ ես դրանք գիտեմ: Ինչու էին ուզում քեզ սպանել ու ով էր ուզում: Ասա: Թե պաշտոն տվեցին, որոշեցիր լռել:

Հիմա ձեր ընկերոջ նկատմամբ ամենամեծ ստորությունն է տեղի ունենում՝ Նիկոլի ու նրա ոհմակի կողմից»:

«Բա ուր մնաց ձեր բանակային ընկերությունը: Հերթով բոլորիդ ոչնչացնելու են: Պատասխանեք:

Մի քանի հարցադրում՝ ով է Սյամոյի հետ քննարկել օպերացիան, երբ սելեկտրով միացել են Օնիկ Գասպարյանի հետ, ով է ասել, որ ամեն ինչ ուսումնասիրված է, խնդիր չկա:

Ջալալ, դրանից հետո ում ես դու զանգահարել, ինչ եք խոսել, դու ինչ ես ասել: Դա արդեն ռազմական գաղտնիք չէ, բացահայտեք, որ մեղավորներին իմանանք, թե ով է ծախել Հայաստանը»,-ասաց նա:

ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Սեյրան Օհանյանը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում, անդրադառնալով այսօր ԱԺ-ում տեղի ունեցած քննարկումներին, բոլորին հորդորեց ՀՀ Զինված ուժերի, նրա քանական տվյալների, սպառազինության ու մարտական գործողությունների այս կամ այն դրվագին վերաբերող տեղեկությունները հրապարակային չքննարկել։ «Միայն ու միայն անգրագետ պետական և ռազմական կառավարումից հեռու մարդիկ կարող են այդպիսի տվյալները քննարկել հրապարակավ»,–ասաց նա։

Հիշեցնենք, որ այսօր ԱԺ–ում ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը խոսեց աղմուկ հանած Լելե Թեփեի օպերացիայից` ասելով, թե օպերացիայի հեղինակը մի գեներալ է եղել։

«Եթե մեր կառավարության առաջին դեմքն ուզում է մի բան ասել, լավ կլինի, ճիշտ կլինի, որ անվանական ասի, հակառակ դեպքում ինքը ևս մի անգամ ապացուցում է, որ մեր կառավարության ղեկավարը անգրագետ, սուտասան, միայն ու միայն մանիպուլյացիաներով զբաղվող անձնավորություն է»,–ասաց Սեյրան Օհանյանը։

Պատասխանելով ինչքանով էր Հայաստանն ու մեր Զինված ուժերը պատրաստ սեպտեմբերի 27–ի լայնամասշտաբ հարձակմանը հարցին` Սեյրան Օհանյանն ասաց, որ ՀՀ–ն ու ԶՈւ–ն միշտ էլ պատրաստ են եղել մեր երկրի սահմանների անվտանգությունը պաշտպանելու համար։

«Այլ հարց է`այս պատրաստակամությունը կարո՞ղ էր արտահայտվել այս ղեկավարության օրոք` ոչ, և իրականությունը պատասխանում է այդ հարցին»,–ասաց նախկին նախարարը։

Անդրադառնալով ՍՈւ–30ՍՄ կործանիչներ ձեռք բերելուն, Սեյրան Օհանյանն ասաց, որ ՀՀ ԶՈւ–ի յուրաքանչյուր կատարելագործումն անհրաժեշտություն է, և դա վերաբերում է նաև ռազմական ավիացիային։

«Հայրենիքին տալիս են, բայց չեն պահանջում։ Եվ  հայրենիքը արժանվույն գնահատում է բոլոր նվիրյալներին»,-ԱԺ-ում հարց ու պատասխանի ընթացքում մինչ հարցին անդրադառնալն ասաց  ԱԺ պատգամավոր Սրբուհի Գրիգորյանը, որից հետո դիմեց ՀՀ պաշտպանության նախարարին։

«Կամավոր ճակատ մեկնած և զորակոչված մեր քաղաքացիները սոցիալական իրենց երաշխիքներից օգտվելու համար հայտնվել են բյուրոկրատական լուրջ քաշքշուկների առջև։ Այդ վիրավոր կամավոր զինծառայողները կաստիլներով գնում են ՏԻՄ-եր, որտեղ նրանց ասում են՝ «մենք իրավասու չենք զինկոմիսարիատի իրավասության տակ գտնվող փաստաթուղթ տրամադրել», զորամասն էլ ասում է՝ «գնացեք ՏԻՄ, մենք ձեզ չենք զորակոչել»։ Սա ի՞նչ է նշանակում, ինչի՞ համար են արվում, որտե՞ղ են արգելակները»,- ասաց Գրիգորյանը։

