Վերջերս ուշադրություն գրավեց մի տեղեկություն, ըստ որի ՀՔԾ- ն գտել է Հարկային տեսչության օպերատիվ հետախուզական վարչության պետ Շահեն Հովասափյանի սպանության նոր վարկած։ Հիշեցնենք, որ դրա բացահայտման ճանապարհին այնքան շատ վարկածներ փչվեցին, որ առիթ է տալիս ենթադրելու թե ներկայիս տարբերակի հավանականությունն էլ բարձր չէ։ Այժմ սպանության մեջ մեղադրվում է Պետեկամուտների կոմիտեյի նախագահ Գագիկ Ավետիսյանի դեմ մահափորձ կատարելու մեջ մեղադրվող Մուսկուլ Գագոյի խումբը։

Հիշեցնենք, որ 2006-ի սեպտեմբերին, հարկային պետական ծառայության շենքի դիմաց, ՊԵԿ-ի օպերատիվ-հետախուզական վարչության պետի ավտոմեքենայում տեղի ունեցավ պայթյուն, որի հետեւանքով զոհվեց Հովասափյանը։ Առաջ քաշվեցին մի շարք վարկածներ, որոնցից առաջինը կապված էր Վանաձորցի հեղինակություն Գոգայի` ի դեպ մինչ այժմ չբացահայտված սպանության հետ։ Վերջինս, իբր իր բիզնեսների հետ կապված ինչ–ինչ հարցեր էր ունեցել Հովասափյանի հետ եւ իբր նրա սպանությունը պատվիրվել էր Հովասափյանի կողմից, իսկ տեղի ունեցածը ընդամենը վրեժ էր. այս վարկածը իրավապահներին ձեռնտու էր այնքանով, որ բացահայտված կհամարվեր միանգամից երկու աղմկահարույց սպանություն։ Սակայն դեպքից մոտ մեկ շաբաթ անց առաջ քաշվեց մի նոր վարկած, որ հիմնավորել փորձեցին Հովասափյանի վարորդի տված ցուցմունքներով. նախորդ վարկածը փչվեց. Կալանավորվեցին Արմեն և Գուրգեն Վիրաբյանները` 40 օր մնալով կալանքի տակ։ Ընդ որում, նրանց պաշտպան Հ. Արսենյանի հավաստիացմամբ, եղբայրների ալիբիները հաստատվել էին, սակայն վարույթն իրականացնող մարմինը՝ գլխավոր դատախազությունը, մեղադրանքից չհրաժարվեց և խափանման միջոց ընտրված կալանքը չփոփոխեց: ՊատՃառը համարվում էր Հովասափյանի կողմից իր տեղակալ Արմեն Վիրաբյանին աշխատանքից ազատելը, իսկ եղբորը` Գուրգենին կալանավորել էին միայն նրա համար, որ Արմենի եղբայրն էր։ « Սեմուր ընդ կո» ընկերության սեփականատեր Վիրաբյան եղբայրներին սեպտեմբերին 16-ին մեղադրանք առաջադրվեց քր.օր-ի 104-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 6-րդ և 7-րդ կետերի (սպանություն շատերի կյանքի համար վտանգավոր եղանակով, մի խումբ անձանց կամ կազմակերպված խմբի կողմից), 34-104-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 1-ին և 7-րդ կետերի (երկու կամ ավելի անձանց սպանության փորձ` մի խումբ անձանց կամկազմակերպված խմբի կողմից) և 235-րդ հոդվածի 1-ին մասի (ապօրինի կերպով հրազեն, հրազենի փամփուշտներ, պայթուցիկ նյութեր կամ պայթուցիկ սարքեր ձեռք բերելը, իրացնելը, պահելը, փոխադրելը կամ կրելը) հատկանիշներով:

Կալանավորումից մոտ 2 ամիս անց իրավապահներին է դիմում մի անձնավորություն` Հ Իսրաելյանը, խոստովանելով որ սպանությունը ինքն է կատարել։ Նրան կալանավորում են` Վիրաբյաններին բաց թողնում, հետո պարզվում է, որ տվյալ անձնավորությունը կապ չունի սպանության հետ։ Որոշ ժամանակ անց նրան եւս բաց են թողնում։ Այս հետաքրքիր շղթայում հայտնվում է մեկ անձ ևս, վարձու մարդասպան, որը շատ կասկածելի հանգամանքներում, արդարացվում է և դարձյալ բաց թողնվում։

Թե ինչ պատիժ է սահմանվել, սպանությունը իր վրա վերցրած, դրանով նախաքննությունը շեղած,և փաստորեն Վիրաբյաններին ազատություն բերած մարդուն մեզ գոնե հայտնի չէ. Կիլլերը ևս, որն, ըստ խոսակցությունների, բարձրաստիճան տանիք ուներ, ջրից չոր դուրս եկավ և հեռացավ Հայաստանից։ Իսկ սպանությունը դասվեց չբացահայտվածների շարքին։ ԱԱԾ վարույթում քննվող գործը կասեցվեց։

Ինչպես նշեցինք, Այժմ սպանությունը վերագրվում է մեկ այլ հանցավոր խմբի. Թե ինչքանով է հիմնավոր այս վարկածը ցույց կտա ժամանակը, մեր ունեցած տեղեկություններով, ՀՔԾ-ի միակ հիմքը ՊԵԿ-ի նախագահի մահափորձի եւ Հովասափյանի սպանության ձեռագրերի նմանությունն է` երկուսն էլ կատարվել են հեռակառավարման համակարգի միջոցով։ Պարզվում է` դա լիովին բավարար է մեղադրանք առաջադրելու համար։

ՀՀ ոստիկանության ՔԳՎ Էրեբունու քննչական բաժնի քննիչ Հ. Դելեյանի որոշմամբ` 12.06.2010 թ. կարճվել է Սարիբեկ Սուքիասյանի եւ Արտաշես Ստեփանյանի կողմից «Բյուրեղ» ՍՊԸ նախկին բաժնետեր Գոռ Դավթյանին ապօրինի ազատությունից զրկելու վերաբերյալ քննվող քրեական գործի վարույթը: Կայացված որոշման համաձայն` «Հայէկոնոմբանկի» տնօրենների խորհրդի նախագահ Սարիբեկ Սուքիասյանի եւ «Նարեկ» ՍՊԸ տնօրեն Արտաշես Ստեփանյանի նկատմամբ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 133-րդ հոդվածի (ազատությունից ապօրինի զրկելը) 2-րդ մասի 1-ին եւ 7-րդ կետերով քրեական հետապնդումը դադարեցվել է հանցակազմի բացակայության հիմքով: Արտաշես Ստեփանյանի նկատմամբ քրեական հետապնդումը, նույն` հանցակազմի բացակայության հիմքով դադարեցվել է նաեւ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 235-րդ հոդվածի 1-ին մասով (ապօրինի կերպով զենք, զինամթերք պահելը):

Նույն որոշման համաձայն` ՀՀ քրեական օրենսգրքի 137-րդ հոդվածի 1-ին մասով (ապօրինի կերպով զենք, զինամթերք պահելը) քրեական գործի վարույթը կարճվել է` հանցագործության դեպքի բացակայությամ պատճառով:

Սա պաշտոնական հաղորդագրությունն է։

Բանն այն է, որ Սուքիասյանի եւ Ստեփանյանի նկատմամբ գործը կարճվել է, քանի որ իրավապահների քթի տակից տարել են «Ապօրինի ազատությունից զրկված Գոռ Դավթյանին, վերջինիս` բացատրություն տալու հաջորդ օրերին թռցրել են հանրապետությունից, դրա հետեւանքով Սուքիասյանների դեմ սարքվող գործը փչվել է։ Սա իհարկե միակ պատճառը չէ. Իրավապահները առիթը բաց չէին թողնի գործը չփակելու եւ Սուքիասյանին շարունակաբար կախյալ դրության մեջ պահելու համար, Դավթյանի նկատմամբ էլ հետախուզում կհայտարարեին, բայց վերջինիս եւ այս ամենի թիկունքում կանգնած է մի անձնավորություն որը ամուր կապեր ունի վերին օղակներ հետ։

Գագիկ Ծառուկյանը ևս մեկ նախարարի ազատեց աշխատանքից: Պաշտոնական հաղորդման համաձայն Աշխատանքի և սոցիալական ապահովության նախարար Մխիթար Մնացականյանը հրաժարական է տվել: Ասվում է, որ նա շարունակելու է զբաղվել կուսակցության կազմակերպչական հարցերով:

Ինչպես երևում է, Ծառուկյանի մոտ նախարար փոխելը սովորություն է դառնում: ՀՅԴ-ի` կոալիցիայից դուրս գալուց հետո այս նախարարության պորտֆելը տրվեց ԲՀԿ-ին, որն այն վստահեց երիտասարդ, ոչ փորձառու Գևորգ Պետրոսյանին: Այդպես էլ կարգին չհասկացվեց, թե ինչն այն չէր նախարարի հարցում, նա իսկապե՞ս թյուրիմացություն էր,ինչպես պնդում են ոլորտին մոտ կանգնած մարդիկ, թե՞ մամուլում վարկաբեկող տեղեկատվությունը` ԲՀԿ-ի անդամի թույլ տված վրիպումների մասին, ընդամենը լավ կազմակերպված դիվերսիա էր: Ինչևէ, երիտասարդ նախարարը միանգամից հիվանդի որակավորում ստացավ և հեռացվեց ասպարեզից:

Նրան փոխարինած Մխիթար Մնացականյանը, թվում էր, շատ ավելի փորձառու է և նախորդի համեմատությամբ ղեկավար աշխատանքի մեծ փորձ ունի: Թեև դարձյալ շատերը տարակուսանքով էին վերաբերվում նրա նախարար դառնալուն` հաշվի առնելով, որ Ազգային ժողովի Մարդու իրավունքների հանձնաժողովի նախագահի պաշտոնում նա առանձնակի ակտիվ գործունեությամբ այդպես էլ աչքի չընկավ, կարծում էին, որ նախարարի աշխատատար պոստում նրան լուրջ փորձություն էր սպասվում։ Միևնույն ժամանակ բոլորը գիտեին, որ Ծառուկյանը ինչ որ տեղ ստիպված էր նման քայլի գնալ, քանի որ այլընտրանք չուներ:

Կարելի է ենթադրել, որ ԲՀԿ-ում այսօր իսկ նախարարացուի տքնաջան փնտրտուք է. անհնար է որևէ լուրջ պետությունում նման իրավիճակ պատկերացնել` երկրի թիվ երկրորդ կուսակցությունում`կադրային այսօրինակ դեֆիցիտ: Թվում է, թե սա զուտ կուսակցական հարց է, միմիայն ԲՀԿ-ին առնչվող խնդիր: Բայց` խոսքը ոչ թե մի ինչ-որ տրեստի կառավարչի կամ ցեխի վարիչի մասին է,այլ պետության կարևորագույն ոլորտներից մեկի` Աշխատանքի և սոցիալական պաշտպանության մասին է, մի ոլորտ, որի լավ աշխատանքից է կախված, զարգացած պետություն դառնալու տանջալից ճանապարհի եզրագծին այդպես էլ չհասնող, Հայաստանի սոցիալապես անապահով բազմաթիվ քաղաքացիների վիճակը: Անգամ, եթե վաղը ԲՀԿ-ն հայտարարի նոր նախարար նշանակելու մասին, միևնույն է, իրականությունն այն է, որ ոչ մի ոլորտ, որտեղ կես տարին մեկ նախարար է փոխվում չի կարող նորմալ կենսագործունեություն ունենալ։ Ստացվում է, որ հազիվ նորանշանակ նախարարը հասցնում է կողմնորոշվել, իրեն հանձնված կառույցում, սկսում է ծանոթանալ ոլորտին, այնտեղ տիրող իրավիճակին, ընդամենը փորձում է ծրագիր կազմել, նախարարի շեֆը որոշում է նրան գործից հանել: Սա առաջին հերթին խոսում է նախարարի թեկնածուի ոչ կոմպետենտության, ապա այդ անձնավորությանը ներկայացրած քաղաքական ուժի ոչ պատասխանատու վարքագծի մասին, իսկ ոլորտում տիրող շարունակական ճամպրուկային տրամադրությունը խոսում է տվյալ պետության անլուրջ մոտեցման մասին:

Պետության ղեկավարությունը երևի թե սրանից հետևություններ անի ` անկախ նրանից, թե ինչու հրաժարական տվեց Մխիթար Մնացականյանը` հասկացավ թե դա իր տեղը չէ, հասցրեցին նրան, որ թքեց ու հեռացավ, թե` դարձյալ Գագիկ Ծառուկյանը մի օր արթնացավ ու որոշեց այդ օրվա կոստյումի հետ փոխել նաև իր պաշտոնյաներից մեկին, ժողովրդավարական արժեքների ձգտող երկրում, քաղաքացու շահերը շատ ավելի բարձր պիտի դասվեն, քան շարքային օլիգարխ Ծառուկյանի քմահաճույքներն են։

