Ամիսներ առաջ, երբ գիտության ֆինանսավորման հետ կապված շարժումը սկսվեց ու այն նախաձեռնողների կողմից սեմինար կազմակերպվեց Ծաղկաձորում, շա՜տ պատահաբար գիտնականներին ու սեմինարի մասնակիցներին հյուր եկավ երկրի նախագահը:

Դա կարծես ոգևորեց ներկաներին,սակայն, բոլոր այն գիտնականներին՝ ովքեր փորձեցին «պրիտենզիաներ» ներկայացնել, Սերժ Սարգսյանը ցույց տվեց իրենց տեղը. Նա շատ պարզ ասաց. մինչ այժմ երկրի սուղ միջոցներից որոշակի գումար  տրամադրվել է, ուրեմն պետք է նախ տեսնել` որքանո՞վ է ճիշտ բաշխվել այդ գումարները, գիտական հաստատություններից քանի՞սն են արդյունավետ աշխատում, և միայն այս հաշվարկներից հետո խոսել ֆինանսավորման ավելացումից:

Ստացվում է, որ գիտությանը  հատկացված գումարները, այսքան տարիների ընթացքում, որ ճիշտ է, շատ չի եղել, բայց քիչ էլ չէ, դեռ չեն էլ հաշվարկել ծառայե՞լ է իր նպատակին, թե՞ փոշիացել: Այսինքն՝ սա մեկ անգամ ևս ապացուցում է այն վերաբերմունքը, որ կա մեր երկրում գիտնականի ու գիտության հանդեպ:

Սակայն պետք է արդարացի լինել. Նախագահի խոսքի մեջ չի կարելի ճշմարտություն չնկատել: Միանգամայն տեղին դիտարկում. Այդ փողերի մի մասը, որ հատկացվում է գիտությանը, հոսում են անպետք ճանապարհով, այո, այսօր կան գիտական հիմնարկներ, որոնք անգործության են մատնված, այնտեղ գիտականները, կամ գիտաշխատողները, (որ չես հասկանում թե ինչո՞ւ, անհարկի ընդհանրացվում են) վատը չեն, սակայն համակերպվել են իրենց անգործությանն ու մի քանի գրոշ աշխատավարձին ու այդպես էլ տարիներ ու տասնյակ տարիներ, ապրում են, իրենք էլ չհասկանալով, թե ո՞րն է իրենց գործի իմաստը: Իսկ գիտական հիմնակները դե ֆակտո անգործության են մատնվել:

Խնդիրն այն է, որ նրանք պատվեր և ֆինանսավորում չեն ստանում: Օրինակ` գյուղատնտեսության ոլորտում կան գիտական հիմնակներ, որոնք անգործության են մատնված, որովհետև նախարարությունը համապատասխան պատվերներ չի իրականացնում, նույնը բնապահպանության ոլորտում և այլն: Այդ հիմնարկները դեռևս ունեն կադրեր, և համապատասխան ֆինանսավորման, պատվերների դեպքում կարող են լծվել աշխատանքի:

Բացի դա՝ համարվում է, որմեր երկրում ընդհանուր առմամբ կա 6500-7000 գիտնական, որոնցից 4500 ակտիվորեն զբաղվում են գիտությամբ:

Իրականում սա շատ փոքր ցուցանիշ է:

Մինչ անկախացումը Հայաստանում գիտնականների քանակի, կամ տեսակարար կշռի հետ համեմատելիս, պարզվում է, որ այսօր նրանց թիվը շուրջ երկու անգամ ավելի քիչ է, քան աշխարհի միջինը:

Եվ սա ոչ թե այն եվրոպական երկրների, որոնց կառավարությունները հայտարարում են` թե մենք պետք է ունենանք գիտելիքահեն տնտեսություն, այլ աշխարհի միջինի:

Այսինքն՝ մեզանում գիտնականների քանակը`4500-ը, ոչ թե շատ է, այլ չափազանց քիչ է, և պետք է միջոցներ ձեռնարկել այդ քանակն ավելացնելու համար:

Գիտնականի աշխատավարձի, նրա դերի ու վաստակի նկատմամաբ վերաբերմունքի հարցում մենք ևս կաղում ենք.

Ըստ The New York Times-ի Բարձրագույն կրթության միջազգային կենտրոնի փորձագետ Ֆիլիպ Ալտբախի վերջերս հրատարակված  գրքում տարբեր երկրների համալսարանների դասախոսների աշխատավարձի չափերի վերաբերյալ ներկայացված տվյալներով, որտեղ նախկին ԽՍՀՄ երկրներից ցուցակում են հայտնվել Հայաստանը, Ռուսաստանը, Ղազախստանն ու Լատվիան, Հայաստանը վերջին տեղում է:

Հետազոտության արդյունքներով, դասախոսի միջին աշխատվարձը կազմել է 405 դոլար: Ցուցակում Հայաստանից առաջ է Եթովպիան, որտեղ միջին աշխատավարձը կազմում է 864 դոլար:

Դասախոսների բարձր դրույքաչափով առաջին եռյակում են Կանադան (9485 դոլար), Իտալիան (9118 դոլար), Հարավային Աֆրիկան (9330 դոլար):

Հետազոտության մեջ նաև հարց է եղել, թե արդյո՞ք  բավարար է պրոֆեսորական աշխատավարձը միջին խավին վայել կենսամակարդակ ապահովելու համար:

Իր հերթին, գիտնականի նկատմամբ վերաբերմունքի փոփոխությունն անհրաժեշտ է. «եթե գիտնական է, ուրեմն սոված է», մոտցումը սխալ է, այստեղ ոչ միայն ֆինանսական կամ գնահատանքի մոտեցման հարցն է, այլ արժեհամակարգի խնդիր է դրված:

Չի կարելի համաձայնվել այն մտքին թե՝ գիտնական լինելը ըստ էության մոդայից դուրս է եկել: Մարդիկ չեն ուզում դառնալ գիտնական, որովհետև, ավելի շուտ, չեն կարող գումար աշխատել: Բանն այն է, որ ովքեր այնուամենայնիվ, այս վատ պայմաններում զբաղվում են գիտությամբ, համապատասխան հարգանք չեն զգում իրենց նկատմամբ:

Նմանատիպ մի հարց ուղղեց գիտնական Արեգ Միքայելյանը նախագահին, այցի օրը: Մեր կարծիքով, դա այդքան էլ այդպես չէ, ճիշտ է գիտնականի տեսակը դուրս է մնացել ակտիվ կյանքից, քանի որ նրանց հանրության մեջ ներկայացնելու խնդիրը չափազանց վատ է կազմակերպված, սակայն հարգանք նրանք վայելում են, հանրությունը իր գիտնականին հարգում է, սակայն հաշվի չի նստում նրա հետ: Եթե հոգևորականներին կամ մշակույթի գործիչներին պարբերաբար հանդիպում ենք, ապա գիտնականներ չկան մեր շուրջը: Նրանց նկատմամբ վերաբերմունքի, նրանց տեսակի իմիջի  բարձրացման հարցն է, որ պետք է բարձրացվի: Իսկ ֆինանսական հարցերը, որ բնավ անկարևոր չէ,   կարելի է ռեալ պահանջներով կարգավորել:

 Հ.Գ. Ի դեպ այս նյութը պատրաստ էր հրապարակման, երբ տեղեկացանք որ «Նուշիկյան ասոցիացիա»-ն հայտարարություն է տարածել.

«Այսօր աշխարհում գոյություն ունի ցեղասպանագիտական հարցերին նվիրված ինդեքսավորվող և գրախոսվող միջազգային 3 պարբերականներ: Դրանք են` Journal of Genocide Research, Holocaust and Genocide Studies և Genocide Studies and Prevention: Հայաստանի և ոչ մի ներկայացուցիչ այս պարբերականներում տպագրած գիտական հոդված չունի: Սակայն Հայոց Ցեղասպանության ճանաչման գործընթացին նպաստելու համար մեծ նշանակություն ունի հնարավոր բոլոր միջոցներն օգտագործելը: Որոշ չափով իրավիճակը շտկելու և միջազգային պարբերականներում ՀՀ քաղաքացիների կողմից տպագրությունների առկայությունը ապահովելու նպատակով «Նուշիկյան ասոցիացիա»-ն կտրամադրի 500,000 ՀՀ դրամի խրախուսավճար ՀՀ քաղաքացի այն գիտնականներին, ովքեր նշյալ միջազգային ցեղասպանագիտական պարբերականներից որևէ մեկում կտպագրեն առնվազն 5000 բառ պարունակող համապատասխան հոդվածներ»:

Շուշան Գալստյան

Մեր տեղեկություններն այն մասին, որ Մասիսի տարածաշրջանն ընդգրկող թիվ 16-րդ ընտրատարածքում, որտեղ առաջադրված են` ՀԱԿ-ից Գևորգ Գևորգյանը, ԲՀԿ-ից Տիգրան Ստեփանյանը, և ՀՀԿ –ից   Մուրադ Մուրադյանը, մթնոլորտը շիկացած է:

Հանրապետական կուսակցության թեկնածու Մուրադ Մուրադյանը չժխտեց, ավելին` նա ասաց, որ ստեղծվել է անհանդուրժողականության ու թշնամանքի մթնոլորտ. «Այն ինչ մեր ընտրատարածքում կատարվում է ինձ համար անընդունելի է: Ընտրությունը մեկ օր է և այսօրվա նման անցելու է, սակայն ասեմ, որ մեր կոալիցիոն գործընկերը շատ տեղերում խախտում է պայմանավորվածությունները: Թիվ 16 ընտրատարածքի պետական ողջ համակարգը իրենց ձեռքում է, (ի նկատի ունի ԲՀԿ-ն) բոլոր պետական աշխատողները առավոտից — իրիկուն պետական գործը թողած իրենց քարոզչությամբ են զբաղված: Պետական փողերը ծախսում են, գործ չեն անում: Պետական գործը թողած պետական փողերը իրենց անձնականի համար` նախընտրական նպատակներով են օգտագործում: Թեև ՀՀկ-ն ամեն ինչ անում է, որ արդար ընտրություն լինի, սակայն…

«Ժառանգությունը», կարելի է ասել, վաճառվել է «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցությանը, չկա էնտեղ մի հանձնաժողովի անդամ, որին ես ճանաչում եմ, որ «ժառանգության» անդամ լինի: «Ժառանգության» բոլոր հանձնաժողովների անդամները ԲՀԿ ականներ են:

Րաֆֆի Հովհաննիսյանն արդարությունից է խոսում, թող նայի, թե իր կուսակցության ներսում ինչ է կատարվում:

Շատ բաներ կան, որոնց կանդրադառնամ լրացուցիչ` ընտրություններից հետո:

Գիտնականները Հայաստանում իրենց իրական տեղը գտնելուն ուղղված քայլեր են անում, փորձում գտնել ֆինանսական միջոցներ ու հենման կետեր` իրենց աշխատանքի գնահատականը ստանալու հարցում, սակայն նրանց աշխատանքը ջուրն է լցվում` ոլորտի անկազմակերպ ու անձնավորված մոտեցման պատճառով:Ստորև բերվող դեպքը, ցավոք, միակը չէ. գիտական աշխարհում խմորումներ են տեղի ունենում, որոնք պատիվ չեն բերում մեր երկրին:

Վերջին շրջանում կրթական ոլորտի առաջին դեմքի և հայտնի լեզվագետի միջև տգեղ ու անթույլատրելի հրապարակային բախումն ու դրան հետևող իրավիճակը, դրա խոսուն ապացույցն է: Ավելին՝ ստացվում է, որ դրսի գիտնականները, այս դեպքում ի դեմս ռուս պրոֆեսորի, արժևորում են մեր գիտնականի վաստակը, մինչդեռ մենք, մի բան էլ կրթության նախարարի միջոցով, հակադարձում ենք, թե եղածը «Կազմակերպված տարաբնույթ միջամտություններ» են:  Առանց մտածելու, որ դրանով վիրավորում ենք հայերի բարեկամ վաստակաշատ գիտնականին:

Խոսքը Աշոտյան – Զոլյան խայտառակ հակամարտության մասին է, որին արձագանքելով, Արցախի պետհամալսարանի պատվավոր դոկտոր, Պյատիգորսկի պետական լեզվաբանական համալսարանի պրոֆեսոր, Համառուսաստանյան Լերմոնտովյան մրցանակի դափնեկիր, Ռուսաստանի գրողների միության անդամ, Հայաստանի գրողների միության պատվավոր անդամ, Սևծովյան-Կասպյան տարածաշրջանի սոցիալական և քաղաքական հետազոտությունների ինստիտուտի տնօրեն Վլադիմիր Զախարովը բաց նամակ է հղել վարչապետ Տիգրան Սարգսյանին` անդրադառնալով Երևանի Վ. Բրյուսովի անվան պետական լեզվաբանական համալսարանի ռեկտոր Սուրեն Զոլյանի աշխատանքից ազատվելու հարցին:

Նամակում, մասնավորապես, ասվում է. «Ցավով տեղեկացա Վ. Բրյուսովի անվան լեզվաբանական համալսարանում իրավիճակի մասին` կապված ռեկտոր Սուրեն Զոլյանի ազատման հետ: Նման ամոթալի գործելակերպը վկայում է Կրթության և գիտության նախարարի կողմից  ոչ միայն այս ուսումնական հաստատությունում, այլև կրթությունում իրավիճակը չընկալելու մասին: Ի՞նչպես կարելի է այդպես հեշտությամբ աշխատանքից հեռացնել գիտնականի, ես չեմ քաշվում ասել` միջազգային համարում ունեցող մարդու: Ի՞նչ է կատարվում Հայաստանում: Ես, ինչպես և Ռուսաստանում շատ գիտնականներ, չէինք կարող նման արձագանք սպասել Կրթության և գիտության նախարարի կողմից:  Մի՞թե Ձեզ մոտ այնքան շատ են բարձր որակավորում ունեցող կադրերը, որոնք ունակ են Ձեր հանրապետությունը ներկայացնել քաղաքակիրթ աշխարհի առջև, ինչպես դա անում էր Սուրեն Զոլյանը: Ինչպես եվրոպական, այնպես էլ հետխորհրդային տարածքի գիտական աշխարհի մի շարք ներկայացուցիչներ Ձեզնից արդար և միակ ճշգրիտ լուծումն են ակնկալում` վերականգնել միջազգային համբավ ունեցող գիտնական Զոլյանին ռեկտորի պաշտոնում»:

Շուշան Գալստյան

Պարզվում է, որ իմ նախորդ հրապարակումը ռեկորդային քանակով ընթերցող է ունեցել: Եվ նման է, որ դա պայմանավորված է ոչ թե քաղաքագիտական վերլուծությամբ, այլ Հայաստանի տեղեկատվական դաշտում ընթացող կիբերպատերազմի մասին տեղեկություններով: Նշեմ, որ հենց նախորդ նյութիցս հետո կոտրեցին մեր կայքը: Ենթադրվում էր, որ դա պայմանավորված էր կոնկրետ անուններ հիշատակող հրապարակումներով, ու ըստ մեր վարկածի, կայք կոտրելու պատվերը տվել էին կամ  թմրառևտրով զբաղվողները, կամ կիբերհանցագործները:

Երկրորդ վարկածը կարծես ավելի արժանահավատ է: Ի դեպ, մեր կայքը երկրորդ անգամ կոտրեցին նաև ապրիլի 20-ին, ու ճիշտն ասած ցանկություն չկա դա դուրս գրելու թուրքերի ու ադրբեջանցիներ վրա: Զի նախընտրական շրջանում մեր հայրենի կուսակցությունների մի մասը գործադրում է հնարքներ, որ վայել կլինեին թուրքին…

Հիշեցնեմ, որ նախորդ նյութում նկարագրել էի նաև ընտրարշավի վիրտուալ հատվածում եռացող կրքերը: Նաև հիշատակել էի, թե սոցիալական ցանցերում ով է գլխավորում ՀՀԿ-ին մեկուսացնել ձգտող ուժերի դեմ համացանցում կիբերպատերազմ մղող խումբը: Հնչել էր ԲՀԿ քաղխորհրդի անդամ, նախկին հանրապետական, իսկ այժմ առ Վարդան Օսկանյան ջերմ սիրով լցված 30-ամյա  Հայկ Ակարմազյանի անունը: Թեև մենք չէինք պնդում տեղեկատվության իսկությունը, բայց մեր կայքի դեմ կրկնակի կիբերհարձակումները հիմք են տալիս կարծելու, որ դիպչել էինք «տասնոցին» ու հարուցել կիբերպատերազմի «նարնջագույն» ճակատի գեներալների զայրույթը…

Ինչևէ, հիշեցնեմ, որ «կիբերճակատի» երկու սենսացիա էի հիշատակել: Մեկը օլիգարխ Գարեգին Նուշիկյանի ֆեյսբուքյան էջի ոչնչացումն էր, մյուսը` «Օդնոկլասնիկի» սոցցանցի հայկական խոշորագույն, շուրջ 100 հազար մասնակից ունեցող «Հայոց ազգային իրավունքներ» խմբի արգելափակումը:

Պարզվեց, որ Ֆեյսբուքի հայկական հատվածի կեսի չափն ունեցող այդ խմբի հետ սերտորեն առնչվում է լրատվական դաշտի մեր գործընկերներից մեկը. խմբի ադմինիստրատորն է «Իրավունք» թերթի գլխավոր խմբագիր Հովհաննես Գալաջյանը: Հենց նրանից էլ ճշտեցինք նախընտրական կիբերպատերազմին վերաբերող որոշ նրբություններ. «Մեր խումբն անհետացավ ապրիլի 11-ի լույս 12-ի գիշերը: Բնականաբար, սկսեցինք գործողություններ երկու ուղղությամբ: Մի կողմից` ես դիմեցի սոցցանցի ռուս ադմինիստրացիային` խումբն արգելափակումից հանելու հարցով, մյուս կողմից` անմիջապես ստեղծեցինք խմբի կրկնօրինակը, ուր արդեն հավաքվել է շուրջ 10 հազար մասնակից: Պարզվել է, որ արգելափակվել է իմ պրոֆիլը` կանոնները պարբերաբար խախտելու մեղադրանքով, ու ավտոմատիկաբար արգելափակվել է նաև խումբը: Ըստ ամենայնի, հարյուրավոր կամ հազարավոր նույնաբովանդակ կեղծ բողոքներ են հղվել կեղծ պրոֆիլների միջոցով: Այդ ձեռագիրը հայկական խոշորագույն խմբերի դեմ սովորաբար կիրառում են թուրքերն ու ազերիները, սակայն, դատելով Ձեր նախորդ հրապարակումից, այս անգամ նախընտրական դրդապատճառներերով այդ հնարքը կիրառել են մեր իսկ հայրենակիցները»: Հ. Գալաջյանը նշեց նաև, որ արդեն իսկ օպերատիվ ճանապարհով պարզվել են կիբերհանցագործության երկու ակտիվ մասնակիցներ` Վանաձորի բնակիչ, քաղաքի հայ-ռուսական ձեռնարկություններից մեկում աշխատող Արբակ Առաքելյանը, և ՌԴ Վլադիվոստոկ քաղաքի բնակիչ Գրիշա Ստեփանյանը, ու ի դեպ, Առաքելյանն անզգուշաբար գլուխ է գովացել իր հանցագործության վերաբերյալ, և նրա համացանցային զրույցների էկրանի պատկերը («սքրինշոթը») պահպանված է: Ինչ վերաբերում է Հայկ Ակարմազյանի` որպես կազմակերպիչ մասնակցելուն, ապա մեր գործընկերը նշեց. «Նրա կողմից համացանցային քվեարկությունը 700 կեղծ էջերի միջոցով հօգուտ ԲՀԿ-ի կեղծելը ինքնին խոսուն փաստ է: Կեղծ պրոֆիլները սովորաբար ստեղծվում են առաջին հերթին զանգվածային կեղծ բողոքներով անցանկալի էջն արգելափակելու նպատակով, և նոր միայն` լրացուցիչ նպատակներով… Իսկ ապացույցներ հայթայթելը ոչ թե իմ, այլ ՀՀ ոստիկանության 6-րդ վարչության համապատասխան բաժնի խնդիրն է: Նշեմ միայն, որ կիբերհանցագործության մասնակից Արբակ Առաքելյանը սպառնացել է, որ կոչնչացվեն այն բոլոր խմբերը, որոնք կխոչընդոտեն հօգուտ իշխանափոխության ազատ քարոզչության իրականացումը, խտրականություն կդրսևորեն կրոնական և սեռական փոքրամասնությունների նկատմամբ: Մեր խումբը, լինելով ազգային-պահպանողական, հանուն ազգային միասնության պահպանման ոչնչով չէր միջամտում ընտրարշավին, մենք ընդամենն արգելում էինք պետական հեղաշրջման քարոզչությունը և աղանդավորության և սեռական անսահմանափակ ազատության պաշտպանությունը: Սակայն պարզվեց, որ հակապետական դավադրություն ծրագրած շրջանակները` Վարդան Օսկանյանի գլխավորությամբ, անընդունելի են համարել քաղաքականապես չեզոք 100 հազարանոց խմբի գոյությունը, ու մեզ վրա քսի են տվել կիբերհանցագործների ոհմակին»:

Ի դեպ, պարզվում է, որ լրատվական կայքերից ոչ միայն «Հայական վարկած»-ն է ենթարկվել գրոհների: Վերջերս ստեղծվել է www.pozor.am լրատվական կայքը, որը կոշտ քարոզչություն է իրագործում ընդդեմ հակաիշխանական դաշինքի ուժերի` ԲՀԿ-ի, ՀԱԿ-ի և ՀՅԴ-ի: Համաձայն կայքի լրատվության, կայքի գործարկման հենց առաջին օրը` ապրիլի 13-ին, այն ենթարկվեց շատ հզոր գրոհի միանգամից 3000 համակարգիչներից, և գրոհները կրկնվեցի 2 անգամ նաև հաջորդ օրը: Կայքի պնդումով, ամեն մի հակերական օպերացիայի համար կիբերհանցագործների խմբին վճարվում է 10 հազարական դոլար, և իրենք իրենց ապահովագրել են` տեղափոխվելով ավելի ապահով սերվերի վրա (բայց ի՞նչ ապահովության մասին է խոսքը DDOS գրոհների պարագայում, երբ միակ փրկությունը ինտերնետ-կանալի ավելի բարձր թողունակությունն է): Ու հետաքրքիր է, որ ապրիլի 15-ից հետո գրոհները դադարեցին…

Դա տարօրինակ է այն պարագայում, որ ԲՀԿ առաջնորդը բազմիցս ապահովել է նույնիսկ իր մականունի չհիշատակումն անգամ տարբեր հակաօրինական մեթոդներով (կատակում են, որ նա երկու անգամ է հարվածում, առաջինը` գլխին, երկրորդը` դագաղի կափարիչին…): Բայց, ինչպես հաջողվեց մեզ իմանալ վստահելի աղբյուրից, կիբերհարձակումները կասեցվել են, քանի որ (բնականաբար, ոչ առանց նյութականի), նոր քարոզչամիջոցի տերերը լեզու են գտել հենց հարձակվող խմբի հետ, ու ավելին` հենց այդ խումբը ստանձնել է սև PR իրականացնող քարոզչամիջոցի անվտանգության ապահովման պարտավորությունը…

Այսպիսով, ստացվում է, որ Պոլիտեխնիկի երիտասարդ շնորհաշատ դասախոսը, որ 2007-ին հավատավոր ՀՀԿ-ական էր, իսկ հիմա ոչ պակաս հավատավոր ԲՀԿ-ական է, իր համար ենթադրաբար ստեղծել է եկամտաբեր ոլորտ`կիբերհարձակումների խումբ: Ու, բնականաբար, ԱԺ քարոզարշավը պատվերների առավելագույն քանակ ունենալու ժամանակն է, չնայած խորհրդարանի մանդատների համար մեծ ճակատամարտից հետո սկսվելու է նաև տևական կռիվը նախագահական ընտրությունների ճակատում: Դե, Ռոբերտ Քոչարյանը պարզ ասել էր, որ մտադիր չի հավերժ մնալ «ամենաերիտասարդ թոշակառու», ոչ երիտասարդ Լևոն Տեր-Պետրոսյանն էլ ծարավ է ռևանշի… Հա, ի դեպ, ուշագրավ է, որ ՀԱԿ-ի հերթական հանրահավաքը բացվեց քաղաքական գործիչ դարձած, ծագումով արցախցի մեր գործընկեր Գայանե Առուստամյանի ելույթով այն մասին, որ նժդեհականությունը որպես այդպիսին ֆաշիստական և ռասիստական ուսմունք է… Եվ հետաքրքրական է, որ մեր մյուս գործըկերոջ հիշատակած բացահայտ կիբերհանցագործ Արբակ Առաքելյանն իր «գլուխգովոցի» ընթացքում ոչնչացման ենթակա էր հռչակել «ռասիստական» խմբերը, որոնց «ռասիզմը» վատ վերաբերմունքն է աղանդներին, և իշխանափոխության ձգտողներին:

Ինչևէ, հուսանք, որ կատաղի անհանդուժող պայքարը կամփոփվի ինտերնետի տարածքում, մեր փառապանծ ոստիկանությունն էլ թույլ չի տա, որ ծավալվի ու ծաղկի քաղաքական (իսկ ապագայում նաև` տնտեսական) կիբերհանցագործությունների սև շուկան:

Շաբաթվա Վարկածները մշակեց ԱՐՍԵՆ ՎԱՀԱՆՅԱՆԸ

Որոշ տեղեկությունների համաձայն,  համամասնական ընտրացուցակներում սյուրպրիզները չեն դադարում զարմացնել. մասնավորապես Էրեբունի և Աջափնյակ վարչական շրջանում: Օրինակ` Աջափնյակում, ճշտված տեղեկությունների համաձայն, մարդիկ են գրանցված  նկուղներում և էլ. սնուցման կայաններում` պաստանցիաներում:  

Պատկերը հետաքրքիր է նաև  մեծամասնական ընտրակարգով առաջադրված թեկնածուների հետ կապված. Գաղտնիք չէ, որ ընտրողներ հավաքագրելու գործում օգտագործվում են նաև թաղի ջահելների ներուժը, համապատասախան ձայների դեպքում` համապատասխան վարձատրությամբ:  Գրեթե բոլոր դեպքերում ՀՀԿ -ն և ԲՀԿ-ն 50 հազար դրամ է տալիս նրանցից յուրաքանչյուրին, իսկ ՕԵԿ-ը` 30հազար:

Սակայն մեր ունեցած տեղեկություններով,  ընտրարշավի օգնական ռեզերվի յուրահատուկ մոտեցում է դրսևորվում Աջափնյակում`այստեղ ՀՀ գլխավոր դատախազ Աղվան Հովսեփյանի եղոր` Ռուբեն Հովսեփյանի համար աշխատող տղաները, տարածքի այն ընտրողներին, ովքեր նախնական կալանքի տակ կամ ՔԿՀ -ում պատիժ կրող հարազատներ ունեն,  խոստանում են, այս թեկնածուի ընտրվելու դեպքում, աջակցել` պատիժ սահմանելու կամ դրա չափի կրճատման հարցում:

Դժվար է ասել, տեղյակ է արդյոք Ռուբեն Հովսեփյանը ջահեների առաջարկած գործարքից, չի բացառվում որ նրանք իրենց գործը հեշտացնելու նպատակով ինքնագործունեությամբ են զբաղված:

2011-ի ապրիլի 24-ին Թուրքիայի Բաթման նահանգի զորամասերից մեկում թուրք ծառայակցի կողմից սպանված ստամբուլահայ Սևակ Շահին Բալըքչըի հիշատակի համար ապրիլի 21-ին ժամը 13։00 Ստամբուլի Գալաթասարայի լիցեյի մոտից մինչև Թաքսիմի հրապարակ երթ է կազմակերպվելու։

Ստամբուլի «Նոր զարթոնք» հայկական  կայքը  հայտարարություն է տարածել, որի մեջ նշվում է, որ Սևակ Շահին Բալըքչըին սպանած ծառայակցի նկատմամբ խտրականություն է դրսևորվել. նա  հենց առաջին դատական նիստին ազատ է արձակվել։ «Սևակ Շահինին սպանած ոճրագործն ու մարդասպան մտածելակերպը դեռ չեն դատապարտվել։ Կրկին տեսնում ենք, որ ինչպես 1915-ին, այնպես էլ հիմա այս երկրում պաշտպանում են հային սպանողներին և չեն պատժվում։ Իշխանություններն էլ հրապարակներում ֆաշիզմ և խտրականություն են հրահրում»,-նշվել է հայտարարության մեջ։

Հիշեցնենք, որ մեկ տարի առաջ, երբ Սևակի զորացրումին մնացել էր 23 օր` 2011-ի ապրիլի 24-ի առավոտյան նա սպանվել էր թուրք զինծառայող` Քվանչ Աղաօղլուի կողմից: Սպանության հետ կապված ժանդարմերիան հայտարարել է, որ սպանությունը տեղի է ունեցել ծառայակից ընկերոջ հետ կատակ անելու ժամանակ, իբր, պատահաբար արձակված կրակոցից։ Սևակի ծնողները պնդում են, որ իրենց որդուն սպանել են ազգայնականության հողի վրա՝  ապրիլի 24 -ի նախօրեին, հայ լինելու համար։

Բրյուսովի անվան Երեւանի պետական լեզվաբանական համալսարանում իրավիճակը շարունակում է լարված մնալ: ԿԳ նախարար Արմեն Աշոտյանի հետ հանդիպման ընթացքում ոստիկանությունը բերման է ենթարկել համալսարանի երրորդ կուրսի քաղաքագիտական բաժնի ուսանող Նարեկ Սամսոնյանին, ով առանձնապես ակտիվ էր նախարարի դեմ բողոքի ակցիայի ժամանակ:

Դրանից հետո  «Բոլորս դեպի ոստիկանություն, պաշտպանե՛նք Նարեկին»,- բացականչություններով ուսանողները  այս անգամ   ճանապարհ ընկան ոստիկանների ետևից:
Ուսանողները նշում են նաև, որ Արմեն Աշոտյանի հետ բուհ եկած թիկնապահներից մեկը հարվածել է իրենց ֆիզկուլտուրայի դասախոսին։

Համալսարանի շրջանում տասնյակ ոստիկաններ են շրջում:

Երևանում Կիևյան կամրջից, ապրիլի 18-ին, իրեն ցած նետած աղջկա ինքնությունը պարզվել է։ Ոստիկանության հաղորդմամբ, նա Եղեգնաձորի Շատին գյուղի բնակիչ, 20-ամյա Ս.Ս-ն է։

Ինքնասպանության այս դեպքի պատճառների մասին մամուլում այսօր արդեն տարբեր լուրեր են շրջանառվում։ Շատինի գյուղապետ Մամիկոն Սմբատյանը news.am-ին պատմել է, որ ինքնասպանություն գործածի ընտանիքը միջին պայմաններում է ապրում, ծնողները հողագործությամբ և անասնապահությամբ են զբաղվում։ Նրանց ընտանիքում 4 երեխա կա, ավագ քույրերն ամուսնացած են, եղբայրը Մոսկվայում է, իսկ ինքնասպանություն գործածն աշխատում էր քաղցրաբլիթի արտադրամասում։

Ապրիլի 18-ը նրա հանգստյան օրն է եղել։ Նա տանից դուրս գալով՝ ասել է, թե գնում է Եղեգնաձոր՝ հագուստ գնելու։ Գյուղապետը պատմել է, թե առավոտյան աղջիկը խոսել է Սիսիանում ամուսնացած քրոջ հետ և ասել է, որ գտնվում է հիվանդանոցում, առողջական լուրջ խնդիրներ ունի։Գյուղում ևս նրա՝  ինքնասպանություն գործելու մասին մի շարք վարկածներ են շրջանառվում։ Տեղեկություններ կան, որ նա ընկեր է ունեցել, նույնիսկ պատրաստվում էր նշանվել։ Ըստ տարածված խոսակցությունների՝ աղջիկը հնարավոր է՝ հղի է եղել, ինչն էլ, երևի ինքնասպանություն գործելու պատճառ է հանդիսացել, թեև, գյուղապետի խոսքով, սա դեռ հստակ չէ և ամեն բան ցույց կտա նախաքննության ընթացքը։

Մամիկոն Սմբատյանի խոսքով, նրա՝ Երևանում ապրող քույրն ասել է, որ քույրը Կիևյան կամրջի տեղն էլ չգիտի, և ենթադրվում է, որ նրան ստիպել են ինքնասպանություն գործել։

“Ինչ-որ անձնական խնդիր է եղել, թե ոնց` էդպես է արել, գլուխ չենք հանում։ Հնարավոր է, որ ինչ-որ տղայի հետ կապված լինի, կարող է տարել են, գցել, չգիտեմ”,- ասել է գյուղապետը՝ հավելելով, որ երկու վարկածներն էլ հավանական է՝ կապված են իրար հետ։

Վարդենիսի քաղաքապետ,  ՀՀԿ տարածքային կառույցի ղեկավար Վալոդյա Խլոյանը տարիներ շարունակ «լևի» գազ է օգտագործել: Այս մասին արդեն գրվել է մամուլում, սակայն այս խայտառակ փաստի հետ կապված պատկան մարմինների արձագանքի և գործի ընթացքի մասին տեղեկություններ չեն հաղորդվում:

«Հայկական Վարկածը»  դիմել է ՀայՌուսգազարդ ընկերությանը` խնդրելով պաշտոնապես տեղեկացնել, թե ի՞նչ ընթացք է տրվել գործին. արդյո՞ք զերծարարության դիմած բաժանորդ – քաղաքապետը,  ինչպես մեկնաբանել է ՀայՌուսգազարդը, իր կատարած  մեքնայությունների համար կենթարկվի պատասխանատվության: Արդյո՞ք վերադարձվել է պարտքը: Եւ ի՞նչպես է, որ ընկերության տեսուչները 3 տարի շարունակ չեն արձանագրել փաստը:

Ստորև բերվող տեղեկանքը կազմված է Հայռուսգազարդի կողմից. Ի դեպ տեղեկանքի պատճենը խմբագրությունում է:

Կարծում ենք մեկանաբանություններն ավելորդ են:

Տեղեկանք

Տրվում է այն մասին, որ  ՀայՌուսգազարդ ՓԲԸ Մարտունու  ԳԳՄ-ի թիվ 000398  բաժանորդ  Վալոդյա  Խլոյանի  կենցաղային  հաշվառքի սարքը  2011թ-ի նոյեմբեր ամսին մասնաճյուղի նախաձեռնությամբ ապամոնտաժվել է և ուղարկվել  Արմավիրի  Գազմաշ ՍՊԸ ստուգաչափման:

Կազմվել է հանման ակտ, որով  արձանագրվել է  ԳՄՕԿ-ի կանոնների հետևյալ կոպիտ խախտումները:

Վալոդյա  Խլոյանի կենցաղային  հաշվառքի  սարքի և սարքը պահպանող  արկղի  վրայից  պոկված և վնասված  են եղել  բոլոր  կապարակնիքները և կենցաղային հաշվառքի  սարքը  եղել է կանգնած  վիճակում, չի  գրանցել  սպառված  գազի ցուցմունքը:

Արմավիրի Գազմաշ ՍՊԸ-ի փորձագետի կողմից  տրամադրված  ստուգաչափման  արդյունքներով Վալոդյա Խլոյանի  կենցաղային  հաշվառքի  սարքից  հայտնաբերվել է  պլաստմասե  3մմ հաստությամբ, 7 մմ լայնությամբ, 30մմ երկարությամբ  սև ժապավեն, որի օգնությամբ կասեցվել է  հաշվիչի ցուցմունքների   գրանցումը:

Ըստ Արմավիրի  Գազմաշ ՍՊԸ-ի  թիվ 527 եզրակացության, Վալոդյա Խլոյանի կենցաղային  հաշվառքի սարքը շուրջ 3 (երեք) տարի  մասամբ է  գրանցել սպառած  գազի ցուցմունքը, որի  արդյունքում Վալոդյա  Խլոյանի կատարած մեքենայությունների շնորհիվ, ՀյաՌուսգազարդ ՓԲԸ-ին պատճառվել է  շուրջ 3.600.000(երեք միլիոն վեց հարյուր հազար) ՀՀ դրամի վնաս:

Ուրբաթ 13-ը գալովի էր որոշ քաղաքական ուժերի ու գործիչների վրա: Օրինակ, լայն քննարկման առարկա դարձավ Րաֆֆի Հովհաննիսյանի նոր նախապայմանը, թե որ դեպքում «Ժառանգությունը» կմասնակցի «Ընտրությունների վերահսկման միացյալ հանրային շտաբի» աշխատանքներին: Ոչ ավել, ոչ պակաս, նա հայտարարեց, որ կմասնակցի, եթե ԲՀԿ-ն դուրս գա կոալիցիայից: Բնականաբար, դրա վրա ԲՀԿ-ում  բոլորը փրփրել են, քանի որ շատերին ձեռնտու է այն վիճակը, որ մի կողմից Վարդան Օսկանյանը և Հմայակ Հովհաննիսյանը ընդդիմադիր ճառեր ասեն և ԲՀԿ-ի համար ընդդիմադիր իմիջ ստեղծեն, մյուս կողմից` պահպանվեն ռեալ իշխանական լծակները: Այսինքն` որ քվեներ բերվեն և՛ բողոքավոր մասսայից, և՛ նրանցից, ում համար Ծառուկյանն Աստված ու թագավոր է դառնում «տուկի թելի», անվճար բուժսպասարկումների և սոցիալական ոլորտի «երկնքից ընկնող» ձրի ծառայությունների շնորհիվ:

Իսկ ԲՀԿ-ի գործադիր լծակները շատ տպավորիչ են: Առողջապահության, սոցապի և քաղաքաշինության նախարարությունների գծով տնօրինվում է պետբյուջեի շուրջ 35 տոկոսը, էլ չենք խոսում նաև մարզպետների առկայության մասին… Ու բնականաբար, Րաֆֆի Հովհաննիսյանի պահանջը`հրաժարվել այդպիսի ռեսուրսից, չի կարող ԲՀԿ-ում ընկալվել այլ կերպ, քան սուպերլկտիություն: Բայց նախորդ նախապայմաններն էլ շատ տհաճ էին: Օրինակ, շտաբի կազմում բարեգործության անվան տակ ընտրակաշառքներն ուսումնասիրող հանձնաժողովի ստեղծումն ակնհայտորեն խփում էր հատկապես ԲՀԿ-ին, քանզի ՀՀԿ-ն, օրինակ, բարեգործական հիմնադրամների փոխարեն ավելի շուտ վարչական ռեսուրսն է նախընտրում, իսկ ԱԽՔ-ի կուսակիցները մուրաբաներից ու բջջային քարտերից այն կողմ ոչ մի նորություն մոգոնել չեն կարողանում:

ԲՀԿ-ի համար տհաճ էր նաև «Ժառանգության» այն պահանջը, որ միասնական շտաբի հռչակագիրը ստորագրեն չորս քաղաքական ուժերի առաջին դեմքերը: Պարզ է, որ եթե Արմեն Ռուստամյանն ինքն է ՀՅԴ-ում առաջին դեմքի կարգավիճակը տնօրինողը, իսկ Լևոն Զուրաբյանը պատրաստակամություն էր հայտնում բերել Լևոն Տեր-Պետրոսյանի ստորագրությունը, ապա Վարդան Օսկանյանը ոչ մի կերպ չի կարող բերել Ծառուկյանի ստորագրությունը: Չէ՞ որ ԲՀԿ առաջնորդին ձեռնտու չէ իրեն հստակ ներկայացնել որպես ընդդիմադիր` հարկային կա, ոստիկանություն կա իր չորկող Վովա Գասպարյանով, գումարած դրան Ծառուկյանը հրապարակավ հարկադրված է սահմանազատվել Օսկանյանի` «Կոալիցիան ձևական է» բանաձևից «Բա ես ձևական մա՞րդ եմ» պնդումով, վրադիր էլ, ըստ մամուլում առկա տեղեկությունների, կոալիցիոն հուշագրով նշած համամասնությունների պահպանման սկզբունքի շրջանակներում շատ տեղերում ԲՀԿ-ի շտաբերը գլխավորում են ՀՀԿ-ական պաշտոնյաները… Ճիշտ է, դեռևս չի հասել նրան, որ ԲՀԿ-ից ուղիղ տեքստով պահանջեն կամ Օսկանյանի գլուխը (դե մարդու թիկունքին Ռոբերտ Քոչարյան ու Ամերիկա կան), կամ իշխանական լծակների հանձնումը, բայց Րաֆֆու շուրթերով համապատասխան մեսիջը փոխանցվում է: Թեև «Ժառանգությունն» էլ է ամերիկյան պրոյեկտ, բայց դե ԱՄՆ-ն հեռու է, «ավազակապետությունը»` մոտիկ, համ էլ «նաղդ» երաշխավորված 5 տոկոսը ավելի նախընտրելի է, քան «նիսյա» խորհրդարանական կամ գունավոր հեղաշրջման և ՀՀԿ-ի մեկուսացման վառվռուն ու գայթակղիչ հեռանկարը, որը կամ կլինի, կամ ոչ…

Սակայն վերադառնանք ուրբաթ 13-ին: Այդ օրվա հետ կապված սնահավատությանն ի կատարում տեղեկատվական կայքերով, «Ֆեյսբուքով» և այլ սոցիալական ցանցերով բոլ-բոլ պտտվեց տեսանյութը, թե ինչպես նախընտրական հանդիպման ժամանակ Ծառուկյանի բաճկոնի տակից մի պահ երևաց ոսկեզօծ ատրճանակը: Եվ մարգարե պետք չէ լինել կանխատեսելու համար, որ դեռ շատ է ծամծմվելու «ատրճանակագեյթ»-ի սկանդալը` արդեն իսկ շատերը հիշեցնում են օրենքի այն կետը, որ արգելված է հրապարակային միջոցառումներին ներկա գտնվել զենքով:

Բայց ԲՀԿ-ի հետ կապված նաև ուրիշ մի պատմություն է լույս աշխարհ գալիս, այս անգամ` լրիվ համացանցային: Շուրջ երկու շաբաթ առաջ «Ֆեյսբուքում» սկանդալ պայթեց, որ ինտերնետային հարցմանը օգտագործվել են կեղծ օգտատերերի շուրջ 700 ֆեյսբուքյան էջեր, որոնք ապահովեցին ԲՀԿ-ի համար առավել քան 60 տոկոս քվեների ցուցանիշ, անգամ դրանց ցանկը հրապարակվեց… Ու «Ֆեյսբուքով» սկսեցին լուրեր շրջել, որ այդ «ինտերնետ-սխրագործության» հեղինակը ոչ այլ ոք է, քան ԲՀԿ քաղխորհրդի անդամ, 30-ամյա Հայկ Ակարմազյանն է: Նույնիսկ ոմն Արամ Սաթյան իր բլոգում ապրիլի 8-ին ուղղակիորեն դրանում մեղադրեց Ակարմազյանին…

Մոտավորապես նույն ժամանակում և՛ «Ֆեյսբուքում», և՛ «Օդնոկլասնիկում», և՛ այլ սոցիալական ցանցրում սկսվեց  ինչպես առանձին օգտատերերի էջերի, այնպես էլ իշխանամետ կամ իշխանության նկատմամբ ոչ բացասաբար տրամադրված խմբերի իսկական կոտորած: Սենսացիա էին «Ֆեյսբուքում» Նուշիկյանի էջի և «Օդնոկլասնիկում» 100 հազար մասնակից ունեցող «Հայոց ազգային իրավունքներ» խմբի ոչնչացումը, նաև սպառնալիքներ տարածվեցին, որ կոչնչացվեն բոլոր այն խոշոր խմբերը, որոնք կշարունակեն ճնշել ընդդիմադիր ելույթներ ունեցողներին: Ու այդ զանգվածային համակարգչահենության առնչությամբ կրկին քննարկման առարկա դարձան Հայկ Ակարմազյանին վերագրվող ԲՀԿ-ական 700 կեղծ օգտատերերի պրոֆիլները: Թե ինչու`նույնպես պարզ է. որևէ խումբ կամ էջ սովորաբար արգելափակվում է «Ֆեյսբուքի» կամ այլ սոցիալական ցանցի կենտրոնական ադմինիստրացիային հղած հազարավոր բողոքներով` կեղծ օգտատերերի ցանցի օգտագործումով: Ճիշտ է, բացահայտված 700 «ֆեյք» պրոֆիլներն այդ գործի համար քիչ են, պետք է շուրջ 10 անգամ ավելին, սակայն եթե 700-ը բացահայտվել են, ապա կարելի է պատկերացնել, թե դեռ ինչքան չբացահայտվածներ կան…

Ինչ վերաբերում է Հայկ Ակարմազյանին, ու «Ֆեյսբուքահայության» մի մասը հակված է մեղադրել համակարգչային զեղծարարության և կիբերհանցագործությունների կազմակերպման մեջ, ապա դա երիտասարդ կարիերիստի տիպիկ կերպար է: Սկզբում եղել է ՀՀԿ անդամ, հետո (2008-ին) դարձել է ԲՀԿ-ական ու արագ առաջադիմել է: Ճարտարագիտական համալսարանում եղել է ուսխորհրդի նախագահ, դարձել է ռեկտորի օգնական, այժմ էլ դասավանդում է: Միաժամանակ մի շարք հասարակական կազմակերպություններում ղեկավար դիրքեր ունի, մասնավորապես`Խաղաղության հայկական ֆոնդի պոխնախագահն է: Վերջերս էլ, ասում են, բավականին սերտ կապեր ունի Վարդան Օսկանյանի «Սիվիլիթաս» հիմնադրամի հետ: Իսկ «Ֆեյսբուքում» համարվում է ամենապրոֆեսիոնալ դեմքերից մեկը, ու անշուշտ պիտանի է տեղեկատվական կռիվներ վարելու համար:

Ինչևէ, վիրտուալ տարածքում ոչ պակաս հետաքրքիր պայքար է, քան ռեալ կյանքում: Չէ՞ որ համարյա ամբողջ երիտասարդությունն այնտեղ է, և ամեն քվեն կարևոր է…

Շաբաթվա Վարկածները մշակեց ԱՐՍԵՆ ՎԱՀԱՆՅԱՆԸ