«Վիրավորում ստացած քաղաքացիների մի մասին մեկ երկու ամիս նշանակվել է քաղաքացիական թոշակ, ասենք ՝ 26 000 դրամ, բայց նրանց մի մասն առաջին կարգի հաշմանդամ են և չեն կարողանում պահել իրենց երեխաներին։ Ո՞նց եք պատկերացնում այս խնդիրների լուծումը», հավելեց նա։

Պաշտպանության նախարարի փոխարեն հարցերին պատասխանեց փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանն՝ ասելով․ «Իրականության մեջ շահառուին նույնականացնելը բավականին բարդ գործընթաց է։  Խնդիրը որոշ չափով լուծելու համար երեք կամուրջ-միջոցառում է իրականացվում, որի մասին կհայտնեմ վաղը»։

ԱԺ-ում հարց ու պատասխանի ընթացքում պատգամավոր Արման Բաբաջանյանը հետաքրքրվեց Նիկոլ Փաշինյանից, թե ե՞րբ է պատրաստվում հրաժարական տալ։

«Հրաժարական պատրաստվում եմ տալ ապրիլի վերջին տասնօրյակում, որից հետո, համաձայն խորհրդարանական ուժերի և ՀՀ նախագահի հետ ձեռք բերված պայմանավորվածությունների, պատշաճ ընթացակարգերը պաշտպանելու համար 7-րդ օրը տեղի կունենան վարչապետի ընտրություններ։«Իմ քայլը» խմբակցության կողմից կառաջադրվեմ վարչապետի թեկնածու, որովհետև Սահմանադրության ձևակերպումները պարտադրում են, որ լինի վարչապետի թեկնածու։Մյուս խմբակցությունները վարչապետի թեկնածու չեն առաջադրի, «Իմ քայլը» խմբակցությունն ինձ վարչապետ չի ընտրի: Երկրորդ անգամ ես խմբակցության 1/3-ի կողմից կառաջադրվեմ վարչապետի թեկնածու, էլի վարչապետի այլ թեկնածու չի առաջադրվի, կրկին վարչապետ չի ընտրվի, ԱԺ-ն իրավունքի ուժով կհամարվի լուծարված, որից հետո  կնշանակվեն արտահերթ ընտրություններ ՝2020 թվականի հունիսի 20-ին»,- պատասխանեց Փաշինյանը։

Իրավասու պետական մարմինները և պետական պաշտոնատար անձինք պատերազմի ժամանակ պարտավոր են առաջնորդվել ստորև նշված իրավակարգավորումներով և իրենց լիազորությունների շրջանակում առավելագույնը անել՝ դրանցում նշված նպատակներին հասնելու համար։ Այս մասին իր ֆեյսբուքյան էջում գրել է Արցախի հերոս Արշավիր Ղարամյանը:

Նա, մասնավորապես, գրել է․

«1. ՀՀ օրենքը «Ռազմական դրության իրավական ռեժիմի մասին» հոդված 1-ին՝

«Ռազմական դրությունը բացառապես Հայաստանի Հանրապետության վրա զինված հարձակման, դրա անմիջական վտանգի առկայության կամ պատերազմ հայտարարվելու դեպքում իրականացվող ժամանակավոր միջոցառում է, որն իրենից ներկայացնում է պետական կառավարման և տեղական ինքնակառավարման մարմինների, կազմակերպությունների գործունեության հատուկ իրավական ռեժիմ և թույլատրում է իրավաբանական անձանց, Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների, օտարերկրյա քաղաքացիների ու քաղաքացիություն չունեցող անձանց իրավունքների և ազատությունների որոշակի սահմանափակումների և նրանց նկատմամբ լրացուցիչ պարտավորությունների սահմանում»:

2. ՀՀ օրենքը «Պաշտպանության մասին»՝

Սույն օրենքը կարգավորում է Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության կազմակերպման իրավական հիմքերը, պաշտպանության ոլորտում պետական և տարածքային կառավարման, տեղական ինքնակառավարման մարմինների, պաշտոնատար անձանց, անկախ կազմակերպական-իրավական ձևից` կազմակերպությունների, զինված ուժերի և այլ զորքերի գործունեությունը, Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանությանը մասնակցելու գործընթացում քաղաքացիների իրավունքները և պարտականությունները, ինչպես նաև զորահավաքային նախապատրաստության և զորահավաքի անցկացման հետ կապված հարաբերությունները:

3. Հրամանատարի որոշումը պաշտպանության մասին: Ցանկացած մակարդակի հրամանատար սկսած ջոկի հրամանատարից մինչև բանակի հրամանատար, ունենում է ընդունված որոշում հաստատված վերադաս հրամանատարի կողմից պահպանության կամ պաշտպանության իրեն վստաահված հատվածում թշնամու կողմից գործողություններ սկսելու դեպքում համապատասխան գործողությունների դիմելու մասին:

Ստորև տեղադրված նկարում պատկերված անձինք պատասխանատու էին 44 օրյա պատերազմի ընթացքում այս իրավակարգավորումների, ինչպես նաև տասնամյակներով մասնագետների կողմից մշակված պաշտպանության պլանի իրագործման համար:

Այժմ հարց. արդյոք սույն անձինք լինելով պատասխանատու՝ վերը նշված կարգավորումներում նշված պահանջները չկատարելու և/կամ ոչ պատշաճ կատարելու համար քրեաիրավական և «բարոյագիտական» իմաստներով մեղավոր են պատերազմում կրած պարտության, չարդարացված մարդկային, տարածքային և այլ կորուստների համար, թե՝ ոչ:

Ի վերջո սա պետություն է, ոչ թե ինչ-որ մեկի հոր դուքանը, որ ում գլխին ինչ փչի՝ անի»:

Արցախի Հանրապետության Մարդու իրավունքների պաշտպան Գեղամ Ստեփանյանը ֆեյսբուքի իր էջում գրում է․

«Երեկ այցելել եմ Ասկերանի շրջանի Սարուշեն համայնք, որտեղ ապրիլի 7-ին ադրբեջանցիները կրակել են դաշտերում գյուղատնտեսական աշխատանքներ իրականացնող համայնքի բնակիչների ուղղությամբ:

Տեղանքի ուսումնասիրությունից պարզ է դառնում, որ դաշտը, որտեղ համայնքի բնակիչները իրականացնում էին գյուղատնտեսական աշխատանքներ, գտնվում է ադրբեջանցիների կողմից ուղիղ դիտարկման ներքո, ուստի վարկածը, որ ադրբեջացնի դիրքապահները կրակել են իբր ինժեներական աշխատանքներ իրականացնող տրակտորի ուղղությամբ, մտացածին ու անտրամաբանական է, քանի որ իրենց զբաղեցրած դիրքերից առանց սխալվելու կամ շփոթվելու հնարավորության տեսանելի է ինչպես մեր քաղաքացու կողմից վարվող գյուղատնտեսական նշանակության տեխնիկան, այնպես էլ աշխատանքի բնույթը:

Ադրբեջանական զինված ուժերը, իրենց գործողություններով ակնհայտ խախտելով քաղաքական ամենաբարձր մակարդակի պայմանավորվածությունները, ոչ միայն խոչընդոտել են համայնքի բնակիչների գյուղատնտեսական աշխատանքներին, այլև իրական ոտնձգություն գործել նրանց կյանքի իրավունքի նկատմամբ:

Այս ամենը ծնում է Շոշ-Սարուշեն-Կարմիր Շուկա ներպետական մայրուղու ողջ երկանքով անվտանգության հավելյալ միջոցառումներ ձեռնարկելու անհրաժեշտությունը: Այդ ճանապարհով ադրբեջանական շարասյուների տարանցման ժամանակ մերձակա համայնքների բնակչության անվտանգությունը երաշխավորելու համար խիստ կարևոր է տարանցումները հստակ որոշված ժամանակացույցով կազմակերպելը, ինչը պետական կառավարման և տեղական ինքնակառավարման մարմիններին թույլ կտա փոխգործակցության շրջանակում կանոնակարգելու և կարգավորելու այն բոլոր իրավիճակները, որոնք կարող են վտանգել քաղաքացիների կյանքը, առողջությունը կամ սեփականությունը:

Ժամանակացույցը նաև լրացուցիչ ու անհրաժեշտ պայման է քաղաքացիների համար` սեփական վարքագիծը որոշակիացնելու և հոգեբանական ներկա փուլում անվտանգության համար սպառնալիք դիտարկվող երևույթների մասին նախապես տեղեկացված լինելու տեսանկյունից:

Գյուղատնտեսական աշխատանքների ակտիվ շրջանում սահմանամերձ համայնքների բնակիչների կողմից մշակվող դաշտերում Արցախի զինված ուժերի և ռուսական խաղաղապահների ներկայությունը ուղղակի պարտադիր է՝ ադրբեջանական հնարավոր սադրանքներից խուսափելու համար»: