01.05.2024 | 14:10
Հիմա հավատում ենք, որ Հայաստանի հետ միասին քաղաքական ճանապարհով և կարճ ժամանակու...01.05.2024 | 13:10
Ճշմարտության և ներքին առողջացման շարժումը թակելու է նաև «մեծարգո»-ի սպասարկման հ...01.05.2024 | 12:13
Ողբերգական դեպք՝ Երևանում․ թիվ 90 դպրոցի 11-ամյա աշակերտուհու սիրտը կանգ է առել...01.05.2024 | 11:10
Փաշինյանը ամոթանք է տվել, թե՝ չեք ուզում ձեր մի կտոր հողը զիջել հանուն Հայաստանի...23.04.2024 | 11:42
Ադրբեջանում պահանջել են նաև չորս «անկլավային գյուղերը»...23.04.2024 | 11:23
Վաղը ուշադիր եղեք հատկապես Ոսկեվանի և Բաղանիսի մոտակա դիրքերին․ Նաիրի Հոխիկյան...23.04.2024 | 11:06
Ի՞նչ կապ ունեին Արայիկ Հարությունյանի հարցազրույցի անոնսն ու հետագա «զարգացումնե...13.04.2024 | 13:57
Մենք այլևս չունենք ԱԱԾ, այդ հաստատությունը Նիկոլի ռեժիմի հերթական գործիքն է․ Կար...13.04.2024 | 13:26
Վթարի հետեւանքով մահացած բոլոր չորս զինծառայողները ժամկետայիններ էին....13.04.2024 | 13:06
Արարատի մարզում հայտնաբերվել է 36 կգ ոսկի գողություն կատարող կասկածյալներից մեկը...13.04.2024 | 12:59
Ղազախստանում ձերբակալել են ռուսաստանցու, որը մեղադրվում է տաջիկներին այլ երկրներ...13.04.2024 | 12:28
Փաշինյանի «լռությունը» վախեցնում է «ուսապարկերին»․ «Հրապարակ»...13.04.2024 | 11:29
Գեղարքունիքում զինվորական «ԿամԱԶ» է վթարի ենթարկվել...12.04.2024 | 14:08
Ոսկեպարցի Սամվելի խոհանոցի և հողամասի մի մասը մնալու է ՀՀ-ում, իսկ տունը և տնամե...12.04.2024 | 13:56
Ավազակություն՝ հոր և որդու կողմից. հոր գործը ուղարկվել է դատարան, իսկ որդին ինքն...12.04.2024 | 13:00
Դպրոցներից տարհանման կարիք չկա. ԿԳՄՍ նախարարը` ահաբեկչության կեղծ լուրերի մասին...12.04.2024 | 2:20
Մի կողմից նույն մարդիկ մեզ ասում են, թե «սահման չկա, սահմանները հստակեցված չեն»,...10.04.2024 | 15:10
Ահազանգ ենք ստացել զինվորական ծառայությունից հրաժարվելու հիմքով ՀՀ-ում ապաստանած...10.04.2024 | 14:10
Փաշինյանը Շոլցի հետ հեռախոսազրույցում անընդունելի է համարել Պրահայի, Բրյուսելի և...10.04.2024 | 13:10
Թքած ունեմ նրանց վրա, ովքեր հրաժարվում են «Միր» քարտի ծառայություններից. Պետդում...10.04.2024 | 12:10
Մենք չգնացինք այդ ճանապարհով և հայտնի աշխարհաքաղաքական կենտրոններում որոշվեց հար...10.04.2024 | 11:10
Եթե շատ լինեք, մենք կշրջափակենք կառավարությունը․ Հրանտ Բագրատյան...09.04.2024 | 15:10
Հրաժարվելով ռուսական МИР քարտերից՝ մենք ակամայից հայտնվում ենք պատժամիջոցների տա...09.04.2024 | 14:10
Ուկրաինան և Ռուսաստանն Աբելն ու Կայենն էին. Լեոնիդ Կուչման` Կիև-Մոսկվա հարաբերու...09.04.2024 | 13:10
Մարտական հենակետում երեք զինծառայողի սպանության գործով դիրքի ավագի պաշտպանը դիմե...09.04.2024 | 12:10
Հայկազ Բարսեղյանի սպանության գործով ամբաստանյալները դատապարտվեցին 18 տարի ազատազ...09.04.2024 | 11:10
Կռիվ լինելու ա, ու ես գիտեմ, որ մենք պիտի հաղթենք. Մեր թշնամին էսօր Ադրբեջանում ...08.04.2024 | 15:10
Իսրայելի ՊՆ-ն հայտարարել է Իրանի հետ հարաբերություններում «ցանկացած սցենարի» պատ...08.04.2024 | 14:10
Անիմաստ կրակում են, ոչ մի բան չեն թիրախավորում, երևի վախից է․ Արավուսի նախկին գյ...08.04.2024 | 13:10
ԵԽ-ն Հայաստանի «լամպոչկա» իշխանություններից պետք է պահանջի անհապաղ ազատ արձակել ...08.04.2024 | 12:10
270 մլն գնահատվող աշխարհաքաղաքական վեկտորի փոփոխություն և 0 երաշխիքներ․․․Լիլիթ Գ...08.04.2024 | 11:10
Եթե Արևմուտքը Հայաստանին ինչ-որ բան տա, Թուրքիան Ադրբեջանին եռապատիկը կտա. Չավու...06.04.2024 | 14:10
Գրողների միության նախագահը տեղյակ չէ իրենց շենքը թուրքական դեսպանատանը տրամադրել...06.04.2024 | 13:10
«Նիկոլիստներ, սորոսականներ ու արևմտամոլներ, ուշադիր կարդացեք գրածս»․ Էդուարդ Շար...06.04.2024 | 12:10
Բրյուսելում Հայաստան-ԵՄ-ԱՄՆ հանդիպումը «վտանգի ևս մեկ աղբյուր է ստեղծում» Հրվ. Կ...06.04.2024 | 11:10
Որեւէ մեկը չի կարող երաշխավորել, որ Իրանի թիրախներից մեկը չի դառնա Բաքուն. Վարդա...05.04.2024 | 15:10
Ռուսաստանը գրոհել է Ուկրաինան 13 անօդաչու թռչող սարքերով, բոլորը խոցվել են. Ուկր...05.04.2024 | 14:10
8,800 դոլարի և 5 մլն դրամի կաշառք ստանալու համար մեղադրվող պաշտոնյաների վարույթի...05.04.2024 | 13:10
Զորախաչ եկեղեցին՝ ադրբեջանական թիրախում05.04.2024 | 12:10
«Կրոկուս»-ում ահաբեկչության մեջ մեղադրվող անձի հեռախոսում հայտնաբերվել են Ուկրաի...Ադրբեջանի տարբեր գործիչների հայտարարություններն անհեթեթության այն աստիճանի են հասել որ այլևս մեկնաբանությունների կամ հերքումների կարիք չունեն։
Հերթական անհեթեթության նմուշ է հնչեցրել հապճեպ ստեղծված «Արևմտյան Ադրբեջանի համայնքը»։
Սկզբից այս կազմակերպությունը Գերմանիայի արտաքին գործերի նախարարության ղեկավար Աննալենա Բերբոքին մեղադրեց ստախոսության մեջ։ Նախարարը նոյեմբերի 4-ին Բաքվում կայացած մամուլի ասուլիսում ասել է, որ այդ օրը Ադրբեջան այցի ընթացքում ինքը հանդիպել է «Հայաստանից վտարված ադրբեջանցիների հետ»։ «Համայնքը» հայտարարում է, որ իրենք չեն հանդիպել Գերմանիայի ԱԳՆ ղեկավարի հետ, և քանի որ չեն հանդիպել, ուրեմն նախարարը ստում է։ Սեփական «լեգիտիմությունը» համայնքում նրանք կասկածի տակ չեն դնում, սակայն՝ իզուր։
«Բացի այդ, Ա. Բերբոքը խախտել է միջազգային իրավունքը՝ օգտագործելով Ադրբեջանի տարածքում գտնվող վայրերի հորինված անվանումներ։ Նշենք, որ գերմանացի նախարարի կողմից օգտագործվող կեղծ անվանումները հորինվել են Հայաստանի կողմից՝ Ադրբեջանի նկատմամբ տարածքային պահանջների շրջանակում՝ առանց պատմական կամ իրավական հիմքերի։ Եթե գերմանացի նախարարը տեղանունների հարցում մեծ նշանակություն է տալիս պատմական ճշմարտություններին, ապա նա պետք է օգտագործեր իր այցելած վայրերի իրական, պատմական անվանումները, այդ թվում՝ Էրիվան, Քեշիշքենդ, Արազդեյեն, այլ ոչ թե այդ մտացածին անվանումները. — ասվում է հայտարարության մեջ։
Ինչպես ասում են՝ կլինիկական դեպք։
Ռուսաստանի Դաշնության փոխվարչապետ Ալեքսեյ Օվերչուկը հայտարարել է, որ Ռուսաստանը միշտ պատրաստ է աջակցել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատմանը: Նա այս մասին ասել է verelq.am-ին:
«Սահմանազատումը երկկողմանի հարց է, իսկ (սահմանազատման հարցերով հանձնաժողով-Խմբ.) համանախագահները Հայաստանի և Ադրբեջանի կառավարությունների փոխվարչապետներն են։ Ինչ վերաբերում է այս գործընթացում Ռուսաստանի Դաշնության մասնակցությանը և դերին, ապա մենք միշտ պատրաստ ենք աջակցություն ցուցաբերել։ Մենք միշտ պատրաստ ենք աջակցել և տրամադրել փաստաթղթեր, ներառյալ քարտեզագրական փաստաթղթերը, որոնք պատմականորեն գոյություն ունեն Ռուսաստանում», — ասել է նա:
Տարածաշրջանում հաղորդակցությունների ապաշրջափակման մասով Օվերչուկը նշել է.«Ինչ վերաբերում է հաղորդակցությունների ապաշրջափակմանը, ապա աշխատանքային խումբը ֆորմալ առումով գոյություն ունի։ Վերջին անգամ հավաքվել ենք հունիսի 2-ին։ Մեղրիով երկաթուղու շինարարության մեկնարկի վերաբերյալ հիմնականում համատեղ հայտարարության տեքստը նույնպես մեծ մասամբ պատրաստ է։ Ինչ վերաբերում է բուն ճանապարհի կառուցմանը, ապա գիտեք, որ Ադրբեջանն արդեն սկսել է Իրանի տարածքով ավտոմայրուղու շինարարությունը՝ շրջանցելով Հայաստանի տարածքը։ Ինչպես գիտենք, Ադրբեջանի Հանրապետության և Իրանի Իսլամական Հանրապետության միջև ստորագրվել է նաև հուշագիր Իրանի տարածքով Հայաստանի տարածքը շրջանցող երկաթուղու կառուցման վերաբերյալ», — նշել է Օվերչուկը։
Լրագրողի հարցին առ այն, թե արդյոք ՌԴ փոխվարչապետի՝ հաղորդակցությունների ապաշրջափակման հարցերով աշխատանքային խումբը «ֆորմալ առումով գործում է» ձևակերպումը նշանակո՞ւմ է, որ այն ֆորմալ դեռ կա, սակայն իրականում չի աշխատում, Օվերչուկը հակիրճ պատասխանել է.«Մենք ժամանակ առ ժամանակ շփվում ենք»:
Հայ-ռուսական հարաբերություններում կան որոշ խնդիրներ, մենք շատ բաներով բավարարված չենք, շատ բաներից զարմանում ենք։ Այս մասին, այսօր՝ նոյեմբերի 3-ին, ԱԺ-ում 2024-ի բյուջեի նախագծի քննարկման ժամանակ նշեց Հայաստանի ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը:
Նա նշեց, որ ՌԴ-ն էլ նույնպիսի վերաբերմունք ունի ՀՀ-ի նկատմամբ. «Մենք համոզված ենք, որ այն, ինչից ՌԴ գործընկերներն են զարմանում, հետևանք է այն քաղաքականությանը, որը մենք տեսել ենք զանազան մեդիա եթերներում և այլ տեղերում։ Բայց սա առանձին թեմա է:
Մենք այստեղ որևէ այլ դիրքորոշում չունենք, քան կառուցողական կերպով խնդիրները քննարկել հասկանալ, հարթել և բարեկամաբար առաջ շարժվել այդ ուղղությամբ։ Սա է մեր դիրքորոշումը»,- ասաց նախարարը՝ հույս հայտնելով, որ այս ամենը կհաջողվի։
Արարատ Միրզոյանը նկատեց, որ այստեղ ամեն ինչ միայն մեկ կողմից չի կախված:
Նախարարը խոսեց նաև Հնդկաստանի և Չինաստանի հետ հարաբերությունների մասին, նկատեց՝ Հնդկաստանի հետ հարաբերությունների զարգացումները հրապարակային են, կլինեն նոր ուղղություններ, նոր ծրագրեր, իսկ Չինաստանի հետ Հայաստանը շահագրգռված է ուղիղ՝ չմիջնորդավորված գործընկերային հարաբերությունների զարգացմամբ:
Գերմանացի իրավապաշտպան, Եվրախորհրդարանի գերմանացի պատգամավոր Մարթին Զոնեբորնի գրասենյակի ղեկավար և քաղաքական խորհրդական Դասթին Հոֆմանը կարծում է, որ Եվրոպական Միությունը Հայաստանին աջակցելու հսկայական պատասխանատվություն ունի։ Նա գոհունակությամբ արձանագրել է, որ Ֆրանսիան այդ առումով գործել է և Հայաստանին օգնել է պաշտպանական կարողությունները զարգացնելու հարցում ՝ հույս հայտնելով, որ Գերմանիան, որը երկար տարիներ Հարավային Կովկասում քաղաքականությունը պայմանավորել է տնտեսական շահերով, նույնպես կփոխի իր մոտեցումը։
Դասթին Հոֆմանն այս մասին ասել է Բրյուսելում «Արմենպրես»-ի թղթակցին տված հարցազրույցում։
«Քանի որ Հայաստանը հեռանում է Ռուսաստանից, ԵՄ-ն հսկայական պատասխանատվություն ունի աջակցելու Հայաստանին։ Հաճելի է տեսնել, որ Ֆրանսիան գործեց՝ օգնելով Հայաստանին անհրաժեշտ պաշտպանական կարողություններով: Ես մեծ հույս ունեմ, որ Գերմանիան նույնպես կփոխի իր քաղաքականությունը Հարավային Կովկասի հարցում։ 1915թ.-ին Հայոց ցեղասպանության գործում Գերմանիայի ունեցած դերակատարման հետևանքով կա մեծ բարոյական պատասխանատվություն՝ կանխելու հետագա էսկալացիան։ Կարևոր է նշել, որ անցյալի բոլոր ձախողումները չպետք է խանգարեն Գերմանիայի կառավարությանը փոխել իր ընթացքը: Լավ է ուշ, քան երբեք»,- ասել է նա։
Անդրադառնալով Գերմանիայի արտաքին գործերի նախարար Անալենա Բերբոքի՝ Հայաստան կատարելիք այցի նպատակներին՝ Հոֆմանն ասել է, որ նախկինում Գերմանիայի արտաքին քաղաքականությունը Հարավային Կովկասում հիմնականում ձեռնտու էր Ադրբեջանին։ «Չնայած Ադրբեջանը հաճախակի էր կիրառում ռազմական ուժ՝ Գերմանիան խորացրել է տնտեսական հարաբերությունները Բաքվի ռեժիմի հետ։ Այժմ, երբ կա տարածաշրջանային հակամարտության վտանգ, որում կարող են ներգրավվել նաև հարևան պետությունները, ինչպիսիք են Իրանը և Թուրքիան, նման էսկալացիան ձեռնտու չէ Գերմանիային, քանի որ այն վտանգում է տարածաշրջանի կայունությունը։ Նաև Հայաստանը սկսեց հեռանալ Ռուսաստանի հետ գործընկերությունից։ Հաշվի առնելով Ռուսաստանի նկատմամբ Արևմուտքի ներկայիս դիրքորոշումը՝ մեծ շահագրգռվածություն կա աջակցելու նման զարգացումներին»,- ասել է Հոֆմանը։
Պատասխանելով հարցին, թե Գերմանիայի արտաքին քաղաքական օրակարգում ի՞նչ տեղ են զբաղեցնում Հայաստանը և Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած զարգացումները՝ Հոֆմանը պատասխանել է․
«Նախկինում Գերմանիայի արտաքին քաղաքականությունը Հարավային Կովկասում ոչ թե արժեքային էր, այլ առաջնային էին տնտեսական շահերը: Նաև, թվում է, թե կա հակամարտության դինամիկայի ըմբռնման պակաս: Տիկին Բերբոքը ամիսներ շարունակ չմեկնաբանեց Ադրբեջանի կողմից Լեռնային Ղարաբաղի շրջափակումը, և, երբ նա դա արեց, արդեն ուշ էր»,- ընդգծել է Դասթին Հոֆմանը:
Նա Գերմանիայի ԱԳ նախարարին քննադատել է նաև Ադրբեջանի կողմից Լեռնային Ղարաբաղի դեմ ռազմական ագրեսիայից հետո ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհրդում ունեցած ելույթի ընթացքում Գերմանիայի ԱԳ նախարարի այն հայտարարությունը, թե «Բաքուն և Ղարաբաղի հայերը պետք է վերադառնան երկխոսության»։ Հոֆմանի խոսքով՝ Ադրբեջանի կողմից ԼՂ-ի դեմ նման դաժան հարձակումից հետո այդպիսի հայտարարությունը տեղին չէր։
Խոսելով ԵՄ-ի կողմից Ադրբեջանի դեմ պատժամիջոցներ կիրառելու հավանականության մասին՝ Հոֆմանն ասել է․ «Պատժամիջոցներն անիրատեսական են, քանի որ ԵՄ-ում չկա միակարծություն այդ հարցի շուրջ։ Ադրբեջանի ագրեսիայից հետո Ժոզեպ Բորելի անունից հրապարակված դատապարտող հայտարարությունը պետք է լիներ ԵՄ անդամ 27 երկրների հայտարարություն, որին խոչընդոտել է Հունգարիան։ Եթե ԵՄ-ն չկարողացավ դատապարտել Ադրբեջանի ագրեսիան, կասկածելի է, որ պատժամիջոցների շուրջ կոնսենսուս կարող է լինել։ Սա ողբերգական է, մանավանդ, որ Եվրախորհրդարանն արդեն ամիսներ առաջ պատժամիջոցների կոչ է արել։ Հնարավոր է, որ ավելի մեծ ճնշումը կխանգարեր Ադրբեջանին ռազմական ուժի դիմել: Անպատժելիությունը խրախուսում է Բաքվին»։
Նա նաև հայտարարել է, որ Հարավային Կովկասի հետ կապված ԵՄ արտաքին քաղաքականությունը ձախողվել է։ «Վերջերս ընդունված բանաձևում Եվրախորհրդարանը դա արտահայտել է անսովոր կոշտ ձևով՝ նշելով որ Եվրախորհրդարանը խորը դժգոհություն է հայտնում այն փաստի առնչությամբ, որ խորհրդարանի կողմից պարբերական ահազանգերը Լեռնային Ղարաբաղում իրավիճակի և դրա աղետալի հետևանքների ռիսկերի վերաբերյալ անտեսվել են»,- ասել է նա:
Հոֆմանը քննադատել է նաև Եվրոպական հանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյենին՝ Ադրբեջանի հետ գազի մատակարարումներն ավելացնելու գործարքի համար այն դեպքում, երբ գաղտնիք չի եղել, որ Ադրբեջանի նախագահը հակված է ռազմական ուժ կիրառելուն։
Հոֆմանը դրական է գնահատել Հայաստանում ԵՄ դիտորդական առաքելության գործունեությունը։ «Առաքելությունը, կարծես թե, հաջողված է, քանի որ այն կարող է զսպող ազդեցություն ունենալ և հնարավորություն է տալիս հաշվետու լինել ԵՄ ղեկավարությանը:
Զենքի կիրառմամբ Ադրբեջանը փոխում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջեւ բանակցությունների ուղղվածությունը, ինչին փաստացի ՀՀ իշխանությունը տալիս է իր համաձայնությունը։
Ընդամենը 2-3 ամիս առաջ՝ մինչև սեպտեմբերի 19-ը, պաշտոնական Երեւանը հայտարարում էր, որ խաղաղության պայմանագրի շուրջ բանակցությունների շրջանակում Հայաստանն ու Ադրբեջանը համաձայնության չէին գալիս մի շարք սկզբունքային հարցերի շուրջ։ Դրանց թվում հիշատակվում էր, թե որ թվականի քարտեզներով պետք տեղի ունենա հետագա սահմանազատման գործընթացը, երաշխավորների ինստիտուտի հետ կապված, ԼՂ ժողովրդի անվտանգության երաշխիքների, Բաքու-Ստեփանակերտ երկխոսության միջազգային մեխանիզմի հետ կապված։ Այս անհամաձայնությունների մասին հստակ հայտարարել էր նաեւ ՀՀ արտգործնախարարի տեղակալ Վահան Կոստանյանը։
«Փաստինֆոն» հարցեր էր ուղղել ՀՀ ԱԳՆ՝ պարզելու համար, թե արդյոք հիշատակած սկզբունքային հարցերն այսօր առկա են հայ-ադրբեջանական բանակցությունների օրակարգում։ Մեր հարցերից որևէ մեկին ԱԳՆ-ն ուղղակի պատասխան չի տվել, փոխարենը ներկայացրել են մեջբերումներ Նիկոլ Փաշինյանի վերջին հարցազրույցից։
Այսպես՝
Հարց 1. Արդյո՞ք Ադրբեջանի հետ բանակցություններում բարձրացվում է հայրենիքից զրկված արցախցիների վերադարձի, իրենց հողում ապրելու անվտանգության երաշխիքների ու Բաքու-Ստեփանակերտ երկխոսության միջազգային մեխանիզմների հարցը։
Հարց 2. Միջազգային տարբեր դերակատարների առաջարկվո՞ւմ է Արցախի Հանրապետության տարածք արցախահայության հնարավոր վերադարձի հարցերը քննարկել Արցախի Հանրապետության օրինական ընտրված իշխանությունների հետ։ Նախկինում Մինսկի խմբի համանախագահները մշտապես հանդիպել են ու առաջարկները քննարկել են Արցախի իշխանությունների հետ։ Բացի այդ՝ տեսնում ենք, որ Ադրբեջան մեկնող միջազգային դերակատարները հանդիպումներ են ունենում նաև այսպես կոչված «Արևմտյան Ադրբեջանի» արհեստական միավորի պատվիրակների հետ։
Ի պատասխան նշված 2 հարցերի՝ ԱԳՆ-ից ուղարկել են մեջբերում Նիկոլ Փաշինյանի՝ «The Wall Street Journal»-ին տրված հարցազրույցից
«Կա կարճաժամկետ ապագա, կա միջնաժամկետ ապագա, կա երկարաժամկետ ապագա: Կարճաժամկետում՝ մեր խնդիրը փախստական դարձած մեր հայրենակիցների ամենահրատապ կարիքները հոգալն է: Միջնաժամկետում նույնպես, որպեսզի նրանք ապրելու արժանապատիվ հնարավորություններ ունենան: Մեր մոտեցումն այն է, որ եթե նրանք Լեռնային Ղարաբաղ վերադառնալու հնարավորություն կամ ցանկություն չունենան, մենք ամեն ինչ պետք է անենք, որ նրանք մնան, ապրեն, ստեղծագործեն Հայաստանի Հանրապետությունում:
Իհարկե ինչպիսի՞ն է լինելու այդ ապագան՝ մեծապես կախված է նրանից, թե ի՞նչ առաջարկություն կանի նրանց, կամ ի՞նչ դիրքորոշմամբ հանդես կգա, կամ ի՞նչ պայմաններ կստեղծի Ադրբեջանը: Եվ այս առումով միջազգային հանրությունն ի՞նքը կքաջալերի և ինչի՞ն կաջակցի: Բայց նաև, հաշվի առնելով հենց էթնիկ զտումների, մարդկանց սովի մատնելու, ըստ էության, բռնի տեղահանելու հանգամանքը, շատ մեծ ջանքեր է պետք գործադրել, որպեսզի Լեռնային Ղարաբաղի հայերն այնտեղ վերադառնալու ցանկություն ունենան՝ այն պարագայում, եթե դրա հնարավորությունն իրատեսականորեն գոյություն կունենա: Այսինքն, սրանք այս նույն թեմայի մեջ, բայց հարցեր կան, որոնք կարող են նույնիսկ մեկ տասնյակի հասնել: Առաջինը՝ ինչքանո՞վ է իրատեսորեն այդ հնարավորությունը գոյություն կունենա, և իրատեսորեն գոյություն ունենալու դեպքում ինչքանո՞վ մարդիկ կվստահեն այդ հնարավորությանը: Սրանք շատ լուրջ և խորը հարցեր են»: Մեջբերումը՝ ԱԳՆ-ինն է։
Ակնհայտ է, որ մեր բարձրացրած հարցերը պատասխանը Փաշինյանի այս խոսքում չկա։ Քանզի մեր հարցերը հստակ էին՝ Ադրբեջանի հետ բանակցություններում քննարկվում են այն սկզբունքային հարցերը, որոնց շուրջ կար անհամաձայնություն մինչեւ սեպտեմբերի 19-ը եւ արդյոք պաշտոնական Երեւանն ուղղորդում է միջազգային դերակատարներին՝ արցախցիների վերադարձի հարցը քննարկել պաշտոնական Ստեփանակերտի հետ։ Ի վերջո, Փաշինյանը բազմիցս ասել է, որ ինքն իրավասու չէ խոսել արցախցիների անունից։ Ինքը թերեւս միայն հանդես է գալիս նրանց թիկունքից հարվածելու դիրքերից։
ԱԳՆ-ին ուղարկված 3-րդ հարցն այն էր, թե «Այս պահին Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև կա՞ փոխադարձ ըմբռնում, թե որ թվականի քարտեզներով պետք է իրականացվի սահմանների դելիմիտացիան և դեմարկացիան»։
Ի պատասխան ԱԳՆ-ից նշել են. «ՀՀ վարչապետի և ԱԳ նախարարի կողմից հայկական կողմի դիրքորոշումները բազմիցս հնչեցվել են, այն է՝ սահմանների դելիմիտացիան պետք է տեղի ունենա 1991 թվականի Ալմա-Աթայի հռչակագրի հիման վրա, նկատի է առնվում, որ այդ ժամանակներում գոյություն ունեցած պետական քարտեզները պետք է վերցվեն, և դրանք, ըստ էության, պետք է սահմանների դելիմիտացիայի վերահաստատման հիմք դառնան:
Անհրաժեշտ ենք համարում ընդգծել, որ վերոնշյալ սկզբունքը տեղ է գտել հոկտեմբերի 5-ին Գրանադայում Եվրոպական քաղաքական համայնքի երրորդ գագաթնաժողովի շրջանակում ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի, Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի, Գերմանիայի կանցլեր Օլաֆ Շոլցի և Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի քառակողմ հանդիպման արդյունքներով ընդունված հայտարարության մեջ. «Նրանք ընդգծել են սահմանների սահմանազատման ուղղությամբ աշխատելու հրատապ անհրաժեշտությունը՝ հիմնվելով կողմերին տրամադրված ԽՍՀՄ Գլխավոր շտաբի ամենավերջին քարտեզների վրա, որոնք պետք է նաև հիմք հանդիսանան ուժերի հետքաշման, խաղաղության պայմանագիրը վերջնական տեսքի բերելու և հումանիտար բոլոր խնդիրների լուծման համար»:
Հատկանշական է, որ մեր հարցը վերաբերում էր Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջեւ համաձայնությանը, ոչ թե Փաշինյանը ինչ է քննարկել կամ քննարկում միջազգային դերակատարների հետ։ Ինչ վերաբերում է՝ Ալմա-Աթայի հռչակագր վկայակոչումը որպես սահմանների դելիմիտացիայի ու դեմարկացիայի հիմք, ապա սա ուղղակի աբսուրդի ժանրից է. Նախ՝ այդ հռչակագրում որեւէ քարտեզ չկա, երկրորդ՝ բազմիցս ասվել է, որ Ադրբեջանը դրան միացել է տարիներ անց, երբ արդեն Արցախն իր կազմում բռնակցված չի եղել, քանի որ մինչ հռչակագրի ստորագրումը՝ Արցախն արդեն անկախացել էր, ընդ որում ոչ թե Ադրբեջանի Հանրապետությունից, այլ՝ Խորհրդային Ադրբեջանից։
Եվս մեկ անգամ փաստվում է, որ գործող իշխանություններն ամեն ջանք գործադրում են անգամ իրավական փաստաթղթերը մեկնաբանել հօգուտ Ադրբեջանի։ Արդյունքում՝ Ադրբեջանն ստացավ այն, ինչ այս փուլում ուզում էր ու կարող էր եւ արդեն չի էլ խոսում Խորհրդային քարտեզների մասին, քանի որ ինքը իրեն Խորհրդային Ադրբեջանի իրավահաջորդ չի համարում։ Իսկ պաշտոնական Երեւանը ուղղակի հետեւում է, թե ինչպես է Բաքուն ոչ միայն իր սահմանները բզկտում, այլ դիվանագիտորեն պարբերաբար բռնության ենթարկում։
Այս պահին Կարմիր խաչի հայտարարությունը հերքող կամ կասկածի տակ դնող տեղեկատվություն մենք չունենք, ուստի պետք է հենվենք այդ հաղորդագրության վրա և վստահենք, որ իրապես հոկտեմբերի 20-ին Կարմիր խաչը տեսակցել է նրանց, Aysor.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով Բաքվի կողմից առևանգված Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարներին, նրանց պահման պայմաններին՝ ասաց Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում հայ ռազմագերիների ներկայացուցիչ, իրավապաշտպան Սիրանուշ Սահակյանը։
Նրա խոսքով՝ տեսակցությունից հետո, որպես կանոն, պետք է կապ հաստատվի ընտանիքի անդամների հետ, և այստեղ մասնավոր այդ հարաբերություններում տեղեկատվություն է տրամադրվում, որը հրապարակայնացման ենթակա չէ.«Ուստի, հաջորդ ճիշտ ուղին պետք է լինի ընտանիքների հետ շփումը, ովքեր կարող են հաստատել կամ հերքել Կարմիր խաչի այցելության արդյունքում քննարկումները։ Իմ ունեցած տեղեկություններով՝ ընտանիքների հետ դեռ կապ չի հաստատվել ղեկավարության մասով, իսկ ռազմագերիների մասով ընտանիքները կարողացել են զանգեր ստանալ, ինչպես նաև կարողացել են այլ մանրամասներ հաղորդել նրանց»։
Ինչ վերաբերում է Բաքվում նրանց պահման պայմաններին՝ Սահակյանը նշեց, որ կոնկրետ դեպքերով ձեռնպահ կման այս փուլում որևէ մեկնաբանություն անել.«Ուղղակի մի քանի փաստ կարող ենք արձանագրել, որ անկախ մարմինները հայ գերիներին տեսակցելու հնարավորություն չեն ունեցել, որևէ մեխանիզմ, որը կայցելեր և գոնե կիսահրապարակային նյութ կունենար, դրանք ստեղծված չեն։ Այս պահին հասանելիություն ունեն ադրբեջանական պաշտոնատար անձինք, որոնք անկախ և արդյունավետ մեխանիզմներ չեն, կամ էլ Կարմիր խաչը, որն անգամ, եթե տեսակցության ժամանակ ֆիքսի խոշտանգումը, դրա մասին չի կարող հայտնել մեզ, հանրությանը, կամ միջազգային հանրության ուշադրությունը հրավիրել։ Դրա համար խոշտանգման կանխարգելման տեսանկյունից Կարմիր խաչը նույնպես արդյունավետ մեխանիզմ չէ։ Տեղեկատվության այս սահմանափակվածության պայմաններում հասկանալի է, որ առանց հետագա ուսումնասիրության, խոշտանգման փաստը ո՛չ կարող ենք հաստաել, ո՛չ էլ հերքել, պարզապես, քննարկման փուլում են։ Բայց նախկինում ուսումնասիրված դեպքերով կարող ենք նշել, որ դա սիստեմատիկ և համատարած բնույթ է կրել»։
Անդրադառնալով հայ ռազմագերիների առողջական խնդիրներին՝ Սահակյանը նշեց, որ դրա վերաբերյալ որոշակի տեղեկատվություն տրամադրվել է կառավարությանը, որը միջպետական գանգատ է ներկայացրել.«Այդ ինֆորմացիան հասանելի է միայն ընտանիքի անդամներին և այն հրապարակայնացման ենթակա չէ»։
Լեմկինի Ցեղասպանության կանխարգելման ինստիտուտը կարմիր` ամենաբարձր նախազգուշացումն է հայտարարել Ադրբեջանի համար, քանի որ առաջիկա օրերին և շաբաթներին այդ երկրի կողմից Հայաստան ներխուժման անհանգստացնող հավանականություն է տեսնում:
«Ադրբեջանը վաղուց է տենչում Հայաստանի հարավային Սյունիքի մարզը, որը ոչ վաղ անցյալում քննարկվում էր որպես վայր, որտեղով անցնելու էր Ադրբեջանի կողմից վերահսկվող «Զանգեզուրի միջանցքը» դեպի Նախիջևան:
Հաշվի առնելով տարածաշրջանում տեղի ունեցող վերջին քաղաքական զարգացումները, այդ թվում՝ 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին ադրբեջանական ներխուժումն Արցախ և դրան հաջորդած տարածքի բռնազավթավումը, ինչպես նաև Թուրքիայում և Ադրբեջանում տարածված էնդեմիկ ցեղասպանական հայատյացությունը, մեծ ռիսկ կա, որ Ադրբեջանի ներխուժումը կարող է վերածվել ցեղասպանության:
Աշխարհին հիշեցնում ենք, որ ցեղասպանությունը միայն զանգվածային սպանությունների միջոցով չի արտահայտվում, ինչպես եղավ 2023 թվականի սեպտեմբերին Արցախի/Լեռնային Ղարաբաղի վերջին բռնազավթման ժամանակ: Ցեղասպանությունը կարող է արտահայտվել նաև կոտորածի, վայրագության և բնիկ տարածքներից բռնի տեղահանման միջոցով, երբ այդ գործողությունների հիմքում ընկած գաղափարախոսությունն ուղղված է ինքնության ամբողջական կամ մասնակի ոչնչացմանը։
Թեև Ադրբեջանի պաշտոնյաները վերջերս իրենց հեռու են պահում Սյունիքով անցնող «Զանգեզուրի միջանցքի» ծրագրից, այնուամենայնիվ, անհանգստանալու մի քանի պատճառ կա: Արցախի հայկական տարածքի դեմ Ադրբեջանի ագրեսիվ պատերազմից հետո, որը հանգեցրել է հայ խաղաղ բնակիչների դաժան սպանություններին և գրեթե ողջ հայ բնակչության բռնի տեղահանմանը, Ադրբեջանը հրապարակայնորեն իր հայացքն ուղղել է Հայաստանի ամենահարավային Սյունիքի մարզին, որը նա համարում է իր սեփական տարածք՝ այն անվանելով «Արևմտյան Ադրբեջան»…
Ամենասարսափելին այն է, որ Ադրբեջանը սկսել է ռազմական ուժեր կուտակել Հայաստանի հետ սահմանների երկայնքով, ներառյալ Նախիջևանի անկլավում (որը սահմանակից է Թուրքիային): Անցյալ շաբաթ Ադրբեջանը նաև Թուրքիայի հետ համատեղ զորավարժությունների շարք է անցկացրել, ինչպես որ արել էր 2020 թվականի սեպտեմբերին Արցախ/Լեռնային Ղարաբաղ ներխուժելուց մի քանի շաբաթ առաջ: Վտանգի այս կարմիր նախազգուշացումները հուշում են, որ Ադրբեջանը, պատրաստվելով հնարավոր ներխուժման, միաժամանակ փորձում է ահաբեկել Հայաստանին, որպեսզի վերջինս զիջի տարածքներ և միջանցքի իրավունքները՝ այդպիսով փորձելով խուսափել ներխուժումից», — ասվում է հայտարարությունում:
ետդումայի ԱՊՀ գործերով, եվրասիական ինտեգրման և հայրենակիցների հետ կապերի հանձնաժողովի նախագահի առաջին տեղակալ Կոնստանտին Զատուլինն անդրադարձել է Հայաստանում տիրող իրավիճակին, Նիկոլ Փաշինյանի վարած քաղաքականությանը։
«Ինչ վերաբերում է Ադրբեջանին և Հայաստանին, իհարկե, հարցը կարգավորված չէ, քանի որ Ադրբեջանի ոչ բոլոր հավակնություններն են բավարարվել, ամեն ինչ չէ, որ իրականացվել է տարածաշրջանում։ Հայաստանի ներկայիս իշխանություններն ու Ադրբեջանի իշխանություններն իրականում միակարծիք են մի բանում՝ նրանք Ռուսաստանին դուրս են մղում տարածաշրջանից՝ Լեռնային Ղարաբաղի հետ կապված բոլոր իրադարձությունների, ղարաբաղյան պատերազմի արդյունքների և այլնի արդյունքում»,- ասել է Զատուլինը։
.
Ըստ նրա՝ Փաշինյանը այս դեպքում կվերաձևակերպի հայ ժողովրդի գիտակցությունը՝ Արևմուտքում դաշնակիցներ փնտրելու և Ռուսաստանի հանդեպ ատելություն առաջացնելու համար։
Սեպտեմբերի վերջին օրերի և հոկտեմբերի առաջին մի քանի օրերին Արցախում տեղի ունեցող իրադարձությունների մասին պաշտոնական ինֆորմացիայի բացակայության ֆոնին տարբեր ասեկոսեներ են շրջանառվում՝ իրականության հետ աղերս չունեցող, իրականությանը մոտ, սակայն ոչ ամբողջական։ InfoPort.am-ը արցախյան բարձրաստիճան աղբյուրներից ճշտել է ԱՀ-ում սեպտեմբերի վերջին-հոկտեմբերի սկզբին տեղի ունեցած իրադարձությունների ամբողջական պատկերը։
Եվ այսպես, ինչու բոլորի համար հանկարծակի ադրբեջանական կողմին ինքնակամ հանձնվեց Արցախի նախկին ԱԳ նախարար Դավիթ Բաբայանը, որը իր ֆեյսբուքյան գրառման մեջ այդ քայլը բացատրել էր «հայրենակիցներին ավելորդ տառապանքներ չպատճառելու հանգամանքով»։
Բանն այն է, որ Հակարիի կամրջից անցնելուց ադրբեջանական սահմանապահները Արցախի գրեթե բոլոր պաշտոնյաներին կանգնեցրել են և, ցույց տալով ԱՀ նախկին նախագահների, նախկին ԱԳ նախարար Դավիթ Բաբայանի, ԱԺ նախագահ Դավիթ Իշխանյանի, ինչպես նաև ՊԲ նախկին հրամանատար Լևոն Մնացականյանի նկարները, հարցրել նրանց գտնվելու վայրը։ Նրանցից որոշներին նույնիսկ պահել են անցակետում մի քանի ժամ՝ սպառնալով տանել Բաքու։
Իսկ արդեն սեպտեմբերի 28-ին լուրեր են տարածվել, որ Ադրբեջանը կարող է փակել Հակարիի կամուրջը, եթե նշված անձինք չհանձնվեն։ Դրանով պայմանավորված Բաբայանը որոշել է ինքնակամ հանձնվել ադրբեջանական կողմին, որպեսզի էվակուացիայի պրոցեսը չկանգնեցվի։ Ինչ վերաբերվում է Արցախի նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարությանը, նրանք այդ ընթացքում գտնվել են ԱՀ ՆԳ նախարար Կարեն Սարգսյանի առանձնատանը, միևնույն ժամանակ օգնելով ներկայիս կառավարությանը փոքրիշատե կառավարելի դարձնել էվակուացիայի պրոցեսը։
Նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարության ներկայացուցիչներից ոմանք, այդուհանդերձ, որոշել են դիմել ռիսկի և փորձել հատել Հակարիի կամուրջը, հաշվի առնելով, որ Ադրբեջանը «բարյացակամ է» գտնվել որոշների նկատմամբ և թողել է անցնեն անցակետով։ Դրանց թվում էր ՊԲ նախկին հրամանատար Լևոն Մնացականյանը։ Սակայն ինչպես նշեցինք, Մնացականյանը Ադրբեջանի կողմից հատուկ որոնվող անձանցից մեկն էր և ի տարբերություն ԱՀ ՊԲ այլ ղեկավարների ադրբեջանական կողմը նրան չի թողել հատել կամուրջը՝ առևանգել է և տարել Բաքու։
Ըստ InfoPort.am-ի տվյալների՝ Մնացականյանը ճանապարհին սրտի նոպա է ունեցել և Բաքվում վիրահատվել է։ Այդ իսկ պատճառով ի թիվս այլ պատանդառված ղեկավարների Ադրբեջանը չի հրապարակում Մնացականյանի լուսանկարները։ Ինչ վերաբերվում է նախկին նախագահներին և ԱԺ նախագահ Դավիթ Իշխանյանին, ապա վերջին օրերին նրանք տեղափոխվել էին Արցախում ՌԴ խաղաղապահների տեղակայման կենտրոնատեղի։ Այդ ողջ ընթացքում բանակցություններ են ընթանում նրանց անխոչընդոտ Հայաստան տեղափոխելու շուրջ։
Ավելին՝ InfoPort.am-ի աղբյուրի հավաստմամբ՝ խաղաղապահների հրամանատարը հենց Մոսկվայից ամենաբարձր մակարդակով հրահանգ է ստանում ԱՀ նախկին նախագահներին Արցախից ամեն գնով դուրս բերելու վերաբերյալ։ Խաղաղապահների հրամանատարությունը որոշում է նախագահներին դուրս բերել Արցախից ուղղաթիռով, սակայն վերջին պահին ադրբեջանական կողմը կապվում է նրանց հետ և հաղորդում, որ չի երաշխավորում թռիչքի անվտանգությունը։ Այսպիսով թռիչքը չեղարկվում է։
Սակայն Ադրբեջանը մինչև վերջին պահը մանեվրում է՝ խոստանալով անվտանգ երթուղի տրամադրել Արցախում մնացած ՆԳ նախարար Կարեն Սարգսյանին, նրա ղեկավարած նախարարության աշխատակիցներին, հոգևորականներին, ԱԱԾ տնօրեն Արարատ Մելքումյանին, պետնախարար Արթուր Հարությունյանին և մի քանի ղեկավար անձանց՝ պայմանով, որ նրանց Արցախից դուրս գալու հաջորդ իսկ օրը անվտանգ երթուղի կտրամադրվի նաև նախագահներին։
Սակայն Հակարիի կամրջի մոտ, դրժելով խոստումը, ադրբեջանական կողմը ձերբակալում է Հարությունյանին, Սարգսյանին, Մելքումյանին և ևս երեք պաշտոնյայի՝ սպառնալով տանել նրանց Բաքու։ ԱՀ ղեկավարության հետ բանակցություններից հետո ադրբեջանական կողմը ի վերջո համաձայնում է պատանդառված պաշտոնյաներին տեղափոխել Ստեփանակերտ, սակայն ազատ չի արձակում։ Ադրբեջանի ԱԱԾ ներկայացուցիչները պայման են դնում՝ կամ Արցախի նախագահները և ԱԺ նախագահ Դավիթ Իշխանյանը հանձնվում են, կամ իրենց մոտ եղած վեց պաշտոնյաները տեղափոխվում են Բաքու՝ միևնույն ժամանակ ակնարկելով, որ հետագայում միևնույն է կձերբակալվեն նաև երեք նախագահները և ԱԺ նախագահը, քանի որ Ստեփանակերտում մնում են միայնակ։
Ստեղծված իրավիճակում նախագահները ու ԱԺ նախագահը որոշում են հանձնվել, ինչի դիմաց Բաքուն ազատ է արձակում վեց պաշտոնյաներին և ապահովում նրանց անվտանգ տրանսֆերը Հայաստան։ Նախագահների հանձնման դիմաց Բաքուն համաձայնում է նաև ապահովել ԱՀ ՊԲ գործող հրամանատար Կամո Վարդանյանի անխոչընդոտ վերադարձը ՀՀ։ Ինչ վերաբերվում է գործող նախագահ Սամվել Շահրամանյանին, ապա Բաքուն ի սկզբանե նրա անձով հետաքրքրված չի եղել։
Ես ահազանգել եմ, որ տեղեկություններ ունեմ Լեւոն Մնացականյանին Բաքվի բանտում սպանելու մասին և կոչ եմ արել Կարմիր խաչին, ԵՄ գրասենյակին, դեսպանատներին, ՀՀ ՄԻՊ-ին ճշտել այդ լուրը՝ հաստատել կամ հերքել այդ փաստը։ Այս մասին «Փաստինֆոյի» հետ զրույցում ասաց պահեստազորի գնդապետ, ազատամարտիկ Վոլոդյա Հովհաննիսյանն՝ ընդգծելով, որ տեղեկություններն իրեն են փոխանցել Արցախի Պաշտպանության բանակի նախկին սպաները։
«15 օր առաջ Մնացականյանը խոսել է իր ընտանիքի հետ, եղել է շատ ընկճված ձայնով։ Հիմա սպաների շրջանում լայն տարածում է ստացել այն տեղեկությունը, որ Մնացականյանին ծեծելով սպանել են։
Ես միայն կոչ եմ անում ճշտել այս տեղեկությունը»,- ասել է պահեստազորի գնդապետն՝ ավելացնելով, որ Մնացականյանը արցախյան 3 պատերազմ հաղթանակած հերոս է ու նրան դա չի ներվում, նա երկար տարիներ պաշտպանության բանակի հրամատարն է եղել, ապա՝ շտաբի պետը։
«2016 թ-ի պատերազմում նա թուրքերին ջարդել է ու դա իրեն չի ներվում։ Ընդ որում՝ տեղեկություններ կան անգամ, որ 2016 թ-ին զոհված ադրբեջանցիների ազգականներին են հրավիրել, որ նրանք ծեծեն Լևոն Մնացականյանին, սա, իհարկե, տեղեկություն է, բայց ես ակնկալում եմ, որ այս ահազանգից հետո այդ լուրերը կճշտվեն»,- նշել է Վլ. Հովհաննիսյանը։
Նրա խոսքով՝ պետությունը լքել ու դավաճանել է իր հերոսներին։ «Այս ահանզանգով փորձում եմ մարդկանց ուշադրությունը հրավիրել այս խնդրին։ Տա աստված, որ Մնացականյանը ողջ լինի, սակայն, եթե անգամ դա այդպես չէ, ես հույս ունեմ, որ մենք կպայքարենք մյուսների համար ու ցույց կտանք, որ մեր ժողովուրդն այլևս ամորձատված ոչնչություն չէ ու կարող է պայքարել իր հերոսների համար։ Հույս ունեմ, որ մենք կկարողանանք պաշտպանել մեր հայրենակիցներին, որպեսզի Ադրբեջանն իմանա, որ նրանք անտեր չեն ու ինչ ուզենան՝ կանեն նրանց հետ։ Ամեն դեպքում՝ իմ մասնավոր կարծիքն այն է, որ Լևոն Մնացականյանն այլևս չկա»։
Վլ.Հովհաննիսյանի տեղեկություններով՝ Բաքվում խոշտանգվում է նաև Արցախի ԱԳ նախկին նախարար Դավիթ Բաբայանը։ «Նրա հակաադրբեջանական հայտարարությունները բոլորին են հայտնի, դրանք իր նկատմամբ մեծ ատելություն են առաջացրել Ադրբեջանում»։
Հարցին, թե ինչ տեղեկություններ կան մյուս բարձրաստիճան պաշտոնյաների վիճակի մասին՝ նա պատասխպանեց, որ Բակո Սահակյանի հետ կապված տեղեկություններ կան, որ նրան պարտադրում են կարդալ իրեն հրամցվող ինչ-որ տեքստ։
«Մյուսների մասով տեղեկություն չկա։ Գիտեմ, որ հայ գերիների մեծ մասը սպանված է, 253 գերիներից Ադրբեջանը միայն հայտարարում է, որ ունեն 39 գերի, սա նշանակում է, որ մյուսների հետ կապված տեղեկություն չկա։
Մեր գերիներով այլևս ոչ մեկ չի զբաղվում, ոչ պետությունը, ոչ եվրոպական դեսպանները, ոչ ոք»։
Անդրադառնալով Ադրբեջանի ՄԻՊ-ի հավաստիացումներին, թե Արցախի նախկին ղեկավարության իրավունքները պահպանվում են՝ Հովհանիսյանն ասաց, որ ինքը սպասում է միջազգային կազմակերպությունների դեսպանատների արձագանքին։
-
-
01.05.2024 | 12:13
Ողբերգական դեպք՝ Երևանում․ թիվ 90 դպրոցի 11-ամյա աշակերտուհու սիրտը կանգ է առել -
01.05.2024 | 11:10
Փաշինյանը ամոթանք է տվել, թե՝ չեք ուզում ձեր մի կտոր հողը զիջել հանուն Հայաստանի անկախության -
01.05.2024 | 02:10
Հիմա հավատում ենք, որ Հայաստանի հետ միասին քաղաքական ճանապարհով և կարճ ժամանակում կհասնենք բոլոր նպատակներին. Էմիրբեկով -
01.05.2024 | 01:10
Ճշմարտության և ներքին առողջացման շարժումը թակելու է նաև «մեծարգո»-ի սպասարկման համակարգերի դուռը, ու նաև բոլոր նրանց, ովքեր սխալմամբ իրենց ապահով են զգում
-
- Տեսանյութ
- Օրվա միտք
- Խմբագրի վարկած
- Ֆոտո
-
Հասցե` Հայաստան, 0023, Երևան, Արշակունյաց 2
Հեռ: +374 (10) 06 06 23 (413, 414), +374 (99) 53 58 26
Էլ. փոստ` armv12@mail.ru -
2010-2011 © Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են:
Մեջբերումներ անելիս հղումը armversion.com-ին
պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ
ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն
առանց armversion.com-ին հղման արգելվում է: -
Կայքում արտահայտված կարծիքների համընկնումը
խմբագրության տեսակետի հետ պարտադիր չէ:
Գովազդների բովանդակության համար
կայքը պատասխանատվություն չի կրում:
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Copyright “Armversion.com” 2010.