2020թ. 44-օրյա պատերազմի հետևանքով տեղահանված արցախցիներին ժամանակավոր բնակարանով ապահովելու համար, հաշվի առնելով ազատ բնակարանների սահմանափակ քանակը, պետությունը անշարժ գույքի սեփականատերերի համաձայնությամբ վերանորոգել է անբարվոք վիճակում գտնվող բնակելի տները՝ դրանք անորոշ ժամկետով վարձակալելու պայմանով՝ վարձավճարի գումարի հաշվին փոխհատուցելով վերոնորոգման նպատակով կատարված ծախսը: Այս մասին հայտնում են ԱՀ դատախազութունից։ԱՀ կառավարության թիվ 736-Ն առ 29.06.2022թ. որոշմամբ հաստատվել էր պատերազմական գործողությունների հետևանքով տեղահանված և (կամ) բնակտարածք կորցրած անձանց բնակարանային կարիքի ժամանակավոր բավարարման նպատակով դրամական աջակցություն տրամադրելու կարգը, որի 2-րդ կետի «գ» ենթակետի համաձայն՝ հիշյալ ծրագրի շահառու չի հանդիսանում պետական ծրագրերի շրջանակներում գնված, կառուցված (վերակառուցված) կամ վերանորոգված և անհատույց օգտագործման իրավունքով հատկացված բնակտարածքում բնակվող անձը: 

Կառավարության հիշյալ որոշումն ընդունելուց հետո պետական միջոցներով վերանորոգված անշարժ գույքի մի շարք սեփականատերեր տեղահանված քաղաքացիներից պահանջել են ազատել բնակարանը, քանզի վերջիններս 40.000-ական դրամի չափով աջակցության ծրագրի շահառու չեն և, ենթադրաբար, չեն կարողանալու վարձավճար վճարել կամ պահանջված չափով վճարել:

Արդյունքում տեղահանված քաղաքացիները մի դեպքում զրկվել են այն բնակարանում բնակվելու իրավունքից, որտեղ պետությունը վերանորոգում էր կատարել, մյուս կողմից էլ չեն կարող ստանալ դրամական աջակցություն, քանի որ հիշյալ ծրագրի շահառու չեն: Ստացվում է, որ անշարժ գույքի սեփականատեր-պետություն հարաբերություններում ծագած խնդիրների պատճառով տուժել է տեղահանված քաղաքացին: 

Նկատի ունենալով, որ քննարկվող դեպքում առկա են պետական միջոցների հաշվին անհիմն հարստանալու, պետության հետ կնքված գործարքը միակողմանի և ապօրինաբար խզելու կամ պետության հետ գործարք կնքելուց հրաժարվելու դեպքեր, ուստի ԱՀ դատախազություն ներկայացված դիմումի հիման վրա գլխավոր դատախազության պետական շահերի պաշտպանության բաժնում մեկնարկել են դատախազական ստուգումներ: Պետական միջոցներով վերանորոգված բնակարանների ցանկը ստանալու համար հարցումներ են ուղարկվել ԱՀ քաղաքաշինության և տարածքային կառավարման ու ենթակառուցվածքների նախարարություններ:

Տիգրան Ավինյանի հայտարարությունը չի հակասում իրավական նորմերին, բայց հակասում է բարոյական նորմերին, չի կարելի դժբախտության և արյան տարածքում նման հայտարարություն անել, դա բարոյական նորմերի խախտում է: Մենք գիտենք, որ քաղաքականության մեջ բարոյական նորմեր չկան, այդ իսկ պատճառով բարոյական նորմերին հակասող այս հայտարարության համար կարող է պարսավանք առաջանալ, բայց իրավական պատասխանատվության նա չի ենթարկվի: «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում նման տեսակետ է հայտնել քաղտեխնոլոգ Արմեն Բադալյանը՝ անդրադառնալով Տիգրան Ավինյանի հայտարարությանը,որը «Սուրմալու» առևտրի կենտրոնում տեղի ունեցած ողբերգական պայթյունի վայրում, զոհերի և մոխիրների ֆոնին հայտարարել էր, թե ինքը դեպքի վայր է եկել որպես քաղաքապետի ՔՊ-ական թեկնածու:

Ըստ քաղտեխնոլոգ Արմեն Բադալյանի՝ սրանով Ավինյանը փորձել է իր կշիռն այդ պահին օգտագործել, բայց անհաջող PR էր, որն ավելի շատ իր դեմ օգտագործվեց և վարկանիշի վրա բացասաբար ազդեց:

Ըստ օրենքի՝ քաղաքապետի հաջորդ ընտրությունները նշանակված են 2023թ-ի սեպտեմբերին:
Հարցին՝ հնարավո՞ր է ՔՊ-ն սահմանված ժամկետից շուտ ավագանու արտահերթ ընտրություններ նշանակի և փորձր մայրաքաղաքում իշխանությունն ամբողջությամբ իր ձեռքը վերցնել, Արմեն Բադալյանն այս սցենարը չբացառեց.

«Այս պահի դրությամբ իշխող քաղաքական ուժը վստահ չէ, որ Երևանում կհաջողվի միայնակ կամ դաշինքով անհրաժեշտ ձայները հավաքել, հակառակ դեպքում ՝ կհայտարարեին ընտրությունների մասին ու կանցկացնեն: ՔՊ-ի շանսերը կախված են նրանից՝ինչպե՞ս կընթանա ընտրական գործընթացը, կլինե՞ն ընտրակեղծարարություններ, թե՝ ոչ, ընտրական ի՞նչ ռազմավարություն կվարի ՔՊ-ն, ինչպե՞ս կդրսևորեն մրցակիցները, բայց չի բացառում որ արդար ու թափանցիկ ընտրությունների դեպքում էլ ՔԽ-ն հաղթի»,-ասաց նա:

Առանց ընտրությունների նշանակման՝ քաղաքապետի թեկնածու լինելու մասին Ավինյանից բացի հայտարարել է նաեւ Տիգրան Արզաքանցյանի ղեկավարած «Ուժը հայրենյաց» կուսակցությունը, որը քաղաքապետի թեկնածու է առաջադրել Արզաքանցյանի կնոջը՝ Նատալյա Ռոտենբերգին:
Արմեն Բադալյանը, սակայն, սա անլուրջ է համարում.

«Հայաստանում հարյուր հատ կուսակցություն կա, որոնց 90 %-ը մահացած քաղաքական ուժեր են, գրեթե ամեն օր մարդ-կուսակցությունները մամուլի ասուլիսներում նման հայտարարություններ են անում, բայց լուրջ չի դրանք քննարկելը, Հայաստանում կան մի քանի քաղաքական ուժեր՝ ՔՊ, « Հայաստան» դաշինք, «Հանրապետական» կուսակցություն, «Հայրենիք» կուսակցություն, ԲՀԿ, «Հանրապետություն» կուսակցություն, այս վեց կուսակցություններից բացի այլ կուսակցությունների քննարկելն անիմաստ է»,-ասաց Բադալյանը:

Սկանդալային.Հրավառ նյութերի պայթյունից 40 սմ պատ չի փլուզվի. 100-500 կգ տրատիլ նյութ է օգտագործվել

AntiFake.am-ի տրամադրության տակ բացառիկ կադրեր են հայտվել «Սուրմալու» առևտրի կենտրոնում օգոստոսի 14-ին տեղի ունեցած աղետալի պայթյունից։ Տեսանյութը փաստում է, որ առևտրի կենտրոնում պայթյունը տեղի է ունեցել շինության ներքևի հատվածում։

ԶԼՄ-ներն արդեն իսկ անդրադարձել են թեմային, թե առևտրի կենտրոնի որ հատվածներում են մեծաքանակ հրավառ նյութեր եղել։ Ըստ այդմ, նշվում է, որ հրավառ նյութերի պահեստ է եղել պայթած շինության վերին հարկերում։ Մինչդեռ, ինչպես երևում է տեսանյութում, պայթյունի օջախը շինության ստորին հարկերն են։ Առևտրի կենտրոնի պայթած շինության վերին հարկերում հրավառ նյութեր ունեցող տնտեսվարողներն էլ իրենց հերթին նշում են, որ այնքան մեծ քանակությամբ հրավառ նյութեր առկա չեն եղել, որոնք կարող էին նման ողբերգության հանգեցնել։ Ավելին մասնագետները նշում են, որ եթե անգամ մի քանի տոննա ավել հրավառ նյութեր լինեին շենքում, նման հզորության պայթյունի չէին կարող հանգեցնել, իսկ թե պայթյունն ինչ ուժգնությամբ է եղել և ինչ հետևանքների է հանգեցրել, տեսել են բոլորը։
 
Նշենք նաև, որ դեպքի վերաբերյալ որևէ պաշտոնական հասկանալի մեկնաբանություն դեռևս չի տրվել, բայց իշխանությունները համառորեն հերքում են ահաբեկչության վարկածը, իսկ բարձրագույն իշխանության կրող թիվ մեկ անձն իր հրապարակային հայտարարությամբ պնդել է, որ «տեսագրություններից ակնհայտ է դառնում, որ ահաբեկչական որևէ գործողության տրամաբանությունը բացառվում է, որովհետև տեսնում ենք, որ ծուխ կա, փախչող մարդիկ կան, որից հետո տեղի է ունեցել պայթյուն»։

 
Ինչպես նախկինում տեղի ունեցած այլ աղմկահարույց դեպքերի պարագայում, այս պարագայում ևս ՀՀ իշխանություններն իրենց հապշտապ եզրակացություններով և ոչ պրոֆեսիոնալ պահվածքով փակուղի են մտցրել գործի պրոֆեսիոնալ հետաքննության հեռանկարը: Իսկ թե իրականում ինչպե՞ս է տեղի ունեցել պայթյունը՝ տեխնածին է եղել, թե ոչ, պարզ կլինի միայն այն պարագայում, երբ հետաքննությունն իրականացնող մարմինը զերծ կլինի կողմնակի ազդեցություններից և գուշակությունների փոխարեն կհենվի առկա փաստական հանգամանքների վրա:

Հայաստանի Հանրապետության կողմից Արցախի Հանրապետության մի շարք բնակավայրերի քաղաքացիական բնակչության իրավունքների պաշտպանության համար Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան (ՄԻԵԴ) ներկայացված միջանկյալ միջոց կիրառելու մասին պահանջի հիման վրա սույն թվականի օգոստոսի 19-ին ՄԻԵԴ-ը վերահաստատել է 2020 թվականի սեպտեմբերի 29-ին կիրառված եւ նույն թվականի նոյեմբերի 3-ին առավել ընդլայնված միջանկյալ միջոցը՝ նշելով, որ այն շարունակում է ուժի մեջ մնալ: Այս մասին հայտնում է Միջազգային իրավական հարցերով ՀՀ ներկայացուցչի գրասենյակը։

«ՄԻԵԴ-ը կողմերին հրավիրել է ձեռնպահ մնալ այնպիսի գործողություններից, որոնք կարող են հանգեցնել քաղաքացիական բնակչության Կոնվենցիայով պաշտպանվող իրավունքների խախտմանը, այդ թվում նրանց՝ Կոնվենցիայի 2-րդ, 3-րդ եւ 8-րդ հոդվածներով պաշտպանվող իրավունքները վտանգի տակ դնելուց:

ՄԻԵԴ-ը նաեւ արձանագրել է, որ ՀՀ կառավարության վկայակոչած իրադարձությունների, այն է՝ խաղաղ բնակավայրերի ուղղությամբ իրականացվող զինված հարձակումներ, Բերձոր եւ Աղավնո համայնքների բնակչության տեղահանման սպառնալիքներ, նկատմամբ կիրառելի է 2020 թվականի սեպտեմբերի 29-ի կայացված եւ մինչ օրս ուժի մեջ գտնվող որոշումը»,-նշվում է հայտարարության մեջ:

Հայաստանի Հանրապետության ազգային հերոս Կարեն Դեմիրճյանի այրու՝ Ռիմա Դեմիրճյանի մահից շուրջ 1 տարի անց ոստիկանությունն առաջարկում է դադարեցնել Դեմիրճյանի այրու համար նախատեսված ծառայողական ավտոմեքենայի տրամադրումն ու նրա բնակարանի պահպանությունը։

ՀՀ ոստիկանության մշակած՝ կառավարության որոշման նախագիծն այսօր տեղադրվել է Իրավական ակտերի հրապարակման միասնական հարթակում՝ հանրային քննարկման։

Որոշման անհրաժեշտությունը ոստիկանությունը հիմնավորում է Ռիմա Դեմիրճյանի մահվան հանգամանքով։

Կարեն Դեմիրճյանի այրուն ծառայողական ավտոմեքենայով ապահովելու ու նրա բնակարանի նկատմամբ պետական պահպանություն իրականացնելու որոշումն ընդունվել է 2000 թվականի մարտի 31-ին` Կարեն Դեմիրճյանի հիշատակը հավերժացնելու մասին ՀՀ նախագահի` 1999թ-ի հրամանագրով նախատեսված միջոցառումների շրջանակում։

Կարեն Դեմիրճյանի այրին` Ռիմա Դեմիրճյանը, մահացել է 2021 թվականի դեկտեմբերի 21-ին։ Եւ այս ընթացքում, դատելով ոստիկանության մշակած փաստաթղթից, ծառայողական մեքենան շարունակել է կցված մնալ։

ՀՀ-ում ՌԴ դեսպանատան գործերի ժամանակավոր հավատարմատարի և ՀՀ ԱԳՆ ղեկավարության միջև կառուցողական զրույց է տեղի ունեցել, ինչի մասին ամենշաբաթյա ճեպազրույցում հայտնել է ՌԴ ԱԳՆ տեղեկատվության և մամուլի վարչության փոխտնօրեն Իվան Նեչաևը՝ պատասխանելով NEWS.ru-ի հարցին։ 

Նրա խոսքով՝ Մոսկվան ակնկալում է, որ Երևանը կպատասխանի ՌԴ դեսպանատան նոտային, որը հղվել է այն բանից հետո, երբ տեղական տեղեկատվական տարածքում սկսել են շրջանառվել լուրեր առ այն, որ ռուսական կառույցները ներգրավված են եղել այս տարվա օգոստոսի 14-ի «Սուրմալու» առևտրի կենտրոնի տարածքում տեղի ունեցած ողբերգությանը։

«Մենք պատրաստ ենք հաստատել նոտայի ուղարկումը Հայաստանի ԱԳՆ։ Որպես հաջորդիվ՝ այսօր կառուցողական զրույց է տեղի ունեցել Ռուսաստանի գործերի ժամանակավոր հավատարմատարի և ՀՀ ԱԳՆ ղեկավարության միջև։ Մենք սպասում ենք պատասխանի»,- ասել է Նեչաևը։

Հիշեցնենք, որ երեկ ՀՀ-ում ՌԴ դեսպանատունը նոտա է հղել ՀՀ ԱԳՆ-ին՝ օգոստոսի 14-ին «Սուրմալու» առևտրի կենտրոնում տեղի ունեցած ողբերգական պայթյունի համատեքստում մամուլում ռուսական կառույցների հասցեին հնչած մեղադրանքների առնչությամբ:

«Վրդովված ենք տեղական տեղեկատվական տարածքում շրջանառվող ցինիկ նյութերից, որոնք հայհոյախառն ու կեղծ մեղադրանքներ են պարունակում ռուսական կառույցների հասցեին՝ այս տարվա օգոստոսի 14-ի «Սուրմալու» առևտրի կենտրոնի տարածքում տեղի ունեցած ողբերգությանը ներգրավվածության համար։

Մենք սա համարում ենք ուղղակի սադրանք այն քաղաքական ուժերի կողմից, որոնք կանգնած են նման ակնարկների հետևում, որոնց նպատակն է խաթարել ռուս-հայկական դաշնակցային հարաբերությունները։ Մենք Հայաստանի իշխանություններից ակնկալում ենք քայլեր՝ ուղղված նման անբարյացակամ դրսևորումները ճնշելուն, ներառյալ անհրաժեշտ հանրային մեկնաբանությունները։

Համապատասխան նոտան դեսպանատան կողմից ուղարկվել է ՀՀ արտաքին գործերի նախարարություն։

Նշենք, որ ռուսական կողմը՝ ի դեմս Ռուս-հայկական մարդասիրական արձագանքման կենտրոնի, առաջին իսկ րոպեներից ներգրավվել է ողբերգության հետևանքների վերացման աշխատանքներին», — ասվում էր ՌԴ դեսպանատան ֆեյսբուքյան հաղորդագրության մեջ։

Ավինյանը հիմար չէ, որ գնար համազգային ողբերգության էպիկենտրոն և հայտարարեր իր՝ ՔՊ քաղաքապետի թեկնածու լինելու մասին։ Այս մասին իր ֆեյսբուքյան էջում գրառում է կատարել ԱԺ նախկին պատգամավոր Արթուր Ղազինյանը։

Ավինյանը հիմար չէ, որ գնար համազգային ողբերգության էպիկենտրոն և հայտարարեր իր՝ ՔՊ քաղաքապետի թեկնածու լինելու մասին: Հատկապես որ Երևանի ավագանու ընտրությունները պետք է տեղի ունենան 2023թ. սեպտեմբերին, իսկ արտահերթ ընտրությունների թեման փակվել էր դեռ ամիսներ առաջ:

Նույնիսկ միջակ ուղեղի և ինտելեկտի տեր անձնավորությունը կհասկանար, որ դա քաղաքական, բարոյական և պարզապես մարդկային առումով զազրելի է և անթույլատրելի:

Դա հավասարազոր է քաղաքական մահվան, քանի որ այս դրվագը նրա քաղաքական կենսագրության մեջ երբեք չի մոռացվելու և ցանկացած առիթի դեպքում նրան երեսով են տալու տասնյակ մահերի, աղետի և ողբերգության ֆոնին քաղաքական փիառ անելու այս քայլը:

Ի՞նչը, կամ ո՞վ է ստիպել նրան գնալ այդ քայլին, ի՞նչ ներքին կոնֆլիկտներ կան ՔՊ-ում և ի՞նչ մեգա շահեր են բախվել Սուրմալու առևտրի կենտրոնի պայթյունի կրակի ու ծխի ներքո:

Այս հարցերի պատասխանները շատ խորն են թաղված, իսկ արմատները հասնում են մինչև 2018թ. իշխանազավթման իրադարձություններ . . .

Արտակարգ իրավիճակների նախարարության և ոստիկանության կինոլոգիական ու սակրավորական խմբերի՝ Կարեն Դեմիրճյանի անվան Երևանի մետրոպոլիտենի 10 կայարանում, իրականացրած տեղազննման աշխատանքների արդյունքում, պայթուցիկ սարքավորումներ չէին հայտնաբերվել։

168.am-ը Կարեն Դեմիրճյանի անվան Երևանի մետրոպոլիտենի մամուլի խոսնակ Տաթև Խաչատրյանից հետաքրքրվել է՝ արդյոք տնօրինությունը մտածո՞ւմ է մետաղորսիչ կամ այլ սարքավորումների ձեռքբերման կամ տեղադրման մասին, որպեսզի ամեն օր նման իրավիճակ չստեղծվի:

«Երևանի Մետրոպոլիտենի պահպանության բաժինը հիմա իրականացնում է ուժեղացված հսկողություն, ու ոստիկանները մետաղորսիչ սարքերի օգնությամբ ստուգում են ուղևորների խոշորածավալ կամ կասկածելի թվացող իրերը: Շրջում են նաև Մետրոպոլիտենի կայարաններում. ստուգում են բոլոր ուղևորներին՝ վճարման համակարգի մոտից սկսած»,- նշել է Տաթև Խաչատրյանը:

Հարցին՝ այլ սարքավորումներ ձեռք բերելու, հսկողությունն է՛լ ավելի խստացնելու առումով Մետրոպոլիտենը դիմելո՞ւ է Կառավարությանը, Քաղաքապետարանին, մամուլի խոսնակը պատասխանել է, որ այս պահին հստակ որևէ բան չի կարող ասել:

«Միայն կարող եմ ասել, որ պահպանությունը հիմա ուժեղացված ծառայության է անցել, ոստիկանները շրջում են բոլոր կայարաններում»,- եզրափակել է Տաթև Խաչատրյանը:

«Սուրմալու» տոնավաճառում տեղի ունեցած առերևույթ դժբախտ պատահարի կապակցությամբ նախաձեռնված քրեական վարույթն իրականացնող գործընկերներիս մի խորհուրդ՝ արդյունավետ նախաքննության ապահովման նպատակով անհապաղ պետք է լուծել դյուրավառ նյութերի փաստացի ներկրումն ու պահպանումն իրականացրած անձի (կազմակերպության ղեկավարի) քրեական հետապնդման և խափանման միջոցի հարցը։ Այս մասին ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է փաստաբան, նախկին դատախազ Րաֆֆի Ասլանյանը։

«Նույնիսկ բաց երկնքի տակ առկա ապացույցները լիարժեք բավարար են նշված դատավարական գործողությունների համար, հետո՝ ամիսներով կամ տարիներով փորձագիտական եզրակացություններին սպասելով՝ չփորձեք ուշացած արդարադատության մեղքը բարդել այլոց վրա։ Շատ լավ եք հասկանում, թե ինչ եմ ասում …. այդպիսի քանակությամբ դյուրավառ, հրավտանգ նյութերի՝ նման պայմաններում պահպանումը հնարավոր չէր առանց պաշտոնական լծակների օգտագործման»,- գրել է Ասլանյանը։