ՀՀ Ճանապարհային ոստիկանությունում ինտենսիվ բարեփոխումներ են: ՀՀ ոստիկանապետը հրահանգել է ազատվել համակարգի«անճոռնի» ճուտիկներից։

Այսուհետ մեր գայիշնիկները թոփ տասնյակ են լրացնելու. ճանապարհային ոստիկանությունում աշխատանքի ընդունվելու համար պարտադիր չափորոշիչներ են լինելու նաև 170 սմ հասակն ու 90 կգ չգերազանցող քաշը: Գեր և ցածրահասակ ճանապարհային ոստիկաններից Ալիկ Սեգեյիչը հրամայել է աստիճանաբար ազատվել։ Նրանց եթե աշխատանքից ուղղակի չեն ազատում, ապա տեղափոխում են համակարգի մեկ այլ` հանրության աչքին չերևացող աշխատանքի:

Ոստիկանապետի հրամանից ՃՈ բարձրաստիճաններին հաջողվել է խուսափել։ Մարգար Օհանյանը մի առանձնակի ուրախությամբ տեղեկացրեց, որ դա չի տարածվելու իրենց վրա, ԳԱԻ-ի ֆեյսկոնտրոլը վերաբերելու է միայն շարքայիններին: Սա, իհարկե, մխիթարական է, քանի որ Հայաստանում այս համակարգի աշխատողների ստամոքսի տրամագիծն աճում է պաշտոնի բարձրացմանն ուղիղ համեմատականով: Չնայած արված վերապահումների հիման վրա կարելի է փաստել, որ ոստիկանապետի հերթական բարեփոխումը ևս զուտ ձևական բնույթ է կրելու կամ, որ ավելի հավանական է, դառնալու է պարզապես անցանկալի տարրերից ազատվելու հարմար պատրվակ:

Մեր տեղեկություններով, ՀՀ ճանապարհային ոստիկանությունում վերջին երկու ամսվա ընթացքում աշխատանքից բավականին ինտենսիվ ազատումներ են լինում: Մեկ ամսվա կտրվածքով խոսվում էր շուրջ 35 ոստիկանի ազատման մասին, սակայն, չգիտես ինչու, ՃՈ պետն ամեն կերպ փորձում է այդ տեղեկությունը հերքել, հավաստիացնելով, թե ազատումները չեն անցնում երկու տասնյակը:

Ճանապարհային ոստիկաններին ազատում են պաշտոնական դիրքի չարաշահման մեղադրանքով, սակայն զարմանալի տրամաբանությամբ նրանց նկատմամբ քրեական գործեր չէին հարուցվում` բավարարվում էին ընդամենը աշխատանքից հեռացնելով:

«Բարեփոխումների» նման «ընթացակարգը» ևս կասկածելիների շարքից է. եթե իսկապես ՀՀ ոստիկանապետը նախանձախնդիր է իր ղեկավարած համակարգի ամենաարատավորված կառույցը փոքրիշատե մաքրելու կեղտերից, ապա այդ դեպքում ինչու՞ չի հրապարակայնացնում արածը, ինչու՞ հանրությանը տեղյակ չեն պահում, որ Ճանապարհային ոստիկանությունում այլևս կաշառակեր ոստիկանները խրախուսելի չեն, որ ահա այսքան թվով մարդիկ ազատվել են աշխատանքից: Մարգար Օհանյանը մեզ հետ մասնավոր զրույցում դա բացատրեց նրանով, թե կաշառքն այն բանն է, որ ապացուցման ենթակա չէ, ենթադրենք, տվյալ անձնավորությունը կաշառք է տվել աշխատանքի ընդունվելու համար` «չէ՞ որ նա այդ քայլին դիմելու համար ստիպված է եղել մի քանի խոչընդոտներ հաղթահարել` ծանոթներ գտնել և այլն, ուստի դժվար է նման մեկից սպասել, որ կգա և հայտարարություն կգրի կաշառք տալու մասին»: Հենց դրա վրա էլ հույս են դնում կաշառք վերցնողները։ Երևի թե այդ պատճառով է, որ ոստիկանական մեկ աստղ կամ մեկ աստիճան բարձրացնելու համար սահմանված գումարը 3 հազար դոլար է, որն, ինչպես ասում են, գնում է ուղիղ ոստիկանապետին։ Բայց դե նման բաները, ինչպես Օհանյանն է ասում, չեն ապացուցվում։

Ճանապարհային ոստիկանությունում իրականացվող այս կարգի «բարեփոխումները» և հատկապես դրանց չհրապարակայնացնելն այլ ենթադրությունների տեղիք են տալիս: Հայտնի է, որ ոստիկանության բոլոր կառույցներում աշխատանքի տեղավորելու գործը համակարգում է ՀՀ ոստիկանապետի եղբայրը: Եթե համակարգը համալրված է կադրերով, ստացվում է, որ աշխատանքի տեղավորելու գործը բարդանում է, իսկ որոշ քանակությամբ ազատումների դեպքում նոր հնարավորություններ են բացվում:

Ներկա փուլում ազատումների այս շարքը ոստիկանապետին հնարավորություն է տալիս ընդամենը հաջող փոխտեղումներ ապահովել և թարմ արյուն հաղորդել թե´ համակարգին, թե´ սեփական ֆինանսներին: Եթե նախկինում կարելի էր Ճանապարհային ոստիկանությունում աշխատանքի ընդունվել ընդամենը 500 դոլարով, ապա այսօր արդեն շրջանառվում է 15-20 հազար դոլար կաշառքի չափը:

Մինչև 2011թ. ամսվա կտրվածքով աշխատանքից ազատելով 30 ճանապարհային ոստիկան և Նոր տարուց արդեն նրանց փոխարեն բարետես`170 սմ հասակ և մինչև 90 կգ քաշ ունեցողներին ընդունելով, կարելի է ասել, որ Ալիկ Սարգսյանը միանգամից մի քանի նապաստակ խփած կլինի. ոստիկանապետի եկամուտները կավելանան շուրջ 1,5-2 մլն դոլարով` 100 ճանապարհային ոստիկանի հաշվով։ (Սա հարցի չերևացող կողմն է, անապացուցելին, թեև` ամենակարևորը), իսկ հանրությանը բարետես ոստիկաններին ի ցույց դնելով, կարելի կլինի համոզել, որ համակարգում իսկապես ինչ-որ բան տեղից շարժվում է և ղեկավարությունը գոնե փորձում է ինչ-որ բան փոխել:

Բայց ամբողջ հարցն այն է, որ այդ բարեփոխումներ կոչվածը այդպես էլ որևէ արդյունք չի տա, որովհետև որքան էլ ոստիկանապետը ձգտի բարետես ճանապարհային ոստիկաններով ՃՈ կառույցը կարգի բերել, միևնույն է` ոչնչի չի հասնի: Որովհետև այստեղ ոչ թե արտաքին գրավչության էլեմենտներ են հարկավոր, այլ, նախևառաջ, ներքին կուլտուրայի բարեփոխման լուրջ խնդիր կա:

ՀՀ Ճանապարհային ոստիկանությունն ամենաեկամտաբեր կառույցներից մեկն է համարվում։ Եթե այստեղ աշխատանքի անցնելու համար մարդիկ պատրաստ են մինչև 20 հազար դոլար զոհաբերել, գիտեն, որ չանցած մեկ տարի, նախկինում ոչինչ չունենալով, ճանապարհային ոստիկան դառնալով, կարող է վարել արտասահմանյան թանկարժեք ավտոմեքենա, կառուցել առանձնատուն, ամեն օր սնվել լավագույն ռեստորաններում։

Իսկ կատարած ծախսերի և ձգտումների արդարացումը լուծում են ի հաշիվ ՀՀ վարորդների, այն վարորդների, որոնց մոտ ՀՀ ճանապարհային ոստիկանությունն այլ զգացում, բացի արհամարհանքից, չի հարուցում: Այնպես որ, եթե Ալիկ Սարգսյանն իսկապես ցանկություն ուներ ինչ-որ բան փոխել իր ղեկավարած համակարգի ամենաարատավոր կառույցում, ապա պետք է դա աներ ոչ թե ձևական կողմն ապահովելով, այլ, առաջին հերթին, վարվեցողության կանոններին ծանոթ ոստիկաններ ապահովեր և բովանդակային հարցերը լուծեր:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԿԵՍՈՅԱՆ

«Ուտոպիանան» 2001թվականից մեր երկրում գործող մշակութային ստեղծագործական հասարակական հայ-շվեյցարական կազմակերպություն է, որն աջակցում է ժամանակակից արվեստի գործընթացի զարգացմանը Հայաստանում:

Ուտոպիանան` Հայաստանում Ֆրանսիայի դեսպանատան հետ համագործակցությամբ և AFG Film Club-ի մասնակցությամբ դեռևս կանանց միամսյակի շրջանակներում ներկայացրել էր «Մայր-դուստր` եռակողմ հարաբերություն» նախագիծը, որի ընթացքում տեղի էր ունեցել Նատալի Հեյնիշի և Կարոլին Էլիաչեֆի կողմից առաջարկվող և մայր-դուստր հարաբերությունների հնարավոր մոդելներ արտացոլող ֆիլմերի ցուցադրություն-քննարկում:

Կին և մայր՝ երկու հասկացություն, որ առաջին հայացքից ենթադրում են մեկը մյուսին: Կարծես թե չկա առավել կանացի կոչում, ինչպես մայրը, և մոր կերպարում է մարմնանում ամեն կանացին: Մինչդեռ, առավել խորը հայացքը կբացահայտի այն դժվար ըմբռնելի ներքին բախումը, որ կա այս երկու հասկացությունների միջև: Մի ծայրահեղությունում կին, որի համար մայրությունը միայն ծանրություն է ու բեռ իր կին լինելու ճանապարհին, մյուս ծայրահեղությունում մայր, որն իր ողջ կյանքի իմաստը երեխայի մեջ կենտրոնացնելով, երեխայի կյանքն է վերածել տանջանքի՝ նրա յուրաքանչյուր սխալն ընկալելով որպես սեփական կյանքի դժբախտություն։ Եվ այս երկու ծայրահեղությունների միջև կինը պիտի կարողանա ստեղծել իր դիրքը՝ ապահովելով կին ու մայր դերերի միջև յուրօրինակ հավասարակշռություն:

«Կին և մայր… Կին, որ դառնում է մայր… Արդյո՞ք այս հաճախ պարզագույն թվացող անցումն այնքան խաղաղ է, ինչպես կարող է երևալ առաջին հայացքից: Արդյո՞ք դերակատարը մեկն է: Արդյո՞ք կին-մայր առանցքի վրա կնոջ ընտրած դիրքն իր խորքում չի կրում այն ազդեցությունը, որ ինքը՝ մայրացող կինն է կրել սեփական մորից և վերջինիս կողմից նույն առանցքի վրա զբաղեցրած դիրքից: Եվ արդյո՞ք տեղին չէ հայրեր-որդիներին համահունչ` մայրեր-դուստրեր սերունդների երկխոսության ու սերնդափոխության գաղափարը:

Արդյո՞ք խորաթափանց հայացքը կին-մայր և կին-դուստր, յուրօրինակ զույգի հարաբերություններում չպիտի արձանագրի մի երրորդ՝ կարևորագույն դերակատարի՝ տղամարդ-հոր ներկայությունը: Ուղղակի թե անուղղակի, գիտակցաբար թե անգիտակցաբար, տղամարդը մշտապես ներկա է մայր-դուստր հարաբերությունում, որն ընկալվում է որպես եռակողմ հարաբերություն»:

Ահա այս հարցերն են, որ «Ուտոպիանան» փորձել է բարձրացնել՝ նախաձեռնելով մայր-դուստր՝ եռակողմ հարաբերություն նախագիծը:

Ուտոպիանան հայտարարել էր բազմամեդիա մրցույթ իր «Մայր-դուստր՝ եռակողմ հարաբերություն» նախագծի շրջանակներում։ Մրցույթին ներկայացվել էին միայն գրական գործեր.

«Նամակ» Անի Մաթևոսյան

«Երեք կին, որոնք ուզում են երջանիկ լինել» Արփի Մաղաքյան

«Մամաս ո՞վ ա» Լուսինե Վայաչյան

«Կաֆե-գալսե» Նարինե Կռոյան

«Կարևորության խնդիրներ» Սոնա Ավետիսյան

«Երեք երգ Բեատրիսին» Տաթևիկ Խուրշուդյան

«Կրկնվող պատմություն» Վահան Իշխանյան

Գործերին հնարավոր էր ծանոթանալ և նախընտրած գործի օգտին քվեարկել Ուտոպիանայի կայքում: Գործերը դրվել են բաց քննարկման նաև Ֆեյսբուք սոցիալական ցանցում, Ուտոպիանայի էջում: Մրցույթի արդյունքներն ամփոփելիս կարևորվել են նաև քվեարկողների հիմնավորումներն այս կամ այն գործի վերաբերյալ, իսկ արդյունքներին կարելի է ծանոթանալ Ուտոպիանայի կայքէջում:

Օրերս քվեարկության արդյունքում ընթերցողի ձայների մեծամասնությամբ լավագույն գրական ստեղծագործություն համարվեց Լուսինե Վայաչյանի «Մամաս ո՞վ ա» ստեղծագործությունը:

Ուտոպիանան հրավիրել էր նաև հատուկ հանձնաժողով՝ Մարինե Պետրոսյան, Արա Նեդոլյան, Միսաք Խոստիկյան, Կարեն Անտաշյան և Աննա Բարսեղյան: Գործերը քննարկելուց հետո որոշվել է նաև հանձնաժողովի կողմից ընտրված լավագույն գրական ստեղծագործությունը՝ Սոնա Ավետիսյանի «Կարևորության խնդիրներ»-ը:

Հ.Գ. Լուսինե Վայաչյանը «Հայկական Վարկածի» լրագրողն է, շնորհավորելով նրան մրցանակի կապակցությամբ, չենք կարող չօգտվել առիթից ու չասել, որ Լուսինե- գրողի Աստվածատուր շնորհը դեռ չի գտել իր արժանի գնահատականը։Սրանք պարզապես խոսքեր չեն, Լուսինեն հետաքրքիր ու վառ անհատականություն է, ավելի քան վստահ ենք, որ ժամանակը ցույց կտա նրա ստեղծագործության իրական արժեքը։

Հայկական Վարկած

Երկու օր առաջ տեղեկություն էր տարածվել, թե «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ի ցմահ ազատազրկման դատապարտվածների բաժանմունքում բողոքի ակցիա է նախապատրաստվում։ ՀՀ Քրեական օրենսգրքի փոփոխությունների հանդեպ իրենց անհամաձայնությունը ցմահ դատապարտվածներն իբր պատրաստվում էին արտահայտել զանգվածային հացադուլով: Այդ փոփոխություններով նախատեսվում է ցմահ ազատազրկումից առաջ սահմանել ևս մեկ առավելագույն պատժաժամկետ` ազատազրկում 20 տարի ժամկետով:

Սա, որքան էլ տարօրինակ է, որոշ դատապարտյալների մոտ նեգատիվ վերաբերմունք է առաջացրել: Պատճառն այն է, որ դատապարտյալներին լուրեր են հասել, թե ՀՀ Գլխավոր դատախազ Աղվան Հովսեփյանը ձգտում է հասնել նրան, որ այս փոփոխությունները չտարածվեն մինչև փոփոխությունների ուժի մեջ մտնելը դատապարտվածների վրա, այսինքն` այս փոփոխությունները «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ի դատապարտյալների վրա չեն տարածվելու: Հենց սա էլ ընդվզում է առաջացրել դատապարտյալների շրջանում, որոնք պահանջում են մարդու իրավունքների միջազգային կոնվենցիայի դրույթները հարգել և իրենց պատժաչափը վերանայել:

Մեր հարցումները, սակայն, ցույց տվեցին, որ զանգվածային հացադուլի վերաբերյալ լուրերն ավելի քան անհիմն են եղել: Իրականում նման մտադրություն ծագել է ընդամենը երկու բանտախցերում, որտեղ հիմնական կազմակերպիչը եղել է Արմեն Տեր-Սահակյանը` Վանո Սիրադեղյանի բանդայի ղեկավարը: Տեր-Սահակյանը փորձել է բողոքի ակցիա կազմակերպել, սակայն նրան հասկացրել են, որ անտեղի իրար խառնվել չարժե, որ ավելի լավ է հանգիստ նստի իր տեղում: Թե ի՞նչն է ստիպել Տեր-Սահակյանին այդ աստիճան ակտիվություն դրսևորել, դժվար է ասել: Արդյո՞ք դա կարող է պայմանավորված լինել Վանո Սիրադեղյանի հնարավոր վերադարձի խոսակցություններով, նույնպես հայտնի չէ: Ամեն դեպքում, մեր տեղեկություններով ցմահ ազատազրկման դատապարտվածների շրջանում Արմեն Տեր-Սահակյանն առանձնապես մեծ հեղինակություն չի վայելում, գոնե այն աստիճան, որ նրա ասելով, կամ հրահանգով բոլորը մի մարդու նման մասշտաբային բողոքի ակցիաներ սկսեն անել:

Ի դեպ, ի տարբերություն քրեակատարողական մյուս հիմնարկների առանձին բաժանմունքների, կոնկրետ «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ի ցմահների բաժանմունքում ավելի քան նորմալ բարքեր են, եթե այդ կերպ կարելի է արտահայտվել. այստեղ «գող», «զոնը նայող» հասկացություն` որպես այդպիսին, պարզապես չկա, այստեղ շատ խցերում էլ գրեթե ընտանեկան մթնոլորտ է տիրում` հավանաբար պայմանավորված կարգավիճակից բխող անհուսությունից։ Դատապարտյալները հասկանում են, որ ուզած-չուզած դատապարտված են իրար հետ լինելու, ուստի նախընտրում են գոյատևել հնարավորինս համերաշխ` փոխադարձ հարգանքի մթնոլորտում:

«Drudge Report» կայքը տեղեկացնում է, որ լրագրողները կարողացել են պարզել ԱՄՆ նախկին նախագահ Ջորջ Բուշ- կրտսերի հուշերի բովանդակությունը: Նախկին նախագահի հուշերի գիրքը վաճառքի է հանվելու այս տարվա նոյեմբերի 9-ին:

Հայտնի է դարձել, որ գիրքը բաղկացած է լինելու 14 գլուխներից, որոնցից առաջինը կոչվում է «Quitting»:

Գրքում խոսվում է նաև սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչության մասին: Բուշը պատմում է, որ հրամայել է ոչնչացնել ահաբեկիչների ինքնաթիռները:

Գրքի մնացած գլուխներում Բուշը պատմում է համաշխարհային ֆինանսական ճգնաժամի և Հռոմի պապի հետ ունեցած զրույցների մասին:

Լրագրողները ընդգծել են, որ ԱՄՆ նախկին նախագահը ինքնաքննադատությամբ չի զբաղվել, նաև խուսափել է Բարաք Օբամայի մասին գրելուց:

«Росбалт» գործակալությունը հաղորդում է, որ քրեական հեղինակություն Ասլան Ուսոյանը (Դեդ Հասան իր բոլոր գործերը փոխանցել է զարմիկներին:

Տեղեկությունների համաձայն Դեդ Հասանի «իրավահաջորդներն են» դարձել Յուրի Ուսոյանը, ով առավել հայտնի է Յուրա Լազարովսկի մականունով, և Միրոն մականունով Դմիտրի Չանտուրիան:

Առաջինին Դեդ Հասանը վստահել է Կրասնոդարի շրջանի գործերը, իսկ երկրորդին հանձնարարել է բանակցություններ վարել Մոսկվայում: Հիշեցնենք, որ Ասլան Ուսոյանի հանդեպ մահափորձ էին կատարել այս տարվա սեպտեմբերի 16-ին: Օրենքով գողը ծանր հրազենային վնասվածք էր ստացել, սակայն նրան վիրահատել են ու կարողացել են փրկել: Գործակալությունը հայտնում է, որ Դեդ Հասանը այժմ գտնվում է իր տանը ` տասնյակ թիկնապահների պաշտպանության տակ:

«Աշխարհում գործարար-պատգամավոր հասկացություն չկա: Եթե դուք ընդունում եք, որ ես գործարար -պատգամավոր եմ, չի կարող էդպես լինել, որովհետև ես 11 տարի զբաղվում եմ քաղաքականությամբ, դեռ դրանից առաջ էլ եմ զբաղվել, տեղական ինքնակառավարման մարմիններում, եթե հիշում եք, խորհուրդներ կային, խորհուրդի անդամ էի, այնպես որ, ես գտնում եմ, որ անպայման անհրաժեշտ են մարդիկ, ովքեր այստեղ կարողանան պաշտպանել գործարարների շահերը, և աշխարհում ընդունված է, բոլոր տեղերում, կան համապատասխան պատգամավորներ, որոնք պաշտպանում են այն մարդկանց շահերը, ովքեր նաև գործարար են, այնպես որ, ես պաշտպանելու եմ, շարունակելու եմ աշխատել և պաշտպանել մանր և միջին բիզնեսի շահերը»,- այս ծավալուն, հուզաթաթավ ելույթը պատկանում է ԱԺ նորընտիր փոխնախագահ Սամվել Բալասանյանին, ով Հայաստանի Ազգային ժողովի գործարար-պատգամավորի դասական օրինակ է, նրանցից մեկը, որ մանդատը որպես կրիշա են օգտագործում: Բալասանյանին են պատկանում Գյումրու գարեջրի գործարանը, ռեստորաններ:

Ելույթից, սակայն, կարելի է հասկանալ, որ Սամվել Բալասանյանը, բացի գործարար-պատգամավորի դասական օրինակ լինելուց, նաև մտքի տիտանի կատարելատիպ է։ Բալասանյանն ասում է, թե գործարար-պատգամավոր չկա, ինքը գործարար-պատգամավոր չէ, այլ՝ ընդամենը մարդ, որ պաշտպանում է գործարարների շահերը, այսինքն` գործարան կամ ռեստորան ունենալը գործարարությամբ զբաղվել չի նշանակում, Բալասանյանն ընդամենը պաշտպանում է այլ գործարարների շահերը:

Բալասանյանի` այս աստիճան խառնվելու առիթը ԱԺ-ում վերջերս նախաձեռնված գործընթացն է։ Մի քանի օր առաջ խմբակցությունները հավաքվել և որոշել են վերջ դնել Սահմանադրության պահանջի խախտման դեպքերին։ Հայտնի է, որ ՀՀ Սահմանադրությամբ ԱԺ պատգամավորը պարտավոր է զբաղվել միայն օրենսդրական գործունեությամբ, իսկ դրան զուգահեռ թույլատրելի է միայն մանկավարժական և գիտական գործունեությունը։ Ձեռնարկատիրականի մասին ոչինչ չի ասվում: Սակայն ում հայտնի չէ, որ Հայաստանի պատգամավորների մեծամասնությունը հենց գործարարներ են, և հայտնի է նաև, որ եթե նրանք գործարարներ չլինեին, չէին լինի նաև Ազգային ժողովում։ Ինչպե՞ս էին խորհրդարանում հայտնվելու Սամվել Ալեքսանյանը, Գագիկ Ծառուկյանը, Ալեքսանդր Սարգսյանը, Լևոն Սարգսյանը, Աշոտ Աղաբաբյանը, Աշոտ Տոնոյանը, Աշոտ Արսենյանը…(այս շարքը կարելի է երկար շարունակել), եթե չլինեին գործարարներ:

Բայց, ինչպես երևում է, մեր պատգամավորներին հոգնեցրել է, որ անընդհատ նրանց երեսով են տալիս իրենց գործարար լինելը և նրանք որոշել են «սրբագրվել»: Սրբագրումը լինելու է վերջնական և շատ հարմար եղանակով։ ԱԺ կանոնակարգի փոփոխությամբ այլևս ձեռնարկատիրական գործունեությունը չի կարող համատեղվել օրենսդրականի հետ, և որպեսզի չհամատեղվի, պատգամավորներին հարկավոր է ընդամենը մի նրբություն ապահովել՝ հանձնել իրենց բիզնեսները հավատարմագրային կառավարման: Ընդ որում, հատուկ Էթիկայի հանձնաժողով է ստեղծվելու, որը վերահսկելու է այս գործընթացը` թույլ չտալով պատգամավորներին շեղվել կանոնակարգից:

«Այսինքն՝ պատգամավորը իրավունք չունի՞ որևէ բան ունենալու: Իրավունք չունի՞, ունի, չէ՞, ամեն մի քաղաքացի ՀՀ-ում ունի սեփականության իրավունք»,- այսօր արդարանում էր Սամվել Բալասանյանը: Էթիկայի հանձնաժողովի` բոլոր հարցերը կարգավորելուց հետո պատգամավորներին այլևս արդարանալու բան չի մնա։ Հավատարմագրային կառավարումը հենց այն էր, ինչ անհրաժեշտ էր մեր պատգամավորներին: Բայց դե, սա Հայաստան է, կառավարման կհանձնեն ու հանգիստ կբազմեն ազգընտիրի աթոռին, ախր դա շատ գայթակղիչ աթոռ է, միանգամից չեն կարող հրաժարվել։

Էսօր կխոսեմ ոտքերի ֆետիշի մասին, դա հատուկ ֆետիշ ա, ու շատ հետաքրքիր: Ասենք, բոլոր ֆետիշներն էլ հետաքրքիր են, երբ մենք չենք հասկանում, թե ի՞նչ հաճույք են ստանում դրանից էդ մարդիկ: Էս մեկը ինձ ձգեց, որովհետև ոտքի ֆետիշ սիրողները մյուս ԿՏՍՄ-ով հետաքրքրվող տղամարդկանցից շատ են տարբերվում: Ոտքի ֆետիշ ունեցողները հաճելի ու լավ մարդկային որակներով օժտված տղամարդիկ են:

Որոշեցի խոսել էս թեմայով, որովհետև մի քանի շաբաթ ա, լավ եմ զգում ոտքի ֆետիշ ունեցող մարդկանց շնորհիվ, ավելի ճիշտ, նրանք էին, որ ազատեցին ինձ դեպրեսիայից: Վեց շաբաթ առաջ շատ ահավոր մի կլիենտ ունեցանք, մի տղամարդ պահանջեց, որ երկու տիրուհիներով իրան ստորացնենք: Ահավոր սեսիա էր նրանով, որ էդ մարդն ինքը անհասկանալի էր խոսում հենց սկզբից, ու սեսիայի ընթացքում էլ անընդհատ հեգնանքով ասում էր, որ լավ չենք անում իրա «չպահանջածը»: Ու պահանջում էր բավականին ծայրահեղ բաներ՝ կապված բռնաբարության հետ, հետը մի մեծ «դիլդո» էր բերել՝ ֆալոիմիտատոր, մեզ համար պրոբլեմ չէր նրան դրանով գոհացնելը, պրոբլեմն էն էր, որ նա չհավանեց սեսիան, ոնց որ խաղար մեզ հետ, ձեռ առներ:

Էդ սեսիայից հետո ես երեք շաբաթ խորը դեպրեսիայի մեջ էի: Ո՞նց կարա կլիենտդ քեզ վրա ծիծաղի, ինձ թվում էր, ես լավ տիրուհի չեմ, որ իմ միակ առավելությունն էն ա, որ լավիկն եմ, և որ էդ էլ բավարար չի կլիենտի համար, որ վատ չվերաբերվի, որ միայն էրոտիզմի հետ ա կապված գործս: Երբ վատ սեսիա ես ունենում, դրանից վատ բան չկա: Բոլոր տգեղ, այլանդակ անհարմարությունները զգում ես, դու անհարմար ես զգում քեզ, գիժ ես զգում ինքդ էդ սենյակում տղամարդու հետ, նրա մերկ հետույքի ներկայությամբ…

Առանց սեքս անելու, ասես սեքս ես անում, էնքան մութ գործ ա էս տիրուհու գործը: Ու նույն զգացումն ա, ոնց որ վատ սեքս ես արել, քեզ համար զզվելի, որ մաշկդ ուզում ես հանես ու թափես աղբաման, մոռանաս ինչ ա կատարվել…

Բոլոր աղջիկները համաձայն են, որ էս գործը 40%-ով ա վատ, հաճախ լավ ա ավելի: Բալորս գիտենք, որ երբ դու լավ ես զգում կլիենտի հետ, սեսիայի ընթացքում, դու դրանից փոխվում ես, փոխվում ա քո կյանքը, իսկ վատ կլիենտով սեսիայից հետո դու վատանում ես, դեպրեսիա ա սկսվում մոտդ, կասկածում ես, որ դու լավ տիրուհի չես: Դրա համար շատ կարևոր ա, երբ դու ինքդ ես փորձում նենց անես, որ լավ անես գործդ: Դրա համար գրում եմ էս օրագիրը, որ հասկանամ, թե ինձ հետ ի՞նչ ա կատարվում, որ հետևեմ զգացմունքներիս: Շատ կարդում եմ, ուսումնասիրում: Ամերիկայից գրքեր եմ խնդրել, բերել են էս գործի մասին: Անգլերեն էդքան էլ լավ չգիտեմ, բայց բավարար ա, որ հասկանամ:

Ինչպես ասեցի, էդ սեսիայից հետո դեպրեսիայի մեջ ընկա երեք շաբաթ: Մինչև էսօր էլ տհաճ զգացողություն եմ ապրում էդ անտեր սեսիան հիշելով: Դրանից մի երկու շաբաթ անց Տանջատուն եկավ մի շատ, շատ լավ կլիենտ, որն ինձ լրիվ փոխեց: Նա ոտքերի ֆետիշիստ էր:

Առաջին անգամ էդ տիպի կլիենտ պիտի ունենայի, չգիտեի՝ ի՞նչ ա լինելու: Ռիման ասեց, որ շատ կանացի հագնվեմ, որ ուժեղ վիզուալ ազդեցություն ունենամ, բայց կպնելու ա նա միայն ոտքերիս: Մեկը աղջիկներից ինձ տվեց իրա կոշիկները՝ սպիտակ, մատները բաց, սիրուն, փոքրիկ կոշիկներ էին: Մատներիս եղունգներին մուգ կարմիր քսեցի՝ գինու գույն: Ու մտա սենյակ: Ցածրահասակ, բարի մի մարդուկ էր ժպտալով սպասում ինձ: Աչքերից երևում էր, որ լավ մայր ա ունեցել, լավ մանկություն՝ ուրախ ու հանգիստ, ու դա իրա մայրն ա իրան ապահովել:

Ասեց, որ լիբանանցի ա, հարցրեց՝

— Անգլերեն խոսո՞ւմ ես, կամ ֆրանսերեն:

— Մի քիչ անգլերեն:

— Օքեյ, դե բացատրեմ ի՞նչ եմ ուզում, տիրուհի:

— Սիրով, նստի ու բացատրի:

— Ես ամուսնացած մարդ եմ, բայց մեջս ինչ-որ հնազանդության, ենթարկվելու պահանջ կա, ես բնատուր հեզ եմ, բայց դա չեմ կարողանում իմ առօրյա կյանքում արտահայտեմ: Դու ինչ ուզում ես արա ինձ հետ, ես ամեն ինչ կընդունեմ, ինչ անես, բայց իմացիր, որ ամենաշատը ոտքի ֆետիշ եմ սիրում, ուզում եմ ոտքերդ համբուրեմ:

Տենց են իրանք, ենթարկվող-պաշտող են, նրանց ստորացնել պետք չի, պետք ա լինել ուրախ. Լավ տրամադրություն ունենալ, մի քիչ թիթիզանալ՝ նա քեզ ծառայում ա շուրթերով, մատներով (ոտքերը համբուրել, շոյել, ոչ մի ուրիշ բան): Շատ ուրախ էր ինքն էլ ու հանդարտ:

Ոտքերի ֆետիսշիստները շատ հանգիստ մարդիկ են: Նրանք մարմնովդ ընդհանրապես չեն հետաքրքրվում: Նույնիսկ ամաչում են մերկանան ու չեն նեղացնում: Հարցնում են՝ «Կարո՞ղ եմ լրիվ չմերկանալ», կամ մերկանալուց ձեռքը պահում են ամոթի տեղը, որ չտեսնես: Կարճ ասած, համեստ են ու կատաղած չեն, նրանք կենտրոնացած են միայն ոտքերի վրա, նրանք էստեղ են, որ քեզ զվարճացնեն:

Ոտքի ֆետիշիստների երկու տեսակ կա: Կան՝ որ մանկուց հիշողություններ ունեն, թե՞ ընտանիքում որևէ կնոջ ոտքեր են շատ սիրուն եղել, նրանք էլ նայել ու խաղացել են երեխա ժամանակ: Կամ էլ ժամանակի ընթացքում, սովորաբար 25-ին մոտ, սկսում են ԿՏՍՄ սիրել ու հասկանում են, որքան են ոտքեր սիրում:

Վերջին տեսակն ա ինձ հետաքրքրում, որովհետև տեսնում եմ տղամարդու բիոլոգիկ հորմոնային կառուցվածքը: Ո՞նց կարա հասուն տղամարդը ոտքեր սիրի էնքան, որ դրա համար վճարի:

Աղջիկներով քննարկում ենք, որ տղամարդիկ ուժեղ պահանջ ունեն մեջները, որ պատրաստ են փող տալ սենց փոքր բաների համար՝ ոտքի ֆետիշ… Աներևակայելի ա տղամարդու էս ցանկությունը՝ այլաշխարհային:

Էս վերջին տեսակից մեկին, որը հասունանալով ա հասկանում, որ ինքը ոտքի ֆետիշիստ ա, հանդիպեցի անցած շաբաթ: Նա շատ գեղեցիկ տղամարդ ա, ամուսնացած, 10 անգամ զանգում ա, երբ իրա էդ ցանկությունն արթնանում ա, ու երբ ասում եմ՝ ո՚՞ւմ ես ուզում, ասում ա. «Ո՞նցն են ոտքերդ, լա՞վ ոտքեր ունես, սիրո՞ւն են, կարա՞ս նկարագրես, ի՞նչ կոշիկ ա հագդ, որակյա՞լ ա»: Ուզում ա ամեն ինչ իմանա ոտքերի մասին, բարեմասնություների՝ փամփլիկ են, թե՞ ոսկրոտ: Շատ լավ մարդ ա, բայց էդ իրա ոտքի ֆետիշի հակումները…

Իրար գտել ենք ԿՏՍՄ ինտերնետ ֆորումից: Շատ եմ իրան հավանում: Կրթված ու խելացի մարդ ա: Չգիտեմ ի՞նչ գործ ա անում, բայց կասկածում եմ, որ կամ չինովնիկ ա, կամ քաղաքականությամբ ա զբաղվում: Կարող ա հրեա ա, որովհետև Իսրայելից շատ ա խոսում ընթացքում, ինչորայա: Միշտ ինձ ասում ա. «Լիլիթ, երբ գալիս եմ տանջատուն, ու տգեղ ոտքեր եմ տեսնում, վատանում եմ, խնդրում եմ, որ փակ կոշիկ հագնեն»: Մարդը տգեղ ոտներ չի հանդուժում: Այ մարդ, դու որտեղի՞ց հայտնվեցիր: Էս շաբաթ Ռիման ասում էր՝ դու չկայիր, էդ մարդը զանգեց հարցրեց, թե ուրիշ տիրուհիներ կա՞ն ինձնից բացի, եթե կան, անցնի տանջատուն, յանի տեսնի ում ոտքերն են դուրը գալիս, ո՞ւմ ա ուզում սեսիայի համար:

Ընդհանրապես, կասեի հիվանդ ա էս մարդը, բայց հետո, մտածում ես, թե խոսքը մենակ ոտքերի մասին ա, մտածում ես, թե ի՞նչ կա դրա մեջ, ինձնից հիմար բաներ չի պահանջում, մարդասպան չի, չի ասում ստորացնեմ քեզ, կամ մի ուրիշ բան: Էդ էլ ընդունեցի, ու հաճելի եմ գտնում էն անկեղծությունը, որը մի տեսակ ազատություն եմ համարում: Իրան սիրում եմ, որովհետև լավ մարդկային որակներ ունի: Էսքան ժամանակ ինձ մի թթու խոսք ասած չկա: Երբ մի բան դուրը չի գալիս, շատ դիպլոմատիկ կերպով ու զգույշ ա ասում, որ չնեղանամ, չվիրավորվեմ: Իմ ամենաառաջին կիլենտին ա շատ նման:

Էս մարդուց հետո հասկացա, որ ես մարդ եմ ու տիրուհի, կարող եմ երկուսն էլ օգտագործել գործիս մեջ: Սիրում են ոչ միայն տիրապետությունը,այլ նաև իմ նուրբ, թույլ կանացի կողմերը, իմ ոտքերը, իմ հումորը, եթե ուրախ եմ՝ շոյում են, եթե վատ եմ զգում՝ ոտքի մասաժ են առաջարկում:

Ու էդպես, իմ դեպրեսիան անցավ ու ես էլ չեմ մտածում, որ վատ տիրուհի եմ:

Մեր գործի մեջ սեքս չկա որպես այսպիսին: Ուղղակի եթե սեքս անես, կամ ուրիշ տեսակ հաճույք պատճառես, դու էլ չես լինի Տիրուհի: Դու կդառնաս սովորական սեքս-աշխատող: Ես ինքս ինձ համարում եմ Տիրուհի, ֆետիշ տվող ու ինքս էլ երևի ֆետիշիստ կին եմ:

Էդ գրքում, որ բերեցին ինձ Ամերիկայից, տարբեր տեսակներ են նկարագրվում Ֆետիշ տիրուհու համար, վեցից ավելի տեսակներ կան: Կա «թագուհի», «կառավարիչ», «աստվածուհի», «մայր» և այլն:

Ոտքի ֆետիշեիստները շատ են սիրում «աստվածուհի» տեսակը: Նա շատ պահանջում ա իրա ստրուկից, բայց հետո լավ նվերներ ա անում: Պահանջում ա, որ կլիենտն անցնի մարմնական տանջանքների միջոցով, որ հետո, եթե ուզենա, ու «աստվածուհին» թույլ տա՝ ոտքերը համբուրել: Աստվածուհին սառն ա, ինքը սիրում ա հագնվել հռոմեական ժամանակաշրջանի կամ հունական հագուստ, նա վստահ ա իր սեքսուալության ու ձգողականության մեջ, կարա ստրուկի մազերը շոյի, բայց ոչ ավելին, ստրուկն ա ավելի շատ տալիս: Իսկ տալիս ա ստրուկը խոսքերով, համբույրներով, նվերներով, նույնիսկ եթե ուզես ավելի ստորացնես, պահանջում ես, որ ստրուկը քո ոտքերը լվա ու հետո պեդիկյուր անի:

Եթե էդ տղամարդուն տաս ավելին, նա քեզ էլ չի տեսնի որպես իսկական տիրուհի, ու հնարավոր ա, որ մի անգամից հետո էլ քեզ մոտ չգա…

Լուսինե Վայաչյան

Մեր թերթում տպագրված «Ֆիլիպինցին քթից բռնած ման է տալիս բոլորին» հոդվածին արձագանքել են ընթերցողները։ Քանի որ այն ավելի ամբողջական է ներկայացնում հոդվածի հերոսին, ստորև ներկայացնում ենք նաև այդ պատմությունը.

4 ամիս առաջ Թումանյան փողոցում ուշադրությունս գրավեց « Police, police» բղավող տարօրինակ գլխարկով արտասահմանցին: Վերջինս նկատելով իմ հայացքը, վազելով մոտեցավ ու պատմեց, որ իրեն անպատվել են նույն փողոցում գտնվող «Գուրման» սուպերմարկետում: Արտասահմանցին ասաց, որ ինքը ֆիլիպինցի է, և ընդամենը ցանկանում էր բրինձ գնել վերոնշյալ խանութից, սակայն այնտեղ նրան խնդրել էին նախ` մոտը եղած գումարը ցույց տալ, և դրանից հետո միայն ինչ-որ բան պահանջել: Խանութի աշխատողի նման քայլը խիստ վիրավորել էր նրան, ուստի ինձ խնդրեց աշխատակցին բացատրել, որ նման վերաբերմունքն անթույլատրելի է:

Ինձ նույնպես դուր չեկավ, որ Երևանի կենտրոնում գտնվող բավականին հայտնի սուպերմարկետում նման կերպ են սպասարկում արտասահմանցի հաճախորդներին: Վրդովված ու անդադար բղավող ֆիլիպինցու ուղեկցությամբ, ես գնացի «Գուրման» սուպերմարկետ ու խնդրեցի բրինձ վաճառող կնոջը բացատրություններ տալ:

«Աղջիկ ջան, օրական հազար նման բոմժեր են մտնում, բա չհարցնե՞մ, փող ունի, թե` չէ: Համ էլ սա գիժա: Գործ չունես դրա հետ»,- պատասխանեց վաճառողուհին:

Նման պատասխանից խիստ բարկացա, սակայն ֆիլիպինցուն փորձեցի բացատրել, որ կինը իրեն չի ցանկացել վիրավորել: Պարզապես չէի ցանկանում, որ արտասահմանցու մոտ վատ կարծիք ձևավորվեր Երևանի ու հայերի մասին:

Դեռ բղավող ֆիլիպինցուն մի կերպ դուրս բերեցի խանութից ու ասացի, որ բրինձ կարող է ուրիշ խանութից գնել: Նա էլ խնդրեց, որ ուղեկցեմ իրեն: Ճանապարհին պատմեց, թե շատ կարևոր գործ ունի Հայաստանում:

«Ես հայերին շատ եմ սիրում, բոլոր հայերը շատ հյուրասեր են, բացի այդ վաճառողուհուց»,- կրկին ամբողջ փողոցով մեկ բղավեց ֆիլիպինցին:

Ես նրան տարա մոտակա խանութ ու հաջողություն մաղթելով թողեցի այնտեղ: Այդ խանութի աշխատակիցներն ինձ հաջորդ օրը պատմեցին, որ ֆիլիպինցին ինչ-որ մանրունքից դարձյալ սարսափելի աղմուկ է բարձրացրել ու շարունակ պահանջել, որ ոստիկանություն կանչեն, քանի որ իրեն վիրավորել ու կողոպտել են:

Էլեոնորա Ասատրյան

2011-ի բյուջեն արդեն բազմաթիվ որակումներ է ստացել. սոցիալական, տնտեսական, հետճգնաժամային բյուջե: Իսկ նախկին պատգամավոր, տնտեսական գիտությունների դոկտոր Թաթուլ Մանասերյանն էլ այսօր այն անվանեց հակասական բյուջե: Նա անդրադարձավ տնտեսության մի քանի ճյուղերի, որոնցում 2011-ին կգրանցվի աճ, հատկապես գյուղատնտեսությանը։ Երկրի տնտեսության վրա, ինչպես նշեց Թաթուլ Մանասերյանը, լուրջ ազդեցություն է գործել գյուղատնտեսության անկումը: Այս ոլորտում, տնտեսագետի կարծիքով, անց է կացվում ոչ արդյունավետ քաղաքականություն:

«Լավ գյուղատնտեսություն ունենալը մեծ շռայլություն է ցանկացած երկրի համար,իսկ այդ շռայլությունը կարող ենք մեզ թույլ տալ միայն այն ժամանակ,երբ հասկանանք, թե ինչը կարող ենք լավ արտադրել մյուս երկրների համեմատ. մինչ այդ, մենք մնում ենք հիմնականում որպես ներմուծող երկիր, մեր սպառած ապրանքի մեջ տեղականը շատ քիչ է, ուստի ունենք խոցելի տնեսություն»: Թաթուլ Մանասերյանն համոզված է, որ ՀՀ տնտեսությունն ունի հսկայական ներուժ, որն այս պահին չի օգտագործվում: Նրա խոսքերով` Հայաստանի հնարավորությունները գտնվում են ստվերում. «Եթե երկրի տնտեսությունը հազիվ է զարգանում, ապա ստվերային տնտեսությունն աճում է արագ տեմպով, իսկ Սփյուռքի մասնագիտական և նյութական ներուժը նպատակաուղղված չի օգտագործվում »։

Հայաստանում ագրոարդյունաբերական համակարգը և պարենային անվտանգությունը խոցելի է, գյուղատնտեսության ոլորտում քաղաքականությունն ուղղակի բացակայում է, մենք մեծապես կախում ունենք համաշխարհային շուկայից և գներից, բայց Հայաստանը սեփական բազայի վրա էլ կարող է ձևավորել տնտեսական քաղաքականությունը, ինչը կկրճատեր այդ կախվածությունը»,-ավելացրեց Մանասերյանը:

Տնտեսագետն ընդգծեց, որ չի հավատում մի շարք ոլորտներում բարձր տոկոսների հասնող տնտեսական աճին, պատճառաբանելով`«եթե 2011-ի տարեկան դեֆիցիտը կազմում է 148,6 միլիարդ դրամ, ապա անհավանական աճին այդքան էլ չեմ հավատում»։ Նրա խոսքերով` կա որոշակի դրական առաջընթաց, սակայն այն հիմնականում պայմանավորված է մոլիբդենի և պղնձի միջազգային գների աճով: Նա նշեց նաև բանկային հատվածում առկա բարձր տոկոսադրույքները, ինչը փոքր և միջին ձեռնարկատիրությանը խանգարում է զարգանալ: Տնտեսագետը պետությանն առաջարկում է թելադրել խաղի կանոնները և տոկոսադրույքները սահմանել 5-6%-ից ոչ ավելի:

Շուշան Գալստյան

ՀՀ ոստիկանապետ Ալիկ Սարգսյանը գտել է լրագրողներից խուսափելու ձևը: Երբ ոստիկանապետը դեռ նոր-նոր էր եկել մայրաքաղաք և ստանձնել իրեն վստահված բարձր պաշտոնը, ամեն կերպ ձգտում էր սիրաշահել լրագրողներին, պարբերաբար ասուլիսներ էր կազմակերպում, անգամ դրանցից հետո ոչ պաշտոնական շփման համար ֆուրշեթների էր հրավիրում չորրորդ իշխանության ներկայացուցիչներին և սիրով պատասխանում նրանց բոլոր հարցերին: Նույն գործելաոճը ոստիկանապետը պարտադրել էր նաև ենթականերին. ոստիկանության բոլոր առանցքային կառույցների ղեկավարները երեք ամիսը մեկ հանդիպումներ էին ունենում լրատվամիջոցների հետ:

Երկու տարին պետք եղավ Ալիկ Սարգսյանին հասկանալու, որ հրապարակային ելույթներով ինչքան քիչ հանդես գա, այնքան լավ, հատկապես Խալաֆյանի վերաբերյալ նրա անստույգ «հիմնավորումներից» հետո։ Գեներալ-լեյտենանտ դառնալուց հետո Ալիկ Սարգսյանը դեռևս ասուլիս չի հրավիրել, և եթե այսպես շարունակվի, երևի թե չհրավիրի էլ։ Խոսակցություններ կան, որ ՀՀ ոստիկանապետի նոր հավակնորդն արդեն հայտնի է: Իսկ Ալիկ Սերգեյիչին մնում է մինչ էստաֆետը փոխանցելը` «շառից-փորձանքից հեռու» նկատառումով խույս տալ ավելորդ հարցերից:

Բայց քանի որ ոստիկանությունն այն կառույցն է, որ մշտապես հանրության ուշադրության կենտրոնում է և նրա աշխատանքները մշտապես հարցեր են առաջացնում, ոստիկանապետը գտել է իրենց աշխատանքները ներկայացնելու հարմար ֆորմատը: Հոկտեմբերի 26-ին ՀՀ ոստիկանությունում տեղի է ունեցել օպերատիվ խորհրդակցություն, որը վարել է ՀՀ ոստիկանապետը: Հենց այս խորհրդակցության ժամանակ էլ հանդես է եկել ՀՀ ոստիկանության պետի առաջին տեղակալ, գեներալ-մայոր Հունան Պողոսյանը և ներկայացրել ինը ամիսների ընթացքում հանրապետությունում տիրող հանցավորության պատկերը:

Իսկ լրատվամիջոցներին այս «տիխարի» խորհրդակցությանը վերապահված էր տեղեկանալ միայն հաջորդ օրը` հոկտեմբերի 27-ին, երբ ոստիկանության լրատվության վարչությունը համապատասխան տեղեկատվությունը տեղադրել էր www.police.am կայքում:

Լրագրողների հարցերից հեռու, խաղաղ, բայց ոչ արդյունավետ աշխատաոճը, հուսով ենք` չի դառնա անընդմեջ։