ՀՀ ԱԳՆ մամուլի խոսնակ Անի Բադալյանը «Լուրերին» մեկնաբանել է Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի հայտարարությանը, թե ցանկության դեպքում Ղազախստանը եւ հետխորհրդային մյուս հանրապետությունները կարող են միանալ Միութենական պետությանը:

«Այդ հարցին անդրադարձ է կատարվել ՀՀ վարչապետի կողմից 2023 թ. հունվարին, եւ Հայաստանի օրակարգում նման հարց չկա»,- ասել է Բադալյանը։

Հիշեցնենք, որ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը 2023 թ. հունվարի 10-ին հրավիրված ասուլիսի ընթացքում նշել էր, որ Ռուսաստանի կողմից Միութենական պետության կազմ մտնելու որեւէ պաշտոնական առաջարկ Հայաստանը  չի ստացել։

Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն оրեր առաջ ասել էր, որ եթե «ինչ-որ մեկն անհանգստացած է միջուկային զենքի հարցով», պետք է անդամակցի Ռուսաստանի եւ Բելառուսի դաշինքին, եւ «բոլորը միջուկային զենք կունենան»:

Հայաստանի նկատմամբ վարվող Թուրքիայի նախապայմանային քաղաքականությունը պայմանավորված չի եղել ու չի լինելու այդ երկրի ներքաղաքական վիճակով։ Հետևաբար, անկախ նրանից, թե ով կլինի այնտեղ նախագահ, մեր հարցում այդ երկրի դիրքորոշումն ու քաղաքականությունը չի փոխվելու։ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում նման տեսակետ հնչեցրեց թուրքագետ Մուշեղ Խուդավերդյանը։

«ՀՀ-ի հետ հարաբերություններ հաստատելու համար հստակ նախապայմաններ է առաջ քաշել Թուրքիան։ Հայաստան-Թուրքիա, Հայաստան-Ադրբեջան հարաբերությունները կկարգավորվեն միայն այն դեպքում, երբ Հայաստանը բավարարի առաջ քաշված նախապայմանները, իսկ կարևորագույն նախապայմանն Արցախն Ադրբեջանի մաս ճանաչելն է։ Այդ նախապայմանները նոր չեն, դա մշակված պետական ծրագիր է, որը չի փոփոխվել Թուրքիայի որևէ իշխանության օրոք»,-ասաց թուրքագետը։

Խուդավերդյանի խոսքով՝ թուրքական նախապայմանները միաժամանակ արևմտյան նախապայմաններ են, և եթե արտաքին քաղաքականության մեջ որոշակի վերաձևումներ կարող են լինել՝ կախված նրանից, թե ով կլինի հետագայում Թուրքիայի ղեկավարը, ապա Հայաստանի հետ հարաբերություններում դրված կարմիր գիծը՝ նախապայմանները, որևէ դեպքում չի փոփոխվելու։

Անդրադառնալով Էրդողանի՝ Մեծ Թուրան ստեղծելու ցանկությանը՝ Խուդավերդյանը նկատում է՝ որքան էլ Թուրքիայի ազգայնամոլ շրջանակները դա ցանկանան, այնուամենայնիվ, այն իրատեսական չի։

«Թուրքիայում կան ուժեր,որոնք Մեծ Թուրանի գաղափարն են բարձրացնում, բայց այդ գաղափարախոսությունը, ըստ իս, կենսունակ չէ, քանի որ երբ ԽՍՀՄ-ը փլուզվեց, Թուրքիան ցանկանում էր միավորել թյուրքալեզու երկրներին, բայց այդ երկրները չցանկացան կորցնել իրենց անկախությունը։ Բացի այն, դրա համար բավարար տնտեսական ներուժ չունի այդ երկիրը։ Այն, ինչ արտահայտում են ազգայնամոլական շրջանակները, միշտ չէ պետական քաղաքականություն է դառնում։ Էրդողանն, այո, Մեծ Թուրանի ջատագով «Գորշ գայլերի» հետ սերտ կապեր ունի, դաշինք է կազմել նրանց հետ ու ինքն էլ այդ գաղափարի կրողն է, բայց չեմ կարծում, թե Մեծ Թուրան կկարողանան ստեղծել»,-ասաց Խուդավերդյանը։

Թուրքիայի ներքաղաքական կյանքում զարգացումների հավանականությունը, ըստ մեր զրուցակցի, մեծ է, քանի որ պայքարը շարունակվում է․ շատ բան կախված կլինի Էրդողանի գլխավոր մրցակից Քըլըչդարօղլուի հետագա քայլերից։ Թուրքագետը նկատում է՝ լրիվ կանխատեսելի էր, որ Էրդողանը կիրառելու է վարչական լծակները, ընտրակեղծարարությունների է դիմելու, բայց Քըլըչդարօղլուի հնարավորությունները նույնպես մեծ էին ՝ հատկապես, եթե հաշվի ենք առնում ընտրություններից առաջ անցկացված հարցումները, որոնց համաձայն՝ առաջատարն ընդդիմադիր թեկնածուն էր։

«Թեկուզ Էրդողանը վերընտրվել է, դա դեռ չի նշանակում, թե պայքարն ավարտված է։ Չմոռանանք, որ Թուրքիայի պատմության մեջ արդեն երկու հետընտրական հեղափոխություն է եղել, և բանակը տապալել, պատժել է տվյալ պահին իշխանության գլուխ գտնվողին՝ այն բանի համար, որ փորձել է խորացնել ռուսների հետ կապերը»,-նշեց Խուդավերդյանը և հավելեց, որ որ թեկուզ ռուսական հատուկ ծառայություններին հաջողվել է պահել Էրդողանին աթոռի վրա, բայց վերջինս հեղինակազրկված ու վատառողջ քաղաքական գործիչ է։ Այստեղից հետևություն կարելի է անել, որ ժամանակն ի վնաս Էրդողանի է աշխատում։

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևն Արցախի՝ ներկայում Բաքվի օկուպացիայի ներքո գտնվող Քաշաթաղի շրջան (Լաչին) կատարայցի այցի ժամանակ  ասել է, որ Արցախի բնակչությունը «պետք է ենթարկվի Ադրբեջանի օրենքներին» (չակերտները՝ Tert.am):

«Ձեր գիրքը փակված է, «Միացում»-ի գիրքը փակված է, անջատողականության վերջը եկել է, անկախության երազանքները, ինչպես կարգավիճակը, ի չիք են դարձել», — ասել է Ալիևը:

Նրա խոսքով՝ արցախահայության համար մնացած «միակ ճանապարհը» (չակերտները՝ Tert.am) «Ադրբեջանի օրենքներին ենթարկվելն է, Ադրբեջանի հավատարիմ, նորմալ քաղաքացի դառնալը, «պետական ատրիբուտները» աղբարկղը նետելը և խորհրդարանը ցրելը» (չակերտները՝ Tert.am)։

«Մենք հավատում ենք, որ իրենք կհասկանան, կգան ու քայլ կանեն, որ ապրեն Ադրբեջանի դրոշի տակ։ Մենք սպասում ենք սրան։ Ուստի մենք այլ քայլ չենք անում, և կարծում եմ, որ վերջին երկուսուկես տարիների ընթացքում տեղի ունեցած իրադարձությունները պետք է արթնացնեն նրանց, արթնացնեն երազանքներից»,- ասել է Ալիևը:

Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանն ստորագրել է հրամանագրեր ռազմական դրության պայմաններում կիրառվող լրացուցիչ սահմանափակումների մասին: Այս մասին տեղեկացնում են Արցախի նախագահի աշխատակազմից։

«Հարությունյանի հրամանագրով` արգելվում են բոլոր տեսակի հավաքները, բացառությամբ Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքի իրացման նպատակով, ինչպես նաև Արցախի Հանրապետության տոների և հիշատակի օրերին կազմակերպվող հավաքների, որոնք կարող են կազմակերպվել միայն Արցախի Հանրապետության կառավարության թույլտվության դեպքում:

Հարությունյանի մեկ այլ հրամանագրով՝ սահմանափակվում է կարծիքի արտահայտման ազատությունը, արգելվում են տեղեկատվության որևէ միջոցով Արցախի Հանրապետության պաշտպանունակության, անվտանգության, տարածքային ամբողջականության, ինքնիշխանության, սահմանադրական կամ հասարակական կարգի, տնտեսության բնականոն զարգացման վերաբերյալ տեղեկություններ փնտրելը, ստանալը և տարածելը, այդ թվում՝ դրանց դեմ ուղղված քարոզչությունը»,- ասվում է հաղորդագրությունում:

Իրանն ու Հայաստանն Արաքս-Մեղրի համատեղ ազատ տնտեսական գոտի կստեղծեն, հայտնում է Fars-ը։

Իրանի Ազատ առևտրի, արդյունաբերական և հատուկ տնտեսական գոտիների գերագույն խորհրդի քարտուղարության ֆինանսական կազմակերպությունների հետ աշխատանքը համակարգող բաժնի ղեկավար Զոհրե Բահրեբարն ասել է, որ ԱՏԳ-ն ներառելու է Արաքս ազատ առևտրաարդյունաբերական գոտին՝ Արևելյան Ադրբեջան նահանգում ու Մեղրի քաղաքում։ 

Ազատ տնտեսական գոտու կարևորությունը, ըստ պաշտոնյայի, այն է, որ այն գտնվում է «Արևելք-Արևմուտք» միջանցքի գոտում։

Մենք ներկայումս դիտարկում ենք գետնի վրա տիրող իրավիճակը՝ որպես միջնորդական գործառույթներ, որոնք ունի մեր երկիրը։ Այս մասին մայիսի 24-ին ամենշաբաթյա ճեպազրույցում հայտարարել է ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան։

Նա նման հայտարարություն է արել՝ պատասխանելով հետևյալ հարցին. «Հայաստանի պաշտոնյաները բազմիցս Ղարաբաղում ստեղծված իրավիճակի հետ կապված քննադատել են Ռուսաստանի Դաշնությանը և ՀԱՊԿ-ին ։ Դատելով հայտարարություններից ու գործողություններից՝ Երևանը հակված է ընդլայնել համագործակցությունը Արևմուտքի հետ և նվազեցնել համագործակցությունը Ռուսաստանի Դաշնության և ՀԱՊԿ-ի հետ։ Ռուսաստանի Դաշնությունը դիտարկու՞մ է մի սցենար, որով իրեն կխնդրեն լքել Հայաստանի ռազմաբազան։

«Օգտագործում ենք բոլոր գործիքները՝ թե՛ տեղում, թե՛ քաղաքական առումով՝ իրավիճակը հանդարտեցնելու համար, բանակցություններ են ընթանում բոլոր մակարդակներով, Մոսկվայում կայացել են Ռուսաստանի Դաշնության, Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարների հանդիպումները։

Այս շփումները շարունակվում են բոլոր մակարդակներում մեր կոնկրետ աշխատանքի առարկան է՝ մի շարք ոլորտներում և գերատեսչություններում  … Նույնը կարելի է ասել ՀԱՊԿ-ի մասին, այս կազմակերպությունն ունի իր խոսնակները, մենք այդ համաձայնագրի մասնակից ենք։ Եվ ես ինձ միայն թույլ կտամ ասել, որ այս կազմակերպության գործունեությունը համարում եմ բարձր արդյունավետ և հենց այս առումով իրեն դրսևորած։ Յուրաքանչյուր երկիր ունի իր իրավունքները, գնահատելու հնարավորությունները, մենք այն գնահատում ենք այսպես»,- ասել է Զախարովան։

Զախարովան նաև անդրադարձավ Նիկոլ Փաշինյանի այն հայտարարությանը, թե ՀԱՊԿ-ը դուրս է եկել կամ լքում է Հայաստանը

«Ես տեխնիկապես չեմ հասկանում, թե ինչպես են այդ ամենն այնտեղ պատկերացվում, և մենք բազմիցս խոսել ենք այդ մասին։ Եթե սա խոսք է ՀԱՊԿ-ից Հայաստանի դուրս գալու դիրքորոշման լոբբինգի նպատակով, ապա ինձ թվում է, որ, այնուամենայնիվ, պետք է հասկանալ խոսքերի մանիպուլյացիայի ողջ վտանգը։ Ինչպե՞ս կարող է ՀԱՊԿ-ը հեռանալ Հայաստանից, հը… Հերթական անգամ այս մասին արդեն խոսում ենք։ Նույնիսկ պարզ չէ, թե ինչի մասին է խոսքը», — ասել է Զախարովան:
 

Հուլիսի 1-ից քաղաքներում և 1000-ից ավելի բնակիչ ունեցող բնակավայրերում ընտանեկան, սոցիալական նպաստը և հրատապ օգնությունը կվճարվի բացառապես անկանխիկ եղանակով։ Միայն 75 տարին լրացած, ինչպես նաև 1-ին կամ 2-րդ խմբի հաշմանդամություն ունեցող անձինք, իրենց ցանկությամբ, նպաստը կարող են շարունակել ստանալ կանխիկ եղանակով՝ Հայփոստի միջոցով։  

Հայտնում են Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունից

Այն ընտանիքները, որոնք մինչև հունիսի 30-ը դիմում չեն ներկայացնի վճարման եղանակը փոխելու համար, նպաստի տրամադրումը ծրագրային գործիքի կիրառմամբ կդառնա անկանխիկ, իսկ բանկը կընտրվի պատահականության սկզբունքով (հաշվի առնելով տվյալ բնակավայրում նպաստն անկանխիկ ստացող ընտանիքների համամասնությունները՝ ըստ վճարող բանկերի):  

Այսպիսով, քաղաքներում և 1000-ից ավելի բնակիչ ունեցող բնակավայրերում նպաստ ստացող ընտանիքների չափահաս անդամներից որևէ մեկը մինչև հունիսի 30-ը պետք է դիմի Միասնական սոցիալական ծառայության իր բնակության վայրն սպասարկող տարածքային կենտրոն և ներկայացնի վճարման եղանակի փոփոխության դիմում՝ հետագայում համակարգի կողմից ընտրված բանկի մասին տեղեկանալու համար առաջացող հերթերից խուսափելու համար։

Ալիեւի հետ պայմանավորվածություններ ունեն և այդ պայմանավորվածությունների մեջ է մտնում հայտարարությունը, իբրև թե Ալիևը մեզ հաղթել է և Արցախը Ադրբեջանի մաս է դարձել: «Փաստինֆոյի» եթերում ասել է «Երկիր Ծիրանի» կուսակցության նախագահ Զարուհի Փոստանջյանը:

«Բայց իրականում, ո՛չ Արցախն է պարտվել, ո՛չ Ալիևն է հաղթել, ո՛չ էլ կլինի խաղաղության պայմանագիր: Ակնհայտ է, որ այդ կեղծ միավոր Ադրբեջանը ինքը խնդիր ունի ապրելու, և դեռ պետք է գոյատևի: Կեղծ հիմքով ստեղծված պետությունը չի կարող գոյատևել և վերջին ճիգերն է անում: Այս բոլոր իրադարձությունները տանելու են նրան, որ Նիկոլը վերջիվերջո փախնելու է և դրա հետ զուգահեռ մենք պետք է ունենանք մեր օրակարգը»,- նշեց Զ. Փոստանջյանը:

Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության ճանաչման մասով բանախոսը նշեց, որ ՀՀ վարչապետը խայծը գցում է անկլավների վերաբերյալ, բայց «բայց» է ասում, որովհետև կա նաև Արծվաշենի հարցը: Իրականում ամբողջ պատրաստությունը գնում է նրա համար, որ տարածաշրջանում մեծ ռեգիոնալ պատերազմ սկսվի: Եթե անկլավի հարց է լինհում, ուրեմն Արծվաշենը փակում է այդ բոլոր վեց անկլավները, որը նախատեսված է իր հայտարարությամբ:

Անդրադառնալով զոհված զինծառայողների բողոքի ակցիային և Գայանե Հակոբյանի կալանավորմանը, Զ. Փոստանջյանը նշեց, որ այդ անձը, որը գնացել և ցուցմունք է տվել՝ հանդիսանում է պետական պաշտպանության օբյեկտ: «Այստեղ կա երկու վարկած՝ կա՛մ իր նմանակն է եղել՝ գնացել շփում է ունեցել, նստել է այդ մեքենան, հետո մեքենայից թռել է և այդ պատճառով հատուկ պաշտպանություն կատարող անձինք նրան չեն պաշտպանել, կա՛մ նախապես պայմանավորված էր այդ սադրանքը: Իսկ որտե՞ղ են նրան պաշտպանող անձանց ցուցմունքները: Դեկտեմբերի 31-ին օրենքի մեջ փոփոխություն է մտցվել, ըստ որի վարչապետի և ընտանիքի լիարժեք պաշտպանությունը կարող է տեղի ունենալ նաև այն ժամանակ, երբ վարչապետը շուրջ 20 օր բացակայի երկրից: Այսինքն, սա հավանաբար ընդունվել է Նիկոլի ապագա փախուստը կազմակերպելու համար»,- նշեց Զ. Փոստանջյանը:

Մանրամասները՝ տեսանյութում:

Նիկոլ Փաշինյանի ասուլիսից հետո իրավապահ մարմինները ևս մեկ ցուցում ստացան։ Վճռական ասաց, որ բողոքը հետ չեն վերցնի, ասաց, որ տեսանյութեր չեն նայել, որդու հետ է խոսել և սա լրիվ բավարար է պատկերացում կազմելու  տեղի ունեցածի մասին։ Այս մասին Facebook-ի իր էջում գրել է իրավապաշտպան Ժաննա Ալեքսանյանը:

Նա նաեւ նշել է. «Խոսքն այնքան ուղիղ է, որ գլխավոր դատախազն այլ բան չի կարող հասկանալ, քան այն, որ զոհված զինծառայողի մայրը պետք է մնա կալանքի տակ։ Նիկոլ Փաշինյանն  առևանգման մեղադրանքը կարդալիս անգամ  նախատեսվող պատժաչափը ընթերցեց՝ 4-8 տարի ազատազրկում։

Սա էլ դատարանի համար, գիտեք Մնացական Մարտիրոսյանն էլ իր տեղում է։ Այս օրերին առևանգում բառը գործածվում է անկաշկանդ, որպես վերջնական իրողություն, կարծես ապացույցների կարիքն էլ չկա։

Սակայն հմուտ իրավաբաններն ասում են, որ այս միջադեպում առևանգման հանցակազմն իսպառ բացակայում է, այն որպես մեղադրանք կյանք չի կարող ունենալ»։

Հիշեցնենք, որ Արցախյան երրորդ պատերազմում զոհված զինծառայողների հարազատները, նրանց աջակցող քաղաքացիները մայիսի 20-ից անժամկետ նստացույց են անում կառավարության շենքի մոտ՝ պահանջելով ազատ արձակել զոհված զինծառայող Ժորա Մարտիրոսյանի մորը՝ Գայանե Մարտիրոսյանին, ով կալանավորվել է մեկ ամսով Աշոտ Փաշինյանի «առևանգման գործով»։

24News-ը գրում է.

«Եկեղեցին կուսակցություն կստեղծի, թե ոչ, մեր գիտենալիքն է, Նիկոլ Փաշինյանը մեր խորհրդականների մեջ չէ, որ խորհուրդներ տա՝ ինչ անենք։ Մենք ինչ անում ենք, ազնիվ ու անթաքույց ենք անում, չենք կեղծում ու խաբում: Այս մասին 24News-ի հետ զրույցում նշեց Հայ Առաքելական եկեղեցու Շիրակի թեմի առաջնորդ Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանը՝ 24News-ի խնդրանքով մեկնաբանելով Նիկոլ Փաշինյանի այն հայտարարությունը, թե եթե եկեղեցին ուզում է զբաղվել քաղաքականությամբ, թող կուսակցություն ստեղծի, ինչն ավելի ազնիվ կլինի ընտրողների առաջ։

«Դա էր պակաս մնացել, որ իշխանությունը որոշեր՝ որն է ավելի ազնիվ»,-նկատեց նա։

Սրբազանը նաև արձագանքեց Փաշինյանի այն դիտարկմանը, թե վտանգավոր է, որ եկեղեցին ու պետությունը միախառնվում են՝ հավելելով, թե արդեն 1700 տարի է՝ եկեղեցին միախառնվելու ցանկություն չունի և չի ունենա, բայց պետական առուն միշտ պետք է ոռոգվի հոգևոր ջրերով, որպեսզի կոյուղու չվերածվի։

«Երբ պետական առուն պարբերաբար հոգևոր առվով չի ոռոգվում, վերածվում է կոյուղու, եթե ցանկություն ունեն կոյուղու վերածվելու, թող վերածվեն, իրենց խնդիրն է: Դրանք տարբեր գետեր չեն, պետք է միմյանց հետ շփվեն ու խառնվեն, որ զուլալվեն ու շարունակեն իրենց ընթացքը, ինչպես հոգին ու մարմինը: Ի՞նչ է՝ երկրի համար չպե՞տք է մտահոգվենք, երբ տեսնում ենք սպառնալիք մեր երկրի, պետության ու ժողովրդի հանդեպ, պետք է լու՞ռ մնանք, ասենք՝ քաղաքականությանը չենք խառնվո՞ւմ: Եթե եկեղեցին սպանալիք է տեսնում, պետք է բարձրաձայնի, պետությունը ականջալուր կլինի, թե ոչ՝ իր հարցն է, եկեղեցին չի կարող լռել, երբ սպառնալիք կա պետականության հանդեպ: Ի՞նչ է, լռենք, ասենք՝ մեր գործը չէ Արցախը կհայաթափվի, թե ոչ, դա քաղաքական հարց է: Ասենք՝ դե կթողնենք Արցախը այնպես, ինչպես Ծիծեռնավանքը, Հադրութի, Շուշիի եկեղեցիները, դե պետությունը որոշել է Արցախը հանձնել: Ավելի ազնի՞վ ու ճիշտ կլինենք, որ ասենք՝ մեզ չի հետաքրքրում Արցախը: Մենք ավելի մտահոգ ենք այս պետության համար, քան իրենք , վաղը, երբ իշխանության չլինեն, արտագաղթելու են, գնան, իրենց համար սա հայրենիք չէ, իրենք ընդամենը այստեղի բնակիչ են»,-ավելացրեց Աջապահյանը»: