29.09.2024 | 20:03
Պայքար՝ հանուն կրթության ոլորտի բարելավման, բուհի առաջընթացի ու զարգացման. Մովսե...09.09.2024 | 12:51
Խնդրում ենք ընթերցողների ներողամտությունը26.06.2024 | 10:01
«Մենք պատրաստ ենք հրդեհը մարելուն». Մալաթիայի տոնավաճառում օբյեկտային վարժանք է ...31.05.2024 | 12:54
Ադրբեջանական մտահոգությունները և վախերը խոսում են այն մասին, որ մենք ճշտագույն ճ...31.05.2024 | 12:10
Շարժման ելքը. առանց «եթե»-ների. Վահե Հովհաննիսյան...31.05.2024 | 11:10
Խորապես դատապարտում ենք Հայրապետի դեմ Փաշինյանի հրահանգով թիկնապահների և ոստիկան...29.05.2024 | 15:42
Ցավով անդրադառնում և դատապարտում ենք նման կեցվածքը Վեհափառ Հայրապետի և հոգևոր դա...29.05.2024 | 12:10
Առկա է հրավիրվածների ցուցակ․ ՆԳՆ անվտանգության վարչության պետը՝ Վեհափառի մուտքը ...29.05.2024 | 11:17
Անվտանգության այն կոնցեպտը, որ Հայաստանը մինչև այժմ իրականացրել է, անվտանգությու...28.05.2024 | 13:20
Պապ թագավորն այն առաքինության կերպարը չի, որ օրինակելի լինի, բայց Փաշինյանը նույ...28.05.2024 | 13:02
Ախթալայում հանգուցյալին կհուղարկավորեն առանց դիահերձման` ինքնաշեն դագաղով...28.05.2024 | 11:17
Վանենք մեզանից կործանարար անտարբերությունը, փարատենք թշնամության ու ատելության մ...28.05.2024 | 11:11
Իշխանությունը մանթրաժի մեջ է․ «Հրապարակ»28.05.2024 | 10:37
2 պատճառ կա, որ չի եկել՝ նա այլևս կապ չունի մեր երկրի հետ կամ դրսից են թելադրել․...24.05.2024 | 15:10
ԱՄՆ-ից առաքանու միջոցով թմրամիջոց է ներմուծվել Հայաստան...24.05.2024 | 13:10
Ադրբեջանցի սահմանապահներն արդեն վերահսկողության տակ են վերցրել Տավուշի մարզի չոր...24.05.2024 | 12:17
Ինչպես են «Զվարթնոց» օդանավակայանի աշատակիցները բռնության ենթարկում ֆրանսիահայ լ...24.05.2024 | 11:29
Հայաստանն ու Ադրբեջանն այսօրվանից Տավուշի հատվածում սահմանապահների են տեղակայում...23.05.2024 | 15:10
Ադրբեջանի հետ խաղաղության գնալն անհրաժեշտություն է, բայց՝ վաղաժամկետ. Ադրբեջանը ...23.05.2024 | 14:10
Եթե Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև կնքվի խաղաղության վերջնական համաձայնագիր, դա դր...23.05.2024 | 13:10
Հայաստանի իշխանությունը մտել է պետականության ամրության համար խիստ վտանգավոր թեմա...23.05.2024 | 12:10
Ֆիդանը 4 հայկական գյուղերի հանձնման մասին. Թուրքիան լիովին աջակցում է Ադրբեջանին...23.05.2024 | 11:10
Պետականության մասին խոսող մարդն իր սեփական ժողովրդին չի խաբի․ մենք, որ ապրում էի...22.05.2024 | 15:10
-20 սառնամանիքին բարձրացել են Արագածի գագաթը ու գրառել՝ «Հայ, Հայաստան, Հայրենիք...22.05.2024 | 14:10
Իրանի և Ռուսաստանի հարաբերություններում փոփոխություն չի լինի․ Լավրով...22.05.2024 | 13:10
Նման պայմաններում խաղաղության համաձայնագրի ստորագրումը կհանգեցնի նրան, որ ՀՀ-ն կ...22.05.2024 | 12:10
Ադրբեջանը փորձում է օգտվել ՀՀ իշխանության բացառիկ խոնարհումից և արագ մխրճվել այն...22.05.2024 | 11:10
«Զվարթնոց» օդանավակայանում հացադուլ անող ֆրանսահայ լրագրող Լեո Նիկոլյանին օդանավ...21.05.2024 | 15:10
Քաղաքացին 4 եղանակով կծանուցվի վարժական հավաքի մասին, հետո պատասխանատվություն կլ...21.05.2024 | 14:10
Ուկրաինայի կապիտուլյացիայից հետո Զելենսկին պետք է ձերբակալվի և դատարանի առաջ կան...21.05.2024 | 13:10
Եթե նույնիսկ Ադրբեջանին օգտագործել են Իրանի ղեկավարությանը վերացնելnւ հարցում, ա...21.05.2024 | 12:10
Կիրանցում պետական գրանցումները կատարվել են ոչ ճշգրիտ տվյալների հիման վրա. արդարա...21.05.2024 | 11:10
Իրանի նախագահի ուղղաթիռը վթարի է ենթարկվել տեխնիկական անսարքության պատճառով. ԻՐՆ...20.05.2024 | 15:10
Մի շարք ոստիկաններ նույնիսկ անչափահասների ծնողների uպառնացել են, որ կզրկեն ծնողա...20.05.2024 | 14:10
Ապարդյուն զանգերի հետևանքը. ինչո՞ւ հանկարծ նախկին գլխավոր դատախազ Արթուր Դավթյան...20.05.2024 | 13:10
Խափանվել է «թուրքական» կուսակցության հիմնադրումը Հայաստանում. կան ձերբակալվածներ...20.05.2024 | 12:10
«Ոչ ոք չի կարող պառակտում մտցնել Իրանի և Ադրբեջանի միջև»...20.05.2024 | 11:00
Իրանի նախագահն ու արտաքին գործերի նախարարը մահացել են ուղղաթիռի վթարի հետևանքով...Այսօր Գիտությունների ազգային ակադեմիայում տեղի ունեցավ Հայաստանի Կարմիր գրքի շնորհանդեսը։ Բնապահպանության նախարար Արամ Հարությունյանի խոսքով` ի տարբերություն նախորդ Կարմիր գրքի, այստեղ առաջին անգամ ներկայացվում են նաև սնկերի և անողնաշարաների բաժինները: «Այսօրվանից մենք պիտի ձեռնամուխ լինենք հաջորդ գրքի աշխատանքներին, որպեսզի հետագայում Կարմիր գրքերը ավելի բարակեն, ավելի փոքրանան, և դրանց անհաժեշտությունն այլևս չլինի»,- ասաց նախարարը։
Ի դեպ, Հայաստանի Կարմիր գրքում ընդգրկված են բարձրակարգ բույսերի 452, սնկերի 40 և կենդանիների 308 (153-ը՝ ողնաշարավոր, 155-ը՝ անողնաշար) տեսակներ։
Գիրքը հրատարակվել է շուրջ երկամյա տեսական և դաշտային ուսումնասիրությունների հիման վրա՝ ՄԱԿ-ի զարգացման ծրագրի, Բնության պահպանության միջազգային միության, Բնության համաշխարհային հիմնադրամի և Գերմանական միջազգային համագործակցության ընկերության օժանդակությամբ։
ՄԱԶԾ համակարգող Դաֆինա Գերչևայի կարծիքով՝ կենսաբազմազանությունը պետության զարգացման կարևոր ցուցանիշ է: «Ես անկեղծորեն ուզում եմ հուսալ, որ Հայաստանի Կարմիր գրքի երկրորդ հրատարակությունը կառաջացնի մեծ հետաքրքրություն և նոր սերնդի մոտ կզարգացնի երկրի կենսաբազմազանությունը պահպանելու ձգտում՝ դրականորեն ազդելով սոցիալական, տնտեսական ոլորտների վրա»,- ասաց Գերչևան՝ կոչ անելով մտահոգվել երկրի բնության և սերունդների առողջության պահպանմամբ։
Գիտնականներն էլ նշեցին, որ առաջիկայում անհրաժեշտ է կատարելագործել այս ոլորտի օրենսդրական դաշտը, շարունակել իրականացնել գիտական հետազոտություններ և մոնիտորինգներ՝ ժամանակ առ ժամանակ հրատարակելով Կարմիր ցուցակներ, վերանայելով Կարմիր գիրքը, և այնտեղ ընդգրկված տեղեկատվությունը դնել բնապահպանական ծրագրերի հիմքում։
Վարչապետ Տիգրան Սարգսյանը, գիտության բնագավառում ունեցած նշանակալի ավանդի համար, հուշամեդալներ հանձնեց ԳԱԱ աշխատակիցներ Գագիկ Սարգիսովին և Ժիրայր Վարդանյանին: Բնապահպանության նախարարը, բույսերի և կենդանիների Կարմիր գրքի կազմման և հրատարակման աշխատանքներում մասնագիտական լուրջ ներդրում կատարելու համար, գերատեսչության ոսկե մեդալով պարգևատրեց գիտնականներ Էլեոնորա Գաբրիելյանին, Մարկ Քալաշյանին, Կամիլա Քամալյանին և Սիրանուշ Գալստյանին։
Պաղեստինյան «Ֆաթհ» և «Համաս» շարժումների ներկայացուցիչներն այսօր հանդիպելու են Մոսկվայում` բանակցելու նպատակով, «Ռիա Նովոստի»-ին հայտնել է պաղեստինյան «Աշ Շաաբ» կուսակցության անդամ Վալիդ ալ Աուադը:
Ռուսաստանի մայրաքաղաք են ժամանելու նաև Պաղեստինի ազատագրության ժողովրդական ճակատի, «Աշ Շաաբ»-ի և դեմոկրատական կուսակցության երկայացուցիչները:
«Նրանք գալիս են բանակցություններ վարելու և հաշտեցման գործընթացը շարունակելու նպատակով: Ռուսաստանն այն երկրներից է, որոնք ցանկանում են հաշտեցնել պաղեստինցիներին»,-ասել է ալ Աուադը:
«Տիգրան Արզաքանցյանի մեքենայի հետևից մեկ այլ մեքենա է եղել, որը համապատասխան փաստաթղթեր չի ունեցել, այդ կապակցությամբ տարվել է տուգանային հրապարակ`համապատասխան արձանագրությամբ: Բացի այդ, ես չգիտեմ` դա իր թիկնազորի մեքենա՞ն է եղել, ինքը, բնականաբար, հերքում է»,- այսօր լրագրողների խնդրանքով Ալիկ Սարգսյանն այսպես է մեկնաբանել երեկ ճանապարհային ոստիկանության աշխատակիցների և ԱԺ պատգամավոր Տիգրան Արզաքանցյանի ու նրան ուղեկցող մեքենայի հետ կապված դեպքը:
Ալիկ Սարգսյանը տեղեկացրեց նաև, որ շուտով հատուկ օրենք կներկայացվի, և մարդիկ գոնե կիմանան, թե ով իրավունք ունի թիկնապահ կամ թիկնապահներ պահելու: «Իսկ տարերային ով ինչքան ուզի` իրեն թիկնապահ վերցնի` դա, իմ կարծիքով, շատ վատ տպավորություն է թողնում մեր ժողովրդի մոտ»,-ասաց ոստիկանապետը՝ հավելելով. «Թիկնազորային այդ զորահանդեսները, շքահանդեսները` չգիտեմ ինչ… հանրապետության մարզերում և մայրաքաղաքում մենք կտրականապես մերժում ենք, և չի կարելի: Ժողովրդի մոտ թող հատուկ տպավորություն չստեղծեն»:
Հրավիրում եմ եկեղեցական ու իրավական ատյաններին` քննարկելու այս դեպքը: Համոզված եմ, որ թե՛ իրավական, թե՛ քրիստոնեական տեսանկյունից այս կնոջ արարքը հանցանք է ու մեղք, և էական չէ, թե քանի տարի է անցել: Արարքներ կան, որոնք չունեն վաղեմության ժամկետ: Չկա մեղք, որ թողության արժանի չլինի անկեղծ ապաշխարանքի պարագայում: Բայց՝ ոչ այս դեպքում…
Ծանոթներիցս մեկը խնդրեց ինձ հրապարակել իր պատմածը: Սա է…
«16 տարեկան էի, երբ համադասարանցիս լացակումած մոտեցավ ինձ, թե՝ բան կա խոսելու: Պարզվեց՝ վերջերս բացահայտել է, որ 16 տարի ապրել է ոչ իր կենսաբանական ծնողների հետ:
1989-ին Մարինեն (անունները փոխված են) նոր էր ավարտել դպրոցը, սակայն արդեն հասցրել էր անբարո համբավ ձեռք բերել: Պատահաբար ծանոթացել է մի երիտասարդի հետ, որոշ ժամանակ անց պարզել, որ հղի է: Նա չէր ցանկանում երեխային պահել, որովհետև իրեն լքել էին, երեխա ունենալը նրա պլանների մեջ չէր մտնում, ինքը պատրաստվում էր ամուսնանալ… Բայց ստացվում է այնպես, որ ծննդաբերում է… երկորյակներ: Մարինեն պահում է միայն տղային՝ Վարդանին, իսկ աղջկան՝ Սյուզիին, ծննդատնից դուրս գալուն պես, թողնում է մոտակա աղբանոցում: Աղջկա բախտից՝ նրան պատահաբար գտնում են ներկայիս ծնողներն ու որդեգրում:
Սյուզիի ծնողները չէին ցանկանում, որ նա իմանար ճշմարտությունը, բայց՝ իմացավ: Պատահաբար՝ երբ գտավ որդեգրման փաստաթղթերը: Դրանից հետո ծնողներն արդեն ստիպված էին ամեն ինչ պատմել նրան: Սյուզին շատ էր տանջվում, հակասական զգացմունքներ ուներ, համ ուզում էր գտնել մորը, համ վախենում էր. դե, ո՞ր մի նորմալ կինը երեխային կգցեր աղբանոցն ու նույնիսկ չէր հետաքրքրվի, թե ինչ է եղել նրա հետ հետագայում: Ես փորձեցի օգնել նրան: 5 տարի պահանջվեց ինձնից նրա եղբորը գտնելու համար, գտա պատահաբար:
«Շնորհակալ եմ քեզ ամեն ինչի համար: Ոչ թե, որ օգնեցիր ինձ գտնել եղբորս, այլ օգնեցիր հասկանալ, որ իրականում ծնողը նա չի, ով ծնում է, այլ նա է, ով պահում ու մեծացնում է քեզ իր հարազատ երեխայի պես… Ես չեմ ցանկանում հանդիպել այդ կնոջը, եթե, իհարկե, նա կին կոչվելու իրավունք ունի… Ցավում եմ միայն եղբորս համար, որ չեմ տեսնելու նրան, ոչ թե այն պատճառով, որ չեմ ուզում, այլ որ՝ մինչև հիմա այդ կին կոչվածը չի ընդունում, որ երկվորյակ է ունեցել… Իսկ որդին, բնականաբար, հավատում է մորը… Հուսով եմ, որ մի օր կհանդիպեմ ու մոտիկից կճանաչեմ նրան»:
Նամակը ստանալուց մի ամիս անց ես փորձեցի օգնել, որ նրանք հանդիպեն:
Պարզվեց՝ իր եղբոր համագյուղացին ամուսնացել է իմ համակուրսեցու հետ, ու ես պատահական մի օր իմացա դրա մասին: Պատմում էի կուրսեցուս, ու ինքն ասաց, որ էդ պատմությունը էլի է լսել: Հետո պարզվեց, որ համակուրսեցուս ամուսինը գիտի Սյուզիի եղբորը, ու երբ մի օր սայթով ցույց տվեց լուսանկարները, համոզվեցի, որ նրանք երկվորյակներ են, այնքան ակնհայտ էր նմանությունը:
Ու մենք որոշեցինք գնալ էդ տղայի գյուղ: Գնացինք, եկեղեցում տեսա էդ տղային, անունը Վարդան էր, սովորում էր Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում, հիմա էլ է սովորում էնտեղ: Պատմեցի ամեն ինչ: Սկզբում ծիծաղի տվեց, չէր հավատում, շոկի մեջ էր, իսկ հետո՝ լուրջ չէր ընդունում…
Մայրը խեղճացրած էր պահել իրեն, կարճ ու կոպիտ ասած՝ անբարոյականի մեկն է ու գյուղով մեկ անունը դուրս եկած: Վարդանի վրայից լավ երևում էր, որ միտքը հասուն չի, ու ուղղորդվում է մոր ասածներով:
Սյուզիին երկար պատմեցի եղբոր մասին, նա շատ էր ուզում տեսնել եղբորը, բայց չէր կարողանում զսպել ատելությունը իր կենսաբանական մոր հանդեպ, որ իրեն ժամանակին նետել էր աղբարկղը…
Սյուզիի հետ գնացի այն ճեմարանը, որտեղ սովորում էր նրա եղբայրը: Բայց այդ հանդիպումը Սյուզիին մեկ անգամ ևս համոզեց, որ անիմաստ էր փնտրում մեկին` ով ի սկզբանե իր կողքին չպետք է լիներ: Նա հուսախաբված էր:
Սյուզին ամուսնացավ մի տարի անց ու հիմա սպասում է իր առաջնեկին»:
Ահավոր, սահմռկեցուցիչ պատմություն է… Փորձեցի ծանոթիս միջոցով կապվել Սյուզիի հետ, համոզել, որ իր իսկական անունը հրապարակվի, քանի որ 21 տարի առաջ հանցագործություն է տեղի ունեցել, և այդ կին կոչեցյալը քիչ է` երկվորյակներից «ընտրել» է տղային, իսկ աղջկան համարելով բեռ՝ դեն գցել անպետք իրի նման, այդ անառակը Սյուզիին առ այսօր չի համարում իր կենսաբանական աղջիկը, այդքանից հետո մոլորության մեջ է պահում իր կյանքն Աստծու ծառայությանը նվիրած որդուն, որ կարող էր Սյուզիին եղբայր լինել:
Ի դեպ, եղբոր անունն իրականում Վարդան է: Տղան իրականում սովորում է Գևորգյան ճեմարանում:
Անկեղծ ասած, չգիտեմ իրավական տեսանկյունից 21 տարվա վաղեմություն ունեցող հանցագործությանը հնարավո՞ր է ընթացք տալ, բայց արդարացի չէ, որ այդ անբարո կինը, որն իրավունք չունի մարդ կամ կին կոչվելու, իր երեխային աղբարկղը գցելուց հետո կարողացել է այսքան տարի հանգիստ ապրել և մնալ անպատիժ:
Արդյո՞ք այս նամակը կօգնի, որ այդ կինը պատժվի գոնե այնքանով, որ Վարդանը հասկանա տեղի ունեցածի ողջ ողբերգությունը, գիտակցի քրոջ տառապանքն ու հաշիվ տա իրեն՝ որպես Աստծո ծառա իր անցնելիք ճանապարհին…
Հ.Գ. Մենք փոձեցինք պարզել թե ինչ պատիժ է սահմանված սեփական երեխային աղբանոց նետած կնոջ համար: Իրավապահ համակարգի իմ ծանոթ աշխատակիցն ասաց, որ այդ արարքը դիտվում է սպանության փորձ, որը ենթադրում է մինչև10 տարի պատժաժամկետ: Քանի որ դեպքը տեղի է ունեցել 21 տարի առաջ վաղեմության ժամկետով վերոհիշյալ կնոջը պատժել չեն կարող:
Մնում է միայն հասարակական պարսավանքը, այն էլ նման կարգի բարոյազուրկ կնոջը դա հազիվ թե հուզի:
Լուսինե Վայաչյան
Լիբիայի իշխանությունները անհեթեթություն են որակել Բարաք Օբամայի ելույթը, ըստ որի՝ ԱՄՆ նախագահն ասել է, որ Մուամար Քադաֆին պետք է անհապաղ հրաժարվի իր զբաղեցրած պաշտոնից:
«Օբաման հավատում է իր ստերին ու կեղծիքին: Նա խաբում է թե՛ լրատվամիջոցներին, թե՛ իր կառավարությանը: Օբաման չի որոշողը Քադաֆիի հեռանալու հարցը»,- հայտարարել է Լիբիայի իշխանությունների մամլո քարտուղար Իբրահիմ Մուսան:
Հիշեցնենք, որ Բարաք Օբաման հայտարարել է Եգիպտոսին և Թունիսին ֆինանսական աջակցություն ցուցաբերելու ԱՄՆ-ի մտադրության մասին՝ ընդգծելով, որ աջակցության ազդակը այդ երկրներում իրականացված իշխանափոխությունն է:
Ուղիղ 21 տարի առաջ այս օրը Խորհրդային Հայաստանում տեղի ունեցան առաջին ու վերջին այլընտրանքային խորհրդարանական ընտրությունները: Գերագույն խորհրդի ընտրություններին, իշխող կոմունիստական կուսակցության թեկնածուներից բացի, մասնակցում էին նաև դեմոկրատական շարժման ներկայացուցիչները:
Ոչ ոք չի պնդում, որ այդ ընտրություններն իդեալական էին ու այդպիսին լինել չէին էլ կարող, որովհետև միութենական և տեղական կուսնոմենկլատուրան ամեն ինչ անում էր իշխանությունը պահպանելու համար:
Մոսկվան դիմեց սադրանքների, նաև` կեղծիքների, սակայն համաժողովրդական, համազգային շարժման էներգիան շատ մեծ էր, հանրապետությունն ապրում էր ոչ թե Մոսկվայից եկած ցուցումներով, այլ` հրապարակից, հասարակությունից եկած ազդակներով:
Մայիսի 20-ը 88-ի հուժկու շարժման տրամաբանական հանգրվանն էր, հետևանքը, ձեռքբերումը:
Համազգային շարժման ներկայացուցիչների հաղթանակն այդ ընտրություններում լուծեց երեք խնդիր:
Նոր խորհրդարանը, որ օգոստոս ամսից վերանվանվեց Ազգային Ժողով, 1990 թ.-ին ընդունեց մի կարևոր, պատմական փաստաթուղթ` Անկախության հռչակագիրը, որով դրվեց մեր երկրի անկախության հիմքը: Հենց այս խորհրդարանն էլ մեկ տարի անց` 1991 թ.-ի սեպտեմբերի 21-ին, հռչակեց Հայաստանի անկախությունը` հիմք ընդունելով երկու օր առաջ կայացած հանրաքվեի արդյունքները:
Նոր խորհրդարանը վերացրեց միակուսակցական համակարգը, օրենսդրորեն ամրագրեց մարդկանց քաղաքական, քաղաքացիական իրավունքները: Արդ, դրվեցին ժողովրդավարական Հայաստանի հիմքերը` անկախ հետագա տարիներին արձանագրված մեծ հետընթացից:
Եվ վերջապես, 1990 թ.-ի Գերագույն խորհրդի ընտրությունները նպաստեցին ժողովրդի վստահությունը վայելող իշխանության ձևավորմանը: Այս հանգամանքն էական բարենպաստ նշանակություն ունեցավ արցախյան պատերազմում հայկական կողմի տարած հաղթանակի գործում:
1990-ի խորհրդարանը Երրորդ հանրապետության պատմության մեջ միակն էր, որում որոշումները կայացվում էին քաղաքական երկարատև բանավեճերից հետո: 1995, 1999, 2003, 2007 թթ. խորհրդարանական ընտրություններն իրենց որակով զիջում էին 1990-ի ընտրություններին, խորհրդարանների քաղաքական և ինտելեկտուալ որակը` նույնպես: Դժբախտաբար, հայկական պառլամենտարիզմը խոր ճգնաժամ է ապրում` ապացուցելով, որ Հայաստանը հեռու է իրական դեմոկրատիայից և կառավարման ավտորիտար մշակույթի կրող է: Հուսանք, որ 2012 թ.-ի խորհրդարանական ընտրությունները և նոր ԱԺ-ի քաղաքական և մտավոր պոտենցիալը կխախտեն այս տխուր ավանդույթը:
Սուրեն Սուրենյանց
Երևանի թիվ 12 հատուկ դպրոցը տևական ժամանակ գտնվում էր բոլորի ուշադրության կենտրոնում: Դրա պատճառը նախ այն էր, որ դպրոցը գտնվում էր Երևանի կենտրոնում, ի տարբերություն այլ նմանատիպ դրպոցների, որոնք սովորական մահկանացուն պետք է կողմնացույցով գտնի: Բացի այդ այս դպրոցի նախկին դաշնակացական քմահաճ տնօրենը, օգտագործելով իր կուսակցության անունը և իր հաշմանդամությունը, շատ էր աղմկում վիրավորում կոլեկիվի անդամներին, երեխաների ծնողներին, ինչն էլ առիթ դարձավ ,որ խնդիրների կծիկ ունեցող ոլորտում այս մեկի մասին ավելի շատ խոսվի: Իրականում նմանատիպ բոլոր դպրոցներն էլ ունեն շատ լուրջ պրոբլեմներ, որ նախարարությունը ուղղակի կոսմետիկ փակում է: Ի վերջո՝ բողոքների արդյունքում, 2010 թվականի հոկտեմբերին տնօրենի փոփոխություն եղավ և ժամանակավոր պաշտոնակատար նշանակվեց նախարարության հատուկ դպրոցների գլխավոր մասնագետ Արծվիկ Արշակյանը:
Մեր մի քանի այցելությունները դպրոց՝ ակնհայտորեն անհանգստացնում էր Արծվիկ Արշակյանին, ինչը նա չէր էլ փորձում թաքցնել. «Հըլը ճիշտն ասեք՝ լա՞վ բան եք ուզում գրել, թե՞ վատ: Ճիշտն ասած, այնքան են գրել այս դպրոցի մասին, որ էլ չասած: Ու գիտե՞ք՝ կան ընենց մութ ու մռայլ լրագրողներ, որ ուզում են մի բան գտնել, սենսացիա անել, բայց հավատացեք՝ էս էն ոլորտն ա, որտեղ շատ զգույշ պետք է լինել, ի վերջո՝ գործ ունենք ոչ սովորական երեխաների հետ»:
Ժամանակավոր պաշտոնակատար Արծվիկ Արշակյանը մեզ հետ զրույցում ասաց, որ մեծ դժվարությամբ է համաձայնել ստանձնել այդ պաշտոնը, քանի որ դպրոցը իսկապես ողբալի վիճակում է եղել. «Երբ եկա, դպրոցում մնացել էր 25-30 աշակերտ: Շատերի ծնողները երեխաներին այլ դպրոցներ էին տեղափոխել ինչ-ինչ պատճառներով: Այնուհետև նորից թիվը վերականգնվեց, հիմա դպրոցում 63 երեխա կա»:
Այսօր դպրոցում սովորում է 63 մտավոր հետամնաց երեխա: Մեր այցելության ժամանակ ներկա էին 53-ը: Ի դեպ դպրոց հաճախող երեխաների թիվը, եթե ոչ նկարվում` ապա ուռճացվում է. մի քանի պատճառներով` նախ ֆինանսավորումը տրվում է երեխաների քանակի հիման վրա, երկրորդ` քիչ աշակերտ ունենալու դեպքում դպրոցին սպառնում է փակվելու հեռանկարը և երրորդ հատկապես այս դպրոցներում աշխատակազմ`ասել է թե դասարան և ուսուցիչ հավաքվում է երեխաների քանակով, իսկ դա արդեն լուրջ խնդիր է:
Այս տարի դպրոցն ավարտելու է 9 երեխա: Ըստ տնօրենի՝ դպրոցից հետո ծնողները կարող են նրանց, դարձյալ պետպատվերի շրջանակում, տեղափոխել հատուկ կրթահամալիրներ, որտեղ մասնագիտություններ կստանան՝ այգեգործություն, գորգագործություն և այլն:
Դպրոցում սովորող ամենափոքր երեխան 7 տարեկան է, իսկ ամենամեծը՝ 21:
Առաջին հայացքից երեխաների մոտ միշտ չէ, որ նկատելի է մտավոր խնդիրները, ու այս տիպի հատուկ դպրոցներում սողանց է թողնում,որ դպրոց հաճախեն երեխաներ`որոնք մտավոր խնդիրներ չունեն, բայց սոցիալական ծանր պայմանները ստիպել են, որ այս կարգի դպրոց հաճախեն:
«Շատ ճիշտ հարց եք բարձրացնում, քանի որ այսօր չեն գործում գիշերօթիկ դպրոցները, որոնք լուծում էին սոցիալապես անապահով ընտանիքի երեխայի խնդիրը: Մինչև 2005 թվականը մենք ունեինք 12 խոշոր գիշերօթիկ դպրոց, որոնցից օգտվում էր շուրջ 4000 երեխա, սակայն 2005-2006 թվականներին կառավարությունը բեռնաթափման ծրագիր իրականացրեց, և ներմուծվեց ներառական կրթություն, ինչի հետևանքով գիշերօթիկները փակվեցին`վերածվելով սոցիալապես անապահով երեխաների խնամքի կենտրոնների, և տրվեցին սոցապնախարարությանը: Այսինքն, այդ երեխաները կարող են այնտեղ մնալ, սնվել, բայց հաճախել հանրակրթական դպրոց: Այսօր մեր հանրապետությունում կա այդպիսի 7 կենտրոն: Բայց բացառվում է, որ այդ երեխաները հատուկ դպրոց հաճախեն: Իհարկե, մինչև 2005 թվականը հնարավոր էր, և իսկապես շատ էին նման դեպքերը: Երբ սկսեցին գործել բժշկահոգեբանամանկավարժության գնահատման կենտրոնները, որոնց միջոցով երեխաները տարբեր ստուգումներ են անցնում, դրանից հետո, եթե տեսնում են, որ երեխան իրոք կարիք ունի հատուկ դպրոցի, ուղարկում են օժանդակ դպրոց: Ծնողն է կատարում օժանդակ դպրոցի ընտրությունը: Տարին երկու անգամ երեխաներն այստեղ գնահատվում են: Առաջներում հանձնաժողովը դպրոցում էր գնահատում և ցանկացածի կարող էր ընդունել»:
Դպրոցի հիմնական խնդիրներից Արծվիկ Արշակյանը մատնանշեց շենքի խարխուլ վիճակը. «Մի քանի օր առաջ ենք մաքրել. չեք պատկերացնի՝ դպրոցը վերածվել էր զիբիլանոցի, ինչ ասես՝ չէիր գտնի: Կառավարությունը 2010-ի հոկտեմբերին 60 միլիոն դրամ տրամադրեց վերականգնման համար, 30 միլիոն էլ հետագայում պետք է տրամադրի: Բայց տարօրինակն այն է, որ մինչ այժմ շինարարությունը չի սկսվում… Ես չեմ հասկանում, թե ինչ պրոբլեմ կա. մրցույթը եղել է, հաղթող կազմակերպությունը կա»:
Գլխավոր խնդիրներից է նաև տրանսպորտի հարցը, քանի որ շատ ծնողներ հնարավորություն չունեն երեխաներին դպրոց բերելու՝ հատկապես մարզերից: Իսկ այս դպրոցում երեխաներ կան Սևանից, Չարենցավանից, Արտաշատից: Եվ տնօրենը հաճախ ստիպված է լինում ձեռքը իր գրպանը տանել: Այս խնդրով դիմել են Ռալֆ Յիրիկյանին: Նա մերժել է` պատճառաբանելով, որ նման ծրագիր չունեն: Արծվիկ Արշակյանի խոսքով՝ տեղի գործարարներից այս հարցով ոչ մեկը ձեռք չի մեկնել, և իրենք դիմել են ամերիկյան մի կազմակերպության ու սպասում են պատասխանի:
Ինչևէ, շրջեցինք դպրոցում. մթությունը, պատերի գորշությունը, խոնավահոտը սարսափելի տպավորություն գործեցին: Ճաշարանում ինչպես նախկինում, ծանր հոտ էր, անհասկանալի է ի՞նչ են եփում այս դպրոցների խոհարարները, որ գրեթե բոլոր նմանատիպ դպրոցներից նույն տհաճ ճենճի հոտն է գալիս: Իհարկե, տնօրենը վստահեցրեց, որ վերանորոգումից հետո դպրոցը նոր տեսք կստանա և ավելի տրամադրող կլինի: Երբ ուզում էի լուսանկարել երեխաներին, շատերը խուսափում էին՝ ասելով` ես սիրուն չեմ դուրս գալիս… Փոխարենը՝ սիրով պատմում էին, թե ինչ են ուզում դառնալ և ինչպես են պատկերացնում իրենց ապագան: Որոշ երեխաների մեջ արտաքուստ ոչ մի տարօրինակ բան չնկատեցի, սակայն, ըստ մանկավարժի, կան և՛ շատ թեթև, և՛ շատ ծանր շեղումներով երեխաներ: Ոմանք մի քանի տարի շարունակ չեն հաղթահարում տվյալ դասարանը: Օրինակ՝ 7-րդ դասարանում սովորում է 21-ամյա մի տղա, իսկ 3-րդ դասարանում՝ 16-ամյա: Երեխաներ կան, որոնք համարյա չեն խոսում, չեն լսում, և ըստ մանկավարժի՝ նրանց հետ աշխատանքը շատ ծանր է ընթանում:
Զրուցեցինք նաև սոցմանկավարժի հետ: Ըստ նրա՝ դրսից շատ հեշտ է երևում, բոլորը քննադատում են, բայց երբ ներս են մտնում՝ չեն կարողանում երկար մնալ: Այս երեխաների հետ աշխատելը շատ դժվար է՝ ասաց նա: Մեր հարցին, թե կա՞ն արդյոք խեղված, խաթարված ճակատագիր ունեցող երեխաներ, որոնք բռնության են ենթարկվում կամ ծնողները ստիպում են տարբեր, ամոթալի աշխատանքներ կատարել, պատասխանեց. «Այս երեխաները շատ խոցելի են: Պատկերացրեք, եթե չվերահսկենք՝ այդպիսի դեպքերը չեն բացառվի: Եթե երեխան մի օր բացակայում է, անմիջապես զանգում ենք, որ ճշտենք, թե ինչու ծնողը դպրոց չի բերում նրան… Պարզվում է՝ երեխային տարել է մուրացկանություն անելու, տարաներ հավաքելու: Հավատացեք, ամեն ինչ պետք է ծնողներից սկսել, որովհետև կան երեխաներ, որոնք տարրական կուլտուրայից զուրկ են: Պատկերացրեք, որ նույնիսկ գդալ բռնել չգիտեն: Ուստի, մեր աշխատանքը, կարելի է ասել, ջուրն է ընկնում՝ հենց երեխաները շաբաթ-կիրակի վերադառնում են տուն»:
Պարզվեց նաև, որ այս դպրոցում սովորում են մի քանի պաշտոնյաների երեխաներ, որոնք նույնպես մտավոր խնդիրներ ունեն: Դաստիարակի խոսքով՝ նրանց միայն դասերին են բերում, ճաշի ժամերին տանում են:
Հիշեցնենք նաև, որ այս դպրոցի տնօրենի ընտրությունը կկայանա աշնանը, քանի որ հատուկ դպրոցների նոր կանոնադրությունը դեռ չի հաստատվել կառավարության կողմից, և ընտրության համար խորհուրդ չի ձևավորվել: Ժամանակավոր պաշտոնակատարը սովորաբար նշանակվում է վեց ամսով, իսկ Արծվիկ Արշակյանի ժամանակավոր պաշտոնավարման ժամկետը լրացել է: Հարցին` արդյո՞ք դա օրենքի խախտում չի, Արծվիկ Արշակյանը պարզաբանեց. «Նախարարի հրամանում կոնկրետ ժամկետ նշված չի, այլ գրված է` տնօրինել մինչ նոր տնօրենի ընտրությունը»:
Ի դեպ, Արծվիկ Արշակյանը տնօրենների հավաստագրման քննությունները հաջողությամբ հանձնած բախտավորներից է:
Շուշան Գալստյան
Հիմք ընդունելով Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 81-րդ հոդվածի առաջին մաuի 1-ին կետը և «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» օրենքի 90-րդ հոդվածը՝ ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանն այսօր դիմել է ՀՀ Ազգային ժողովին՝ Հայաստանի Հանրապետության անկախության 20-րդ տարեդարձի կապակցությամբ համաներում հայտարարելու առաջարկությամբ, հայտնում են ՀՀ նախագահի մամուլի գրասենյակից:
Ավելի վաղ ՀՀ ԱԺ նախագահ Հովիկ Աբրահամյանը դիմել էր Սերժ Սարգսյանին քաղբանտարկյալ Սասուն Միքայելյանին ներում շնորհելու հնարավորությունը քննարկելու խնդրանքով:
«Ցավոք սրտի, իշխանությունները անցան մարդկայնության բոլոր սահմանները, կրակեցին և սպանեցին ցուցարարների, զանգվածային հալածանքներ սկսեցին, որից հետո, ես կարծում էի, որ ՀԱԿ-ը պետք է վերականգնի իր ուժերը և շարունակի պայքարը նույն ոգով»,- այսօր «Ընտրություն» մամուլի ակումբում հրավիրված ասուլիսում լրագրողներին ասաց Կարապետ Ռուբինյանը՝ հավելելով, որ մարտի 1-ին տեղի ունեցածը հնարավոր չէ մարսել, և ՀՀ բոլոր քաղաքացիների պարտքն է մինչև վերջ պահանջել, որ մեղավորները պատժվեն:
ՀՀ ԱԺ նախկին փոխխոսնակ Կարապետ Ռուբինյանը սկզբունքորեն դեմ չէ իշխանություն-ՀԱԿ երկխոսությանը, սակայն հիշեցրեց, որ ընդդիմության պայքարը հնարավորինս անթերի է եղել մինչև 2008-ի մարտի 1-ը, և այդ ժամանակ իշխանությունների հրաժարականին հասնելու բոլոր նախապայմանները կային:
Սակայն, ըստ Կարապետ Ռուբինյանի, տրամաբանությունը հուշում է, որ ամեն ինչ խաղաղ ճանապարհով հասունանալու է և հանգելու է հերթական խորհրդարանական ընտրությունների, որտեղ «թամադան» կրկին Սերժ Սարգսյանն է լինելու:
«Առցանց ազատականների ալյանս» կամ 3Ա նախաձեռնության ղեկավարի կարծիքով՝ ՀԱԿ-ից դուրս ընդդիմադիրների շրջանում փնտրտուք կա: «Մեր այսօրվա խղճուկ քաղաքական դիսկուրսը լի է մեծ քաղաքական բամբասանքներով, տարբեր խարդավանքներով: Տեղի են ունենում հանդիպումներ ու քննարկումներ, որոնց ես էլ եմ մասնակցել: Քննարկել ենք տարբեր թեմաներ, հնարավոր զարգացումները»,- ասաց նա:
Հարցին՝ հնարավո՞ր է, որ նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանին պաշտպանող քաղաքական թիմում հայտնվի, Ռուբինյանը պատասխանեց. «Բացառվում է, որ ես հայտնվեմ մի թիմում, որը պաշտպանի Քոչարյանին: Դա զարհուրելի ֆանտաստիկայի ոլորտից է»: Նաև հավելեց, որ այս տարեսկզբին Կոնգրեսի լճացող պայքարում փոփոխություններ տեղի ունեցան՝ հակառակ այն բանի, որ նախորդ տարվա տնտեսական անկումն ու ժողովրդի սոցիալ-տնտեսական վիճակի վատթարացումը համընկան արաբական աշխարհի դեպքերի հետ: Բայց այժմ՝ էապես լիցքաթափված իրավիճակում, ինչու՞ պետք է ռեժիմը սկսի բանակցել իր հրաժարականի մասին՝ խորհրդածեց Կարապետ Ռուբինյանը:
Ապագա խորհրդարանում ՀԱԿ-ի ներգրավվածության հնարավորության մասին էլ ասաց, որ եթե անգամ ՀԱԿ-ը գնա խորհրդարան, դրանից ժողովուրդն առանձնապես չի շահելու, թեև դա ինչ-որ հաջողություն կարելի է համարել այն առումով, որ ՀԱԿ-ից նորմալ մարդիկ կգնան խորհրդարան, և խորհրդարանի մակարդակն ինչ-որ չափով կբարձրանա:
Կարապետ Ռուբինյանի ասուլիսի տեսանյութը կարող եք դիտել Վիդեո բաժնում:
Նախկին բժիշկ Ջեք Գևորգյանը, որ աշխարհին առավել հայտնի է «Բժիշկ մահ» անվամբ, տեղափոխվել է հիվանդանոց` թոքաբորբ և երիկամային հիվանդություն ախտորոշումներով, հաղորդում է Agence France-Presse գործակալությունը:
Գևորգյանն այս պահին բուժվում է Միչիգան նահանգի Դեթրոյթ քաղաքի «William Beaumont» հիվանդանոցում:
Գևորգյանը 8 տարի անցկացրեց ամերիկյան կալանավայրում, քանի որ էֆթանազիայի երդվյալ կողմնակից է և 130 հիվանդի օգնել է հեռանալ կյանքից: Ինքնասպանների մարմինները Գևորգյանը թողնում էր հյուրանոցներում, հիվանդանոցների ընդունարաններում կամ դիահերձարաններում:
Գևորգյանի դեմ հնարավոր դարձավ մեղադրանք ներկայացենլ միայն 1999-ին, երբ իրավապահներին հաջողվեց ձեռք բերել 52-ամյա Թոմաս Յորքի ինքնասպանության տեսագրությունը: Այդ բացահայտումից հետո Ջեք Գևորգյանը դատապարտվեց 8 տարվա ազատազրկման:
2010-ին էկրան բարձրացավ «Դուք չգիտեք Ջեքին» ֆիլմը, որում Գևորգյանին կերպավորել էր հոլիվուդյան գերաստղ Ալ Պաչինոն:
- Տեսանյութ
- Օրվա միտք
- Խմբագրի վարկած
- Ֆոտո
-
Հասցե` Հայաստան, 0023, Երևան, Արշակունյաց 2
Հեռ: +374 (10) 06 06 23 (413, 414), +374 (99) 53 58 26
Էլ. փոստ` armv12@mail.ru -
2010-2011 © Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են:
Մեջբերումներ անելիս հղումը armversion.com-ին
պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ
ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն
առանց armversion.com-ին հղման արգելվում է: -
Կայքում արտահայտված կարծիքների համընկնումը
խմբագրության տեսակետի հետ պարտադիր չէ:
Գովազդների բովանդակության համար
կայքը պատասխանատվություն չի կրում:
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Copyright “Armversion.com” 2010.