ԲՀԿ-ում սարսափելի ծանր իրավիճակ է ստեղծվել Մխիթար Մնացականյանի հրաժարականի պատճառով: Այնտեղ այս պահին նոր նախարարի փնտրտուքի եռանդուն աշխատանքներ են ընթանում: Ամեն ինչ արվում է գերգաղտնի։ ԲՀԿ ներկայացուցիչների հեռախոսները, որոնցից կարելի է որևէ պարզաբանում ստանալ, անջատված են:

Հնարավոր թեկնածուների անունները գաղտնի են պահվում, թեև մյուս կողմից էլ, այդպիսիք կուսակցությունում այնքան քիչ են, որ շրջանառության մեջ դրվելիք անուններ էլ գրեթե չկան: ԲՀԿ-ի ներսից մեկն ուղղակի այդպես էլ ասաց` մարդ չկա: Թեկնածուների մեջ շրջանառվում է անգամ վերջերս լիազորությունները վայր դրած` Երևանի ավագանու խորհրդում ԲՀԿ խմբակցության ղեկավար, Արման Վարդանյանի անունը, սակայն ընդամենը կանխատեսման մակարդակով:

Հայաստանում օտարալեզու դպրոցների բացումը նշանակելու է հայոց լեզվի գործառույթների պասիվացում: Լրագրողների հետ հունիսի 17-ի զրույցում այս մասին հայտարարեց ազգագրագետ Հրանուշ Խառատյանը:

Ըստ նրա, եթե հիմնական հետազոտական, վերլուծական, վարչական, իրավական միտքը պետք է զարգանա մի միջավայրում, որի լեզվի կրողը այլ լեզվամտածողություն ունի, ապա հայերեն լեզուն այլեւս չպիտի կիրառվի այդպիսի ոլորտների համար: Այսինքն, ըստ նրա, հայերենը պետք է ծառայի որպես կենցաղային խոսակցական լեզու եւ կառաջանա հայոց լեզվի ստորակարգում:

Գրականագետ Վարդան Դեւրիկյանի խոսքերով, ով խիստ բացասական է վերաբերվում խնդրին, կրթության պատասխանատուները ցույց տվեցին, որ ՙկամ իրենք բավարար կամք չունեն, որպեսզի օտար լեզուն բարձր մակարդակով անցնեն բոլոր դպրոցներում, կամ էլ մեր կյանքում եղած սոցիալական խտրականությունն, արհամարհանքը փոխադրեցին դպրոց՚: Ըստ նրա, օտարալեզու դպրոցների ստեղծումը անթույլատրելի է եւ ամենամեծ խայտառակությունն է Հայաստանի անկախացման 20-ամյակի նախաշեմին:

Սպորտի ասպարեզում Գագիկ Ծառուկյանի մենաշնորհին վերջ է դրվում: Երևանի ավագանու խորհրդի այսօրվա նիստում համաձայնություն տրվեց Երևանի քաղաքապետի 2010թ. մայիսի 5-ի հ. 1784-Ա եւ հունիսի 3-ի հ. 2149-Ա որոշումներին` “Երևանի սպորտ կոմիտե” համայնքային ոչ առևտրային կազմակերպության կանոնադրությունը, կառուցվածքը, աշխատակիցների թվաքանակը, հաստիքացուցակը, պաշտոնային դրույքաչափերը հաստատելու մասին:

Ստեղծվելիք “Երեւանի սպորտի կոմիտեն” իր ղեկավարության տակ է վերցնելու Երեւանի 25 մարզադպրոցները. դրանք այսուհետ ենթարկվելու են ոչ թե Օլիմպիական կոմիտեի, այլ Երեւանի կոմիտեի նորանշանակ ղեկավարին: Մեր ունեցած տեղեկություններով, այն ղեկավարելու է Երեւանի քաղաքապետի խորհրդական, մինչ այդ քաղաքապետարանի Սպորտի եւ երիտասարդության նորաստեղծ եւ այդպես էլ անհասկանալի պառճառներով չգործող բաժնի ղեկավար Գոռ Վարդանյանը:

Այլ կերպ ասած, սպորտը, որ մինչ այժմ համարվում էր ԲՀԿ-ի եւ նրա ղեկավարի մենաշնորհը, քանի որ հենց նա էր ի պաշտոնե եւ իր նախասիրություններից ելնելով այստեղ ներդրումներ կատարում, հովանավորում առանձին մարզաձեւեր, պարգեւներ հանձնում, միաժամանակ տնօրինում այս ասպարեզում պտտվող գումարները, այլեւս վերցվում է ու տնօրինման է հանձնվում հանրապետականներին, դրանով իսկ, մեկ անգամ եւս հավաստելով, որ Հայաստանում արդեն հիմնովին հաստատվել են հանրապետական կարգեր:

Հատկապես, եթե հաշվի ենք առնում այն հանգամանքը, որ Երեւանը ոչ թե սոսկ Հայաստանի մայրաքաղաքն է, այլ տարածքային անհամաչափ զարգացման պատճառով հենց Երեւանին է բաժին ընկնում հանրապետության բոլոր բնագավառների բոլոր օբյեկտների գերիշխող մասը, ապա կարելի է ավելի պարզ պատկերացնել, թե ինչ ասել է Երեւանի մարզադպրոցների հանձնումը այլ կառավարման: Սա նշանակում է, որ հանրապետության մարզադպրոցների հիմնական մասն արդեն տնօրինելու են հանրապետականները: Ավագանու նիստում Գագիկ Բեգլարյանն, ի պատասխան ԲՀԿ -ական ավագանու հարցադրման, թե նոր կոմիտեի ստեղծումով կկրճատվե՞ն աշխատատեղերը, պարզաբանեց, թե դա չի լինելու սոսկ կրճատում, այլ ավելի շուտ տեղի է ունենալու հաստիքացուցակի ավելի արդյունավետ կազմակերպում, որովհետեւ քաղաքապետարանը պարզել է, որ նույն մարզիչներն ու բժիշկները գրանցված են մի քանի մարզադպրոցներում եւ բոլոր տեղերից աշխատավարձ են ստանում:

Մեր ունեցած տեղեկություններով, հենց այս հարցն էր ընկած Գագիկ Բեգլարյանի եւ ավագանու ԲՀԿ խմբակցության արդեն նախկին ղեկավար Արման Վարդանյանի տարաձայնությունների առանցքում: Վարդանյանը մինչեւ վերջ փորձել է պաշտպանել իր ղեկավարի “մենաշնորհի իրավունքը”, ինչը սակայն, ինչպես տեսնում ենք, չի հաջողվել:

Հայաստանի Գլխավոր դատախազության պետական շահերի պաշտպանության վարչությունում հարուցվել է քրեական գործ ՙՍմբատյանշին՚ ՍՊ ընկերության տնօրենի կողմից հարկերը վճարելուց չարամտորեն խուսափելու դեպքի առթիվ:

Նախապատրաստված նյութերով պարզվել է, որ ՙՍմբատյանշին՚ ընկերության տնօրենը, 2008թ.-ին տարեկան հարկվող շահույթը չհիմնավորված ծախսերով նվազեցնելու եղանակով, Պետեկամուտների կոմիտեի Աշտարակի տարածքային հարկային տեսչություն 2009թ. ապրիլի 15-ին ներկայացրած շահութահարկի հաշվարկում ներառել է խեղաթյուրված տվյալներ` այդ կերպ խուսափելով առանձնապես խոշոր չափի` 16 մլն 995 հազար դրամ շահութահարկը պետական բյուջե վճարելուց:

Ըստ ՀՀ Գլխավոր դատախազության մամլո հաղորդագրության, փաստի առթիվ հարուցվել է քրեական գործ` ՀՀ Քրեական օրենսգրքի 205-րդ հոդվածի 2-րդ մասով: Քրեական գործն ուղարկվել է Ոստիկանության քննչական գլխավոր վարչություն` նախաքննություն կատարելու համար:

Հայաստանի ավանդական կուսակցություններից մեկը վերջնականապես գնում է կործանման ճանապարհով: Այն օրից, երբ ատենապետ Լյուդմիլա Սարգսյանը մնաց առանց կուսակցության, այստեղ կրքերը չեն դադարում եռալ: Վահան Շիրխանյանը կարողացավ հասնել նպատակակետին` չեզոքացնել Լյուդմիլա Սարգսյան-Գուրգեն Եղիազարյան զույգին` իր շուրջը համախմբելով երիտասարդ հնչակյաններին, նրանցից ատենապետ ընտրեց Գևորգ Պերկուպեկյանին եւ, փաստորեն, Սոցիալ-դեմոկրատ հնչակյան կուսակցության կենտրոնական վարչության ատենապետ Սեդրակ Աճեմյանի բարեհաճությունն ու Հայաստանի իշխանությունների հետ առանձնապես չգժտվելու նրա ցանկությունն օգտագործելով` կուսակցությունը վերցրեց իր ձեռքը: Միակ բանը, որ պահպանեց Լյուդմիլա Սարգսյանը, կուսակցության կնիքն էր, որի շուրջ էլ սկսվեցին դատական գործընթացներ: Հնչակյան նոր ղեկավարությունը պահանջում էր նախկին ատենապետից հանձնել կնիքը, ով ի պատասխան` դատարանից պահանջում էր իրեն վերադարձնել իշխանությունը: Ու թեեւ Հայ ազգային կոնգրեսը դեռ ճանաչում է Լյուդմիլա Սարգսյանին` իբրեւ Հնչակյան կուսակցության ղեկավար, ներկուսակցական խառնաշփոթ իրավիճակը դեռ շարունակվում է և իրականում Սարգսյանին այս կուսակցության հետ կապող ոչ մի բան էլ չկա:

Ցանկացած կուսակցության համար այն էլ` առանձնապես մեծ թվով անդամներ ու վարկանիշ չունեցող քաղաքական ուժի` նման երկփեղկված վիճակում լինելը անցանկալի է։ Բոլորն էլ հասկանում են, որ այս իրավիճակը չի կարող երկար շարունակվել: Սակայն, ինչպես երևում է, հնչակյանները չեն էլ գիտակցում, որ միմյանց բզկտելու քաղաքականությունը ոչ այլ ինչ է, եթե ոչ կուսակցության` դեպի կործանում մղվելու արագընթաց ճանապարհ: Ինչպես երևում է, բզկտելու մոլուցքը ժամանակի հետ ոչ թե թուլանում է, այլ մի նոր թափ է հավաքում: Այսօր Լյուդմիլա Սարգսյանի դեմ մի ջախջախիչ նամակ է տարածել ՍԴՀԿ «Սարգիս Տխրունի» ուսանողական երիտասարդական միության ատենապետ Գագիկ Մելիքյանը. «Տիկին Լյուդմիլա»

Այսօրվա մամուլում կարդացի, որ իբր թե դուք, չունենալով միջոցներ, ստիպված եք եղել գրասենյակում նշել Հնչակյան 20 կախաղանների նահատակության տարելիցը, իսկ մենք, որ ձեր վառ երևակայության արդյունքում «տիրապետում ենք անսահմանափակ միջոցների» կարողանում ենք հրապարակային միջոցառումներ անցկացնել: Անկեղծ ասած, անգամ չէի էլ անդրադառնա ձեր հերթական հերյուրանքին, մանավանդ, որ ձեզ սպասարկելու հրահանգ ունեցող լրատվամիջոցներն առիթը բաց չեն թողնում «լուրջ դեմքով» խոսել համարյա ռահվիրայացած Լ. Սարգսյանի մասին: Բայց քանի որ խոսել եք Հերոսների մասին, որոնց անուններն անգամ կամ սխրանքների մի տոկոսը, վստահ եմ, չգիտեք, այլևս որոշեցի ձեզ ու ձեր «աջակիցներին» պատասխանել ձեր իսկ ոճով: Ուրեմն, Ծիծեռնակաբերդում ծաղիկ դնելու համար մեծ հնարավորություններ պետք չեն, իսկ դուք մի մոռացեք, որ ձեզ քաղաքական գործիչ եք համարում եւ տանտիկնոջ պես լրագրողների առաջ մի անկեղծացեք, որ սուրճի եւ ծխախոտի փող չունեք: Ունենայիք անգամ միլիոններ (իսկ ես այն ձեզ անկեղծ ցանկանում եմ, գուցե այդ դեպքում կդադարեիք երևակայել ձեզ քաղաքական գործիչ օգուտ տալով դրա կայացմանը), միևնույն է, երբեք էլ չէիք հիշի Քսանների մասին, այնպես, ինչպես ձեր տխրահռչակ ղեկավարման տարիներին գեթ մեկ անգամ չայցելեցիք Եռաբլուր, որտեղ ի թիվս հայ ազգի այլ հերոսների հետ, ննջում են նաեւ այն հնչակյանները, ովքեր իրենց կյանքը նվիրեցին Արցախի ազատագրման սուրբ գործին: Ձեր այս show-ները, «Ազատության» հրապարակում ցուցադրած փայլուն թատրոնները բոլորն էլ լավ գիտեն եւ հասկանում են: Առաջին անգամը չէ, որ մեզ` երիտասարդներիս, ասում էիք, որ երազում եք բանտ ընկնել այնտեղից, հերոսացած դուրս գալու ցանկությամբ: Վստահ ենք, որ իշխանություններն այնքան գիտակցություն կունենան, որ ձեզ եւ ձեր նմաններին նման հաճույք չեն պարգևի:Մենք ձեզ լավ ենք ճանաչում, գիտենք նաեւ ձեր բնավորությունը, որի անտանելիության պատճառով հարյուրավոր հրաշալի ընկերներ ենք կորցրել: Ձեր շուրջը նայեք, մարդ չի մնացել Ձեր կողքին, ոչ մի ընկեր, ով ունի կուսակցական հավատամք, իսկ դուք դեռ Քսաններից եք խոսում:Միայն մի խնդիր ունեք. Ձեր քաղաքական տերերի ողորմածությամբ մտնել խորհրդարան. Այս ողջ թատրոնի իմաստն էլ հենց դա է, եւ բոլորն էլ դա շատ լավ գիտակցում են: Դիմում եմ ձեզ հիշեցնելու, որ մերժված մարդ եք ողջ կուսակցության համար, ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ Սփյուռքում:

Վստահ եմ, որ րոպե առաջ կզանգահարեք մի լրագրողի եւ ,կպաղատեք ձեր պատասխանն էլ գրել, որպեսզի եւս մեկ անգամ ձեր «մեծապատիվ» քաղաքական գործունեության մասին հիշեցնեք:

«Իսկ մենք եղել ենք, կանք եւ կլինենք հնչակյաններ»:

Մեկ այլ կուսակցության դեպքում նման խժդժությունները ինչ-որ տեղ կարող էին ներելի լինել, բայց այն հանգամանքը, որ Հնչակյան կուսակցությունը բավական մեծ տարածվածություն եւ հեղինակություն ունի Սփյուռքում, իսկ Հայաստանի ՍԴՀԿ-ն գոյաեւևում է հենց սփյուռքյան կառույցների ֆինանսավորման հաշվին, առավել քան խայտառակում է ավանդական կուսակցության պատկերը: Եթե Սեդրակ Աճեմյանը շուտափույթ քայլեր չձեռնարկի` իր ղեկավարության ներքո գործող կուսակցության մասնաճյուղում իրավիճակը շտկելու համար, երեւի թե միակ փրկարար միջոցը կլինի հայաստանյան ՍԴՀԿ-ի փակումը, ինչը մեծ թվով սփյուռքահայ հնչակների հնարավորություն կտա ազատ շունչ քաշել:

20 միավոր են ստացել 2 շրջանավարտ
Եթե դիմորդների շրջանում հարցում անցկացվի եւ փորձ արվի պարզել, թե գիտե՞ն նրանք արդյոք լոկշ, զաչումարիտ, հաբռգել, գյաբռլամիշ բառերի իմաստը, կարելի է չկասկածել, որ կգտնվեն միայն հազվագյուտ չիմացողներ: Բայց եթե նույն հարցման շրջանակում խնդրվի պարզաբանել, թե ինչ ասել է գուլ, պարտասուն, լառ, մի մասը գուցե իմանա, քանի որ այս տարվա հայոց լեզու եւ գրականություն առարկայի թեստեր կազմողների մտքով անցել է, որ դիմորդները պետք է անպայման իմանան այդ բառերը, այլապես նրանք չեն կարող բարձրագույն կրթություն ստանալ: Թեստերի հեղինակներ Փառանձեմ Մեյթիխանյանն ու Աշխեն Ջրբաշյանը գտել են նաեւ, որ դիմորդները պետք է անպայման անգիր իմանան նաև Րաֆֆու «Սամվելը», «Անլռելի զանգակատան» բոլոր ղողանջները։ Բայց երբ երեկ գնահատման եւ թեստավորման կենտրոնում կազմակերպված քննարկմանը թեստերի անհեթեթությունից բողոքող մասնագետներից մեկը ընթերցեց նույն «Անլռելի զանգակատնից» մի հատված, տիկիններից ոչ մեկը գլխի չընկավ, թե դա որ ղողանջից է: Հիշյալ տիկնանց մտքի «թռիչքը» պատճառ դարձավ, որ քննությունը չհանձնելու սթրեսից դիմորդը ինքնասպանություն գործի:

Մասնագետներն ասում են. «Թեստերը բարդ չեն, թեստերը խրթին են, անորակ, բուրում են անգրագիտությամբ, առաջադրանքները` սխալ ձեւակերպումներով են, չեն համապատասխանում դասագրքերին, դուրս են ծրագրից, պատասխանները միակը չեն, մանկավարժորեն, հոգեբանորեն ճիշտ չեն ձեւակերպված, կարծես կազմողները թշնամական հուժկու հարձակման նպատակ հետապնդած լինեն»:

Երեկ թեստերի բարդությունը հրապարակավ խոստովանեց նաեւ Կրթության եւ գիտության նախարար Արմեն Աշոտյանը` դիմորդներին ու ծնողներին հավաստիացնելով, որ բողոքները հաշվի կառնվեն եւ գնահատականները կբարձրացվեն: Այսօր Գնահատման եւ թեստավորման կենտրոնի խորհրդի նախագահ, ԿԳ փոխնախարար Մանուկ Մկրտչյանը շտապել է խմբագրել նախարարի հայտարարությունը ասելով, թե շատ բանի հույս չունենաք, բարձրացնել ասելով չի նշանակում 3 — 4 բալ կբարձրացնենք, խոսքը կարող է գնալ ընդամենը 0,5-1 բալի մասին, քանի որ ընդամենը 3 — 4 առաջադրանք է սխալ եղել: Մասնագետները փոխնախարարի բերած թիվը առնվազն 10-ով են բազմապատկում եւ հավաստիացնում, որ ավելի քան երեք տասնյակ առաջադրանքներ են սխալ եղել:

Մանուկ Մկրտչյանն ասում է. «Պետք չէ թեստեր գրողներին համարել Հայաստանի եւ հայ ազգի թշնամիներ: Նրանք ունեն իրենց պատասխանատվությունը, Գնահատման եւ թեստավորման կենտրոնը` իրենը: Եթե թեստերը բարդ են, դա թեստ կազմողների դիտավորությունը չէ, դա իրենց կողմից հանձնարարությունների կատարում է: Այն, որ թեստերն այդ որակի են, միջին գնահատականներն` այս սահմաններում, դա` հանձնարարություն է, պետական քաղաքականություն»: Պետական նման քաղաքականության արդյունքում Հայոց լեզու եւ գրականություն առարկայից հունիսի 4-ի քննությանը մասնակցած 10574-ից 10,89 տոկոսը ստացել է անբավարար, 68,27 տոկոսը` 8-13 միավոր: 13,5-17 միավոր է ստացել դիմորդների 17,48 տոկոսը, իսկ 17,5-20 միավոր` ընդամենը 3,38 տոկոսը: Առավելագույն` 20 միավոր ստացել է դիմորդների 0,01 տոկոսը` 2 շրջանավարտ:

Ինչ է ցույց տալիս մայրենիի քննության այս պատկերը: Ցույց է տալիս մի բան` կա´մ Հայաստանի կրթական համակարգը վերջնականապես կործանվել է, քանի որ այս երկրում սեփական լեզուն գերազանց գիտեն ընդամենը երկու հոգի, այն էլ` ամենայն հավանականությամբ` ոչ դպրոցական գիտելիքների հաշվին, քանի որ որոշ ժամանակից սկսած միայն դպրոցի գիտելիքներով Հայաստանում բուհ ընդունվելը դարձել է անհնար և դիմորդները անպայմանորեն պարապում են կրկնուսույցների մոտ, կա´մ այս տարի Կրթության և գիտության նախարարության թույլտվությամբ այնպիսի սխալ է կատարվել, որի հետևանքով բազմաթիվ դիմորդները հոգեկան ծանր ապրումների մեջ են, նրանց հետ սթրեսային վիճակում են նրանց ծնողները, իսկ դիմորդներից մեկի համար այդ ամենն ավարտվեց եղերական վախճանով: Հարց է ծագում` արդյո՞ք հենց սա էր մշակված պետական քաղաքականության հետապնդած խնդիրը, սրա՞ն էին ձգտում հասնել վերևներում, եթե ոչ` ապա ո՞վ է մեղավոր երկու տիկնանց կազմած թեստերը շրջանառության մեջ մտցնելու և նման հետևանքներ ունենալու համար:

(Սէվ) Հենրիկ Խաչատրյան
Ի՞նչ պարտադիր է դեմ լինել որևէ բանի, մի՞գուցե պահանջենք…
Օրինակ. Պահանջում ենք, Հայաստանում, դպրոցական համակարգի համահասարակական վերլուծում`քննարկումներով հաստատված:

Սա ֆեյսբուքյան «Մենք դե՛մ ենք օտարալեզու դպրոցների վերաբացմանը»( ՀՀ հայ քաղաքացիները միջնակարգ կրթություն պետք է ստանան հայերենով), ապրիլի 27-ին մեկնարկած քաղաքացիական նախաձեռնության խմբի ամենաառաջին գրառումն էր, որ ես հավանեցի, համարելով, որ ոչինչ «դեմ» բառից պետք չի սկսել, չնայած ցանկացած պայքար էդ բառով է սկսվում… Խմբի անվանումն էդպես էլ չփոխվեց, իսկ ես «դեմ»-երին «դեմ» լինելով, մի քանի գրառումը մեկնաբանելուց հետո դադարեցի մտնել խումբ: Էդ ժամանակվանից մինչեւ էսօր իմ ֆեյսբուքյան ընկերներից շատերի այցենկարները դարձան հայերենի մեծատառ «Ա», նախաձեռնությունը թափ առավ ու դարձավ հասարակական շարժում… ու պարզվեց, որ ողջ հայ ինտելլիգենցիան է դեմ, շատ քիչ բացառություններով:

Ես մտա խումբ, որ ասեմ, թե ես դեմ չեմ որոշ առարկաների օտարալեզու ուսուցմանը, մարդ պիտի ունենա ընտրության իրավունք: Էն, որ ռուսերեն վատ գիտեն մեր սովետից հետո ծնված երեխաները` փաստ է: Զուտ ռուսական դպրոցներին, որտեղ բոլոր առարկաները ռուսերեն են` դեմ եմ, իսկ խորացված ուսուցմամբ` շատ էլ կողմ եմ: Նույնը ցանկացած լեզուներով դպրոցների մասին կասեմ: Ես սիրում եմ ռուսական մշակույթը, չեմ սիրում ռուսական հիմիկվա ավտորիտար ռեժիմը: Մեր հայկական դպրոցներում ռուսական մշակույթին նորմալ չեն ծանոթացնում: Ինչի՞ հնարավորություն չտալ, եթե կա ցանկություն: Իմ դպրոցում, որը հայկական էր, ես շատ լավ ռուսերեն եմ անցել, էնքան լավ, որ հիմա իմ մայրենի լեզվից չեմ տարբերում, ինչ չի կարելի ասել էսօրվա դպրոցների ռուսերենի մասին: Ոնց հասկանում եմ, ստեղ հիմնականում «դեմ»-ի թիրախը ռուսերենն է որ էլի հեչ կապ չունի ոչ սովետյան մերձբալթյան երկրների օկուպացիայի, ոչ Բուրյաթիայի ինքնավար մարզը նրան կից Ռուսաստանի մարզին կցելու, ոչ էլ մեր «թագավորների» պուտինյան մարիոնետները լինելու հետ: Ռուսերենը ինձ համար Դոստոեւսկու ու Ցվետաեւայի լեզուն է: Երեւի ճիշտ կլինի խոսել ուսուցման ընդհանուր մակարդակը բարձրացնելու մասին, որ դպրոցներում դասավանդեն բանիմաց ու աշակերտների հետաքրքրությունը հայերենի նկատմամբ արթնացնել կարողացող ուսուցիչներ, ոչ թե դրանց ծաղրը: Իսկ կառավարությունը չի կարող այլ կերպ վարվել, քանի որ Ռուսաստանի «շեստյորկան» է: Փոքր պետությունը ո՞նց կարա գոյատեւի առանց մի «մեծ» ախպոր: Ուրեմն պիտի կամ «ախպորը» փոխի, որ իրան ոչ ձեռ է տալիս, ոչ էլ կարա հիմա անի… Միշտ էլ էդ է եղել էլի… Ու մնացած ամեն ինչն էլ դրա արդյունքն է…

Էդպես դադարեցի մտնել խումբ, ժամանակ առ ժամանակ շարունակելով ստանալ եւ չկարդալ խմբի ծանուցագրերը, բավականին անտեղյակ էի զարգացող իրադարձություններից:

Որոշեցի զրուցել խումբը ստեղծողի հետ:

Էդգար Առաքելյան

— Կարո՞ղ եք ներկայացնել հիմնական «դեմ» դրույթները, վտանգերը, եւ էդ դպրոցների չլինելու առավելությունը։

— ա. Լեզուն ձեւավորում է մարդու լեզվամտածողությունը եւ աշխարհայացքը: Օտար լեզվով դասավանդելով դպրոցական առարկաները, դու կտրում ես երեխային իր մայրենիից, հայերենը դարձնում ես կենցաղի լեզու, որով նա առավելագույնը խոսի տանը եւ քուչում: Ավարտելուց հետո մարդը Հայաստանի աշխատանքի շուկայում մրցունակ չի լինելու:

— Բ. Դպրոցների հիմնումը բերելու է լրացուցիչ սոցիալական շերտավորման, քանի որ համարվելու է, որ էդ դպրոցները էլիտար են: Եթե նախարարի ասած էքսպերիմենտը հաջողվի, ու էդ մասնավոր օտարալեզու դպրոցները հաջողություն ունենան, շատ շուտով կլինի պահանջարկի աճ ու ուզած չուզած մի ինչ–որ պահի սահմանափակումը կհանվի: Հաշվի առնելով հայերի մոլուցքը օտար լեզուների հանդեպ և քաղքենիությունը, դա էնքան էլ հեռու չի կարող լինել: Ես նկատի ունեմ դպրոցների քանակը: Դպրոցների քանակի աճը կարող է մեզ բերել ութսունականների մակարդակի, երբ աշակերտների մոտ քսանհինգ տոկոսը ռուսական դպրոցում էր սովորում: Դրանից հետո էդ մարդիկ, չտիրապետելով մայրենիին, բայց իրենց բարձր որակի կրթության եւ մյուս գործոնների շնորհիվ անցնելով պետական ու մասնավոր բարձր պաշտոնների, սկսելու են օգտագործել օտար լեզուներ, ասենք, ռուսերեն, ու գալու է մի պահ, որ դրվի հայերենի՝ պետական լեզու լինելու մենաշնորհը վերացնելու հարց: Հաշվի առնելով Ռուսաստանի շահագրգռվածությունը էս հարցում, կարելի է ասել, որ էդպիսի հարց բարձրացվելու է:

էս մի փոքր մասն է փաստարկների: Հիմա նայեք, թե ինչ են ասում կողմնակիցները:

Ասում են՝ էդ սաղ ջհանդամ, տենց բան չկա, թողեք էքսպերիմենտ անենք: Մինչև հիմա ես փողոցում քայլում եմ ու տեսնում, որ մարդիկ խոսում են ռուսերեն։ Հայերեն շատ վատ գիտեն, խայտառակ վատ: Նրանց լեզվամտածողությունը հայերեն չի: Նրանք ռուսական ալիքներ են նայում, Պուտինով են հիանում, ապրում են Հայաստանում, բայց ոչ մի բանով կապված չեն էս երկրի հետ, հայի անունով ռուսներ են: Սա շատ լուրջ է: Քսան տարի է անցել, իսկ էդ խավը դեռ կա, ու դեռ վերևից է բոլորին նայում, դեռ քաղքենիները վերնախավ ձևանալու համար ռուսերեն են փորձում խոսել, եթե վերեւներում սա չեն տեսնում, ուրեմն կույր են:

— Դա պետական անվտանգության թե՞ հայեցիության մոդելի պահպանման հարց եք համարում:

— Անկախությանը և ինքնությանը սպառնացող հարց: Եթե տեսնում են, ու չտեսնելու են տալիս, ուրեմն վտանգավոր են, եթե տեսնում են ու իրենց համար դա լրիվ նորմալ է, էլ բան չկա ասելու։

— Կարծում եք պետք է ակցիան ուղղված լինի հենց ռուսականներին, որովհետեւ անգլերենի դեմ փաստորեն բան չկա՞:

— Եթե անկախության իմաստով անգլերենից վտանգ էսօր չկա, չի նշանակում, որ մյուս կետերով էդ վտանգը բացակայում է: Ի՞նչ տարբերություն, էրեխեն ֆիզիկան ու աշխարհագրությունը անգլերեն կսովորի թե՝ ռուսերեն: Հայերեն չի, ուրեմն ինքը չգիտի էդ առարկան մայրենիով, ուրեմն ուրիշ լեզվով է մտածելու, օտարացած է լինելու:

— Ես կարծում եմ, որ էսօր դպրոց չկա, կրթական համակարգ չկա, ուսուցիչները լավագույն դեպքում կարող են առարկաներ ուսուցանել, ես չեմ գտնում, որ էսօրվա մեր դպրոցների ուսուցիչներն ի վիճակի են էդ կերպ լեզվամտածողություն զարգացնել, ես կարող եմ իմ աղջկա օրինակով ասել, որ եթե առարկան ուսուցանվել է հայերեն, բայց երիտասարդը պիտի սովորի արտասահմանյան բուհում, մեծ դժվարությունների կհանդպի դրսում:

— Ես հայկական դպրոց եմ ավարտել, հետո սովորել ռուսական համալսարանում, շատ մեծ դժվարություններ եմ ունեցել սկզբի մի քանի տարին: Հետո՞ ինչ:

— Ես էլ, բայց դա օրինաչափություն չի:

— Չէ… չեղավ: Եթե ես հայկական դպրոց ավարտած չլինեի, ես հիմա աշխատանքի շուկայում անպետքի մեկը կլինեի, որովհետև երկու բառ չէի կարողանա իրար կապել, ինչպես շատ-շատերը մեր շրջապատում: Իսկ եթե ուզում ենք, որ մերոնք գնան սովորեն ու չվերադառնան, արդեն ուրիշ հարթություն է:

Մի բան էլ, եթե խոսքը մասնավորի մասին է: Ինչն է խանգարում երեխային սովորել հայերեն, բարձր մակարդակով, միջազգային ծրագրերով ու մեթոդով, իսկ դասերից հետո այցելել լեզվական կենտրոններ ու այնտեղ սերտել տերմինաբանությունը, ինչու՞ դա պետք է հայերենի հաշվին անել:

— Բայց նախագահի բառերից ես հասկացա, որ խոսքը հենց մասնավորների մասին է։

— Հա, հենց մասնավորների, դե բա էլ ինչի մասին ենք խոսում:էն մարդիկ, որոնք պետք է դուրսը սովորեն, շատ չեն, ու հաստատ մի քանի ամիս խորացված պարապելուց հետո իրենցին կհասնեն: Ես տասնյակ հայ ջահելներ գիտեմ, որ դուրսն են սովորել կամ սովորում։ Օրինագծով ֆիքսվում է, որ դրանք մասնավոր են։

— Բայց միթե՞ Մոսկվայում, եթե ռուսը ուզի, չի կարա երեխային տանի հայկական դպրոց, ուղղակի նա դա չի անի, ու էստեղ դուք ճիշտ եք, հայը կտանի։

— Մի՞թե Ռուսաստանը ունի գաղութացվելու ու այլ երկրի մշակութային ազդեցության տակ ընկնելու վտանգ: Ես էս հարցում բոլոր անալոգիաներին դեմ եմ, որովհետև հայից օտարամոլ ու իրա տեսակը չհարգող ազգ չկա: Մի մեծ մասի մասին եմ խոսում: Երկրորդ, պետք է հասկանալ, թե որ երկրին ինչ չափով է սպառնում գաղութացվելու վտանգը: Մարդիկ բացահայտ ասում են, որ ամեն ինչ անելու են ռուսերենը պետական լեզու դարձնելու համար, Էս սաղ հո հանաք–մասխարայություն չի՞…

— Բայց էդ դպրոցների չլինելը մենթալիտետ չի փոխի ու չի վերացնի քաղքենությունը, քաղքենին կմնա քաղքենի, բայց հայկական լեզվամտածողությամբ։ Դա ըստ իս պանացեյա չի: Դուք գտնում եք, որ լեզվամտածողությունը ձեւավորո՞ւմ է մենթալիտետը, այսինքն` «քյարթուները» մանրից կվերանա՞ն, եթե էդ դպրոցները չլինեն: Ես գտնում եմ, որ նրանց աճը պակաս վտանգ չի, , եւ իմ դեմ չլինելու պատճառներից մեկը դա է, որովհետեւ կրթական մակարդակը խավ է ձեւավորում, իսկ մենք չենք կարող ժխտել, որ քաղքենի լինելու հետ մեկտեղ, սովետի ռուսական կրթություն ստացածները գոնե «քյարթու» չէին. գոնե մտածել գիտեին, թեկուզ ռուսերենով:

— Չէ, քիչ–քիչ կկոտրվեն, էս դեռ իներցիայով է, էս քսան տարում հաստատ ահագին քչացել են: Հիմա ուղղակի պետք է թողնել որ վերանան, ոչ թե կրակի վրա յուղ լցնել: Մենք միշտ զուգահեռ ասել ենք, որ սա լավ առիթ է, որպեսզի էն խայտառակ մակարդակը, որն ունենք մեր դպրոցներում, պետք է բարձրացվի, պետք է դրան էլ հետամուտ լինենք: Մեր խումբը չի ցրվելու ցանկացած պարագայում: Բայց ասել, թե քանի որ մեր դպրոցներում «քյարթուներ» են բուծվում, էկեք մի տոկոս օտարալեզու դպրոց բացենք, աբսուրդ է: Ի՞նչ հարց կլուծենք դրանով, որ տարեկան երեք–չորս հարյուր շրջանավարտ «քյարթու» չի՞ լինի: Բա էն խնդիրները, որ դա կբերի՞: Իսկ հիմա էս քսան տարում կրթություն ստացածները հայերենի պատճառով է՞ որ «քյարթու» են: Եթե տենց եք համարում, մենք հենց առաջին մեր հաղորդագրության մեջ էդ մոտեցումը համարել ենք ռասսիզմ հայերենի նկատմամբ:

— Իհարկե, դա վատ է, որ հիմիկվա դպրոցներում մակարդակ չկա, չկա զտում, չես կարող ասել, թե ինչ կսովորի երեխան էնտեղ: Պետք է կրթական համակարգը փոխել, ոչ թե օտարալեզու դպրոցներ բացել: Հիմա ի՞նչ եք կարծում, ի՞նչ կլինի, ուղղակի պրոգնոզ, էսքան գործունեություն եք ծավալել, մի բան դուրս կգա՞:

— Դե իրանք անընդհատ զիջում են, բայց քանի որ փաստարկ չունեն, մեր կողմում էլ շատ հարգված մարդիկ կան ու շատ արմատական տրամադրված, շվարած են, ավանդական տապոռի մեթոդով չեն ուզում անցկացնել, հանել էլ չեն ուզում: Բայց որ սենց գնաց, պետք է գտնեն մի հատ մեծ փոխզիջում: Բայց մեզ համար անընդունելի է այդ օրենքներում ցանկացած փոփոխություն, որը կհանգեցնի օտարալեզու դպրոցների բացմանը։ Մենք էս հարցում բացարձակապես անզիջում ենք:

Մի երկու կարծիք եւս

Արա Նեդոլյան

— Վահան Իշխանյանի հետ բարիշեցինք, որ. օտարալեզու դպրոցները վտանգավոր են, ոչ թե, որ օտարալեզու են, այլ որ դպրոց են. Բացողները հասկանում են ինչ են անում, իսկ հայկական դպրոց չկա` հայկականը կա, դպրոցը չկա: Հենց որ հայկական դպրոց լինի էդ ժամանակ կարելի է թույլ տալ:

— Ինչի՞ են վտանգավոր որ դպրոց են:

— Կրթելու մեթոդ ունեն, դասատուների որակի ինչ-որ չափանիշներ: Առարկաներից բան են հասկանում, մեծ երկրում, օրինակ, մաթեմաթիկան օգտագործվում է, ինչ չեն անի հայկականում որովհետեւ չեն կարա: Դրա համար հասկանում են, ոնց դասավանդել: Հայկականը պետք է սկզբից կառուցվի, ինչ բան է կրթություն, ինչպես է այն արվում և այլն, հիմիկվա հայկականը հայկական չի, սովետական է, ուղղակի հայերեն լեզվով:

— Հա, ճիշտ ես:

Արա Խաչիկյան
Օտարալեզու դպրոցներ գնալու են ՄԵՐ դպրոցների երեխաները: Այսինքն, 15 օտարալեզու դպրոցների պատճառով առնվազն 15000-ով կպակասեն հայկական դպրոցների աշակերտները և անկախ հայկական պետությունում ԿՓԱԿՎԵՆ շուրջ 30-50 հայկական պետական դպրոցներ: Ուրեմն, եթե իրերն անվանենք իրենց անուններով, սա ոչ թե օտարալեզու դպրոցներ բացելու, այլ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԴՊՐՈՑՆԵՐ ՓԱԿԵԼՈՒ ԾՐԱԳԻՐ Է:

Լուսինե Վայաչյան