Ռուս զինվորականները Տավուշի Ոսկեպարում են։  Տեղեկությունը  հայտնեցին Ոսկեպարի բնակիչները՝ նշելով, որ ռուս զինվորականները տեղակայվում են բնակավայրում՝ մայրուղու մոտ։ երեկարդեն երկու ռուսական դրոշ են տեղադրել։ 

Նշված մայրուղին միջպետական ճանապարհի մի հատված է ու  տանում է նաև դեպի Վրաստան։

«Դրոշները տեղակայել են տրասին կպած։ Երկու դրոշ են դրել։ Նոր են եկել՝ երկու ժամ առաջ, դրոշները դնում են, եթե եկել են ուրեմն կմնան։ Գուցե սահմանազատման աշխատանքների համար են եկել»,- հայտնեց Ոսկեպարի բնակիչը։

«Փաստինֆո»-ի տրամադրության տակ են նաև կադրերը, որտեղ հենց ճանապարհին կայանված են  ռուսական զորամասին պատկանող «Կամազ» և «Ուրալ» մեքենաները՝  ռուսական դրոշներով։

Ոսկեպարի վարչական ղեկավար Սերոբ Մախսուդյանը հրաժարվեց «Փաստինֆո»-ին մեկնաբանել տեղեկությունները՝ խնդրելով դիմել ՀՀ Պաշտպանության նախարարություն։ Գերատեսչությունից մեր զանգերը մնացել են անպատասխան։

Տավուշի մարզպետ Հայկ Ղալումանն այսօր լրատվամիջոցներից մեկին հայտնել է, որ ռուս զինծառայողները սահմանագծի հետ կապված մոնիթորինգ են իրականացնում։

Սյունիքի մարզի Կապան համայնքի Ճակատեն գյուղի վարչական տարածքում՝ անմիջապես գյուղից մոտ 1 կմ հեռավորության վրա գտնվող արոտավայրում, գյուղացիները արածացնելու են տարել գյուղի երկու ընտանիքին պատկանող 4 կով, որոնք 9 օր անց էլ չեն գտնվել։ Ճակատեն համայնքի ղեկավար Արա Հարությունյանը «Փաստինֆո»-ին տեղեկացրել է միջադեպի մանրամասների մասին։

«Հուլիսի 26-ի կեսօրին մարդիկ տարել են իրենց անասունները արոտի։ 20 և ավելի տարի անասունները սովոր են այնտեղ գնալ, որտեղ հիմա ադրբեջանական զորքերն են,ու այս յոթ ամիսը մարդիկ մի կերպ անասուններին պահում էին գոմում, ապա կապած տեղափոխում ուրիշ տեղ արածացնելու, որը հայկական տարածքում է։ Այդ օրը հայկական տարածքի արոտավայրում նստած՝ էդ մարդիկ եկել են տուն՝ ճաշի, գործերով, հետ են գնացել ու տեսել, որ կովերը չկա»։

Համայնքապետը հայտնում է, որ երեք օր սպասելուց հետո, երբ նկատել են, որ անասունները չեն վերադառնում՝ սկսել են որոնողական աշխատանքները։ Կենդանիներին փորձել են փնտրել տարբեր հանդամասերում, բայց՝ ապարդյուն։

«Հուլիսի 30-ից մեր սահմանից հեռադիտակով նայեցինք, արդեն թուրքի սահմանի մոտ՝ դոմիկների մոտ՝ Ճամբար գյուղում, մեր կովերը կապած էին։ Էնտեղ մեր վարչական տարածքից 600 մետր ներքև ձոր կա, կովերը իջել են ջուր խմեն, բարձրացել ու մտել են իրենց մոտ։

Կաթնատու կովեր էին, չէինք մորթում»։

Գյուղից հետևել են անասունների շարժին, սահմանապահների հետ միասին զեկուցել են ՌԴ խաղաղապահ զինծառայողներին, օգոստոսի մեկից կովերը համարվում են կորած։ Ռուսական կողմից հետաքրքրվել են՝ արդյոք ապացույցներ ունեն, որ տեսել են կենդանիներին ադրբեջանական կողմում, սակայն գյուղացիները հեռադիտակով են հետևել ու չեն ֆիքսել կենդանիների շարժը։ Կորած չորս կովերը գյուղացիները վարկով էին վերցրել։

Վարչական ղեկավարը դիմել է Կապանի մասնաճյուղի ԱԿԲԱ բանկի կառավարչին, ներկայացրել իրավիճակը, խնդրել աջակցել, սակայն աշխատակիցը վստահեցրել է, որ իրավասու չէ։ Այսօր Հարությունյանը հանդիպել է նաև մարզպետի տեղակալին։ Վարչական ղեկավարը պետք է տեղեկանք ներկայացնի, թե ում կենդանիներն են կորել, ե՞րբ են անհետացել և ոստիկանության ստորագրությամբ այն հանձնի մարզպետարան։

Հարցին՝ հնարավո՞ր է, որ ընտանիքը ֆինանսական աջակցություն ստանա, վարչական ղեկավարը նշեց, որ տեղեկություն չունի։ Սահմանապահ զորքերից հայտնել են, որ բանակցությունները չեն ավարտվել։ Վարչական ղեկավարն ասում է՝ «թուրքը մնում է թուրք»։

Եթե իրոք խաղաղության ենք ձգտում, նույն օրը պետք է վերադարձնեին անասուններին։

«Մարդը չգիտի, ամեն օր խառնված գալիս հասնում է մարզկենտրոն, ասում է ես չգիտեմ ինչ անեմ՝ վարկիս օրն է մոտեցել, չգիտեմ ոնց անեմ։ Հորթերն էլ առանց տեր են մնացել ու տենց մենակ էդ ընտանիքը չի։ Մարդիկ կով, խոզ, ոչխար են պահում, բառիս բուն իմաստով պարանով կապած շան նման տանում են, սպասում ու նորից վերադառնում տուն, բայց դա չի կարող երկար տևի։ Ամեն օր գյուղացուն համոզում ենք, որ լավ է լինելու, բայց աջակցություն է պետք, գոնե պատկան մարմինները հարցին լուծում տան, որ ես հասկանամ գյուղում մենակ չեմ»։

Ճակատենի բնակիչը, ում կենդանիները անհետացել են, մեծ ֆինանսական վնաս է կրել։ Կենդանիներին գնելու համար երեք միլիոնի վարկ էր վերցրել։ Մարումներից հետո դեռ պետք է 1 միլիոն 600 հազար դրամ։ Կովերից յուրաքանչյուրը արժե մոտ 500 հազար դրամ։

«Գյուղացին էն վիճակում է, որ ասում է գոնե տոկոսներս հեչ անեն, մայր գումարն էլ կամաց-կամաց սաղ կյանքս կփակեմ, բայց եթե այս պահը սենց աջակցենք, գյուղացին ոնց կարո՞ղ է մնալ։ Գնում են հունձի ՝ սահմանապահ զորքից պետք է մարդ կանգնի, ցորենը հնձում ենք՝ զինված մարդ պետք է կանգնի»։

Գյուղացիներն այլ ապրուստի միջոց չունեն՝ անասնապահությամբ են կարողանում գոյատևել։ Վարչական ղեկավարի խոսքով՝ հատկապես երիտասարդները պատրաստ են անգամ գյուղը լքել։ Ադրբեջանական կողմն ամրանում է, իրենք էլ անվտանգությունից ելնելով երեկոյան ժամերին չեն երթևեկում։

«Դեպքեր են լինում են, որ մարդիկ ուզում են լքեն գյուղը։ Երիտասարդ ընտանիքներ են ստեղծվել, բայց մարդիկ ոչ մի ապագա չեն տեսնում, եթե անգամ շան նման պետք է կապեն անասունին, տանեն արածացնեն, բերեն։ Գյուղացիներին խոսքով հույս տալ չի լինում, մանավանդ երբ կովը կորի, ասեն գնա նորից վարկ վերցրու»,- «Փաստինֆո»-ին ասել է վարչական ղեկավարն ու նշել, որ խառը իրավիճակ է։ Ադրբեջանցիները ճանապարհներ են կառուցում եւ գյուղի բնակչության 90 տոկոսը գիշերը ժամը 10-ից հետո ձգտում է չերթևեկել. «դեպքը մեկ անգամ է լինում։»

Ադրբեջանական կողմը գյուղի տարբեր հատվածներից հեռու է 700, 800 մետրով, իսկ որտեղ, որ կովերն անցել են՝ ճանապարհից 1.3 կմ է հեռու։ Ադրբեջանական կողմը սահմանից այն կողմ վաղուց շինարարություն է սկսել։

«Բետոնամեշոկ է գալիս, ճանապարհներ են սարքում, կատոկ է աշխատում։ Անտառներ կտրվում, նոր ստրատեգիական ճանապարհներ են գցում, իսկ մեր մոտ պռոստը ցելոֆանով բուդկան խփել, կանգնել են»։

Ճակատենում 32 մշտական բնակվող տնտեսություն կա, ամենաշատ բնակիչների թիվը ամռանն է լինում, որոնք արտերկրից են գալիս, չնայած այս ամառ եկողները քիչ են եղել։ Հիմնականում 80-85 հոգի է բնակվում գյուղում։ Ադրբեջանական կողմը, երբեմն, դիմում է սադրանքների, չնայած կրակոցներ այստեղ չեն լսում։

Մասնավորապես՝ ադրբեջանցիները բացահայտ սադրանքի են գնացել կիրակի օրը՝ ճանապարհին։ «Պոստը ճանապարհից 7 մետր է, աջ կողմում հայ սահմանապահներն են, ձախում՝ թուրքերը, մեկ կամ երկու հոգի պետք է լինեն, բայց կիրակի օրը՝ երեխեքը մեքենայով գյուղ բարձրանալիս ադրբեջանցիները՝ չորս հոգով՝ գոռալով, շվացնելով՝ քիչ էր մնացել մտնեին մեքենայի մեջ, որտեղ էլ բոլորը կանայք էին։

Ահավոր սթրես են տարել։ Ես էլ անմիջապես զեկուցեցի սահմանապահ զորքերին, նրանք էլ ՌԴ զորքերին»,- պատմել է վարչական ղեկավարը։

Ճակատենը այս պահին անվտանգ է թվում, բայց ճանապարհով անցնելիս՝ ադրբեջանական կողմի հատվածից բնակիչները մեքենայի արագությունն են ավելացնում՝ ծայրահեղ դեպքերից խուսափելու համար։

Ի տարբերություն զինվորական հաշվառման վերցնելու, պարտադիր զինվորական ծառայության զորակոչի, ներառյալ զորահավաքային զորակոչի, պայմանագրային զինվորական ծառայության և վարժական հավաքի ներգրավելու դեպքերի՝ ծառայության ընթացքում զինծառայողների համար օրենքով ամրագրված չեն առաջնահերթ բժշկական օգնություն և սպասարկում: Խնդիրն ի հայտ է եկել զինվորական հոսպիտալներ կատարված այցերի, բողոքների քննարկումների և օրենսդրության ուսումնասիրության արդյունքում:
Այլ կերպ ասած՝ ծառայության մեջ գտնվող զինծառայողների բուժօգնությունն ու բուժսպասարկումը, ներառյալ՝ հետազոտությունները, իրականացվում են ընդհանուր հիմունքներով: Արդյունքում՝ զինծառայողների հետազոտությունները գործնականում ձգձգվում են, ինչի հետևանքով զինվորական հոսպիտալներում նրանք ստիպված երկար են մնում:

Մինչդեռ, հաշվի առնելով զինվորական ծառայության առանձնահատկությունները, զինվորական պարտականությունների կատարմանը նրանց արագ ներգրավման անհրաժեշտությունը՝ զինծառայողների բժշկական հետազոտություններն անհրաժեշտ է իրականացնել առաջնահերթ և սեղմ ժամկետներում:

Խնդիրը պայմանավորված է նաև այն հանգամանքով, որ որոշ հետազոտություններ (օրինակ՝ ՄՌՏ, ներկերակրափողային էխոկարդիոգրաֆիա, էլեկտրոնեյրոմիոգրաֆիա), որպես կանոն օբյեկտիվ պատճառներով, մեծամասամբ իրականացվում են քաղաքացիական բուժհաստատություններում:

Խնդիրը քննարկվել է Պաշտպանության և Առողջապահության նախարարությունների հետ: Նրանք պարզաբանել են, որ միմյանց միջև փոխհամագործակցության շրջանակում արվում է առավելագույնը զինծառայողներին անհրաժեշտ հետազոտությունները և բուժական միջամտություններն առանց հերթագրման կազմակերպելու համար: Նաև նշել են, որ խնդիրը լուծելու համար Կառավարության որոշմամբ 2019 թ. դեկտեմբերին կատարվել է փոփոխություն, որի արդյունքում արդեն բուժսպասարկումն իրականացվում է պայմանագրային գումարով բյուջեի չսահմանափակման սկզբունքով: Արդյունքում՝ բժշկական կազմակերպությունների կողմից մատուցված ծառայությունների համար կիրառվում է փոխհատուցման հետվճարային սկզբունքը, որով հերթագրումները և ծառայությունների մատուցման անհարկի ուշացումները կհասցվեն նվազագույնի:

Մարդու իրավունքների պաշտպանի գնահատմամբ՝ ձեռնարկված միջոցներն անհրաժեշտ, բայց դեռևս բավարար չեն խնդիրն արմատապես լուծելու համար: Ուստի, հարցի համակարգային լուծման նպատակով հարկավոր է զինծառայողների առաջնահերթ բժշկական օգնության և սպասարկման իրավունքն ամրագրել օրենքի մակարդակով:

Առաջարկվում է՝

1. «Զինվորական ծառայության և զինծառայողի կարգավիճակի մասին» ՀՀ օրենքում ամրագրել, որ զինվորական ծառայության ընթացքում զինծառայողների հետազոտումը, փորձաքննությունը և բուժումը կատարվում են առաջնահերթ ու անվճար` պետության երաշխավորած բժշկական օգնության և սպասարկման շրջանակներում,
2. մինչև օրենսդրական տվյալ փոփոխությունը պետք է գործնականում միջոցներ ձեռնարկել զինծառայողներին անհրաժեշտ բուժհետազոտություններ հնարավորին սեղմ ժամկետներում իրականացնելու ուղղությամբ:

Սյունիքի Տեղ համայնքի Արավուս, Խոզնավար, Կոռնիձոր հատվածներում բացի հայկական բանակից մարտական հերթապահություն են իրականացնում կամավորները։ «Փաստինֆո»-ին հայտնեց ազատամարտիկ Եփրեմ Մարգարյանը։

Ադրբեջանական կողմում ԶՈՒ-երի կուտակումներ կան, սահմանամերձ գյուղի տղամարդիկ՝ կամավորագրվելով որոշել են լինել զինվորի կողքին, ապահովել իրենց ընտանիքների անվտանգությունը։

Համայնքի ղեկավարներից մինչև հասարակ գյուղացի՝ զենք են ստանում ու ծառայության անցնում։ Կամավորները զինված են, ստացել են պետական զենքեր, կարգով՝ ստորագրությամբ։ Շարժական հերթապահություն են անում գյուղի ծայրամասերում, զինվորից ոչ շատ հեռու։

«Իրենք երեկոյան զենք են վերցնում ու գնում կանգնում են զինվորի կողքին։ Անում են շրջիկ ծառայություններ, որովհետև թուրքը համարյա քթների տակ է։ Կամավորները նաև պարեկային ծառայություն են իրականացնում»։

Սյունիքում լարվածություն այս օրերին շատ չի նկատվում։ Ադրբեջանական կողմը օրեր առաջ ոչ նպատակային կրակոցներ է արձակել Արավուսում՝ բնակիչների մոտ տագնապ առաջացնելու մտադրությամբ։ Հայկական կողմը թշնամու՝ օդ կրակոցներին պատասխանելու իմաստ չէր տեսնում՝ ափսոս էին փամփուշտները։

«Արավուսի ուղղությամբ կրակոցներ եղան, բայց ոչ թե դիպուկ կրակոցներ էին, այլ կրակային իմիտացիա։ Օդ էին կրակում վառվող փամփուշտներով՝ լուսացրողներով։ Հետո ռուսները շատ մոտ են այդ հատվածում՝ 13 մետր հեռավորության վրա, բարձրացել են այնտեղ ու բանակցություններ վարել։ Մեր հերթապահության ժամանակ ուրիշ ոչինչ չենք տեսել»։

Ազատամարտիկը պնդում է՝ ինժեներական աշխատանքները ադրբեջանցիները գերազանց են իրականացրել։ Հայկական կողմը դեռ աշխատանքներ է անում, բայց այն չէ, ինչ պետք է։ Ադրբեջանական կողմը գերազանց հարձակողական դիրքեր է կառուցել՝ պաշտպանական շրջանում գերիշխող են։ Դիտարկմանը, որ ռուս սահմանապահների տեղակայման հարցը կարող է սպասվածից երկար տևել ու թշնամին կարող է նաև կտրուկ քայլերի դիմել, Մարգարյանը նշեց՝ կարևոր է պատրաստ լինել։

«Թող մեզ միայն զինեն ու վերջ, մենք կպահենք ու կապ չունի որտեղից ենք։ Երևանը 57 կմ է հեռու, գիտեն գերծայրահեղ ապահո՞վ են՝ թող մեզ զինեն։ Պատերազմը մութ կետեր ուներ, բայց մարդկանց միտքը պայծառացել է՝ պատրաստակամությունը և միասնությունը կհաղթի։ Հիմնական հարվածային ուղղությունը լինելու է Սյունիքը։ Թուրքական և Ադրբեջանական շահերը համընկնում են ոչ թե Գեղարքունիք կամ այլ մարզում, այլ Սյունիքում»։

Ազատամարտիկը նշում է՝ թշնամին նույնն է, ձեռագիրը չի փոխվել ու սիրում են հանկարծակի հարձակվել։

«Նա հասկանում է, որ եթե դու դիմադրության պատրաստ ես, քչերը հարձակման կգան։ Հարձակումները կարող են հանկարծակի լինեն, պետք է պատրաստ լինել»։

Հուլիսի 15-ին 168.am-ը գրավոր հարցում էր ուղարկել ՀՀ պաշտպանության նախարարություն հետևյալ հարցադրումներով.

1. Մայիսի 27-ին ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետի տեղակալ, գեներալ-մայոր Էդվարդ Ասրյանը լրագրողների հետ հանդիպմանը հայտարարել էր, որ ադրբեջանցի զինծառայողների թիվը 1000-ից չի անցնում, ավելի ուշ՝ հունիսի 22-ին, ԳՇ պետ Արտակ Դավթյանը լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց, որ ադրբեջանցի զինծառայողների թիվը մնացել է նույնը, ինչպես հայտարարվել էր՝ 1000: Որքա՞ն է նրանց թիվն այս պահի դրությամբ՝ նվազե՞լ է, ավելացե՞լ է, և ո՞ր ուղղությամբ է նվազել կամ ավելացել:
2. Մայիսի 12-ից սկսած ինժեներական, ամրաշինական ի՞նչ աշխատանքներ են իրականացվել ադրբեջանական կողմից և հայկական կողմից:
3. Հուլիսի 15-ի կառավարության նիստի ժամանակ ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր, որ Հայաստանը բոլոր հնարավոր ու անհնար միջոցներով պաշտպանելու է իր ինքնիշխանությունը և տարածքային ամբողջականությունը: Արդյո՞ք ՀՀ տարածքային ամբողջականությանը սպառնացող վտանգ կա, ի՞նչ վտանգների մասին է խոսքը: Եվ արդյո՞ք Նիկոլ Փաշինյանի հետ քննարկել եք այդ վտանգները, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պահպանելուն ուղղված գործողությունները:

Մեր հարցմանն ի պատասխան՝ օգոստոսի 2-ին պաշտպանական գերատեսչությունից ստացված գրության մեջ ասվում է, որ ՀՀ ինքնիշխան տարածք ներխուժած ադրբեջանցի զինծառայողների թիվը չի փոխվել:

«Ի պատասխան Ձեր 15.07. 2021թ. գրության՝ հայտնում ենք, որ գրությամբ բարձրացված հարցերն ուսումնասիրվել են համապատասխան ստորաբաժանման կողմից:

Համաձայն ուսումնասիրությունների արդյունքների՝ տեղեկացնում ենք, որ հարցման առաջին կետում նշված տեղեկատվությունը՝ ադրբեջանցի զինծառայողների թվաքանակի վերաբերյալ, ներկա պահին մնում է անփոփոխ:

Միաժամանակ հայտնում ենք, որ ՀՀ զինված ուժերի կողմից սահմանային հատվածներում իրականացված ինժեներական և ամրաշինական աշխատանքները ենթակա չեն հանրայնացման, իսկ Ադրբեջանի սահմանագոտում իրականացվող ինժեներական աշխատանքները պարբերաբար ճնշվում են ՀՀ զինված ուժերի ստորաբաժանումների կողմից և անհրաժեշտության դեպքում համապատասխան արձագանք ստանում»,- նշվում է ՊՆ պատասխան գրության մեջ:

8-րդ գումարման ԱԺ–ի երկու ընդդիմադիր ուժերը, ի տարբերություն նախորդ խորհրդարանի ընդդիմության, առավել ծայրահեղ ու անհաշտ քաղաքականություն են որդեգրել։ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում նման կարծիք հայտնեց քաղաքագետ Գարիկ Քեռյանը։

«Չկա մի ոլորտ, որ մենք կարող ենք ասել` երկու ընդդիմադիր ուժերը կարող են ինչ-որ մի տեղ կառուցողական լինել։ Նրանք մերժելու են ամեն ինչ»,- ասաց նա։

Քեռյանի խոսքով` «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» դաշինքների պատգամավորներն ընդդիմադիր են թե՛ ՔՊ-ի իշխանությանը, թե՛ նրանց ստեղծած քաղաքական վարչակարգին, թե՛ նրանց ներքին, և թե՛ արտաքին քաղաքական կողմնորոշումներին և դիրքորոշումներին։

Իսկ ընդդիմության առաջնորդների բացահայտ հայտարարություններն այն մասին, որ շարունակելու են խորացնել քաղաքական ճգնաժամն այնքան ժամանակ, մինչև հասնեն իշխանափոխության, ևս փաստում են, որ խորհրդարանում կոնֆլիկտային մթնոլորտը նոր թափ է ստանալու։

«Բավականին բարդ է լինելու 3 քաղաքական ուժերի համատեղ աշխատանքը, և քննարկումները լինելու են անհաշտ, մերժողական և բախումնային։ Այս ամենը կարող է ազդել ԱԺ որոշումների ընդունման գործընթացի վրա, որն էլ իր հերթին կազդի ԱԺ ընթացքի արդյունավետության վրա»,-նշեց Քեռյանը։ 

Ադրբեջանցիները Սյունիք մարզի Դավիթ Բեկ գյուղից 1-1․5 կմ հեռավորության վրա են, բայց գյուղում վտանգավոր ելումուտեր չեն լինում, սադրանքների չեն դիմում, փոխարենը ամրապնդում են իրենց դիրքերը։

Վարչական ղեկավար Բենիամին Պողոսյանը «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում տեղեկացրեց, որ մոտ երկու շաբաթ առաջ կենդանիներ են անցել ադրբեջանական կողմ ու մինչև այսօր դրանք չեն վերադարձվել։

«Մեզ մոտ նման դեպքեր չեն եղել, որ ադրբեջանցիները ելումուտ անեն։ Հուլիսի 14-ին հինգ անասուն անցել է սահմանը, հետ բերել չի հաջողվել։ Ռուսներին էլ ենք ասել, բայց Ադրբեջանն ասում է՝ մեզ մոտ անասուն չի անցել»։

Սահմանից այն կողմ ադրբեջանցիները դեռ երեք ամիս առաջ ակտիվ շինարարություն էին իրականացնում։ Ադրբեջանական ԶՈՒ-երի քանակը համեմատաբար ավելի շատ է։

«Շարունակում են իրենց գործողությունները, ավելի են ամրապնդվում, մերի նման չէ, մի քիչ ավելի լավ է իրենցը։ Իրենց դիրքերը շատ չեն, բայց մեծ-մեծ են, քանակով շատ են դիրքավորված»,- ասել է վարչական ղեկավարը՝ նշելով, որ նրանց զինվորների թիվը գերազանցում է եւ «մեզնից հաստատ շատ են»։

Պողոսյանը նշեց, որ մինչ պատերազմը գյուղն ուներ 500 բնակիչ, այս պահին Դավիթ բեկում 440 փաստացի ապրող կա։ Գյուղում գազամատակարարում չունեն, պատերազմից հետո 50 հա սեփականաշնորհված հողերն անցել է ադրբեջանական կողմին։

Սահմանին մոտ հողերում պատերազմի պատճառով գյուղացիները ցանք չէին կատարել, բայց խոտհարքը կազմակերպել են ու ավարտին հասցրել։

Պողոսյանի խոսքերով՝ բոլոր բնակիչները տուժվել են։ Տուժել են նաև հրետակոծության պատճառով, վնասել է 93 տուն, որի համար պետությունը փոխհատուցում է տրամադրել։

«Ամեն դեպքում բնակիչները էդքան էլ ապահով չեն զգում։ Չնայած մեզ մոտ կրակոցներ ու նման դեպքեր չեն լինում»։

ՀՀ ԱԳՆ հայտարարություն է տարածել՝ արձագանքելով ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների հայտարարությանը:

ԱԳՆ-ն հայտարարության մեջ ասվում է.

«Ողջունում ենք ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահության մոտեցումները՝ վերսկսելու խաղաղ բանակցային գործընթացը, որոնք ներկայացված են նրանց հուլիսի 29-ին շրջանառված համատեղ հայտարարության մեջ։

ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների և համանախագահ երկրների բարձր ներկայացուցիչների նախորդ՝ մասնավորապես 2020թ․ դեկտեմբերի 3-ի և 2021թ․ ապրիլի 13-ին համատեղ հայտարարություններում հստակ ամրագրված են խաղաղ գործընթացի առաջնահերթ խնդիրները, որոնք կարող են հիմք ստեղծել բանակցությունների համար։

Համանախագահների հայտարարությունը մեկ անգամ ևս փաստում է, որ տարածաշրջանային խաղաղության և անվտանգության բանալին ղարաբաղյան հակամարտության համապարփակ և տևական կարգավորումն է։

Մայիսի 12-ից սկսած Հայաստանի ինքնիշխան տարածք ադրբեջանական զինված ուժերի ստորաբաժանումների ներթափանցումը և վերջին օրերին ՀՀ պաշտպանական դիրքերի վրա հարձակումները հանգեցրել են իրավիճակի սրմանը։ Հայաստանը մշտապես հանդես է եկել իրավիճակի դե-էսկալացիայի դիրքերից և այս առնչությամբ կատարել է կոնկրետ առաջարկներ, մասնավորապես՝ հետ քաշել զինվորական ստորաբաժանումները մայիսի 11-ի դրությամբ առկա ելման դիրքեր։

Վստահ ենք, որ Ադրբեջանի գործողություններին հասցեական գնահատականը կնպաստի ստեղծված պայթունավտանգ իրավիճակի հաղթահարմանը»։

Նիկոլ Անհողն աջ ձեռքով ձախ ականջն է բռնում: Այս մասին ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է քաղաքագետ Գագիկ Համբարյանը:

«Կամ Նիկոլն աշխարհագրություն չգիտի կամ մանիպուլյացիաների է դիմում` համոզված լինելով, որ հայաստանյան քաղաքականապես անգրագետ մասսան կհավատա իր անգրագիտություններին…

Ըստ Նիկոլ Անհողի, պարզվում է Ադրբեջանը Վրաստանի հետ պետք է կոմունիկացիոն կապ հաստատի Հայաստանի միջոցով, այն դեպքում, երբ Ադրբեջանն ու Վրաստանն ունեն բավական երկար համատեղ սահման և կապ ունեն և՛ երկաթուղային, և՛ ավտոմայրուղիներով…Թբիլիսիի և Բաքվի միջև Հայաստանով կապի ի՞նչ կոմունիկացիաների մասին է խոսքը…Հայտարարութան այս մասն այնքանով է անտրամաբանական, որքանով ինչ֊որ մեկն ասեր, որ Հայաստանը Վրաստանի հետ պետք է կապ հաստատի Ադրբեջանի տարածքով…

Նույնն էլ Ադրբեջանի և Իրանի պարագայում…Բաքուն Աստարայով Թեհրանին կապող երկաթուղին կառուցվում է, Նախիջանը Թավրիզին կապող երկաթուղին գործում է, էլ չեմ ասում Ադրբեջանը Իրանին կապող ավտոմայրուղիների մասին…

Նիկոլի հայտարարության այդ կետերն անհեթեթ են և աջ ձեռքով ձախ ականջը բռնելու օրինակին է նման…

Ի դեպ, եթե Բաքուն բավական ակտիվ աշխատում է, այսպես կոչված, Մեղրիի միջանցքը գործածության դնելու ուղղությամբ` ակտիվ ճանապարհաշինական աշխատանքներ իրականացնելով Հորադիզից դեպի Մեղրի, ապա հայկական կողմից այդ առումով որևէ քայլ չի նկատվում. ո՛չ Երասխ֊Սադարակ, ո՛չ էլ Իջևան֊Ղազախ երկաթուղիների վերականգնման ուղղությամբ այս 8 ամիսներին որևէ քայլ չի կատարվել…

Նույնն էլ Հայաստանն Ադրբեջանին կապող ավտոմայրուղիների մասին կարելի է ասել…»,-գրել է Համբարյանը:

ՀՀ ՄԻՊ Արման Թաթոյանը գրում է.  «Վերին Շորժա գյուղում և գյուղի սարատեղիում փաստահավաք աշխատանքները ապացուցում են, որ բնակավայրը գտնվում է ադրբեջանական զինված ուժերի նշանառության տակ: Նրանք պարբերաբար կրակում են գյուղի և քաղաքացիական բնակիչներով բնակեցված սարատեղիի ուղղությամբ: Բացի այն, որ ադրբեջանական զինված ուժերը անօրինական տեղակայված են ՀՀ ինքնիշխան տարածքում, գտնվում են ՀՀ բնակիչներին օրինական փաստաթղթերով պատկանող հողատարածքներում` օրինակ, միայն այս հատվածում ամենանվազագույն հաշվարկներով ավելի քան 1,200 հա արոտավայր, 220 հա խոտհարք, 250 հա վարելահող: Այս մասին առկա են օբյեկտիվ ապացույցներ: Շարունակվում են արձանագրվել կենդանիների գողություններ ադրբեջանական զինված ուժերի կողմից, որոնք այդպես էլ չեն վերադարձվել, նրանց կրակոցներից կենդանիների սատկելու դեպքեր: Ավելին, այս տարածքների անմիջապես դիմաց գտնվող հողերը նույնպես չի լինում օգտագործել, քանի որ նշանառության տակ են ու մարդկանց մոտենալու դեպքում ադրբեջանական զինծառայողները կրակում են: Բնակիչները նշել են, որ ադրբեջանական կրակոցները կանխվում են շնորհիվ ՀՀ զինված ուժերի կանխարգելիչ կրակոցների, որոնք նպատակ ունեն պաշտպանել մարդկանց կյանքն ու առողջությունը: Այսինքն`ադրբեջանական զինված ուժերը խաթարում են քաղաքացիական բնակիչների կյանքի իրավունքն ու առողջությունը, մարդկանց խաղաղությունը, սեփականության իրավունքն ու բնականոն կյանքը, թույլ չեն տալիս գյուղատնտեսությամբ զբաղվել: Ադրբեջանական տեղակայումներն ու նկարագրված արարքները բացահայտ ոտնահարում են միջազգայնորեն երաշխավորված մարդու իրավունքները և միջազգային իրավունքով արգելված են: Այցի արդյունքները կներկայացվեն միջազգային կառույցներին (ՄԱԿ, ԵԽ, ԵՄ և այլն), ինչպես նաև ՀՀ պետական համապատասխան մարմիններին»,-գրել է ՄԻՊ-ը: