««Վերջը պիտի հասկանաք, որ ժողովուրդը ոչինչ չունի, որ մեկը հարստանա և ժողովրդից ինչ-որ բան տանի», հայտարարել է Գալուստ Սահակյանը՝ անդրադառնալով ՀՀԿ-ի հասցեին հնչող քննադատություններին։

«ՉԻ» — Հասկացա՞ք, թե ինչ է ասում Գալուստ Սահակյանը։

Ըստ էության՝ նրա ասածը հետևյալն է. «հասկացեք վերջապես, որ ՀՀԿ-ն ժողովրդին չի թալանում, որովհետև ժողովուրդը ոչինչ չունի։ Որ չունի՝ ինչը թալաներ»։ Եվ նա, իհարկե, ինչ-որ տեղ իրավացի է։ Անում է ընդամենը մի «աննշան» հարց պարզել՝ իսկ ո՞վ է մեղավոր, որ ժողովուրդը ոչինչ չունի։ Գուցե պատճառը հենց այն է, որ ՀՀԿ-ն արդեն համարյա 20 տարի է՝ թալանո՞ւմ է ժողովրդին։ Եվ ընդհանրապես՝ միայն Հայաստանի նման երկրներում է հնարավոր, որ իշխանությունները որպես սեփական գործունեության արդարացում մեջտեղ բերեն այն փաստը, որ ժողովուրդը լիակատար աղքատության մեջ է։

Իսկ մեզ թվում էր, թե դա պիտի ոչ թե արդարացում լինի, այլ մեղադրանք»։

«Չորրորդ իշխանություն»

Մանրամասները՝ թերթի այսօրվա համարում։

Եվ այսպես, երեկ հայտնի դարձավ, որ 2017 թվականի բյուջեն ծախսերի մասով նվազելու է մոտ 100 միլիարդ դրամով կամ 210 միլիոն դոլարով։

Նոր կառավարությունը փորձում է սա ներկայացնել որպես սաստիկ դրական քայլ՝ իբր «տեսեք, անցնում ենք խնայողական ռեժիմի և այլևս ավելորդ ծախսեր չենք անելու»։ Ուշադրություն դարձրեք՝ առայժմ չի նշվում, թե հատկապես որ ոլորտներից է կրճատվելու այդ 100 միլիարդը, բայց պետք է ենթադրել, որ այդ ամենի հետևանքով պետական կառավարման արդյունավետությունը չի տուժի։ Իսկ սա նշանակում է, որ անցած տարիներին այդ 100 միիլարդը հենց այնպես, անիմաստ փոշիացվել է։ Պարզ ասած՝ դա հենց «պրիմիտիվ գողությանների» ընդհանուր ծավալն է։ Կարեն Կարապետյանն այսպիսով «սիգնալ է տալիս» այն մասին, որ ՀՀԿ-ն (չէ՞ որ հենց ՀՀԿ-ն է պատասխանատու նախորդ կառավարությունների գործունեության համար) ամեն տարի բյուջեից գողացել է առնվազն 100 միլիարդ դրամ։ Կամ՝ անիմաստ ծախսել է, ինչը մոտավորապես նույն բանն է։ Մինչդեռ կարելի էր «իմաստով» ծախսել։ Օրինակ՝ բանակի համար ժամանակակից սպառազինություն ձեռք բերել և ոչ թե տրտնջալ, որ մեր բանակը կռվում է 80-ականների զենքերով։ Հետաքրքիր է՝ ո՞վ է պատասխան տալու տարիներ շարունակ այդպիսի հսկայական միջոցներ քամուն տալու համար։ Թե՞ իրականում ոչ մի ավելորդ ծախս էլ չի արվել։ Պարզապես բյուջեում փող չկա, Կարեն Կարապետյանը ստիպված է 100 միլիարդով կրճատել ծախսերը, և որպեսզի այդ մասին ուղիղ չասի՝ հայտարարում է, թե այդ ծախսերն ավելորդ են եղել։

Հիմա՝ նոր կառավարության գործունեության հաջորդ դրվագի մասին։ Չգիտես ինչու՝ Կենտրոնական բանկը հանկարծ որոշեց միանգամից 0.5 տոկոսով իջեցնել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը ու 2 կետով էլ իջեցնել պարտադիր պահուստավորման տոկոսը։ Ու բոլորը միաժամանակ սկսեցին փառաբանել այդ քայլը՝ իբր «վաղուց էր պետք», «դա կտրուկ կաշխուժացնի տնտեսությունը», «լրացուցիչ թթվածին կտա բիզնեսին» և այլն։ Գործնականում Կենտրոնական բանկի այդ որոշումր նշանակում է, որ Հայաստանում փողը կէժանանա. բանկերը վարկեր կտրամադրեն ավելի ցածր տոկոսներով և ավելի մեծ ծավալներով (պարտադիր պահուստավորման գումարներից)։ Որպես հետևանք՝ դրամը կարժեզրկվի, ապրանքներն ու ծառայությունները կթանկանան, տնտեսությունն էլ կաճի։ Բայց միայն թղթի վրա։ Որովհետև եթե որևէ ընկերություն արտադրի նույնքան ապրանք, որքան նախկինում, բայց այդ ապրանքն ավելի թանկ վաճառի, տնտեսության ֆիզիկական ծավալները կմնան նույնր, բայց «դրամային արտահայտությամբ» կարգին աճ կարձանագրվի։ Իսկ վիճակագրությունը տնտեսության ծավալները հենց դրամով էլ հաշվում է։

«ՉԻ»

Ամբողջական տեքստը՝ թերթի այսօրվա համարում։

Նոր վարչապետի կադրային քաղաքականությունից որևէ մեկը գլուխ չի հանում։ Հիմնական պատճառն այն է, որ մինչև հիմա այդպես էլ հասկանալի չդարձավ, թե այնուամենայնիվ ինչո՞ւ Կարեն Կարապետյանը նշանակվեց վարչապետ։ Ավելին՝ առ այսօր հասկանալի չէ անգամ, թե ի վերջո, ո՞վ նրան վարչապետ նշանակեց՝ Սերժ Սարգսյա՞նը, թե՞ Ռուսաստանը։

Լավ, եկեք որպես հիմք ընդունենք այն տարբերակը, որ Սերժ Սարգսյանն ինքնուրույն քաղաքական գործիչ է ու հենց ինքն էլ Կարեն Կարապետյանին վարչապետ է նշանակել։ Անմիջապես էլ ծագում է հաջորդ հարցը՝ նշանակել է, որ ի՞նչ անի։ «Որպեսզի արմատական բարեփոխումներ իրականացնի» պատասխանը միանգամից մի կողմ թողնենք, դա դյուրահավատների համար է (եթե Հայաստանում դեռ այդպիսիք մնացել են)։ Ի վերջո, ով՝ ով, բայց Սերժ Սարգսյանը լավ գիտի, որ մի քանի նախարար փոխելով կամ նախարարությունների համար նոր անուններ հորինելով ոչ մի հարց չի լուծվի։ Ուրեմն՝ ո՞րն է այս անիմաստ իրարանց­ման պատճառը։

Կարծում ենք՝ Սերժ Սարգսյանի ընտրությունը Կարեն Կարապետյանի վրա է կանգ առել երկու հիմնա­կան պատճառով։ Առաջին՝ նա հանրապետական չէ և ՀՀԿ-ում որևէ քաղաքական հենարան չունի։ Նկատե՞լ եք, որ Կարեն Կարապետյանը հազիվ երկու շաբաթ է, ինչ վարչապետ է, բայց նրա և ՀՀԿ-ի միջև հակասություն­ներն արդեն աչք են ծակում։ Սերժ Սարգսյանին հենց դա էլ պետք է, որովհետև կառավարման խորհրդարանական համակարգի պայմաններում իշխող կուսակցության մեջ (պոլիտբյուրոյում) լուրջ հենարան ունեցող վարչապետը շատ հանգիստ կարող է վերցնել իշխանու­թյունը, իսկ եթե վարչա­պետն այդպիսի հենարան չունի՝ փաստացի իշխանու­թյունը պատկանելու է կու­սակցության ղեկավարին (գենսեկին)։ Հովիկ Աբրա­համյանն այդ իմաստով վտանգավոր էր (համենայնդեպս՝ Սերժ Սարգսյանը նման վտանգ զգում էր), իսկ ահա Կարեն Կարապետ­յանն անվտանգ է՝ «շուշաթրաշ արած» ոզնու պես։ Դրա համար էլ՝ հենց որ ուզում է իր համար գծված սահմաններից դուրս գալ, տարբեր տրամաչափի ՀՀԿ-ականները նրան տեղն են դնում։ Խմ­բագրում են նրա ասածները, բացատրում են, թե իրակա­նում ինչ էր ուզում ասել, երեկ էլ բաց տեքստով հայտարա­րեցին, թե սա Կարեն Կարա­պետյանի կաբինետը չէ, ՀՀԿ-ի կաբինետն է։ Պարզ ասած՝ Կարեն Կարապետ­յանի միակ երաշխիքը ՀՀԿ (այսինքն՝ Սերժ Սարգսյա­նի) վստահությունն է։ Քանի դեռ Սերժ Սարգսյանը նրան վստահում է՝ նա վարչապետ է, հենց որ չվստահեց՝ անմիջապես աշխատանքից կազատի (ինչպես ցանկացած այլ վարձու աշխատողի)։

Այստեղից էլ՝ երկրորդ պատճառը։ Փաստորեն քաղաքական «ֆիգուրների» այս դասավորվածությունը վկայում է, որ Հայաստանը վարչապետ չունի։ Կարեն Կարապետյանին վարչապետ նշանակելով՝ Սերժ Սարգսյանը գործնականում վերացրեց վարչապետի ինստիտուտը և ինքը ստանձնեց նրա ֆունկցիաները։ Իսկ Կարեն Կարապետյանն ընդամենը ցուցանակային դեմք է ու հենց ցուցանակի դեր էլ պիտի կատարի (ին­չով և զբաղվում է արդեն եր­կու շաբաթ)։

ՉԻ

Ամբողջական տեքստը՝ թերթի այսօրվա համարում:

Ինչպես աշխարհի ցանկացած այլ երկրում, այնպես էլ Հայաստանում առանձնա­պես մեծ նշանակության չունի, թե ինչ ճանապարհ է անցել այս կամ այն քադաքական գործիչը։ Շատ ավելի կարևոր է, թե հասարակությունն ինչ կարծիքի է այս կամ այն գործչի անցած ճանապարհի մասին։ Իսկ այդ կարծիքը ձևավորում են լրատվամիջոցները՝ կիրառելով քարոզչական տարրեր, հնարքներ ու PR տեխնոլոգիաներ։ Եվ որքան նուրբ են այգ տեխնոլոգիա­ները, այնքան ավելի հեշտ են լվացվում մարդկանց ուղեղները։ Քանի որ այս օրերին մեր հասարակու­թյանը հետաքրքրող թիվ մեկ իրադարձությունը նոր վարչապետի նշանակումն է, հենց նրա օրինակի վրա էլ ցույց տանք, թե ինչպես են աշխատում PR տեխնոլոգիաները։

Եվ այսպես այս օրերի հիմնա­կան քարոզչական «թրենդր» հետևյալն է. մինչև հիմա Հայաստանը ղեկավարվում էր փնթի ձևով՝ կոռումպացված ու բյուջեի հաշվին միլիոնատեր դարձած չինովնիկ­ների կողմից, բայց ահա եկել է «փայլուն մենեջեր» Կարեն Կարապետյանը և հենց «գրագետ մենեջմեն­թի» շնորհիվ էլ երկիրը դուրս կբերի այս վիճակից։ Համա­ձայնվեք՝ հասարակության առնվազն 70-80 տոկոսր հենց այսպես էլ մտածում է։ Ինչո՞ւ։ Որովհետև «մենե­ջեր» և «մենեջմենթ» բառերն ասոցացվամ են քաղաքակիրթ (արևմտյան տիպի) բիզնեսի, ընդ որում՝ մասնասավոր բիզնեսի հետ և ընդունված է կարծել, որ եթե մակը կարողացել է փայլուն մենեջ­մենթ իրականացնել, նույնը կանի նաև պետական մակարդակով։

Իսկ հիմա՝ ուշադրու­թյուն։ Հայաստանի բնակչու­թյան քանի՞ տոկոսն է տեղ­յակ, որ Կարեն Կարապետ­յանը կյանքում ոչ մի օր, ոչ մի ժամ չի աշխատել մասնավոր բիզնեսում։ Նա միշտ աշխա­տել է բացառապես պետա­կան հիմնարկներում։ Դեռևս խորհրդային տարիներից աշխատել է պետպլանում, հետո՝ «Հայէներգո» պետա­կան ձեռնարկությունում, հե­տո եղել է էներգետիկայի փոխնախարար, հետո՝ «Հայ-Ռուսգազարդի» տնօրեն, հե­տո՝ Երևանի քադաքապետ և այլն։ Բայց ահա PR տեխնոլոգիաների միջոցով հա­սարակությանը ներկայա­նում է որպես շատ հաջողակ գործարար, կիրթ, գրագետ, «եվրոպական» արտաքինով, մի խոսքով՝ համարյա Ուոլ Սթրիթի գայլ։ Ու բնականա­բար՝ գալիս է պայքարելու հին սերնդի «քյարթու կոռումպացվածների» (ասենք՝ Հովիկ Աբրահամյանի, Գագիկ Բեգլարյանի և մյուսնե­րի) դեմ, ովքեր, հասկանում եք, առանց անհարմար զգա­լու մի քանի միլիոնանոց առանձնատներ են կառուցել Մոնումենտում։ Ափսոս մի­այն, որ PR տեխնոլոգները չեն ճշտում՝ իսկ որտե՞ղ է Կա­րեն Կարապետյանի տունը։ Չէ՞ որ նա հաստատ Հարավ-արևմտյան Բ-2 թաղամասի շենքերից մեկի 12-րդ հար­կում չի ապրում։ Իսկ թե ինչու չեն ճշտում՝ հասկանալի է։ Նոր վարչապետի առանձնատունը նույնպես գտնվում է Մոնումենտում՝ ճիշտ և ճիշտ Հովիկ Աբրահամյանի ու Գագիկ Բեգլարյանի առանձնատների կողքին։ Եվ ոչնչով չի զիջում դրանց՝ ոչ չափե­րով, ոչ ճոխությամբ, ոչ ար­ժեքով։ Այնքան էլ վատ չէ մի մարդու համար, ով իր ողջ կյանքում աշխատել է բացառապես պետական հիմ­նարկներում։ Դրա համար էլ, որպեսզի այս ամենը շատ աչք չծակի, Կարեն Կարա­պետյանի համար «Փայլուն մենեջերի» իմիջ է ստեղծ­վում։

Ի՞նչ է ստացվում։ Ստաց­ված է, որ Սերժ Սարգսյանը Մոնումենտում հայտնի չէ ինչ միջոցներով կառուցված առանձնատներից մեկի սեփականատիրոջը նշանա­կում է վարչապետ, որպեսզի սա պայքարի ճիշտ նույնպի­սի առանձնատներ ունեցող մյուս սեփականատերերի ու նրանց արատավոր գործու­նեության դեմ։ Եվ չգիտես ինչու՝ բոլորր սրա անունը դնում են «արմատական փոփոխությունների մեկնարկ»։

«ՉԻ»

Ամբողջական տեքստը՝ թերթի այսօրվա համարում։

Սեպտեմբերի 21-ի զինվորական շքերթի էյֆորիան կարծես թե անցավ, ու արդեն կարելի է առանց էմոցիաների փորձել հասկանալ, թե ինչ տեղի ունեցավ։

Շքերթն, ընդհանուր առմամբ, բա­վականին տպավորիչ էր, իսկ հիմնական եզրահանգումնե­րը սրանք էին՝ «Ռուսաստա­նը վերականգնեց իր նկատ­մամբ վստահությունը հայ հասարակության շրջա­նում», «սա Ադրբեջանին կս­տիպի երկար ժամանակ մո­ռանալ ղարաբաղյան խնդի­րը ռազմական ճանապար­հով լուծելու մասին» և այլն։ Պատճառը, հասկանալի է, «Իսկանդեր» հրթիռներն էին, որոնցից անգամ ՆԱՏՕն է սարսափում, և որոնք Ռուսաստանը Հայաստանից բացի՝ որևէ այլ երկրի չի վաճառել (առայժմ)։

Թե ինչու է Ռուսաստանը Հայաստանի համար բացառություն արել ու «Իսկանդեր» վաճառել՝ էական չէ։ Հնարավոր է՝ ապրիլյան պատերազմի բացասական նստվածքը մոռացնելու համար, հնարավոր է՝ սա ընդամենը «կոմերցիոն քաղաքականություն» է (չէ՞ որ եթե Ադրբեջանը համարի, որ ռազմական բալանսը խախտված է, կշտապի ևս մի քանի միլիարդ դոլարի զենք գնել Ռուսաստանից, հետո մենք ինչ-որ տեղից գումարներ կգտնենք ու կթարմացնենք մեր զինանո­ցը, և այսպես շարունակ)։ Բայց սա, կրկնում ենք, էա­կան չէ։ Փաստն այն է, որ «Իսկանդերներն» անցան Երևանի կենտրոնական հրապարակով և, ըստ պաշտոնական հավաստիա­ցումների, պատկանում են ՀՀ զինված ուժերին։ Այնպես որ՝ այդ համակարգերի պատկանելության հարցը փակված համարենք և ներ­կայացնենք երկու նկատա­ռում։

1. Շատ լավ է, որ Հայաս­տանը «Իսկանդեր» համակարգեր ունի, բայց դա կաս­կածներ է առաջացնում՝ արդյո՞ք այդ գործարքը ՀՀ զինված ուժերի ինքնուրույ­նության հաշվին չի եղել։ Հազիվ թե Ռուսաստանը Հայաստանին նման հզոր զենք վաճառեր՝ առանց նա­խօրոք պայմանավորվելու, որ դրանք կարող են օգտա­գործվել միայն Ռուսաստա­նի թույլտվությամբ՝ թիրախները նախապես իրենց հետ համաձայնեցնելուց հե­տո։
2. Ցանկացած զինվորա­կան շքերթ իր կոնկրետ նպատակներն ունի, բայց ուշադրություն դարձրեք՝ Հա­յաստանի և Ադրբեջանի «ու­ժի ցուցադրումները» սկզ­բունքորեն տարբերվում են իրարից։ Ադրբեջանը շքերթ­ների ժամանակ ցույց է տալիս այն զինատեսակները, որոնցով պատրաստվում է գրավել Ղարաբաղը, պարզ ասած՝ ցույց է տալիս այն ամենը, ինչով պիտի պատե­րազմ մղի Ղարաբաղում։ Իսկ մենք, հակառակը, ցույց ենք տալիս այն զինատեսակները, որոնք Ղարաբաղի սահմաններում «լոկալ պա­տերազմի» դեպքում հաս­տատ չեն կիրառվելու։ Հաս­կանալի է, չէ՞, որ եթե, ասենք, ադրբեջանցիները որոշեն ևս մի լայնամասշտաբ գրոհ ձեռնարկել, ասենք, Մարտակերտի ուղղությամբ, մենք «Իսկանդերներ» չենք կիրառելու։ Նույ­նիսկ «Սմերչ» չենք կիրառե­լու, որովհետև դա մերձամարտի համար չէ. դրանով կարող ենք, օրինակ, գետնին հավասարեցնել Գյանջան, բայց կոնկրետ մարտական գործողություններում դրանք հազիվ թե էական դեր խա­ղան։

«ՉԻ»

Ամբողջական տեքստը՝ թերթի այսօրվա համարում:

Անդրադառնալով «պրիմիտիվ գողության» վերաբերյալ վարչապետ Կարեն Կարապետյանի հայտարարությանը և այն փաստին, որ դա, փաստորեն, ուղղված էր իշխանություններին, Էդուարդ Շարմազանովն ասել է. «Թող առաջինը քար նետի նա, ով մեղք չի գործել»։

«ՉԻ» — Նոր Կտակարանից մեջբերումներ անելն, իհարկե, սուրբ գործ է, բայց միայն մի պայմանով՝ մեջբերումները պիտի տեղին արվեն։ Տվյալ դեպքում Էդուարդ Շարմազանովի մեջբերումը կարող է երկու իմաստ ունենալ։ Առաջին՝ նա կարծում է, որ Կարեն Կարապետյանն ինքն էլ ժամանակին բյուջեից «պրիմիտիվ գողություններ» է արել, հետևաբար՝ իրավունք չուներ բարձրաձայն խոսել այդ մասին։ Երկրորդ՝ պրն Շարմազանովի կարծիքով,

Նոր վարչապետն ու նրա կադրերը շարունակում են զվարճացնել հասարակությանը։ Խոսքը մի քանի նախա­րարություններ լուծարելու, տարանջատելու, կցել-կցմցելու կամ անվանափոխելու մասին չէ. Կարեն Կարապետյանն, ի վերջո, դեռ նոր է հայտնվել վարչապետի աթոռին, դեռ դրայվի մեջ է, և ինչպես ցանկացած երեխա, որի ձեռքին «կուբիկ-ռուբիկ» է հայտնվել, նախ մի լավ կքանդի, կխառնի ամեն ինչ, մի լավ կհրճվի ու միայն ձանձրանալուց հետո կսկսի մտածել, թե ինչպես ճիշտ հավաքի գույները։ Խոսքն այն մասին է, որ նրա նշանակած նոր նախարարներն ար­դեն իսկ տարօրինակ բաներ են ասում ու անում։

Ֆինանսների նա­խարար Վարդան Արամյանն, օրինակ, հայտարարում է. թե «անիրատեսական մուտքերով բյուջե կառուցելը նշանա­կում է թաքնված ռումբ դնել երկրի տակ»։ Շատ ճիշտ է ասում, բայց ի՞նչ է նշանա­կում «անիրատեսական մուտքերով բյուջե»։ Օրի­նակ՝ տարեկան 2,5 միլիարդ դոլարը (մոտավորապես այդքան են բյուջեի մուտքերը) անիրատեսական է, որովհետև շատ քի՞չ է, որովհետև կարելի է կրկնակի՞ն հավաքել, թե՞ հակառակը՝ իրատեսական չէ, որովհե­տև այդքան չեն կարողանա­լու հավաքել։ Նորանշանակ նախարարն ակնհայտորեն երկրորդ տարբերակը նկա­տի ունի, այսինքն՝ գտնում է, որ տնտեսության ներկա վի­ճակի պայմաններում այդ­քան փող հավաքելն իրատե­սական չէ։ Եվ նա, իհարկե, իրավացի է։ Իսկ հիշո՞ւմ եք, թե ընդամենը մի քանի ամիս առաջ ինչ ելույթ ունեցավ Սերժ Սարգսյանը։ Նա ճիշտ հակառակն էր պնդում՝ այս ամիս աննախադեպ ծավալի հարկեր ենք հավաքել, և «դեռ էլի տեղ կա»։ Այսինքն՝ Սերժ Սարգսյանն ասում է «ավելի շա՛տ հավաքեք», նոր վարչապետի կադրերն ասում են՝ «սկի հիմիկվա թիվը պահպանելն իրատեսա­կան չէ, դա ռումբ է՝ դրված պետության տակ, հիմա մենք ո՞նց այդ ռումբը մեծաց­նենք»։

Բայց սրանք՝ դեռ ոչինչ, սրանք ընդամենը խոսքեր են։ Իսկ ահա գազի և էլեկտրաէներգիայի սակագների հարցում կարծես թե կոնկ­րետ գործողություններ են սպասվում։ Հիշո՞ւմ եք, թե վարչապետ նշանակվելուն պես Կարեն Կարապետյանն ինչպես հայտարարեց, թե գազի և էլեկտրաէներգիայի սակագները պիտի վերանայվեն, և մարդիկ ինչպես ոգևորվեցին դրանից։ Մտա­ծում էին՝ դե մարդը այդ ոլոր­տում է աշխատել, գիտի, որ սակագները խիստ ուռճաց­ված են, և որոշել է մի քիչ նվազեցնել այդ համակարգի ձեռնարկությունների գեր­շահույթները։ Ինչպես հին ռուսական ասացվածքն է ասում՝ ։ Անցավ ընդամենը մի քանի օր, և պարզվեց, որ կարող են նվազեցվել միայն սոցիալապես անապահով խավին և որոշ ձեռնարկություններին մատուցվող ծառայությունների սակագները, այն էլ՝ ոչ թե «Գազպրոմ-Արմենիայի», բաշխիչ ցանցերի և այլ ընկերությունների հաշվին, այլ «սոցիալապես ոչ անապահով խավերի», պարզ ասած՝ մյուս սպառողների։ Մի խոսքով՝ «միջին խավի» հաշվին (իսկ Հայաստանում «միջին խավ» է համարվում, ասենք, ամսա­կան 120 հազար դրամով գոյատևող ընտանիքը) պիտի նվազեցվեն ոչ միայն սոցիա­լապես անապահովների, այլև «արտահանող» և «վե­րամշակող» ձեռնարկու­թյունների գազի և էլեկտ­րաէներգիայի սակագները։ Իսկ ովքե՞ր են, ասենք, խոշոր ջերմոցային տնտեսություն­ների կամ պահածոների գործարանների սեփակա­նատերերը։ Ճիշտ է, օլի­գարխները։ Ահա և «մենեջերները» որոշել են «միջին խավի» հաշվին զարգացնել նրանց բիզնեսները։ Եվ այնքան նուրբ հումորի զգացում են ունեցել, որ դա անվանել են «սակագնային քաղաքականության վերանայում սո­ցիալական ուղղվածու­թյամբ»։ Կարելի է ասել՝ սաստի՛կ սոցիալական։

«ՉԻ»

Ամբողջական տեքստը՝ թերթի այսօրվա համարում։

«Գյումրիի կենտրոնական փողոցներում փակցված ու մեծ աղմուկ հանած պաստառի հեղինակը գործող քաղաքապետ Սամվել Բալասանյանի կողմնակիցներն են. երեկ պաշտոնապես հաստատվել է այդ վարկածը։ Հիշեցնենք, որ այդ պաստառի վրա նկարված էին զառեր եւ գրված էր՝ «Հաջողության բանաձեւը»։ Պաստառի իմաստը, ըստ գյումրեցիների, Գյումրիի ՏԻՄ ընտրություններում ԲՀԿ թեկնածու Վարդեւան Գրիգորյանի դեմ հակաքարոզչությունն էր՝ նպատակ ունենալով այդպես հիշեցնել թեկնածուի՝ նախկինում «զառ գցելու» հանդեպ սերը։

Եվ ահա, Սամվել Բալասանյանի նախկին խորհրդական Սահակ Սահրադյանը, որը նաեւ գործող քաղաքապետի որդու ընկերն է եւ որը ստեղծել է Գյումրիի ՏԻՄ ընտրություններին այսօր մասնակցող «Գյումրեցու ոգի» կուսակցությունը հարցազրույց է տվել ու խոստովանել պաստառն իրենք են կախել։ «Պաստառի գովազդի նշանակությունը չեմ կարող պարզաբանել՝ քաղաքական մեկնաբանություն տալ նշանակում է նորից մտնել քարոզարշավի մեջ, ինչն այս պարագայում անբարոյականություն կլինի»,– ասել է նա։

Ուշադրություն դարձրեք՝ Սահակ Սահրադյանն անուղղակի ընդունել է, որ այդ ամենն արել է ԲՀԿ թեկնածուի դեմ, պարզապես հիմա բարձրաձայն չի խոսում՝ քարոզարշավի մեջ չմտնելու համար»:

«Չորրորդ իշխանություն»

Առավել մանրամասն՝ թերթի այսօրվա համարում։

Իշխանությունները փորձեցին շատ արագ մոռացության տալ ռուսական «Գազպրոմ» ընկերությանը Երևանի ՋԷԿ-ի ունեցած պարտքի թեման։ Մինչդեռ, այս թեման բավական լուրջ ուսումնասիրության կարիք ունի. Երևանի ՋԷԿ-ը, որ հանդիսանում է պետության սեփականությունը, «Գազպրոմի» նկատմամբ առնվազն 52 մլն դոլարի պարտք է կուտակել։ Իսկ սա նշանակում է, որ եթե ՋԷԿ-ը չկարողանա փակել, ստիպված վճարելու է պետությունը։

Երբ ռուսական լրատվամիջոցները բացահայտեցին այս թեման, իշխանությունները ստիպված եղան խոստովանել՝ պարտքի մի մասը, մոտ 20 մլն դոլար վերադարձվել է Համաշխար­հային բանկից վերցված վար­կային միջոցներից, և հիմա մնացել է ընդամենը 33 մլն դո­լար։ Ինչ վերաբերում է պատ­ճառներին, ապա այդ մասին իշխանությունները լռում են։ Մինչդեռ, պարտքը կուտակ­վել է ոչ թե ՋԷԿ-ի գործունեության հետևանքով, այլ որ նրանք միլիոնավոր դոլարնե­րի վարկ են տրամադրել ուրիշ կազմակերպությունների՝ «Նաիրիտ» և «Վանաձորի քիմպրոմ» գործարաններին։ Ուշադրություն դարձրեք՝ հս­կայական միջոցներ ուղղվել են ընկերությունների, որոնց ճակատագիրը, մեղմ ասած, անհայտ է, ու կարելի է ասել, որ տրամադրված գումարները ջուրն են լցվել։ Թեկուզ և նույն «Նաիրիտը», որն այսօր չի աշխատում, և հայտնի չէ՝ ե՞րբ կկարողանա այդ գործա­րանը վերադարձնել պարտքը կամ կկարողանա՞ ընդհանրա­պես այն վերադարձնել, թե ոչ (ի դեպ, հիշեցնենք, որ ժամա­նակին, երբ Որոտանի ՀԷԿ-ը ՀՀ սեփականություն էր, այդ ընկերության միջոցներից էին գումարներ ուղղում նույն «Նա­իրիտի» և «Վանաձորի քիմպրոմի» պարտքերը փակելու համար)։

Հետաքրքիրն այն է, որ իշ­խանություններն ամեն գնով խուսափում են այս թեմայի մասին բարձրաձայն խոսելուց։ ԱԺ վերջին քառօրյայի ժամա­նակ էլ խնդրին անդրադարձավ ՀԱԿ խմբակցության քարտուղար Արամ Մանուկյանը։ Միայն թե, ՀՀ էներգետիկայի նախարար Լևոն Յոլյանը կր­կին խուսանավել է այս թեմա­յի վերաբերյալ կոնկրետ պա­տասխաններ տալուց։ Նա մի­այն ասել է, թե 52 մլն դոլար պարտքի չափը լրատվամիջոց­ների հաղորդած թվերն են, և բացի այդ՝ կառավարությունը ֆինանսական հոսքերի կառա­վարման ծախսերի արդյունա­վետության բարձրացման ծրագիր է մշակել, «Ֆինանսական առողջացման ծրագրերի արդյունքում 2017թ. օգոստոսի 1-ին կունենանք առողջ և ներդրումային ինքնուրույն ծրագրեր իրականացնող Երև­անի ՋԷԿ»։ Ուշադրություն դարձրեք՝ թե իրականում ինչ­քա՞ն է կազմել Երևանի ՋԷԿ-ի պարտքը, Յոլյանը չի նշել։ Նա նաև հստակ չի բացատրել, թն ինչպես է կուտակվել պարտքը։ Մինչդեռ, այդ հար­ցերի պատասխանները տրվե­լու դեպքում պարզ կդառնար, որ գործ ունենք իշխանություն­ների կողմից հերթական հան­ցանքի, Էներգետիկ ոլորտի ֆինանսական մեքենայությունների հետ։

Իսկ մինչ այդ, այս պատմու­թյան մեջ տուժողը Հայաստա­նի Հանրապետությունն է. «ՀայՌուսգազարդ» ընկերության հետ կատարվածը բոլորիս աչքի առաջ է. տարիներ շարունակ գաղտնի կուտակելով 300 մլն դոլարի պարտք՝ պետությունը ստիպված եղավ այն փակել «ՀայՌուսգազարդ» ընկերության 20 տոկոս մասնաբաժինը «Գազպրոմին» տալով։

Ամբողջական տեքստը՝ «Չորրորդ իշխանություն» թերթի այսօրվա համարում:

ՀՀԿ առաջնորդ Սերժ Սարգսյանր, որը ներկա է եղել ԱՊՀ մասնակից պետությունների ղեկավարների խորհրդի նեղ կազմով նիստին, իր ելույթում անդրա­դարձել է օրերս՝ իշխանության և ընդդիմության միջև կնքված Ընտրական բարեփոխումների մասին համաձայնագրին։ Մասնավորապես՝ Սերժ Սարգսյանը հայ­տարարել է. «Այս շաբաթ, մեր անկախության 25 տա­րիների ընթացքում առաջին անգամ, խորհրդարանա­կան մեծամասնությունը և ընդդիմությունը քաղաքացիական հասարակության մասնակցությամբ Հայաս­տանի ընտրական օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու շուրջ հասել են համաձայնության։ Կիրառ­վում են ընտրական գործընթացի հսկողության ավելի թափանցիկ մեխանիզմներ, խստացվում է ընտրությունների կազմակերպման և անցկացման ընթացքում ապօրինի գործողությունների համար քրեական պատասխանատվությունը։ Ներդրվում են ընտրողների նույնականացման և գրանցման թվային համա­կարգեր։ Վստահ եմ, որ այս ամենր նպաստելու է ընտ­րական գործընթացի հանդեպ հասարակական վստահության մակարդակի բարձրացմանը, հնարավորու­թյուն է ընձեռլու ապահովել միջազգային չափանիշ­ներին համապատասխան ազատ և արդար ընտրությունների անցկացում։

Արդեն մի բանի ամսից մեզ մոտ տեղի կունենան խորհրդարանական ընտրություններ։ Հայաստանի Հանրապետությունը կուղարկի համապատասխան հրավերները բոլոր գործընկերներին միջազգային դիտորդական առաքելություններում մասնակցելու նպատակով, այդ թվամ՝ ԱՊՀ առաքելության ձևաչափով»։

Չի

Ամբողջական տեքստը՝ թերթի այսօրվա համարում