ՀՀ Էկոնոմիկայի նախարարության` այսօր կայացած կոլեգիայի նիստում «Բիոկաթ» ընկերության տնօրեն Գարիկ Սարուխանյանը որոշ նրբություններ բացահայտեց պանրի թանկացման պատճառների վերաբերյալ:
«Նախագահը մեզ հարցրեց, թե պանիրը ինչի՞ թանկացավ

, մենք չկարողացանք ոչ մեկս պատասխան տալ նախագահին և ասել, թե իրականում պանիրը ինչու թանկացավ: Ա´յ, էն Պարկինսոնի հիվանդությունից, որ էդքան տառապում են, դա բրուցիլոզով վարակված կովերի կաթից պատրաստված պանիր ուտելուց է, դա ի հայտ է գալիս 10 տարի հետո` հոդերի թուլացումը: Դրա դե´մ պայքարեք, մի´ թողեք, որ էդ տիպի կաթից պանիր սարքեն:
Հայաստանի Հանրապետության կաթը էսօր բավարարում ա մեկ, մեկուկես ամիս միայն: Բնականաբար, 80 տոկոսը փոշին ա, պանիրը ինչի՞ թանկացավ, կաթը գնում ա կաթի փոշի, կաթնամթերք, պաղպաղակ սարքելու վրա: Էն փոշին, որ էժան գալիս էր, դառնում էր կաթնամթերք ու պաղպաղակ: Մեր եղած տեղական կաթը դառնում էր պանիր ու 1000 դրամով ման էր գալիս շուկայում: Հիմա որ փոշին թանկացավ, եղած կաթը դառավ փոշի` ապահովելու կաթնամթերքը: Էլ պանրին չբավարարեց: Մենք ուտում ենք տարեկան 20 հազար տոննա պանիր: Մի կիլոն ստացվում է 8-10 լիտր կաթից: Արտահանման մասին եք խոսում, ինչի՞ մասին է խոսքը, եկեք մի հարվածով երկու նապաստակ խփենք: Քվոտավորում դրեք, ոնց որ մյուս պետությունները, եթե դուք չեք կարողանում ապահովել տեղական շուկան, ինչի՞ եք արտահանում, 100 կիլո պանիր տեղում ա ծախում, 100 կիլո արտահանում ա, էլի արտահանենք, բայց եթե մեզ չի բավարարարում… Եթե մենք երշիկեղենը պատրաստենք տեղական մսով, կբավարարի 15 օր, 20 օր, բոլոր տեսակի մսամթերքը…»:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԿԵՍՈՅԱՆ

Բժշկական համալսարանի ռեկտորի աթոռի շուրջ կրքերը գնալով շիկանում են: Նախնական տեղեկություններով, ռեկտորի պաշտոնի ամենալուրջ հավակնորդը նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի կինն էր` Բելլա Քոչարյանը: Նախկին առաջին տիկնոջ թեկնածության հարցը հաջողությամբ լուծված էր համարվում, հաշվի առնելով, որ Քոչարյանի թիմի դրածո Գոհար Քյալյանը հաստատապես չէր կարող խոչընդոտել շեֆի տիկնոջ ցանկությունների իրականացմանը: Սակայն, ըստ մեր տեղեկությունների, խաղի մեջ է մտել նոր թեկնածու, ով կարող է ավելի քան լուրջ խոչընդոտ դառնալ Բելա Քոչարյանի նպատակների իրականացման ճանապարհին:

Բժշկականի ռեկտոր դառնալ է ցանկանում «Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ» բժշկական կենտրոնի տնօրեն Արայիկ Մինասյանը` նախագահ Սերժ Սարգսյանի խնամին, ամենակարող Միքայել Մինասյանի հայրը: Եվ ստացվում է, որ որքան էլ ասում են, թե երկրորդ և երրորդ նախագահների միջև իրականում տարաձայնություններ չկան, թե նրանք մի թիմի անդամ են և միասնաբար կառավարում են Հայաստանը, այնուամենայնիվ, փաստն այն է, որ, ինչպես տեսնում ենք, Հայաստանի ամենաեկամտաբեր բուհերից մեկը ղեկավարելու պայքարում ակամայից բախվում են ընկեր-նախագահների շահերը:

Արա Մինասյանի` ռեկտոր դառնալու մտադրությունն, ի դեպ, նոր չէ: Բժշկականի ռեկտորի նախորդ աթոռակռվի ժամանակ Արա Մինասյանը դարձյալ խաղի մեջ էր, սակայն այն անգամ զիջեց, որի արդյունքում բուհի ղեկավարությունը բաժին հասավ Քոչարյանի պրոտեժե Գոհար Քյալյանին: Փաստորեն, այն անգամ ևս, կարելի է ասել, աթոռի համար բախվել էին Ռոբերտ Քոչարյանի և Սերժ Սարգսյանի շահերը: Սակայն այն անգամ Արա Մինասյանը զիջեց և, փաստորեն, հաղթող դուրս եկավ գործող նախագահը. ռեկտոր դարձավ Քոչարյանի բիզնես շահերը ներկայացնող օլիգարխի` Սամվել Մայրապետյանի կինը` Գոհար Քյալյանը:

Իհարկե, էքսցենտրիկ և շատ դեպքերում ոչ պատշաճ վարք դրսևորող Քյալյանը սիրում է կրկնել, թե ինքը «որ Քյալյա~ն էր, ո՞վ էր Մայրապետյանը» (Սամվել Մայրապետյանը Գոհար Քյալյանի երկրորդ ամուսինն է), … սակայն որքան էլ հայկական էլիտայի կանանց շրջանում իր վարքուբարքով առանձնացող տիկինը ցանկանա իրեն ներկայացնել որպես Մայրապետյան-Քյալյան զույգի դոմինանտ, այնուամենայնիվ, փաստն այն է, որ եթե Մայրապետյանը չլիներ, Ռոբերտ Քոչարյանը դժվար թե պետության կարևորագույն բուհերից մեկը վստահեր Քյալյանին:

Աթոռակռվի ներկա գործընթացի` մեր նշած երկու հիմնական թեկնածուների կողքին տիկին Քյալյանը ևս հույսեր է փայփայում: Սակայն հաշվի առնելով այն, որ տիկինն իր պաշտոնավարման ընթացքում հաջողացրեց իր դեմ հանել բուհի պրոֆեսորադասախոսական անձնակազմի 90 տոկոսին, աչքի ընկավ բազմաթիվ սկանդալային և խայտառակ պատմություններով, որոնցից վերջինը երևի թե ամենախայտառակն էր և, հավանաբար, հենց դա էլ լցրեց համբերության բաժակը` հիմք դառնալով, որ ռեկտորի փոփոխության հարցը դիտվի որպես օրախնդիր. Խոսքը համալսարանի մասնաշենքերից մեկի գրավադրման մասին է. բացահայտվեց, որ տիկին Քյալյանը վարկ վերցնելու նպատակով, գրավ է դրել բժշկական համալսարանի մասնաշենքերից մեկը, ընդ որում, գրավադրումը կատարել է ամուսնուն պատկանող բանկում:

Այս ամենը հաշվի առնելով` տիկին Գոհար Քյալյանի` պաշտոնավարման շարունակման շանսերը կարելի է զրոյական համարել: Ինչ վերաբերում է մյուս երկու թեկնածուներին, ապա պարզից էլ պարզ է, որ երկուսն էլ բավական ուժեղ են, երկուսն էլ երկու նախագահների մոտ մարդիկ` մեկը` խնամին, մյուսը` կինը, այնպես որ դժվար է նույնիսկ կանխատեսել, թե նրանցից ով վերջապես հաղթող դուրս կգա:

Տրամաբանորեն, ինչպես նաև արդարության տեսանկյունից, պետք է որ այս անգամ հաղթանակը բաժին հասնի գործող նախագահին. նախորդ անգամ Սարգսյանի թեկնածուն տանուլ էր տվել` ասպարեզը զիջելով Քոչարյանին: Արդարությունից ու տրամաբանությունից բացի, գործող նախագահի թեկնածուն ակնհայտորեն առավելություններ ունի նաև մասնագիտական տեսանկյունից. Արա Մինասյանն այս ոլորտի ամենահարգված անձնավորություններից մեկն է, որի գլխավորած բժշկական կենտրոնը ևս, շնորհիվ ղեկավարի, բավական մեծ հեղինակություն է վայելում: Ասում են, թե Արա Միխայլիչի շնորհիվ «Սբ. Գրիգոր Լուսավորիչ» բժշկական կենտրոնը, ի տարբերություն հանրապետության մյուս` մինչև ուղնուծուծը կոռուպցիայի մեջ թաղված հիվանդանոցների, կաշառակերության տարածման առումով ամենաստորին հորիզոնականներում է: Այդ ամենով հանդերձ հարկ է շեշտել, որ դա դեռ ոչինչ չի նշանակում և անհնար է ասել, թե ինչպիսի ռեկտոր կարող է դառնալ Մինասյանը, քանի որ մեծ հարց է, որ որևէ մեկը կկարողանա որևէ բան անել տարիներ շարունակ միանգամայն այլ բարքերով գործող բուհում:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԿԵՍՈՅԱՆ

Զբոսաշրջությունը տնտեսության գերակա ճյուղ հայտարարելով, նորանոր հյուրանոցներ կառուցելով հանդերձ, արդեն որերորդ տարին մայրաքաղաքի ուրույն ոճ ունեցող հյուրանոցներից մեկը`«Դվին»-ը, անտերության է մատնված:
Ասում են, «Դվինի» սեփականատերը Իոսիֆ Կոբզոնն է: Հայաստանի կառավարությունը 2004թ. ընդունած իր որոշումներից մեկով «Դվին հյուրանոցային համալիր» ՓԲԸ-ի բաժնետոմսերն ուղղակի վաճառքի ձևով մասնավորեցրել էր «Կովկասյան կոմունիկացիոն խումբ» ՓԲԸ-ին։ Այսօրվա նիստում կառավարությունը սահմանել է ընկերության ներդրումների չափերը և ժամանակացույցը, ըստ որի` համալիրը վերակառուցելու, արդիականացնելու և ժամանակակից չափանիշներին համապատասխանեցնելու նպատակով կատարվելու է մինչև 30 մլն ԱՄՆ դոլարին համարժեք դրամի ներդրում, այդ թվում` 2011-ին` 2.6 մլն, 2012-ին` 7 մլն, 2013-ին` 4 մլն ԱՄՆ դոլարի չափով:

Երբ Էկոնոմիկայի նախարար Տիգրան Դավթյանը ներկայացնում էր հիշյալ որոշումը, վարչապետը տեղից ասաց. «Հստակ երաշխիքներ լինեն, որ կանեն»: Կարծես ուզենար ասել. «Ախր գոնե էս անգամ մի բան անեն»:

Կազդի՞ կառավարության այս որոշումը սեփականատերերի վրա, դժվար է ասել: Եթե դարձյալ սայլը տեղից չշարժվի, սնահավատներն իրավունք կունենան պնդելու, որ նախկին սեփականատիրոջ`Վանիկի անեծքն է պատճառը: Տարիներ առաջ «Դվին» հյուրանոցային համալիրը նախ խլեցին Վանիկից, հետո էլ`սպանեցին նրան… Ու մինչ օրս «Դվին» հյուրանոցը «ոչ ինձ-ոչ քեզ» վիճակում է:

Լ.Կ.

Այսօր հոգեբույժ Հարություն Մինասյանը մի շատ հետաքրքիր բացահայտում արեց. ըստ նրա` ինչպես աղանդների ճիրաններում հայտնված մարդն է հակված հոգեկան խանգարման, եթե չի կարողանում հարմարվել նույն տեղում, այդպես էլ` կուսակցությունից կուսակցություն անցնողը. «Ես ծանոթ չեմ աղանդի այնպիսի տեսակի, որը մարդուն դրդի ինքնասպանության: Ոչ թե աղանդներն են պատճառ դառնում հոգեկան հիվանդության, այլ տվյալ մարդը շեղում ունի դեպի աղանդը. նույնը կարելի է ասել կուսակցությունների մասին, երբ մարդը մի կուսակցությունից մյուսն է անցնում»:

Լրացնենք նրան. երկուսն էլ ողջ կյանքում մնում են չբավարարված` միայն մեկ տարբերությամբ. առաջինի դեպքում մարդը հոգեկան սովի զգացում ունի, երկրորդ դեպքում` ֆինանսական։ Բայց միևնույն է, ինչպես հոգեբանն է փաստում, երկուսն էլ շեղում են համարվում։

Հոգեբույժ Մինասյանի կարծիքով, Հայաստանում հոգեկան հիվանդությունների առաջացման հիմնական պատճառը սոցիալական պայմաններն են, որոնք հաճախ հասցնում են լուրջ խանգարումների։ Հոգեկան շեղումը նաև համարվում է ժառանգաբար փոխանցվող։

Այսօր Հայաստանում պաշտոնապես գրանցված է 44 հազար 400 հոգեկան հիվանդ: Մեր հարցին, թե Հայաստանում տարեկան քանի հոգեկան հիվանդ է մահանում հոգեբուժարաններում, Հարություն Մինասյանը շատ հետաքրքիր պատասխան տվեց. «Ըստ էության, հոգեկան հիվանդությունները մահվան պատճառ չեն կարող լինել, որովհետև այդ հիվանդությունները ենթակա են բուժման կամ գոնե դրանց թեթևացման: Այլ բան է, եթե խոսենք ինքնասպանությունների մասին, քանի որ հոգեկան շեղում ունեցողների մեծ մասը դիմում է այդ քայլին»:

Նկատենք, որ հոգեկան հիվանդությունները չեն բուժվում, համաձայնենք հոգեբույժի հետ` ընդամենը հիվանդի վիճակը թեթևացվում է, իսկ հոգեբուժարանում մարդիկ մահանում են ոչ թե բուն հիվանդությունից, այլ տարբեր պատճառներով: Բայց սա ուրիշ խոսակցության թեմա է։

Ինչևէ, բժիշկն ավելի շատ հակված էր խոսելու ինքնասպանությունների մասին, քանի որ այսօր դա մտահոգիչ խնդիր է։ Ըստ պաշտոնական տվյալների, Հայստանում 2010 թվականին 600 ինքնասպանության դեպք է գրանցվել` մեծ մասը մահվան ելքով: Այսինքն, ամեն օր մեր հանրապետությունում 2 ինքնասպանության դեպք է գրանցվում:

Մեծ մասամբ այդ ծայրահեղ քայլին են դիմում երիտասարդ մարդիկ, հիմնականում` 16-40 տարեկան:

Հոգեբույժը բացառեց բանակի` որպես բռնաճնշիչ գործոնի դերը ինքնասպանությունների հարցում` «պարզապես բանակում ծառայողներն ամենախոցելի տարիքում են գտնվում»:

Այսօր հանրապետությունում հոգեբուժական 2000 մահճակալ կա, որն, իհարկե, չնչին է 45 հազար հոգեկան հիվանդների պարագայում:

Հոգեբույժը չմոռացավ նաև հեռուստատեսությունների դերն ու ազդեցությունը` հատկապես մարտաֆիլմերը և սարսափ ֆիլմերը «լուրջ հոգեկան տրավմայի կարող են հանգեցնել»:

Դպրոցներում ընթացող բարեփոխումները, մեղմ ասած, ունքը շինելու փոխարեն աչքն էլ հանեցին։ Մի շարք փոփոխություններ բացասական ազդեցություն ունեցան կրթության որակի, աշակերտ-ուսուցիչ փոխհարաբերության, ուսուցչի հեղինակության և այլ հարցերի վրա. Մասնավորապես` ըստ աշակերտների թվի ֆինանսավորվող դպրոցներում, հատկապես մարզերում ու փոքր քաղաքներում, ուսուցչին կախման մեջ են դրել աշակերտից և նրա ծնողից: Աշակերտը չի ենթարկվում` վստահ, որ իր գոյությամբ է դասարանը պահպանվում, իսկ ծնողը սպառնում է, թե ցածր գնահատականի դեպքում երեխային կտեղափոխի այլ դպրոց։ Սրանք հարցեր են, որոնց առավել մանրամասն կանդրադառնանք հետագայում։

Իսկ այսօր ՀՀ կրթության և գիտության փոխնախարար Մանուկ Մկրտչյանը ներկայացրեց մեկ այլ նորամուծություն, որը նախորդներին ոչնչով չի զիջում իր հեղհեղուկությամբ։

Առաջին անգամ Հայաստանում դպրոցների տնօրենները կհանձնեն հավաստագրման քննություններ: Այդ քննություններից առաջինը կանցկացվի փետրվարի 18-ին` Երևանի թիվ 114 դպրոցում: «Հավաստագիր տալով` նախարարությունը պատասխանատվություն է վերցնում տնօրենի գործունեության որակի համար: Մենք տալիս ենք հավաստագիր, երաշխավորում, որ նա կարող է լինել տնօրեն: Հատուկ ուշադրություն է դարձվելու տնօրենի բարոյական կերպարին, որը ծանր բան է»,- ասաց փոխնախարարը: Հենց այսպես` ծանր բան է… Փոխնախարարի ասածից նաև մութ է մնում` խոսքը բարոյականությա՞ն հավաստագրի մասին է, թե այլ արժեքներ են հարկավոր տնօրեն լինելու համար։

Քննակարգը բաղկացած կլինի երկու փուլից` գրավոր և բանավոր: Առաջին գրավոր քննությունից 90 և ավելի միավոր հավաքած թեկնածուները կմասնակցեն հինգ հարցից բաղկացած բանավոր քննությանը: Յուրաքանչյուր օր քննություն կհանձնի մինչև 20 տնօրեն: Մանուկ Մկրտչյանը նշեց, որ մինչ օրս ստացել են քննությանը մասնակցելու ցանկություն հայտնողների մոտ 300 հայտ: Ընդ որում, դպրոցների տնօրենները կարող են քննությանը մասնակցել մեկ տարվա ընթացքում` ըստ իրենց ցանկության: Մասնակիցներին ըստ օրերի կբաշխեն համակարգչային ծրագրի օգնությամբ:

Նախարարը նախապես ապահովագրեց իրեն`մեր Հայաստանում ցանկացած նոր բան որոշակի բողոքի ալիք է բարձրացնում: Իսկ այդ բողոքները հիմնավոր պատճառ ունե՞ն` հարցին պատասխանեց. «Հարցաշարերը դեռ կճշգրտվեն, կկատարելագործվեն: Կազմման ընթացքում նրանք հայտնի ու հասանելի են եղել: Մշակվել են, խմբագրվել, ու ճշգրտված տարբերակն էլ բոլորին հասանելի է եղել»:

Նախատեսված է նաև ուսուցիչների ատեստավորում, և յուրաքանչյուր դպրոցի ուսուցչական կազմի առնվազն 20 տոկոսը պետք է ամեն տարի ատեստավորում անցնի: «Առաջինը պարզ ատեստավորումն է, որն անհրաժեշտ է դպրոցում դասավանդելու իրավունք ստանալու համար, երկրորդը տարակարգեր ստանալու ատեստավորման փուլն է, որը կամավոր է: Տարբեր տարակարգերի համար հավելավճարներ են նախատեսված: Կրթական հաստատությունն ինքն է որոշում, թե որտեղ պետք է անցնի վերապատրաստումը»,- տեղեկացրեց Մկրտչյանը:

ՀՎ. Մենք փորձեցինք կապվել թիվ 114 դպրոցի տնօրեն Ռուզաննա Կոստանյանի հետ` տեղեկանալու, թե նա պատրա՞ստ է ատեստավորմանը, և ինչո՞վ է պայմանավորված առաջինն իրեն վերապահված պատիվը, սակայն տիկին Կոստանյանը հիվանդանոցում էր և չկարողացավ պատասխանել մեր հարցերին։

Մայրաքաղաքում փողոցային առևտրի դադարեցումից հետո անգործ մնացածներն այսօր հերթական բողոքի ցույցն են անցկացրել: Այս անգամ նրանց բողոքի թիրախը Հանրային հեռուստառադիոընկերությունն էր: Բողոքի առիթը փետրվարի 10-ի «Տեսանկյուն» հաղորդաշարի վարող Գևորգ Ալթունյանի անդրադարձն էր փողոցային առևտրին:

Առևտրականներին վրդովեցրել էր, որ իմաստունի կեցվածք որդեգրած այս հեռուստամեկնաբանն իրենց բողոքը վերաձևակերպել էր այսպես. «Տարիների ընթացքում բացօթյա առևտուր անելը վերածվել է մոդելի»: Եվ, ըստ նրա, գարշելի է, երբ քաղաքական ուժերն իրենց նպատակների համար փորձում են օգտագործել այդ մարդկանց բողոքը:

Իհարկե, փողոցային առևտուրը հաճելի բան չէ, և այդ մարդիկ էլ լավ օրից չէր, որ տարիներ շարունակ հաց վաստակելու այդ միջոցն էին ընտրել: Դե, Գևորգ Ալթունյանից էլ որևէ բան սպասել չարժե. նա ընդամենը Հանրայինի եթերից ասում է այն, ինչ իրեն թելադրում են: Եթե փորձի ասել` ինչ մտածում է կամ ունենար այնպիսի մտքեր, որոնք այդքան էլ չհամընկնեին Հանրայինի ղեկավարության մտքերին, ապա դժվար թե Գևորգը հայտնվեր Հանրայինի եթերում: Սա չգրած, բայց բոլորին հայտնի կանոն է. Հայաստանում ինքնուրույն լրագրող, ինքնուրույն մտածելակերպ ունեցող մարդ հասկացությունը գրեթե շռայլություն է:

Փողոցային առևտրով զբաղվողները պարզապես առևտրականներ չեն, փողոցում առևտուր անելով հանդերձ` նրանք բավական լավ պատկերացնում են, թե Հայաստանում որը որից հետո է, դրա համար էլ գնացել են ուղիղ Ռադիոտուն և բողոք ներկայացրել Հանրային հեռուստառադիոընկերության ղեկավարությանը:

«Ինչու՞ Հանրայինը չի խոսում այն մասին, որ մինչև հիմա մեր միակ հույսն էլի մնացել է բացօթյա առևտուրը, և չեն ստեղծվել ուրիշ աշխատատեղեր կամ հնարավորություններ, որոնց միջոցով մեզ պես հազարավորները կարողանային քիչ թե շատ արժանապատիվ ապրուստ վաստակել և ոչ թե ամբողջ օրը փողոցում մանր առևտուր անել: Այս քաղաքապետը մեզ ծայրահեղ վիճակի է հասցրել, և կուսակցությունների կամ ուրիշների օգնությունը մեզ համար գարշելի չէ: Գարշելին այն է, երբ իշխանությունը զրկում է մեզ ամենօրյա հացից, ճնշում մեր բողոքը, երբ հեռուստատեսությունները չեն խոսում այդ մասին ու չեն պաշտպանում մեր ապրելու իրավունքը»,- իրենց բողոքի մեջ շարադրել են օրվա ապրուստից զրկվածները: «Նա մեզ անվանեց Գիքոր, իսկ այն կուսակցությունները, որոնք մեզ սատարում են` բազազներ: Այո´, այսօր մեր երկիրը բազազներից ու գիքորներից է կազմված: Բայց բազազները հենց մեր իշխանության ներկայացուցիչներն են»,- ասում էր ակցիայի մասնակիցներից մեկը:

Ավագանու նախորդ նիստում քաղաքապետ Կարեն Կարապետյանը հայտնեց, որ փողոցային առևտուրը ապօրինի է, այնպես որ` ինքը չի զիջի ու չի նահանջի: Սակայն փողոցային առևտուր անողներն էլ կարծես մտադրություն չունեն զիջելու և առևտուր անելու քաղաքապետի առաջարկած շուկաներում: Այնպես որ, դժվար է ասել, թե այս մարդիկ էլ ինչ կարող էին անել, եթե ոչ` գոնե լսել այն քաղաքական ուժերին, որոնք մտահոգված են այս մարդկանց ճակատագրով կամ գոնե ձևացնում են, թե մտահոգված են: Իսկ իրականությունն այն է, որ այս երկրում իսկապես շարքային քաղաքացին անպաշտպան է, իսկ նրա ապագան` մշուշապատ:

Հիշո՞ւմ եք, սովետական «Միայնակ կինը ցանկանում է ծանոթանալ» ֆիլմը: Էն տարիներին դա բացառություն էր նույնիսկ համեմատաբար ազատամիտ ռուսական իրականության մեջ, բայց ֆիլմից ոգևորված շատ ու շատ մարդիկ են համարձակվել իրենց երկրորդ կեսին փնտրել հայտարարությունների օգնությամբ:

Հետո հայտնվեցին հայտարարությունների թերթեր, հետո՝ ծանոթությունների կայքեր, զանազան ամուսնական գործակալություններ, ու կամաց-կամաց անձնական բնույթի հայտարարությունները տեղափոխվեցին վիրտուալ տարածք, համենայն դեպս` մարդկության ինտերնետային մասի համար:

Մի քանի օր է Ֆեյսբուքում շրջում է էս հայտարարության ֆոտոն՝ փակցված Երևանի շենքերից մեկի նրբանցքի պատին. «Հարկավոր է կինարմատ 35-45 տարեկան: Միայնակ»:

Առաջին ռեակցիան բոլորի մոտ պետք է որ նույնը լիներ՝ ժպիտ հայտնվեր դեմքիդ, ու անկախ քեզնից մանկականությունդ ու ռոմանտիզմդ արևի շողի պես ծիկրակեին երևանյան գորշ ձմեռվա ու նույնքան գորշ իրականության մշուշի միջով: Ինձ մոտ համենայն դեպս էդպես էր:

Զանգեցինք էդ հեռախոսահամարով:

Զանգից ոգևորված տղամարդը սկսեց անկեղծանալ. «Ես 44 տարեկան եմ, անունս Սաքո ա, իմ խելքով եմ հայտարարությունը գրել, վաբշե մալյառ եմ, բայց ինչ գործ պատահի անում եմ` ապրանք եմ բարձում, ջրի տրուբեք եմ սարքում: Օրը 4000-5000 դրամ աշխատում եմ: Բաժանված եմ , 2 երեխա ունեմ, կինս լիրբ էր՝ բաժանվեցի, տղես բանակ պիտի գնա հեսա, էդ կնիկս էլ աղջկաս հետ ուզում են գնան` Ֆրանսիա ապրեն: 2 տարի ա, որ բաժանվել եմ:

Եսիմ ինչ կին կուզեմ լինի: Դե’ ես կոլոտ եմ, նենց՝ նորմալ, ոչ սիրուն եմ, ոչ գեշ, ինքն էլ թող միջահասակ լինի, ոչ չաղ, ոչ նիհար, ամենակարևորը` մաքրասեր լինի ու լավությունը հասկացող, որ ես իրան պենուառ կամ կնիկական մի բան նվեր տամ՝ գնահատի:

Ապրում եմ Կինոհայրենիքի քաղմասի հետևի տներում, տունս 2 սենյականոցա, որ գաք` կտեսնեք ինչ մաքուր ա: Էդ հայտարարության ձեռը կրակն եմ ընկել, հա զանգում են, ով ասես, ռուսերեն էին խոսում մի անգամ, ոնց հասկացա ագենստվայից են, էն որ պսակում են փողով, ես էլ լավ չեմ էլի’ ռուսերենից, կարգին չջոկեցի` ինչ են ասում:

Էս քանի օրը էնքան կանանց ու աղջիկների եմ հանդիպել, վերջինը մի 25 տարեկան աղջիկ էր: Դրա խոսալը լսեիր, հագածը տեսնեիր… Դրան որ տուն բերեի` ինձ ինֆարկտը կխփեր: Թող ամուսնացած — բաժանված լինի , բայց մաքրասեր ու գնահատող լինի: Եսիմ է’, հիմնականում փչացածներ ու լրբեր են զանգում, ինձ տենցը պետք չի:

Էնքան ման կգամ, մինչև իմը կգտնեմ: Ես հավատում եմ էդ սեր ասվածին, բայց դե ինձ համար եփել-թափելու մոմենտն ավելի կարևոր ա, ես մաքրություն անում եմ, բայց կարգին չեմ կարում ճաշ եփեմ, փիս ա ստացվում, ստիպված տալիս եմ շանը, էն էլ չի ուտում: Եսիմ, ուզում եմ լավ մարդ լինի կողքիս էլի’, մենակ չլինեմ»,- ասում էր մալյար Սաքոն:

Ինչ-որ սիրուն բան կա չէ՞ էս ամեն ինչի մեջ, անձնական երջանկության ռոմանտիկ փափագ, վայրի վստահություն խելահեղ թվացող նախաձեռնության հաջող ավարտի մեջ:

Բայց մեզ շրջապատող իրականությունը դարձել է մանկությունից պատանեկություն անցման շրջանի տարիքի երեխաներին հատուկ ամեն ինչ զավեշտի վերածելու, քեզնից սոցիալական ու մտավոր ունակություններով տարբերվողի վրա «ղժժալու» սովորության գերակայության իրականություն, իսկ այդ տիպի սարկազմը դաժան է, կարող է վատ հետևանքներ ունենալ մարդու համար:

Բնական է, ռուսերեն խոսողները «Ռադիո ՎԱՆ»-ի հաղորդավարներն էին. Գլումովն ու իր ընկերը էլի «глумиться» էին անում խեղճ մարդու վրա, որը ռուսերեն շատ վատ էր հասկանում ու խոսում, ինչպես մի քանի ամիս առաջ դա անում էր էդ նույն Գլումովը «Շանթ» հեռուստաընկերության X-Factor երաժշտական հեռուստաշոուի Իսահակ անունով երաժշտական լսողության ֆիզիկական թերություններ ունեցող մասնակցի հետ: Ու ողջ ինտերնետը «ղժժում» էր տղայի վրա: Չեմ հասկանում` ոնց, բայց տղան մասնակցում էր ամանորյա եթերին՝ էլի ադեկվատ չէր ընկալել տեղի ունենալիքը, իմ կարծիքով:

Ո՞նց կարելի է ծիծաղել մարդկանց վրա էդ կերպ, ո՞նց կարելի է ծափահարել էդ անողներին ու լավ զգալ դրանից: Մի՞թե առողջ հասարակությունում էդպիսի բաները ողջունվում են: Բայց ի՞նչ եմ խոսում, ի՜նչ առողջ հասարակություն, ի՜նչ բան:

Սաքոյից, ով ընդամենը անձնական երջանկություն է փնտրում, կին, կողակից, ոնց կարողանում է, իրեն հասանելի միջոցներով ու մեթոդներով, ոնց ինքն է ասում` «իմ խելքով»: Հետո՞ ինչ, որ նրա խելքը կտրեց հայտարարություն գրել ու փակցնել փողոցում, այլ ոչ թե օդնոկլասսնիկներում ու ֆեյսբուքներում աղջիկ կպցնել բոլորի նման: Վախենամ՝ շուտով նոր շոու ստանան, կանչեն ռադիո ու հեռուստաշոուների, նույնիսկ հասնեն աբսուրդի ու, առանց հաշվի առնելու մարդու ազնիվ մղումները, ազգովի ծիծաղեն նրա վրա: Ինձ համար մարդու վրա ծիծաղելը մեղք է, հետո՞ ինչ, թե նրա մտահորիզոնն ու աշխարհը իմից չեն, պարզունակ են ու արտաքինից կոպիտ, բանվորական հագուստով, բայց հաստատ Գլումովից նուրբ են ու մաքուր ներքուստ: Իսկ բոլոր նրանք, ովքեր ծիծաղում են էսպիսի մարդկանց վրա, ծափահարում են զավեշտին, իմ արժեքային համակարգով մալյար Սաքոյից շատ ցածր են:

Թող Սաքոն գտնի իր կողակցին, հետո մենք կծիծաղենք ձեզ վրա, «ղժժացողներ» ջան:

Լուսինե Վայաչյան

Գեղարքունիքի մարզի Մարտունու շրջանի գյուղերում հավերի համաճարակ է սկսվել: Սատկած հավերի հիվանդության ախտանշանները նույնն են բոլոր գյուղերում: Պատճառը դեռևս անհայտ է: Գյուղացիներն ահազանգում են, որ օր օրի մեծանում է սատկող հավերի քանակը: Ինչպես միշտ, հիմա նույնպես գյուղացիների գլխին եկած հերթական պատուհասը չի հետաքրքրում ո’չ գյուղապետարաններին, ո’չ մարզպետարանին:

Եվ քանի որ հավերի անկման պատճառը դեռևս անհայտ է, անհնար է նաև կանխատեսել`համաճարակը կսահմանափակվի միայն Մարտունիո՞վ, թե՞ կտարածվի ողջ Գեղարքունիքի մարզում: Եվ ինչու՞ միայն Գեղարքունիքի, եթե ոչ մի քայլ չի ձեռնարկվում համաճարակի կանխարգելման ուղղությամբ:

Համապատասխան տեսչության պետ Գրիշա Բաղյանը մեր հարցմանն ի պատասխան ասաց, որ ինքը շաբաթ օրը եղել է Մարտունիում եւ նման բան չի տեսել ու չի լսել. «Նախկինում դեպքեր եղել են, հավերի ժանտախտ եղել է, բայց քանի որ այդ հիվանդությունը չի մտնում պետպատվերի ցանկի մեջ, գյուղացին ինքը պետք է դեղատնից գնի վարակը կանխելու դեղամիջոցը և անասնաբույժին խնդրի, որ սրսկի. մեկ հավի համար 3 -5 դրամ արժի»։

Լ.Կ.

Հայաստանում մի հետաքրքիր ավանդույթ է ձևավորվել. երբ մարդուն ուզում են աշխատանքից հանել, բայց և չեն ուզում նեղացնել, նրան նշանակում են խորհրդական։ Մեզանում այնքան էլ պատկերացնելի չէ, թե ի՞նչ ասել է խորհրդական, փոխարենը պարզ է, որ հարկատուներիս գրպանից աշխատավարձ փախցնող հաստիքը, դուրս գրված չինովնիկին ապահովում է մնալու ջրի երեսին, մինչև գետը կհոսի իրենց ուզած հունով։ Խորհրդականներ կան, որոնք մասնավոր զրույցներում անկեղծանում են, որ իրենք էլ չեն հիշում, թե վերջին խորհուրդը երբ են տվել շեֆին ու վստահ էլ չեն` իրենց խորհուրդը պե՞տք է նրան առհասարակ։

«Դուրս գրված» պաշտոնյաների ցանկում ներառվեց ԱՆ բուժվարչության նախկին պետ Վահան Պողոսյանը։

Հիշեցնենք, որ նրան նշանակել էին ԱՆ աշխատակազմի ղեկավարի ժամանակավոր պաշտոնակատար, սակայն ըստ լուրերի, չեն արտոնել մասնակցելու մրցույթին։

Բուժվարչության պետի պաշտոնակատար էր նշանակվել Կարեն Կոստանյանը, որը դատելով իրավիճակից կարող է դառնալ պետ։ Ստացվում է , որ Պողոսյանին քաղաքավարի դուռն են ցույց տվել` առայժմ խորհրդականի կարգավիճակով։

«Ես ունեցել եմ ֆանտաստիկ կարիերա և շատերն իմ փոխարեն չէին էլ մտածի վերադառնալ մեծ սպորտ, այլ կնստեին տանը և կվայելեին իրենց փողերը: Հասկացել եմ, որ ամեն ինչ չէ, որ նվաճել եմ ու վերադառնում եմ մնացածի հետևից: Ինձ պետք է վերականգնել մրցակցային ոգին և հաղթողին համապատասխան ամբիցիաներն ու էմոցիաները, որի պակասը գրեթե չեմ զգացել երբևիցէ: Ես դեռ 28 տարեկան եմ ու սպորտն իմ կյանքն է: Փորձելու եմ 2012թ. մարտին հաղթել Ավստրալիայի առաջնությունում, որպեսզի մասնակցությունս ապահովեմ 2012թ. Լոնդոնի օլիմպիադային: Երբեք չէի մտածի, որ վերադառնալն այսպիսի ծանր կստացվի, քանի որ մի կողմից վախենում եմ, իսկ մյուս կողմից վստահ եմ իմ կարողություններին: Իսկապես անչափ կարոտել եմ լողավազանը»,- եզրափակեց «լող» սպորտաձևի լեգենդ Յան Տոռպը:

Յան Տոռպը ծնվել է 1982թ. հոկտեմբերի 13-ին: Առաջին միջազգային մրցմանը մասնակցել է 1996թ.` 14 տարեկան հասակում, որտեղ նվաճել է ոսկե պարգևներ: Տոռպի յուրահատուկ ռեկորդը համարվում է մեկ աշխարհի առաջնության ընթացքում 6 ոսկե մեդալ նվաճելը: 1998 – 2003թթ. ճանաչվել է Ավստրալիայի լավագույն մարզիկ, իր փայլուն կարիերայի ընթացքում սահմանել է աշխարհի 13 ռեկորդ և նվաճել 11 աշխարհի առաջնության ոսկե մեդալներ: Տոռպը հնգակի օլիմպիական չեմպիոն է. 2000թ. Սիդնեյում նվաճեց 3 ոսկե, իսկ 2004թ. Աթենքում` 2 ոսկե մեդալներ:

Շատերը համոզված են, որ Յան Տոռպ — Մայքլ Ֆելպս դիմակայությունը կարելի է համեմատել Ռոժեր Ֆեդերեր – Ռաֆայել Նադալ կամ Բարսելոնա-Ռեալ հակամարտության հետ և բոլորին հուզում է միայն այն հարցը, արդյո՞ք Տոռպը այսօր պատրաստ է կանգնեցնել փառահեղ ամերիկացուն: