«ԱԺՄ» ղեկավար, «Վերնատուն» հասարակական-քաղաքական ակումբի նախագահ Վազգեն Մանուկյանը ankakh.com-ի հետ զրույցում անդրադարձել է Հայաստանում հակառուսական տրամադրությունների սրացմանն ու Ռուսաստանի հետ հարաբերություններում առկա իրավիճակին։

Պարոն Մանուկյան, վերջին շրջանում մամուլում և հասարակության լայն շրջանակներում ակտիվորեն քննարկվում են հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա իրավիճակը, հնարավոր լարվածությունը, Հայաստանում հակառուսական տրամադրությունների սրացման հարցերը, ինչը հատկապես ակնառու դարձավ օրերս Հանրային հեռուստատեսության եթերում ռուս ըննդիմադիր գործիչ Ալեքսեյ Նավալնուն ակտիվորեն լուսաբանելու փաստով և այլն։ Ի՞նչ է կատարվում հայ-ռուսական հարաբերություններում, ի՞նչ կանխատեսումներ ունեք։

Մենք՝ մեր ժողովուրդն ու մեր պետությունը, հաղթեցինք Արցախյան պատերազմում, բայց այժմ մեծ պարտություն ենք կրում հիբրիդային պատերազմում, որը հայտարարվել է Հայաստանին։

Օգտվելով այն հանգամանքից, որ հասարակության մեջ մեծ էր դժգոհությունը անարդարություններից, կոռուպցիայից, օգտվելով մեր ժողովրդի արդարության բնական ձգտումներից՝ մարդկանց մի խումբ, որի հետևում կանգնած են արտաքին ուժեր, Հայաստանում զավթեց իշխանությունը։ Եվ այսօր մենք տեսնում ենք դրա հետևանքները։

Ո՞րն է արտաքին ուժերի նպատակը այդ «պատերազմում»։ Երկու խնդիր էր դրված․առաջին՝ արևմուտքի որոշ շրջանակներ մեծ պայքար էին սկսել Ռուսաստանի դեմ, ինչն իր պատճառներն ունի, մենք կարող ենք դա քննարկել։ Այժմ խնդիր էր դրվել խզել նաև Հայաստանի սերտ համագործակցությունը Ռուսաստանի հետ։

Երկրորդ՝ արևմուտքի այդ շրջանակների համար ընդունելի չեն այն պետությունները, որոնց մեջ կա միասնություն ազգային արժեքների շուրջ։ Եվ այդ միասնությունը ցայտուն երևաց, երբ նշվեց Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակը, դա ցայտուն երևաց Ապրիլյան քառօրյա պատերազմի ժամանակ, երբ աշխարհի բոլոր երկրներում հայ երիտասարդները դիմում էին դեսպանություններ, որպեսզի գան Հայաստան ու պայքարեն։ Եվ այդ միասնությունը կար՝ անկախ երկրի ներսում առկա քաղաքական հակասություններից։

Այսինքն, արտաքին ուժերի կողմից երկու խնդիր էր դրված՝ պոկել Հայաստանը Ռուսաստանից և տրոհել մեր ժողովրդի միասնությունը ազգային արժեքների ու ազգային հարցերի շուրջ։

Եվ պետք է ասել, որ հետզհետե, խորամանկ քայլերով, երբեմն բացահայտ, երբեմն թաքնված, այդ ծրագիրն իրականացվում է։

Ինչ վերաբերում է այսօրվա իշխանություններին, ապա այստեղ երկու հարց պետք է իրարից տարանջատել․մեկը կառավարման առումով բացարձակ տգիտությունն ու վրեժխնդրությունն է։ Նույնիսկ վրեժխնդրություն էլ չէ, ավելի շուտ մոլագար ցանկությունն է զավթել իշխանությունն ամբողջությամբ՝ Սահմանադրական դատարանով, բիզնեսով, ամեն ինչով։ Եվ ես կարծում եմ, որ դեռ շատ է խորանալու այս պրոցեսը, ունեցվածքի վերաբաշխում է կատարվելու, և շատ բիզնեսմեններ թող դեռևս չուրախանան, որ իրենց չեն հասել։

Երկրորդ հարցն արտաքին քաղաքականությունն է՝ կապված հատկապես Ռուսաստանի հետ, որն էլ անշեղորեն կապված է Արցախի հարցի հետ։ Ընդհանրապես արևմուտքի համար մեծ հաշվով նշանակություն չունի Արցախը Հայաստանին կպատկանի, թե Ադրբեջանին (եթե իհարկե մի կողմ դնենք արևմուտքում սահմանների փոփոխության նախադեպի ստեղծման վտանգը)։ Բայց շատ կարևոր է, որ կտրեն այն կարևոր թելերից մեկը, որը Հայաստանին կապում է Ռուսաստանի հետ։ Իսկ մեզ

Ռուսաստանի կապող այդ կարևոր թելերից է Արցախը, քանի որ այդ հարցում ունենք համընկնող շահեր։

Ռուսաստանի հետ մեր հարաբերությունները վերջին հարյուրամյակների ընթացքում եղել են շատ բարդ։ Եղել են ոչ միայն պայծառ, այլև սև էջեր։ Կարելի է քննարկել Առաջին համաշխարհային պատերազմում տեղի ունեցած երևույթները, Բրեստ-Լիտովսկի պայմանագիրը և այլն և այլն, բայց մյուս կողմից՝ Ռուսաստանի հետ մեր դաշինքը շատ կարևոր է եղել, որովհետև այս տարածաշրջանում շատ հարցերում մեր շահերը համընկել են։

Այսօրվա իրավիճակում, երբ աշխարհն այսպես կտրուկ փոխվել է, Միացյալ Նահանգները գնում է այս տարածաշրջանից, տարածաշրջանի ամենակարևոր խաղացողը դառնում է Ռուսաստանը, և մեր հարցերը կապված են Ռուսաստանի հետ, ազգային դավաճանություն է, երբ դու մի կողմից փորձում ես մոլորեցնել քո ժողովրդին ու Ռուսաստանին, մյուս կողմից անշեղորեն իրականացնում ես այն ծրագիրը, որի համար եկել ես իշխանության։

Ինչ վերաբերում է Նավալնուն, ապա ինչպես Հայաստանում արտաքին ուժերը գտան Նիկոլ Փաշինյանին երկրում ձևափոխումներ անելու համար, այդպես էլ Ռուսաստանում Արևմուտքը գտել է Նավալնուն, որի միջոցով ուզում է  այնտեղ իր շահերին համապատասխանող փոփոխություններ կատարել։ Եթե այդ փոփոխությունները Ռուսաստանում կատարվեն, ինչն իմ կարծիքով անհնարին է, ապա Ռուսաստանն ուղղակի  կքայքայվի ու ամբողջությամբ կքանդվի։ Ընդհանրապես, Նավալնու գոյությունն ապացուցում է Պուտինի անհրաժեշտությունը իրենց ժողովրդի համար։ Եվ պատահական չէր, որ Սահմանադրական փոփոխություններն այսքան մեծ տոկոսով անցան։ Ռուսաստանի ժողովուրդն իսկապես համախմբված է որոշակի ազգային արժեքների շուրջ, համամարդկային արժեքների շուրջ, և այս հանրաքվեն ցույց տվեց ժողովրդի վստահությունը Պուտինի և նրա ուղղության նկատմամբ։

Հայաստանի իշխանությունների արտաքին քաղաքականությունն ակնհայտ է, և միամտություն կլինի կարծել, թե հնարավոր է ազդել, որպեսզի այդ քաղաքականությունը փոխվի, և իրենք ուշքի կգան։ Դա բացառվում է։ Այս իշխանությունը պետք է հեռանա։ Այս իշխանությունը մեր երկիրը հասցնելու է կործանման։ Ես դեռ չեմ խոսում այն ապաշնորհության մասին, որ ցուցաբերում են ոչ միայն կորոնավիրուսի դեմ պայքարում, այլ գրեթե բոլոր ոլորտներում, այն ագահ ձգտումը՝ ամեն ինչ վերցնել իրենց ձեռքը։

Այն քաղաքական պայքարը, որն այժմ գնում է իշխանության ու հասարակության լայն շերտերի միջև, դա հնի և նորի պայքար չէ, դա ես կանվանեի ազգային ազատագրական պայքար։

Ես վստահ եմ, որ իշխանության եկած այս խումբը փորձելու է ամեն գնով պահել իշխանությունը։ Եվ եթե ինչ-որ մեկը հավատում է, որ առջևում մեզ սպասվում են ազատ ու արդար ընտրություններ, ապա բացարձակապես ոչինչ չի հասկանում այն երևույթներից, որ այսօր տեղի են ունենում Հայաստանում։

Հարցազրույցն ամբողջությամբ կարող եք կարդալ սկզբնաղբյուր կայքում։

«Մեկ Հայաստան» կուսակցության համահիմնադիր Արթուր Ղազինյանի երեկվա հայտարարությունների վերաբերյալ ՀՔԾ-ն պարզաբանում է տարածել։

Պարզաբանման մեջ, մասնավորապես, ասվում է.

«Մեկ Հայաստան» կուսակցության համահիմնադիր Արթուր Ղազինյանն այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ, անդրադառնալով 2020 թ. հունիսի 12-ին իր կողմից ներկայացրած հաղորդման հիման վրա նախապատրաստված նյութերով ՀՀ հատուկ քննչական ծառայության քննիչի կողմից քրեական գործ հարուցելը մերժելու մասին որոշմանը, մի շարք հայտարարություններ է արել, որոնք դուրս են որոշման ընդհանուր կոնտեքստից եւ չեն համապատասխանում դրա բովանդակությանը, ինչի կապակցությամբ անհրաժեշտ ենք համարում պարզաբանել հետեւյալը:

Արթուր Ղազինյանի հաղորդմամբ նշված հանգամանքները պարզելու, քրեական գործ հարուցելու առիթի օրինականությունը եւ հիմքերի բավարար լինելը ստուգելու նպատակով` ՀՀ հատուկ քննչական ծառայությունում ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 180-181-րդ հոդվածներով սահմանված կարգով նախապատրաստվել են նյութեր:

Նյութերի նախապատրաստման ընթացքում քննիչի կողմից կատարվել են անհրաժեշտ ստուգողական գործողություններ քննության արդյունքներով վերջնական օբյեկտիվ որոշում կայացնելու համար: Արդյունքում՝ պարզվել է, որ հանցագործության մասին հաղորդում տված անձ Արթուր Ղազինյանը մի շարք սուբյեկտիվ դատողություններ ներկայացրել է իբրեւ պաշտոնատար անձանց կողմից կատարված ենթադրյալ հանցագործություններ:

Վարույթն իրականացնող մարմինը գտել է, որ ՀՀ առողջապահության նախարարի կամ ոլորտի այլ պատասխանատու պաշտոնատար անձի կողմից արված հայտարարությունները չեն հակասել Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության պաշտոնական դիրքորոշմանը:

Նյութերի նախապատրաստման ընթացքում ձեռք բերված փաստական տվյալների համատեղ վերլուծության եւ գնահատման արդյունքում ձեռք չեն բերվել տվյալներ այն մասին, որ ՀՀ գործադիր իշխանության որեւէ պաշտոնատար անձ չարաշահել է իր պաշտոնեական դիրքը կամ մարդկանց կյանքի կամ առողջության համար վտանգ ստեղծող դեպքերի, իրադարձությունների, փաստերի կամ երեւույթների վերաբերյալ տեղեկություն է թաքցրել կամ աղավաղել կամ կատարել պետական ծառայության դեմ ուղղված որեւէ հանցավոր արարք, հետեւաբար` վարույթն իրականացնող մարմինն արձանագրել է, որ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 308-րդ, 309-րդ, 278-րդ կամ այլ հոդվածով նախատեսված հանցագործության դեպք տեղի չի ունեցել, եւ որոշում է կայացրել քրեական գործ հարուցելը մերժելու մասին՝ հանցագործության դեպքի բացակայության հիմքով:

Ինչ վերաբերում է Արթուր Ղազինյանի կողմից նշված այն հանգամանքին, որ ՀՔԾ-ի պատասխանում նշված է, թե ինքը դատողություններ է արել կորոնավիրուսով վարակվելու առաջին գրանցված դեպքից 5-ից ավելի ամիս հետո, ապա անհրաժեշտ ենք համարում փաստել, որ վարույթն իրականացնող մարմինը կասկածի տակ չի դրել այն հանգամանքը, որ նոր կորոնավիրուսային հիվանդության հաստատված առաջին դեպքը Հայաստանի Հանրապետությունում արձանագրվել է 2020թ. մարտի 1-ին, ինչի մասին հստակ հիշատակված է քննիչի որոշման մեջ: Որոշման տեքստում միայն մեկ անգամ հանդիպող «առաջին հաստատված դեպքից ավելի քան 5 ամիս» ձեւակերպումը ընդամենը տեխնիկական վրիպակ է: Ավելին, հետագա շահարկումներից խուսափելու համար, ինչպես նաեւ կարեւորելով հասարակության կողմից անաչառ եւ ամբողջական տեղեկատվություն ստանալու իրավունքը` քննիչի որոշումն ամբողջությամբ կցվում է»։

Կասեցումներ՝ «Գազպրոմ Արմենիա» ՓԲԸ-ում, «Վեոլիա Ջուր» ՓԲԸ-ում, Արարատի ոսկու կորզման «Գեոպրոմայնինգ Գոլդ» ֆաբրիկայում․ ՀՀ պարետի թիվ 63 որոշման 4-րդ հավելվածով սահմանված «Գրասենյակային պայմաններում տնտեսական գործունեություն ծավալելու ընթացքում կորոնավիրուսային հիվանդության (Covid 19) տարածման, կանխարգելման» անվտանգության կանոնների պահպանման փաստը պարզելու նպատակով առողջապահական եւ աշխատանքի տեսչական մարմնի մշտադիտարկումներն արձանագրել են որոշ խախտումներ։ Դրանց հաջորդել է պարետի կասեցման որոշումը։ Այս մասին հայտնում են ՀՀ կառավարությունից։

Կասեցումների այսօրվա ցանկում է եւս շուրջ 4 տասնյակ ընկերություն տարբեր բնակավայրերում։ Դրանցից երկուսի գործունեությունը կասեցվում է 48 ժամով։

Ամենահաճախակի խախտումներից են փակվող աղբարկղերի մասով սահմանված պահանջների չպահպանումը, աշխատակիցների ջերմաչափման գրանցամատյանի վարումն իրականացվում է խախտումներով, աշխատակիցները չեն կրում դիմակ։

Կասեցումներին զուգընթաց՝ ԱԱՏՄ անակնկալ ստուգայցերն այսօր շարունակվել են տարբեր բնակավայրերում, ուժեղացված ռեժիմով նաեւ՝ Երեւանի Մալաթիա-Սեբաստիա վարչական շրջանում։ Այստեղ հերթական մշտադիտարկումներն են անցկացվել` բացառելու նախկինում նկատված ու նոր հնարավոր խախտումները։ Կրկնակի դիտարկվել են նաեւ նախորդիվ կասեցված տնտեսավարողները։

Հիշեցնենք՝ պարետի որոշումներն ուժի մեջ են մտնում հրապարակման պահից։ Տնտեսավարողի գործունեությունը, սակայն, կասեցված է այն պահից, երբ ԱԱՏՄ աշխատակիցները մոտենում, տեղեկացնում են որոշման մասին եւ փակցնում են կասեցման թերթիկը։

ԱԱՏՄ-ն շեշտում է՝ կրկնակի եւ համակցված խախտումների դեպքում 24-ժամյա կասեցումներից բացի՝ կայացվում են նաեւ 48 եւ 72 ժամով կասեցման որոշումներ: Պարետի որոշման չկատարումը ենթակա է վարչական պատասխանատվության։

2020թ. հունիսի 21-ից 30-ը «Մեդիա պաշտպան» նախաձեռնությունը հետևել է առցանց մամուլում ՀՀ առողջապահության նախարարի անձին ու գործունեությանն առնչվող հոդվածներին։ Մշտադիտարկվել է ներհայաստանյան 35 առաջատար լրատվական կայք։

Նշված ժամանակահատվածում դիտարկվել է 708 հոդված, որոնցից 203-ը եղել է բացասական, 5-ը՝ դրական, 500-ը՝ չեզոք։

ԱՆ նախարար Արսեն Թորոսյանի մասին դրական հոդվածներ գրեթե չեն դիտարկվել։

Հիմնական քննադատությունները վերաբերում են Քովիդ 19-ի դեմ պայքարին։ Ըստ մամուլի` նախարարը տապալել է համավարակի դեմ պայքարը։

Նշվում է, որ տարբեր դեղամիջոցներ դեռ կլինիկական փորձակումներ չեն անցել։ ԱՀԿ-ն կորոնավիրուսի դեմ տարբեր դեղամիջոցների փորձարկում է սկսել՝ մասնակցների նախօրոք համաձայնությամբ: Փաստահավաք խումբն այս մասին հայտարարություն է տարածել. «Ապրիլի 28-ին ՀՀ առողջապահության նախարարի կողմից տրված հրամանի համաձայն Հայաստանում կիրառվում են ԱՀԿ կլինիկական փորձարկումներ անցնող այս դեղամիջոցներն՝ առաջանում են օբյեկտիվ մտահոգություններ։ Վերոնշյալ դեղամիջոցները ՀՀ առողջապահության նախարարի կողմից ստորագրված հրամանի համաձայն՝ չեն կիրառվել ԱՀԿ կլինիկական փորձարկման շրջանակներում, ապա ի՞նչ հիմքով է Արսեն Թորոսյանը հրահանգել օգտագործել ռիսկային համարվող և արդյունավետության մասով ապացույցներ չունեցող դեղամիջոցներ»:

Արսեն Թորոսյանի տնից դուրս չգալու ու սրճարաններ չայցելելու հայտարարությունից հետո մամուլը գրել է. «Հիմա Արսեն Թորոսյանը մեծ հաշվով ասում է, թե բա մնացեք տանը։ Ա՛յ անփորձ, բայց փորձանք նախարար, «ՄՆԱ ՏԱՆԸ» ակցիան ավարտվել է, հիմա «ԿՐԻՐ ԴԻՄԱԿ» անհասկանալի լոզունգն է շրջանառվում։ Կարո՞ղ է ոտքի տեղ են բացում, նորից կարանտին անելու համար։ Մի կարանտին ձախողեցին, անիմաստ տեղաշարժի թուղթ գրել տվեցին, մարդկանց տեղաշարժը չսահմանափակեցին, հիմա էլ թե բա «ՄՆԱ ՏԱՆԸ»։

Անդրադառնալով այս հայտարարությանը` քաղաքագետ Գագիկ Համբարյանը գրել է. «Արսեն Թորոսյանին խորհուրդ կտամ մաթեմատիկական հաշվարկներ անել և բացահայտել, թե որքան քիչ կորոնավիրուսով հիվանդներ և այդ վարակի պատճառով մահացածներ կունենայինք, եթե նա և Նիկոլը ժամանակին կարանտին մտցնեին, չհեգնեին այդ հիվանդությունը և մարդկանց չհամոզեին, որ դա շատ վտանգավոր վարակ չէ…»։

Կորոնավիրուսի դեմ պայքարը տապալված է, դրա մասին հաղորդումը հանցագործության մասին ներկայացված է առավելագուիյնս հիմնավոր, ներկայացված են կոնկրետ փաստան տվյալներ: Այս մասին, այսօր՝ հուլիսի 3-ին, լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ նշեց «Մեկ Հայաստան» կուսակցության համահիմնադիր Արթուր Ղազինյանը՝ հավելելով, որ հաղորդումը ինքը ներկայացրել է հունիսի 12-ին:

«Ներկայացվել են տվյալներ, որ հասարակությունից թաքցվել են եւ աղավաղվել են մարդկանց կյանքի եւ առողջության համար կենսական վտանգ ներկայացնող տեղեկատվությունը նման տեղեկատվություն ներկայացնելու պարտավորություն ունեցող սուբյեկտների կողմից: Դա կատարվել է ոլորտի համար պատասխանատու սուբյեկտի կողմից, որը հանգեցրել է մահվան կամ ծանր հետեւանքների: Հաղորդումը հիմնված է եղել Քրեական օրենսգրքի 278-րդ հոդվածի վրա:

Մեր այս հաղորդումը որեւէ առնչություն չունի արձանագրված 600 մահերի, հանցավոր անփութության, ապա նաեւ համավարակի շուրջ պտտվող կոռուպցիոն հնարավոր ռիսկերի հետ»,-ասաց Ղազինյանը:

Նա հավելեց, որ կբերի մի քանի փաստեր՝ հիմնավորելու համար, որ ՀՀ-ում տեղի է ունեցել հանցագործություն. «ՀՔԾ-ն մերժել է հանցագործության մասին հաղորդումը, հրաժարվել է հարուցել քրգործ: Նախաքննական մարմինը հաստատված է համարել այն հանգամանքը, որ առողջապահության ոլորտում մարդու եւ կյանքի մասին տեղեկատվություն տրամադրելու պարտավորություն ունեն ՀՀ-ում առողջապահության քաղաքականության համար պատասխանատու սուբյեկտները: Այդ քաղաքականությունը մշակում է կառավարությունը, իսկ լիազոր մարմին է հանդիսանում առողջապահության նախարարությունը: Հետեւաբար տեղեկատվություն տրամադրելու պարտավորություն ունեն ՀՀ վարչապե Նիկոլ Փաշինյանը, առողջապահության նախարար Արսեն Թորոսյանը եւ նախարարության այլ պաշտոնատար անձինք:

Հանցակազմի օբյեկտը առողջապահության ոլորտում հասարակական հարաբերություններն են: Հանցագործության սուբյեկտներին մենք չենք անդրադարձել՝ թողնելով դա նախաքննական մարմնին: Իսկ հանցակազմի սուբյեկտիվ կողմը սահմանված է քրեական օրենսգրքի 308 հոդվածում, որտեղ նշված է. «Պաշտոնատար անձի կողմից իր դիրքը ծառայության շահերին հակառակ օգտագործելը կամ ծառայողական պարտականությունները չկատարելը, շահադիտական, անձնական այլ շահագրգռվածությունից կամ խմբային շահերից ելնելով, որն էական վնաս է պատճառել անձանց, կազմակերպությունների օրինական շահերին, հասարակության կամ պետական օրինական շահերի գույքային վնասի հանցագործության եւ այլն»:

Այս դեպքում խմբային շահ դիտարկվել է 2020 թվականի փետրվարի 6-ին ընդունված սահմանադրական փոփոխությունների հանրաքվեն: Դա Նիկոլ Փաշինյանի իշխանության եւ ՔՊ-ի խմբային շահն է:

Քննիչը հիմք է ընդունել միայն առողջապահության փոխնախարարի տեսակետը, մինչդեռ նա պետք է համալիր միջոցառումներ իրականացներ, վերցներ բացատրություններ Նիկոլ Փաշինյանից, Արսեն Թորոսյանից, Նորքի ինֆեկցիոն կլինիկայի տնօրենից եւ այլ սուբյեկտներից, որոնք տրամադրել են այս ընթացքում կորոնավիրուսի ռիսկերի ու վտանգի մասին:

Երկրորդ, քննիչը չի վերցրել եւ չի համադրել այս պահին միակ հասանելի եւ մի տեղ կուտակվող աղբյուրը՝ ԱՀԿ-ի կողմից փետրվարի 6-ից մինչեւ մարտի 16-ը տրամադրված տեղեկատվությունը կորոնավիրուսի մասին Նիկոլ Փաշինյանի եւ Արսեն Թորոսյանի կողմից հանրությանը տրամադրված տեղեկատվության հետ, որ գտներ այն խեղաթյուրումներն ու փաստերը թաքցնելու դեպքերը, որոնք առկա են եղել այս ընթացքում»:

Արթուր Ղազինյանը նշեց, որ ՀՔԾ-ն ըստ էության, հաստատված է համարում այն հանգամանքը, որ կառավարությունը չի ձեռնարկել կանխարգելիչ միջոցառումներ եւ գործել է ըստ իրավիճակի. «Այսինքն չեն ձեռնարկվել միջոցառումներ, որոնք կկանխեին վիրուսի ներթափանցումը Հայաստան, դրա տարածումը»:

Անդրադառնալով պնդմանը, թե ՀՀ առողջապահության նախարարության քայլերը չեն հակասել ԱՀԿ-ի առաջարկություններին, նա ասաց. «Արդյոք որեւէ առիթով ասել է, որ կորոնավիրուսը վտանգավոր չէ, սովորական գրիպ է, որ վիրուսի մահաբերությունը հավասար է սովորական գրիպի մահաբերությանը: Ֆիքսված է, որ մահաբերությունը կորոնավիրուսի դեպքում 3-4 տոկոս է, իսկ սովորական գրիպի պարագայում՝ 0,5-1 տոկոս»:

«Մեկ Հայաստանի» ներկայացուցիչը նկատեց, որ ՀՔԾ-ի պատասխանում նշված է, որ ինքը դատողություններ է արել կորոնավիրուսով վարակվելու առաջին գրանցված դեպքից 5-ից ավելի ամիս հետո. «Եթե 5 ամիս հետ ենք գնում, ստացվում է, որ նախաքննական մարմինը հաստատված է համարել, որ ՀՀ-ում կորոնավիրուսով վարակման առաջին դեպքը արձանագրվել է հունվարի վերջին կամ փետրվարի սկզբին:

Ուղիղ մեկ ամիս առաջ պարետատան նիստից հետո Նորքի ինֆեկցիոն կլինի կայի տնօրենը բրիֆինգի ժամանակ 4 անգամ ասաց փետրվար եւ 4 ամիս արտահայտությունը: Նրանք տրամադրել են, որ փետրվարին արդեն ՀՀ-ում եղել է հաստատված վարակակիր, ինչը Փաշինյանը փորձեց հերքել, ասաց, որ դա վրիպակ է:

Ես կարող եմ հաստատապես պնդել, որ եւ Մհեր Դավիդյանցը, եւ ՀՔԾ-ն հաստատել են ուղղակիորեն, որն մեզնից թաքցվել է առաջին վարակակրի հանգամանքը: Դա արվել է մեկ նպատակով, որն արտահայտված է Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարության մեջ, որ կորոնավիրուսի ամենամեծ վտանգը խուճապն է: Այսինքն նպատակ է եղել մարդկանց զգոնությունը թուլացնելը, ապրիլի 5-ին սահմանադրական հանրաքվեն անցկացնելը եւ իրենց համար անհրաժեշտ «այո» ձայներ հավաքելը»:

Արթուր Ղազինյանը ընդգծեց, որ քննիչը ներկայացրել է, որ ԱՀԿ-ն կորոնավիրուսը պանդեմիա է հայտարարել մարտի 13-ին, մինչդեռ դա եղել է մարտի 11-ին. «Մենք մտածեցինք, որ միգուցե դա պայմանավորված է նրանով, որ Նիկոլ Փաշինյանը մինչեւ մարտի 12-ը հավաքներ է անցկացրել Սյունիքի մարզում, որը մարտի 13-ին դադարեցվել է: Միգուցե քննիչը քաղաքական ցուցումով որոշել է այդ երկու օրվա խնդիրը լուծել: Բայց մենք գտանք կառավարության որոշում, որտեղ նույնպես նշված է մարտի 13: Ես չեմ հավատում, որ ՀՀ կառավարությունում ոչ ոք չգիտեր, որ պանդեմիան ԱՀԿ-ն հայտարարել է մարտի 11-ին: Որոշումը ստորագրված է Նիկոլ Փաշինյանի կողմից: Մեր խորին համոզմամբ տեղի է ունեցել պաշտոնական կեղծիք:»:

Նա ընթերցեց քրեական օրենսգրքի 314-րդ հոդվածը, որտեղ նշված է. «Պաշտոնատար անձի կողմից շահադիտական նպատակով կամ անձնական այլ դրդումներով կամ խմբային շահերից ելնելով պաշտոնական փաստաթղթերում ակնհայտ կեղծ տեղեկություններ կամ գրառումներ մտցնելը, թվական փոփոխություններ կատարելը, ինչպես նաեւ կեղծ փաստաթղթեր կազմելը»:

Ղազինյանն անդրադարձավ նաեւ մարտի 1-ի երթը չեղարկելուն, որտեղ որպես հիմնավորում նշված էր, որ հաշվի են առել առողջապահության նախարարության հորդորը. «Այդ ինչ հորդոր է եղել, որ ուղղված է եղել միայն ՔՊ-ին, ինչու է այն ուղղված եղել միայն իշխող խմբին, ինչու դրա մասին չեն տեղեկացվել ՀՀ քաղաքացիները, քաղաքական ուժերը, ՀԿ-ները եւ ինչ կանխարգելիչ միջոցառումների մասին է նշել առողջապահության նախարարությունը: Բայց նույն մարտի 1-ին Նիոկլ Փաշինյանը մետրոյում բաժանում էր բուկլետներ, դրանից հետո մեկնեց Սյունիք, սկսվեցին զանգվածային միջոցառումներ: Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ Սյունիքի մարզում ամսի 12-ին շփվել է հաստատված վարակակրի հետ, թեստ է հանձնում եւ գնում ինքնամեկուսանալու: Այսինքն բավարար տվյալներ կան պնդելու, որ Նիկոլ Փաշինյանն իր գործողություններով ՀՀ-ում տարածել է մահաբեր կորոնավիրուս՝ ունենալով խմբային շահ:

Պաշտոնական կեղծիքի փաստով ես այսօր ՀՔԾ կներկայացնեմ հաղորդում հանցագործության  մասին: Ուզում եմ կրկնել, որ ՀՀ-ում տեղի է ունեցել հանցագործություն, որն իր մասշտաբով չունի նախադեպ, մահացել է 600-ից ավել մարդ: Մեր տնտեսությունը գտնվում է փլուզման եզրին, փակվել են հազարավոր կազմակերպություններ, մնացել են գործազուրկ տասնյակ հազարավոր մարդիկ, առողջապահական համակարգը գտնվում է վատթարագույն վիճակում: Այս հիմքով պետք է լինեն պատասխանատու անձինք եւ նրանք մենք դիտարկում ենք Նիկոլ Փաշինյանին եւ Արսեն Թորոսյանին»:

Ուզում եմ միանշանակ փաստել, որ ես՝ որպես Հայաստանի Հանրապետության ամենամեծ ընդդիմադիր քաղաքական ուժի՝ «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության նախագահ, որպես քաղաքական գործիչ, որպես քաղաքացի, կանեմ ամեն ինչ՝ կանխելու մեր երկրում հակառուսական տրամադրությունների ստեղծմանը նպատակաուղղված սադրանքները: Այս մասին ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է ԲՀԿ առաջնորդ Գագիկ Ծառուկյանը։

Նա, մասնավորապես, գրել է.

«Հարգելի՛ հայրենակիցներ, վերջերս Հայաստանում տեղի է ունենում հակառուսական տրամադրությունների արհեստական սրացում, որոնք մեր երկրում ակտիվորեն իրագործվում են հակահայկական և հակապետական ուժերի ակտիվ ջանքերով: Այդ ուժերի վերջնական նպատակակետն է մեր երկու ժողովուրդների միջև բարեկամական կապերի խզումը:

Որպես օրինակ՝ հարկ է նշել, որ հայ հասարակության մեջ ներմուծվում է այն թեզը, որ անհրաժեշտ է վերանայել Ռուսաստանի հետ ռազմական համաձայնագիրը, ինչը կհանգեցնի ռուսական 102-րդ ռազմական բազայի մեր երկրից դուրս բերմանը: Կարծում եմ՝ բոլորս քաջ գիտակցում ենք, որ սա ոչ միայն Թուրքիայի և Ադրբեջանի երազանքն է, որոնք անդադար սպառնում են մեզ պատերազմով և ոչնչացմամբ, այլ նաև պարարարտ հող է ստեղծում ամբողջ տարածաշրջանում առանց այդ էլ փխրուն խաղաղությունը պայթեցնելու համար:

Ուզում եմ միանշանակ փաստել, որ ես՝ որպես Հայաստանի Հանրապետության ամենամեծ ընդդիմադիր քաղաքական ուժի՝ «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության նախագահ, որպես քաղաքական գործիչ, որպես քաղաքացի, կանեմ ամեն ինչ՝ կանխելու մեր երկրում հակառուսական տրամադրությունների ստեղծմանը նպատակաուղղված սադրանքները: Վստահ եմ, որ Հայաստանի զարգացման և մեր երկրի անվտանգության ու անկախության ամրապնդման համար մենք պետք է է՛լ ավելի խորացնենք և ամրապնդենք Ռուսաստանի Դաշնության հետ հարաբերությունները՝ փոխադարձ հարգանքի և եղբայրական դարավոր հարաբերությունների հիման վրա՝ ինչպես երկկողմ ձևաչափով, այնպես էլ ԱՊՀ, ԵԱՏՄ, ՀԱՊԿ և այլ քաղաքական, տնտեսական, ռազմական ձևաչափերով, որոնք փոխշահավետ կլինեն մեր երկու ժողովուրդների համար:

Աստված պահապա՛ն մեզ բոլորիս:

Հարգանքներով ՝ ԲՀԿ նախագահ Գագիկ Ծառուկյան»։

Այսօր ենք տեղեկացել, որ տատիկիս դին հուղարկավորել են Նոր Հաճն քաղաքում։  Այս մասին NEWS.am-ի հետ զրույցում ասաց Մարիամ Մալխասյանը, որն ԱԺ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Նաիրա Զոհրաբյանին ահազանգել էր, որ հունիսի 29- ի առավոտյան «Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ» կլինիկայում կորոնավիրուսից մահացել է իր տատիկը, սակայն տատիկի դին մինչ այդ պահը իրենք չեն կարողացել գտնել։

«Դեռ մանրամասների չեմ տիրապետում, որովհետև եղբորս են զանգել, նա էլ երկու բառով զանգեց, արագ ինձ փոխանցեց։ Մենք չգիտենք, թե ովքեր են հուղարկավորել մեր տատիկին, մենք միայն գիտենք այն, որ հուղարկավորել են։ Ոստիկանությունից մեզ կասեն հետագա անելիքներն ու գործողություններ»,– ասաց նա։

Նշենք, որ երեկ՝ հուլիսի 1-ին, Նաիրա Զոհրաբյանը ֆեյսբուքյան իր էջում հրապարակել էլ Մարիամ Մալխասյանի կողմից իրեն ուղղված նամակը, որում Մարիամը պատմել էր, որ կորոնավիրուսից մահացած իր տատիկի դին չեն կարողանում գտնել։

Մարիամ Մալխասյանը մեզ հետ զրույցում ասաց, որ իր տատիկը՝ Կարապետյան Սոնիկը «Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ» բժշկական կենտրոն էր տեղափոխվել մոտ 2 շաբաթ առաջ։

«Գյումրու կենտրոնում երեք օր մնաց, դրանից հետո տեղափոխեցին «Սուրբ Գրիգոր Լուսվաորիչ հիվանդանոց։ Տատիկիս առողջական վիճակը գնահատվում էր կայուն ծանր»,- ասաց Մարիամը։

Հունիսի 29-ին հիվանդանոցից զանգահարել և տեղեկացրել են, որ տիկին Սոնիկը մահացել է։ Ասել են, որ գնան հիվանդանոց իրերը վերցնեն, փաստաթղթային գործերն ավարտեն, որից հետո էլ կարող են գնալ Աբովյանի անատոմիկ՝ տատիկի դիակի հետևից։

«Իրենք ասացին՝ ամսի 30-ին, կեսօրից հետո կմոտենաք անատոմիկ։ Բնականաբար, եղբայրս իր ընկերոջ հետ շարժվեց Երևան, որպեսզի այդ ամեն ինչը հասցնեն ու կեսօրից հետո Աբովյանում լինեն, որ տատիկի դին բերեն»,- պատմեց Մարիամը՝ հավելելով, որ անատոմիկում տատիկի դին չգտնելով, եղբայրը գնացել է «Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ» հիվանդանոց։

«Ասել է, որ իմ տատիկի անվամբ դիակ այնտեղ գոյություն չունի և մուտք չի էլ եղել, որ էդպիսի դիակ են բերել անատոմիկ։ Ասել են՝ հնարավոր չի նման բան, որովհետև ամսի 29-ի երեկոյան տատիկի դին ուղարկել են Աբովյան քաղաքի անատոմիկ»,-ասաց Մարիամը, ապա շարունակեց, որ դրանից հետո փորձել են գտնել այն բժշկական բրիգադային, որն իր տատիկի դին տեղափոխել է անատոմիկ։ «Եղբայրս ու իր ընկերը կազմակերպել, գտել են։ Բնականաբար, շտապ օգնության աշխատակիցներն ասել են, որ նման անունով դիակ չենք տեղափոխել։ Արդեն ենթադրելի էին, որ անունը շփոթել են, բայց ազգանուն են շփոթել էլի։ Հետո ոստիկանություն, որ դիմեցինք, բնականաբար իրար վրա գցեցին։ Պարետատուն, Առողջապահության նախարարություն, հիվանդանոց․ բժիշկները հրաժարվում էին, ասում էին՝ այդ ադմինիստրատիվ հարցերով մենք պատասխանատվություն չենք կրում։ Ադիմինիստրացիա զանգում ենք՝ հեռախոսը չեն վերցնում, այդպես եղբայրս երեկոյան Նոր Նորքի ոստիկանության բաժնում հաղորդում տվեց տատիկի դիակի կորստի վերաբերյալ։ Շատ օպերատիվ Նոր Նորքի վարչության պետն անձամբ սկսեց այդ հարցով զբաղվել։ Իրենց օպերատիվ խմբերը ուղարկեցին տարբեր մասեր, որոնողական աշխատանքներ կատարելու համար։ Երեկ հարցաքննության արդյունքում պարզվեց, որ սանիտարը չի հասկացել բժշկի ձեռագիրը ու ասում է՝ լոգիկայով պատկերացրեցի, որ դա ոչ թե Կարապետյան Սոնիկ է, այլ Գրիգորյան Սոնիկ։ Նաև նրանք մտածել են, որ տղամարդ է, մտածել են, որ անունը Սուրիկ է, բայց բացել են դիակը, տեսել են՝ կին է, և գրել են՝ Սոնիկ»,- պարզաբանեց Մարիամը։

Մեր հարցին, թե երբ դիմել են Առողջապահության նախարարություն, ի՞նչ են իրենց ասել, Մարիամն ասաց, որ զարմացել են։ «Ուղղակի զարմացան, տվեցին մի համար, ասացին՝ դիակներով այդ մարդիկ են զբաղվում։ Զանգեցինք՝ այնտեղ էլ շատ զարմացան»,- նշեց նա։

Մարիամի խոսքով, տատիկի մոտ նաև գումար է եղել, որն անհետացել է։ Բացի այդ, երբ եղբայրը վերցրել է տատիկի հեռախոսը՝ տեսել է, որ գումար է փոխանցված այլ համարի։ «Մեզ ասել էր, որ իր մոտ բան կա, որը պետք է մեզ փոխանցի։ Ես գիտեի, որ իր մոտ փող կա, ասաց՝ բան կա, պիտի փոխանցեմ։ Ասացի՝ դա հետո, որ գանք՝ կվերցնենք։ Բայց եղբայրս էլի գնաց, սակայն չէր կարելի ներս մտնել։ Դրանից հետո, երբ խոսում էինք, տատիկն ասաց, որ վստահելի մարդ չկա, որ հետն ուղարկեմ դա։ Մենք էդ ամենը փոխանցեցինք բժշկին, որ մեր տատիկի մոտ փող կա և չգիտի՝ ոնց մեզ փոխանցի։ Ինքն էլ ասաց՝ մենք կառգրավենք, դուք կգաք՝ կվերցնեք։ Ոչ մեկ իրավունք չունի վերցնելու այդ գումարը։ Երբ տատիկը մահացավ, գնացինք իրերը վերցնելու ու գումարը չգտանք։ Եղբայրս ասել է, որ գումարը չկա, բայց հրաժարվեցին, որ գումար է եղել տատիկի մոտ։ Դե, իհարկե, եղբայրս ասել է՝ գողին ձեր մեջ փնտրեք, բժիշկը վիրավորական արտահայտություններ է արել եղբորս հասցեին, վերջինս էլ՝ նրան»,- պատմեց նա։

Մարիամը նաև նշեց, որ տատիկի հետ միայն մի քանի օր են հեռախոսով շփվել, որովհետև իրենց ասել են, որ տատիկը չի ուզում հեռախոսով խոսել։ Իրենք էլ ենթադրել են, որ վիճակը ծանր է, դրա համար չի կարող խոսել։ «Ճիշտ է՝ տատիկը կտրուկ է, բայց շատ քաղաքավարի է։ Ու չգիտես ինչո՞ւ մի քանի օր հետո բժիշկն ասում է, որ տատիկը խփել է սանիտարին։ Զարմացանք, որ 82 տարեկան, կայուն ծանր վիճակում գտնվող կինը հարվածում է սանիտարին։ Մտածեցինք՝ մեծ կին է, պահի տակ բան է եղել, ասացինք՝ լավ։ Հաջորդ օրը ասացին, որ ճանկռել է սանիտարին, էլի զարմացանք, հենց էնպես ինքը նման ագրեսիա չէր դրսևորի։ Այսօր էլ, երբ եղբայրս վերցրել էր հեռախոսը, տեսել էր, որ հեռախոսից գումար է փոխանցվել։ Հարցը գումար չէր, հարցը երևույթն էր, որ մարդը մահանում է, բայց իր հեռախոսից գումար են փոխանցում»,-պատմեց նա։

Մեր հարցին, թե ի՞նչ բացատրություն են տվել, Մարիամն ասաց, որ ասել են, թե իրենց են ցանկացել զանգել, բայց հեռախոսի մեջ գումար չի եղել, և տատիկի հեռախոսից գումար են փոխանցել իրենց համարին, որ զանգեն։ «Եղբայրս էլ ասել է՝ այդ հարցերով դու՝ որպես քույր ի՞նչ իրավունք ունես զբաղվելու և հետո էլ, եթե զանգում էիր մեզ, տատիկիս հեռախոսով զանգեիր։ Հետո էլ ասել են, որ ուրիշ հիվանդի հարազատներին պետք է զանգեին, իրենց մոտ գումար չի եղել և փոխանցում են կատարել։ Այդպես ենթադրեցինք, որ տատիկի թոշակի գումարն էլ, որ կար, էլի իրենք տարել են, և որ տատը նման ագրեսիա է դրևսորել, հենց այնպես չի դրսևորել, որովհետև այդ գումարը իր ձեռքի մեջ պահած է եղել»,- ասաց նա։

Մարիամը նաև հավելեց, որ եղբայրը, քանի որ մտել էր անատոմիկ, որպեսզի տատիկի դին գտնի, դրանից հետո իրեն ասել էին, որ ինքնամեկուսանա, նաև թեստավորել էին։ Ըստ Մարիամի՝ թեստի պատասխանը բացասական է եկել։ Մենք նաև հետաքրքրվեցինք, թե տեղեկություն ունե՞ն, որտեղ է գտնվում իրենց տատիկին հուղարկավորած ընտանիքի մահացած հարազատը, Մարիամն ասաց, որ չգիտի։

Հայաստանում հուլիսի 3-ին՝ ժամը 11:00-ի դրությամբ նոր կորոնավիրուսով վարակվելու 662 նոր դեպք է գրանցվել: Այս մասին հայտնում է ՀՀ ԱՆ հիվանդությունների եւ վերահսկման եւ կանխարգելման ազգային կենտրոնը:

Ընդհանուր առմամբ՝ հուլիսի 3-ին հաստատվել է կորոնավիրուսի 27320 դեպք:

Ընդհանուր թեստերի թիվը կազմում է 118102 վերջին մեկ օրում 2337 նոր թեստավորում :

Փաստացի այս պահին բուժվում է 11211 պացիենտ, աճել է` 201-ով:

Վերջին տվյալներով ապաքինվել է 15484 անձ` վերջին մեկ օրում 448 անձ:

Ընդհանուր առմամբ, 469 պացիենտ մահացել է (ավելացել է 10-ով):

Նախորդ օրն արձանագրվել է մահվան 3 դեպք, երբ պացիենտների մոտ հաստատվել է կորոնավիրուսային վարակ, սակայն մահը վրա է հասել այլ հիվանդության պատճառով: Այդպիսի դեպքերի ընդհանուր թիվը 156 է:

Պացիենտները եղել են 56 (տղամարդ), 74 (կին), 80 (տղամարդ), 83 (տղամարդ), 66 (տղամարդ), 69 (տղամարդ), 61 (տղամարդ), 82 (տղամարդ), 81 (կին) և 62 (տղամարդ) տարեկան։ Բացի վերջինից, մնացած բոլորն ունեցել են ուղեկցող քրոնիկական հիվանդություններ։

ՀՀ կառավարության հերթական նիստում վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, մինչ օրակարգային հարցերի քննարկումը, անդրադարձել է հանրապետությունում կորոնավիրուսի հետ կապված իրավիճակին:

Պատասխանատուները վարչապետին զեկուցել են հակահամաճարակային կանոնների վերաբերյալ իրազեկման, դրանց պահպանման միջոցառումների դինամիկայի, ինչպես նաև աշխարհում կորոնավիրուսի պատվաստանյութի ստեղծման աշխատանքների և այն ձեռք բերելու ուղղությամբ կառավարության կողմից տարվող բանակցությունների վերաբերյալ: Ստորև ներկայացվում է կառավարության նիստի նախաբանի սղագրությունն ամբողջությամբ.

Սկսում ենք 2020 թվականի հուլիսի 2-ի կառավարության նիստի աշխատանքները: Նախ, պարոն Թորոսյան, ներկայացրեք կորոնավիրուսի հետ կապված երեկվա իրավիճակը:

Առողջապահության նախարար Արսեն Թորոսյան – Շնորհակալություն, պարոն վարչապետ: Երեկվա թվերը հետևյալն են. արձանագրված նոր դեպքերի թիվը 593 է՝ 2100 թեստից, այսինքն՝ սկզբունքորեն տոկոսի առումով էական փոփոխություն չկա: Դժբախտաբար, եղել է 6 մահ կորոնավիրուսից, և 4 հոգի մահացել են նաև կորոնավիրուս ունենալով, բայց ոչ կորոնավիրուսից: Ընդհանուր թվերն ստացվում են մինչ օրս արձանագրված 26658 դեպք և 459 մահ: Իհարկե, եղել են նաև մեծաթիվ բուժված քաղաքացիներ՝ 473, և ընդհանուր բուժվածների թիվը 15036 է: Առողջապահական համակարգի՝ կորոնավիրուսով զբաղվածության առումով իրավիճակը մնում է մոտավորապես նույնը, այսինքն՝ վերակենդանացման բաժանմունքները պրակտիկորեն լիքն են: Իհարկե, կան 1-2 տեղեր բոլոր տեղերում, և մենք կարողանում ենք դրանց հաշվին ծանր և ծայրահեղ ծանր քաղաքացիներին տեղավորել, որոնց թիվն այսօր գումարային կազմում է մոտ 650 հոգի, և նրանցից 44 հոգին միացված է թոքերի արհեստական օդափոխության սարքերին: Նաև շարունակվում է, Դուք երեկ էլ նշեցիք բրիֆինգի ժամանակ, նոր հզորությունների մեծացումը: Ես այսօր էլ ինքս գնալու եմ՝ տեսնելու Սպիտակի և Մարտունու բժշկական կենտրոնների ծավալվող բաժանմունքները, որոնք հագեցած են լինելու թե՛ անհրաժեշտ սարքավորումներով, և  թե՛, ամենակարևորը այս պահին, թթվածնային հագեցվածությամբ:

Եվս մեկ կարևոր հանգամանք, թե քանի քաղաքացի է սպասում հոսպիտալացման: Առավոտյան ժամը 09.00-ի դրությամբ՝ տանն սպասող ունենք ընդամենը 11 հոգի, որից 4-ը՝ միջին ծանրության, 7-ը՝ թեթև, մնացած ևս մոտ 80 հոգի սպասում են տեղափոխման՝ այնպիսի հիվանդանոցներ, որոնք զբաղվում են կորոնավիրուսային հիվանդությամբ: Այս մասով կարող եմ ասել, որ վիճակը հարաբերականորեն կայուն է:

Իսկ ընդհանուր, կարծում եմ, որ պետք է նույն կերպ շարունակենք: Եվս մեկ հավելյալ ինֆորմացիա տամ, որ մեր կողմից որդեգրված կանոնների պահպանման արդյունքների մասով ապացուցողական բազան օրեցօր շատանում է: Նույնիսկ նույն երկրի մասշտաբով, երբ կան, օրինակ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների տարբեր նահանգներ, որտեղ դիմակների կրումը կամ պարտադիր է, կամ պարզապես խորհուրդ է տրվում, հետազոտողներն ակնհայտ շարունակում են այդ տարբերություններն արձանագրել: Որտեղ այդ ամենը պարտադիր է և լավ պահպանվում է, նկատվում է կայունացում  և թվերի իջեցում՝ հակառակ այն տեղերի, որտեղ դա պարզապես խորհուրդ է տրվում կամ նորմալ չի պահպանվում: Հետևաբար, մեր գործողություններն այս առումով պետք է լինեն շարունակական, որպեսզի կարողանանք հաղթահարել այս մարտահրավերը:

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյան – Շատ լավ: Դիմակների հետ կապված շատ է քննարկվում այն մասին, որ մեր պաշտոնական ուղերձը դիմակների հետ կապված այս ընթացքում փոխվել է: Ես, այսօր առավոտյան միջազգային լրատվությանը հետևելով, արձանագրեցի, որ աշխարհի նույնիսկ գերզարգացած երկրներ կան, որտեղ նոր հիմա ամբողջական դիմակների հետ կապված ուղերձը փոխվում է: Ես արձանագրեցի, որ այդ գերզարգացած երկրներից մեկի ղեկավարը բավական երկար ժամանակ սկզբունքորեն հակառակն է ասել դիմակների հետ կապված և այսօր պաշտոնապես արձանագրել է, որ, այո՛, ինքը ևս ընդունում է, որ դիմակները պետք է լինեն պարտադիր և կրվեն:

Պարոն Գևորգյան, ես ճի՞շտ եմ հասկանում, որ դիմակների շուկայում մենք էական գնանկում ունենք:

Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության պետական հանձնաժողովի նախագահ Գեղամ Գևորգյան – Այո, պարոն վարչապետ, Դուք միանշանակ ճիշտ եք: Բայց հիմա մեկ ուրիշ խնդիր ունենք արդեն: Ներկրված դիմակները, քանի որ 2 ամիս առաջ են ներկրվել, որոշակի թանկ գնով են ներկրվել, տեղական արտադրությունը 60 դրամով է: Հիմա ունենք դիմակների պրոֆիցիտ, այսինքն՝ ավելի շատ դիմակ ունենք, քան վաճառվում է: Հայաստանից դիմակների մեկ արտահանում արդեն կատարվել է՝ 60 դրամով: Մյուս խմբաքանակի համար ևս հայտարկվել է: Հիմա մենք երկու խնդրի առաջ ենք կանգնած, որ պետք է լուծենք: Եթե մենք չենք թողնում այս դիմակների արտահանումը, ապա տնտեսվարողներն ստիպված են լինելու միգուցե վնասով, բայց ավելի էժան վաճառել, որովհետև չի վաճառվում: Իսկ եթե թողնում ենք, ապա գինը մնում է կայուն՝ այս 60 դրամ տեղականը և մի փոքր ավելի թանկ դրսից ներկրվածը, որովհետև դեռևս միջազգային շուկայում ինչ-որ նոր խմբաքանակ կգա: Նոր խմբաքանակը սպասվում է մոտ 1 ամսվա ընթացքում, որ ավելի կէժանանա:

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյան —  Բայց այդտեղից մենք այլ եզրակացություն պետք է անենք: Դիմակների հետ կապված՝ էլի ցանկանում եմ հիշենք մեր փուլերը: Սկզբնական շրջանում, երբ շուկայում կար մեծ դեֆիցիտ ամբողջ աշխարհում, Հայաստանում էլ գները 200 դրամից ավելի էին, խնդիր կար այնպես կառավարել իրավիճակը, որ գոնե առողջապահական հիմնարկների համար հնարավոր լինի դիմակներ ձեռք բերել: 2-րդ փուլում, երբ շուկայում կար դիմակ, և դրանք բավական բարձր գնի էին, մենք եկանք այն համոզման, որ դիմակները պետք է դարձնել պարտադիր: Հասկանալով, սակայն, գների բարձր լինելը՝ մենք ասացինք՝ շատ լավ, նրանք, ովքեր հնարավորություն ունեն գործարանային արտադրության դիմակ կրել, թող կրեն, նրանք, ովքեր չունեն այդ հնարավորությունը, թող տնային պայմաններում պատրաստված դիմակներ կրեն:

Հիմա մենք ունենք գնանկում և ունենք պրոֆիցիտ, կարող ենք անցնել 3-րդ փուլին՝ մեր բոլոր քաղաքացիներին կոչ անել, որ կրեն բացառապես գործարանային արտադրության դիմակ, և պարոն Գևորգյան, Ձեր ասած հարցը կլուծվի այդպես: Ըստ էության՝ այսօր, երբ շուկայում նայում ենք դիմակների սպառման ծավալները, այսինքն՝ մեզ պետք չէ նույնիսկ գնալ, փողոցում մոնիթորինգ անել: Մենք տեսնում ենք ամեն օր՝ երկրում քանի դիմակ է սպառվում, և մեզ համար ակնհայտ է, որ մեր սիրելի քաղաքացիների մեծամասնությունը, համենայնդեպս, գործարանային արտադրության դիմակ չի կրում: Մենք ասել ենք նաև, որ գործարանային արտադրության դիմակներն իրենց կանխարգելիչ նշանակությամբ շատ ավելի օգտակար են: Մանավանդ, անկեղծ եմ ուզում ասել՝ այս ընթացքում, երբ փողոցներում շրջայցեր եմ արել՝ դիմակ բաժանելու համար, ես տեսել եմ քաղաքացիներ, ովքեր կրում են ցանցայնությամբ դիմակներ՝ ուղղակի ֆորմալ մասը պահելու համար:

Երեկ էլ մի այսպիսի երևույթ նկատեցի. երբ ես մեքենայով շարժվում էի, և մայթերին կանգնած քաղաքացիները, ենթադրում եմ, պետական պահպանության ծառայության փարոսիկներով մեքենաները տեսնելիս, իմ շարժին զուգընթաց, դիմակը ծնոտի տակից բարձրացնում են, քթին են դնում: Ես չեմ հասկանում սա:

Սիրելի հայրենակիցներ, այդ դիմակը չեք կրում ինձ համար, կամ կառավարության համար, կամ ոստիկանի համար, որ ոստիկան տեսնելիս՝ բարձրացնեք, ոստիկանն անցնի՝ իջեցնեք: Շատ կարևոր է այս հանգամանքը: Ես կրում եմ դիմակ ինձ և ինձ շրջապատող մարդկանց համար, բայց ամեն քաղաքացի պետք է հասկանա, որ կառավարության համար չի դիմակը կրում: Չնայած, մի կողմից, այո՛, մեր խնդիրն է՝ մարդկանց հետ այդ հաղորդակցությունը վարել շարունակ, անընդհատ, առանց հոգնելու, ընդ որում՝ դիմակ բաժանելու հետ կապված ակցիաները պետք է շարունակել: Բոլոր այն հասարակական կազմակերպությունները, քաղաքացիները, բոլոր նրանք, ովքեր ունեն այդ հնարավորությունը, թող անընդհատ անեն: Դա շատ կարևոր է: Բայց, մյուս կողմից, վարչական մեթոդներն էլ պետք է կիրառվեն՝ էլի արձանագրելով, որ մենք ոչ ոքի չենք ուզում տուգանել, ոչ ոքի: Վարչական միջոցի նպատակն այն է, որ մարդիկ կրեն դիմակ կամ ասել, որ մարդիկ ունեն ընտրություն՝ կրել դիմակ և չտուգանվել:

Պարոն Ղազարյան, խնդրում եմ, ասեք, թե երեկ հակահամաճարակային ինչ վարչական միջոցներ են ձեռնարկվել:

Ոստիկանապետ Վահե Ղազարյան – Շնորհակալություն: Մեծարգո պարոն վարչապետ, հարգելի գործընկերներ, հակահամաճարակային կանոնների պահպանմանն ուղղված հուլիսի 1-ին ծառայության արդյունքում կազմվել է 2827 արձանագրություն՝ Երևան քաղաքում՝ 1198, մարզերում՝ 1629, որից 2301-ը՝ հետիոտնի կողմից դիմակ չկրելու, 70-ը՝ անձը հաստատող փաստաթղթի բացակայության, 10-ը՝ տաքսի ավտոմեքենայի վարորդների կամ ուղևորների կողմից դիմակ չկրելու, 442-ը՝ մինչև 7 տեղ ունեցող մարդատար ավտոմեքենաների ուղևորների և վարորդների կողմից դիմակ չկրելու, 3-ը՝ տնտեսական գործունեություն իրականացնող սուբյեկտների կողմից խախտումներ թույլ տալու և 1՝ ինքնամեկուսացման կանոնները խախտելու համար:

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյան – Շնորհակալություն: Էլի շատ ցավալի է, որ մոտ 2800 տուգանքի դեպք է արձանագրվում: Բայց էլի եմ ասում՝ մեր նպատակը տուգանելը չէ, մեր նպատակը, ընդհակառակը, ամբողջ հանրապետությունում բոլոր հնարավոր ուժերով փնտրել և չգտնել որևէ քաղաքացու, որը պետք է տուգանվի:

Պարոն Ասոյան, տեսչական մարմիններն ի՞նչ գործունեություն են ծավալում այս առումով:

Տեսչական մարմինների աշխատանքների համակարգման գրասենյակի ղեկավար Արթուր Ասոյան – Շնորհակալություն, պարոն վարչապետ: Մենք շարունակում ենք վերահսկողական աշխատանքները, բոլոր՝ 6 տեսչական մարմինները ներգրավված են այդ աշխատանքներում: Երեկվա տվյալներով` 884 ստուգում է իրականացվել, որից արձանագրությունով խախտումներ ենք արձանագրել 40 տնտեսվարողի մոտ: Սա, ըստ էության, որոշակի դրական դինամիկա է ենթադրում, որովհետև հիմա 1 շաբաթվա կտրվածքով ինձ մոտ եղած թվերն եմ նայում. օրական մենք մոտավորապես անում ենք 800-900 ստուգում, որոնց արդյունքում խախտումներ են արձանագրվում 60, 70, 40, 50 տնտեսվարողների մոտ: Դա այն պարագայում, երբ ժամանակին նույն 800-900 ստուգումների պարագայում մենք հայտնաբերում էինք 200-300 խախտում: Այսինքն՝ տնտեսվարողների կողմից դրական դինամիկան կա, և դա շատ ողջունելի է, հույս ունենք, որ կպահպանվի:

Շարունակում ենք նաև ոստիկանության հետ համակցված ուժեղացված վերահսկողական աշխատանքները տարբեր համայնքներում, ինչպես նաև տարբեր մարզկենտրոններում և քաղաքներում, որը ևս տալիս է իր արդյունքը: Որպես օրինակ՝ նաև կրկնակի ստուգայցեր են իրականացվում անմիջապես հաջորդ օրվա կտրվածքով: Օրինակ, մենք նման միջոցառում կազմակերպեցինք ոստիկանության հետ Նոր Նորք համայնքում, որտեղ լուրջ դրական արդյունքներ ենք արձանագրել, բացառությամբ տրանսպորտի ոլորտի, որտեղ խախտումները շարունակում են մնալ: Խախտումները հիմնականում վերաբերում են նրան, որ վարորդները փորձում են քողարկել, սահմանված քանակից շատ ուղևորներ են տեղափոխում՝ մգեցված ապակիներով կամ վարագույրներով քողարկում, փակում են կամ երբ տեսնում են ոստիկանության կամ տեսչական մարմնի ծառայողներին հսկողություն իրականացնելիս, ուղղակի խուսանավում են: Իսկ, ընդհանուր առմամբ, կանոնները՝ ալկոգելի առկայություն և այլն, ըստ էության, պահպանվում են: Հասել ենք արդեն այն մակարդակին, որ գծանշումները, ալկոգելի առկայությունը և մնացած պահանջները կիրառելի ու պահպանելի են դարձել:

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյան – Շատ լավ: Պարոն Թորոսյան, իսկ պատվաստանյութի ստեղծման հետ կապված ի՞նչ նորություններ կան, և մենք ի՞նչ ենք անում՝ հնարավոր պատվաստանյութը հնարավորինս արագ ձեռք բերելու համար:

Առողջապահության նախարար Արսեն Թորոսյան – Պարոն վարչապետ, իրավիճակը հետևյալն է. աշխարհում արդեն 100-ից ավելի թեկնածու պատվաստանյութեր կան, որոնք հավակնում են դառնալ վերջնական արդյունք, սակայն դրանցից մոտ 20-ը են ավելի հավանական, որ կդառնան: Պատվաստանյութերը 3 փուլով են հետազոտվում՝ շատ քիչ թվով անձանց, հետո մոտ հարյուր, հետո տասնյակ հազարների վրա, և նախնական՝ 1-ին և 2-րդ փուլի հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ ամենայն հավանականությամբ, լինելու են պատվաստանյութեր, և լինելու են մի քանիսը, ոչ թե մեկը: Սա շատ կարևոր է ընդհանուր մեր երկրագնդի ազգաբնակչության համար, որովհետև նման հավաստիացում մենք չունեինք, քանի որ այսպիսի վիրուսի դեմ երբևէ պատվաստանյութ չէր ստեղծվել՝ այդքան վտանգավոր չլինելու հիմքով:

Մենք հիմա բանակցություններ ենք վարում 2 ուղղությամբ: Առաջինն ուղիղ արտադրողներն են, ես անձամբ եմ այդ բանակցությունները վարում: Օրինակ, երեկ խոսել եմ «Մոդեռնա» ընկերության կոմերցիոն տնօրենի հետ, որը մեր հայրենակից Նուբար Աֆեյանի հետ փոխկապակցված ընկերություն է: Եվ այդ վակցինան՝ MRN 1723, եթե չեմ սխալվում՝ այդպես է արտադրական անվանումը, ամենահավանական թեկնածուներից է: Նաև բանակցում ենք ԱՀԿ-ի, ԳԱՎ-ի և ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի պլատֆորմների հետ, որոնք փորձելու են հավաքական գնումներ իրականացնել, այսինքն՝ մեծաթիվ երկրների համար մեծաթիվ քանակներ, որպեսզի հավասարաչափ բաշխում տեղի ունենա: Այստեղ ամենամեծ վտանգն այն է, որ կարող են լինել երկրներ, որոնք միանգամից մեծ քանակի արտադրված կամ նույնիսկ դեռ չարտադրված պատվաստանյութը գնեն և մյուս երկրներին այն պարզապես հասնի շատ ուշ, օրինակ՝ հասանելի լինի 2021 թվականի սկզբին կամ 2020 թվականի վերջին, բայց երկրների մի խմբի հասնի դրանից ևս 1 տարի հետո: Դրա համար շատ կարևոր է այդ բանակցությունները վարել հենց այսօրվանից՝ նույնիսկ դեռ չունենալով վերջնական արտադրանքը:

Տարբեր գնահատականներով՝ մատակարարվելու առումով այն հասանելի կլինի երկրներին կամ 2020 թվականի վերջ կամ 2021 թվականի սկիզբ: Այդ ինֆորմացիան վերջնական պարզ կլինի աշնան սկզբին, որովհետև 3-րդ փուլի հետազոտությունների ամփոփումը կամ միջանկյալ ամփոփումն սպասվում է այդ ժամանակ: Բայց ընդհանուր փաստը, որ այն լինելու է, փոխելու է ամբողջ իրավիճակը, և մենք վերադառնալու ենք մեր սովորական կյանքին՝ առանց դիմակների և առանց մնացած կանոնները պահպանելու, արդեն ուրախալի է: Պետք է հետևենք և հետ չմնանք զարգացումներից՝ շարունակելով այդ բանակցությունները: Արդյունքների մասին էլ ես արդեն ընթացքում տեղյակ կպահեմ:

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյան – Եվ առավել ևս այս լուրի ֆոնին, կարծում եմ՝ առավել պետք է խստացնենք հակահամաճարակային կանոնների պահպանումը, մեր կարգապահությունը, որպեսզի մարդկանց չդատապարտենք մահվան: Էլի ուզում եմ ընդգծել, որ մահերի թիվը կոնկրետ կախված է վիճակագրությունից: Ենթադրենք, եթե շատ կոպիտ ձևակերպենք, 590 երեկ ախտորոշված դեպքերը նշանակում են, որ 11 մարդ, այդ օրվա վիճակագրության բերումով, մահանալու է: Իհարկե, մեծ մասը բուժվելու է, բայց էլի մեզնից յուրաքանչյուրը, հակահամաճարակային կանոնը չպահելով, ամենայն հավանականությամբ, մահվան է դատապարտում ինչ-որ մի ուրիշ քաղաքացու: Բայց մեզնից յուրաքանչյուրը չի կարող երաշխավորվել, որ այդ քաղաքացին հենց ինքը չի լինի, հենց իր ընտանիքի անդամը չի լինի, իր հարազատը չի լինի: Այնպես որ շարունակում ենք պահպանել,  մեր կանոնները պարզ են, դրանց էֆեկտիվությունն ապացուցված է՝ կրել դիմակ, պահպանել սոցիալական հեռավորություն և ախտահանել ձեռքերը: