Լեռնային Ղարաբաղից փախստականների ծանր վիճակը ամենավերջին գլուխն է 35-ամյա հակամարտության մեջ, որի հետևանքով երկու կողմերի հարյուր հազարավոր խաղաղ բնակիչներ ստիպված են եղել լքել իրենց տները: Անցած սեպտեմբերին Ադրբեջանը ռազմական գործողություն իրականացրեց և վերականգնեց իր ինքնիշխանությունը Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ։ Արդյունքում, գրեթե ողջ էթնիկ հայ բնակչությունը՝ մոտ 100,000 մարդ, փախավ Հայաստան, որտեղ բախվեց մարդասիրական ծանր խնդիրների: Այս մասին Մեծ Բրիտանիայի խորհրդարանի Համայնքների պալատում «Միջազգային աջակցություն Լեռնային Ղարաբաղից հայ փախստականներին» թեմայով քննարկման ժամանակ ասել է Մեծ Բրիտանիայի եվրոպական հարցերով նախարար Լեո Դոչերտին։

«Թեև Մեծ Բրիտանիան լիովին ճանաչում է Ադրբեջանի ինքնիշխանությունն ու տարածքային ամբողջականությունը, սակայն մեզ համար նաև պարզ է, որ ուժի կիրառումն ընդունելի միջոց չէ համայնքների միջև լարվածությունը կարգավորելու համար։ Ինչպես տեղեկացանք այսօր, այս ռազմական գործողությունը հետևել է Լաչինի միջանցքի իննամսյա սահմանափակմանը, որը Լեռնային Ղարաբաղը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհն է, որը հանգեցրել է մարդասիրական ծանր իրավիճակի՝ ներառյալ սննդի, վառելիքի, դեղորայքի և առաջին անհրաժեշտության այլ ապրանքների պակասի: «Մեծ Բրիտանիան երկկողմանի, ինչպես նաև ԵԱՀԿ-ում և ՄԱԿ-ում հստակ հայտարարել է, որ Լաչինի միջանցք և մատակարարման այլ ուղիների մուտքի սահմանափակումն անընդունելի է, և մենք հրապարակայնորեն կոչ ենք արել վերականգնել մուտքը», — ասել է նա:

Անդրադառնալով մարդասիրական արձագանքման շրջանակներում Միացյալ Թագավորության գործողություններին, նա նշել է, որ Մեծ Բրիտանիան շարունակում է աշխատել երկու երկրների միջազգային գործընկերների հետ՝ աջակցելու իրավիճակին հումանիտար արձագանքին: «Անցյալ սեպտեմբերին մենք հայտարարեցինք 1 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ Կարմիր խաչի հատկացնելու մասին՝ հակամարտությունից տուժած ամենախոցելի մարդկանց օգնելու համար, և մենք, իհարկե, կշարունակենք այդ խնդիրները դիտարկել», — ասաց նա:

Նա նաև ասել է, որ Բրիտանիան աջակցում է Ադրբեջանին սեփական տեղահանված բնակչության վերադարձի համար տարածքներ ապահովելու, ինչպես նաև վերադառնալ ցանկացող էթնիկ հայերի ինտեգրման ապահովման հարցում։

Դժվար թե սեփական բնակչությանը վախեցնելը Հայաստանին հարմար արդյունքի հասնելու լավագույն միջոցն է։ Այս մասին ամենշաբաթյա ճեպազրույցում ասել է ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան՝ մեկնաբանելով ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունը, որ եթե հայկական կողմը հրաժարվի քննարկել սահմանազատման և սահմանազատման հարցերը Ադրբեջանի հետ, ապա շաբաթվա վերջին կարող է պատերազմ սկսել։

«Անհրաժեշտ է այս հարցերը լուծել հանգիստ, կառուցողական, դրա մեխանիզմը կա՝ դա հայ-ադրբեջանական սահմանի սահմանազատման հանձնաժողովն է։ Մենք պատրաստ ենք օգնել այս աշխատանքին` հաշվի առնելով մեր փորձը: Այս կառույցի շրջանակներում աշխատանք պետք է տարվի վերը նշված սկզբունքների հիման վրա»,- ասել է Զախարովան։

Նրա խոսքով, այն, ինչ հնչեցրել է Հայաստանի վարչապետը, ոչ մի կերպ չպետք է ասոցացվի Ռուսաստանի հետ, դա բացառապես երկրի ղեկավարությունն է որոշել Արևմուտքի հետ շփվելիս։

«Ես կուզենայի, որ Արեւմուտքի ազդեցության տակ իրենց արած քայլերի համար պատասխանատվություն կրեին բացառապես նրան, որոնք այդ որոշումները կայացնում են Երեւանում»,- ասել է Զախարովան՝ նշելով, որ ռուսական կողմն այդ մասին հայտնել է, այդ թվում՝ երկկողմ կապուղիներով։

