Ազգային ժողովի հունիսի 18-ի նիստում պատգամավորները երկրորդ եւ վերջնական ընթերցմամբ հավանության են արժանացրել «Ֆինանսական համահարթեցման մասին» օրենքում փոփոխությունները։

Բացի այդ, խորհրդարանականներն առաջին ընթերցմամբ հավանություն են տվել մի շարք այլ օրինագծերի։ Դրանց թվում են՝

«Երեւան քաղաքում տեղական ինքնակառավարման մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին օրինագիծը,

«Տեղական ինքնակառավարման մասին» օրենքում եւ հարակից օրենքներում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին օրենքների նախագծերի փաթեթը,

«Պետական սահմանի մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին օրինագիծը,

«Էներգետիկայի եւ էներգաօգտագործման ոլորտում պետական տեխնիկական վերահսկողության մասին» օրենքում եւ հարակից օրենքներում փոփոխություններ կատարելու մասին օրինագծերի փաթեթը,

«Զանգվածային լրատվության միջոցների մասին» օրենքում եւ հարակից օրենքներում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին օրինագծերի փաթեթը,

«Զինվորական ծառայության եւ զինծառայողի կարգավիճակի մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին նախագիծը,

«Գեոդեզիայի եւ քարտեզագրության մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին օրինագիծը։

Խորհրդարանականները նաեւ վավերացրել են մի շարք համաձայնագրեր։ Դրանց թվում են՝

«Հայաստանի Հանրապետության եւ Մալթայի Հանրապետության կառավարությունների միջեւ եկամտի կրկնակի հարկման կասեցումը, ինչպես նաեւ հարկեր չվճարելու եւ հարկումից խուսափելու դեպքերը կանխելու մասին» համաձայնագիրը,

«Հայաստանի Հանրապետության եւ Սինգապուրի Հանրապետության կառավարությունների միջեւ եկամտի կրկնակի հարկման կասեցումը, ինչպես նաեւ հարկեր չվճարելու եւ հարկումից խուսափելու դեպքերը կանխելու մասին» համաձայնագիրը։

ՀՀ ԱԱԾ Շիրակի մարզային վարչության աշխատակիցների կողմից ձեռնարկված օպերատիվ-հետախուզական միջոցառումների արդյունքներով ՀՀ ազգային անվտանգության ծառայության քննչական դեպարտամենտում հարուցված քրեական գործի նախաքննությամբ ձեռք բերված փաստական տվյալներով պարզվել է, որ Գյումրու համայնքապետարանի անշարժ գույքի կառավարման բաժնի պետի տեղակալը, նախնական համաձայնության գալով քաղաքաշինության ու ճարտարապետության բաժնի պետի հետ, Գյումրի համայնքի բնակչի օգտին իրենց լիազորությունների շրջանակներում գործողություններ կատարելու, այն է՝ համայնքապետարանին պատկանող անշարժ գույքերից մեկը նրան նվիրատվության տրամադրելու գործընթացը կազմակերպելու համար, վերջինից պահանջել է խոշոր չափերով՝ 957.560 ՀՀ դրամին համարժեք 2.000 ԱՄՆ դոլար կաշառք, որից 1000 ԱՄՆ դոլարը ստացել են 2021 թվականի հոկտեմբերի 12-ին՝ պայմանավորվածություն ձեռք բերելով մնացած գումարը ստանալ նվիրատվության գործընթացն ավարտելուց հետո:

2021 թվականի հոկտեմբերի 26-ին կաշառքի մնացած մասը՝ 900 ԱՄՆ դոլարը պաշտոնատար անձի կողմից ստանալուց անմիջապես հետո կաշառք տվող և ստացող անձինք բռնվել են Ազգային անվտանգության ծառայության աշխատակիցների կողմից և բերման ենթարկվել ՀՀ ԱԱԾ Շիրակի մարզային վարչություն:

Քրեական գործի նախաքննությամբ պարզվել է նաև, որ Գյումրու համայնքապետարանի անշարժ գույքի կառավարման բաժնի համապատասխան պաշտոնատար անձինք Գյումրի համայնքի մի շարք բնակիչների օգտին ակնհայտ ապօրինի անգործություն դրսևորելու, այն է՝ կատարված ապօրինի շինարարության փաստերը չարձանագրելու, համապատասխան վարչական վարույթներ չնախաձեռնելու համար քաղաքացիներից ստացել են տարբեր չափերի կաշառք գումարներ՝ դրանք բաժանելով խմբի անդամների միջև:

Քննչական խմբի անդամների տակտիկապես համակարգված աշխատանքի արդյունքում քննության սկզբնական փուլում կատարվել են ծավալուն դատավարական գործողություններ, այդ թվում՝ շուրջ մեկ տասնյակ խուզարկություններ, պաշտոնատար անձի անձնական խուզարկությամբ հայտնաբերվել և վերցվել է կաշառքի առարկա գումարը, հանցանքի կատարման մեջ անմիջականորեն ծագած կասկածանքի հիման վրա ձերբակալվել են Գյումրու համայնքապետարանի քաղաքաշինության ու ճարտարապետության բաժնի պետը, անշարժ գույքի կառավարման բաժնի պետի տեղակալը և կաշառք տված քաղաքացին:

Ազգային անվտանգության մարմինները շարունակում են հետևողականորեն ձեռնարկել քրեադատավարական և օպերատիվ-հետախուզական միջոցառումներ կոռուպցիոն հանցապատկերի բոլոր դրվագները բացահայտելու, դրանցում ներգրավված անձանց շրջանակը պարզելու, ինչպես նաև համայնքապետարանի պաշտոնատար անձանց ներգրավմամբ հնարավոր կոռուպցիոն դրսևորումների ռիսկերը չեզոքացնելու ուղղությամբ:

Ծանուցում. ենթադրյալ հանցանքի մեջ կասկածվողը կամ մեղադրվողը համարվում է անմեղ, քանի դեռ նրա մեղավորությունն ապացուցված չէ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքով սահմանված կարգով՝ դատարանի՝ օրինական ուժի մեջ մտած դատավճռով:

ՀՀ նախկին գլխավոր դատախազ, ՔԿ նախկին նախագահ Աղվան Հովսեփյանի դեմ ցուցմունք տված Արշավիր Սարգսյանի դեմ հանցագործության մասին հաղորդում է ներկայացվել՝ «Սուրբ աղբյուր» ընկերության ներկայացուցչի կողմից՝ Սարգսյանի կողմից մոտ 28.5 մլն դրամ հափշտակելու մասին։ Այս մասին տեղեկանում ենք ՀՀ նախկին գլխավոր դատախազ, ՀՀ ՔԿ նախկին նախագահ Աղվան Հովսեփյանի փաստաբան Գագիկ Խաչիկյանի ֆեյսբուքյան էջից։

«Ստացված տեղեկությունների համաձայն, այսօր «Սուրբ աղբյուր» ընկերության ներկայացուցիչը հաղորդում է տվել իրավապահ մարմիններին՝ նախկին սեփականատեր Ա. Ս.- կողմից մոտ 28.5 մլն դրամ հափշտակելու մասին։

Խնդիրը կայանում է նրանում, որ «Սուրբ աղբյուրը» ծառայություն է մատուցել գործընկեր կազմակերպություններից մեկին, որի գինը կազմեկ է մոտ 28.5 մլն դրամ։ Որոշ ժամանակ անց, Ա.Ս-ն այդ կազմակերպությունից կանխիկ ստացել է նշված գումարը, սակայն «Սուրբ աղբյուրի» դրամարկղ մուտք չի արել և ենթադրաբար՝ հափշտակել է։

Հիշեցման կարգով նշեմ, որ Ա.Ս.-ն Աղվան Հովսեփյանի դեմ ակնհայտ կեղծ ցուցմունքներ տված անձանցից մեկն է։ Տեսնենք իրավապահ մարմինները արդյո՞ք նույն ջանասիրությամբ ձեռնամուխ կլինեն իրենց սրտի վկայի կատարած արարքի բացահայտմանը, թե՝ կհիմնավորվի մեր այն տեսակետը, որ վերջինիս երաշխիքներ են տրվել թե կկոծկվեն նրա կատարած բոլոր ապօրինությունները»,- գրել է Խաչիկյանը։

Ի դեպ, ավելի վաղ Գագիկ Խաչիկյանը հայտնել էր Աղվան Հովսեփյանի գործով նոր զարգացումների մասին ու տեղեկացրել, որ հնարավոր է մեղադրյալն ու տուժողը տեղերով փոխվեն։

Հայաստանում համավարակային իրավիճակը շարունակում է լարված մնալ. հոկտեմբերի 27-ի դրությամբ հաստատվել է կորոնավիրուսով վարակման 2074 նոր դեպք:  Ինչպես տեղեկացնում է ՀՀ ԱՆ հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման ազգային կենտրոնը, մեկ օրում կորոնավիրուսի հետևանքով մահացել է 45 քաղաքացի:

Առողջապահության նախարարությունն առաջարկել է դպրոցներում մեկ շաբաթով երկարաձգել արձակուրդը, իսկ բուհերում անցնել հեռավար ուսուցման: Մասնակի լոքդաունի այս առաջարկն ընդունվել է: Ի դեպ, նախարարությունից վստահեցնում են, որ շուտով տարբեր ոլորտներին վերաբերող խստացումներ ևս կլինեն:

Տնտեսագետ Սուրեն Պարսյանը կանխատեսել էր համավարակային առկա իրավիճակում տնտեսական գործունեության սահմանափակումները:

«Սա, ըստ էության, լոքդաունի փուլերից մեկն է»,- 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով ուսումնական հաստատություններին վերաբերող որոշմանը՝ նշեց տնտեսագետը: Նրա կարծիքով՝ նոր առաջարկներ կլինեն նաև ռիսկային խմբերում գտնվող մարդկանց վերաբերյալ.

«Ռիսկային խմբի՝ 60 տարեկանից բարձր կամ խրոնիկ հիվանդություն ունեցողների առնչությամբ վտանգը շարունակում է մնալ բարձր: Կառավարությունը, կարծում եմ, նաև դրան է անդրադառնալու, և այդ խմբերի քաղաքացիներին պարտադրվելու է հեռավար աշխատանք կամ այլ մոտեցում»:

Թե ի՞նչ տնտեսական հետևանքներ կունենան նման սահմանափակումները՝ մեր հարցին ի պատասխան՝ տնտեսագետը մանրամասնեց.

«Այս սահմանափակումներն իրենց ազդեցությունն են թողնում տնտեսության վրա. ուսանողը, որն օգտվում է տրանսպորտից, այլ ծառայություններից, գումար է ծախսում, և որոշակի տնտեսական ակտիվություն է գրանցվում:

Այսինքն՝ մեր տնտեսության աճը, որը կրճատվել է սեպտեմբերը օգոստոսի նկատմամբ, այս ցուցանիշների պահպանման պարագայում՝ կշարունակվի նաև հոկտեմբերին: 2021 թվականը մենք չենք կարողանալու փակել կառավարության նախատեսած 6.5 տոկոս տնտեսական աճով, իսկ այս 4.4 տոկոսը, որն ունենք 9 ամիսների հաշվարկով,  հնարավոր է՝ էլ ավելի նվազի, եթե լոքդաունն ավելի խստացվի՝ օրինակ, ռեստորանները, զվարճանքի կետերը, տոնավաճառները փակվեն, տրանսպորտային սահմանափակումներ լինեն,  որոշ ոլորտներ դադարեցնեն իրենց գործունեությունը, և այլն:

Կառավարությունը կփորձի ամբողջական լոքդաունի չգնալ՝ հնարավորինս խուսափելով տնտեսական մեծ վնասներից, բայց դա, բնականաբար, ունենալու է իր բացասական հետևանքները կորոնոավիրուսի տարածման վրա: Այդ շղթայում լուրջ փոփոխություններ չեն լինելու՝ հաշվի առնելով այն, որ Հայաստանում դեռևս ցածր է պատվաստվածների թիվը»:

Երբ այդ հարցերը տալիս եք, ե՞րբ իմացաք, որ այսպես է եղել, ո՞վ կար, ի՞նչ նկատի ունեք, ի՞նչ եք ուզում պարզել: Այս մասին ԱԺ-Կառավարություն հարցուպատասխանի ընթացքում հայտարարեց ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը՝ անդրադառնալով «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արամ Վարդևանյանի դիտարկմանը:

«Դուք ասում էիք՝ Արցախը Հայաստան է և վերջ: Դուք այդ ժամանակ գիտեի՞ք 2010 թվականի վարչատարածքային բաժանման մասին օրենքի մասին, թե երբ ասում էիք, վերապահում էիք ուզում անել այդ վատ օրենքից, որը ոչ մի կապ չունի պետական սահմանի հետ»,-ասաց Վարդևանյանը:

Վարչապետն արձագանքեց. «100 անգամ հարցրել եք, 100 անգամ պատասխանել ենք: Դուք էլ չեք հասկանում՝ ինչ եք հարցնում: Տպավարություն եք ստեղծում, որ խորհրդավոր տեղեկությունների եք տիրապետում, որ Կառավարությունը… ունեք տեղեկություն, բացահայտեք: Ու՞ր է 5-միլիարդանոցը, ինչու՞ չի գալիս նիստերին: Ասում եք՝ 5 միլիարդ տվեցին, ծախեցին, առան: Ես էլ ասում եմ՝ ծախողն էլ եք դուք, դավաճանն էլ եք դուք, կապիտուլյանտն էլ եք դուք, ու պետք լինի, կապացուցենք»:

Մանրամասները՝ տեսանյութում:

Թուրքական մամուլն անդրադարձել է բրիտանական «Financial Times» թերթում հրապարակված մի հոդվածի, որտեղ խոսվում է «Հայաստանի գլխավոր թշնամի Թուրքիայի կողմից Հայաստանին մեկնված ձեռքի» մասին, փոխանցում է ermenihaber-ը։

Ըստ հոդվածի հեղինակի՝ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանն արցախյան պատերազմից հետո փորձում է ստուգել Հայաստանից եկող ազդակները:

Բրիտանական հեղինակավոր թերթը նշում է, որ Էրդողանը վերջին շաբաթներին հայտարարել  է, որ կարող է աշխատել Հայաստանի հետ «հարաբերություններն աստիճանաբար կարգավորելու ուղղությամբ»: Նա ընդգծել է, որ Հայաստանը նույնպես պատրաստակամ է։

Ըստ հրապարակման՝ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը «առանց նախապայմանների» բանակցությունների պատրաստակամություն է հայտնել։

Չնայած դրական ազդակներին՝ հիշեցվել է Հայոց ցեղասպանության խնդրի մասին այն շեշտադրմամբ, որ «թեև առևտրի և դիվանագիտության առումով սառույցը կհալվի, բայց լիարժեք հաշտեցման հավանականությունը շատ քիչ է»։

Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը կրկին դատարկ սպառնալիքներ է հնչեցրել. նա պարծենալով հայտարարել է, որ արտաքսելու է արևմտյան տասը երկրների, այդ թվում՝ Միացյալ Նահանգների, դեսպաններին՝ թուրք իրավապաշտպանին ազատ արձակելու պահանջով հայտարարություն հրապարակելու համար։ Նա 2017 թվականից ի վեր անօրինական կերպով բանտարկված է առանց որևէ դատավճռի։

Ահա Էրդողանի զայրալից խոսքերի դարձվածքները։ Նա հոկտեմբերի 20-ին կոշտ քննադատության ենթարկեց և սպառնաց արտաքսել տասը օտարերկրյա դեսպանների, որոնք հոկտեմբերի 18-ին համատեղ հայտարարություն էին տարածել՝ կոչ անելով Թուրքիայի կառավարությանը անհապաղ բանտից ազատել բարերար Օսման Կավալային։

Տասը երկրներն են՝ ԱՄՆ-ը, Գերմանիան, Կանադան, Դանիան, Ֆինլանդիան, Ֆրանսիան, Նիդեռլանդները, Նոր Զելանդիան, Նորվեգիան և Շվեդիան։ Կավալայի բանտարկության չորրորդ տարելիցին դեսպանները քաջալերեցին Թուրքիային՝ գտնել «արդար և արագ լուծում նրա գործի համար»: Նրանք զգուշացրեցին, որ Կավալայի շարունակվող կալանքը «ստվեր է գցում ժողովրդավարության, օրենքի գերակայության և թուրքական դատական համակարգում թափանցիկության նկատմամբ հարգանքի վրա»:

2017 թվականին սկզբնական ձերբակալությունից հետո Կավալան 2020 թ․ արդարացվեց իր դեմ առաջադրված մեղադրանքներից, սակայն նորից կալանավորվեց նոր անհիմն մեղադրանքներով։ Թուրքիան անտեսեց Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի 2019 թ․ որոշումը, որով կոչ էր արվում անհապաղ ազատ արձակել Կավալային: Եվրոպական խորհուրդը նախազգուշացրել է Թուրքիային, որ եթե նա չկատարի Եվրոպական դատարանի որոշումը մինչև 2021 թ․ նոյեմբերի 30-ը, այն կարող է դադարեցնել նրա ձայնի իրավունքը կամ նույնիսկ անդամակցությունը Խորհրդին։

Էրդողանը հակադարձեց այս դեսպաններին՝ ասելով. «Մի՞թե ձեր իրավասության շրջանակում է նման դաս տալը Թուրքիային։ Ովքե՞ր եք դուք։ Ես մեր արտգործնախարարին ասել եմ, որ չենք կարող իրենց հյուրընկալելու շքեղություն ունենալ մեր երկրում»։ Էրդողանը հավելեց․ «Նրանք քնում զարթնում են՝ Կավալա, Կավալա են ասում․․․․ Կավալան [Ջորջ] Սորոսի թուրքական մասնաճյուղն է: Տասը դեսպաններ նրա համար գալիս են արտգործնախարարություն: Ինչպիսի՜ անամոթություն։

Ի՞նչ եք կարծում, դուք որտե՞ղ եք։ Սա Թուրքիան է, Թուրքիա՛ն։ Այստեղ այն չէ, ինչ դուք կարծում եք՝ ցեղախմբային պետություն: Սա փառապանծ Թուրքիան է։ Չի կարելի հենց այնպես վեր կենալ ու գալ արտգործնախարարություն հրահանգներ տալու։ Ես մեր արտգործնախարարին տվել եմ անհրաժեշտ հանձնարարականներ։ Ես նրան ասացի, թե ինչ անել: Ես ասացի. «Դուք անմիջապես լուծեք հարցերը այս տասը դեսպանների հետ՝ նրանց հայտարարելով պերսոնա նոն գրատա [անցանկալի անձ] որքան հնարավոր է շուտ»։ Նրանք պետք է ճանաչեն Թուրքիան։ Այն օրը, երբ չեն ճանաչի կամ չեն հասկանա Թուրքիային, նրանք կլքեն երկիրը»։

Նրանց հայտարարությունից հետո տասը դեսպաններին կանչեցին Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարարություն։ Այնուհետև նախարարությունից ասացին, որ «դեսպանները զգուշացվել են»։

Գլխավոր հարցն այն է, թե Էրդողանը իրեն ո՞վ է կարծում, որ պետք է զգուշացնի այս երկրների դեսպաններին: Նման սպառնալիքով Էրդողանը պարզապես ևս մեկ «կնճիռ» ավելացրեց նախագահ Ջո Բայդենի հետ առկա խնդիրներին՝ Հռոմում G20-ի գագաթնաժողովի նախօրեին, որտեղ նախատեսվում է երկու ղեկավարների հանդիպումը։

Հակառակ նախագահ Դոնալդ Թրամփի, որը մեծ ջանքեր էր գործադրում Էրդողանի ցանկությունները կատարելու համար, Բայդենը Թուրքիայի նկատմամբ շատ ավելի կոշտ դիրքորոշում է որդեգրել։ Զարմանալի չէ, որ «Նյու Յորք թայմս» թերթը հաղորդում է, որ «Բայդենի վարչակազմը եղել է նամակի շարժիչ ուժը, որը համահունչ է մարդու իրավունքների խախտումների վերաբերյալ պետություններին հրապարակայնորեն  քննադատելու նախագահի քաղաքականությանը»:

Նամակը ստորագրած տասը երկրներից յոթը ՆԱՏՕ-ի անդամ են, իսկ վեցը՝ Եվրամիության։ Եվրախորհրդարանի նախագահ Դեյվիդ Սասոլին կոշտ հայտարարություն է տարածել. «Տասը դեսպանների վտարումը վկայում է, որ թուրքական կառավարությունը գնում է բռնապետական ուղիով։ Մեզ չեք վախեցնի։ Ազատությո՛ւն Օսման Կավալային»։

Սպառնալով արտաքսել տասը դեսպաններին՝ Էրդողանը դիմում է ամբոխավարության իր սովորական հնարքին, քանի որ նրա քաղաքական վարկանիշը կտրուկ ընկել է՝ վտանգի ենթարկելով իր վերընտրությունը 2023 թվականին: Նա նախընտրում է բարձրացնել իր ժողովրդականությունը՝ վնասելով Թուրքիայի հեղինակությանն ամբողջ աշխարհում:

Նա հաճախ արհեստական արտաքին ճգնաժամեր է ստեղծում՝ հանրության ուշադրությունը ներքին ծանր պայմաններից շեղելու համար: Միևնույն ժամանակ, թուրքական տնտեսությունը հասել է հատակին՝ զանգվածային գործազրկության և աղքատության պատճառով: Թուրքական լիրան 2003 թվականին Էրդողանի վարչապետ դառնալուց հետո 1 դոլարի դիմաց 1.3 լիրայից իջել է ռեկորդային նվազագույնի` մոտ 10 լիրա մեկ դոլարի դիմաց:

Թեև Էրդողանը հրաժարվում է լսել որևէ մեկի խորհուրդը, սակայն նա վերջապես ուշքի եկավ՝ հասկանալով, որ չի կարող առաջ շարժվել իր արտաքսման սպառնալիքով։ Նա հայտնվել էր երկընտրանքի առջև։ Եթե չեղարկեր իր որոշումը և թույլ տար դեսպաններին մնալ, նա կկորցներ դեմքը թուրք հասարակության առաջ։ Այնուամենայնիվ, եթե շարունակեր իր արտաքսման հրամանը, ապա կարող էր անդառնալի վնաս պատճառել Թուրքիայի տնտեսությանը և Արևմուտքի հետ հարաբերություններին։

Էրդողանը հոկտեմբերի 21-ին ասել է, որ տասը դեսպաններն իրենց երկրներում չէին ազատի «ավազակներին, մարդասպաններին և ահաբեկիչներին»։ Այսպիսով, Էրդողանը կոչ էր անում արևմտյան երկրներին չմիջամտել Թուրքիայի դատական համակարգին։ Մինչ Էրդողանը նման սադրիչ հայտարարություն է անում, նա ինքը բազմիցս ճնշում է գործադրել նախագահ Թրամփի վրա՝ չեղարկել թուրքական Halkbank-ի հետաքննությունը, որը մեղադրվում է փողերի լվացման և դավադրության մեջ՝ օգնելով Իրանին խուսափել ԱՄՆ պատժամիջոցներից։ Էրդողանը փորձում էր թաքցնել սեփական կապերը Halkbank-ի ծրագրի հետ։

Էրդողանի օգնականները նրան բացատրել են տասը դեսպանների արտաքսման սպառնալիքի աղետալի հետևանքները։ Բնականաբար, այս տասը երկրները վրեժխնդիր կլինեին՝ արտաքսելով Թուրքիայի դեսպաններին։ ԱՄՆ-ում և եվրոպական երկրներում հայտնվեցին մի քանի տասնյակ զայրալից հոդվածներ, որտեղ ասվում էր, որ իրենք հոգնել են Թուրքիայի թշնամական պահվածքից և անօրինական գործողություններից։

Նույն պատգամը Թուրքիային ուղարկվել է մասնավոր դիվանագիտական ուղիներով։ Ի վերջո, փոխզիջում է գտնվել ճգնաժամը թուլացնելու համար։ Անկարայում ԱՄՆ դեսպանատունը հոկտեմբերի 25-ին գրել է թվիթերում. «Ի պատասխան հոկտեմբերի 18-ի հայտարարության վերաբերյալ հարցերին, Միացյալ Նահանգները նշում է, որ այն համապատասխանում է դիվանագիտական հարաբերությունների մասին Վիեննայի կոնվենցիայի 41-րդ հոդվածին»: Այլ դեսպանատներ, այդ թվում՝ Կանադայի, Նոր Զելանդիայի և Նիդեռլանդների դեսպանատները, տեղադրել են նմանատիպ հաղորդագրություններ։ Գերմանիան և Ֆրանսիան կիսել են ԱՄՆ դեսպանատան թվիթը։ Վիեննայի կոնվենցիայի 41-րդ հոդվածն արգելում է դեսպաններին միջամտել հյուրընկալող երկրների ներքին գործերին:

Թուրքական «Անադոլու» լրատվական գործակալությունը ի պատասխան ուրախությամբ գրել է թվիթերում. «Անկարայում ԱՄՆ դեսպանատունը զիջել է»՝ հավելելով, որ Էրդողանը ողջունել է ԱՄՆ-ի թվիթը։ Հոկտեմբերի 25-ին կառավարության նիստից հետո Էրդողանը հայտարարեց, որ դեսպանները հետ են կանգնել «մեր դատական համակարգի և մեր երկրի իրենց զրպարտությունից»:

ԱՄՆ-ի ցանկացած պաշտոնյա, որը որոշել է երկրորդ թվիթը ուղարկել, որը մեկնաբանվել է որպես Թուրքիայի կողմից մարդու իրավունքների խախտումները դատապարտելուց «հրաժարում», պետք է անհապաղ հեռացվի աշխատանքից։ Ինչպե՞ս կարող է ԱՄՆ կառավարությունը մի քանի օր առաջ մի հաղորդագրություն ուղարկել, իսկ հետո մերժել ու հակասել։ Ի՞նչ է պատահել նախագահ Բայդենի քաղաքականությանը՝ հրապարակայնորեն քննադատելու պետություններին մարդու իրավունքների խախտումների վերաբերյալ: ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի խոսնակն արձագանքել է, որ իր երկրորդ թվիթը նպատակ ուներ ընդգծելու, որ ԱՄՆ դեսպանի գործողությունները համապատասխանում են Վիեննայի կոնվենցիային։

Եթե ԱՄՆ կառավարությունը չկատարի իր խոստումը` պաշտպանելու մարդու իրավունքները ամբողջ աշխարհում, Էրդողանը և ուրիշները կշարունակեն անպատիժ ոտնահարել իրենց ժողովրդի հիմնական իրավունքները: Այս առումով նահանջ և հակասական ուղերձներ չպետք է լինեն։ Այժմ Էրդողանի վրա ճնշում գործադրելը Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի գործն է։

Հարութ Սասունյան

«Կալիֆորնիա կուրիեր» թերթի հրատարակիչ և խմբագիր 

Թարգմանությունը՝ Ռուզաննա Ավագյանի

«Ադրբեջանի միացյալ ժողովրդական ճակատ» կուսակցության նախագահ, պատգամավոր Գուդրաթ Հասանգուլիևն առաջարկել է Ադրբեջանի մայրաքաղաքը տեղափոխել 44-օրյա պատերազմի հետևանքով Բաքվի վերահսկողության տակ անցած Ակնա:

«Շրջաններում աշխատատեղերի բացակայությունը, ընկերությունների ու ուսումնական հաստատությունների մեծ մասի՝ Բաքվում գտնվելու փաստը հանգեցնում են նրան, որ մարդիկ լցվում են մայրաքաղաք։ Բացի այդ, երկրի բոլոր տրանսպորտային միջոցների 72%-ը գտնվում է Բաքվում, ինչը հանգեցնում է բազմաթիվ խցանումների։ Այս ամենը կրկին արդիականացնում է մայրաքաղաքի տեղափոխման հարցը»,- ասել է պատգամավորը haqqin.az-ին տված հարցազրույցում։

Նրա համոզմամբ՝ մայրաքաղաքը տեղափոխելը ծախսատար գործընթաց է։

«Ուստի առաջարկում եմ մայրաքաղաքը տեղափոխել Աղդամ (Ակնա)։ Աղդամ քաղաքը վերակառուցվում է: Որպես «կանաչ քաղաք», այն կհամապատասխանի ժամանակակից բոլոր պահանջներին։ Հնարավոր կլինի ստեղծել 150-200 հազար բնակչություն ունեցող քաղաք: Սա ձեռնտու է թե՛ անվտանգության, թե՛ Ղարաբաղի շուտափույթ բնակեցման տեսակետից։ Աղդամն ունի բարենպաստ կլիմա։ Ղազախստանն արդեն կիրառել է նմանատիպ փորձ՝ մայրաքաղաքն Ալմաթիից տեղափոխելով Նուրսուլթան։ Ես հավատում եմ, որ մենք կարող ենք հետևել այս օրինակին»,- ասել է նա։

ՀՅԴ Հայ դատի Ավստրալիայի հանձնախումը հայտնում է, որ Ավստրալիայի խորհրդարանի պատգամավոր Ջոն Ալեքսանդրը Ավստրալիայի ներկայացուցիչների պալատում անդրադարձել է Արցախի բնիկ hայկական Հանրապետության դեմ Ադրբեջանի հրահրված հարձակումների մեկամյա տարելիցին՝ որպես Հայոց ցեղասպանության ողբերգական հիշեցում.

«Երբ 2019 թվականին այցելեցի Արցախ 2019 թվականին, ես ապշած էի հարևանի կողմից մշտապես սպառնալիքի տակ գտնվող տարածքի բնականոն կյանքով ապրելու փաստից: Ես ապշած էի իմ այցելած քաղաքների մարդկանց տոկունությամբ: Բայց ընդամենը մեկ տարի անց մենք տեսանք տեղահանվածներով խցանված ճանապարհների ողբերգական պատկերներ՝ Հայոց ցեղասպանության զոհերի՝ գրեթե 100 տարի առաջ արված պատկերների ուղղակի համադրում»,-իր ելույթում նշել է Ալեքսանդրը, ով նաև Ավստրալիայի խորհրդարանի ենթակառուցվածքների, տրանսպորտի և քաղաքների մշտական հանձնաժողովի նախագահն է: 

Ալեքսանդրը նաև մտահոգություն է հայտնել անցյալ տարի Արցախի դեմ Ադրբեջանի հարձակումների հետևանքով շարունակվող հումանիտար և քաղաքական ճգնաժամի կապակցությամբ։

«Այդ ժամանակից ի վեր ես լսել եմ իրենց տներից վռնդված 100 000 հայ խաղաղ բնակիչների, հարյուրավոր հայերի գերեվարված լինելու մասին հաղորդումներ: Բռնությունները պետք է դադարեցվեն, հրադադարը պետք է պահպանվի»,- ասել է Ալեքսանդրը: «Երբ պետությունները խոսում են պատերազմի մասին, միշտ տուժում են տեղում գտնվող մարդիկ՝ Արցախի ժողովուրդը»,- ավելացրել է նա։

ՀՅԴ Հայ Դատի Ավստրալիայի հանձնախմբի գործադիր տնօրեն Հայկ Կայսերյանը ողջունել է Ալեքսանդրի հրապարակային միջամտությունը։

«Հայերի դեմ 44-օրյա ահաբեկչություն սանձազերծելուց և զինադադարից մեկ տարի անց Ադրբեջանը շարունակում է օկուպացնել Արցախը՝ ոտնձգություններ կատարելով Հայաստանի Հանրապետության տարածքների նկատմամբ»,- իր խոսքում նշել է Կայսերյանը։

«Հատկապես սա է պատճառը, որ մեր համայնքը շնորհակալություն է հայտնում և գնահատում պարոն Ջոն Ալեքսանդրի կողմից իրազեկումը Ավստրալիայի խորհրդարանում», — ավելացրել է նա:

Նշվում է, որ օրերս Ավստրալիայի պաշտպանության նախկին նախարար, պատգամավոր Ջոել Ֆիցգիբոնը նույնպես հանդես է եկել Դաշնային խորհրդարանում՝ կոչ անելով Ավստրալիայի կառավարությանը հրապարակայնորեն դատապարտել Ադրբեջանի ռազմատենչ պահվածքը խաղաղ և ժողովրդավարական Արցախի Հանրապետության դեմ։

ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանի գործով ապրանքագիտական և պայթյունատեխնիկական փորձաքննություն չի իրականացվի։ ԱԱԾ-ն ընդհատել է փորձաքննությունների կատարումը։

Տոնոյանի փաստաբան Սերգեյ Հովհաննիսյանը «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում դա պայմանավորել է նախաքննական մարմնի՝ պատշաճ քննություն չիրականացնելու ցանկությամբ։ Նման կարծիք պաշտպանության կողմի մոտ վաղուց էր ձևավորվել, իսկ փորձաքննություններն անկատար թողնելու հանգամանքը, պաշտպանի խոսքով, հաստատեց այն։

«Ամենայն հավանականությամբ, նախաքննական մարմինը հասկացել է, որ ոչ փաստաթղթային առումով չեն կարող հիմնավորել իրենց խոսքով անպիտան հրթիռների մասը, հասկացան, որ նշանակված փորձաքննությամբ չեն կարողանալու բավարար տվյալներ ձեռք բերեն, որ այդ հրթիռները եղել են անորակ, անպիտան, հակառակը, կհիմնավորվի, որ դրանք լրիվ պիտանի և մարտական առաջադրանքներ կատարելու ունակ են։ Հնարավոր բոլոր միջոցներն անում են, որ այդ մասը շրջանցեն», — նշել է Հովհաննիսյանը՝ հավելելով, որ օբյեկտիվ քննության տեսանկյունից ակնհայտ է, որ հրթիռների պիտանելիության հարցը միայն հատուկ մասնագիտական գիտելիքների շրջանակներում կարող են պարզել, դրանց պատասխանը կարող են տալ միայն փորձագետներ, իսկ նշանակված փորձաքննություններից հեռացնել այդ հարցերը նշանակում է, որ խուսափում են այդ մասով քննություն իրականացնելուց և քննությունն օբյեկտիվ ուղղությամբ տանելուց։

Ինչ վերաբերում է Տոնոյանի փաստաբանական խմբի՝ փորձաքննություններին մասնակցելու նախաձեռնության մասին տարածած հայտարարության հնարավոր ազդեցության մասին, փաստաբանը չի բացառել, որ դա ևս կարող է ազդեցություն ունենալ, սակայն հստակ չի կարող պնդել, քանի որ հայտնի չէ, թե երբ է որոշում կայացվել՝ փորձաքննություններն անկատար թողնելու մասին։ Սույն որոշումը պաշտպանության կողմը դեռևս չի ստացել, սակայն օրերս պահանջել է՝ հետագայում վիճարկելու համար։

Փաստաբանը տեղեկացրել է, որ Դավիթ Տոնոյանի տեսակցությունների և հեռախոսազանգերի վրա արգելք է դրվել, սահմանափակումները տարածվում են նաև Տոնոյանի մերձավոր ազգականների վրա, սակայն սահմանափակումները վերացնելու պահանջ պաշտպանության կողմը չի բարձրացրել։

«Պարոն Տոնոյանը չի ցանկանում։ Որպեսզի չմեկնաբանեն, որ ինքը որևէ կերպ փորձում է խոչընդոտել կամ ինչ-որ մեկի միջոցով կարող է խոչընդոտել, մեզ հորդորել է, որ նշված որոշումը չբողոքարկվի մեր կողմից», — նշել է Հովհաննիսյանը՝ հավելելով, որ պաշտպանության կողմն ամեն ինչ անում է օբյեկտիվ քննության համար, ինչից, սակայն խուսափում է օբյեկտիվ քննություն ապահովող կողմը։

Դավիթ Տոնոյանի մասնակցությամբ որևէ քննչական գործողություն այս ընթացքում չի կատարվել, Տոնոյանը հրաժարվել է ցուցմունք տալուց։

Հիշեցնենք, որ ՀՀ ՊՆ նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանը և զենքի մատակարարմամբ զբաղվող գործարար Դավիթ Գալստյանը՝ Պատրոն Դավոն ձերբակալվել են ԱԱԾ-ում քննվող քրեական գործի շրջանակներում և կալանավորման միջնորդություն ներկայացրել դատարան, որոնք բավարարվել են։ Ըստ ԱԱԾ տարածած հաղորդագրության՝ Դավիթ Տոնոյանը և Դավիթ Գալստյանը որպես մեղադրյալ են ներգրավվել 2,277,323,840 ՀՀ դրամ գումար հափշտակելու և կեղծիքներ, հանրորեն վտանգավոր արարքներ կատարելու համար։ Քրեական գործի շրջանակներում ձերբակալվել, ապա կալանավորվել է նաև ՀՀ ԶՈւ ԳՇ պետ Ստեփան Գալստյանը: Նա մեղադրվում է նյութական ծանր հետևանքներ առաջացնող պաշտոնեական դիրքի չարաշահման և պաշտոնեական կեղծիք կատարելու մեջ: