Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը Եվրոպական խորհրդի երկօրյա արտահերթ գագաթնաժողովին ժամանելու առիթով քիչ առաջ ուղիղ եթերում անդրադարձ է կատարել մի շարք հարցերի, այդ թվում և առաջին հերթին անդրադառնալով ղարաբաղա-ադրբեջանական շփման գծում Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված ռազմական ագրեսիայի թեմային։

Ուղիղ եթերում Մակրոնն ասել է.«Մենք տիրապետում ենք հավաստի տեղեկությունների այն մասին, որ Թուրքիան Սիրիայում հատուկ պատրաստվածություն անցած իսլամիստ գրոհայիններ է ուղարկել Ադրբեջան։ Գրոհային–ջիհադիստները Սիրիայից տեղափոխվել են թուրքական Գազիանթեպ, որտեղից էլ նրանց տեղափոխվել են Ադրբեջան՝ մարտական գործողություններին՝ ադրբեջանական կողմից Լեռնային Ղարաբաղի դեմ մղվող մարտերին մասնակցելու համար։ Սա շատ լուրջ հանգամանք է, որն, ի թիվս այլ հարցերի, քննարկվելու է Բրյուսելում այսօր մեկնարկող Եվրամիության երկօրյա արտահերթ գագաթնաժողովի ընթացքում։ Ես հեռախոսազրույցներ եմ ունեցել նախագահներ Վլադիմիր Պուտինի և Դոնալդ Թրամփի հետ։ Ե՛վ Թրամփի, և՛ Պուտինի հետ մենք մտքեր ենք փոխանակել այս մասին, որպեսզի մեր ունեցած տեղեկությունները համադրելով համապատասխան հետևություններ անենք։ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի երեք համանախագահ երկրներն էլ խնդրի առնչությամբ մոբիլիզացվել են։ Պետք է հատուկ կերպով ընդգծեմ և հավաստիացնեմ, որ արվելու է ամեն ինչ՝ առանց նախապայմանների հրադադարի ռեժիմին վերադառնալու և հակամարտությունը բանակցային, իրավական ճանապարհով կարգավորելու համար»։

Անդրադառնալով այսօր Արցախում վիրավորում ստացած ֆրանսիացի լրագրողների թեմային, Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը նշել է.«Տեղեկացված եմ Լեռնային Ղարաբաղում լրագրողական առաքելություն իրականացնող ֆրանսիացի լրագրողների՝ հրետակոծության արդյունքում վիրավորում ստանալու լուրի մասին։ Պետք է նշեմ, որ նրանք արդեն իսկ տեղում ստացել են բժշկական առաջին անհրաժեշտ օգնությունը և հիմա նրանց շտապ կերպով Ֆրանսիա տեղափոխելու համար մեր ինքնաթիռն ուղևորվում է Հայաստան։ Վստահ եմ, որ լրագրողները բարեհաջող կերպով կհասնեն Ֆրանսիա՝ այստեղ հետագա բուժման կուրս անցնելու և կազդուրվելու համար»։

Ռուսաստանն իր սեփական տվյալներն ունի այն մասին, որ Մերձավոր Արեւելքից զինյալները կռվում են Լեռնային Ղարաբաղում, ասել է ՌԴ ԱԳՆ խոսնակ Մարիա Զախարովան, հաղորդում է «Ինտերֆաքս»-ը:

«Մենք ունենք այդ տվյալները, սա այն տեղեկատվությունն է, որը մենք ունենք»,- ասել է նա հինգշաբթի ճեպազրույցի ժամանակ` պատասխանելով հարցին` արդյո՞ք Ռուսաստանը սեփական տվյալներն ունի հատուկ ծառայությունների միջոցով Ղարաբաղյան հակամարտության գոտի վարձկանների տեղափոխման մասին

Ինչպես նշել է դիվանագետը, այդպիսի տեղեկատվություն հայտնվել է բազմաթիվ լրատվամիջոցների հրապարակումներում եւ սոցիալական ցանցերում: «Բայց նման մեկնաբանություն անելով, որը երեկ հրապարակվեց ԱԳՆ կայքում` մենք, անշուշտ, ունեինք նաեւ մեր սեփական տվյալները, փաստերը եւ տեղեկատվությունը»,- շեշտել է Զախարովան:

Հեղինակավոր BBC լրատվականի թղթակիցը, եթերում մեկնաբանելով արցախա-ադրբեջանական շփման գծում տիրող իրավիճակը, հեռուստադիտողին հստակ ներկայացրել է, որ դա միանշանակ ադրբեջանական հարձակում է, որը լավ պատրաստված, պլանավորված է եղել: «Արմենպրես»-ի փոխանցմամբ՝ թղթակիցը, մասնավորապես, նկատել է, որ սա աներևակայելի դժվար փուլ է:

«Թվում է, որ սա լավ համակարգված, շատ լավ պատրաստված, նախապես պլանավորված էր: Ինձ թվում է, որ սա միանշանակ ադրբեջանական հարձակում է, որը վերջին շաբաթների ընթացքում շատ միտումնավոր պատրաստվում էր»,-նշել է լրագրողը:

Նա նկատել է, որ դատելով հայտարարություններից և գործողություններից, որ տեղի են ունենում, օրինակ՝ Հայաստանում լայնամասշտաբ պահեստազորի մոբիլիզացիան, Ադրբեջանի պաշտոնյաների հայտարարությունները, թե այժմ ժամանակն է վերջնականապես «ազատագրելու» Ղարաբաղը, իրավիճակը ծայրահեղ վտանգավոր է:

Թղթակիցը նշել է նաև, որ շատ հավանական է Թուրքիայի ներգրավվածությունը, վերջինս բացահայտ աջակցություն է ցուցաբերում Ադրբեջանին վերջին շրջանում: Թղթակիցը հիշեցրել է նաև Ադրբեջանի և Թուրքիայի զորավարժությունների մասին: Նա նկատել է՝ հավանական է, որ նույնիսկ Թուրքիան զինյալներ է ուղարկել Ադրբեջան:

BBC-ի թղթակիցը նաև նկատել է, որ հարևան Իրանում ավելի շատ պրոհայկական տրամադրություններ են:

Արցախի հետ շփման գծի ողջ երկայնքով սեպտեմբերի 27-ի վաղ առավոտյան Ադրբեջանն ակտիվ հրետակոծություն է սկսել: Հրետակոծվում են նաև խաղաղ բնակավայրերը, այդ թվում մայրաքաղաք Ստեփանակերտը: Ադրբեջանի հարձակման հետևանքով առաջին զոհերը եղել են Մարտունու շրջանում՝ մեկ կին և մեկ երեխա: Հայկական կողմն ունի 58 զոհ և կա շուրջ 120 վիրավոր տարբեր աստիճանի մարմնական վնասվածքներով։ Հակառակորդը հրետակոծել է նաև դպրոցներ, ներառյալ Ստեփանակերտում։

Հայաստանի Հանրապետությունում և Արցախում հայտարարվել է ռազմական դրություն և ընդհանուր զորահավաք։

Արցախի ուղղությամբ Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված գործողությունների արդյունքում, ճշտված տեղեկություններով, ադրբեջանական կողմն ունի մարդկային ավելի քան 200 կորուստ: Առայժմ հայտնի տվյալներով՝ ադրբեջանական զինուժն ընդհանուր առմամբ կորցրել է 4 ուղղաթիռ, 27 ԱԹՍ, 36 տանկ և հետևակի մարտական մեքենա, ինչպես նաև 2 ինժեներական զրահամեքենա և 21 զրահատեխնիկա:

Ե՛վ Հայաստանը, և՛ Ադրբեջանը պետք է իմանան, որ Վրաստանը չի կարող աջակցել կողմերից որևէ մեկին: Այս մասին հայտարարել է Վրաստանի նախկին պետնախարար Պաատա Զաքարեիշվիլին` մեկնաբանելով Լեռնային Ղարաբաղում տիրող իրավիճակը, գրում է «Грузия Онлайн» պորտալը:

Նրա խոսքերով` այս հակամարտությունը ուղղակիորեն չի վերաբերվի Վրաստանի տարածքին:

«Եթե Հայաստանի և Ադրբեջանի դիմակայությունը վերաճի տարածաշրջանային ավելի լայն հակամարտության, ապա դա նշանակում է, որ հակամարտությունը դուրս կգա Ղարաբաղից այն կողմ ՝ Վրաստանից ոչ հեռու, բայց ես գրեթե համոզված եմ, որ դա ուղղակիորեն չի ազդի Վրաստանի տարածքի վրա: Վրաստանում, համոզված եմ, որ այդ հարցը քննարկվում է ինչ-որ տեղ գրասենյակներում, բայց, ցավոք, այն ուղղակիորեն չի քննարկվում Անվտանգության խորհրդում, քանի որ մենք իսկապես Անվտանգության խորհուրդ չունենք, այն չի գործում»-ասել է Զաքարեիշվիլին:

Նա նշել է նաև, որ Վրաստանը տարածաշրջանի միակ երկիրն է, որն այս հակամարտությունում ոչ մի հետաքրքրվածություն չունի:

«Վրաստանը քիչ թե շատ ճիշտ է վարվում: Մենք միանշանակ և հստակ ասում ենք, որ ունենք երկու ռազմավարական հարևաններ՝ Թուրքիան և Ադրբեջանը, բայց շատ լավ բարիդրացիական վերաբերմունք ունենք Հայաստանի նկատմամբ: Այս հիմքի վրա և՛ Հայաստանը, և՛ Ադրբեջանը պետք է իմանան, որ Վրաստանը չի կարող որևէ մեկի կողմից լինել: Նրանք պետք է նաև հասկանան, որ Վրաստանը տարածաշրջանում միակ պետությունն է, որը այս հակամարտությունում խաղաղությունից բացի այլ շահագրգռվածություն չունի»,-նշել է նախկին պաշտոնյան:

Հիշեցնենք, որ սեպտեմբերի 27-ին՝ ժամը 07:15-ի սահմաններում, հակառակորդը, օգտագործելով հրետանային միջոցներ ու հարվածային ԱԹՍ-ներ, հարձակման է անցել արցախա-ադրբեջանական հակամարտ զորքերի շփման գծի ողջ երկայնքով՝ թիրախավորելով նաև խորը թիկունքում տեղակայված բնակավայրերը, այդ թվում՝ մայրաքաղաք Ստեփանակերտը:

Գիշերը մարտական գործողությունները շարունակվել են, մեր ԶՈւ-երը ունեն նշանակալի հաջողություններ: Այս մասին ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է ռազմական փարձագետ Արծրուն Հովհաննիսյանը։

«Սակայն դեռ հանգիստ չէ, մարտերը շարունակվում են, որոշ տեղերում հրետանային մենամարտեր են: Մեր զորքերի մասին ադրբեջանական կողմի հայտնած կորուստները չեն համապատասխանում իրականությանը»,- գրել է նա։

Հիշեցնենք, որ Ադրբեջանը հարձակում է սկսել Արցախի ուղղությամբ, թե՛ զինվորականների, թե՛ բնակչության շրջանում կան զոհեր, Արցախում և ՀՀ-ում ռազմական դրություն և զորահավաք է հայտարարվել։

Այս պահին պաշտոնական տվյալներով հակառակորդի դեմ ծավալված մարտերի ընթացքում զոհվել է 31 զինծառայող։ Երեկ և այսօր հրապարակվել են նրանց անունները։

Յարոսլավլի մարզում ձերբակալվել է Ռիբինսկի բնակիչ Վիտալի Մոլչանովը, որը կասկածվում է իր ընկերուհու երկու անչափահաս դուստրերի բռնաբարության և սպանության մեջ, «Լենտային» ասել է Ռուսաստանի քննչական կոմիտեի պաշտոնական ներկայացուցիչ Սվետլանա Պետրենկոն:

Life Shot Telegram-ի տվյալներով ՝ անչափահաս քույրերի նկատմամբ հաշվեհարդար տեսնելուց հետո Մոլչանովը փորձել է ինքնասպան լինել այն բնակարանում, որտեղ կատարել է հանցագործությունը: Բայց հետո փախել է։ Ոստիկանները նրան հայտնաբերել են որոնողական աշխատանքների ընթացքում։ Նա պառկել էր թփերի մեջ էր ՝ փորձելով թաքնվել, իսկ ձերբակալության ժամանակ իրավապահներին դիմադրություն ցույց չի տվել։

Ինչպես արդեն տեղեկացրել էինք, Յարոսլավլի մարզի նահանգապետ Դմիտրի Միրոնովը Վիտալիա Մոլչանովի մասին ցանկացած տեղեկատվության համար կես միլիոն ռուբլի պարգև էր խոստացել։

Ավելի վաղ ՔԿ — ն հրապարակել էր Ռիբինսկի (Յարոսլավսկի մարզ) բնակարանում քրեագետների աշխատանքի կադրերը, որտեղ հայտնաբերվել էին 8 և 13 տարեկան քույրերի մարմինները: Նրանց սեպտեմբերի 15-ի ցերեկը մահացած էր գտել մայրը, երբ աշխատանքից տուն էր վերադարձել։ Աղջիկների մարմինները վրա բռնության հետքեր են եղել։

ՌԴ Քննչական կոմիտեի Յարոսլավլի մարզի քննչական մարմինների կողմից ՌԴ ՔՕ 105-րդ հոդվածի 2-րդ մասով (երկու և ավելի անձանց սպանություն) քրեական գործ է հարուցվել: Նախաքննության ընթացքում հաստատվել է նաև երեխաների նկատմամբ սեռական բռնություն կատարելու փաստը, ինչի կապակցությամբ քրեական գործ է հարուցվել նաև ՌԴ Քրեական օրենսգրքի 131-րդ հոդվածի 4-րդ մասով (բռնաբարություն), որը զուգորդվել է նախկինում հարուցված քրեական գործի հետ:

Հանցագործության կատարման մեջ կասկածվողը սպանված աղջիկների մոր ընկերն է, որը 2019 թվականի դեկտեմբերին էր ազատ արձակվել բանտից՝ առանձնապես ծանր հանցագործությունների, այդ թվում ՝ սպանության համար պատիժը կրելուց հետո: Որոշ աղբյուրների տվյալներով ՝ Ռիբինսկում բռնաբարված և սպանված աղջիկները Օմսկի քրեական հետախուզության նախկին ղեկավարի դուստրերն են եղել: Նրանց մայրը ամուսնալուծությունից հետո համացանցում ծանոթացել է նոր ընտրյալի հետ, իսկ մեկ ամիս անց Օմսկից տեղափոխվել է Ռիբինսկ` նրա մոտ։

Բելառուսի նախագահի նախկին թեկնածու Սվետլանա Տիխանովսկայան ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինին է դիմել նրա՝ Բելառուսի ղեկավար Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի հետ հանդիպման առնչությամբ, գրում է «ՌԻԱ Նովոստի» գործակալությունը։

Տիխանովսկայան հայտարարել է, որ այցի ընթացքում կայացված ցանկացած որոշում «որևէ օրինական ուժ» չի ունենա, իսկ Լուկաշենկոյի ստորագրած բոլոր պայմանագրերը  «վերանայվելու են նոր իշխանության կողմից», քանի որ Բելառուսի բնակիչները ընտրություններում հրաժարվել են իրենց վստահությունը  ու աջակցությունը հայտնել Լուկաշենկոյին։

«Շատ եմ ցավում, որ որոշել եք երկխոսություն ունենալ բռնապետի և ոչ թե բելառուս ժողովրդի հետ»,- նշել է Տիխանովսկայան։

Հայտնի է, որ այսօր Սոչիում Լուկաշենկոն հանդիպում կունենա իր ռուս գործընկեր Վլադիմիր Պուտինի հետ։ Սա օգոստոսի 9-ին տեղի ունեցած ընտրություններից հետո Լուկաշենկոյի առաջին արտասահմանյան այցն է։

Հիշեցնենք, որ զանգվածային ցույցերը Բելառուսում չեն դադարում օգոստոսի 9-ին կայացած նախագահական ընտրություններից ի վեր: Քաղաքացիներն իրենց դժգոհությունն են հայտնում ընտրությունների արդյունքներից, որոնց համաձայն` ավելի քան 80 տոկոս ձայնով հաղթող է ճանաչվել գործող նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն:

Օրեր շարունակ մի շարք քաղաքներում բախումներ են տեղի ունենում ցուցարարների և ուժայինների միջև: Բազմաթիվ մարդիկ վնասվածքներ են ստացել, հազարավորներն էլ` ձերբակալվել:

Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը սպառնալիքներ է հնչեցրել Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի հասցեին: «Հե՜յ Մակրոն, ի՞նչ ես անում: Դու դեռ շատ խնդիրներ կունենաս ինձ հետ: Ավելի լավ է գործ չունենաս թուրք ժողովրդի ու Թուրքիայի հետ: Դու չգիտես պատմությունը, նույնիսկ՝ Ֆրանսիայի: Այդ դուք եք Ալժիրում մեկ միլիոն մարդ սպանել, իսկ Ռուանդայում՝ 800 հազար: Նախ սովորիր այս դասերը՝ նախքան դրանք մեզ դասավանդելը»,- Էրդողանի խոսքերն է փոխանցում РИА «Новости»-ն:

Ավելի վաղ Միջերկրական ծովի ավազանի եվրոպական յոթ պետությունների գագաթնաժողովի ժամանակ Մակրոնը հայտարարել էր, որ Էրդողանի կառավարության գործողությունները մեծ պետությանը հարիր չեն: Ֆրանսիայի նախագահի խոսքով՝ օրակարգային գլխավոր թեման Միջերկրական ծովի էներգակիրներով հարուստ արևելյան հատվածում Թուրքիայի գործողությունների զսպման հարցը պետք է լինի։ «Թուրքիան Կիպրոսի բացառիկ տնտեսական գոտում հորատման գործողություններ է իրականացնում, ինչն անընդունելի է։ Գործ ունենք միմյանց հաջորդող սադրանքների հետ: Երբ մենք խոսում ենք Միջերկրական ծովում խաղաղության հաստատման մասին, պետք է կարողանանք Թուրքիայի հետ համակեցության որոշակի մոդել գտնել։ Դրա հետ մեկտեղ, մենք՝ եվրոպացիներս, նախագահ Էրդողանի կառավարության հետ հարաբերություններում պետք է հստակ և վճռական պահելաձև որդեգրենք»,- հայտարարել էր Մակրոնը:

Մոսկվայի հարավում տեղի ունեցած աղմկահարույց սպանությունից ավելի քան երկու տարի անց քննիչները կարողացել են հայտնաբերել ադրբեջանցի գործարար Անար Ալիեւին սպանողին, գրում է «Կոմսոմոլսկայա պրավդա»-ն:

2018-ի փետրվարին Չերտանովսկայա փողոցում գնդակահարվել էր 42-ամյա ադրբեջանցի գործարար Անար Ալիեւը: Առավոտյան տղամարդը դուրս էր եկել տնից եւ նստել բակում կայանված Lexus ավտոմեքենան: Այնտեղ նրան անհայտ անձ էր մոտեցել եւ մի քանի անգամ կրակել ատրճանակից կրծքին եւ գլխին: Դրանից հետո մարդասպանը փախել էր, բժիշկները մի քանի ժամ փորձում էին փրկել Ալիեւի կյանքը, բայց նա մահացել էր վերակենդանացման բաժանմունքում:

«Հարավում Անար Ալիեւին ոչ պաշտոնապես «առեւտրի վրանների արքա» էին կոչում. նա այդպիսի տասնյակ փոքր կետեր ուներ տարբեր թաղամասերում: Իհարկե, հիմնական վարկածներից մեկն անմիջապես դարձավ այն վարկածը, որ սպանությունը կատարվել է բիզնեսի պատճառով»,- kp.ru-ին հայտնել էր աղբյուրն իրավապահ մարմիններում:

Նշվում է, որ այդ ժամանակ Մոսկվայում մի քանի մահափորձ էր կատարվել ադրբեջանցի ձեռնարկատերերի դեմ: «Ենթադրվում էր, որ այդ հարձակումների հետեւում կանգնած են էթնիկ ադրբեջանական խմբավորումները, որոնք փորձում են պահպանել իրենց ազդեցությունը բիզնեսում հաջողակ հայրենակիցների վրա»,- գրում է «Կոմսոմոլսկայա պրավդա»-ն:

Ավելի վաղ Մոսկվայի հարավում` Արեւմտյան Բիրյուլյովոյում, մի քանի տարի մեծ բանջարեղենային բազա կար` ` մրգերի եւ բանջարեղենի մեծածախ առեւտրի կենտրոն, որոնք բեռնատարներով բերում էին երկրի հարավային շրջաններից եւ Անդրկովկասից: 2013-ի աշնանն այստեղ անկարգություններ էին սկսվել այն բանից հետո, երբ բազայում աշխատող էթնիկ ադրբեջանցի տեղացի մի տղայի էր դանակահարել: Միգրանտը փախել էր, իսկ Բիրյուլյովոյում մի քանի հարյուր հոգանոց ժողովրդական հավաք էր տեղի ունեցել, ովքեր պահանջում էին գտնել մարդասպանին եւ փակել բանջարեղենի բազան: Ինչ-որ պահի ամբոխը սկսել էր ավերել բազան: Անկարգությունները ստիպված էին զսպել ՕՄՈՆ-ի օգնությամբ: Արդյունքում բազան պաշտոնապես փակվել էր:

«Բանջարեղենի բազայում վաճառականների եւ մանրածախ առեւտրի կետերի սեփականատերերի ճնշող մեծամասնությունն ադրբեջանցիներ էին, այդ պատճառով տարիների ընթացքում դրա շուրջ էթնիկ խմբավորումներ էին ձեւավորվել, որոնք «տանիք» էին հանդիսանում հայրենակից գործարարների համար` նրանցից դրա դիմաց գումար ստանալով: Երբ բազան այլեւս չկար, հանցագործները սկսել էին եկամտի այլ աղբյուրներ փնտրել եւ փորձում էին ճնշել թաղամասում աշխատող այլ ադրբեջանցի գործարարներին: Անար Ալիեւը նրանց թվում էր»,- նշում են լրատվամիջոցները` վկայակոչելով իրենց աղբյուրները:

Նշվում է, որ Ալիեւի մարդասպանին ֆիքսել են բնակելի շենքերի վրա տեղադրված տեսահսկման տեսախցիկներիը: Այդ նույն ժամանակ` 2018-ի ձմռանը, հրապարակվել էր նրա մոտավոր պատկերը. բարձրահասակ նիհար տղամարդ, ենթադրաբար` կովկասյան արտաքինով: Ինչպես հայտնի է դարձել, մարդասպանը բերման է ենթարկվել մի քանի օր առաջ: Պարզվել է, որ նա Վրաստանի քաղաքացի է: Այժմ տղամարդը բանտում է: Նրան մեղադրանք է առաջադրվել «սպանություն» եւ «զենքի ապօրինի շրջանառություն» հոդվածներով: