Բաքվում, առայժմ ոչ պաշտոնապես, որոշել են Եվրոպային «վախեցնել» ԵԽ-ից ու ԵԽԽՎ-ից դուրս գալով։

Ինչպես հաղորդում է ԱՊԱ-ն, չնայած այն հանգամանքին, որ ԵԽԽՎ երեկվա նիստում նշվել է, որ ադրբեջանական պատվիրակության լիազորությունների սահմանափակումը չի նշանակում Եվրոպայի խորհրդի այլ կառույցներում Ադրբեջանի մասնակցության ավարտը, Բաքվի դիրքորոշումն այլ է։ ԱՊԱ-ին հասած տեղեկությունների համաձայն՝ Ադրբեջանը «չի պատրաստվում համակերպվել այս անարդար և կողմնակալ վերաբերմունքի հետ», և պաշտոնական Բաքուն ներկայումս քննարկում է ոչ միայն ԵԽԽՎ-ից, այլև ամբողջությամբ Եվրախորհրդից դուրս գալու ընթացակարգը։

Ադրբեջանը կարող է նաև հրաժարվել Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի իրավասության ճանաչումից։

Փաստորեն, իրավիճակն ամբողջությամբ Բաքվի ձեռքում է՝ տնտեսական պատժամիջոցների իսպառ բացակայության, ՄԻԵԴ-ի որոշումը չկատարելու պայմաններում։

Կառավարությունը հաստատել է Պետական գաղտնիքի շարքին դասվող զինված ուժերի կարիքների համար իրականացված գնումների մասին տեղեկությունների ցանկը։ Համապատասխան որոշումն ընդունվեց կառավարության այսօրվա նիստին։

Հիմնավորման մեջ նշվում է, որ որոշման նախագծի ընդունումը պայմանավորված է «Պետական գաղտնիքի մասին» 01.03.2023թ. ՀO-49-Ն oրենքի (այսուհետ` Օրենք) 8-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետի «զ» ենթակետի պահանջն ապահովելու անհրաժեշտությամբ: Որոշման նախագծի ընդունումը բխում է նաև ՀՀ վարչապետի 16.06.2023թ. N 647-Ա որոշման հավելվածով հաստատված ցանկի 17-րդ կետի կատարումն ապահովելու անհրաժեշտությունից:

2023 թ. մարտի 1-ին ընդունված ՀՕ-49-Ն Օրենքի 8-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետի «զ» ենթակետի համաձայն՝ պետական գաղտնիքի շարքին են դասվում նաև Զինված ուժերի կարիքների համար իրականացված գնումների մասին տեղեկատվությունը, մասնավորապես` պետական գաղտնիք պարունակող ռազմական տեխնիկայի ու սպառազինության, պետական գաղտնիք պարունակող ռազմամթերքի միջոցների ապահովման համար անհրաժեշտ ապրանքերի, աշխատանքների և ծառայությունների, ինչպես նաև ռազմական կարիքների ապահովման նպատակով անշարժ գույքի ձեռքբերման վերաբերյալ տեղեկատվությունը: Նշված տեղեկությունների ցանկը հաստատում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը:

ԶՈՒ կարիքների համար իրականացված գնումների մեջ է մտնում ՀՕՊ միջոցների  ձեռքբերում կամ արդիականացում կամ վերանորոգում, հրթիռային, համազարկային կրակի ռեակտիվ, հակատանկային համալիրների, հրետանային համակարգերի և միջոցների, ականանետային համակարգերի, ռադիոլոկացիոն և հետախուզական համալիրների, օդերևութաբանական համալիրների, դրանց շահագործման համար ահրաժեշտ սարքավորումների և զոնդավորման միջոցների, հրետանային օպտիկական և հետախուզական սարքերի ձեռքբերում կամ արդիականացում կամ վերանորոգում,

Ճառագայթային քիմիական նյութերի և սարքավորումների ձեռքբերում կամ արդիականացում կամ վերանորոգում,

Գեոդեզիական, քարտեզագրական, նավիգացիոն սարքերի և շարժական համալիրների ձեռքբերում կամ արդիականացում կամ վերանորոգում,

Անօդաչու սարքերի և դրանց համակարգերի ձեռքբերում կամ արդիականացում կամ վերանորոգում,

Ռադիոէլեկտրոնային պայքարի միջոցների ձեռքբերում կամ արդիականացում կամ վերանորոգում,

Ինժեներական տեխնիկայի և զինամթերքի ձեռքբերում կամ արդիականացում կամ վերանորոգում,

Մարտական և ուսումնա-մարտական ինքնաթիռների և ուղղաթիռների, դրանց պահեստամասերի և սարքավորումների ձեռքբերում կամ արդիականացում կամ վերանորոգում,

Ավիացիոն սպառազինության ձեռքբերում կամ արդիականացում կամ վերանորոգում,

Հրթիռների և հրետանային զինամթերքի, տրանսպորտային լիցքավորման մեքենաների, հրամանատարաշտաբային, կառավարման մեքենաների կամ աշխատատեղերի, հրետանու կրակի կառավարման և սպասարկման սարքերի ձեռքբերում կամ արդիականացում կամ վերանորոգում,

Սպառազինության, ռազմական տեխնիկայի ու ռազմական նշանակության այլ նյութատեխնիկական միջոցների, հատուկ նշանակության մեքենաների ձեռքբերում կամ արդիականացում կամ վերանորոգում,

Անձնակազմի հանդերձանքի և իրային այլ գույքի ձեռքբերում կամ արդիականացում կամ վերանորոգում,

Հրթիռային և այլ տեսակի վառելիքի ձեռքբերում,

Օդային և երկաթուղային տրանսպորտով փոխադրումների ծառայությունների ձեռքբերում,

Զինված ուժերի անձնակազմի սննդի պատրաստման ու մատուցման ծառայությունների ձեռքբերում,

Ամրաշինական կառույցների ձեռքբերման կամ տեղադրման ծառայությունների ձեռքբերում,

Հաղորդակցման և կապի միջոցների ձեռքբերում կամ արդիականացում կամ վերանորոգում,

Ռադիո և հեռախոսային հսկման համակարգերի, ռադիոհաճախականության վերահաղորդման կայանների ձեռքբերում կամ արդիականացում կամ վերանորոգում,

Էլեկտրոնային հետախուզական համակարգերի, կոդավորող սարքերի ձեռքբերում կամ արդիականացում կամ վերանորոգում,

Որոշումն ուժի մեջ է մտնում 2024 թվականի հունվարի 28-ից:

Հայկական կողմը իր վերջին հաղթաթղթերը հերթով նետում է սեղանին՝ այն հաշվարկով, որ քաղաքական մակարդակում ցույց տա իր «խաղաղասիրությունը», մինչդեռ խաղաղության և խաղաղասիրության ապահովումը նման միջոցներով չի արվում։ «Փաստինֆոյի» հետ զրույցում ասել է իրավաբան, ռազմական փորձագետ Մհեր Հակոբյանը՝ անդրադառնալով ՀՀ ԱԳՆ Արարատ Միրզոյանի հայտարարությանը, թե Հայաստանը պատրաստ է վստահության բարձրացման համար հերթական անգամ Ադրբեջանին փոխանցել ականապատված դաշտերի քարտեզներ եւ ներկայումս փորձում են որոշ տեղեկություններ ճշտել։

«Իրականում, այդ քարտեզների հանձնումը կարող է նաև իրավական խնդիրներ առաջացնել, թեև ոչ ոք դրա վրա հիմա ուշադրություն չի դարձնում, բայց իրավական խնդիր կարող է լինել՝ պետական գաղտնիքի հանձնման հետ կապված։ Չեմ ուզում շատ փակագծեր բացել, բայց իրավաբանները կհասկանան, ինչ ասել է՝ պետական ռազմական գաղտնիք հանձնելը»,- նշել է փորձագետը։
Նրա արձանագրմամբ՝ ունենք թշնամաբար տրամադրված պետություն, որը մեր հետ հարաբերությունները հաճախ բարձրացնում է պատերազմական մակարդակի։ «Այս պայմաններում վիրտուալ խաղաղության տեսլականով՝ իրեն աջակցելը ճիշտ չեմ համարում։ 2020 թ-ի նոյեմբերից սկսած կյանքը ցույց տվեց, որ այդ քաղաքականությունն իր բնույթով սնանկ է։ Մեր կառավարությունը, սակայն, հետևողականորեն դա իրականացնում է»։

Գործող իշխանությունները, հասկանալով, որ խաղաղություն մուրալու գործընթացը փակուղային ու ոչ հեռանկարային ուղի է, Մ.Հակոբյանի խոսքերով, ուղղակի փորձ է անում քաղաքական խնդիրներ սպասարկել։ «Այսինքն՝ 2020 թ-ից հետո, երբ ահաբեկված հասարակությանը, այսպես կոչված, խաղաղության օրակարգն առաջարկեցին, դա ընդունվեց և հիմա արդեն 4 տարի է այդ խաղաղությունը չկա, ուստի փորձ է արվում հանգող կրակի մեջ վերջին քարտերը գցել այն հույսով, որ կրակը մի քիչ էլ կմնա և այդ ընթացքում ներքաղաքական ինչ-ինչ խնդիրներ կլուծեն և իշխանություն պահելու գործընթացը մի քիչ էլ կերկարի։

Բայց սա անհեռանկարային ուղի է և որքան մենք համառում ենք, այդքան մեր վիճակը ծանրանում է»,- նշել է ռազմական փորձագետը։
Ըստ նրա՝ սրանով փորձ է արվում նաեւ արտաքին քաղաքական խնդիրներ սպասարկել՝ աշխարհին ցույց տալու համար, թե մենք խաղաղասեր ենք։

«Բայց մենք երբեք էլ ագրեսիվ չենք եղել Ադրբեջանի նկատմամբ, որ հիմա էլ մեր խաղաղասիրությունն ընդգծենք այսպիսի միջոցներով, ընդհուպ մինչև պետական գաղտնիքի հետ կապված գործողությունները։ Մենք նացիստական Գերմանիա չենք եղել, մենք երբեք ագրեսիա չենք իրականացրել։ Հակառակը, մեր նկատմամբ են ագրեսիա իրականացրել ու հիմա էլ ավելի առաջ գնալու մասին են խոսում։

Իրականում խնդիրն այն է, որ իշխանությունն ուրիշ ոչինչ չունի առաջարկելու ու ասելու հասարակությանը։ Համապարփակ վարչակառավարական բաեփոխումները արդեն տապալված են ու այս պայմաններում առաջարկելու ոչինչ չունեն, ավելին այդ տապալումը նաև մեր մանևրելու հնարավորությունն է շատ քչացնում, որովհետև, եթե դու բանակն ու պետությունդ չես ուժեղացնում, ապա մտնում ես այն վատ շրջանի մեջ, երբ թույլ ես՝ քեզ խփում են, խփում են՝ դու ավելի ես թուլանում։ Այսինքն, ուժերի բալանսն է պետք փոխել, որ ընտրության հնարավորությունն էլ մեծանա, հակառակ դեպքում՝ շարունակելու ենք մնալ խաղաղություն մուրացող»,- եզրափակել է բանախոսը։

2024 թվականի հունվարի 10-ին Բաքվի բռնակալ Իլհամ Ալիևը 2․5 ժամ տևողությամբ մամուլի ասուլիս տվեց ադրբեջանցի լրագրողներին, որի ընթացքում ոչ միայն իր հերթական ստերը շաղ տվեց, այլև սպառնաց հենց Հայաստանի գոյությանը։ Ահա 2020 և 2023 թվականների Արցախյան պատերազմներում ռազմական հաղթանակներով ոգևորված Ալիևի չափազանց ամբարտավան և ահազանգող խոսքերի ուշագրավ կետերը։

Սկսենք նրանից, որ Ալիևը հայտարարեց՝ «այսօրվա Ադրբեջանը, բառիս բուն իմաստով, աշխարհի ամենաուժեղ երկրներից մեկն է»։ Սուտ է։ Ըստ globalfirepower.com կայքի՝ 2024 թվականի դրությամբ Ադրբեջանի զինուժը աշխարհում զբաղեցնում է 59-րդ տեղը։ Սա շատ հեռու է աշխարհի ամենաուժեղ երկրներից մեկը լինելուց։ Եթե 2020 թվականի Արցախյան պատերազմի ժամանակ չլինեին թուրք գեներալների կողմից ադրբեջանական զինուժի անմիջական վերահսկողությունը և Սիրիայից բերված վարձկան ահաբեկիչները, Ադրբեջանը չէր կարողանա հաղթել Արցախին։ Ալիևն իր ասուլիսում խոստովանեց, որ 2020 թվականի պատերազմի ժամանակ Ադրբեջանը վայելել է Թուրքիայի ամբողջական աջակցությունը։

Ալիևը արդարացրեց Ադրբեջանի կողմից մարդու իրավունքների լուրջ խախտումները, նույնիսկ արցախահայության ցեղասպանությունը՝ ասելով. «Ես բազմիցս ասել եմ, որ միջազգային իրավունքը չի գործում։ Այդ մեխանիզմները կիրառվում են միայն ավելի թույլ երկրների համար։ Խոշոր պետություններն անտեսում են դրանք։ Իրենց համար օրենքը օրենք չէ, միջազգային իրավունքը օրենք չէ։ Նման պայմաններում, այն երկրները, որոնք արդարություն են պահանջում, և արդարացիորեն այդպես է, պետք է իրենք ապահովեն այդ արդարությունը»:

Ալիևը խոստովանեց այն դժվարությունները, որոնց բախվել են Ադրբեջանի զինված ուժերը 2020 թվականի պատերազմի ժամանակ. «Եթե պատերազմը շարունակվեր [2020 թվականի նոյեմբերի 10-ից հետո], շատ դժվար կլիներ ազատագրել Քելբաջարի և Լաչինի շրջանները, հատկապես ձմռան եղանակին։ Այնուամենայնիվ, մենք դա էլ կանեինք, բայց մեր կորուստները կարող էին չափազանց մեծ լինել, նույնիսկ ավելին, քան 44-օրյա պատերազմում։ Մենք բոլորս դա լավ գիտեինք, որովհետև նույնիսկ հիմա ցանկացած մարդ, ով այցելում է այդ շրջանները, կարող է տեսնել, թե որքան դժվարանցանելի է այդ հողատարածքը: Սակայն, եթե Հայաստանը չստորագրեր կապիտուլյացիայի ակտը, մենք պատերազմը շարունակելու էինք մինչև վերջ»։

Ալիևի հաջորդ սուտն այն է, որ 2020 թվականի պատերազմից հետո Հայաստանը «ապօրինի զենք, զինամթերք, ականներ և կենդանի ուժ էր տեղափոխում Ղարաբաղ»։ Սա երբեք տեղի չի ունեցել: Ալիևը դա օգտագործել է որպես պատրվակ՝ Արցախի վրա հարձակվելու համար։

Ադրբեջանի նախագահը բացահայտեց, որ 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին Արցախի վրա ադրբեջանական հարձակումից առաջ «տեղի հայերից ոմանք կապվել են մեր ներկայացուցիչների հետ և առաջարկություններ արել շփումների վերաբերյալ, և մենք չենք մերժել»։ Թշնամու հետ գաղտնի կապ հաստատած ցանկացած հայ պետք է համարվի դավաճան:

Այնուհետև Ալիևը ևս մեկ կարևոր խոստովանություն արեց։ Նա ասաց, որ 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին Արցախի վրա հարձակման ժամանակ «եթե նրանք [արցախահայերը] չհանձնվեին, նրանք կոչնչացվեին։ Այլ տարբերակ չկար»։ Ալիևն այսպիսով հաստատում է, որ Արցախի ղեկավարներին այլ ելք չէր մնացել, քան հանձնվել՝ 120 հազար արցախահայերի կյանքը փրկելու համար։

Ալիևը հաստատեց, որ ծրագրել էր Արցախի ղեկավարների ձերբակալությունը, որոնք այժմ գտնվում են Բաքվի բանտում․ «մեր դիրքորոշումն անջատողականների ղեկավարների նկատմամբ միանշանակ էր՝ նրանց գերեվարումը։ Նրանցից մի քանիսը փորձել են այնտեղից փախչել Լաչինի ճանապարհով, մյուսները հայտնաբերվել են Խանքենդիում [Ստեփանակերտում] և այլուր։ Մենք գիտեինք նրանց գտնվելու վայրերը»: Նա հավելեց, որ «այդ խմբից ընդամենը երկու մարդ է բացակայում, նրանք Երևանում են»։ Ալիևը նկատի ուներ Ռոբերտ Քոչարյանին և Սերժ Սարգսյանին։

Ալիևը բացահայտեց, որ անձամբ է զգուշացրել Նիկոլ Փաշինյանին 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին ադրբեջանական կողմից Արցախի վրա մոտալուտ հարձակման մասին. «Ես ասել եմ թե՛ Հայաստանի ղեկավարությանը, թե՛ միջազգային դերակատարներին, որ կարող եմ սեղմել կոճակը և կատարել այդ գործողությունը մեկ րոպեում, և նրանք ոչինչ չեն կարողանա անել»։

Ալիևը նաև իր զայրույթն արտահայտեց՝ Հայաստանին Ֆրանսիայի աջակցության կապակցությամբ, դատապարտեց այդ երկրի գաղութային անցյալը և պնդեց, որ իբր Փարիզը ցեղասպանություն է իրականացրել 1.5 միլիոն ալժիրցիների նկատմամբ։ Նա նաև ծաղրեց վերջերս Հայաստանի կողմից ֆրանսիական զրահափոխադրիչների ձեռքբերումը՝ դրանք անվանելով «թիթեղյա տուփեր», որոնք «իրական սպառնալիք չեն մեզ համար»։

Ալիևը նաև մերժեց Փաշինյանի վերջին նախաձեռնությունը՝ «Խաղաղության խաչմերուկը», որը ենթադրվում է իրար կապել Հայաստանը, Ադրբեջանը, Թուրքիան, Վրաստանը և Իրանը։ Ալիևն ասաց, որ սա ընդամենը PR արշավ է, որը նպատակ ունի փոխարինել իր նախընտրած «Զանգեզուրի միջանցքին»: Անտեսելով Հայաստանի ինքնիշխանությունը՝ Ալիևը պնդեց, որ Հայաստանը պետք է թույլ տա ադրբեջանական բեռների անցումը Ադրբեջանից Նախիջևան Մեղրիով՝ առանց որևէ ստուգման կամ մաքսազերծման։ Եթե ոչ, Ալիևը զգուշացրեց, որ Ադրբեջանը կշարունակի Հայաստանի շրջափակումը։

Ադրբեջանի նախագահը պարծեցավ, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև բանակցվող «Խաղաղության պայմանագրում» այլևս որևէ հիշատակում չկա Ղարաբաղի մասին ։

Ալիևը հերքեց Փաշինյանի առաջարկը՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև փոխադարձ սահմանը սահմանազատել 1975 թվականի խորհրդային քարտեզների հիման վրա՝ նախընտրելով ավելի հին քարտեզները, որոնք, ըստ նրա, Ադրբեջանին էլ ավելի շատ տարածքներ են տալիս։ Նա նաև հիշատակեց այն ծիծաղելի միտքը, որ «Իրևանը» (Երևանը) հին ադրբեջանական քաղաք է։ Ալիևը նաև հայտարարեց, որ կան ութ ադրբեջանական գյուղեր, որոնք գտնվում են Հայաստանի տարածքում։ Կարևորն այն է, որ Ալիևը հայտարարեց, որ Ադրբեջանը դուրս չի բերի իր զինուժը Հայաստանի Հանրապետության տարածքի այն հատվածներից, որոնք բռնազավթել է 2021 թվականի մայիսից և 2022 թվականի սեպտեմբերից: Նա առաջարկեց Հայաստանին և Ադրբեջանին խաղաղության պայմանագիր կնքել հիմա՝ սահմանի սահմանազատումը թողնելով ապագային։

Բախվելով Ալիևի պես ամբարտավան և ռազմատենչ ղեկավարի՝ Փաշինյանը պետք է դադարի խաղաղություն մուրալ, ինչը թուլության նշան է, և որը Ադրբեջանին հնարավորություն է տալիս ավելի շատ զիջումներ պահանջել Հայաստանից։ Հայաստանի գլխավոր երկու առաջնահերթությունները պետք է լինեն ձեռնհաս ղեկավար և հզոր բանակ ունենալը՝ իր երկու թշնամիների՝ Ադրբեջանի և Թուրքիայի սպառնալիքները կանխելու համար։

Հարութ Սասունյան

«Կալիֆորնիա կուրիեր» թերթի հրատարակիչ

www.TheCaliforniaCourier.com

Թարգմանությունը՝ Ռուզաննա Ավագյանի

Ալիևն ու Էրդողանը հավակնություններ ունեն նաև Արարատի և Վայոց Ձորի որոշ գյուղերի, այդ թվում՝ Խաչիկի նկատմամբ։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասել է թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյանը։

«Փոքր ականներ են, որոնք կարող են պայթել։ Հատկապես Տավուշում և Արարատի մարզում դրանցից որոշները գտնվում են այնպիսի տեղում, որոնք հնարավորություն են տալու վերահսկելու մեր հիմնական զարկերակները՝ արտաքին աշխարհին կապող երկու հիմնական ճանապարհները՝ դեպի հյուսիս և հարավ։ Սա է պատճառը, որ հիմա հիմնավորում են, որ դրանք ադրբեջանական են և փորձ է արվում վերցնել դրանք։ Թուրքիան և Ադրբեջանը նման հավակնություններ ունեն նաև Նախիջևանին հարակից Արարատի և Վայեց Ձորի մարզերում՝ այլ տարածքներում և դրա իրականացումը պայմանավորված կլինի նրանով, թե արդյոք կկարողանան ստիպել Հայաստանին՝ ճանաչելու Կարսի պայմանագիրը։ Դրանով որոշ տարածքներ, որոնք սահմանակից են Նախիջևանին՝ մոտ 10 գյուղատեղի և գյուղ, այդ թվում՝ Խաչիկ գյուղը, կանցնեին Նախիջևանին։ Բարեբախտաբար խորհրդային հայ ղեկավարությունը դա չի արել և դա մնացել է հայկական, բայց կասկած չունեմ, որ երբ Հայաստանը պաշտոնապես ասի, որ ճանաչում է Կարսի պայմանագիրը, դա անմիջապես լինելու է բանակցային սեղանին»,- նշեց Գեղամյանը։

Մանրամասները՝ տեսանյութում։

Վերջին շրջանում զանազան միջնորդությունները միջնորդություն չեն բառի դասական իմաստով, այնպես, ինչպես հայկական հանրությունը ընկալում էր այդ եզրույթը ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի դեպքում, երբ առաջարկներ էին մշակվում և ներկայացվում կողմերին։

Այս մասին մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասաց արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը։

Նա ընդգծեց, որ վերջին շրջանում այդ միջնորդությունները առավելապես նոր հանդիպումներ կազմակերպելու մասին են։

Միրզոյանը խոսեց նաև այն մասին, թե արդյո՞ք Բաքուն պատրաստ է ստորագրել խաղաղության պայմանագիր ՌԴ-ում։

«Չգիտեմ, ադրբեջանական կողմից այդպիսի հավաստիացում ո՛չ փակ և ո՛չ էլ հրապարակային հանդիպումների ընթացքում չեմ լսել։ Եթե Սերգեյ Լավրովը այդպես է պնդում, գուցե ինչ-որ հիմք ունի»,- ասաց Միրզոյանը։ 

Հայաստանի իշխանություններն աշխատում են ականների մասին տեղեկություններ ստանալու ուղղությամբ։ Այս մասին հունվարի 23-ին լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ հայտարարեց Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը։

«Փոխադարձ կառուցողական մոտեցման և վստահության ամրապնդման դեպքում մենք կկարողանանք վերականգնել հավաստի տեղեկատվությունը և այն փոխանցել Ադրբեջանին։ Բայց այս գործընթացը պետք է տեղի ունենա միջազգային գործընկերների միջոցով։ Սա թույլ կտա համոզվել, որ հայկական կողմը հավաստի տեղեկատվություն է փոխանցում»,- նշեց նա։

Ադրբեջանական լրատվամիջոցները և թելեգրամ ալիքները նախորդ շաբաթ լայնորեն տարածեցին Արցախի նախկին նախագահներ Արկադի Ղուկասյանի, Բակո Սահակյանի, Արայիկ Հարությունյանի, Հանրապետության պաշտպանության նախկին նախարար Լևոն Մնացականյանի լուսանկարները։ Դրանցով Բաքուն փորձ արեց ներկայացնել, թե ինչ լավ պայմաններում են պահվում առեւանգված արցախցի գործիչները, ինչը, ցավոք, լայն տարածում ստացավ նաեւ հայկական տիրույթում։

Ադրբեջանական քարոզչամեքենային ընդառաջ գնալով՝ սոցցանցերի հայկական տիրույթում անգամ որոշ հայեր սկսել են պախարակել ու անվանարկել գերության մեջ գտնվող գործիչներին։ Դրանց արձագանքել է Բաքվի բանտի «շքեղությունն» իր մաշկի վրա զգացած ռուս-իսրայելցի բլոգեր Ալեքսանդր Լապշինը։

Նկարների տակ նա հանդես է եկել մեկնաբանությամբ՝ նշելով, որ չի դադարում զարմանալ բազմաթիվ հայերի ֆանտաստիկ ինֆանտիլիզմի և միամտության վրա:

«Հայաստանի բնակիչները բացարձակապես չեն հասկանում, թե ինչ է Ադրբեջանը, ովքեր են ադրբեջանցիները և ինչ է Ալիևի ռեժիմը։ Վերջին օրերին ադրբեջանցիները տարածել են «ուրախ» հայ բանտարկյալների, այդ թվում՝ Արայիկ Հարությունյանի, Դավիթ Բաբայանի և այլոց լուսանկարները, ովքեր իբր գրադարանում գրքեր են կարդում, հեռուստացույց են դիտում և նույնիսկ ջեռուցման համակարգեր կան խցում (Արայիկ Հարությունյանի): Դրանից հետո շատ հայեր գրում են «Նրանց մոտ ամեն ինչ լավ է, ամեն ինչից գոհ են, հանգստանում են», և այս հիմար մեկնաբանությունները տասնյակ լայքեր են հավաքում այլ միամիտ հիմարներից։

Ժողովո՛ւրդ, դուք չեք հասկանում, որ դրանք բեմադրված լուսանկարներ են։ Ինձ պահեցին Բաքվի Քուրդախանի բանտում և տարան գրադարան՝ ալիևյան լրատվամիջոցների համար լուսանկարվելու համար։ Ադրբեջանցիներն ինձ գիրք նվիրեցին, ասացին՝ ժպտա, այլապես կզրկվեմ բանտի բակում զբոսանքներից։ Հետո ինձանից վերցրեցին գիրքը և վերադարձրին կեղտոտ ու գարշահոտ խուց, որտեղ ինձ պահեցին ամբողջ յոթ ամիս։

Բանտի խցերն իրականում շատ ավելի վատն են՝ նրանց տեղափոխել են բժշկական շենք՝ լուսանկարվելու։ Բժշկական շենքում կան մի քանի էլիտար խցեր, որոնք նման են լուսանկարում երևացողներին։ Սովորական խցերում ջեռուցում չկա, բանտարկյալները ձմռանը սառչում են, քնում են պատառոտված սովետական վերմակների տակ՝ ամբողջ հագուստը հագած։ Այնտեղ էլ հեռուստացույց չկա, բայց ինձ տարան բժշկական շենքի մի խուց, որտեղ հեռուստացույցներ կային լուսանկարելու համար։

Երբ կարդում եմ այն անհեթեթությունը, որ հայերը գրում են հայ բանտարկյալների «ուրախ» դեմքերի մասին, ուղղակի զզվում եմ նման հայերից։ Անկախ լուսանկարում պատկերված այս մարդկանց ինքնությունից (շատերին պետք է դատել դավաճանության և կաշառակերության համար), նրանք իսկապես վատ վիճակի մեջ են և օգտագործվում են որպես Հայաստանի վրա ճնշում գործադրելու գործիք։ Դուք պետք է հասկանաք, որ Ադրբեջանն այսօր ոչնչով չի տարբերվում թալիբներից կամ ԻՊ-ից։ Այս բանտարկյալներին Բաքվի բանտում լրջորեն սպառնում են խոշտանգումներով և մահով:

Հիշեցնեմ, որ այս նույն բանտում ադրբեջանցիները, «Ալլահ աքբար» գոռալով, ինձ կիսամահու ծեծեցին, կոտրեցին ձեռքս, մատներս, երեք կողերս, ծնոտս ու առջևի ատամներս։ Դա տեղի ունեցավ մոտ երեք ամիս այն բանից հետո, երբ նրանք ինձ լուսանկարեցին «երջանիկ»՝ ձեռքիս գիրքը: Եվրոպական դատարանը 2021 թվականի մայիսի 20-ի որոշմամբ Ադրբեջանին մեղավոր է ճանաչել ապօրինի ձերբակալության, դաժան խոշտանգումների և սպանության փորձի համար»,-գրել է Լապշինը։

ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանը գրում է.

«Սիրիայի մայրաքաղաքում իրականացված հարձակման հետևանքով Իրանի իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի բարձրաստիճան սպաներ են զոհվել:

Հարվածի հետևանքով կորուստներ ունի նաև սիրիական կողմը:

Այս կորպուսի մարտիկներն ու բարձրաստիճան սպաներն անընդհատ թիրախում են, որովհետև նրա առանձին ստորաբաժանումներ պատասխանատու են տարբեր երկրներում իրականացվող հատուկ օպերացիաների համար, իսկ թիրախում` տարբեր երկրների հովանավորչությամբ գործող ահաբեկչական ցանցերն են:

Հիշեցնեմ, որ տարեսկզբին Իրանում ահաբեկչություն էր իրականացվել` հայտնի հրամանատար Ղասեմ Սոլեյմանիի հերթական տարելիցի հիշատակման օրը, ինչից հետո Իրանի ամենամարտունակ միավորումը` Իրանի իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսը, պատժիչ հակաահաբեկչական գործողություններ է իրականացնում աշխարհի տարբեր կետերում:

Տարածաշրջանում կրքերը բավականին թեժանում են և չի բացառվում, որ միմյանց դեմ օգտագործվող հարվածներն առավել վտանգավոր ծավալների կհասնեն, իսկ բախումների մասշտաբը կտրուկ կընդլայնվի:

Միայն կարելի է պատկերացնել, թե դա ինչ ազդեցություն կունենա Հարավային Կովկասի վրա, հատկապես Հայաստանի, որի իշխանությունը փոշիացրել է պետության իմունիտետը և կույր աչքերով սլանում է թշնամիների գիրկը»։

ՀՀ ԱԳՆ-ն Sputnik Արմենիայի հարցմանն ի պատասխան մեկնաբանել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հայտարարությունն այն մասին, որ Երևանը պետք է Մեղրիով անարգել հաղորդակցություն ապահովի Ադրբեջանից Նախիջևան գնալու համար։

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը տեղական հեռուստաալիքներին տված հարցազրույցում փաստացի բաց տեքստով պահանջել էր Հայաստանի տարածքով արտատարածքային միջանցք՝ ասելով, որ Ադրբեջանից դեպի Նախիջևան բեռներն ու մարդիկ պետք է անցնեն առանց որևէ ստուգման, հակառակ դեպքում Հայաստանի հետ սահմանը չի բացվի:

«ՀՀ կառավարության հեղինակած «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագծի շրջանակներում ներկայացվել են բոլոր այն տնտեսական կապուղիները, որոնք հայկական կողմն առաջարկում է վերականգնել կամ ստեղծել»,–ասված է ՀՀ ԱԳՆ պատասխանի մեջ:

ԱԳՆ-ից հիշեցնում են նաև հունվարի 13-ին Գավառում կայացած «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցական նիստում ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի արած հայտարարությանը:

Հիշեցնենք, որ Փաշինյանը այդ օրը հայտարարել էր, որ Հայաստանը պատրաստ է և՛ երկաթուղային, և՛ ավտոճանապարհային տարբերակներով Նախիջանի հետ կապ տրամադրել Ադրբեջանին` ինչպես դա անում է Իրանը։

Վարչապետը նշել էր նաև, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև կոմունիկացիաները պետք է բացվեն միայն այն դեպքում, եթե դրանից հետո կասկածի տակ չդրվեն, երկրների սուվերենությունն ու ինքնիշխանւթյունը։