Եվրոպական Խորհրդարանի պատգամավոր Ֆաբիո Մասիմո Կաստալդոն կգործարկի բոլոր հնարավոր ջանքերն առաջիկայում  Եվրախորհրդարանում ներկայացվելիք Հայաստանի վերաբերյալ զեկույցում լրամշակումներ մտցնելու համար:

«Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ` մամուլի ասուլիսում Կաստալդոն նշեց, որ այդ գործընթացում հաշվի կառնի Հայաստանում փաստահավաք առաքելության ընթացքում հավաքագրված ինֆորմացիան: «Ադրբեջանի կողմից իրականացրած վայրագությունների հատվածը խորհրդարանը չի կարող բաց թողնել: Ես  վստահ եմ, որ մենք կկարողանանք այս նախագիծը վերամշակել և հասնել մեր նպատակին»,-ասաց նա:

ԵԽ պատգամավորը նշեց, որ Ադրբեջանը փաստացի բռնազավթել է ՀՀ սուվերեն տարածքի որոշ հատվածներ: «Այս հարձակումների հետ կապված  Եվրախորհրդարանը կարող է միայն քաղաքական ուղերձով հանդես գալ: Մենք լիազորություն չունենք պատժամիջոցներ կիրառելու, ընդամենը կարող ենք դիմել իշխանություններին և հայցել համապատասխան գործողություն, բայց լծակ չունենք պարտադրելու»,-ասաց նա:

Անդրադառնալով Արցախի կարգավիճակի մասին հարցին՝ պատգամավորը շեշտեց, որ Արցախի կարգավիճակի հարցի լուծումը պետք է տան արցախցիները, և դա չի կարող պարտադրվել դիվանագիտական շանտաժի միջոցով:

Իսլամական խորհրդարանի պատգամավորները հրապարակել են հաղորդագրություն, որում ընդգծել են՝ հզոր Իրանը երբեք չի հանդուրժի սահմանների փոփոխությունը և և Իրանի Իսլամական Հանրապետության զինված ուժերը, հատկապես հզոր ԻՀՊԿ-ը վերահսկում են սահմանային բոլոր տեղաշարժերը, նրանք պատրաստ են դիմակայել տարածաշրջանի երկրների անկայունություն ու լարվածություն առաջացնող գործոններին ու տարաձայնություններին։ Այս մասին հայտնում է ParsToday-ը։

Գնահատելով  Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի ցամաքային զորքերի վերջին զորավարժությունները, հայտարարել են. «Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի ցամաքային զորքերի հզորության մեծ զորավարժության հստակ ուղերձը հարևան երկրների համար խաղաղություն, կայուն անվտանգություն և թշնամիների համար նախազգուշացում և պատրաստակամության հայտարարություն՝ պաշտպանելու երկրի սահմանների անվտանգությունը և վճռական պատասխան է սպառնացող դավադրություններին ու արտատարածաշրջանային երկրների ու ռեժիմների միջամտությանը»:

Հոկտեմբերի 17-20-ին Իրանի հյուսիս-արևմուտքում գտնվող Արաքսի ընդհանուր տարածքում  տեղի ունեցան Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի ցամաքային զորքերի մեծ զորավարժությունները։

Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն նոյեմբերի 1-ին ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Ստանիսլավ Զասի հետ հանդիպմանը քննարկել է հայ-ադրբեջանական հակամարտությունը: Ըստ ԲԵԼՏԱ գործակալության, նա բացատրել է, թե ինչու է այդքան կտրուկ արձագանքում այս հարցին և ինչի վրա է հիմնված Բելառուսի դիրքորոշումը։

«Ժամանակին, երբ մենք, կարծեմ, հերթական անգամ նախագահում էինք ՀԱՊԿ-ում, ես զբաղվեցի այդ հարցով, գնացի Իլհամի մոտ, խոսեցի նրա հետ, ընկերական խոսեցի: Եվ ես նրան այսպիսի հարց տվեցի, կատակով. «Իլհամ Հեյդարովիչ, լա՛վ, պետք է օգնել Հայաստանին, եթե համաձայնության գաք»։ Իսկ խոսքը  հինգուկես կամ վեց շրջանի մասին էր՝ ադրբեջանական շրջանների, որոնք, ինչպես իրենք էին հայտարարում, գրավել էին հայերը։ Հայերը խոստովանել են, որ «սա մեր հողը չէ, սա ադրբեջանական է»։ Բացի Ղարաբաղից։ Դե, ուրեմն վերադարձրեք այն։ Եվ եթե, երբ ես առաջարկեցի անել դա, այդ տարածքները վերադարձվեին, պատերազմ չէր լինի։ Իլհամն այս պատերազմը սկսելու մոտիվացիա չէր ունենա: Դե, դուք շրջաններ էիք ուզում, տվեցին։ Կմնար Ղարաբաղի կարգավիճակը: Դե, հանգիստ ռեժիմով կորոշեին։ Բայց այն ժամանակ ո՛չ Սերժ Սարգսյանը, ո՛չ էլ հետագայում Նիկոլ Փաշինյանը չհամաձայնեցին։ Ես երկու անգամ բարձրացրել եմ այս հարցը»,- մանրամասնել է Բելառուսի ղեկավարը։

Լուկաշենկոն ասել է նաև, որ այն ժամանակ Ալիևին առաջարկել է հակամարտության կարգավորման դեպքում մտածել Հայաստանում ներդրումներ կատարելու մասին, որպեսզի վերջնականապես հաշտվեն և դա ցույց տան երկու երկրների ժողովուրդներին։

«Եվ այն ժամանակ Իլհամին հարց տվեցի. «Լսի՛ր, լա՛վ, ասենք՝ պայմանավորվեցիք, պետք է ինչ-որ կերպ օգնել Հայաստանին, որպեսզի ժողովուրդը տեսնի, որ հաշտվել եք և այլն։ (Հարուստ մարդ էր, այն ժամանակ իսկապես նավթը շատ թանկ էր և այլն): Դե, ինչքա՞ն ես կարող ներդնել Հայաստանում»: Ասում է՝ առնվազն հինգ միլիարդ, և ծիծաղում է, բայց գլխավորը՝ խողովակաշարերի կառուցումը։ Չէ՞ որ դրանք շրջանցում էին Հայաստանը։ Իսկ Իլհամն առաջարկում էր այս գազատարներն ու նավթամուղերը Հայաստանով անցկացնել։ Ասում է՝ ինչո՞ւ պտտվեմ Վրաստանի շուրջ, Հայաստանով կգնամ, դա մեզ ձեռնտու է։ Եվ Թուրքիա և դրանից դուրս: Ձեռնտո՞ւ էր: Ձեռնտու էր: Բայց ո՛չ: Ադրբեջանի նախագահին անկյունը գցեցին: Նրան ոչինչ չէր մնում, քան ուժ կիրառել։ Ձգձգելն անհնար էր: Ավելի քան մեկ միլիոն փախստականներ լարվածություն էին ստեղծել: Ահա՝ որն է  էությունը: Իսկ ես արդեն, որպես քաղաքականության մեջ փորձառու մարդ, անցել եմ այս ամենի միջով…

Լավ, հիմա խաղալու իմաստը ո՞րն է։ Հիմա վերջապես պետք է, եթե համաձայնել են հաշտվել, պետք է հաշտություն կնքեն։ Եվ այստեղ ինչ-որ բաներ հնարելու կարիք չկա… Դե,  դու (Զասը) այնտեղ եղել  ես։ Սահմանը բաժանում են, ինչպես ինձ են ասել, ինչ-որ տեղ լեռներում։ Լսե՛ք, ի՞նչ սարեր։ Դե, համաձայնությա՛ն եկեք: Նախիջևան որպեսզի ազատ անցում լինի։ Այսօր, կարծես թե, Լեռնային Ղարաբաղը որոշված է։ Դե, առայժմ: Այդ գործընթացն այնտեղ ապահովում է Ռուսաստանը։ Ինչո՞ւ եք հիմա իրար սպանում։ Գրեթե 300 մարդ է զոհվել, և նրանք ինչ-որ բաների մասին են խոսում։ Պետք է հանգստանալ և պայմանավորվել։ Ահա թե որտեղից է գալիս իմ դիրքորոշումը: Այնտեղից՝ հին ժամանակներից։ Ա վելի քան տասը տարի առաջ: Այդ իսկ պատճառով ես հիմա այդքան կոշտ եմ արձագանքում սրան»,- ամփոփել է Լուկաշենկոն։

Բաքուն Երեւանի հետ հարաբերությունների կարգավորման հինգ հիմնական սկզբունք է առաջ քաշել եւ կարծում է, որ դրա հիման վրա կարելի է հասնել կարգավորման։ Այս մասին Սոչիում ՌԴ առաջնորդ Վլադիմիր Պուտինի հետ հանդիպմանը հայտարարել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը։

«Երկու տարի առաջ ստորագրված եռակողմ հռչակագիրը վերջ դրեց բազմամյա հակամարտությանը։ Հիմա եկել է Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ հարաբերությունների կարգավորման ուղղությամբ խոսելու եւ գործելու ժամանակը։ Եվ իհարկե, մենք բարձր ենք գնահատում ձեր անձնական դերն այս հարցում։

Ադրբեջանը համեմատաբար վերջերս առաջ է քաշել հինգ հիմնարար սկզբունքներ, որոնց հիման վրա պետք է կարգավորվեն Երեւանի եւ Բաքվի հարաբերությունները։ Սրանք բոլորը միջազգային իրավունքի հիմնարար սկզբունքներ են, եւ կարծում եմ, որ դրա հիման վրա կարելի է հասնել նորմալացման։ Ղարաբաղյան հակամարտությունն արդեն պատմություն է։ Այն լուծվել է երկու տարի առաջ, ուստի այս համատեքստում գործնականում քննարկելու բան չկա, իսկ հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորումն այն ձեւաչափն է, որն, իհարկե, շատ լուրջ քայլեր է պահանջում։ Եվ մենք ակնկալում ենք հետագայում ձեր ակտիվ, անձնական դերը եւ Ռուսաստանի դերը այս նպատակներին հասնելու գործում»,- ասել է նա։

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը Սոչիում Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ հանդիպմանը շնորհակալություն է հայտնել Ռուսաստանի ղեկավարին՝ ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործում ունեցած դերի համար։

«Այսօրվա հանդիպումը նվիրված է մեր տարածաշրջանային խնդիրներին, ուզում եմ իմ երախտագիտությունը հայտնել ձեզ այն դերի համար, որ դուք խաղացել եք ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործում։ Երկու տարի առաջ ստորագրվեց եռակողմ հռչակագիր, որը վերջ դրեց բազմամյա հակամարտությանը: Այժմ ժամանակն է խոսելու Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև հարաբերությունների կարգավորման մասին, մենք բարձր ենք գնահատում ձեր անձնական դերն այս հարցում»,- ասել է Ալիևը։

Նա նաև նշել է, թե «հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորումը շատ լուրջ քայլեր է պահանջում»:

Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարները երկուշաբթի օրը Սոչիում եռակողմ հանդիպում կանցկացնեն, որտեղ կքննարկեն ղարաբաղյան կարգավորման հարցը, ինչպես նաև կարող են փաստաթուղթ ընդունել, որը հիմք կհանդիսանա ապագա խաղաղության պայմանագրի համար։ Եռակողմ գագաթնաժողովից առաջ Պուտինը երկկողմ բանակցություններ է վարել Հայաստանի վարչապետի հետ։

Կրեմլը կտեղեկացնի, եթե Ռուսաստանի Դաշնության, Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների՝ Վլադիմիր Պուտինի, Նիկոլ Փաշինյանի և Իլհամ Ալիևի եռակողմ հանդիպման արդյունքներով փաստաթղթեր համաձայնեցվեն, ասել է ՌԴ նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը։ Այս մասին գրում է ՌԻԱ «Նովոստի»-ն:

«Եթե փաստաթղթերը համաձայնեցվեն, մենք ձեզ կտեղեկացնենք»,- ասել է Պեսկովը։

Նշենք, որ այժմ Սոչիում ընթանում է Պուտին-Փաշինյան հանդիպումը: Այնուհետև սպասվում է Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների եռակողմ հանդիպումը:

Ինչպես ավելի վաղ հայտնել էր Tert.am-ը, Պուտինը Փաշինյանի հետ հանդիպմանը հայտարարել է, որ Ղարաբաղյան հակամարտությունը շարունակվում է տասնամյակներ։

«Պետք է ինչ-որ ժամանակ ավարտել այն: Գիտեմ, որ ունեք (Փաշինյանը-Խմբ.) դրա քաղաքական կամքը։ Մենք վճռականորեն սատարում ենք դրան», — ասել է Պուտինը:

Նա հույս է հայտնել, որ լուծումներ կգտնվեն առաջ գնալու համար։

Մինչդեռ Փաշինյանը հանդիպմանն ասել է, որ Երևանի համար ընդունելի են Ղարաբաղի հարցով այն մոտեցումները, որոնք առաջարկում է հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների հաստատման ռուսական նախագիծը:

Փաշինյանի խոսքով՝ Հայաստանը հուսով է, որ Ռուսաստանի Դաշնությունը հստակ դիրքորոշում կհայտնի ՀՀ ինքնիշխան տարածքներից Ադրբեջանի զինված ուժերի դուրսբերման վերաբերյալ:

Նա նաև ասել է, որ Հայաստանի համար կարևոր է Ղարաբաղում ռուս խաղաղապահների պատասխանատվության գոտուց ադրբեջանական զորքերի դուրսբերումը:

ՀՀ վարչապետը հավելել է, որ Հայաստանը պատրաստ է ցանկացած պահի ապաշրջափակել Ադրբեջանի հետ տարածաշրջանային հաղորդակցությունները, սակայն Հայաստանի տարածքում հաղորդակցությունը պետք է լինի Երևանի լիակատար վերահսկողության տակ:

Ըստ Փաշինյանի՝ սահմանազատման աշխատանքների մեկնարկին պետք է նախորդի սահմանի անվտանգության ուժեղացումը:

Ռուսաստանի Դաշնության նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը «Ռոսիա 1» հեռուստաալիքի «Մոսկվա. Կրեմլ. Պուտին» հաղորդման եթերումասել է, որ Ռուսաստանը կարող է ինչ-որ բան չհաջողել, սակայն որեւէ մեկի վասալը չի լինի:

«Դա անհնարին է։ Եվ սա ընդամենը երաշխիք է, որ մենք, կպաշտպանենք մեր շահերը»,- ընդգծել է Պեսկովը։

Նրա խոսքով՝ Արեւմուտքը դեռ «կառավարում» է մյուս երկրներին, սակայն առաջիկա տասնամյակում կկորցնի իր ուժն ու հզորությունը։

«Ամերիկան, որը ղեկավարում է Եվրամիությունը, կառավարում է Ճապոնիան, Ավստրալիան եւ այլ պետություններ, ու նրանց հետ միասին նրանք կազմում են աշխարհի ՀՆԱ-ի գրեթե կեսը, ինչը շատ մեծ թիվ է, սկսել է կորցնել այս իշխանությունը», — ասել է Կրեմլի խոսնակը։

Պեսկովը կարծում է, որ այս պահին տեղի է ունենում իշխանության վերաբաշխում, կյանքի իմաստների վերաբաշխում, միաբեւեռությունից հեռացում եւ համակեցության այլ եղանակի անցում։

Իրանի Իսլամական Հանրապետության ԱԳ նախարար Հոսեյն Ամիր Աբդոլլահյանը նշել է, որ Թեհրանը թույլ չի տա, որ իր ազգային շահերն ու անվտանգությունը վերածվեն ահաբեկիչների եւ Իրանի ներքին գործերին արտաքին միջամտություն իրականացնողների ձեռքի խաղալիքը։

«Այս հանցագործությունն ամբողջությամբ բացահայտեց Իրանում ահաբեկչությանն ու բռնությանը աջակցողների վատ մտադրությունները։ Վստահելի ապացույցներ կան այն մասին, որ թշնամիները՝ Իրանում անկայունություն հրահրելու բազմաշերտ նախագիծ են մշակել … Անշուշտ, մենք թույլ չենք տա, որ Իրանի ազգային շահերն ու անվտանգությունը խաղալիք դառնան ահաբեկիչների եւ արտաքին աշխարհի միջամտողների ձեռքին՝ շահարկելով մարդու իրավունքները»,- գրել է Աբդոլլահյանը սոցցանցերից մեկի իր էջում՝ մեկնաբանելով Շահ-Չերախի դամբարանի վրա հարձակումը։

Ավելի վաղ իրանական մի շարք լրատվամիջոցներ հայտնել էին, որ երեք անհայտ անձինք կրակ են բացել Իրանի հարավում գտնվող Շիրազ քաղաքի Շահ Չերախի դամբարանի տարածքում։ Tasnim լրատվական գործակալությունը հայտնել էր, որ միայն մեկ անձ է գործել, սակայն, ինչպես նշել է Իրանի պետական ​​հեռուստաալիքը, ահաբեկիչները երկուսն են եղել։ Ահաբեկչության հետեւանքով, ըստ լրատվամիջոցների, զոհվել է 13 մարդ, եւ եւս 45-ը՝ վիրավորվել։

Ռուսաստանը երկար տարիներ Հայաստանին առաջարկում էր Ղարաբաղի հարցը լուծել 5 շրջանները, որտեղից մարդիկ դուրս էին եկել, Բաքվին վերադարձնելու ճանապարհով, սակայն Երևանը գնաց իր ճանապարհով․ այս մասին այսօր հայտարարել է ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը։

«Մենք երկար տարիներ հայկական կողմի հետ երկխոսում էինք ու առաջարկում Ղարաբաղի հետ կապված հարցը լուծել հետևյալ կերպ, Հայաստանը փաստացի տնօրինում էր Ադրբեջանի 7 շրջանները։ Մենք ասում էին՝ եկեք շարժվենք դեպի կարգավորում, ահա կա երկու շրջան, մեծ շրջաններ։ Ինչ-որ փուլի կպայմանավորվենք ադրբեջանական կողմի հետ․ տվեք 5 շրջանները, դրանք պետք չեն, դատարկ են, այնտեղից մարդիկ հեռացել են, ինչո՞ւ դրանք պահենք, անմիտ է»,-ասել է Պուտինը՝ «Վալդայ» ակումբի ժողովի ժամանակ։

Նա պնդել է, թե արդար կլիներ փախստականներին վերադարձնելն ու դա լավ քայլ կլիներ տարածաշրջանում իրավիճակի կարգավորման ուղղությամբ։

«Բայց Հայաստանի ղեկավարությունը գնաց իր ճանապարհով։ Ինչպես գիտեք, դա հանգեցրեց այն իրավիճակին, որն այսօր ստեղծվել է»,- ասել է ՌԴ նախագահը։

Բելառուսի Պետական անվտանգության կոմիտեն (ՊԱԿ) կարծում է, որ հանրապետության իշխանությունների հակառակորդները նոյեմբեր-դեկտեմբերից կսկսեն ցնցել իրավիճակը երկրում։ Այս մասին հայտարարել է ՊԱԿ նախագահի առաջին տեղակալ Սերգեյ Տերեբովը, փոխանցում է ԲԵԼՏԱ-ն։

«Բառացիորեն նոյեմբեր-դեկտեմբերից կսկսվի թեմայի հերթական շահարկումը՝ զուգորդված ուսանողների շրջանում սոցիալական լարվածության օջախների ստեղծմամբ։ Սա հերթական քայլն է, որը մենք սպասում ենք մոտ ապագայում»,- ասել է նա։

Նրա խոսքով, երկրում ներկայումս ապահովված են կարգն ու անվտանգությունը, եւ, «որքան էլ պարադոքսալ է, բայց հենց դրա հետ կապված են իրավապահ մարմիններն արձանագրում արտաքին միջամտության սպառնալիքի աճ Լիտվայի, Լատվիայի, Լեհաստանի եւ Ուկրաինայի տարածքից»։

«Քաղաքական էմիգրացիոն կենտրոնները շարունակում են իրենց քաղաքական նախագծի՝ այսպես կոչված, միասնական անցումային կաբինետի զարգացման եւ դրա ճանաչումն ու ֆինանսավորումն Արեւմուտքի կողմից ապահովելու գործունեությունը՝ որպես վտարանդի կառավարություն: Այստեղ կա միայն մեկ նպատակ՝ լեգիտիմությունից զրկել գործող իշխանություններին եւ արդարացնել ահաբեկչություններն ու դիվերսիաները»,- ասել է ՊԱԿ փոխնախագահը։