Ադրբեջանը մերժել է Զելենսկու այցը, թեև այդ մասին Ադրբեջանում պաշտոնապես չի հայտարարվում։ Այս մասին մարտի 20-ին «Հարավային Կովկաս. միտումներ և հեռանկարներ ուկրաինական պատերազմի համատեքստում» թեմայով քննարկման ժամանակ ասել է Ադրբեջանի Խաղաղության և ժողովրդավարության ինստիտուտի կոնֆլիկտաբանության և միգրացիայի բաժնի ղեկավար, պատմաբան Արիֆ Յունուսովը, ով համաժողովին մասնակցել է հեռակա կարգով։

Նա նշել է, որ այս հեռանկարը զայրացրել է Պուտինին, և դա նաև Էրդողանի դիրքորոշումն էր։

«Այդ պատճառով Բաքուն որոշեց չկազմակերպել Ուկրաինայի նախագահի այցը»,- վստահ է փորձագետը։

Ուկրաինան վտանգում է կորցնել ավելի շատ քաղաքացիներ և տարածքներ, եթե չնախաձեռնի խաղաղ բանակցությունների գործընթացը, X սոցիալական ցանցում գրել է միլիարդատեր Իլոն Մասկը։

«Որքան այնտեղ խաղաղություն չլինի, այնքան ավելի վատ կլինի Ուկրաինայի քաղաքացիների համար. ավելի շատ մարդիկ կզոհվեն և ավելի շատ տարածքներ կկորցնեն»,- նշել է նա։

SpaceX-ի սեփականատերը նաև ընդգծել է, որ ուկրաինական զինված ուժերը ուղարկված են «իզուր խրամատներում մեռնելու»։

Մասկը հաճախ է բարձրաձայնում Ուկրաինայի հակամարտության մասին։ Այսպիսով, նա կարծում է, որ Արևմուտքից շարունակվող ֆինանսավորումը և ռազմական գործողությունների երկարաձգումը ոչ մի կերպ չեն օգնում Ուկրաինային։

Տարածաշրջանի երկրների համար իրական հնարավորություն է բացվել Հարավային Կովկասը վերածելու խաղաղության, կայունության և ընդհանուր բարգավաճման գոտու։ Այս մասին հայտարարել է Թուրքիայի արտգործնախարար Հաքան Ֆիդանը Բաքվում կայացած Ադրբեջանի, Թուրքիայի և Վրաստանի արտգործնախարարների 9-րդ եռակողմ հանդիպման արդյունքներով, հաղորդում են թուրքական լրատվամիջոցները։

«Հարավային Կովկասում կայուն խաղաղության և կայունության ձեռքբերումն առաջնահերթ նշանակություն ունի ոչ միայն տարածաշրջանի, այլև համաշխարհային անվտանգության և փոխկապակցվածության համար»,- նշել է նա։

Նա առաջարկել է, որ 2020 թվականի նոյեմբերին Լեռնային Ղարաբաղի դեմ Ադրբեջանի ագրեսիվ պատերազմի ավարտից հետո այս նպատակին հասնելու պատմական հնարավորություն է ստեղծվել։

Նրա խոսքով, կողմերը պայմանավորվել են խորացնել Թուրքիայի հաջող համագործակցությունը Ադրբեջանի և Վրաստանի հետ էներգետիկայի և հաղորդակցության ոլորտում։ Հանդիպման մասնակիցները մտքեր են փոխանակել այս գործընթացի առաջընթացի շուրջ։

Նախարարի խոսքով, բանակցություններում ընդգծվել է Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթուղու ողջ հզորությամբ արագ շահագործման հանձնելու անհրաժեշտությունը։

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևն ընդունել է Միավորված ազգերի կազմակերպության (ՄԱԿ) Գլխավոր ասամբլեայի 78-րդ նստաշրջանի նախագահ Դենիս Ֆրենսիսին։

Զրույցի ընթացքում ընդգծվել է Ադրբեջանի հավատարմությունը խաղաղության օրակարգին, նշվել է, որ խաղաղության պայմանագրի հիմքում ընկած հիմնարար սկզբունքներն առաջ են քաշվել Ադրբեջանի կողմից, և կողմերի միջև բանակցություններ են ընթանում խաղաղության պայմանագիր տեքստի շուրջ։

Ալիևը նշել է, որ Ադրբեջանը պաշտպանեց Հայաստանի թեկնածությունը Արևելաեվրոպական խմբից GOP-ի բյուրոյին անդամակցելու համար, իսկ Հայաստանը սատարեց Ադրբեջանի թեկնածությանը՝ ընդունելու GOP29-ը, նաև ասել է, որ կողմերը «զինվորականներն են ազատ արձակվել փոխադարձ հիմունքներով, ինչը խաղաղության օրակարգին ծառայող պահ է»։

Նախագահ Իլհամ Ալիևն ասել է, որ Արցախը հայաթափելուի իրենց վերջին գործողությունից հետո «տարածաշրջանն այսօր ավելի քան երբևէ մոտ է խաղաղությանը»։

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտարարել է, որ 2023 թվականի սեպտեմբերին «Ղարաբաղի շրջանում» (օկուպացված Արցախի  Հանրապետություն-Խմբ.) իրականացված «հակաահաբեկչական գործողության» (Արցախի դեմ ռազմական ագրեսիա-Խմբ.) ընթացքում ադրբեջանական զինուժը ոչնչացրել և առգրավել է մոտ 1 մլրդ դոլարի զինամթերք, ծանր սպառազինություն և զրահատեխնիկա:

Նրա խոսքով՝ 2020թ. աշնանը պատերազմի ժամանակ Ադրբեջանի ռազմավարի արժեքը կազմել է մոտ 5 մլրդ դոլար։

Ալիևն այս մասին ասել է «Վերականգնել մասնատված աշխարհը» խորագրով Բաքվի XI գլոբալ ֆորումի բացման ժամանակ։

ՌԴ ԱԳՆ-ն հայտնել է, որ ուշադրություն է դարձրել Մեծ Բրիտանիայի պաշտպանության փոխնախարար Ջեյմս Հեպպիի հայտարարություններին, ով պատրաստակամություն է հայտնել աջակցել Հայաստանին «Ռուսաստանից բխող սպառնալիքների» դեպքում, գրում է РИА Новости-ին։

«Մեզ այլևս չի զարմացնում այն ​​փաստը, որ Լոնդոնը դադարել է թաքցնել հետխորհրդային տարածքում իր բոլոր քայլերի հակառուսական բնույթը, այդ թվում՝ Հարավային Կովկասում։ Բայց Հիպիի խոստովանությունները նաև ուղղակի հաստատում են, որ Արևմուտքը ձգտում է Հայաստանը դարձնել տարածաշրջանում իր վարած գծի գործիք՝ ուղղված Մոսկվայի դեմ»,- ասվում է ԱԳՆ-ում։

Դիվանագիտական ​​վարչությունը նշել է, որ այս իրավիճակը Երևանում պատասխանատու քաղաքական գործիչների համար մտածելու առիթ է։

ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան կարծում է, որ Հռոմի Ֆրանցիսկոս Պապը, խոսելով Ուկրաինայում խաղաղ կարգավորման մասին, դիմում է Արևմուտքին, որն Ուկրաինան օգտագործում է որպես գործիք իր նպատակներին հասնելու համար:

Փոխանցում է ՏԱՍՍ-ը։

«Ես դա տեսնում եմ այսպես. Հռոմի Պապը խնդրում է Արևմուտքին հրաժարվել իր հավակնություններից և ընդունել սխալը», — ասել է Զախարովան ANSA-ին տված մեկնաբանությունում:

«Ռուսաստանը երբեք չի արգելափակել Ուկրաինայի հետ բանակցությունները»։

Նրա կարծիքով, Ֆրանցիսկոսը դիմում է ոչ թե Կիևին, այլ Արևմուտքին բանակցություններ սկսելու կոչով։

Ավելի վաղ նշել էինք, որ Հռոմի Պապը հայտարարել է, որ ուկրաինական հակամարտությունում պարտվող կողմը պետք է համարձակություն գտնի ընդունելու դա և համաձայնվի բանակցել։

Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը ՏՖ1 հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում առաջին անգամ պատասխանել է լուրերին այն մասին, թե իր կինը՝ Բրիջիթը, իբր տղամարդ է ծնվել:

«Ամենավատ բանը կեղծ տեղեկությունն է», — մեկնաբանել է նա իր կնոջ հասցեին ուղղված հարձակումները:

Մակրոնը խոստովանել է, որ այդ ասեկոսեներն իր մեջ զայրույթ էին առաջացնում: Նա նաև ընդգծել է, որ կանայք ստիպված են պայքարել նախապաշարմունքներ ունեցող մարդկանց կողմից նման զրպարտության դեմ:

2022 թվականին առաջին տիկին Բրիջիթ Մակրոնը դատի է տվել երկու կանանց, ովքեր համացանցում կեղծ լուրեր են տարածել, որ ինքը տրանսգենդեր է։