«ՋԻ ԹԻ ԲԻ ՍԹԻԼ» ՍՊԸ-ն, որը հանձն է առել Երասխում կառուցել մետալուրգիական գործարան, տեսանյութ  է տարածել, թե ինչպես են ադրբեջանցիները կրակում  գործարանի աշխատակիցների ուղղությամբ։

«Ձեզ ենք ներկայացնում մի շարք տեսանյութեր, որտեղ երևում է, թե ինչպես են ադրբեջանցիները կրակում Երասխի երկաթի ձուլարանի աշխատողների և տեխնիկայի ուղղությամբ»,- ասվում է ընկերության տարածած հաղորդագրությունում։

ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը 44-օրյա պատերազմի հանգամանքների ուսումնասիրման քննիչ հանձնաժողովում է: Ընդդիմությունն այս քննարկմանը հրաժարվել է մասնակցել: Քննարկումն անցկացվում է հարցուպատասխանի ձևաչափով: Ըստ անհրաժեշտության` հարցերը քննարկվելու են փակ ռեժիմով:about:blank about:blank

Բանակցային գործընթացում մեր դիրքերի թուլացմանը նպաստող գործոններին անդրադառնալով, այդ թվում` միջազգային դրությանը, ժողովրդագրությանն ու ներքին իրադարձություններին, ՀՀ վարչապետը նշեց` կա վարկած, որ հոկտեմբերի 27-ը կապ ունի բանակցային գործընթացի հետ` տարածքների փոխանակման հայեցակարգի հետ: Այն, ըստ վարչապետի, դեռ քրեաիրավական առումով ապացուցված կամ հիմնավորված չէ, բայց կարող է նաև քննության առարկա դառնալ:

«1994 թ. երբ հաստատվեց զինադադար, արձանագրվեց, որ հայկական կողմը հաղթել է, ադրբեջանականը` պարտվել, դրանից հետո 20 տարում Ադրբեջանի բնակչությունը կրկնապատկվեց, Հայաստանինը` նվազեց: Ո՞ւմ համար էր հաղթանակը, և ինչու ՀՀ բնակչությունը նվազեց, ոչ թե ավելացավ»,- հարց ուղղեց վարչապետը:

Այս տարվա հունվարի 15-ին Ազատ գյուղում զինվորական կացարանի ողբերգական դեպքից հետո, որի հետևանքով զոհվեց 15 զինծառայող, պաշտպանության  նախարարությունը մոդուլային զորանոցներ ձեռք չի բերել։

Հիշեցնենք, որ զինծառայողների համար որպես կացարան ծառայող շենքի լուսանկարների հրապարակումը շոկ առաջացրեցին մարդկանց մոտ։ Երբ մայրաքաղաքում միլիոնավոր դրամներ էին ծախսվել տոնածառը զարդարելու,  լուսավորության  համար, պարզվեց, մեր սահմանները հսկողները տեղայակված են տարրական պայմաններից զուրկ շենքում։

Բուռն քննադատություններից հետո ՊՆ-ից արձագանքեցին, որ այրված զինվորական կացարանը ժամանակավոր էր, մինչև ժամանակակակից ստանդարտներին համապատասխան մշատական տեղակայման վայրի կառուցման աշխատանքների ավարտը, որը նախատեսված է 2023 թ. վերջին։

Նախարարությունից հայտնել էին, որ ամիսներ առաջ նախարարությունը ձեռք է բերել իտալական արտադրության մոդուլային զորանոցներ, որոնց առաջին խմբաքանակն արդեն Հայաստանում է։

Այս տարվա մայիսի 10-ին Panorama.am-ը հարցում էր ուղղել պաշտպանության նախարարությանը՝ հետաքրքրվելով, թե քանի մոդուլային զորանոց է ձեռք բերվել հրդեհից  հետո.

1. 2023թ. հունվարին Գեղարքունիքի մարզի Ազատ գյուղում տեղակայված զինվորական կացարանում տեղի ունեցած ողբերգական դեպքից հետո հայտարարվեց, որ Հայաստանի կառավարությունը պատվիրել է իտալական մոդուլային զորանոցներ։ 2023 թ. մայիսի 10-ի դրությամբ կառավարությունը, պաշտպանության նախարարությունը քանի՞ մոդուլային զորանոց են պատվիրել։ Ի՞նչ արժե մեկ նման զորանոցը՝ ներառյալ  տեղ հասցնելը։ Ո՞ր երկրից կամ երկրներից են դրանք ձեռք բերվել։
2.      Պատվիրված զորանոցներից քանի՞սն են հասել Հայաստան։
3.      Հայաստան հասած զորանոցներից քանի՞սն են տեղադրված, խնդրում ենք նշել, թե սահմանամերձ մարզերից յուրաքանչյուրում քանի՞ նման զորանոց կա տեղադրված։
4.      Պատրաստվո՞ւմ են կառավարությունը, ՊՆ-ն զորանոցների նոր խմբաքանակ պատվիրել։ Եթե այո, որքա՞ն։ Եթե ոչ՝ ինչո՞ւ։
5.Այս պահին կա՞ն մարտական դիրքեր, որտեղ հերթապահություն իրականացնող զինծառայողները մնում են վրաններում։ Եթե այո, քանի՞սն են, եթե ոչ՝ ապա երբ է ՊՆ-ն «հրաժեշտ տվել» վերջին վրանին»։

Հարցմանը ՊՆ-ն պատասխանել է օրենքով սահմանված բոլոր ժամկետների խախտմամբ։ Այսօր՝ հունիսի 26-ին ՊՆ գլխավոր քարտուղար Հ. Բատիկյանի կողմից ստորագրված պատասխանում ասված է.

«Ի պատասխան ՀՀ կառավարությանը և պաշտպանության նախարարությանը ուղղված Ձեր՝ 2023 թ. մայիսի 10-ի հարցման հայտնում ենք.

ՀՀ կառավարության 2022 թ. սեպտեմբերի 6-ի թիվ 1564-Ն որոշման համաձայն՝  հրատապության հիմքով եվրոպական ՍՊ ընկերությունից ձեռք են բերվել մոդուլային շարժական զորանոցներ։

Ձեռքբերված զորանոցները Հայաստանում են, որոնց գրեթե կեսը ներկայումս տեղադրված են սահմանամերձ մարզերում։

Զորանոցների նոր խմբաքանակի պատվիրման ու պահանջվող քանակի հարցը դեռ քննարկման փուլում է»։

Նկատենք, որ բացի ժամկետները խախտելուց, ՊՆ-ն նաև որոշման ամսաթիվն է սխալ գրել, հարցերի մի մասն էլ անպատասխան է թողել։

Հիշյալ որոշումն ընդունվել է 2022-ի հոկտեմբերի 6-ին։  Որոշման միայն առաջին կետն էհրապարակված, մյուս չորս կետերը հույժ գաղտնի են։

Ըստ բաց տեղեկատվության,  կառավարության պահուստային ֆոնդից տրամադրվել է մոտ 1 մլրդ 805 մլն դրամ ՀՀ պաշտպանության նախարարության շենքային պայմանների բարելավման, պաշտպանության կարիքների համար բնակելի, գրասենյակային և այլ նշանակության շենքերի և շինությունների կառուցման նպատակով։

Որպես ծրագրի նպատակ նշվում է ՀՀ ԶՈՒ ռազմավարական ծավալումն ապահովող մարտական պատրաստականության պահպանում՝ արտաքին թշնամուց ՀՀ պետական սահմանների պաշտպանության ապահովումը, վերջնական արդյունք՝ ՀՀ ԶՈՒ ռազմավարական ծավալումն ապահովող մարտական պատրաստականության պահպանումը։

«Արդարության երթը» ցույց տվեց շատ բաներ, որոնց մասին մենք ավելի վաղ խոսել էինք։ Այս մասին իր տելեգրամյան ալիքում հրապարկված ձայնային հաղորդագրությա մեջ ասել է «Վագներ» մասնավոր ռազմական կազմակերպության ղեկավար Եվգենի Պրիգոժինը։

«Մենք արգելափակեցինք բոլոր շտաբները և օդանավակայանները։ Փետրվարի 24-ին ռուսական զորքերի արձակման վայրից մինչև Կիև, նույն կետից մինչև Ուժգորոդ տարածությունը անցանք»,- ասել է նա։

Նա նաև խոսել է Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի միջնորդությամբ ՌԴ ռազմաքաղաքական ղեկավարության դեմ շարժումը դադարեցնելու մասին։ «Այս պահին Լուկաշենկոն ձեռքը մեկնեց և առաջարկեց լուծումներ գտնել։ Շարասյուները ետ դարձան ու գնացին դաշտային ճամբարներ»,- նշել է Պրիգոժինը։

«Եթե փետրվարի 24-ի գործողություններն իրականացվեին պատրաստվածության մակարդակին համապատասխան ստորաբաժանման կողմից, ինչպիսին «Վագներ» ՄՌԿ-ն է, ապա հատուկ գործողությունը հավանաբար կտևեր մեկ օր։ Մենք ցույց տվեցինք կազմակերպվածության մակարդակը, որին պետք է համապատասխանի բանակը»,- ասելէ  ռազմական գործիչը։

Ըստ նրա՝ քաղաքացիներն իրենց դիմավորել են «Վագների» դրոշներով ու տարբերանշաններով․ «Նրանք բոլորը ուրախացան, երբ մենք անցնում էինք։ Նրանցից շատերը դեռ աջակցության խոսքեր են գրում, ոմանք էլ հիասթափված են, որ կանգ առանք»։

«Արդարության երթում նրանք պայքար տեսան ընդդեմ այն խնդիրների, որոնք կան մեր երկրում»,- ընդգծել է նա։

Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի նախագահ Թինի Քոքսը կոչ է արել Բաքվին բացել Լաչինի միջանցքը՝ հավատարիմ մնալ ստանձնած պարտավորություններին:

«Բոլորն ընդունում են, որ Լեռնային Ղարաբաղն Ադրբեջանի մաս է, սակայն դա Ադրբեջանի կառավարությանն իրավունք չի տալիս այդ մարդկանց հետ անել այն, ինչ ուզում է:  Լաչինի միջանցքի արգելափակումը լուրջ աղետի պատճառ կարող է դառնալ Լեռնային Ղարաբաղում ապրող հազարավոր մարդկանց համար, որոնք կախված են Հայաստանի հետ միջանցքից: Այն փակված է, և դա Ադրբեջանի ստանձնած պարտավորությունների խախտում է: Վեհաժողովը  խոստորեն կոչ է անում Ադրբեջանին հետևել ստանձնած պարտավորություններին, վերաբացել միջանցքը, որպեսզի հնարավոր լինի օգնություն հասցնել Լեռնային Ղարաբաղ»,- ասել է նա այսօր տված հարցազրույցում։

Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն շաբաթ առավոտյան հեռախոսազրույցի ժամանակ առաջարկել է օգնել ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինին՝ լուծելու ապստամբության փորձի հետ կապված իրավիճակը։

Այս մասին RT-ին տված հարցազրույցում ասել է ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը։ Նա նշել է, որ եթե ապստամբների ջոկատները շարունակեին շարժվել դեպի Մոսկվա, ապա անխուսափելիորեն արյունահեղություն կլիներ։

Հիշեցնենք, որ «Վագներ» մասնավոր ռազմական ընկերության մարտիկները շաբաթ առավոտյան՝ հունիսի 24-ին Ռոնի Ռոստովում շենքեր են արգելափակել, հետո ռազմական տեխնիկայով սկսել են շարժվել Մոսկվա։ Ապստամբությունը կասեցվել է Բելառուսի նախագահի միջնորդական դերակատարության շնորհիվ։

Արցախահայության մասով այդ հայտարարությունը հենց ադրբեջանական կողմին են վնաս տալիս, որովհետև իրենք չեն լուծի տասնամյակների ընթացքում խնդիր դարձած հարցը։ ԱԺ-ում լրագրողների հետ զրույցում այս մասին ասաց ՀՀ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը՝ անդրադառնալով այդ առումով Ադրբեջանի արտգործնախարար Ջեյրուն Բայրամովի հայտարարությանը, թե ԼՂ ժողովրդին լրացուցիչ միջոցներ ստեղծելու ուղղությամբ քայլեր չեն պատրաստվում իրականացնել։ Նա հավելել էր, որ առավելագույնը, որ կարող են անել իրենց կազմում արցախցիներին թույլ տալն է խոսել ու կրթվել իրենց լեզվով։

ՀՀ ԱԳՆ-ն պաշտոնապես հայտնել է, որ Արարատ Միրզոյանը աշխատանքային այցով մեկնել է Վաշինգտոն, որտեղ հունիսի 27-ից կմեկնարկի Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման մասին պայմանագրի շուրջ քննարկումների հերթական փուլը, ինչին ընդառաջ Ադրբեջանը բացասաբար է արձագանքել Լեռնային Ղարաբաղում հայերի իրավունքների շուրջ բանակցություններ վարելու պաշտոնական Երևանի առաջարկին:

Ալեն Սիմոնյանն Ադրբեջանական կողմի այսպիսի հայտարարությունները գնահատեց որպես փախուստ իրականությունից, ինչն ըստ նրա, խնդրի որևէ լուծման չի հանգեցնելու։

«Իրենց ձեռք չի տալիս, որ այդ հարցերը չքննարկվեն։ Վստահ եմ, որ ինչ-որ փուլում իրենք կգան դրան։ Իսկ հիմա, կարծում եմ, որ դա ուղղակի, այսպես ասած, բանակցություններից առաջ բարձր սանդղակ դնելու և դրանից հետո որպես բանակցային սկզբնական փուլում այդպիսի քայլերի համար է անում»,- ասաց նա։

Սիմանյանը հայտարարեց, որ արցախցիների իրավունքները կարևորագույն հարց է ու չի կարող մոռացության մատնվել։ Այս պարագայում, ըստ նրա, եթե Ադրբեջանը պատրաստ է զբաղվել ինքնախաբեությամբ, ապա դրա պատրաստ չէ Հայաստանը։ Իր խոսքով՝ իրենք հետամուտ են լինելու հայկական կողմի արած հայտարարության կատարմանը։ Ալեն Սիմեյնանն անդարդարձավ լրագրողի հարցին՝ արդյո՞ք արցախցիների լիարժեք անվտանգության չապահովման դեպքում հայկական կողմը չի ստորագրի «խաղաղության պայմանագիրը»։

«Խաղաղության պայմանագրի մեջ չգիտեմ՝ այդ մասը կներառվի, թե ոչ, թե դա առանձին փաստաթուղթ կլինի։ Որովհետև, մենք խոսել ենք դրա մասին, մեզ կոնկրետ երաշխիքներ են պետք։ Մենք ունենք օրինակ՝ նոյեմբերի 9-ի պարագայում, երբ չեն պահպանվում ձեռք բերված պայմանավորվածություններն ու երկիրը գործողությունների չի անում կամ չի կարողանում անել երաշխիքների մասով։ Ես հիմա վստահ չեմ, որ մենք դա պետք է ամրագրենք խաղաղության պայմանագրում և գուցե երաշխավոր կհանդիսանան մի քանի կամ որևէ մեկ երկիր»,- ասաց ՀՀ ԱԺ նախագահը։

Նա հայտարարեց, որ այդ հարցի վերջնական երաշխավորության բացակայության դեպքում բանակցությունների մեծ մասն անիմաստ խոսակցություն կդառնա։

Չարորակ ուռուցքների ամենատարածված տեսակներն են՝ թոքերի, ստամոքսի, հաստ աղիքի, կրծքագեղձի և շագանակագեղձի քաղցկեղը, բայց կան քաղցկեղի տեսակներ, որոնք հազվադեպ են զարգանում և կազմում են բոլոր չարորակ նորագոյացությունների 1-3%-ից ոչ ավելին: Նրանք կոչվում են «որբ»: Չնայած այն հանգամանքին, որ այս տեսակի ուռուցքների մասին քիչ է խոսվում, դրանք պակաս վտանգավոր չեն, չնայած այն հանգամանքին, որ դրանք շատ ավելի քիչ են տարածված։ Այս մասին Газета.Ru-ին ասել է բժշկական գիտությունների թեկնածու, Եվրոպական բժշկական կենտրոնի ուռուցքաբանության ինստիտուտի ուռուցքաբան Յուլիա Վախաբովան։

Նրա խոսքով՝ քաղցկեղի հազվագյուտ և վտանգավոր տեսակներից մեկը փափուկ հյուսվածքների սարկոման է։ Սա ուռուցքների մի ամբողջ խումբ է, որը կարող է զարգանալ մկանային, մանրաթելային, ճարպային և նյարդային հյուսվածքներից:

«Փափուկ հյուսվածքների սարկոմաները կազմում են բոլոր հայտնի օնկոպաթոլոգիաների մոտավորապես 1%-ը: Դրանց զարգացման ստույգ պատճառները դեռևս անհայտ են։ Գիտնականները գտնում են, որ դա թունավոր նյութերի և ճառագայթման ազդեցությունն է: Նաև նախատրամադրող գործոններն են այնպիսի հիվանդությունները, ինչպիսիք են նեյրոֆիբրոմատոզը, քրոնիկական լիմֆեդեմը և Գարդների համախտանիշը»,- հայտարարել է Յուլիա Վախաբովան։

Նա նշում է, որ ամենից հաճախ նման ուռուցքները հայտնաբերվում են ստորին և վերին վերջույթներում, և հիվանդներն ինքնուրույն հայտնաբերում են դրանք, քանի որ շոշափվում են: Քանի որ արտաքին տեսքով սարկոման հեշտությամբ շփոթվում է փափուկ հյուսվածքների տարբեր վնասվածքների հետ, ուստի հիվանդները չեն շտապում դիմել բժշկի՝ հուսալով, որ այն ինքնուրույն կանցնի, ինչը լուրջ վտանգ է իր մեջ պարունակում:

Քաղցկեղի մեկ այլ հազվագյուտ տեսակ է ռետինոբլաստոման: Սա երեխաների ցանցաթաղանթի ուռուցք է, որը արտաքուստ նման է սպիտակ բիծի: Պաթոլոգիան առաջանում է հիմնականում վաղ մանկության շրջանում՝ հիվանդների ճնշող մեծամասնությունը 5 տարեկանից փոքր երեխաներ են: Հիվանդությունը համարվում է հազվադեպ և հանդիպում է 15-18 հազարից մեկ նորածնի մոտ։

«Այս տեսակ ուռուցքը կզարգանա միայն այն դեպքում, եթե երկու ծնողներն էլ երեխային փոխանցեն մուտացիայի ենթարկված RB1 գենը, ինչը չափազանց հազվադեպ է»,- ասում է գիտությունների թեկնածու Վախաբովան ու հավելում, որ վաղ շրջանույմ այն չբուժելու դեպքում երեխան ունի 1-2 տարվա կյանք:

Գետաբեկի ոսկու հանքը նման ֆեոդալական փնթիությամբ շահագործում է նույն Anglo-Asian mining company-ն, որին ապօրինի կերպով Ադրբեջանի իշխանությունները խոստացել են «տրամադրել» «Կաշենի» հանքը: Այս մասին իր տելեգրամյան ալիքում գրել է Արցախի Հանրապետության նախկին պետնախարար, մարդու իրավունքների նախկին պաշտպան Արտակ Բեգլարյանը։

«Ադրբեջանի Գետաբեկի շրջանի Սոյուդլու գյուղում տեղի ունեցած ոստիկանական վայրագությունները և դրանց պատճառները հստակորեն ցույց են տալիս Ադրբեջանում առկա բնապահպանական, քաղաքական ու սոցիալական խնդիրների սրությունն ու խորությունը: Մի քանի դիտարկում դրանց վերաբերյալ.

Այդպիսի սուր ու երկարաժամկետ բնապահպանական հիմնախնդիրների պայմաններում որտե՞ղ են այն «բնապահպան» կոչեցյալ ահաբեկիչները, որոնք մեկնարկեցին Արցախի հանցավոր շրջափակումը՝ «աղավնիների» բնապահպանական դիմակներով:

Սեփական շահագործված քաղաքացիներին ջարդող ոստիկանները Շուշիում համերաշխ կերպով ապրիլի 28-ից փոխարինել են 120,000 մարդու մեծ տառապանքների պատճառ դարձած ահաբեկիչներին՝ շարունակելով պետական ահաբեկչության շղթան:

Հստակ է, որ ալիևյան բռնապետական ռեժիմի համար մարդը արժեք չէ՝ առանց մեծ տարբերության, թե արդյոք դիմացինը հայ է, թե՝ ադրբեջանցի, կարևորը մարդկանց ստրկացումն է, իշխանության պահպանումն ու դիզվող ոսկիները:

Կարևոր է հաշվի առնել, որ Գետաբեկի ոսկու հանքը նման ֆեոդալական փնթիությամբ շահագործում է նույն Anglo-Asian mining company-ն, որին անցած տարի ապօրինի կերպով Ադրբեջանի իշխանությունները խոստացել են «տրամադրել» Արցախի «Կաշենի» պղնձի հանքը, և հենց այդ կազմակերպությունն էլ Արցախի շրջափակման մեկնարկի գլխավոր մեղավորներից ու աջակիցներից է:

Պատկերացնու՞մ եք, թե ինչ կարգի բնապահպանական աղետ է ստեղծել այս ընկերությունն այնտեղ, որ նույնիսկ բռնապետական նման երկրում այդպիսի բողոքի ակցիա է իրականացվում: Իսկ ահա իրենց կողմից «վիճարկվող» «Կաշենի» հանքի գործող բնապահպանական բարձր ստանդարտները պարզապես երազանք կարող են թվալ ադրբեջանցի այդ հալածյալ բնակչության համար:
Եվ այդպիսի հանցագործ ռեժիմն ու ընկերությունը ցանկանում են ուժով տիրանալ Արցախի ժողովրդի հայրենիքին ու բնական պաշարներին: Ի դեպ, հիշեցնեմ, որ նույն Գետաբեկը ժամանակին լրիվ հայկական ու հայաբնակ տարածք էր, որն աստիճանաբար էթնիկ զտման ենթարկվեց ու յուրացվեց ադրբեջանցիների կողմից:

Վստահ եմ, որ ուրիշի հողի ու սեփականության վրա աչք դրած այս հանցագործներին դեռ նոր անակնկալներ են սպասվում: Կարծում եմ՝ մեկ օր լրիվությամբ կբացահայտվի Anglo-Asian-ում ալիևյան կլանի հանցավոր մասնակցությունը: Սրա վերաբերյալ արդեն որոշ բացահայտումներ է արել աշխարհում հանրաճանաչ OCCRP հետաքննող կազմակերպությունը, նույն այն հայտնի «Պանամական փաստաթղթերում»՝ հետաքննության համաձայն բացահայտելով, որ Ալիևի դուստրերը այդ ընկերության սեփականատերերն են»,- գրել է Բեգլարյանը։

Ուկրաինայի ղեկավարությունը պետք է պաշտպանի իրեն Բելառուսից Կիևի վրա «Վագներ» ՊՄԿ-ի ղեկավար Եվգենի Պրիգոժինի գլխավորած  ձեռնարկված հնարավոր հարձակումից, Sky News-ին ասել է բրիտանացի գեներալ Ռիչարդ Դանաթը։

«Այն փաստը, որ նա մեկնել է Բելառուս, որոշակի անհանգստություն է առաջացնում»,- ասել է բրիտանական բանակի գլխավոր շտաբի նախկին պետը։

Նրա խոսքով` եթե Պրիգոժինը «իր շուրջը պահել է արդյունավետ մարտական ​​ուժեր, ապա նա կրկին վտանգ է ներկայացնում Կիևին ամենամոտ գտնվող ուկրաինական թևի համար», որտեղ սկսվել է պատերազմը։

Ըստ Դանատի, «միանգամայն հնարավոր է, որ Ռուսաստանը կարող է օգտագործել Վագների ՊՄԿ-ն՝ կրկին փորձելով գրավել Կիևը»: