Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն այսօր արդարացվեց «Մարտի 1-ի» գործով: ՀՀ Վճռաբեկ դատարանը բեկանեց Մարտի 1-ի իրադարձությունների հետ կապված Նիկոլ Փաշինյանի վերաբերյալ 2010 թվականին կայացված դատավճիռը. դատարանը ճանաչեց ու հռչակեց Նիկոլ Փաշինյանի անմեղությունը։

Վճռաբեկ բողոքը ներկայացրել էր ՀՀ գլխավոր դատախազ Արթուր Դավթյանը՝ պահանջելով բեկանել տարիներ առաջ Նիկոլ Փաշինյանի գործով կայացված մեղադրական դատավճիռը և արդարացնել նրան։

«Որևէ կարծիք չեմ հայտնի, քանի որ մինչև այդ էլ ՄԻԵԴ-ի որոշման գործընթացները բավականին մութ էին, կառավարությունը դիրքորոշում չէր հայտնել, դրա հիման վրա ՄԻԵԴ-ի որոշում է եղել, այսինքն, ընդհանուր առմամբ, այս ամբողջ պրոցեսը վստահություն չներշնչող է», — Aysor.am-ի հետ զրույցում ասաց «Կոնցեռն-դիալոգ» փաստաբանական ընկերության փաստաբան, իրավաբանական գիտությունների թեկնածու, միջազգային իրավունքի մասնագետ Արամ Օրբելյանը:

Նշենք, որ 2022թ ՄԻԵԴ-ը հրապարակել է «Փաշինյանն ընդդեմ Հայաստանի» գործով վճիռը՝ 2008թ փետրվարի 19-ի նախագահական ընտրություններին հաջորդած բողոքի շարժմանը մասնակցելու համար դիմումատուի դատապարտման վերաբերյալ, որով արձանագրվել է, որ խախտվել է Փաշինյանի ազատության և անձնական անձեռնմխելիության, հավաքների ազատության իրավունքը և նրա իրավունքները հարգելու պետության պարտականությունը։ Չունենալով ՀՀ կառավարության առարկությունները՝ ՄԻԵԴ-ը միայն դիմումատու Նիկոլ Փաշինյանի ներկայացրած փաստարկների հիման վրա որոշել է, որ խախտվել է նրա իրավունքները, ինչն էլ որպես հիմք ընդունելով՝ ՀՀ գլխավոր դատախազը Վճռաբեկ դատարան էր դիմել:

Փաստաբանի խոսքով՝ անկախ այս որոշումից՝ արդարացրեցին, չարդարացրեցին, դա որևէ առնչություն չի կարող ունենալ նույն գործի շրջանակում մնացած գործերի վրա, այդ թվում նաև ՀՀ երկրորդ նախագահի գործի, մնացած մյուս գործերի ևս, որովհետև, ըստ Օրբելյանի, «Մարտի 1-ի գործ» ասածի մեջ ամեն ինչ են մտցնում ու դրա մեջ ամեն մեկը դիտարկում է իր կոնտեքստը, ինչը ընդունելի չէ։

«Մարտի 1-ի դեպքերի հետ կապված բազմաթիվ գործեր կան, ճիշտ է, որպես քրեական գործ քննչական մարմնում գրեթե բոլորը միացված են, բայց դրանցից բազմաթիվ գործեր են առանձնացվել, որոնք ունեցել են իրենց համապատասխան զարգացումները ու դատավճիռները, հետևաբար, ասել, որ սա է «Մարտի 1-ի գործ»-ը, սխալ կլինի։ Ինքնին «Մարտի 1-ի գործ» կոչվածը քաղաքական պրոցես չէ, քաղաքական պրոցես կա, բայց, եթե մենք խոսում ենք քրեական գործի մասին, քրեական գործի շրջանակում պետք է դիտարկենք։ Նորից եմ կրկնում՝ ՄԻԵԴ-ում տեղի ունեցած գործընթացը բավականին պրոբլեմատիկ է դարձնում Նիկոլ Փաշինյանի հետ կապված ցանկացած որոշում, բայց, քանի որ ոչ Վճռաբեկի որոշումն եմ կարդացել, ոչ էլ նպատակ կա, չեմ մեկնաբանի, որովհետև տարբեր կարծիքներ կան, որ պետք է ուղարկվեր նոր քննության, չպետք է ուղարկվեր, զոհի կարգավիճակ ունե՞ր, թե՞ չէ», — ընդգծեց փաստաբանը։

Արամ Օրբելյանն ասաց, թե բազմաթիվ անգամ են բարձրաձայնել, որ քննությունը պետք է շարունակվի ու քննության առաջնային նպատակները պետք է լինեն կոնկրետ առանձնացված կտոր հանցագործությունների բացահայտումները, դա վերաբերում է մահվան 10 հանգամանքին, մի շարք մարմնական վնասվածքներին, գույքային վնաս հասցնելուն, վերջիվերջո, կազմակերպիչներին։

«Լրջագույն խնդիրներ եմ տեսնում դրան նախորդած գործընթացներում, խնդիրներ եմ տեսնում, որ մարդիկ իրավական գործիքակազմը քաղաքական նպատակներով օգտագործելու փորձ են անում, ցավոք սրտի, միջազգային ատյանները օգտագործվում են, չմոռանանք Նիկոլ Փաշինյանի այն հայտարարությունը, որ «մենք պետք է այդ գործերը չընդունենք, պետք է գնանք, այնտեղ վերցնենք, հետո գանք, մեղավորներին պատժենք»։ Այսինքն՝ գործընթացը մոտավորապես հետևյալն է՝ «ոչ թե մենք ուզում ենք մարդու իրավունքների պաշտպանությամբ զբաղվել, ոչ թե ուզում ենք մարդու խախտված իրավունքները վերականգնել, այլ՝ չճանաչենք այդ խախտումը, գանք, ՄԻԵԴ-ով ճանաչենք, հետո հետ գանք», բայց ՄԻԵԴ-ով գնում են, արհեստական գործընթաց իրականացնում, որպես պատասխանող պետություն գալիս են ու ասում՝ «հա, ոնց որ թե ասելիք չունենք, դիրքորոշում չենք հայտնի», ՄԻԵԴ-ը համապատասխանաբար առանց դիրքորոշում հայտնելու ընդունում է այն որոշումը, որը պետք է ընդունի, ասում է՝ «պատասխանող պետությունը ոչ մի բան չասաց, հետևաբար, ես հիմք եմ ընդունում այն, ինչ ասել են դիմողները» ու դրա հիման վրա տալիս են որոշումներ, ինչից ստացվում է, որ մարդու իրավունքների գործիքակազմը օգտագործվում է այլ նպատակով, քան պետք է օգտագործվի, այն է՝ մարդու իրավունքների պաշտպանություն», — ընդգծեց Օրբելյանը։

Փաստաբանը գործընթացի ակտուալությունը դադարած է համարում։

«Եթե բոլորը կենտրոնանում են բացառապես Ռոբերտ Քոչարյանի հատված, Նիկոլ Փաշինյանի հատված, ստացվում է հետևյալը՝ կբացահայտեն, կասեն՝ բացահայտել են, հետո բացահայտելուց հետո պարզվել է, որ բացահայտելը չէր ենթադրում մահվան հանգամանքների պարզում, մեղավորների բացահայտում ու պատասխանատվության ենթարկում, արդյունքում ստացվում է, որ այդ մեկը չեն կարողանում, հետո ասում են՝ «դե լավ, բերեք մենք մեզ արդարացնենք» », — հավելեց Արամ Օրբելյանը։

«ՍիվիլՆեթը» ուղիղ մեկ ամիս առաջ ներկայացրել էր նախկին վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանի՝ Երևանի Ազատության պողոտայում գտնվող շքեղ առանձնատան վաճառքի ու մինչ վաճառքը առանձնատունը քրեական գործով կիրառված արգելանքից ազատելու պատմությունը։ Նախկին վարչապետի առանձնատունը ձեռք էր բերել գործարար Նարեկ Նալբանդյանի ընտանիքը 5,1 միլիոն դոլարով։ Հրապարակմանը հաջորդեց Դատախազության ու Հակակոռուպցիոն կոմիտեի միջև հրապարակային վեճ, առանձնատունը նորից հայտնվեց արգելանքի տակ, և ԱԱԾ-ն քրեական գործ հարուցեց դրա առքուվաճառքի հետ կապված։ ՍիվիլՆեթը պարզել է, որ բացի Աբրահամյանների ընտանիքին պատկանող առանձնատնից՝ նմանաբնույթ սխեմայով արգելանքներից ազատվել ու վաճառվել են նույն տարածքում գտնվող նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյաների հողամասեր ևս։

Ազատության պողոտայում գտնվող երկու հողամասեր հասցրել է վաճառել ՀՀԿ խմբակցության նախկին պատգամավոր, գեներալ Սեդրակ (Սեյրան) Սարոյանը, իրեն պատկանող հողամասն է վաճառել Արմեն Հովսեփյանը՝ կալանավորված նախկին գլխավոր դատախազ Աղվան Հովսեփյանի որդին։

Աղվան Հովսեփյանի որդին հողամասը վաճառել է աներոջը

Ազատության պողոտա 1/33 հասցեում է գտնվում նախկին գլխավոր դատախազ Աղվան Հովսեփյանի որդուն՝ Արմեն Հովսեփյանին պատկանող հողամասը։ Դրա մակերեսը կազմում է 0,2 հեկտար (2 000 քառակուսի մետր)։ Հատուկ քննչական ծառայությունը (ներկայում Հակակոռուպցիոն կոմիտե) դեռ 2018-ին քրեական գործ էր հարուցել Ազատության պողոտայում գտնվող շքեղ առանձնատների հետ կապված՝ պաշտոնեական լիազորությունները չարաշահելու հատկանիշներով։ 2020-ի սկզբին ՀՔԾ-ն տարածքի առանձնատներն ու հողամասերը ճանաչել էր իրեղեն ապացույց, ինչը նշանակում էր, որ իրեղեն ապացույց ճանաչված տարածքները հայտնվել էին արգելանքի տակ, ու դրանց հետ կապված գործարքներ իրականացվել չէին կարող։ Իրեղեն ապացույցների ցանկում էր նաև Արմեն Հովսեփյանի հողամասը։

Սակայն 2020-ի մայիսի 12-ին՝ հողամասի իրեղեն ապացույց ճանաչվելուց երկու ամիս անց Հովսեփյանը հողամասը վաճառել է աներոջը՝ Գարեգին Նուշիկյանին։

Նուշիկյանը գործարար է, «Հանրապետական» խմբակցության նախկին պատգամավոր։ Ազատության պողոտայում 2 000 քառակուսի մետր հողամասը Նուշիկյանին վաճառվել է ընդամենը 70 միլիոն դրամով՝ նշված տարածքում շուկայականից անհամեմատ էժան։ Թե՛ գործարքի գինը, թե գնորդ կողմի փոխկապակցվածությունը վաճառողի հետ, թե՛ փաստը, որ այս գործարքն իրականացվել է քրեական գործին հաջորդող շրջանում, հիմքեր են տալիս ենթադրելու, որ Հովսեփյանը հողամասը վաճառել է քրեական գործից այն «ազատելու» նպատակով։

2019-ին Արմեն Հովսեփյանի այս հողամասը գրավադրվել էր ու «օգնել» Գարեգին Նուշիկյանին կատարել բանկային գործարք՝ 7,5 միլիարդ դրամի վարկային գիծ ստանալով «Հայբիզնեսբանկ»-ից «Պարկ գրուպ»-ի համար։ Ընկերությունն ավելի հայտնի է «Երևան պարկ» մանկական խոշոր խաղահրապարակով ու դրա իրավաբանական անձն է։

Արմեն Հովսեփյանը ՍիվիլՆեթի հետ զրույցում խոսելով գործարքի մասին, ասաց՝ «ամեն ինչ կատարվել է օրենքի շրջանակներում»։ Ճշտող հարցին, թե եղե՞լ է քննիչի կողմից համապատասխան որոշում գույքն արգելանքից դուրս բերելու ու գործարք թույլատրելու մասին, Հովսեփյանը կրկնեց՝ «ամեն ինչ եղել է օրենքի շրջանակներում»։ Դիտարկմանը, որ Ազատության պողոտայում 2 000 քառակուսի մետ հողամասը վաճառվել է ընդամենը 70 միլիոն դրամով, Հովսեփյանը պատասխանեց. «Դա մեր ներքին հարաբերություններն են, որը կախված չէ շուկայական արժեքից»։ Նա վստահեցրեց, որ իրականացրած գործարքը որևէ կերպ առնչություն չունի քրեական գործի ու դրա ընթացքի հետ։

Արմեն Հովսեփյանը Ազատության պողոտայում ունի այլ հողամաս ևս, որը շարունակում է սեփականությամբ պատկանել իրեն։

Գեներալը վաճառել է հողերը

Նախկին պատգամավոր, գեներալ-մայոր Սեդրակ Սարոյանը Ազատության պողոտայում ուներ երկու հողամաս: Դրանցից մեկը 2 244 քառակուսի մետր մակերեսով էր, մյուսը՝ 1 910: Դրանք կողք կողքի էին և Հովիկ Աբրահամյանի առանձնատան անմիջապես հետնամասում։ Սարոյանի՝ Ազատության պողոտա 1/25 հասցեում գտնվող հողամասը (2 244 քմ) ևս ՀՔԾ որոշմամբ համարվել էր իրեղեն ապացույց ու արգելանքի տակ էր, դրա հետ կապված գործարքներ իրականացվել չէին կարող։ 2021-ի մայիսին ՀՔԾ Խոշտանգումների և մարդու դեմ ուղղված հանցագործությունների քննության վարչության պետի տեղակալ Գեղամ Մարգարյանը դիմում է Կադաստրի կոմիտեի ղեկավարին՝ հայտնելով, որ չեն առարկում Սարոյանի՝ այդ տարածքում գտնվող հողամասերի հետ կապված կադաստրային գործարքներին։ Մոտ մեկ ամիս անց Սեդրակ Սարոյանը հողամասը վաճառում է Ռուսաստանի քաղաքացի, Կալուգայի մարզի Օբնինսկ քաղաքի բնակիչ Վահագն Կարախանյանին։ Գեներալը հողը վաճառել է 561,6 միլիոն դրամով։ Սարոյանը Ազատության պողոտայի այս հողը գնել էր Երևանի քաղաքապետարանից 2003-ին 4,9 միլիոն դրամով։

Սարոյանի մյուս՝ Ազատության պողոտա 1/26 հասցեով հողամասը (1 910 քմ) ևս վաճառվել է Վահագն Կարախանյանին։ Գործարքը կազմել է 463 միլիոն դրամ։ Գնելով հողամասը՝ Վահագն Կարախանյանն այն նվիրատվությամբ փոխանցել է եղբորը՝ Լևոն Կարախանյանին։ Երկու հողամասերի առքուվաճառքն էլ իրականացվել է նույն օրը՝ հունիսի 7-ին։ Իսկ հունիսի 9-ի դրությամբ Սարոյանը ստացել է երկու հողամասերի վաճառքի ողջ գումարը։ Սեդրակ Սարոյանի անունից հանդես է եկել որդին՝ Զարզանդը։

Վահագն ու Լևոն Կարախանյանները ռուսաստանաբնակ գործարար Սամվել Կարախանյանի զավակներն են, Ռուսաստանի քաղաքացիներ։ Կարախանյանների ընտանիքն իր գործունեությունը ծավալում է Օբնինսկում։ Այստեղ նրանք ունեն մսամթերքի ու կիսաֆաբրիկատների արտադրություն՝ «Վարվիկս» ընկերությունը։ «Վարվիկս»-ը հիմնվել է 1997-ին, մսամթերք ու կիսաֆաբրիկատներ է մատակարարում Ռուսաստանի 37 մարզերում։ Կարախանյաններին Օբնինսկում պատկանում է նաև Royal Palace ռեստորանային համալիրը։

Իրավապահները գործարքների հետ կապված հարցերին պատասխան չունեն

Ինչպես նշվեց, Ազատության պողոտայում գտնվող առանձնատների հետ կապված քրեական գործ հարուցվել է 2018-ի հոկտեմբերին և շուտով կլրանա չորս տարին, ինչ գործով ՀՔԾ-ում (այժմ՝ Հակակոռուպցիոն կոմիտե) նախաքննություն է ընթանում։ Քրեական գործ հարուցվել էր «Հետք»-ի հետաքննությունից հետո՝ պաշտոնեական դիրքի չարաշահման հատկանիշներով։ Մոտ չորս տարի շարունակվում է նաև գործով նշանակված դատաշինարարատեխնիկական փորձաքննությունը։ ՍիվիլՆեթը Ազատության պողոտայի առանձնատների քրեական գործը քննող մարմնին՝ Հակակոռուպցիոն կոմիտեին․

•             Գտնվելով արգելանքի տակ՝ ինչու՞ կոմիտեն չի առարկել գեներալ-մայոր Սարոյանի հողամասերի վաճառքին։

•             Արմեն Հովսեփյանին պատկանող, իրեղեն ապացույց հանդիսացած և սահմանափակման ներքո գտնված հողամասի հետ կապված առքուվաճառքից առաջ Հակակոռւոպցիոն կոմիտեն արդյոք չի՞ առարկել դրան։ Նա

Հակակոռուպցիոն կոմիտեն բոլոր հարցերին պատասխանել է մեկ նախադասությամբ՝ տեղեկատվություն չեն կարող տրամադրել քրեական գործի մասին՝ նախաքննության շահերից ելնելով։ Կոմիտեն հրաժարվել է նաև տեղեկացնել՝ թե արդյոք կան այս գործով մեղադրյալներ, և եթե կան, ապա՝ ովքեր։

Գլխավոր դատախազությունն անդրադառնալով Արմեն Հովսեփյանի ու Սեդրակ Սարոյանի կողմից Ազատության պողոտայում հողամասերի վաճառքին՝ ՍիվիլՆեթին տեղեկացրել է․ «Նշված հողամասերի հետ կապված գործարքներ կատարելու վերաբերյալ քրեական գործով տեղեկություններ չեն ստացվել»։

Դատախազությունից հիշեցրել են, որ 2020-ի մարտից Կադաստրի կոմիտեի ղեկավարին տեղեկացվել է, որ հիշյալ հողամասերի հետ կապված գործարքներ չկատարվեն։ Դատախազությունը ևս տեղեկություններ չի տրամադրել գործով մեղադրյալների մասին, իսկ հարցին, թե ներկայում Ազատության պողոտայի առանձնատների հետ կապված քրեական գործով որ գույքերն են սահմանափակման տակ, պատասխանել են՝ «նախաքննության ներկա փուլում տեղեկատվություն չեն կարող տրամադրել»։

Հովիկ Աբրահամյանի առանձնատան վաճառքի փաստը հրապարակային հակասություն առաջ բերեց գործը քննող Հակակոռուպցիոն կոմիտեի և Դատախազության միջև։ Երկու գերատեսչությունները մի քանի օր շարունակ հաղորդագրություններով միմյանց էին մեղադրում առանձնատան հաջողված գործարքի մեջ։ Դատախազությունը կոմիտեին մեղադրել էր առանց Վերաքննիչ դատարանի որոշմանը սպասելու Կադաստրի կոմիտեի միջոցով տունն արգելանքից հանելու մեջ, քննիչի գործողությունները որակել էր «տարակուսելի» ու «պրակտիկայից ակնհայտորեն շեղվող» գործողություն։ Ի պատասխան՝ Հակակոռուպցիոն կոմիտեն հայտարարել էր, որ քննիչը գործել է օրենքի շրջանակում ու իրականացրել է դատարանի որոշումը։ Ապրիլի 5-ին Գլխավոր դատախազությունը հաղորդեց, որ դիմել է ԱԱԾ քննչական դեպարտամենտին՝ Աբրահամյանի առանձնատան առքուվաճառքի հանգամանքներն ուսումնասիրելու համար։ ԱԱԾ-ն մարտի 28-ին քրեական գործ է հարուցել տան գործարքի հետ կապված ու դարձյալ սահմանափակման տակ վերցրել այն։ Դատախազի որոշմամբ՝ Հակակոռուպցիոն կոմիտեի քննիչը հեռացվել է վարույթից։ Դատախազությունը վստահեցրել էր, որ քայլեր են ձեռնարկվում Աբրահամյանների առանձնատան դիմաց վճարված 5,1 միլիոն դոլարը կալանքի տակ վերցնելու ուղղությամբ։

Այսքանով ամեն ինչ չի ավարտվել․ Հակակոռուպցիոն կոմիտեն դատախազի որոշումը համարել է անհիմն ու ապօրինի և բողոք ներկայացրել վերադաս դատախազին։

ՀՀ ԱԱԾ քննչական դեպարտամենտում 2019թ. դեկտեմբերի 26-ին հարուցվել է քրեական գործ ՀՀ Առողջապահության նախարարության «Դատաբժշկական գիտագործնական կենտրոն» (ԴԳԳԿ) ՊՈԱԿ Կոտայքի մարզի դատաբժշկական փորձաքննությունների բաժնի վարիչի կողմից 2019թ. նոյեմբեր-դեկտեմբեր ժամանակահատվածում, նշված բաժնում դիահերձումներ իրականացնող մայրապետի և մեկ այլ անձի օժանդակությամբ դիակի դատաբժշկական փորձաքննություններ կատարելու դիմաց շուրջ 60 հանգուցյալների ազգականներից ընդհանուր առանձնապես խոշոր չափի 2.100.000 ՀՀ դրամի առերևույթ կաշառք ստանալու դեպքի առթիվ: 

Գլխավոր դատախազությունից հայտնում են, որ նախաքննության ընթացքում մեղադրյալները ցուցմունքներ են տվել այն մասին, որ գումարը վերցրել են ոչ թե դիակի դատաբժշկական փորձաքննության կամ դիահերձման համար, այլ դիակի մշակման և դիմահարդարման դիմաց: Այսինքն՝  աշխատանքային պարտականությունների մեջ չի մտել դիակի մշակումը, դիմահարդարումը, շորերը հագցնելը և դագաղի մեջ տեղադրելը: Դրանք եղել են լրացուցիչ ծառայություններ, որի դիմաց դիակատերերից վերցրել են 10.000 ՀՀ դրամից մինչև 35.000 ՀՀ դրամ:
ՀՀ ԱՆ  ԴԳԳԿ ՊՈԱԿ-ի կանոնադրության համաձայն՝ կազմակերպությունն իրականացնում է տնային մահերի դիահերձման,  դիակների բալզամացիայի, դիակների հուղարակավորության նախապատրաստական աշխատանքների, բժշկական հետազոտությունների իրականացման ձեռնարկատիրական գործունեություն:

ՀՀ Կոտայքի մարզի դատախազությունում կատարված՝ նշված քրեական գործի նախաքննությամբ ձեռք բերված փաստական տվյալների, ԴԳԳԿ ՊՈԱԿ կանոնադրության, ՊՈԱԿ-ի և աշխատակիցների միջև կնքված աշխատանքային պայմանագրերի, ոլորտը կարգավորող օրենսդրության ուսումնասիրությունից պարզ է դարձել, որ մի շարք կարևոր խնդիրներ չունեն հստակ կարգավորումներ և պարզ չէ, թե ինչ ընթացակարգով են իրականացվում դրանց վերաբերող գործառույթները:

Մասնավորապես, պարզ չէ, թե աշխատանքային պայմանագրերով նախատեսվող «դիակի մշակում» կատարելու պարտականությունը ինչպիսի կոնկրետ գործառույթների համակցություն է նախատեսում, կամ՝ ինչ կարգով, ինչ չափորոշիչների հիման վրա են սահմանվում վճարովի ծառայությունների տեսակները, դրանց վճարների չափերը, որոնք են այդ վճարովի ծառայությունները, ինչ իրավական ակտերով են սահմանվում, այդ տեղեկատվությունը որքանով է հասանելի քաղաքացիներին, ինչ կարգով են կազմակերպվում և իրականացվում վճարումները, ում կողմից  է վերահսկվում վճարովի ծառայությունների կատարումը և վճարների գանձումը և այլն: Պարզ չէ նաև, թե հեռավոր բնակավայրերում վճարովի ծառայությունների համար ինչ հնարավորություններ են ստեղծված, ինչպես են այնտեղ կազմակերպվում վճարովի ծառայություները:

Մեկ այլ քրեական գործի նյութերի ուսումնասիրությամբ էլ պարզվել է, որ թեև ՀՀ առողջապահության նախարարի 2012թ. հուլիսի 31-ի N 11-Ն հրամանով  չիդենտիֆիկացված դիակների պահպանման համար ապահովվում է -150 -250 C ջերմաստիճան, հերձարանում և նախահերձարանում դիակների պահման սենյակի և սանհանգույցի պատերը մինչև առաստաղ պետք է լինեն կաֆելապատ, սակայն հիշյալ հրամանը ՀՀ ԱՆ ԴԲԳԳ կենտորն ՊՈԱԿ-ին չի վերաբերում: Վերջինիս կողմից դիակների պահպանության պարտավորություն կամ պահպանության պարտադիր պայմաններ սահմանող որևէ իրավական ակտ առկա չէ:

Հաշվի առնելով, որ յուրաքանչյուր քաղաքացի գործնակնում առանչվում է ոլորտային նշված հիմնահարցերի չկարգավորվածությունից բխող կոռուպցիոն ռիսկերի, իսկ դիակների պահպանության պարտադիր պայմանների սահմանումը և տեխնիկական հնարավորությունների առկայությունը խիստ կարևոր է,  ՀՀ Կոտայքի մարզի դատախազ Պետրոս Պետրոսյանը միջնոդրագրեր է հասցեագրել ՀՀ առողջապահության նախարարին:

Դրանցով բարձրացվել է դիակի դատաբժշկական փորձաքննության իրականացման և հավելյալ վճարովի ծառայությունների մատուցման գործընթացն արդյունավետ իրականացնելու և հնարավոր հանցավոր չարաշահումների տեղիք տվող կարգավորումների անորոշությունները վերացնելու նպատակով սահմանել ինչպես ՀՀ ԱՆ ԴԲԳԳ կենտրոն ՊՈԱԿ-ի կողմից դիակի դատաբժշկական փորձաքննություն իրականացնելիս դիահերձման գործընթացում կոնկրետ գործառույթների համակցությամբ պարտավորությունների, այնպես էլ հավելյալ վճարովի ծառայությունների, դրանց տեսակների, վճարների չափերի վերաբերյալ համապատասխան կարգեր:

Բացի այդ, կարևորվել է դիակների պատշաճ պահպանման գործընթացն արդյունավետ իրականացնելու նպատակով ՀՀ ԱՆ ԴԲԳԳ կենտրոն ՊՈԱԿ-ի կողմից դրանց պահպանությունն իրականացնելու պարտավորության համապատասխան կարգի սահմանման, ՊՈԱԿ-ը դիակների պահպանության համար անհրաժեշտ տեխնիկական սարքավորումներով և այլ պայմաններով ապահովելու անհրաժեշտությունը:

Արայիկ Հարությունյանը չի բացառում, որ կդիմի դատարան՝ Քարագլխի վերաբերյալ oragir.news-ի կեղծ հրապարակումը հերքելու պահանջով
Ներքին համերաշխությունն ու միասնությունն ապահովելու անհրաժեշտության մասին բազմաթիվ հորդորներն ու խնդրանքներն անգամ բավարար չեն ոմանց նեղ անձնական ու քաղաքական նկրտումները գոնե ժամանակավոր զսպելու համար, քանզի Արցախի Հանրապետության կյանքի այս լարված ու պատասխանատու փուլում շարունակվում են կեղծ տեղեկություններով Արցախի Հանրապետությանը վնասելու փորձերը: Այս մասին հատարարություն է տարածել ԱՀ նախագահի աշխատակազմի տեղեկատվական գլխավոր վարչությունը, որում մասնավորապես ասված է.

«Մասնավորապես, 27.03.2022թ. «oragir.news» լրատվական կայքում տեղեկություն է հրապարակվել այն մասին, թե իբր Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը և ՀՀ ԱԱԾ պետ Արմեն Աբազյանը 4 օր առաջ այցելել են Շուշի և գազամատակարարումը վերականգնելու դիմաց համաձայնել են ադրբեջանական առաջարկին՝ Քարագլուխ բարձունքը հանձնել նրանց՝ մարտական դիրքերի հայելային հետքաշման անվան տակ։

Վերոգրյալը ակնհայտ կեղծ և սուտ տեղեկություն է. փոխզիջումային տարբերակով գազամատակարարումը վերականգնելու շուրջ Արցախի Հանրապետության անունից երբևէ որևէ մեկը ադրբեջանական կողմի հետ բանակցություն չի վարել, առավել ևս՝ ԱՀ նախագահը:

Ավելին, Ադրբեջանի կողմից գազամատակարարման խափանումը մեր կողմից մշտապես ներկայացվել է որպես հումանիտար խնդիր, որը պետք է լուծվի բացառապես այդ տիրույթում, իսկ ռուս խաղաղապահների հետ քննարկումներում մեր կողմից շեշտվել էր, որ Արցախի Հանրապետությունը պատրաստ է նույնիսկ հրաժարվել գազօգտագործումից, բայց երբեք թույլ չի տա Ադրբեջանին այն ծառայեցնել որպես Արցախի բնակչությանը ճնշելու և ահաբեկելու գործիք:

Ակնհայտ է, որ միջազգային հանրությունը գազամատակարարման հարցը նույնպես իրավացիորեն դիտարկել է հումանիտար խնդիրների շարքում՝ հորդորելով Ադրբեջանին զերծ մնալ նման վարքագծից ու վերացնել դիտավորյալ խոչընդոտները, ինչպիսի ճնշումներին ու հորդորներին Ադրբեջանը երկար դիմադրել չէր կարող: Դրանով են պայմանավորված նաև վերջին օրերին գազի հարցով ադրբեջանական կողմից հնչող հայտարարությունները և մեր կողմից ճնշումներին դիմակայելու հանգամանքը:

Ինչ վերաբերում է «oragir.news»-ի կեղծ հրապարակմանը, ապա նախագահ Արայիկ Հարությունյանը, չնայած ներկա պահին առկա ծանրաբեռնվածությանը, չի բացառում իր դեմ ակնհայտ զրպարտություն տարածելու հիմքով դատարան դիմելու հնարավորությունը:

Նախագահը մշտապես փորձել էր զերծ մնալ շինծու և անպատասխանատու հայտարարություններին­ արձագանքելու մոտեցումից՝ ձգտելով առավելապես իր վրա վերցնել համերաշխության պահպանման բեռը, սակայն իրադարձությունները վկայում են, որ նման իրավիճակներում ու հատկապես նման զրպարտության պարագայում իրավական մեխանիզմներին ապավինելն այլևս անհրաժեշտություն է:

Հերթական անգամ խնդրում և պահանջում ենք բոլորին զերծ մնալ կեղծ տեղեկություններ տարածելով հանրությունը պառակտելու և ներքին թշնամանք հրահրելու ցանկացած փորձից»,-ասված է ԱՀ նախագահի աշխատակազմի տեղեկատվական գլխավոր վարչության տարածած հայտարարության մեջ։

ՀՀ ազգային անվտանգության ծառայության տնտեսական անվտանգության և կոռուպցիայի հակազդման, ինչպես նաև քննչական դեպարտամենտների աշխատակիցների կողմից ձեռնարկված համալիր օպերատիվ-հետախուզական միջոցառումների և քննչական գործողությունների արդյունքում փաստական տվյալներ  են ձեռք բերվել առ այն, որ Երևան քաղաքի բնակիչներ  Կ․Ե-ն և Ա․Ա-ն 2021-2022 թվականների ընթացքում նախնական համաձայնության գալով իրար հետ, շահադիտական նպատակով կազմակերպել են Հայաստանի Հանրապետության շուրջ երկու տասնյակից ավելի քաղաքացիների անօրինական միգրացիան օտարերկրյա պետություններ, որը կատարել են վերջիններիս կողմից օտարերկրյա պետություններ մուտքի պատշաճ թույլտվություն ստանալու համար կեղծ փաստաթղթեր և տեղեկություններ ներկայացնելով:

Նախաքննության ընթացքում խուզարկություններ են կատարվել անօրինական միգրացիայի կազմակերպմամբ զբաղվող հանցավոր խմբի անդամների բնակության հասցեներում, որի արդյունքում հայտնաբերվել են կեղծ փաստաթղթեր պատրաստելու համար նախատեսված սարքեր և սարքավորումներ, կեղծ կնիքներ, դրոշմներ, մի շարք քաղաքացիների անձնագրեր, անօրինական միգրացիայի կազմակերպման դիմաց վճարված գումարներ և հանցագործության կատարման համար նախատեսված այլ իրեր ու առարկաներ։

Հանցանք կատարելու անմիջականորեն ծագած կասկածանքի հիման վրա ձերբակալվել են երկու անձինք, որոնց նկատմամբ կալանավորումը որպես խափանման միջոց ընտրելու մասին միջնորդություններ են ներկայացվել դատարան։

ՀՀ ազգային անվտանգության ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ քրեական օրենսգիրքը մինչև ութ տարի ժամկետով ազատազրկում է նախատեսում անօրինական միգրացիայի կազմակերպման համար և զգուշացնում, որ Ծառայությունը հետևողական է այսօրինակ հանցագործությունների կանխման և դրանց ամբողջական բացահայտման գործում։ 

Երեւանում, մարտի 7-ին, կրակոցներ են հնչել. ժամը 02։10-ի սահմաններում «Աստղիկ» բժշկական կենտրոնից ոստիկանության կենտրոնական բաժին ահազանգ է ստացվել, որ «մարմնի տարբեր հատվածներում հրազենային վնասվածք» ախտորոշմամբ իրենց մոտ է տեղափոխվել մի քաղաքացի։

Shamshyan.com-ի հաղորդմամբ, բժիշկները ոստիկաններին հայտնել են, որ վիրավորն ի վիճակի չէ կատարվածի մասին բացատրություն տալու, քանի որ գտնվում է վիրահատարանում։ 

Մինչ բժիշկները պայքարում էին նրա կյանքի համար, ոստիկանները պարզել են, որ վիրավորը Երևան քաղաքի բնակիչ՝ 50-ամյա Արսեն Սարգսյանն է։  Ոստիկանները, ձեռնարկելով անհրաժեշտ օպերատիվ-հետախուզական միջոցառումներ, պարզել են, որ դեպքը տեղի է ունեցել Մոսկովյան փողոցի 31 շենքի բակում։

Պարզվել է, որ նշված շենքի բակում անհայտ անձը դեռևս չպարզված հրազենից մի քանի կրակոց է արձակել Ա. Սարգսյանի ուղղությամբ, ապա դեպքի վայրից դիմել փախուստի։  Դեպքի վայրում հայտնաբերվել են արնանման հետքեր և 2 հատ կրակված պարկուճ։

Կայքի տեղեկություններով՝ վիրավորը քրեական աշխարհում հայտնի ու մեծ հեղինակություն ունեցած, «օրենքով գող» Արմեն Կանևսկոյի սանիկն է՝ հանրապետությունում հայտնի «Մալխաս ջազ» ակումբի և «Սմոքինգ» ռեստորանային համալիրի սեփականատերը։

Ռուսաստանը Ուկրաինային հայտնել է, որ կարող է դադարեցնել հատուկ գործողությունը «ցանկացած պահի», եթե Կիեւը կատարի Մոսկվայի պայմանները, ասել է ՌԴ նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը։

«Նրանց (ուկրաինացիներին) ասվել է, որ այս ամենը կարող է մի ակնթարթում դադարեցվել»,- Պեսկովի խոսքերն է մեջբերում Reuters-ը։

Կրեմլի ներկայացուցչի խոսքով՝ Ուկրաինան պետք է փոփոխություններ կատարի Սահմանադրության մեջ եւ հրաժարվի «որեւէ դաշինքի» մեջ մտնելու հավակնություններից։

Բացի այդ, ըստ Պեսկովի, Ուկրաինան պետք է Ղրիմը որպես ռուսական ճանաչի, իսկ ԴԺՀ-ն եւ ԼԺՀ-ն՝ որպես անկախ պետություններ, գրում է «ՌԻԱ Նովոստին»։

«Մենք իրականում ավարտում ենք Ուկրաինայի ապառազմականացումը։ Մենք այն ավարտին կհասցնենք… Նրանք (ուկրաինացիները) պետք է դադարեցնեն ռազմական գործողությունները»,- ընդգծել է նա։

ՀՀ ԱԱԾ ռազմական հակահետախուզության եւ քննչական դեպարտամենտների աշխատակիցների ձեռնարկած ծավալուն օպերատիվ-հետախուզական ու համակցված քրեադատավարական միջոցառումների արդյունքում  բացահայտվել եւ չեզոքացվել է  օտարերկրյա հատուկ ծառայությունների աշխատակիցների կողմից Հայաստանի եւ Արցախի Հանրապետություններում ստեղծված հերթական գործակալական ցանցի գործունեությունը, որի կազմում ներգրավված են եղել զինված ուժերի տարբեր ստորաբաժանումներում ծառայության մեջ գտնվող անձինք, ինչպես նաեւ նախկին զինծառայողներ եւ Արցախի Հանրապետության պետական մարմինների որոշ աշխատակիցներ։

Դեպքի առթիվ ՀՀ ԱԱԾ քննչական դեպարտամենտում հարուցված քրեական գործի նախաքննությամբ պարզվել է, որ վերոհիշյալ անձանց հավաքագրելու, իրենց գործունեությունն առավել դյուրին եւ անխոչընդոտ իրականացնելու, բացահայտվելու ռիսկերը նվազեցնելու նպատակով օտարերկրյա հատուկ ծառայություն իրականացնող անձինք սոցիալական  կայքերում տեղադրել են օտարերկրյա պետություններում բարձր վարձատրությամբ աշխատանքի ընդունելու վերաբերյալ գովազդային կեղծ հայտարարություններ՝ որպես պայման առաջարկելով համապատասխան հավելվածը բացելու միջոցով լրացնել աշխատանք փնտրող անձի անհատական եւ կենսագրական տվյալները:

Հետագայում՝ օտարերկրյա հատուկ ծառայությունների աշխատակիցները գումարի դիմաց առաջարկել են համագործակցել իրենց հետ եւ տեղեկություններ տրամադրել  Արցախում եւ Հայաստանում տեղակայված ռազմավարական նշանակություն ունեցող օբյեկտների, ռազմական տեխնիկայի, զորամասերի, սպառազինության, ռազմամթերքի, զինվորականների, նրանց թվի եւ տեղակայման վայրերի, մարտական դիրքերի, պետական եւ ծառայողական գաղտնիք կազմող փաստաթղթերի եւ այլնի վերաբերյալ։

Ընդ որում, առանձին դեպքերում հավաքագրված անձինք օտարերկրյա հատուկ ծառայությունների ներկայացուցիչների առաջարկով վերջինների հետ հանդիպել են երրորդ երկրներում, ստացել ծածկանուններ, ստորագրել օտարերկրյա հատուկ ծառայությունների ներկայացուցիչների հետ համագործակցության հանգամանքը հավաստող փաստաթղթեր, դարձել հաստիքային գործակալներ եւ տվել իրենց համաձայնությունը՝ հայտնել երկրում տեղի ունեցող քաղաքական եւ ռազմական բնագավառների իրադարձությունների մասին տեղեկություններ, ինչպես նաեւ հանձնել պետական, ռազմական եւ ծառայողական գաղտնիք պարունակող փաստաթղթեր։

Առաջադրված խնդիրների ամբողջական եւ հաջող իրականացման համար օտարերկրյա հատուկ ծառայությունների աշխատակիցները հավաքագրված անձանց հատկացրել են անհրաժեշտ տեխնիկական սարքավորումներ, այդ թվում՝ հատուկ ծրագրային ապահովմամբ եւ տեխնիկական միջոցներով հագեցված համակարգիչներ: 

 Քրեական գործով նաեւ ձեռք են բերվել փաստական տվյալներ, որ գործակալական ցանցում ընդգրկված որոշ անձինք նախապես տեղեկացված  են եղել նաեւ Արցախի Հանրապետության դեմ սպասվող պատերազմի եւ դրա հստակ օրվա մասին, որով պայմանավորված օտարերկրյա հատուկ ծառայությունների ներկայացուցիչների առաջադրանքով, մինչեւ պատերազմի սկսվելը, ակտիվորեն տեղեկատվություն են հավաքել եւ բջջային տարբեր հավելվածների միջոցով օտարերկրյա հատուկ ծառայությունների ներկայացուցիչներին են փոխանցել նաեւ Արցախի Հանրապետություն ժամանած եւ հյուրանոցներում տեղավորված անձանց, Արցախի Հանրապետության տարածքում տեղակայված հակաօդային պաշտպանության միջոցների տեսակների, քանակի, գտնվելու վայրերի, բարձրագույն հրամանատարական կազմի կենսորոշիչ տվյալների մասին, որով հակառակորդին պատերազմն սկսելուց առաջ ընձեռել են իրական հնարավորություն կատարելու ուժերի եւ միջոցների ճշգրիտ հաշվարկներ, իրականացնել թիրախավորված հարվածներ, շարքից հանել հակաօդային պաշտպանության միջոցները, ոչնչացնել ռազմավարական նշանակություն ունեցող պահեստները:

Նախաքննության ընթացքում պետական դավաճանություն կատարելու մեջ անմիջականորեն ծագած կասկածանքի հիման վրա ձերբակալվել են ընդհանուր թվով 16 անձինք, որոնց մի մասը տվել է խոստովանական ցուցմունքներ: Նրանցից 10-ի նկատմամբ կալանավորումը որպես խափանման միջոց ընտրելու միջնորդություններ են ներկայացվել դատարան, որոնք բավարարվել են։

Ընդ որում, պետական դավաճանություն կատարած անձանց մի մասը բռնվել է հերթական անգամ առաջադրանք կատարելու պահին, եւ ՀՀ ԱԱԾ աշխատակիցների կողմից կանխվել է տեղեկատվության հետագա փոխանցումը:

ՀՀ ազգային անվտանգության ծառայությունը շարունակում է ողջ գործիքակազմով  հետեւողական եւ անզիջում պայքար տանել պետության հիմքերը խարխլող հիշյալ հանցագործությունների կանխման եւ խափանման ուղղությամբ՝ հավաստիացնելով, որ Ծառայությունը լիարժեքորեն տիրապետում է օպերատիվ իրավիճակին եւ վստահեցնում, որ լրտեսական գործունեության հետ առնչություն ունեցող յուրաքանչյուր ոք հայտնաբերվելու եւ ենթարկվելու է պատժի կամ քրեաիրավական այլ ներգործության։

Միաժամանակ, հորդորում ենք բնակչությանը՝ հատկապես զինծառայողներին, զերծ մնալ սոցիալական ցանցերով կամ այլ եղանակով կասկածելի անձանց հետ ծանոթություններ հաստատելուց, առավել եւս՝ նրանց հետ ՀՀ անվտանգությանն ու պաշտպանությանը վերաբերող հարցեր քննարկելուց եւ տեղեկություններ փոխանցելուց:

Ազգային անվտանգության ծառայությունը կրկին հիշեցնում է, որ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 299-րդ հոդվածով նախատեսված է նաեւ խրախուսական նորմ, որի համաձայն՝ պետական դավաճանություն կամ լրտեսություն կատարելու համար նախատեսված հանցանքներ կատարած անձն ազատվում է քրեական պատասխանատվությունից, եթե նա իշխանության մարմիններին կամովին հայտնելով կամ այլ ձեւով, օժանդակել է հետագա վնասը կանխելուն, ուստի կոչ է անում հակաօրինական արարքի կատարմանը ներգրավված անձանց կամովին եւ ժամանակին համագործակցել Ծառայության հետ եւ օժանդակել հետագա վնասը կանխելուն:

ՀՀ քննչական կոմիտեի Արմավիրի մարզային քննչական վարչությունում իրականացված քննչական և դատավարական այլ ծավալուն գործողությունների արդյունքում պարզվել են քրեական ենթամշակույթ կրող խմբավորում ստեղծելու, ղեկավարելու, դրան ներգրավելու և քրեական աստիճանակարգության բարձրագույն կարգավիճակ ունեցող անձին դիմելու դեպքի առթիվ հարուցված քրեական գործի բոլոր հանգամանքները: Այս մասին հայտնում է ՀՀ քննչական կոմիտեն։

«Քննությամբ փաստական տվյալներ են ձեռք բերվել այն մասին, որ  «Արմավիր» քրեակատարողական հիմնարկի կալանավորը (ծնված 1993թ.՝ Օշական գյուղում)  ղեկավարել է քրեական ենթամշակույթ կրող խմբավորում՝ ունենալով քրեական աստիճանակարգության բարձրագույն կարգավիճակ:

Վերջինս «Արմավիր» քրեակատարողական հիմնարկում պահվող անձանց նկատմամբ իրականացրել է վերահսկողություն, այսպես կոչված, «կարգուկանոն» պահպանելու նպատակով տարբեր անձանց տվել է կոնկրետ հրահանգներ, մասնավոր հարցերին առնչվող վեճերն ու խնդիրները լուծելու համար տվել է հանձնարարականներ, ինչպես նաև կազմակերպել և վերահսկել է քրեական ենթամշակույթ կրող խմբավորման միջոցով ստացված անօրինական օգուտը:

Պարզվել է նաև, որ քրեական աստիճանակարգության բարձրագույն կարգավիճակ ունեցող հիշյալ անձը քրեակատարողական հիմնարկում պահվող կալանավորների և դատապարտյալների նկատմամբ իրականացրել է վերահսկողություն. իրեն դիմած տարբեր անձանց խնդրանքներով կարգավորել և վերաբաշխել է քրեակատարողական հիմնարկում գտնվող և նոր տեղափոխված անձանց պահման վայրերը՝ տեղամասերը և խցերը, հետևել է կալանավորների և դատապարտյալների կողմից մոլախաղերի մեջ ներգրավվածությանը՝ արտոնյալներին զերծ պահելով դրանից:

Ավելին, տարբեր անձինք ևս, ստանալով և կատարելով վերոհիշյալ անձի հրահանգներն ու հանձնարարությունները, մասնակցել են քրեական ենթամշակույթ կրող խմբավորմանը, ինչպես նաև ներգրավված են եղել դրա կողմից հետապնդվող նպատակների իրականացմանը:

Ձեռք բերված բավարար ապացույցների համակցությամբ՝ Օշականի բնակիչ հանդիսացող և կալանքի տակ գտնվող անձին մեղադրանք է առաջադրվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 223.2-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 1-ին և 5֊րդ կետերով, երկու քաղաքացիական անձի՝ 223.4-րդ հոդվածի 1 ին մասով, ևս մեկ կալանավորի՝ 223.3-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 223.4-րդ հոդվածի 1-ին մասով:

Նախաքննությունն ավարտվել է, և քրեական գործը, մեղադրական եզրակացությունը հաստատելու և դատարան ուղարկելու միջնորդությամբ, ուղարկվել է հսկողություն իրականացնող դատախազին»,- նշված է հաղորդագրությունում:

2021թ օգոստոսին մարտական հենակետում սպանված երեք զինծառայողները հրազենային վիրավորումից բացի ունեցել են այլ վնասվածքներ ևս. սպանվածներից մեկի կողոսկրերը կոտրված են եղել, վերջինս արնաքամ է եղել։ Դատաբժշկական փորձաքննության եզրակացությունը հերքում է նախաքննական մարմնի այն վարկածը, թե զինծառայողները պարզապես քնած են եղել և իրենց համածառայակիցն ուղղակի հրազենային վիրավորումներով է սպանել։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում հայտնեց զինծառայող Մուրադ Մուրադյանի իրավահաջորդի ներկայացուցիչ Հայարփի Սարգսյանը՝ մանրամասներ ներկայացնելով դատաբժշկական փորձաքննության եզրակացության մասին։

Հիշեցնենք, որ օգոստոսի 19-ին մարտական հենակետերից մեկում հայտնաբերվել էր երեք զինծառայողի դի՝ կյանքի հետ անհամատեղելի մարմնական վնասվածքներով։
Հարուցված քրեական գործով նախ ձերբակալվել, ապա կալանավորվել է զինծառայողների համածառայակիցը։ ՔԿ-ն օգոստոսի 23-ին պաշտոնական հաղորդագրություն տարածեց՝ հայտնելով, որ զինծառայողների սպանության գործով ձերբակալվել է նաև դիրքի ավագը՝ զինծառայողներին կյանքից զրկելուն դրդելու և ծառայակցի նկատմամբ սեքսուալ բնույթի բռնի գործողություններ կատարելու կասկածանքով։ Նախաքննության մոտ կանգնած մեր աղբյուրները դեռևս այդ ժամանակ հայտնել էին, որ սեռական բռնություն գործադրվել է այն զինվորի նկատմամբ, որը կալանավորվել էր երեք համածառայակցի սպանության մեղադրանքով։ Նկատենք, որ սպանության մեջ մեղադրվող զինվորը բանակ էր զորակոչվել անցած տարվա՝ փետրվարին, այսինքն՝ ընդամենը մի քանի ամսվա զինծառայող էր։ Այս պահի դրությամբ մեղադրյալի կարգավիճակում են միայն դիրքի արդեն նախկին ավագը և վերջիններիս համածառայակիցը, որոնք կալանավորված են։

Մուրադ Մուրադյանի իրավահաջորդի ներկայացուցիչ Հայարփի Սարգսյանը «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում հայտնեց, որ դիակների դատաբժշկական փորձաքննության եզրակացությունը ստացվել է դեռևս փետրվարի 2-ին, սակայն նախաքննական մարմնից փաստաբանը եզրակացությունը ստացել է ուշացումով։ Ըստ դատաբժշկական փորձաքննության եզրակացության՝ Մուրադ Մուրադյանի մահը վրա է հասել տրավմատիկ և հեմոռագիկ շոկից, որն առաջացել է հրազենային վնասվածքի արդյունքում, վերքը՝ կրծքավանդակի հրազենային-գնդակային միջանցիկ, բացի նշված մահացու հրազենային վիրավորումից՝ Մուրադն ունեցել է նաև աջ ծնկահոդի առաջային մակերեսի շրջանի սալջարդ-պատռված վերք, որը ևս, ըստ փորձաքննության, հրազենային վնասվածքի արդյունք է, եղել են նաև քերծվածքներ՝գլխի ճակատային և աջ վերքունքային շրջաններում, այսինքն, ստացվում է, որ բացի հրազենային վնասվածքից՝ Մուրադ Մուրադյանի գլխի հատվածում նաև քերծվածքներ են եղել։

«Այս փաստը խոսում է այն մասին, որ քննչական մարմնի նախնական վարկածը, որը մեծ ոգևորությամբ տարածվում էր, փլվում է։ Ծանրակշիռ փաստեր են ձեռք բերվում այս եզրակացություններով, որ վարկածը, թե իրենք քնած են եղել և իրենց համածառայակիցն ուղղակի հրազենային վիրավորումներով է սպանել նրանց, իրականությանը չի համապատասխանում»,- նշեց Սարգսյանը՝ հավելելով, որ օրգանիզմներում չեն հայտնաբերվել նաև թմրանյութեր, ալկոհոլի ազդեցությունը եւս բացառվում է։

Փաստաբանն ուշադրություն հրավիրեց նաև այն հանգամանքին, որ երեք զինծառայողներն էլ մահացել են հրազենային վնասվածք ստանալուց կարճ ժամանակ անց, երեք զինծառայողներն էլ բացի հրազենային վնասվածքներից ունեցել են այլ վնասվածքներ, որոնք պատճառվել են կենդանության օրոք՝ բութ առարկաներով, դրանք ևս հասցվել են մահվանից կարճ ժամանակ առաջ։ Խնդիրն այն է, որ Մուրադ Մուրադյանը դատաբժշկական կենտրոն փորձաքննության է ներկայացվել՝ օգոստոսի 20-ին՝ ժամը 12.00-ին, արձանագրվել է, որ մահը վրա է հասել 24 ժամից առաջ, ինչը նորմալ է, սակայն, փաստաբանի դիտարկմամբ, զինծառայողներից Լևոն Հարությունյանի դիակի ԴԲՓ եզրակացության համաձայն՝ մահը վրա է հասել դիակի դատաբժշկական փորձաքննությունը կատարվելուց մոտ 13-15 ժամ առաջ, մինչդեռ, Հարությունյանի փորձաքննությունը սկսվել է 2021թ օգոստոսի 20-ին՝ ժամը 11-ին և հետհաշվարկ կատարելու դեպքում ստացվում է, որ Հարությունյանը մահացել է օգոստոսի 19-ին՝ երեկոյան ժամը 20-22.00-ն ընկած ժամանակահատվածում։

«Գլխավոր դատախազությունն այստեղ անելիք ունի, ընդ որում՝ ոչ միայն դատախազությունը, կարծում եմ՝ և՛ ՊՆ-ն, և՛ ղեկավար մարմիններն անելիք ունեն, որովհետև սա անփութություն վերաբերմունք է, չգիտեմ ինչպես սա անվանել։ Ո՞վ է արձանագրել Լևոն Հարությունյանի մահը, ինչպես կարող էին առավոտյան ժամը 11-ին դիահերձել և պարզել, որ մարդը մահացել է 13-15 ժամ առաջ, այսինքն՝ գրեթե մեկ օր մարդը ողջ է եղել։ Իր մահն արձանագրվել է այն դեպքում, երբ մարդը մահացած չի եղել։ Այսինքն՝ եթե դեպքը տեղի է ունեցել 18-ի լույս 19-ի գիշերը՝ ժամը 01.30-02.00-ն, անհերքելի փաստ է։ Սևով սպիտակի վրա հստակ նշված է՝ մահը վրա է հասել հրազենային վիրավորումը ստանալուց հետո որոշակի կարճ ժամանակ անց, ինչպես նաև՝ փորձաքննությունը կատարելուց 13-15 ժամ առաջ։ Սա հանցագործություն է»,- նշեց Սարգսյանը՝ ավելացնելով, որ, ըստ փորձաքննության Լևոն Հարությունյանը մահացել է հեմոռագիկ-տրավմատիկ շոկից, ինչը հրազենային վնասվածքի արդյունք է. Նա ունեցել է որովայնի առաջային պատի հրազենային գնդակային կույր վիրավորում։ Բացի այդ՝ ունեցել է նաև ներքին օրգանների սակավարյունություն, այսինքն՝ արնաքամվել է, ունեցել է նաև հետականջային, պարանոցային, սրբանային շրջանների հրազենային գնդակային շոշափող վիրավորումներ, աջից՝ 2-7-րդ կողոսկրերի կոտրվածքներ, որոնք հասցվել են կենդանության օրոք՝ կոշտ, բութ առարկայով։

«Ուզում եմ հասկանալ, կրկին՝ չի ստացվում։ Այսինքն՝ քնած էին երեք զինծառայողները, համածառայակիցը եկավ և հրազենով նրանց մահ պատճառեց, հետո՝ գտան նրանց դիակները, այն դեպքում, երբ, ըստ դատաբժշկի՝ նրանք միանգամից չեն մահացել, մահը վրա է հասել կարճ ժամանակ անց, բայց ոչ՝ անմիջապես»,- նշեց փաստաբանը՝ տեղեկացնելով, որ Հարությունյանի դեպքում ևս որևէ թմրանյութի, հոգեմեդ դեղերի և ալկոհոլի ազդեցություն չի եղել։
Սպանված մյուս զինծառայող Գոռ Սահակյանի մահը ևս վրա է հասել հեմոռագիկ-տրավմատիկ շոկից, որը գլխի, պարանոցի, կրծքավանդակի, ձախ վերին վերջույթի, կոնքի շրջանների հրազենային գնդակային միջանցիկ վիրավորումներ ստանալու արդյունք է եղել և ուղղակի պատճառական կապի մեջ են եղել մահվան հետ։ Ըստ փորձաքննության՝ մահը վրա է հասել փորձաքննությունից շուրջ 24 և ավել ժամ առաջ, փորձաքննությունը սկսվել է օգոստոսի 20-ին՝ ժամը 11.00-ին։ Գոռ Սահակյանի մարմնին ևս առկա են եղել այլ վնասվածքներ ևս։

«Փորձաքննությունների, հետազոտության արդյունքում հետևության եմ հանգել, որ համակարգում ոչինչ փոխել հնարավոր չէ ։ Անփույթ վերաբերմունք է մարդկային կյանքի նկատմամբ։ Մարդկային կյանքը զրոյի է հավասարեցված։ Այսինքն՝ մարդը չի մահացել, բուժօգնություն ցուցաբերելու փոխարեն տարել են դիահերձարան։ Սա խայտառակություն է»,-ընդգծեց Սարգսյանը։
Իսկ թե արդյո՞ք պատրաստվում է հաղորդում ներկայացնել՝ փաստաբանը նշեց, որ չի հանդիսանում Լևոն Հարությունյանի իրավահաջորդի ներկայացուցիչը, սակայն, հաշվի առնելով, որ ցանկացած դեպքում, երբ անձը տեսնում է, որ հանցագործություն է կատարվել, պետք է հաղորդում ներկայացնի, հետևաբար, ինքը համապատասխան գրություն կհասցեագրի դատախազությանը։

«Գտնում եմ, որ հանցագործություն է տեղի ունեցել։ Եթե դատաբժիշկը նշել է, որ մահը վրա է հասել հրազենային վիրավորումից կարճ ժամանակ անց և նշում է ժամանակահատված՝ փորձաքննությունից 13-15 ժամ առաջ, ես կարո՞ղ եմ ենթադրել, որ ևս մեկ հրազենային վիրավորում է պատճառվել՝ հենց այդ ժամին։ Ընդ որում՝ դիակային բծեր նույնիսկ չի ունեցել։ Ինչ վերաբերում է կարճ ժամանակ անց մահվանը, գուցե պարզաբանում ներկայացնեն՝ ինչպե՞ս է ստացվում, որ զինծառայողը հրազենային վիրավորում ստանալուց հետո ողջ է մնացել, բայց արձանագրվել է մահը»,- նշեց Սարգսյանը՝ տեղեկացնելով, որ քրեական գործում տվյալներ կան, որ զինծառայողներից մեկը օգնություն էր կանչում, ողջ էր, փաստորեն՝ Լևոն Հարությունյանն էր այդ զինծառայողը, ընդ որում՝ Գոռ Սահակյանը և Մուրադ Մուրադյանը տեղափոխվել են սանիտարական մեքենայով, իսկ Լևոն Հարությունյանին, որը բղավում էր՝ հրամկազմից ինչ-որ մեկի մեքենայով, իսկ թե հետո ինչ է տեղի ունեցել՝ պետք է գլխավոր դատախազությունը հետաքրքրվի։

Իսկ թե արդյո՞ք ստացված վնասվածքները կարող են վկայել վիճաբանության մասին՝ Սարգսյանի գնահատմամբ՝ սպանության մեջ մեղադրվող անձի դատաբժշկական փորձաքննության եզրակացության համաձայն՝ վերջինիս մարմնին որևէ վնասվածք չի եղել, հետևաբար, մեղադրյալի և երեք զինծառայողների միջև որևէ միջադեպ բացառվում է։ Միևնույն ժամանակ դատաբժիշկը նշել է, որ պայքար և ինքնապաշտպանություն հասկացողություններն իրավաբանական են և դրա պարզաբանումը չի մտնում իր գործառույթների մեջ։

Տուժող Մուրադյանի իրավահաջորդի ներկայացուցիչը եղել է նաև դեպքի վայրում, որտեղ արյան որևէ հետք չի եղել, փաստաբանը չի բացառում, որ զինծառայողներին սպանել են այլ վայրում, ապա՝ տեղափոխել գտնվող վագոն-տնակ։

Փաստաբանը նաև տեղեկացրեց, որ, թեև զինվորական քրեական գործերով սովորաբար նշանակվում է զենքերի դատագենետիկական փորձաքննություններ, քրեական գործով նման փորձաքննություն չի նշանակվել, նշանակվել է՝ դատաձգաբանական փորձաքննություն, ինչը դեռևս չի սկսվել, ուստի փաստաբանը միջնորդել է դատագենետիկական փորձաքննություն նշանակել՝ մինչև դատաձգաբանական փորձաքննության իրականացումը, որպեսզի հետքերը չվերացվեն, սակայն միջնորդությունը մերժվել է. «Թե ինչ շահագրգռվածություն ունի՝ չեմ հասկանում։ ԱԱԾ-ն պետք է հետաքրքրվի դրանով»։