18.05.2024 | 15:10
Բացի Սրբազանից վարչապետի այլ թեկնածուի քննարկումը բերելու է ակնհայտ քաղաքական խի...18.05.2024 | 13:10
Պենտագոնը հրաժարվել է թույլ տալ Ուկրաինային ամերիկյան զենքով հարվածել Ռուսաստանի...18.05.2024 | 12:10
Կիրանցեցիներին ասել են՝ պետք է լքեք ձեր տները. Գառնիկ Դանիելյան...18.05.2024 | 11:10
Ինչ են առաջարկում քաղաքական ուժերը Բագրատ Սրբազանին․ «Հրապարակ»...17.05.2024 | 15:10
Կիրանցում խնդիրներ ունենք. բայց մինչև այս պահը ինչ Հայաստանինն է՝ անցել է Հայաստ...17.05.2024 | 14:10
Տեսա Ղարաբաղում էլ մարդ չկա, եկա ՀՀ․ իմ միակ խնդիրը՝ արցախցիների հետ վերադարձն է...17.05.2024 | 13:10
Կանադահայոց թեմը հաղորդագրություն է տարածել Բագրատ Սրբազանի՝ Կանադայում պաշտոնավ...17.05.2024 | 12:10
Լուկաշենկոն, այցելելով իր եղբորը՝ Ալիևին, հիշել է «ձեր ազատագրական պատերազմի» նա...17.05.2024 | 11:10
Կիրանցում ադրբեջանական վերահսկողությանն է ապօրինաբար հանձնվում 2 տուն և մոտ 57 հ...16.05.2024 | 15:10
Եթե նոր սահմանագիծ ստեղծենք, դա կլինի էսկալացիայի և ռազմական բախումների հարատև ա...16.05.2024 | 14:10
Եթե սա է լեգիտիմությունը… ծիծաղելի է16.05.2024 | 13:10
Եթե կամուրջն Ադրբեջանին անցնի, նորակառույց դպրոցում ոչ մի աշակերտ դաս չի անելու...16.05.2024 | 12:10
Գործողությունները լինելու են կետային, թիրախային. Բագրատ Սրբազան...16.05.2024 | 11:10
Ադրբեջանի իշխանությունները երկարաձգել են Լեռնային Ղարաբաղի գերեվարված նախկին առա...15.05.2024 | 15:10
Բագրատ արքեպիսկոպոսն առաջնորդում է Փաշինյանին հեռացնելու և Հայաստանը փրկելու ջան...15.05.2024 | 14:10
Ժամանակն է Ադրբեջանի հետ ձեռք բերված համաձայնությունները ներառել խաղաղության պայ...15.05.2024 | 13:10
Փաշինյանը ցանկանում է՝ Հայաստանը 2024 թվականին դառնա ԵՄ անդամ...15.05.2024 | 12:10
Սա մարող շարժում է և այսպիսի շարժումներ վերջին տարիներին շատ ենք տեսել. Փամբուխչ...15.05.2024 | 11:10
Ռուս սահմանապահները հսկում են ՀՀ սահմանը Թուրքիայի և Իրանի հետ, Զվարթնոցի սահման...14.05.2024 | 15:10
Պուտինը հեռացրել է Շոյգուին կոռուպցիայի եւ պատերազմն արդյունավետ վարել չկարողանա...14.05.2024 | 14:10
Բագրատ Սրբազանն Արման Բաբաջանյանին կոչ է արել պատմել իր կենսագրությունը...14.05.2024 | 13:10
Նկատել ենք, որ ռուս սահմանապահները հեռանում են Ներքին Հանդից․ համայնքապետ...14.05.2024 | 12:10
Նախևառաջ պետք է օգտվել ուղեղի անվճար ծառայություններից․ Արշակ արքեպիսկոպոս Խաչատ...14.05.2024 | 11:10
Ինչքան բռնաճնշումներն ավելացնեն, էդքան մարդկանց թիվն ավելանալու է. Գառնիկ Դանիել...13.05.2024 | 14:10
Ովքե՞ր էին 24News-ի լրագրողին բռնության ենթարկող բերետավորները և ո՞ւմ հրահանգով ...13.05.2024 | 13:10
Փաշինյանին մեղադրում են Հայոց ցեղասպանությունը ժխտող թեզեր տարածելու մեջ...13.05.2024 | 12:40
Այսօրվանից Երևանի մետրոպոլիտենը կաշխատի ժամը 07։00-ից մինչև 24:00-ը...13.05.2024 | 12:10
Ինչ ունենք այս պահին13.05.2024 | 11:06
Ինքնագլորներով ու այլ միջոցներով փողոցներ են փակում. (տեսանյութ)...13.05.2024 | 11:04
Ովքեր չեն կարող լինել վարչապետի թեկնածու. շարժման առաջնորդը ներկայացրեց պահանջնե...11.05.2024 | 15:10
Սահմանազատումն իրականացվում է մեր պայմանների հիման վրա, և սա մեր հաջորդ հաղթանակ...11.05.2024 | 13:10
Արտաքին աշխարհից մեկուսացված՝ ես խորհելու շատ ժամանակ ունեմ․ Ռուբեն Վարդանյանի ո...11.05.2024 | 12:10
Պետք է վերարտադրվեն այն սահմանները, որոնք գոյություն են ունեցել ԽՍՀՄ փլուզման պա...11.05.2024 | 11:10
Բագրատ հոգևորականը ՔՊ-ից 1․5 ձայն էլ չի ստանա․ Անդրանիկ Քոչարյանը՝ իմփիչմենթի գո...10.05.2024 | 15:10
Ես հավակնություն չունեմ, ոչ էլ կարծում եմ, որ ճիշտ է. Բագրատ սրբազանն իր վարչապե...10.05.2024 | 14:10
Փաշինյանը պատրաստվում է նոր զիջումների` հօգուտ Ադրբեջանի․ «Հրապարակ»...10.05.2024 | 13:10
Երեկվանից ՔՊ-ից որոշ կոնտակտներ իրենց նախաձեռնությամբ մեզ հետ են եղել․ Սուրեն Պե...10.05.2024 | 12:18
Վարչապետի թեկնածուն պետք է լինի Բագրատ Սրբազանը. Վարդան Օսկանյա...Ստեղնաշարս կոտրվեր, երբ մի շաբաթ առաջ գրում էի, որ չեն բացառվում բախումներ: Եղավ մի բան, որ կարող էր շատ վատ վերջանալ: Լեփ-լեցուն Հանրապետության հրապարակում տեղի ունեցավ պայթյուն, երբ միանգամից պայթեցին թեթև գազով լցված միանգամից հազարավոր փուչիկներ: Շուրջ 30 մետրանոց բոց ելավ երկինք, բուժօգնության կարիք ունեցան 154 մարդ, 28-ը վերակենդանացման բաժանմունքներում են, 7-ի վիճակը ստույգ պահանջում է ստացիոնար բուժում…
Այդ ամենը կարող էր շատ ավելի վատ վերջանալ, քանի որ խուճապի դեպքում հարյուրավոր կամ նույնիսկ հազարավոր մարդիկ կարող էին մեռնել փախչող բազմության ոտքերի տակ տրորվելով… Սակայն, բարեբախտաբար, խուճապ չեղավ: Ու խուճապ չունենալու համար, այն կանխելու համար պիտի շնորհակալ լինենք ոստիկաններին, մեկ էլ «Հայոց արծիվների» տղերքին, ում առաջնորդին մեր թույնիկ «ազատասերները» սիրում են համեմատել Հիտլերի հետ… Եւ գիշերով ոստիկանապետը ոտքի հանեց քննիչներին, որ պարզեն, թե ինչ էր եղել` անվտանգության կանոնների հանցավոր խախտո՞ւմ, դիտավորությո՞ւն, թե՞…
Ու մինչ քննիչներն աշխատում են և կողմնորոշվում, թե ինչն է նպատակահարմար ներկայացնել հանրությանը, ընթերցողին հիշեցնենք որոշ տարրական բաներ, որ հայտնի են ֆիզիկայի և քիմիայի դպրոցական դասընթացներից: Որպեսզի փուչիկը օդ բարձրանա, այն պետք է լցված լինի օդից թեթև գազով` հելիումով կամ ջրածնով: Հելիումն ավելի թանկ է, բայց վաղուց արդեն նույնիսկ փողոցում փուչիկ վաճառողներն օգտագործում են բացառապես հելիում, և ամբողջ աշխարհում է այդպես ընդունված: Քանզի այն անվտանգ իներտ գազ է, իսկ ջրածինը հեշտ բռնկվող պայթյունավտանգ գազ է, որն, ի դեպ, այրվելու ժամանակ անջատում է շատ ավելի ջերմություն, քան ցանկացած ուրիշ գազ (մոտ 3 անգամ ավել, քան բնական գազը):
Հետևաբար, կասկածից վեր է, որ հրապարակի փուչիկները լցված էին ջրածնով: Ու բավարար էր մեկ փուչիկի դիպչեր վառված ծխախոտ կամ կրակի այլ աղբյուր, որպեսզի բռնկվեին բոլոր փուչիկները: Ու ոստիկաններին մնում է պարզել` դա հանցավոր անփութությո՞ւն էր (ասենք, փուչիկ լցնողը, հաշվի առնելով, որ ջրածինն ավելի էժան է, մի քանի հարյուր դոլար է «տնտեսել»), թե՞ քստմնելի դիտավորություն, որը խուճապ առաջացնելու դեպքում կհանգեցներ այնքան զոհերի, որ «մարտի 1»-ը մանկական խաղ կթվար: Ու կողմնորոշվելու համար` ընդամենը որոշ դիտարկումներ: Հելիումն օգտագործվում է որոշ արտադրություններում և ինչ-ինչ գիտափորձերի ժամանակ, ինչպես նաև օդ բարձրացող փուչիկները և օդապարիկները լցնելու համար: Ջրածինն oգտագործվում է շատ քիչ արտադրություններում (մասնավորապես` ձեթից մարգարին արտադրելու համար), ու գործնականում Հայաստանում հելիում ճարելն ավելի հեշտ է, քան ջրածին…
Դե ուրեմն` եզրակացությունները թողնենք ընթերցողներին: Մանավանդ, որ պայթյունը տեղի ունեցավ կառավարող կուսակցության մեծ միջոցառմանը (քանի որ լռության օր է` չասենք, այն «պուպո՞ւշ» է, թե՞ քըխ): Ու նաև որոշ քաղաքական ուժեր ու գործիչներ (էլի լռության օրվա հանգամանքով անուն չտանք), անսքող հայտարարում էին ցնցումներ կազմակերպելու իրենց մտադրության մասին:
Ինչևէ, անկախ նրանից, դա չարամիտ քաղաքական սադրանք էր, թե հանցավոր անփութության հետևանք, առաջ են գալիս մի շարք հարցեր: Քաղաքացիների անվտանգության պաշտպանության: Ու նաև քաղաքացիների օրինապահության: Ոչ միայն օլիգարխների ու իշխանավորների, այլ նաև` շարքային քաղաքացիների: Օրինակ, ինչո՞ւ պետք է գտնվի որև անասուն, որը զանգվածային միջոցառման ժամանակ ծխախոտով փուչիկ է ծակում և հրճվում: Կամ ինչո՞ւ նույն ծխախոտը նետում ենք ուր պատահի, այդ թվում` չոր խոտի վրա: Ինչո՞ւ ենք աղբանոցի վերածում բնության գեղատեսիլ վայրերը, ինչո՞ւ ենք միզում շքամուտքերում: Ինչո՞ւ, ինչո՞ւ, ինչո՞ւ… Չէ՞ որ մեզ չեն ստիպում կենդանու վարք ունենալ ոչ Սերժ Սարգսյանը, ոչ Ռոբերտ Քոչարյանը, ոչ էլ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը: Ոչ էլ օլիգարխներն են պարտադրում…
Իսկ եթե պայթյունը ծրագրված հանցագործություն էր, ապա հարցեր են առաջանում` ուղղված իրավապահ և ազգային անվտանգության մարմիններին: Մի քիչ կոպիտ ձևակերպեմ այդ հարցերի ամփոփումը` դուք խո՞տ եք ուտում, պարոնայք…
Ու ընդհանրապես, եթե ուզում ենք երկիրը փոխել դեպի լավը, պիտի նախ ինքներս փոխվենք: Եթե մենք լինենք պարկեշտ ու օրինավոր, ապա պարկեշտ ու օրինավոր կլինեն և՜ մեր իշխանավորները, գործարարները, ոստիկանները, և այլն: Որ ոք այլ մոլորակից չի եկել, բոլորն էլ ելել են մեր ժողովրդի ծոցից:
Շաբաթվա Վարկածները մշակեց ԱՐՍԵՆ ՎԱՀԱՆՅԱՆԸ
Ինչքան էլ, որ ազգի վայ հայրենասերներն ու իշխանության պոչից կպածները շարունակեն աջ ու
ձախ ելույթներ ունենալ ու հայտարարություններ անել, որ Հայաստանում ժողովրդավար ընտրություններ անցկացնելու ինստիտուտը գոնե հաստատման ճանապարհին է, միևնույն է դրանից անգամ «եփած հավի» ծիծաղը կգա, քանի որ բոլորին է տեսանելի, որ քաղաքական թիմերի գերխնդիրը նույնն է. ևս մեկ անգամ վերահաստատվել ու վերարտադրվել`անկախ նրանից, թե դա ինչ մեթոդներով ու տեխնոլոգիաներով կուղեկցվի:
Գրեթե բոլոր քաղաքական թիմերն էլ, նման են իրար. որին էլ հարցնես հաստատուն ու լուրջ դեմքով կասի, որ ինքը կատարյալ քաղաքական թիմ է, և որ, երբ իշխանությունը ստանձնի երկնքից անմիջապես մանանա է թափվելու…
Համարյա թե այսպիսի հեքիաթային մոտիվներով են առաջնորդվում և՛ ՀՀԿ-ն, և՛ ԲՀԿ-ն, և՛ ՕԵԿ-ը, անգամ դաշնակներն ու ՀԱԿ-ը, որոնք թվում է, թե ոչ գաղափարային, ոչ էլ ծագումնաբանական ընդհանություններ ունեն, բայց…արի ու տես, որ եթե պետք է, նրանք մի հատվածում լավ էլ խաղում են, իսկ մյուս դեպքում, թվում է, թե՝ իրար խփում են, մեկ այլ դրվագում էլ թվում է, թե՝ անգամ իրար չգիտեն:
Ինչևէ, նախընտրական կամպանիայի առաջին իսկ օրերին, թվում էր թե նույն
ԲՀԿ-ն ՀՅԴ-ն ու ՀԱԿ-ը փորձում են քաղաքական պլատֆորմի վրա ընդդիմադիր զանգվածի հաշվին մի ընդհանուր ճակատ կազմել, ու ինչ-որ տեղ` հատկապես սոցիալական անարդարության ֆոնի վրա որոշակի առումով արադարացված խաղ խաղալ, սակայն նախընտրական քարոզարշավի վերջում, կարծես ստացվում է այնպես, որ ԲՀԿ-ն փոխում է իր կուրսը` հայտարարելով, թե՝ չի բացառվում, որ ՀՀԿ-ի հետ նորից կոալիցիա կազմի:
Այդ դեպքում ու՞ր մնացին, և ինչու ջրվեցին ԲՀԿ-ի պոպուլիստական ելույթներն ու ՀԱԿ-ի ու ՀՅԴ-ի հետ «Մկան ու կատվի» խաղը հիշեցնող քայլերը, որոնք թվում էր ինչ-որ մի ընդահանուր նպատակ էին հետապնդում` իբր ազատ, արդար ընտրություններ անցկացնելու, ու Հայաստանում ժողովրդավարությունը բարձր նշաձողի վրա դնելու համար:
Բայց այնպիսի խնամի, ինչպիսին «թագավոր ախպերն» ունի` ի դեմս բոլոր ժամանակներում պահանջարկ վայելող Հովիկ Արգամիչի, կարելի է ասել, որ կարիք էլ չկա խորանալու այն նուանսների մեջ, թե ինչպե՞ս և ինչո՞ւ Ծառուկյանը կարող էր հանկարծ իր «նավի» ուղղությունը փոխել:
Հասկանալի է, որ մի կողմից ԲՀԿ գործուղված Վարդան Օսկանյանի հայտնությունն ու իր քաղաքական չափերից մեծ բռնած գործերն են ճնշում Ծառուկյանին, մյուս կողմից ՀՀԿ-ն է «զահլա» տանում ԲՀԿ առաջնորդի յուրայինների վրա տղա բերելու հինավուրց ավանդույթով: Դե, իսկ մյուս կողմից էլ խնամի Արգամիչն է կաթեցնում.«Այ ախպեր, քեզ պետք է անցավ գլուխդ ցավի տակ դնես՝ ինձ տես քեզ պատկերացրու…»:
Իսկ ՀԱԿ մի բուռ դարձած առաջնորդ ծերունի ԼՏՊ-ն էլ մի օր մի բան է ասում, մյուս օրը մեկ այլ բան անում: Եւ այս պայմաններում թագավոր ախպորը այլ բան չի մնում, քան խաղաղ գոյակցություն պահպանել ՀՀԿ-ի, ՀՀԿ — ԲՀԿ միջնորդ Հովիկ Արգամիչի,և ի վերջո ՀՀԿ առաջնորդ Սերժ Սարգսյանի հետ, որին նույնպես ձեռք կտա Քոչարյան-Օսկանյան համատեղ ծրագրերի իրագործման դեպքում յուր գրկում ամուր պահել ու փայփայել Գագիկ Նիկոլայևիչին: Ի դեպ, դժվար չէ կռահել, որ սույն սցենարը լրիվ ձեռնատու տարբերակ կլինի հենց Ծառուկյանի համար, քանի որ մեծ խելք պետք չէ հասկանալու, թե ի՞նչ փաստի առաջ կկանգնի նույն ԲՀԿ առաջնորդը, եթե իրականություն դառնան քաղաքական դաշտի այն կասկածները, որ Ռոբերտ Սեդրակիչը Օսկանյանին ոչ ավել, ոչ պակաս տեսնում է ԲՀԿ-ի գահին բազմած…
