09.09.2024 | 12:51
Խնդրում ենք ընթերցողների ներողամտությունը26.06.2024 | 10:01
«Մենք պատրաստ ենք հրդեհը մարելուն». Մալաթիայի տոնավաճառում օբյեկտային վարժանք է ...31.05.2024 | 12:54
Ադրբեջանական մտահոգությունները և վախերը խոսում են այն մասին, որ մենք ճշտագույն ճ...31.05.2024 | 12:10
Շարժման ելքը. առանց «եթե»-ների. Վահե Հովհաննիսյան...31.05.2024 | 11:10
Խորապես դատապարտում ենք Հայրապետի դեմ Փաշինյանի հրահանգով թիկնապահների և ոստիկան...29.05.2024 | 15:42
Ցավով անդրադառնում և դատապարտում ենք նման կեցվածքը Վեհափառ Հայրապետի և հոգևոր դա...29.05.2024 | 12:10
Առկա է հրավիրվածների ցուցակ․ ՆԳՆ անվտանգության վարչության պետը՝ Վեհափառի մուտքը ...29.05.2024 | 11:17
Անվտանգության այն կոնցեպտը, որ Հայաստանը մինչև այժմ իրականացրել է, անվտանգությու...28.05.2024 | 13:20
Պապ թագավորն այն առաքինության կերպարը չի, որ օրինակելի լինի, բայց Փաշինյանը նույ...28.05.2024 | 13:02
Ախթալայում հանգուցյալին կհուղարկավորեն առանց դիահերձման` ինքնաշեն դագաղով...28.05.2024 | 11:17
Վանենք մեզանից կործանարար անտարբերությունը, փարատենք թշնամության ու ատելության մ...28.05.2024 | 11:11
Իշխանությունը մանթրաժի մեջ է․ «Հրապարակ»28.05.2024 | 10:37
2 պատճառ կա, որ չի եկել՝ նա այլևս կապ չունի մեր երկրի հետ կամ դրսից են թելադրել․...24.05.2024 | 15:10
ԱՄՆ-ից առաքանու միջոցով թմրամիջոց է ներմուծվել Հայաստան...24.05.2024 | 13:10
Ադրբեջանցի սահմանապահներն արդեն վերահսկողության տակ են վերցրել Տավուշի մարզի չոր...24.05.2024 | 12:17
Ինչպես են «Զվարթնոց» օդանավակայանի աշատակիցները բռնության ենթարկում ֆրանսիահայ լ...24.05.2024 | 11:29
Հայաստանն ու Ադրբեջանն այսօրվանից Տավուշի հատվածում սահմանապահների են տեղակայում...23.05.2024 | 15:10
Ադրբեջանի հետ խաղաղության գնալն անհրաժեշտություն է, բայց՝ վաղաժամկետ. Ադրբեջանը ...23.05.2024 | 14:10
Եթե Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև կնքվի խաղաղության վերջնական համաձայնագիր, դա դր...23.05.2024 | 13:10
Հայաստանի իշխանությունը մտել է պետականության ամրության համար խիստ վտանգավոր թեմա...23.05.2024 | 12:10
Ֆիդանը 4 հայկական գյուղերի հանձնման մասին. Թուրքիան լիովին աջակցում է Ադրբեջանին...23.05.2024 | 11:10
Պետականության մասին խոսող մարդն իր սեփական ժողովրդին չի խաբի․ մենք, որ ապրում էի...22.05.2024 | 15:10
-20 սառնամանիքին բարձրացել են Արագածի գագաթը ու գրառել՝ «Հայ, Հայաստան, Հայրենիք...22.05.2024 | 14:10
Իրանի և Ռուսաստանի հարաբերություններում փոփոխություն չի լինի․ Լավրով...22.05.2024 | 13:10
Նման պայմաններում խաղաղության համաձայնագրի ստորագրումը կհանգեցնի նրան, որ ՀՀ-ն կ...22.05.2024 | 12:10
Ադրբեջանը փորձում է օգտվել ՀՀ իշխանության բացառիկ խոնարհումից և արագ մխրճվել այն...22.05.2024 | 11:10
«Զվարթնոց» օդանավակայանում հացադուլ անող ֆրանսահայ լրագրող Լեո Նիկոլյանին օդանավ...21.05.2024 | 15:10
Քաղաքացին 4 եղանակով կծանուցվի վարժական հավաքի մասին, հետո պատասխանատվություն կլ...21.05.2024 | 14:10
Ուկրաինայի կապիտուլյացիայից հետո Զելենսկին պետք է ձերբակալվի և դատարանի առաջ կան...21.05.2024 | 13:10
Եթե նույնիսկ Ադրբեջանին օգտագործել են Իրանի ղեկավարությանը վերացնելnւ հարցում, ա...21.05.2024 | 12:10
Կիրանցում պետական գրանցումները կատարվել են ոչ ճշգրիտ տվյալների հիման վրա. արդարա...21.05.2024 | 11:10
Իրանի նախագահի ուղղաթիռը վթարի է ենթարկվել տեխնիկական անսարքության պատճառով. ԻՐՆ...20.05.2024 | 15:10
Մի շարք ոստիկաններ նույնիսկ անչափահասների ծնողների uպառնացել են, որ կզրկեն ծնողա...20.05.2024 | 14:10
Ապարդյուն զանգերի հետևանքը. ինչո՞ւ հանկարծ նախկին գլխավոր դատախազ Արթուր Դավթյան...20.05.2024 | 13:10
Խափանվել է «թուրքական» կուսակցության հիմնադրումը Հայաստանում. կան ձերբակալվածներ...20.05.2024 | 12:10
«Ոչ ոք չի կարող պառակտում մտցնել Իրանի և Ադրբեջանի միջև»...20.05.2024 | 11:00
Իրանի նախագահն ու արտաքին գործերի նախարարը մահացել են ուղղաթիռի վթարի հետևանքով...18.05.2024 | 15:10
Բացի Սրբազանից վարչապետի այլ թեկնածուի քննարկումը բերելու է ակնհայտ քաղաքական խի...Հոկտեմբերի 12-ին, ժամը 17.00-ի սահմաններում փրկարարների որոնողական աշխատանքների արդյունքում հողաշերտի տակ հայտնաբերվել է ևս երկու մարմին, որոնց ինքնությունը դեռևս պարզված չէ: Այս մասին հայտնում են ԱԻՆ-ից։
Հիշեցնենք, որ հոկտեմբերի 10-ին փրկարարները սողանքի գոտում հայտնաբերել էին անհետ կորածների ցուցակում նշվող` 1973 թ. ծնված Արմեն և 1964 թ. ծնված Մեխակ Սորսումատյան եղբայրների, իսկ հոկտեմբերի 11-ին` 1939 թ. ծնված Նորայր Միրզոյանի մարմինները:
Այսօր առավօտվա դրությամբ անհետ կորած էին համարվում երկուսը` Արթուր Գուրգենի Հակոբյանը (1992 թ. ծնված, Վրաստանի քաղաքացի) և Գուրգեն Մովսեսի Հակոբյանը (1949 թ. ծնված, Վրաստանի քաղաքացի):
Հիշեցնենք, որ հոկտեմբերի 2-ին, ժամը 19.03-ին M6 միջպետական մայրուղու 83-րդ կիլոմետրում Վանաձոր-Բագրատաշեն հատվածում` Այրում երկաթուղային կայարանի կամրջի մոտ (Լճկաձոր գյուղի հատվածում) տեղի է ունեցել սողանք: Փլուզված հատվածի (ճանապարհի եզրով) երկարությունը մոտ 300 մետր է, որից առավել վտանգավոր է 130 մետրը, իսկ ճանապարհին սահած հողազանգվածի միջին բարձրությունը 10-15 մետր է:
ՀՀ կրթության և գիտության նախարարությունում նախարար Արմեն Աշոտյանը, ՀՀ-ում Ֆրանսիայի արտակարգ և լիազոր դեսպան Անրի Ռենոն և ֆրանսիական «ԳՐԵՖ» (Թոշակառու մանկավարժներ առանց սահմանի) կազմակերպության ներկայացուցիչ Ալեն Օրնեզն այսօր ստորագրել են համագործակցության պայմանագիր, որով նախատեսվում է անցկացնել ֆրանսերենի ուսուցիչների վերապատրաստումներ:
«Հայաստանի և Ֆրանսիայի նախագահների կողմից նախանշված ծրագրերը բոլոր ոլորտներում, այդ թվում նաև կրթության համակարգում կյանքի կոչելու անհրաժեշտություն և պարտավորություն ունենք։ Մենք շահագրգռված ենք և պատրաստ ենք ստեղծել անհարաժեշտ բոլոր պայմանները, որպեսզի Հայաստանի դպրոցներում որպես օտար լեզու ֆրանսերենի դասավանդումն ամրապնդվի և ընդլայնվի: Համոզված եմ, որ այս ծրագիրը կնպաստի մեր դպրոցներում ֆրանսերեն դասավանդող ուսուցիչների կատարելագործմանը»,- ասելէ նախարարը:
Ըստ Աշոտյանի` Հայաստանի շատ դպրոցներ, որպես օտար լեզու, սիրով ընտրում են ֆրանսերենը: Իսկ դասավանդվող օտար լեզուների շարքում ֆրանսերենը տարածվածությամբ 3-րդ տեղն է զբաղեցնում
Պայմանագրում ներառված են հետևյալ կետերը ՝
·ֆրանսերենի ուսուցիչների և նախնական մասնագիտական կրթական հաստատություններում դասավանդողների մանկավարժական ուղղորդում և գնահատում,
· մասնագիտական ծրագրերի մշակում և իրականացում,
· մասնակցություն վերապատրաստող մասնագետների (ռեֆերենտների) խմբի ստեղծմանը,
· աջակցություն ֆրանկոֆոն միջավայր ապահովող կառուցվածքային ցանցի ստեղծմանը:
Նշենք, որ ՀՀ ԿԳ նախարարությունը, Հայաստանում Ֆրանսիայի դեսպանությունը և «ԳՐԵՖ» կազմակերպությունը առաջին անգամ համագործակցության եռակողմ հուշագիրը վավերացրել են 2008 թվականին`երեք տարի ժամանակով: Համագործակցության արդյունքում Հայաստանի Հանրապետության տարբեր մարզերում իրականացվել են ֆրանսերենի ուսուցիչների վերապատրաստումներ: Այժմ որոշվել է պայմանգրի ժամկետը երկարացնել ևս երեք տարով:
Բավականին տարօրինակ մի իրողության հանդիպեցինք,երբ «Սթար» սուպերմարկետներից մեկում առաջարկեցին զեղչի քարտ տրամադրել: Զեղչի քարտ ձեռք բերելու համար տված ծրարում հաճախորդներին ներկայացնում է ցուցակ, որտեղ մանրամասն հարցում է անցկացվում սպառողի հետ: Պայմանով` լրացնել բոլոր տվյալները, որը, ըստ նրանց, շատ կարևոր է ծրագրի աշխատանքը ի օգուտ հաճախորդի ճիշտ կազմակերպելու համար: Հակառակ դեպքում «Սթար» քարտը չի ակտիվանա:
Ուսումնասիրելով հարցերը` հայտնաբերեցինք, որ բացի անձնական տվյալներից`անուն, ազգանուն, բնակության հասցե, հեռախոսահամարներ, էլ.փոստ, փորձում են ճշտել սպառողի կարգավիճակը, աշխատանքը, ընտանիքի անդամների քանակը, ծննդյան տարեթվերը, նույնիսկ ընտանի կենդանիների կամ ավտոմեքենայի առկայությունը: Իսկ ամենազավեշտալին վերջին կետն է`ունեն հատուկ դիետա և սովորույթներ կամ ալերգիա: Զեղչի քարտի անունը «Ձեր կյանքի մի մաս» է, որին չգիտես` ինչ իրավունքով փորձում են տեղեկանալ «Սթար» ցանցում:
Ճիշտ է, նրանք նշել են, որ պարտավորվում են պահպանել հաճախորդների տվյալների գաղտնիությունը, սակայն ինչ երաշխիք, որ դրանք իրոք գաղտնի են պահվում կամ չեն օգտագործվում հատուկ նպատակներով: Հետաքրքիր է, մեր ԱԱԾ-ն տեղյա՞կ է, որ նշված ընկերությունը զբաղվում է ՀՀ քաղաքացիների տվյալների հավաքագրմամբ և արդյո՞ք նման իրավունք ունի ցանկացած առևտրային ընկերություն:
Հ.Գ.Մենք փորձեցինք ճշտել, թե արդյո՞ք նույն սկզբունքով են նաև առաջնորդվում մյուս սուպերմարկետները: Եվ պարզեցինք, որ «Երևան Սիթի»-ում նման բան չկա, պարզապես ներկայացնում ես անձնագիր, հեռախոսահամար ու 500 դրամ և ստանում զեղչի քարտ: Նույնը` նաև «Էքսպրես» — ում, այստեղ ևս զեղչի քարտը տրվում է հեռախոսահամարը և անուն ազգանունը լրացնելուց հետո: «ՍԱՍ» –ում էլ անձնագրի պատճեն պահանջեցին:
Երեկ իսպանական Բիլբաոյում ավարտվել է «Մեծ սաղավարտի» մրցաշարը: Եզրափակիչ 10-րդ տուրում ոչ-ոքի խաղալով Վասիլի Իվանչուկի հետ` հայ գրոսմայստեր Լևոն Արոնյանը 12 միավորով գրավել է 4-րդ հորիզոնականը:
Առաջին հորիզոնականը կիսել են Վասիլի Իվանչուկը և նորվեգացի Մագնուս Կառլսենը: Հաղթողին որոշելու համար նշանակվել էր թայ-բրեք, որտեղ հաղթող է ճանաչվել Կառլսենը:
Թայ-բրեք
1-ին խաղ
Կառլսեն — Իվանչուկ’ 0,5:0,5
2-րդ խաղ
Իվանչուկ-Կառլսեն’ 0:1
Բրոնխիալ ասթմա խրոնիկական կրկնվող (ռեցիդիվող) վարակային կամ ոչ վարակային (ատոպիկ) բնույթի հիվանդություն է, որի պարտադիր ախտաբանական մեխանիզմներն են բրոնխների փոփոխված ռեակտիվականությունը (հիպերռեակտի¬վականությունը) պայմանավորված սպեցիֆիկ (իմունաբանական) կամ ոչ սպեսիֆիկ (ոչ իմունաբանական), ձեռքբերովի կամ բնածին գործոններով, և որի պարտադիր կլինիկական նշանը շնչահեղձության նոպան կամ ասթմատիկ վիճակը բրոնխների հարթ մկանների սպազմի, հիպերսեկրեցիայի, դիսկրինիայի և բրոնխների լորձաթաղանթի այտուցի հետևանքով:
Բրոնխիալ ասթման լայն տարածված հիվանդություն է: Տարածվածությունը աշխարհի տարբեր ռեգիոններում բավականի տատանվում է, մոտավորապես 3% 12%: Հատկապես լայն է տարածվածությունը տնտեսապես զարգացած երկրներում, ընդ որում հիվանդացությունը քաղաքի բնակիչների մոտ ավելի բարձր է, քան գյուղական: Ավելի հաճախ հիվանդանում են երեխաները (հատկապես տղաները) մինչև 15 տարեկան: Առաջին նշանները կարող են դիտվել 1-7 տարեկանում, 15-30 տարեկանում հիվանդացումը նվազում է, իսկ 40 ից բարձր կրկին սկսում է աճել, հատկապես 65 ից բարձր կանանց մոտ:
Դասակարգում
Առ այսօր հանընդհանուր ճանաչում գտած դասակարգում գոյություն չունի: Սակայն հետազոտողների մեծ մասը նպատակահարմար է գտնում տարբերել բրոնխիալ ասթմայի երկու ձև՝
— արտաքին (էկզոգեն), կամ ատոպիկ, ալերգիկ բրոնխիալ ասթմա, որի ախտածագմանը բնորոշ է սպեցիֆիկ հակամարմինների E դասի իմունոգլոբուլինների արտադրությունը արտաքին (հրահրիչ) գործոնների (ալերգենների) դեմ; ատոպիկ բրոնխիալ ասթմա հայտնաբերվում է 90% մինջև 16 տարեկան անձանց մոտ;
— ներքին (էնդոգեն) կամ ոչ ատոպիկ, ոչ ալերգիկ բրոնխիալ ասթմա, որի ախտածագման մեջ չի հաջողվում հայտնաբերել ալերգիկ սենսիբիլիզացիա արտաքին էկզոգեն գործոնների (ալերգենների) նկատմամբ; հիմնական հրահրիչ գործոնը շնչուղիների վարակն է, էնդոկրին և նյարդա-հոգեկան խանգարումները, արախիդոնաթթվի մետաբոլիզմի խանգարումները, մասնագիտական գործոնը; Էնդոգեն բրոնխիալ ասթմա հաճախ հանդիպում է մեծահասակների մոտ:
Դեպքերի մեծամասնությունում բրոնխիալ ասթման կարող է արտահայտվել խառը ձևով, որի ախտածագման մեջ միաժամանակ մասնակցում են արտաքին (էկզոգեն) ալերգեններ նաև ներքին (էնդոգեն) ոչ ալերգիկ գործոններ՝ առաջացնելով բրոնխների խրոնիկական բորբոքում և հիպերռեակտիվություն:
Բացի այդ, տարբերվում են հատուկ կլինիկա-ախտաբանական ձևեր, որոնք վերաբերվում են ներքին (էնդոգեն) բրոնխիալ ասթմային՝
— ասպիրինային,
— ֆիզիկական ծանրաբեռնվածության,
— դիսհորմոնալ,
— ադրենոդեֆիցիտային,
— վազոտոնիկ,
— մասնագիտական,
— նյարդա-հոգեկան:
Ըստ ծանրության տարբերում են թեթև (սրացումները տարին 2-3 անգամ ոչ հաճախ), միջին ծանրության (սրացումները տարին 3-4 անգամ), որոնց վերացման համար անհրաժեշտ է հիվանդանոցային բուժում, և ծանր, որին բնորոշ են հաճախակի սրացումներ (տարին 5 անգամ և ավելի) համառ և ծանր բնույթի, հաճախ վերածվում են ասթմատիկ վիճակի: Ռեմիսիայի շրջանը նույնիսկ բուժման ֆոնի վրա (կորտիկոստերոիդներ) կարճ է:
Պատճառները
Բրոնխիալ ասթման առաջանում է բազմաթիվ պատճառներից, որոնք տարբեր են նույնիսկ նույն հիվանդի մոտ տարբեր ժամանակահատվածներում:
Այն գործոնները, որոնք առաջացնում են բրոնխիալ ասթմա կարելի է բաժանել երկու խմբի.
— ներքին, բնածին և ժառանգական՝ պայմանավորված կենսական դեֆեկտներով,
— արտաքին , պայմանավորված արտաքին ազդակներով, որոնք կարող են լինել նաև բրոնխիալ ասթմայի սրացման պատճառ:
40-80% հիվանդների մոտ հայտնաբերվում է ժառանգական նախատրա¬մադրվածություն, հատկապես երեխաների մոտ: Որևէ մի ծնողի մոտ հիվանդության առկայությունը բարձրացնում է բրոնխիալ ասթմայի առաջացման ռիսկի գործոնը:
Ապացուցված է, որ IgE մակարդակը և բրոնխների հիպերռեակտիվությունը միաժամանակ գտնվում են գենետիկական հսկողության տակ, որը փոխանցվում աուտոսոմ-դոմինանտ ճանապարհով:
Ժառանգա-գենետիկ դեֆեկտներն են՝
— ներբջջային դեֆեկտները (ցիկլիկ նուկլեոտիդների նյութափախա¬նակումը ցԱՄՖ, ցԱԳՄՖ և լիզոսոմալ թաղանթի անկայունությունը),
— բջջային դեֆեկտները արտահայտվում են T սուպրեսորների դեֆի¬ցիտով, որը առաջացնում IgE անվերահսկելի սինթեզը,
— օրգանի մակարդակով, արտահայտվում է բրոնխների և թոքերի սպեցիֆիկ և ոչ սպեցիֆիկ պաշտպանողական մեխանիզմների անբավարարությամբ,
— օրգանիզմի մակարդակով գենետիկական դեֆեկտները արտահայտվում են հորմոնալ (հիպոթալամո-հիպոֆիզ-մակերիկամ) և կենտրոնական, պերիֆերիկ նյարդային համակարգերի ֆունկցիայի խանգարումով:
Արտաքին գործոններից առավել հաճախ հանդիպում են կենցաղային ալերգենները (տնային, գրադարանային փոշին, բարձի փետուրը, մարդու և կենդանիների մազերը և այլն): Տնային փոշու ալերգիկ ներգործությունը կապվում է Dermatofagoides տիզի առկայության հետ:
Առավել արտահայտված ալերգիկ ազդեցություն ունի բույսերի ծաղկափոշին, որը կրում է սեզոնային բնույթ:
Տարբեր քիմիական, օրգանական նյութերը, որոնք հանդիպում են արդյունաբերության մեջ, նույնպես կարող են լինել ալերգեններ՝ առաջացնելով մասնագիտական բրոնխիալ ասթմա: Որպես ալերգեն կարող են հանդես գալ նաև որոշ սննդանյութեր (մեղր, ընկույզ, ցիտրուսներ, ձկնեղեն, ձու, կաթ, լոբազգիներ և այլն):
Դեղորայքի հանդեպ առաջացած ռեակցիաները հանդես են գալիս շնչառության նոպայի, ասթմատիկ վիճակի և անաֆիլակտիկ շոկի տեսքով: Դա մեծ մասամբ պայմանավորված է հակաբիոոտիկներով, ֆերմանտային պատրաս¬տուկներով:
Բրոնխիալ ասթմայով մի խումբ հիվանդների մոտ դիտվում է գերզգայունություն ացետիլսալացիլային թթվի (ասպիրին) և այլ ոչ ստերոիդային պատրաստուկների հանդեպ: Հիմնական պատճառը արախինաթթվի և պրոստագլանդինների փոխանակության խանգարումն է: “Ասպիրին զգայուն” բրոնխիալ ասթմայով հիվանդների կլինիկական պատկերը ներառում է՝ գերզգայնություն ասպիրինի նկատմամբ, բրոնխիալ ասթմա և սինուսիտներ քթի պոլիպոզով:
Եվ վերջապես, շնչառական ուղու վիրուսային ախտահարումը կարող է ուղեկցվել բրոնխիալ էպիթելի արտահայտված փոփոխություններով, որը ձևավորում է բրոնխների հիպերռեակտիվականություն:
Ախտածագում:
Բրոնխիալ ասթմայի գլխավոր և հիմնական ախտաֆիզի¬ոլոգիական մեխանիզմը բրոնխիալ պատի դիֆուզ ալերգիկ բորբոքման առաջացումն է տարբեր իմուն և ոչ իմուն ռեակցիաներից: Բրոնխիալ ասթմայի ալերգիկ մեխանիզմները կապված են ալերգիկ ռեակցիաների I տեսակի հետ (ռեագինային կամ անհապաղ), կամ E իմունոգլոբուլինով միջնորդված: Որևէ արտաքին ալերգենի (հիմնականում ինհալացիոն բնույթի) հետ կրկնակի շփման դեպքում առաջանում է սենսիբիլիզացիա, որն արտահայտվում է մեծաքանակ սպեցիֆիկ IgE արտադրմամբ շնչառական ուղիների լորձաթաղանթում և հարակից լիմֆատիկ հանգույցներում:
***IgE հակամարմիններ են կոչվում են նաև ռիագիններ, հիմնական պատասխանատու են ալերգիկ ռեակցիաների զարգացման համար, և նրանց սինթեզն իրագործվում է T լիմֆիցիտների վերահսկողության տակ: Իմունոգլո¬բուլիններ E շատ արագ կապվում են բրոնխների պատում գտնվող պարարտ բջիջների և արյան բազոֆիլների թաղանթում գտնվող հատուկ ընկալիչների հետ: Երբ IgE քանակը հասնում է որոշակի «կրիտիկական» մեծության, օրգանիզմը սենսիբիլիզացվում է և պատրաստ է հակազդելու ալերգենի շատ փոքր քանակի հանդեպ: Սա I իմունաբանական շրջանն է:
Սենսիբիլիզացված օրգանիզմում հատուկ ալերգենի ինհալացիայի դեպքում, վերջինս միանում է պարարտ բջջի թաղանթում գտնվող IgE հետ, որի հետևանքով պարարտ բջիջները ենթարկվում են ապահատիկավորման (դեգրանուլացիա), նրանցից ձերբազատվում և անցնում են միջբջջային միջավայր մեծ քանակությամբ կենսաբանական ակտիվ նյութեր (հիստամին, հեպարին, սերոտոնին)՝ ախտածագման II րդ, ախտաքիմիական շրջան:
Հիստամինի ազդեցության ներքո առաջանում է մազանոթների լայնացում և նրանց թափանցելիության բարձրացում: Սա հանգեցնում է շնչափողի և բրոնխների լորձաթաղանթի բորբոքային վնասման, որն արտահայտվում է հարաճուն բրոնխակծկանքով, բրոնխային արտադրուկի շատացմամբ (հիպերկրինիա), նրա ռեոլոգիական հատկությունների փոփոխմամբ (դիսկրինիա) և բրոնխների լորձաթաղանթի այտուցվածությամբ: Այս բոլորը հանգեցնում է շնչական սուր օբստրուկցիայի, որի հետևանքով զարգանում է ասթմատիկ նոպա՝ ախտածագման III րդ, ախտաֆիզիոլոգիական շրջան:
Ալերգենի շարունակվող ներգործության կամ ներքին հակաբորբոքային գործոնների (գլիկոկորտիկոիդներ և կատեխոլամիններ) անբավարար ֆունկցիայի դեպքում պարարտ բջիջների ակտիվացումը շարունակվում է: Սինթեզվում և ձերբազատվում են նյութեր, այդ թվում արախիդոնային թթուն, պրոստագլանդիններ, լեյկոտրիեններ, թրոմբոքսան, էոզինոֆիլների, նեյտրոֆիլների և թրոմբոցիտների քեմոտակսիկ գործոններ:
I տեսակի ալերգիկ ռեակցիայի ուժեղացմանը նպաստում են ինչպես էնդոգեն նյութեր (PGF2a, էստրոգեններ, թիրեոիդային հորմոններ), այնպես էլ որոշ դեղամիջոցներ (b¬¬¬¬¬¬2-ադրենապաշարիչներ, խոլինոխթանիշներ): Իսկ կատեխոլամին¬ները, գլիկոկորտիկոիդները, PGE, b2-ադրենախթանիշները, նատրիում քրոմոգլի¬կատը (ինտալ, զադիտեն) ունեն արգելակող ներգործություն:
Սննդային և դեղորայքային ալերգիայի դեպքում բրոնխիալ ասթմայի ախտածագման մեջ հիմնական դերը պատկանում է ալերգիկ ռեակցիայի III կամ իմունահամալիրային տեսակին: Սննդային և դեղորայքային ալերգեններն, ընկնելով արյան մեջ, կապվում են IgG և IgM հետ: Հաջորդ օղակը կոմպլեմենտի կապումն է և նրա ակտիվացումը, որի հետևանքով առաջանում են անաֆիլատոքսիններ (կոմպլեմենտի բեկորներ), որոնք կապվելով պարարտ բջիջների վրա գնտվող սպեցիֆիկ ընկալիչների հետ առաջացնում են ապահատիկավորում նման ռեագինային մեխանիզմին:
Բրոնխիալ ասթմայի ախտածագման մեջ կարևոր դեր են խաղում նաև ոչ իմունաբանական մեխնիզմները: Բազմատեսակ գործոնների ազդեցության ներքո (սառը օդ, որոշ դեղորայք) առաջանում է պարարտ բջիջների ոչ սպեցիֆիկ ակտիվացում: Բրոնխիալ ասթմայի ախտածագման գործում էական նշանակություն ունեն նաև նյարդային ազդակները: Մասնավորապես նկատվում է թափառող նյարդի ընկալիչների գերզգայունություն, որոնք կարող են գրգռվել զանազան մեխանիկական կամ քիմիական ազդակներից:
Շատ կարևոր է նաև “թիրախ” բջիջների ադրենաընկալիչների վիճակը: Բրոնխիալ ասթմայի հիվանդների մոտ b¬2-ադրենաընկալիչների զգայողությունը ընկած է, իսկ a-ադրենաընկալիչներինը բարձրացած: Հորմոնալ խանգարումներից առավել կարևոր է կորտիզոլի անբավարար արտադրությունը, որի պակասությունը նպաստում է հիվանդության առաջխաղացմանը:
Կլինիկական պատկեր
Բրոնխիալ ասթմայի հիմնական կլինիկական նշանը շնչուղիների դարձելի և տարածուն օբստրուկցիայի հետևանքով առաջացած արտաշնչական շնչարգե¬լության նոպան է, կապված բրոնխակծկանքի, բրոնխների լորձաթաղանթի այտուցի և բրոնխային արտադրուկի գերարտադրության հետ: Հենց շնչահեղձության նոպան և ասթմատիկ վիճակը, լինելով հիվանդության հիմնական և պարտադիր կլինիկական նշանը, տարբերում են բրոնխիալ ասթման թոքերի այլ օբստրուկտիվ հիվանդություններից:
Բրոնխիալ ասթմայի ատոպիկ ձևի դեպքում շնչահեղձության նոպային նախորդում է շփումը ոչ վարակային ալերգենների հետ (ծաղկեփոշի, կենցաղային, արտադրական, սննդային և այլն): Վարակային կախյալ բրոնխիալ ասթմայի դեպքում նոպայի առաջացման պատճառը շնչառական օրգանների վարակային բնույթի բորբոքային հիվանդություններն են:
Նոպայի զարգացման ընթացքի մեջ տարբերվում են երեք շրջան՝
— նախանշանների կամ պրոդրոմալ,
— շնչահեղձություն,
— նոպայի հետզարգացման շրջան:
Նախանշանների շրջանը բնորոշվում է կոնյուկտիվիտի, ալերգիկ ռինիտի, աչքերի և ըմպանի քոր, նոպայաձև հազ անմիջապես ալերգենի հետ շփումից:
Շնչահեղձությունը բրոնխիալ ասթմայի դեպքում ունի արտաշնչական բնույթ: Ներշնչումը կարճ է, արտաշնչումը դանդաղ, 2-4 անգամ երկար ներշնչումից, ուղեկցվում է երկար սուլող խզզոցներով, որոնք լսվում են հեռավորության վրա: Հիվանդը ընդունում է հարկադրական դիրք իրանով թեքված առաջ և հենված ձեռքերի վրա: Նկատվում են թոքերի սուր էմֆիզեմատոզ փքվածության և բրոնխային օբստրուկցիայի արտահայտված ախտանիշներ, տուփային պերկուտոր հնչյուն, թոքերի ստորին սահմանների իջեցում, թոքերի ստորին եզրերի շարժունակության սահմանափակում, սրտի բացարձակ բթության չափսերի փոքրացում: Շնչառությունը թուլացած է կամ կոշտացած, արտաշնչման փուլում լսվում են բարձր տեմբրի ցրված չոր խզզոցներ: Սիրտ-անոթային համակարգի կողմից նկատվում է տախիկարդիա, շնչառական առիթմիա, թոքային զարկերակի վրա II տոնի շեշտվածություն: Երկարատև նոպայի դեպքում առաջանում են աջ փորոքի անբավարարության նշաններ:
Բրոնխիալ ասթմայի նոպաները կարող են վերածվել ասթմատիկ վիճակի:
Նոպայի հետզարգարգացման շրջանին բնորոշ է ապակենման խորխարտա¬դրություն (ատոպիկ ձև) կամ լորձաթարախային (վարակային ձև) և բրոնխային օբստրուկցիայի նշանների նվազում: “Ապակենման” խորխը կարող է պարունակել Կուրշմանի սպիրալներ և Շարկո-Լեյդենի բյուրեղներ:
Անհրաժեշտ է նշել, որ հիվանդության ատոպիկ ձևի ռեմիսիայի շրջանում շնչառական համակարգի կողմից ախտաբանական նշաններ չեն հայտնաբերվում, ի տարբերություն վարակային ձևի, երբ հայտնաբերվում են խրոնիկական բրոնխիտի կամ թոքաբորբի բնորոշ կլինիկական նշաններ:
Բրոնխիալ ասթմայի հիմնական բարդությունը ասթմատիկ վիճակն է:
Առանձնացվում են ասթմատիկ վիճակի երկու հիմնական ձևեր՝ անաֆիլակտիկ և մետաբոլիկ:
Անաֆիլակտիկ ձևը հազվադեպ է պատահում և արտահայտվում է արագ և հարաճուն բրոնխային օբստրուկցիայով և շնչառական սուր անբավարարությամբ: Սա, փաստորեն, ներկայացնում է անաֆիլակտիկ շոկ և սենսիբիլիզացված օրգանիզմի հակազդեցությունն է զանազան դեղորայքի հանդեպ կամ ոչ ալերգիկ բրոնխակծկանքի հետևանք է ի պատասխան ոչ ստերոիդային հակաբորբոքային պատրաստուկների օգտագործման:
Առավել հաճախ հանդիպում է մետաբոլիկ ձևը, որը զարգանում է աստիճանաբար (օրերի և անգամ շաբաթների ընթացքում) բրոնխիալ ասթմայի սրացման ֆոնի վրա:
Մետաբոլիկ ձևիդեպքում հիվանդների օրգանիզմում կուտակվում են ալերգիկ ռեակցիաների և կիրառվող դեղորայքի մետաբոլիտները, որի հետևանքով էլ ստացել է իր անվանումը: Ասթմատիկ վիճակի այս ձևի զարգացման մեջ որոշակի դեր են խաղում b-ադրենախթանիշները կամ գլիկոկորտիկոիդների դեղաչափի անհիմն նվազեցումը: Ասթմատիկ վիճակի մետաբոլիկ ձևի ընթացքի մեջ առանձնացվում են երեք հստակ ընդգծված շրջաններ:
Առաջին շրջանը՝ հարաբերական համակշռման շրջանը, կոչվում է նաև սիմպաթոխթանիչների հանդեպ անընկալունակության շրջան:
Այս շրջանին բնորոշ է երկարատև նոպա ընտրողական b2-ադրենա¬խթանիչների օգտագործումից չվերացող և անգամ խորացող շնչարգելություն: Հատկանշական է հիպերվենտիլյացիան, ցիանոզը, քրտնարտադրությունը: Թոքերի եզրերի շարժունակությունը սահմանափակ է, պերկուտոր տուփային հնչյուն, աուսկուլտատիվ լսվում են թուլացած շնչառության ֆոնի վրա տարածուն չոր խզզոցներ երկարացած արտաշնչումով, տախիկարդիա, զարկերակային ճնշման բարձրացում և չափավոր զարկերակային հիպոքսեմիա (PO2 60-70 մմ սս.), նորմո- կամ հիպոկապնիա:
Երկրորդ շրջանը կոչվում է “համր թոքի շրջան” կամ ապակշռված: Հիվանդի ընդհանուր վիճակը ծանր է, տարածուն ցիանոզ, առատ քրտնարտադրություն: Բրոնխային օբստրուկցիայի խորացումը հանգեցնում է թոքերի որոշակի հատվածների օդափոխության և շնչառության բացակայության բրոնխների լրիվ փակման հետևանքով: Հիպոկսեմիան խորանում է (PO2 50-60 մմ սս.), առկա է հիպերկապնիա (PCO2 50-70 մմ սս.), զարգանում է շնչառական ացիդոզ հիպովենտիլյացիայի պատճառով:
Հիպերվենտիլյացիայի և առատ քրտնարտադրության հետևանքով առաջանում է հեղուկների կորուստ, շրջանառու արյան ծավալի նվազում, զարգանում է հիպովոլեմիա:
Բնորոշ է հիվանդի տեսքը՝ գորշ տարածուն ցիանոզ, առատ քրտնար¬տադրություն, հեռավորության վրա լսելի խզզոցներ, սուր էմֆիզեմիայի նշաններ:
Երրորդ շրջանը կոչվում է հիպերկապնիկ ասթմատիկ կոմա, որի դեպքում զարկերակային հիպոքսեմիայի հիպերկապնիայի, շնչառական և մետաբոլիկ ացիդոզի հետագա զարգացման հետևանքով առաջանում են ուղեղային երևույթներ, որոնք մահացու ելքի պատճառ են դառնում:
Բնորոշ են առիթմիկ, մակերեսային շնչառություն, տարածուն ցիանոզ, թելանման պուլս, հիպոտոնիա, կոլապս: Հիպոքսիան արտահայտված է (PO2<40-50 մմ սս.), հիպերկապնիան PCO2>80-90 մմ սս և բարձր, հիմնա-թթվային վիճակը շեղված է դեպի մետաբոլիկ ացիդոզ: Խրոնիկական հիպոքսիան և դեհիդրատացիան բերում են արյան մածուցիկության և հեմատոկրիտի բարձրացման:
Բրոնխիալ ասթմայի ախտորոշումը դժվարություն չի ներկայացնում: Խիստ կարևոր է ալերգաբանական անամնեզը, որը հնարավորություն է տալիս բացահայտել ալերգիկ հիվանդություններ, կապը որոշակի գործոնների (ալերգիկ կամ ոչ ալերգիկ) հետ: Կապը որևէ ալերգենի հետ հաստատվում է ալերգաբանական հատուկ մաշկային կամ ինհալացիոն փորձերի միջոցով, որոնց տվյալների հիման վրա որոշվում է սպեցիֆիկ հիպոսենսիբիլիզացիան:
Արտաքին շնչառության ֆունկցիայի հետազոտությունը հիվանդների մոտ կարող է բացահայտել գերազանցապես օբստրուկտիվ կարգի խանգարումներ ուժեղացած արտաշնչական ծավալի նվազում առաջին վարկյանի ընթացքում, Տիֆնոյի ցուցանիշի նվազում, հատկապես նոպայի ժամանակ: Բնորոշ է դարձելի բրոնխային օբստրուկցիա:
Լաբորատոր քննությունը հայտնաբերում է արյան մեջ էոզինոֆիլիա, խորխի մեջ Կուրշմանի պարույրներ (սպիրալներ), որոնք մանր բրոնխների պարուրաձև կաղապարներ են, Շարկո-Լեյդենի բյուրեղներ (էոզինոֆիլների բյուրեղացած ֆոսֆոլիպազա) հատկապես բրոնխիալ ասթմայի ատոպիկ ձևի դեպքում:
Բուժում
Բրոնխիալ ասթմայի բուժման ծրագիրը նախատեսում է հետևյալ ուղղությունները՝
— բրոնխիալ ասթմայի նոպայի բուժումը,
— բրոնխիալ ասթմայի սրացման բուժումը,
— ասթմատիկ վիճակի բուժումը,
— բրոնխիալ ասթմայի անկայուն կամ դեղորայքային ռեմիսիայի փուլի բուժումը:
Նոպայի բուժման նպատակն է վերականգնել բրոնխների անցանելիությունը: Բուժման համար կիրառվում են դեղորայքի երեք խումբ՝ կարճատև ներգործության ընտրողական b2-ադրենախթանիչներ, մեթիլքսանտիններ և խոլինոլիթիկներ: Այս դեղորայքների մեծ մասը առաջացնում է “թիրախ” բջիջներում ցԱՄՖ-ի կուտակում և ցԳՄՖ-ի նվազում:
Կարճատև ներգործության ընտրողական b2-ադրենախթանիչները ներկայումս ամենաարդյունավետ միջոցն են նոպայի պաշարման համար: Դրանք են՝ սալբուտամոլ, վենտոլին, տերբուտալին, բերոտեկ:
Ազդեցության մեխանիզմը կայանում է b2-ադրենախթանիչների ակտիվացման հետևանքով ցԱՄՖ շատացում, որը նպաստում է Ca իոնների դուրս բերմանը բջիջից և նվազում է բրոնխների հարթ մկանների տոնուսը, պարարտ բջիջների ապահատիկավորումը և հիպերկրինիան: Սակայն, նրանց գերդոզավորումը, խորացնելով բրոնխային օբստրուկցիան, հանգեցնում է երևույթի զարգացման և խորացման, որը հայտնի է որպես “փակման կամ խցանման” (“րիկոշետ”) համախտանիշ:
Մեթիլքսանտինները (էուֆիլին, թեոֆիլին), արգելակելով ֆոսֆոդիէսթերազան բրոնխային ծառի հարթմկանային և պարարտ բջիջներում ավելացնում են ցիկլիկ ադենոզին մոնոֆոսֆատի քանակը, որն էլ ուղեկցվում է ներբջջային Ca իոնների նվազմամբ:
M-խոլինոլիթիկների (ատրոպին, ատրովենտ, պլատիֆիլին) ազդեցության տակ նվազում է ացետիլխոլինի արտադրությունը թափառող նյարդի վերջավորություններից, որն էլ հանգեցնում է ցԳՄՖ պակասեցման, առաջացնելով բրոնխոկծկանքի և բրոնխային գեղձերի լորձի նվազմանը:
Բրոնխային ասթմայի սրացման բուժումը հետապնդում է հրահրող գործոնների էլիմինացիան և բրոնխային ծառում ընթացող տարածուն բորբոքման ընկճումը: Էլիմինացիոն բուժումն իրականացնելիս անհրաժեշտ է պարզել սրացման պատճառները (զանազան ինհալացիոն, սննդային, դեղորայքային ալերգեններ), և, հնարավորության սահմաններում, նվազագույնի հասցնել նրանց ներգործությունը սենսիբիլիզացված օրգանիզմի վրա: Ալերգիկ բորբոքումն ընկճելու նպատակով լայնորեն կիրառվում է նատրիումի քրոմոլինը (ինտալ): Պարարտ բջիջների ապահատիկավորման և դեպի բջիջ Ca իոնների տրանսպորտի դանդաղացման հետևանքով կանխվում է ալերգիկ բորբոքման միջնորդների (հիստամին, լեյկոտրիեններ, PGF2a) ձերբազատումը: Համանման ներգործություն ունի նաև կետոտիֆենը կամ զադիտենը: Նատրիումի քրոմոլինի և զադիտենի երկարատև բուժման անարդյունավետության դեպքում, նրանց փոխարեն նշանակվում են գլիկոկորտիկոիդներ: Սրանք ունեն արտահայտված հակաբորբոքային ազդեցություն, ավելացնում են բրոնխների b2-ընկալիչների քանակը միաժամանակ բարձրացնելով նրանց զգայունությունը, նվազեցնում են բորբոքային այտուցը: Ազդելով լիմֆոցիտներ և պլազմատիկ բջիջների վրա, նրանք ընկճում են IgE սինթեզը, դրանով զգուշացնում են ռեագինային և իմունահամալիրային ռեակցիաները: Առավել հաճախ կիրառվում են պրեդնիզոլոնը, դեքսամետազոնը:
Ներկայումս լայն կիրառում են ստացել ինհալացիոն գլիկոկորտիկոիդները (բեկոտիդ, բեկլոմետ), որոնք հնարավորություն են տալիս նվազեցնել հաբերի քանակը կամ լրիվ հանել կախվածությունը կամ իջեցնել դեղաչափը: Ինհալացիոն ստերոիդների կողմնակի էֆեկտներն են բերանի խոռոչի և շնչառական ուղիների կանդիդոզը և լորձաթաղանթի տեղային գռգռումը: Բրոնխային ասթմայի սրացումների բուժման համար լայն կիրառում են երկարատև ներգործության b2-ադրենախթանիչներ (ֆորմոտերոլ, սալմետերոլ, ալբուտերոլ և այլն), որոնց ազդեցության տևողությունը 10-34 ժամ է:
Նպատակահարմար է նաև կալցումական խողովակների պաշարիչների օգտագործումը, հատկապես բրոնխիալ ասթմայի և սիրտ-անոթային համակարգի հիվանդությունների համակցման դեպքում:
Բրոնխիալ ասթմայի սրացման ֆոնի վրա խրոնիկական վարակային օջախների ակտիվացումը ընկճելու նպատակով օգտագործում են հակաբիոտիկներ:
Ասթմատիկ վիճակը պահանջում է անհապաղ միջամտություն, հիվանդի հոսպիտալացում:
Առաջին շրջանում b2-ադրենախթանիչների անհապաղ դադարեցում և գլիկոկորտիկոիդների ու մեթիլքսանտինների մեծ դեղաչափերի ներերակային ներարկում: Երկրորդ շրջանի բուժման ժամանակ առաջին շրջանի բուժմանը գումարվում են միջոցներ, որոնք ուղված են ացիդոզի, հիպոքսեմիայի, հիպովոլեմիայի և սփռված ներանոթային մակարդման համախտանիշի դեմ: Երրորդ շրջանի բուժումը ենթադրում է բուժման շարունակությունը և վերակենդանացման միջոցառումներ (թոքերի արհեստական շնչառություն):
Անկայուն կամ դեղորայքային ռեմիսիայի փուլի բուժման նպատակն է իմունային, հորմոնալ և նյարդային համակարգերի շեղումների ուղղում: Իրականացվում է սպեցիֆիկ և ոչ սպեցիֆիկ հիպոսենսիբիլիզացիա:
Սպեցիֆիկ հիպոսենսիբիլիզացիան նկատի ունի հիվանդին կրկնակի նվազագույն չափով այն ալերգենի ենթամաշկային ներարկումը, որի հանդեպ սենսիբիլիզացված է: Ոչ սպեցիֆիկ հիպոսենսիբիլիզացիան ներառում է իր մեջ սպելեոթերապիան (քարանձավաբուժում աղի հանքերում) և կլիմատոթերապիա (բարձրադիր լեռնային վայրերում), ուր ալերգենների քանակը օդում խիստ ցածր է:
Վարչապետ Սարգսյանն այսօր ընդունել է Հայաստանի արդյունաբերողների և գործարարների միության անդամներին:
Տիգրան Սարգսյանը տեղեկացրել է ներկաներին, որ կառավարությունն Ազգային Ժողովին է ներկայացնելու հարկային մեծ փաթեթ, որի նպատակն է ընդլայնել մեր երկրի հարկային բազան, ինչն էլ կնպաստի 2012 թվականին ընթացիկ տարվա համեմատ հավաքագրել 101 միլիարդ դրամ ավելի հարկ. «Այս խնդիրը լուծելու համար թիրախավորել ենք այն ոլորտները, որոնցում պետք է բացահայտենք առկա եկամուտները: Դրանց մի մասը պետք է մուտքագրվի պետական բյուջե՝ մեր առջև դրված խնդիրն իրականացնելու համար: Այսինքն, մի կողմից պետք է նվազեցնենք բյուջեի դեֆիցիտը, իսկ մյուս կողմից՝ չնվազեցնենք ծախսերը: Դրա միակ ճանապարհն ավելի շատ հարկեր հավաքելն է, ինչի համար էլ փորձելու ենք հայթայթել լրացուցիչ եկամուտներ, որոնք բիզնեսին լուրջ հարված չեն հասցնի, սակայն միևնույն ժամանակ թույլ կտան լուծել այս կարևոր տնտեսական խնդիրը»,- նշել է վարչապետը:
Հայաստանի առջև ծառացած թիվ մեկ խնդիրը համարելով աղքատությունը, որին նպաստել է նաև համաշխարհային ֆինանսատնտեսական ճգնաժամը, վարչապետը նշել է, որ դրա հաղթահարման կարևոր գործիքներից մեկը սոցիալական նպաստների ու թոշակների բարձրացումն է: «2012-ին մտադիր ենք միջոցառումներ իրականացնել նաև բիզնեսի զարգացումը խթանելու համար: Պետական բյուջեի միջոցների մի մասն էլ ուղղվելու է այս քաղաքականության իրականացմանը: Էկոնոմիկայի նախարարությունը մշակել է արդյունաբերական քաղաքականության ռազմավարություն, որի համաձայն տարեկան 1,5 միլիարդ դրամ պետք է ներդրվի տեղական ձեռնարկություններին օժանդակելու համար, որն էլ կնպաստի վերջիններիս ապրանքների արտահանմանը, միջազգային կապերի հաստատմանը և այլն: Այսինքն, մի կողմից մենք փորձում ենք հավաքագրել եկամուտներ, մյուս կողմից դրանք ծախսել արդյունավետ կերպով՝ սոցիալական խնդիրների, աղքատության կրճատման և բիզնես միջավայրի զարգացման համար: Այս բարդ խնդիրն իրականացնելու համար կառավարությունն ակնկալում է նաև ձեր աջակցությունը»:
Այնուհետև քննարկվել են Հայաստանի արդյունաբերողների և գործարարների միության ներկայացուցիչներին հուզող մի շարք կարևորագույն խնդիրներ ու ներկայացվել են համապատասխան առաջարկներ:
Սևանի «Ախթամար» համալիրին կից Ալրաղացի Լյովը` ԱԺ պատգամավոր Լեւոն Սարգսյանը նախատեսում է կառուցել Հայաստանում երկրորդ ճոպանուղին: Այն կկառուցվի Գեղարքունիքի մարզում` նախկին «Ախթամար» ռեստորանի հարակից բարձրունքից մինչև Սևանա լիճ: Մոտ 20 հա տարածքում, նախատեսում է իրականացնել խոշոր զբոսաշրջային համալիր, որը կներառի մինի հյուրանոցներ քոթեջների տեսքով, հանրային սննդի օբյեկտներ, խաղահրապարակներ, տարբեր տեսակի ժամանցային կենտրոններ եւ լեռնադահուկային երթուղային ցանց:
Ընկերությունը դեռևս 2009թ. շվեցարական «Լեյտներ» ընկերությունից ձեռք է բերել եւ ՀՀ տարածք է ներմուծել իտալական արտադրության ճոպանուղի եւ անհրաժեշտ այլ ապրանքներ: Դեռ այն ժամանակ նրան բավականին արտոնություններ տվեցին, Ներմուծված ապրանքների համար կիրառվեց «ժամանակավոր ներմուծում» մաքսային ռեժիմը: Սակայն արտոնյալ գործարարը, իր նորաստեղծ «Ախթամար» ընկերության անունից դիմել է նաեւ, ավելացված արժեքի հարկի վճարման 3 տարով տարկետում ստանալու համար: ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության հաղորդմամբ սույն հարցը մտել է կառավարության հոկտեմբերի 13-ի նիստի օրակարգ:
Տեղեկացվում է, որ «Ախթամարը» պարտավորվում է մինչեւ 2012 թվականի հունվարի 1-ը շահագործման հանձնել ներդրումային ծրագրով նախատեսված ճոպանուղին, ստեղծել առնվազն 100 աշխատատեղ` մոտ 100 հազ. դրամ միջին ամսական աշխատավարձով:
Չորս ուղեւորի համար միաճոպան նստատեղերով ճոպանուղու կառուցման համար նախատեսված ներդրումները կազմում են մոտ 830 մլն դրամ:
Agence France-Pressе-ի հաղորդմամբ` «Ալ-Քաիդա» միջազգային ահաբեկչական կազմակերպութան առաջնորդ Ահման Ալ-Զավահիրին կոչ է արել լիբիացիներին ստեղծել շարիաթի վրա հիմված պետություն, իսկ Ալժիրի բնակիչներին` պայքար սկսել նոր պետություն ստեղծելու համար:
13 րոպե տևողությամբ ուղերձում Ալ-Զավահիրին ողջունում է ԱԱԽ-ի կողմից Տրիպոլիի գրավումը և կոչ է անում չտրվել ՆԱՏՕ-ի սադրանքներին, որն ամեն կերպ կփորձի ստիպել նահանջել իսլամից:
«Ես շնորհավորում եմ Լիբիայի մեր մարդկանց՝ բռնապետի դեմ հաղթանակի առթիվ, և կոչ եմ անում Ալժիրի ժողովրդին հետևել նրանց օրինակին: Թունիսի և Լիբիայի ձեր եղբայրները իրենց բռնակալներին նետել են պատմության աղբաման, ինչո՞ւ դուք նույնպես չապստամբեք ձեր բռնապետի դեմ»,- գործակալությունը մեջբերում է «Ալ Քաիդայի» առաջնորդի խոսքերը:
Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանին այսօր` հոկտեմբերի 12-ին, իր հավատարմագրերն է հանձնել Եգիպտոսի արաբական հանրապետության դեսպան Մոհամեդ Ալա Էլդին Սաադ էլ Լեիսը:
Նախագահի մամուլի գրասենյակից հայտնում են, որ Սերժ Սարգսյանը շնորհավորել է դեսպանին` մեր երկրում դիվանագիտական առաքելությունն ստանձնելու կապակցությամբ եւ հույս հայտնել, որ իր գործունեությամբ նա հնարավորինս կնպաստի հայ-եգիպտական հարաբերությունների առավել զարգացմանն ու ամրապնդմանը:
Երկուստեք ընդգծվել է, որ հայ-եգիպտական կապերը, երկու ժողովուրդների միջեւ բարեկամությունն ու փոխադարձ համակրանքը սկիզբ են առել դարերի խորքից եւ շարունակվում են մինչ այսօր: Կարեւորվել է քաղաքական բարձր մակարդակի հարաբերություններին զուգահեռ տնտեսական, մշակութային կապերը եւս զարգացնելու եւ խորացնելու անհրաժեշտությունը:
Նախագահը հույս է հայտնել, որ Եգիպտոսում քաղաքական կայունության հաստատումը կնպաստի նաեւ տնտեսության զարգացմանն ու այդ ոլորտում երկու երկրների միջեւ փոխգործակցության ակտիվացմանը: Հանրապետության ղեկավարն ու Եգիպտոսի դեսպանը, հայ-եգիպտական կապերի ամրապնդման գործում, մեծապես կարեւորել են նաեւ եգիպտահայ համայնքի դերը:
Նշելով, որ իր նշանակումը համընկել է այն ժամանակահատվածի հետ, երբ ՀՀ-ն տոնում է անկախության 20-րդ տարեդարձը, դեսպան Մոհամեդ Ալա Էլդին Սաադ էլ Լեիսը Հայաստանին եւ Նախագահ Սերժ Սարգսյանին շնորհավորել ու մաղթել է հետագա հաջողություններ:
Զինվորական ոստիկանության Երևան քաղաքի մեկուսարանի պետ Արթուր Եգանյանի նկատմամբ Գլխավոր դատախազությan ցուցումով քրեական գործ է հարուցվել:
Եգանյանը մեղադրվում է սահմանված կարգը խախտելու մեջ: Նա մեկուսարանում ոչ հարազատների ու աղջիկների հետ տեսակցություններ է թույլատրել, ինչը արգելվում է օրենքով:
- Տեսանյութ
- Օրվա միտք
- Խմբագրի վարկած
- Ֆոտո
-
Հասցե` Հայաստան, 0023, Երևան, Արշակունյաց 2
Հեռ: +374 (10) 06 06 23 (413, 414), +374 (99) 53 58 26
Էլ. փոստ` armv12@mail.ru -
2010-2011 © Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են:
Մեջբերումներ անելիս հղումը armversion.com-ին
պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ
ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն
առանց armversion.com-ին հղման արգելվում է: -
Կայքում արտահայտված կարծիքների համընկնումը
խմբագրության տեսակետի հետ պարտադիր չէ:
Գովազդների բովանդակության համար
կայքը պատասխանատվություն չի կրում:
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Copyright “Armversion.com” 2010.