Անի Սուլթանյան
Այս տարի լրացավ Հայոց Մեծ Եղեռնի 97 տարելիցը:
Հայող մեծ ողբերգության 100-ամյա տարելիցին ընդառաջ՝ մեր կորստի ցավը մի կողմ թողնելով, պետք լուրջ քաղաքականություն մշակենք, որով կարողանաք հասնել այս անժխտելի փաստի միջազգային ճանաչմանը:
Հիշեցնենք, որ սկսած 1915 թվականից տարբեր պետություններ ընդունել են բանաձևեր, որոնք քննադատում են հայերի կոտորածը։
ԱՄՆ-ը երեք անգամ (1916, 1919, 1920) ընդունել է նմանատիպ բանաձևեր, սակայն դրանք չեն կարողացել կանգնեցնել Օսմանյան կայսրության գործողությունները։ 1915 թ. Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան և Ռուսաստանը հանդես են եկել համատեղ դեկլարացիայով, որը նույնպես քննադատում էր այդ կոտորածները։
Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել են այնպիսի կազմակերպություններ, ինչպիսիք են Եվրոպայի Խորհուրդը (1998, 2001), Եվրախորհրդարանը (1987, 2000, 2002), ՄԱԿ-ի մի քանի հանձնաժողովներ, Եկեղեցիների համաշխարհային միությունը և այլն։
Հայոց Ցեղասպանությունը ճանաչել են շատ պետություններ և միջազգային կազմակերպություններ։ Պաշտոնապես առաջինն ընդունել է Ուրուգվայը 1965 թ։ Հայ ժողովրդի կոտորածը պաշտոնապես քննադատել և ճանաչել են որպես ցեղասպանություն ըստ միջազգային իրավունքի հետևյալ երկրները՝
Ֆրանսիա, Գերմանիա, Իտալիա, Բելգիա, Նիդեռլանդներ, Շվեյցարիա, Շվեդիա, Ռուսաստան, Լեհաստան, Լիտվա, Հունաստան, Սլովակիա, Կիպրոսի Հանրապետություն, Լիբանան, Ուրուգվայ, Արգենտինա, Վենեսուելա, Չիլի, Կանադա, Վատիկան, Ավստրալիա:
Այսօր աշխարհում գոյություն ունի ցեղասպանագիտական հարցերին նվիրված ինդեքսավորվող և գրախոսվող միջազգային 3 պարբերական՝ Journal of Genocide Research, Holocaust and Genocide Studies և Genocide Studies and Prevention: Հայաստանի և ոչ մի ներկայացուցիչ այս պարբերականներում տպագրած գիտական հոդված չունի:
Այսօր, մենք մեր պատմությունը լուրջ գիտականորեն հիմնավորված հոդվածներով պետք ներկայացնենք միջազգային հանրությանը:
Սակայն այստեղ պետք է կանգ առնեք՝ հասկանալու համար, թե այդ ինպե՞ս ստացվեց, որ ցեղասպանության ընդունումը մեր պետության արտաքին քաղաքականության վեկտոր է դիտվում, բայց այդ թեմայով ոչ մի միջազգային կարգի հրապարակում չունենք:
Սա խոսում է գիտության հումանիտար ոլորտում տիրող բարձիթողի վիճակի, մասնավորապես այս թեմայի անտեսման, ինչպես նաև գիտությունն ազգային խնդիրներին չծառայեցնելու մասին: Ի վերջո պետք է աշխատենք բոլոր ուղղություններով և նպատակային օգտագործել մեր ունեցած ներուժը:
Արդյո՞ք կեղծ հայրենասիրություն չէ՝ սգալ ապրիլի 24- ը, պահանջել օտարներից հարգանք, սակայն լուրջ տպագրությունների համար գումար չհատկացնել:
Հայոց Ցեղասպանության ճանաչման գործընթացին նպաստելու համար մեծ նշանակություն ունի հնարավոր բոլոր միջոցներն օգտագործելը: Խնդրի կարևորությունը լավ գիտակցվել է ՊԳՖԱ-ի կողմից, ընդգրկվելով 30 առաջարկների ցանկում։
Իսկ ու՞ր էր այսքան ժամանակ պետությունը:
«Որոշ չափով իրավիճակը շտկելու և միջազգային պարբերականներում ՀՀ քաղաքացիների կողմից տպագրությունների առկայությունը ապահովելու նպատակով «Նուշիկյան ասոցիացիա»-ն կտրամադրի 500,000 ՀՀ դրամի խրախուսավճար ՀՀ քաղաքացի այն գիտնականներին, ովքեր նշյալ միջազգային ցեղասպանագիտական պարբերականներից որևէ մեկում կտպագրեն առնվազն 5000 բառ պարունակող համապատասխան հոդվածներ»- «Նուշիկյան ասոցիացիայի» անունից տարածվել է հայտարարություն:
Եթե նույնիսկ Նուշիկյանները այս քայլն անում են` ելնելով քաղաքական զարգացումների շրջանից և նախընտրական քրոզչությունից, պահն օգտագործելով որպես քաղաքական փիառ, (քանի որ իրապես մտահոգվելու դեպքում այն կարելի էր ավելի շուտ նախաձեռնել), այնուհանդերձ այս քայլը ողջունելի է, և կարող է սթափեցնել մեր մյուս գործարարներին ու քաղաքական գործիչներին և ի վերջո մեր պետությանը:
Շուշան Գալստյան
Եվ այսպես, մինչ ընտրության օրը մնաց մեկ շաբաթ: Ու ամեն ոք փորձում է ձև գտնել իր վարկանիշը բարձրացնելու և ուրիշներինը իջեցնելու համար: Որոշակի պարզություն մտցնում են մեկ շաբաթ ընդմիջումով արված Գելլափի հարցումները: Ճիշտ է, ոմանք ասում են, որ այդ Գելլափը իսկական Գելլափ չի, քանի որ հայերն են վազվզում անկետա լրացնելու, բայց դա նույնն է, ինչ ասես, որ Հայաստանում արտադրած կոկա-կոլան իսկական կոկա-կոլա չի: Բայց չէ՞ որ կոկա-կոլան անգամ Աֆրիկայում է կոկա-կոլա: Այսինքն` նույն զիբիլն է, որը մետաղներ է քայքայում (էլ ուր մնաց ստամոքսը), ու հավասարապես հրաշալիորեն պիտանի է ավտոմեքենայի «ռադիատոր» և զուգարանակոնք մաքրելուն ինչպես Ամերիկայում, այնպես էլ Աֆրիկայում ու նույնիսկ Հայաստանում:
Սակայն մի քիչ շեղվենք շունուԳելլափի թեմայից և անդրադառնանք թվագիտությանը: Արդեն հայտնի է, թե քվեաթերթիկում`որ կուսակցությունը, որ համարի տակ է: Գագիկ Ծառուկյանը կարող է շատ գոհ լինել` ԲՀԿ-ն քվեաթերթիկում 1 համարի տակ է, ինչը լրիվ համապատասխանում է ՀՀԿ-ին թիվ 1 մրցակից լինելու փաստին: «Ժառանգությունը» երկրորդն է, ու լրիվ համապատասխանում է «Ազատ դեմոկրատների» հետ զույգվելու իրողությանը: ՀԱԿ-ին հասել է թիվ 3-ը և, ինչպես ցույց կտանք ստորև, նրանց բավարարում է ոսկե միջինը: Դաշնակները կարող են ուրախանալ իրենց 4-րդ համարի պատճառով, զի ՀՀ խորհրդարանի 1918թ ընտրությունների քվեաթերթիկում նույնպես 4-րդն էին, բայց վայ իրենց, եթե հանկարծ 4 տոկոս հավաքեցին: Թիվ 5-ը բաժին է հասել ՀԴԿ-ին, և իրոք նրանք պետք է հնգապատկեն ջանքերը, որպեսզի մայիսի 6-ին խայտառակ չլինեն: Կոմունիստների թիվ 6-ը համապատասխան է նրանց` Ռուսաստանի «վեցնոց» լինելու կարգավիճակին, զի ռուսը ոչ փող է տալիս, ոչ էլ բարեխոսում ռազմավարական դաշնակցի իշխանության հետ` Կոմկուսին մի կերպ ականջներից քաշելով ԱԺ մտցնելու համար: Իշխող ՀՀԿ-ին բաժին է հասել հաջողության խորհրդանիշ 7-ը, որն, ի դեպ, նաև Սերժ Սարգսյանի սիրելի թիվն է: «Միավորված հայեր»-ին հասած թիվ 8-ը խորհրդանշում է կայունությունը, և թերևս նրանց նույնքան կայուն երաշխավորված է իրենց զրո ամբողջ տոկոսը… Դե, իսկ 9-րդ համարի տակ գտնվող ՕԵԿ-ը իրոք ամբողջ երկիրը ծածկել է դդմի մուրաբայի իններորդ ալիքով: Այսինքն` թեև համարակալումն այբբենական կարգով է, թվերը լավ էլ բռնում են քվե հայցող կուսակցությունների հետ…
Ընտրություններում ինչը կարելի է համարյա 100 տոկոս կանխորոշված համարել` դա մեծամասնական ընտրատարածքով ընտրվողներն են: Բավական է, որ տեղյակ մարդը թերթի թեկնածուների ցուցակները, ու կարող է ասել, թե ով որտեղ կընտրվի: Չծանրաբեռնելով ընթերցողին ընտրատարածքների մանրամասներին, ընդամենը կանխատեսենք, որ մեծամասնական ընտրակարգով ՀՀԿ-ն ունենալու է 29 մանդատ, ԲՀԿ-ն` 5, ՕԵԿ-ը` 1, ՀՅԴ-ն` 1, ՀԱԿ-ը` 2, ու 3 մանդատ էլ բաժին են հասնելու անկուսակցականներին: Սակայն համամասնական ընտրակարգով հետաքրքիր դինամիկա է առկա` ըստ նույն, ոմանց աչքի գրող Գելլափի:
Եվ այսպես, մեկ շաբաթվա տարբերությամբ արված «շունուԳելլափային» հարցումները ցույց են տալիս, որ ՀՀԿ-ն 5 տոկոսով բարելավել է իր ցուցանիշը, ԲՀԿ-ն 2 տոկոսով հետ է ընկել, հետ են ընկել նաև ՕԵԿ-ը, ՀՅԴ-ն, ՀԱԿ-ը, իսկ «Ժառանգությունը» մի փոքր առաջ է եկել և ստացել 4 տոկոսի ցուցանիշը: Դե, իսկ անվիճելի աուտսայդերների վրա ժամանակ էլ չենք ծախսի…
Եվ այպես, ըստ գելլափային թվերի, ՀՀԿ-ի բաժինը 39 տոկոսն է, ԲՀԿ-ինը` 26, ՀԱԿ-ինը`7 (նախկինում` 9), ՕԵԿ-ինը` 5 (նախկինում`6), ՀՅԴ-ինը մնացել է անփոփոխ 5 տոկոսը, իսկ «Ժառանգությունն» արդեն ձգում է 4 տոկոսի: Ու այդ բոլոր փոփոխությունները ունեն իրենց պատճառները:
Այսպես, ՀՀԿ-ի լրացուցիչ +5-ը միանշանակ բաժին է ընկնում ընտրարշավն անձամբ գլխավորող Սերժ Սարգսյանի գործոնին, քանզի ավելի ու ավելի շատ համայնքներ կարողանում են տեսնել «ժիվոյ պրեզիդենտ» ու նույնիսկ շոշափել նրան, գումարած դրան ՀՀԿ-ի առաջին դեմքն ու նրան ուղեկցող անձինք ոչ ոքի չեն անպատվում հանդիպումների ու հանրահավաքների ժամանակ: Ինչ վերաբերում է վարկանիշ կորցնողներին, ապա ԲՀԿ-ն ոչ թե շահեց Ծառուկյանի`իշխանական կուսակցության առաջնորդին վայել, և Օսկանյանի` ընդդիմադիր կեցվածքից, այլ կորցրեց: Մարդիկ, նույնիսկ ԲՀԿ-ի ներսում, սկսեցին ապակողմնորոշվել ու շփոթվել. ԲՀԿ-ն իշխանակա՞ն, թե՞ ընդդիմադիր կուսակցություն է: Ամենաբացասական դերը խաղաց Օսկանյանի` Լիբիայի, Թունիսի, Եգիպտոսի և Եմենի հեղափոխությունները որպես դրական օրինակ ներկայացնելը` հայերը մինչև կոկորդը կուշտ են հեղափոխական ցնցումներով, նոր «մարտի 1» հաստատ չեն ուզում, գումարած դրան, մարդիկ վախենում են սեփականության նոր վերաձևումից…
Ու հենց «հեղափոխական ալլերգիայով» է թերևս պայմանավորված ՀԱԿ-ի ցուցանիշի անկումը 2 տոկոսով, իսկ ինչ վերաբերում է ՕԵԿ-ի կորստին, ապա ԱԽՔ բառով ամեն ինչ ասված է, ու թերևս մուրաբայի նոր օվկիանոսն էլ չի փրկի: Բայց դեռ մի բան էլ ՕԵԿ-ի բախտը բերել է, որ բոլորը զբաղված են ՀՀԿ-ի դեմ կռվելով, ու ախքիկների մասին մոռացել են…
Դե, իսկ «Ժառանգությանը» մեկ լրացուցիչ տոկոս բաժին հասավ, քանզի այդ կուսակցությունը համեմատաբար զուսպ է վարում քարոզարշավը: Գումարած դրան` իսկական նվեր էր այն, որ բացահայտվեց օսկանյանական «կիբերպատերազմական» մեքենայի` Րաֆֆի Հովհաննիսյանի և Խաչատուր Քոքոբելյանի դեմ ապատեղեկատվության տարածումը, որ Լոնդոնում իբր անձամբ գաղտնի հանդիպել են թուրքերի հետ: Ճիշտ է, ոչ ոք «չֆայմեց» հիշել, որ Լոնդոնի հետ կապ պահողները ոչ թե Րաֆֆին ու Քոքոբելյանն են, այլ Ստեփան Սաֆարյանը, բայց դա թող մնա «Ժառանգության» հակառակորդների խղճին: Իսկ Րաֆֆի Հովհաննիսյանի նախընտրական խղճին ծանրացավ այն, որ վերին աստիճանի հեշտ ապաշնորհ վարվեց երկնքից ընկած «նվերի»` կեղտոտ տեխնոլոգիայի արգասիք ապատեղեկատվության լրիվ բացահայտման հետ, որը արել էին քաղաքականության հետ ոչ մի կապ չունեցող մի քանի բլոգերներ: Ուրիշը դրա հաշվին արդեն «5 տոկոսանոց տղա» դառնալու հարցը կլուծեր, բայց ոչ Րաֆֆին, մանավանդ որ հակառակ կողմը նունպես «Ամերիկայեն» սնվող է…
Սակայն փորձենք ամփոփել: ՀԱԿ-ը, ՕԵԿ-ը, ՀՅԴ-ն ԱԺ չմտնելու ռիսկի սահմանագծին են, իսկ «Ժառանգությունը» ԱԺ մտնելու շանս է կարծես ստացել: ՀՀԿ-ն դժգոհելու բան չունի, ԲՀԿ-ն մտածելու ու վերանայելու տեղեր ունի: Ու այս պայմաններում կարծես թե հասունանում է սև PR-ի անխուսափելի նոր ուժգին ալիքը:
Փորձեմ հիմնավորել: Ինչքան շատ լինեն ԱԺ «մազի վրա» չանցած ուժերը, այնքան կավելանան երկու առաջատարների` ՀՀԿ-ի և ԲՀԿ-ի, «բոնուսային» մանդատները. ՀՀԿ-ին`ավելի շատ, ԲՀԿ-ին` ավելի քիչ: Հետևաբար, ՀՀԿ-ն առաջնահերթ «սկացնելու» է ՀԱԿ-ին ու դաշնակներին, ԲՀԿ-ն` ՕԵԿ-ին, իսկ երկուսը միաժամանակ` «Ժառանգությանը»: Բացի այդ, անխուսափելիորեն փորձ կարվի մասսայական հարված հասցնել ՀՀԿ-ի վարկանիշին, և ըստ «Առավոտ» թերթի տեղեկատվության, կառավարության դեմ մամուլում հակաքարոզչություն իրականացնելու վրա որոշ` իշխանությունից ոչ հեռու շրջանակները (իմա` Ռոբերտ Քոչարյանի մտերիմները) մտադիր են ծախսել 300 հազար դոլար:
Սակայն կարևորը քարոզչական կրակոցները չեն: Որոշակի ստորջրյա խութեր պարունակում են «միասնական շտաբի» անդամ ԲՀԿ-ի, ՀՅԴ-ի և ՀԱԿ-ի որոշակի քայլերը: Այսպես, ՀՅԴ-ն և ԲՀԿ-ն իրենց պատգամավորներով եկան Գագիկ Հարությունյանի դուռը` պահանջելով հակասահմանադրական ճանաչել ընտրական օրենսգրքի այն դրույթը, որն արգելում է հրապարակել ընտրությանը մասնակցած քաղաքացիների ցուցակները: Պարզ է, որ դա իրավական հետևանք ունենալ չի կարող` անգամ եթե ՍԴ-ն հրատապ բավարարի դիմումը, ԱԺ-ն չի հասցնի հավաքվել և օրենք փոխել: Այսինքն` այդ ամենը լոկ «շուխուռ անելու» միջոց է, ու ոչ ավելին: Հաջորդը` ԲՀԿ-ն հայտնեց, որ բոլոր ընտրատեղամասեր տեսախցիկներ է բերելու: Դա ընտրությունների թափանցիկությունն ապահովող միջոց կլիներ, եթե դրանք բոլորը միացվեին ինտերնետային հատուկ ցանցին, ու յուրաքանչյուր ոք կարողանար օնլայն դիտել, թե ինչ է կատարվում ցանկացած տեղամասում (ինչպես դա եղավ ռուսական ընտրություններին): Սակայն այդպիսի ցանց չկա, իսկ 35-40 հազար ժամ տեսագրություն ուսումնասիրելը սիզիփոսյան աշխատանք է: Բայց պարզ է նաև, որ որ Ծառուկյանը (կամ Քոչարյանը) այդպիսի ծախս հենց այնպես չեն անի…
Ուրեմն ի՞նչը նկարահանելու համար են այդ գրեթե 2000 տեսախցիկները… Եթե ուշադրություն դարձնենք, որ ՀՅԴ-ի, ԲՀԿ-ի և ՀԱԿ-ի մի շարք ներկայացուցիչներ արդեն հրապարակավ հայտարարություններ են արել, որ ընտրությունների օրը «սամասուդ» են անելու «ընտրակեղծարարներին», ապա ակամա մտածում ես, որ տեսախցիկները ընտրատեղամասերում բախումները նկարելու և այդ տեսանյութերը հեռուստաեթեր լցնելու համար են, որպեսզի մայիսի 7-ին անհանգստացած ու գրգռված ժողովուրդը լցվի փողոց…
ՇունուԳելլափի բաժին դառնաք բոլորդ, ինչ ուզում եք` արեք, սակայն դրան չհասցնեք:
Շաբաթվա Վարկածները մշակեց ԱՐՍԵՆ ՎԱՀԱՆՅԱՆԸ
Ամիսներ առաջ, երբ գիտության ֆինանսավորման հետ կապված շարժումը սկսվեց ու այն նախաձեռնողների կողմից սեմինար կազմակերպվեց Ծաղկաձորում, շա՜տ պատահաբար գիտնականներին ու սեմինարի մասնակիցներին հյուր եկավ երկրի նախագահը:
Դա կարծես ոգևորեց ներկաներին,սակայն, բոլոր այն գիտնականներին՝ ովքեր փորձեցին «պրիտենզիաներ» ներկայացնել, Սերժ Սարգսյանը ցույց տվեց իրենց տեղը. Նա շատ պարզ ասաց. մինչ այժմ երկրի սուղ միջոցներից որոշակի գումար տրամադրվել է, ուրեմն պետք է նախ տեսնել` որքանո՞վ է ճիշտ բաշխվել այդ գումարները, գիտական հաստատություններից քանի՞սն են արդյունավետ աշխատում, և միայն այս հաշվարկներից հետո խոսել ֆինանսավորման ավելացումից:
Ստացվում է, որ գիտությանը հատկացված գումարները, այսքան տարիների ընթացքում, որ ճիշտ է, շատ չի եղել, բայց քիչ էլ չէ, դեռ չեն էլ հաշվարկել ծառայե՞լ է իր նպատակին, թե՞ փոշիացել: Այսինքն՝ սա մեկ անգամ ևս ապացուցում է այն վերաբերմունքը, որ կա մեր երկրում գիտնականի ու գիտության հանդեպ:
Սակայն պետք է արդարացի լինել. Նախագահի խոսքի մեջ չի կարելի ճշմարտություն չնկատել: Միանգամայն տեղին դիտարկում. Այդ փողերի մի մասը, որ հատկացվում է գիտությանը, հոսում են անպետք ճանապարհով, այո, այսօր կան գիտական հիմնարկներ, որոնք անգործության են մատնված, այնտեղ գիտականները, կամ գիտաշխատողները, (որ չես հասկանում թե ինչո՞ւ, անհարկի ընդհանրացվում են) վատը չեն, սակայն համակերպվել են իրենց անգործությանն ու մի քանի գրոշ աշխատավարձին ու այդպես էլ տարիներ ու տասնյակ տարիներ, ապրում են, իրենք էլ չհասկանալով, թե ո՞րն է իրենց գործի իմաստը: Իսկ գիտական հիմնակները դե ֆակտո անգործության են մատնվել:
Խնդիրն այն է, որ նրանք պատվեր և ֆինանսավորում չեն ստանում: Օրինակ` գյուղատնտեսության ոլորտում կան գիտական հիմնակներ, որոնք անգործության են մատնված, որովհետև նախարարությունը համապատասխան պատվերներ չի իրականացնում, նույնը բնապահպանության ոլորտում և այլն: Այդ հիմնարկները դեռևս ունեն կադրեր, և համապատասխան ֆինանսավորման, պատվերների դեպքում կարող են լծվել աշխատանքի:
Բացի դա՝ համարվում է, որմեր երկրում ընդհանուր առմամբ կա 6500-7000 գիտնական, որոնցից 4500 ակտիվորեն զբաղվում են գիտությամբ:
Իրականում սա շատ փոքր ցուցանիշ է:
Մինչ անկախացումը Հայաստանում գիտնականների քանակի, կամ տեսակարար կշռի հետ համեմատելիս, պարզվում է, որ այսօր նրանց թիվը շուրջ երկու անգամ ավելի քիչ է, քան աշխարհի միջինը:
Եվ սա ոչ թե այն եվրոպական երկրների, որոնց կառավարությունները հայտարարում են` թե մենք պետք է ունենանք գիտելիքահեն տնտեսություն, այլ աշխարհի միջինի:
Այսինքն՝ մեզանում գիտնականների քանակը`4500-ը, ոչ թե շատ է, այլ չափազանց քիչ է, և պետք է միջոցներ ձեռնարկել այդ քանակն ավելացնելու համար:
Գիտնականի աշխատավարձի, նրա դերի ու վաստակի նկատմամաբ վերաբերմունքի հարցում մենք ևս կաղում ենք.
Ըստ The New York Times-ի Բարձրագույն կրթության միջազգային կենտրոնի փորձագետ Ֆիլիպ Ալտբախի վերջերս հրատարակված գրքում տարբեր երկրների համալսարանների դասախոսների աշխատավարձի չափերի վերաբերյալ ներկայացված տվյալներով, որտեղ նախկին ԽՍՀՄ երկրներից ցուցակում են հայտնվել Հայաստանը, Ռուսաստանը, Ղազախստանն ու Լատվիան, Հայաստանը վերջին տեղում է:
Հետազոտության արդյունքներով, դասախոսի միջին աշխատվարձը կազմել է 405 դոլար: Ցուցակում Հայաստանից առաջ է Եթովպիան, որտեղ միջին աշխատավարձը կազմում է 864 դոլար:
Դասախոսների բարձր դրույքաչափով առաջին եռյակում են Կանադան (9485 դոլար), Իտալիան (9118 դոլար), Հարավային Աֆրիկան (9330 դոլար):
Հետազոտության մեջ նաև հարց է եղել, թե արդյո՞ք բավարար է պրոֆեսորական աշխատավարձը միջին խավին վայել կենսամակարդակ ապահովելու համար:
Իր հերթին, գիտնականի նկատմամբ վերաբերմունքի փոփոխությունն անհրաժեշտ է. «եթե գիտնական է, ուրեմն սոված է», մոտցումը սխալ է, այստեղ ոչ միայն ֆինանսական կամ գնահատանքի մոտեցման հարցն է, այլ արժեհամակարգի խնդիր է դրված:
Չի կարելի համաձայնվել այն մտքին թե՝ գիտնական լինելը ըստ էության մոդայից դուրս է եկել: Մարդիկ չեն ուզում դառնալ գիտնական, որովհետև, ավելի շուտ, չեն կարող գումար աշխատել: Բանն այն է, որ ովքեր այնուամենայնիվ, այս վատ պայմաններում զբաղվում են գիտությամբ, համապատասխան հարգանք չեն զգում իրենց նկատմամբ:
Նմանատիպ մի հարց ուղղեց գիտնական Արեգ Միքայելյանը նախագահին, այցի օրը: Մեր կարծիքով, դա այդքան էլ այդպես չէ, ճիշտ է գիտնականի տեսակը դուրս է մնացել ակտիվ կյանքից, քանի որ նրանց հանրության մեջ ներկայացնելու խնդիրը չափազանց վատ է կազմակերպված, սակայն հարգանք նրանք վայելում են, հանրությունը իր գիտնականին հարգում է, սակայն հաշվի չի նստում նրա հետ: Եթե հոգևորականներին կամ մշակույթի գործիչներին պարբերաբար հանդիպում ենք, ապա գիտնականներ չկան մեր շուրջը: Նրանց նկատմամբ վերաբերմունքի, նրանց տեսակի իմիջի բարձրացման հարցն է, որ պետք է բարձրացվի: Իսկ ֆինանսական հարցերը, որ բնավ անկարևոր չէ, կարելի է ռեալ պահանջներով կարգավորել:
Հ.Գ. Ի դեպ այս նյութը պատրաստ էր հրապարակման, երբ տեղեկացանք որ «Նուշիկյան ասոցիացիա»-ն հայտարարություն է տարածել.
«Այսօր աշխարհում գոյություն ունի ցեղասպանագիտական հարցերին նվիրված ինդեքսավորվող և գրախոսվող միջազգային 3 պարբերականներ: Դրանք են` Journal of Genocide Research, Holocaust and Genocide Studies և Genocide Studies and Prevention: Հայաստանի և ոչ մի ներկայացուցիչ այս պարբերականներում տպագրած գիտական հոդված չունի: Սակայն Հայոց Ցեղասպանության ճանաչման գործընթացին նպաստելու համար մեծ նշանակություն ունի հնարավոր բոլոր միջոցներն օգտագործելը: Որոշ չափով իրավիճակը շտկելու և միջազգային պարբերականներում ՀՀ քաղաքացիների կողմից տպագրությունների առկայությունը ապահովելու նպատակով «Նուշիկյան ասոցիացիա»-ն կտրամադրի 500,000 ՀՀ դրամի խրախուսավճար ՀՀ քաղաքացի այն գիտնականներին, ովքեր նշյալ միջազգային ցեղասպանագիտական պարբերականներից որևէ մեկում կտպագրեն առնվազն 5000 բառ պարունակող համապատասխան հոդվածներ»:
Շուշան Գալստյան
Մեր տեղեկություններն այն մասին, որ Մասիսի տարածաշրջանն ընդգրկող թիվ 16-րդ ընտրատարածքում, որտեղ առաջադրված են` ՀԱԿ-ից Գևորգ Գևորգյանը, ԲՀԿ-ից Տիգրան Ստեփանյանը, և ՀՀԿ –ից Մուրադ Մուրադյանը, մթնոլորտը շիկացած է:
Հանրապետական կուսակցության թեկնածու Մուրադ Մուրադյանը չժխտեց, ավելին` նա ասաց, որ ստեղծվել է անհանդուրժողականության ու թշնամանքի մթնոլորտ. «Այն ինչ մեր ընտրատարածքում կատարվում է ինձ համար անընդունելի է: Ընտրությունը մեկ օր է և այսօրվա նման անցելու է, սակայն ասեմ, որ մեր կոալիցիոն գործընկերը շատ տեղերում խախտում է պայմանավորվածությունները: Թիվ 16 ընտրատարածքի պետական ողջ համակարգը իրենց ձեռքում է, (ի նկատի ունի ԲՀԿ-ն) բոլոր պետական աշխատողները առավոտից — իրիկուն պետական գործը թողած իրենց քարոզչությամբ են զբաղված: Պետական փողերը ծախսում են, գործ չեն անում: Պետական գործը թողած պետական փողերը իրենց անձնականի համար` նախընտրական նպատակներով են օգտագործում: Թեև ՀՀկ-ն ամեն ինչ անում է, որ արդար ընտրություն լինի, սակայն…
«Ժառանգությունը», կարելի է ասել, վաճառվել է «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցությանը, չկա էնտեղ մի հանձնաժողովի անդամ, որին ես ճանաչում եմ, որ «ժառանգության» անդամ լինի: «Ժառանգության» բոլոր հանձնաժողովների անդամները ԲՀԿ ականներ են:
Րաֆֆի Հովհաննիսյանն արդարությունից է խոսում, թող նայի, թե իր կուսակցության ներսում ինչ է կատարվում:
Շատ բաներ կան, որոնց կանդրադառնամ լրացուցիչ` ընտրություններից հետո:
Գիտնականները Հայաստանում իրենց իրական տեղը գտնելուն ուղղված քայլեր են անում, փորձում գտնել ֆինանսական միջոցներ ու հենման կետեր` իրենց աշխատանքի գնահատականը ստանալու հարցում, սակայն նրանց աշխատանքը ջուրն է լցվում` ոլորտի անկազմակերպ ու անձնավորված մոտեցման պատճառով:Ստորև բերվող դեպքը, ցավոք, միակը չէ. գիտական աշխարհում խմորումներ են տեղի ունենում, որոնք պատիվ չեն բերում մեր երկրին:
Վերջին շրջանում կրթական ոլորտի առաջին դեմքի և հայտնի լեզվագետի միջև տգեղ ու անթույլատրելի հրապարակային բախումն ու դրան հետևող իրավիճակը, դրա խոսուն ապացույցն է: Ավելին՝ ստացվում է, որ դրսի գիտնականները, այս դեպքում ի դեմս ռուս պրոֆեսորի, արժևորում են մեր գիտնականի վաստակը, մինչդեռ մենք, մի բան էլ կրթության նախարարի միջոցով, հակադարձում ենք, թե եղածը «Կազմակերպված տարաբնույթ միջամտություններ» են: Առանց մտածելու, որ դրանով վիրավորում ենք հայերի բարեկամ վաստակաշատ գիտնականին:
Խոսքը Աշոտյան – Զոլյան խայտառակ հակամարտության մասին է, որին արձագանքելով, Արցախի պետհամալսարանի պատվավոր դոկտոր, Պյատիգորսկի պետական լեզվաբանական համալսարանի պրոֆեսոր, Համառուսաստանյան Լերմոնտովյան մրցանակի դափնեկիր, Ռուսաստանի գրողների միության անդամ, Հայաստանի գրողների միության պատվավոր անդամ, Սևծովյան-Կասպյան տարածաշրջանի սոցիալական և քաղաքական հետազոտությունների ինստիտուտի տնօրեն Վլադիմիր Զախարովը բաց նամակ է հղել վարչապետ Տիգրան Սարգսյանին` անդրադառնալով Երևանի Վ. Բրյուսովի անվան պետական լեզվաբանական համալսարանի ռեկտոր Սուրեն Զոլյանի աշխատանքից ազատվելու հարցին:
Նամակում, մասնավորապես, ասվում է. «Ցավով տեղեկացա Վ. Բրյուսովի անվան լեզվաբանական համալսարանում իրավիճակի մասին` կապված ռեկտոր Սուրեն Զոլյանի ազատման հետ: Նման ամոթալի գործելակերպը վկայում է Կրթության և գիտության նախարարի կողմից ոչ միայն այս ուսումնական հաստատությունում, այլև կրթությունում իրավիճակը չընկալելու մասին: Ի՞նչպես կարելի է այդպես հեշտությամբ աշխատանքից հեռացնել գիտնականի, ես չեմ քաշվում ասել` միջազգային համարում ունեցող մարդու: Ի՞նչ է կատարվում Հայաստանում: Ես, ինչպես և Ռուսաստանում շատ գիտնականներ, չէինք կարող նման արձագանք սպասել Կրթության և գիտության նախարարի կողմից: Մի՞թե Ձեզ մոտ այնքան շատ են բարձր որակավորում ունեցող կադրերը, որոնք ունակ են Ձեր հանրապետությունը ներկայացնել քաղաքակիրթ աշխարհի առջև, ինչպես դա անում էր Սուրեն Զոլյանը: Ինչպես եվրոպական, այնպես էլ հետխորհրդային տարածքի գիտական աշխարհի մի շարք ներկայացուցիչներ Ձեզնից արդար և միակ ճշգրիտ լուծումն են ակնկալում` վերականգնել միջազգային համբավ ունեցող գիտնական Զոլյանին ռեկտորի պաշտոնում»:
Շուշան Գալստյան
Պարզվում է, որ իմ նախորդ հրապարակումը ռեկորդային քանակով ընթերցող է ունեցել: Եվ նման է, որ դա պայմանավորված է ոչ թե քաղաքագիտական վերլուծությամբ, այլ Հայաստանի տեղեկատվական դաշտում ընթացող կիբերպատերազմի մասին տեղեկություններով: Նշեմ, որ հենց նախորդ նյութիցս հետո կոտրեցին մեր կայքը: Ենթադրվում էր, որ դա պայմանավորված էր կոնկրետ անուններ հիշատակող հրապարակումներով, ու ըստ մեր վարկածի, կայք կոտրելու պատվերը տվել էին կամ թմրառևտրով զբաղվողները, կամ կիբերհանցագործները:
Երկրորդ վարկածը կարծես ավելի արժանահավատ է: Ի դեպ, մեր կայքը երկրորդ անգամ կոտրեցին նաև ապրիլի 20-ին, ու ճիշտն ասած ցանկություն չկա դա դուրս գրելու թուրքերի ու ադրբեջանցիներ վրա: Զի նախընտրական շրջանում մեր հայրենի կուսակցությունների մի մասը գործադրում է հնարքներ, որ վայել կլինեին թուրքին…
Հիշեցնեմ, որ նախորդ նյութում նկարագրել էի նաև ընտրարշավի վիրտուալ հատվածում եռացող կրքերը: Նաև հիշատակել էի, թե սոցիալական ցանցերում ով է գլխավորում ՀՀԿ-ին մեկուսացնել ձգտող ուժերի դեմ համացանցում կիբերպատերազմ մղող խումբը: Հնչել էր ԲՀԿ քաղխորհրդի անդամ, նախկին հանրապետական, իսկ այժմ առ Վարդան Օսկանյան ջերմ սիրով լցված 30-ամյա Հայկ Ակարմազյանի անունը: Թեև մենք չէինք պնդում տեղեկատվության իսկությունը, բայց մեր կայքի դեմ կրկնակի կիբերհարձակումները հիմք են տալիս կարծելու, որ դիպչել էինք «տասնոցին» ու հարուցել կիբերպատերազմի «նարնջագույն» ճակատի գեներալների զայրույթը…
Ինչևէ, հիշեցնեմ, որ «կիբերճակատի» երկու սենսացիա էի հիշատակել: Մեկը օլիգարխ Գարեգին Նուշիկյանի ֆեյսբուքյան էջի ոչնչացումն էր, մյուսը` «Օդնոկլասնիկի» սոցցանցի հայկական խոշորագույն, շուրջ 100 հազար մասնակից ունեցող «Հայոց ազգային իրավունքներ» խմբի արգելափակումը:
Պարզվեց, որ Ֆեյսբուքի հայկական հատվածի կեսի չափն ունեցող այդ խմբի հետ սերտորեն առնչվում է լրատվական դաշտի մեր գործընկերներից մեկը. խմբի ադմինիստրատորն է «Իրավունք» թերթի գլխավոր խմբագիր Հովհաննես Գալաջյանը: Հենց նրանից էլ ճշտեցինք նախընտրական կիբերպատերազմին վերաբերող որոշ նրբություններ. «Մեր խումբն անհետացավ ապրիլի 11-ի լույս 12-ի գիշերը: Բնականաբար, սկսեցինք գործողություններ երկու ուղղությամբ: Մի կողմից` ես դիմեցի սոցցանցի ռուս ադմինիստրացիային` խումբն արգելափակումից հանելու հարցով, մյուս կողմից` անմիջապես ստեղծեցինք խմբի կրկնօրինակը, ուր արդեն հավաքվել է շուրջ 10 հազար մասնակից: Պարզվել է, որ արգելափակվել է իմ պրոֆիլը` կանոնները պարբերաբար խախտելու մեղադրանքով, ու ավտոմատիկաբար արգելափակվել է նաև խումբը: Ըստ ամենայնի, հարյուրավոր կամ հազարավոր նույնաբովանդակ կեղծ բողոքներ են հղվել կեղծ պրոֆիլների միջոցով: Այդ ձեռագիրը հայկական խոշորագույն խմբերի դեմ սովորաբար կիրառում են թուրքերն ու ազերիները, սակայն, դատելով Ձեր նախորդ հրապարակումից, այս անգամ նախընտրական դրդապատճառներերով այդ հնարքը կիրառել են մեր իսկ հայրենակիցները»: Հ. Գալաջյանը նշեց նաև, որ արդեն իսկ օպերատիվ ճանապարհով պարզվել են կիբերհանցագործության երկու ակտիվ մասնակիցներ` Վանաձորի բնակիչ, քաղաքի հայ-ռուսական ձեռնարկություններից մեկում աշխատող Արբակ Առաքելյանը, և ՌԴ Վլադիվոստոկ քաղաքի բնակիչ Գրիշա Ստեփանյանը, ու ի դեպ, Առաքելյանն անզգուշաբար գլուխ է գովացել իր հանցագործության վերաբերյալ, և նրա համացանցային զրույցների էկրանի պատկերը («սքրինշոթը») պահպանված է: Ինչ վերաբերում է Հայկ Ակարմազյանի` որպես կազմակերպիչ մասնակցելուն, ապա մեր գործընկերը նշեց. «Նրա կողմից համացանցային քվեարկությունը 700 կեղծ էջերի միջոցով հօգուտ ԲՀԿ-ի կեղծելը ինքնին խոսուն փաստ է: Կեղծ պրոֆիլները սովորաբար ստեղծվում են առաջին հերթին զանգվածային կեղծ բողոքներով անցանկալի էջն արգելափակելու նպատակով, և նոր միայն` լրացուցիչ նպատակներով… Իսկ ապացույցներ հայթայթելը ոչ թե իմ, այլ ՀՀ ոստիկանության 6-րդ վարչության համապատասխան բաժնի խնդիրն է: Նշեմ միայն, որ կիբերհանցագործության մասնակից Արբակ Առաքելյանը սպառնացել է, որ կոչնչացվեն այն բոլոր խմբերը, որոնք կխոչընդոտեն հօգուտ իշխանափոխության ազատ քարոզչության իրականացումը, խտրականություն կդրսևորեն կրոնական և սեռական փոքրամասնությունների նկատմամբ: Մեր խումբը, լինելով ազգային-պահպանողական, հանուն ազգային միասնության պահպանման ոչնչով չէր միջամտում ընտրարշավին, մենք ընդամենն արգելում էինք պետական հեղաշրջման քարոզչությունը և աղանդավորության և սեռական անսահմանափակ ազատության պաշտպանությունը: Սակայն պարզվեց, որ հակապետական դավադրություն ծրագրած շրջանակները` Վարդան Օսկանյանի գլխավորությամբ, անընդունելի են համարել քաղաքականապես չեզոք 100 հազարանոց խմբի գոյությունը, ու մեզ վրա քսի են տվել կիբերհանցագործների ոհմակին»:
Ի դեպ, պարզվում է, որ լրատվական կայքերից ոչ միայն «Հայական վարկած»-ն է ենթարկվել գրոհների: Վերջերս ստեղծվել է www.pozor.am լրատվական կայքը, որը կոշտ քարոզչություն է իրագործում ընդդեմ հակաիշխանական դաշինքի ուժերի` ԲՀԿ-ի, ՀԱԿ-ի և ՀՅԴ-ի: Համաձայն կայքի լրատվության, կայքի գործարկման հենց առաջին օրը` ապրիլի 13-ին, այն ենթարկվեց շատ հզոր գրոհի միանգամից 3000 համակարգիչներից, և գրոհները կրկնվեցի 2 անգամ նաև հաջորդ օրը: Կայքի պնդումով, ամեն մի հակերական օպերացիայի համար կիբերհանցագործների խմբին վճարվում է 10 հազարական դոլար, և իրենք իրենց ապահովագրել են` տեղափոխվելով ավելի ապահով սերվերի վրա (բայց ի՞նչ ապահովության մասին է խոսքը DDOS գրոհների պարագայում, երբ միակ փրկությունը ինտերնետ-կանալի ավելի բարձր թողունակությունն է): Ու հետաքրքիր է, որ ապրիլի 15-ից հետո գրոհները դադարեցին…
Դա տարօրինակ է այն պարագայում, որ ԲՀԿ առաջնորդը բազմիցս ապահովել է նույնիսկ իր մականունի չհիշատակումն անգամ տարբեր հակաօրինական մեթոդներով (կատակում են, որ նա երկու անգամ է հարվածում, առաջինը` գլխին, երկրորդը` դագաղի կափարիչին…): Բայց, ինչպես հաջողվեց մեզ իմանալ վստահելի աղբյուրից, կիբերհարձակումները կասեցվել են, քանի որ (բնականաբար, ոչ առանց նյութականի), նոր քարոզչամիջոցի տերերը լեզու են գտել հենց հարձակվող խմբի հետ, ու ավելին` հենց այդ խումբը ստանձնել է սև PR իրականացնող քարոզչամիջոցի անվտանգության ապահովման պարտավորությունը…
Այսպիսով, ստացվում է, որ Պոլիտեխնիկի երիտասարդ շնորհաշատ դասախոսը, որ 2007-ին հավատավոր ՀՀԿ-ական էր, իսկ հիմա ոչ պակաս հավատավոր ԲՀԿ-ական է, իր համար ենթադրաբար ստեղծել է եկամտաբեր ոլորտ`կիբերհարձակումների խումբ: Ու, բնականաբար, ԱԺ քարոզարշավը պատվերների առավելագույն քանակ ունենալու ժամանակն է, չնայած խորհրդարանի մանդատների համար մեծ ճակատամարտից հետո սկսվելու է նաև տևական կռիվը նախագահական ընտրությունների ճակատում: Դե, Ռոբերտ Քոչարյանը պարզ ասել էր, որ մտադիր չի հավերժ մնալ «ամենաերիտասարդ թոշակառու», ոչ երիտասարդ Լևոն Տեր-Պետրոսյանն էլ ծարավ է ռևանշի… Հա, ի դեպ, ուշագրավ է, որ ՀԱԿ-ի հերթական հանրահավաքը բացվեց քաղաքական գործիչ դարձած, ծագումով արցախցի մեր գործընկեր Գայանե Առուստամյանի ելույթով այն մասին, որ նժդեհականությունը որպես այդպիսին ֆաշիստական և ռասիստական ուսմունք է… Եվ հետաքրքրական է, որ մեր մյուս գործըկերոջ հիշատակած բացահայտ կիբերհանցագործ Արբակ Առաքելյանն իր «գլուխգովոցի» ընթացքում ոչնչացման ենթակա էր հռչակել «ռասիստական» խմբերը, որոնց «ռասիզմը» վատ վերաբերմունքն է աղանդներին, և իշխանափոխության ձգտողներին:
Ինչևէ, հուսանք, որ կատաղի անհանդուժող պայքարը կամփոփվի ինտերնետի տարածքում, մեր փառապանծ ոստիկանությունն էլ թույլ չի տա, որ ծավալվի ու ծաղկի քաղաքական (իսկ ապագայում նաև` տնտեսական) կիբերհանցագործությունների սև շուկան:
Շաբաթվա Վարկածները մշակեց ԱՐՍԵՆ ՎԱՀԱՆՅԱՆԸ
Որոշ տեղեկությունների համաձայն, համամասնական ընտրացուցակներում սյուրպրիզները չեն դադարում զարմացնել. մասնավորապես Էրեբունի և Աջափնյակ վարչական շրջանում: Օրինակ` Աջափնյակում, ճշտված տեղեկությունների համաձայն, մարդիկ են գրանցված նկուղներում և էլ. սնուցման կայաններում` պաստանցիաներում:
Պատկերը հետաքրքիր է նաև մեծամասնական ընտրակարգով առաջադրված թեկնածուների հետ կապված. Գաղտնիք չէ, որ ընտրողներ հավաքագրելու գործում օգտագործվում են նաև թաղի ջահելների ներուժը, համապատասախան ձայների դեպքում` համապատասխան վարձատրությամբ: Գրեթե բոլոր դեպքերում ՀՀԿ -ն և ԲՀԿ-ն 50 հազար դրամ է տալիս նրանցից յուրաքանչյուրին, իսկ ՕԵԿ-ը` 30հազար:
Սակայն մեր ունեցած տեղեկություններով, ընտրարշավի օգնական ռեզերվի յուրահատուկ մոտեցում է դրսևորվում Աջափնյակում`այստեղ ՀՀ գլխավոր դատախազ Աղվան Հովսեփյանի եղոր` Ռուբեն Հովսեփյանի համար աշխատող տղաները, տարածքի այն ընտրողներին, ովքեր նախնական կալանքի տակ կամ ՔԿՀ -ում պատիժ կրող հարազատներ ունեն, խոստանում են, այս թեկնածուի ընտրվելու դեպքում, աջակցել` պատիժ սահմանելու կամ դրա չափի կրճատման հարցում:
Դժվար է ասել, տեղյակ է արդյոք Ռուբեն Հովսեփյանը ջահեների առաջարկած գործարքից, չի բացառվում որ նրանք իրենց գործը հեշտացնելու նպատակով ինքնագործունեությամբ են զբաղված:
2011-ի ապրիլի 24-ին Թուրքիայի Բաթման նահանգի զորամասերից մեկում թուրք ծառայակցի կողմից սպանված ստամբուլահայ Սևակ Շահին Բալըքչըի հիշատակի համար ապրիլի 21-ին ժամը 13։00 Ստամբուլի Գալաթասարայի լիցեյի մոտից մինչև Թաքսիմի հրապարակ երթ է կազմակերպվելու։
Ստամբուլի «Նոր զարթոնք» հայկական կայքը հայտարարություն է տարածել, որի մեջ նշվում է, որ Սևակ Շահին Բալըքչըին սպանած ծառայակցի նկատմամբ խտրականություն է դրսևորվել. նա հենց առաջին դատական նիստին ազատ է արձակվել։ «Սևակ Շահինին սպանած ոճրագործն ու մարդասպան մտածելակերպը դեռ չեն դատապարտվել։ Կրկին տեսնում ենք, որ ինչպես 1915-ին, այնպես էլ հիմա այս երկրում պաշտպանում են հային սպանողներին և չեն պատժվում։ Իշխանություններն էլ հրապարակներում ֆաշիզմ և խտրականություն են հրահրում»,-նշվել է հայտարարության մեջ։
Հիշեցնենք, որ մեկ տարի առաջ, երբ Սևակի զորացրումին մնացել էր 23 օր` 2011-ի ապրիլի 24-ի առավոտյան նա սպանվել էր թուրք զինծառայող` Քվանչ Աղաօղլուի կողմից: Սպանության հետ կապված ժանդարմերիան հայտարարել է, որ սպանությունը տեղի է ունեցել ծառայակից ընկերոջ հետ կատակ անելու ժամանակ, իբր, պատահաբար արձակված կրակոցից։ Սևակի ծնողները պնդում են, որ իրենց որդուն սպանել են ազգայնականության հողի վրա՝ ապրիլի 24 -ի նախօրեին, հայ լինելու համար։
-
-
13.05.2024 | 02:10
Ովքե՞ր էին 24News-ի լրագրողին բռնության ենթարկող բերետավորները և ո՞ւմ հրահանգով էին գործում. հայտարարություն -
15.05.2024 | 02:10
Ժամանակն է Ադրբեջանի հետ ձեռք բերված համաձայնությունները ներառել խաղաղության պայմանագրում և ստորագրել այն․ ՀՀ վարչապետ -
14.05.2024 | 02:10
Բագրատ Սրբազանն Արման Բաբաջանյանին կոչ է արել պատմել իր կենսագրությունը -
13.05.2024 | 12:40
Այսօրվանից Երևանի մետրոպոլիտենը կաշխատի ժամը 07։00-ից մինչև 24:00-ը -
18.05.2024 | 01:10
Պենտագոնը հրաժարվել է թույլ տալ Ուկրաինային ամերիկյան զենքով հարվածել Ռուսաստանին -
14.05.2024 | 12:10
Նախևառաջ պետք է օգտվել ուղեղի անվճար ծառայություններից․ Արշակ արքեպիսկոպոս Խաչատրյանը՝ Արսեն Թորոսյանին -
17.05.2024 | 01:10
Կանադահայոց թեմը հաղորդագրություն է տարածել Բագրատ Սրբազանի՝ Կանադայում պաշտոնավարելու տարիների վերաբերյալ -
13.05.2024 | 11:06
Ինքնագլորներով ու այլ միջոցներով փողոցներ են փակում. (տեսանյութ) -
16.05.2024 | 12:10
Գործողությունները լինելու են կետային, թիրախային. Բագրատ Սրբազան -
16.05.2024 | 01:10
Եթե կամուրջն Ադրբեջանին անցնի, նորակառույց դպրոցում ոչ մի աշակերտ դաս չի անելու
-
- Տեսանյութ
- Օրվա միտք
- Խմբագրի վարկած
- Ֆոտո
-
Հասցե` Հայաստան, 0023, Երևան, Արշակունյաց 2
Հեռ: +374 (10) 06 06 23 (413, 414), +374 (99) 53 58 26
Էլ. փոստ` armv12@mail.ru -
2010-2011 © Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են:
Մեջբերումներ անելիս հղումը armversion.com-ին
պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ
ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն
առանց armversion.com-ին հղման արգելվում է: -
Կայքում արտահայտված կարծիքների համընկնումը
խմբագրության տեսակետի հետ պարտադիր չէ:
Գովազդների բովանդակության համար
կայքը պատասխանատվություն չի կրում:
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Copyright “Armversion.com” 2010.