Դեռ շաբաթներ առաջ, երբ Արամ Սիմոնյանն ազատվեց ԵՊՀ ռեկտորի պաշտոնից` դառնալով պաշտոնակատար, շատերը ենթադրում էին, որ նոր ընտրություններում նա չի ընտրվելու: Անգամ խոսակցություններ կային, որ ԵՊՀ խորհրդի նախագահ Սերժ Սարգսյանը խիստ դժգոհ է ռեկտորի աշխատանքից, մամուլում անգամ հրապարակումներ եղան շատ կոնկրետ բացթողումների մասին:

Բայց այդ շատերը սխալվեցին: Մայր ԲՈւՀ-ում այսօր ռեկտորի ընտրություններ էին: Արամ Սիմոնյանը ոչ միայն վերընտրվեց, այլև` միակ ու անփոխարինելի թեկնածուն էր: Ըստ ամենայնի, ռեկտորի ընտրության հարցը միայնակ որոշել է հանրապետության նախագահը, իսկ խորհուրդը եղել է ընդամենը որոշում վավերացնողի դերում:

Պարոն Սիմոնյանի դեմ անձնական ոչինչ չունեմ: ճիշտ հակառակը, նա եղել է իմ դասախոսը, և ես միայն ուրախ պիտի լինեի, որ համալսարանի ռեկտորն իմ սիրելի պատմականից է:

Բայց խնդիրն այն է, որ ԵՊՀ ռեկտորի իմ չափանիշները միանգամայն այլ են:

Նա պետք է համապատասխանի առնվազն երեք չափանիշի`լինի հասարակության կողմից հեղինակություն վայելող անձ, ճանաչված գիտնական, լավ կազմակերպիչ:

Արամ Սիմոնյանը հասարակության կողմից ճանաչված չէ: Նա արդեն հինգ տարի ռեկտոր է, սակայն որևէ նշանակալի հասարակական դերակատարություն չի ունեցել:

Նա նաև հայտնի գիտնական չէ և հազիվ թե` այդպիսին դառնալու հեռանկար ունի: ԳԱԱ թղթակից անդամ դառնալը դեռևս չի նշանակում, որ գործող ռեկտորը լուրջ խոսք է ասել գիտության ասպարեզում:

Արամ Սիմոնյանի կազմակերպչական որակների մասին դատողություններ անել չեմ կարող, բայց ենթադրում եմ, որ այս ասպարեզում նույնպես նա առանձնապես աչքի չի ընկնում:

Ստացվում է, որ Արամ Սիմոնյանի, թերևս, ամենալուրջ արժանիքն այն է, որ նա հայտնի գիտնական, ակադեմիկոս Հրաչիկ Սիմոնյանի որդին է:

Բայց այս հանգամանքը կարող էր և նրան չօգնել վեընտրվելու հարցում, եթե «վերևներում» ռեկտորի այլ թեկնածուի ընտրության հարցում կոնսենսուս լիներ: Ըստ ամենայնի, Սիմոնյանը կպաշտոնավարի ևս հինգ տարի, որովհետև այլ` ավելի հարմար թեկնածու չեն գտել: Ու ևս հինգ տարի համալսարանը զարգացման հայեցակարգ չի ունենա, որովհետև կունենա իրավիճակի ծնունդ և իրավիճակին հարմարվող ռեկտոր:

«Ուլիս» ակումբում ֆուտբոլիստներին «քցելն» ավանդույթ է։ Արդեն կես տարի է «Ուլիսի» առաջին լիգայի՝ «Շենգավիթ» թիմի պայմանագրային խաղացողները չեն ստացել իրենց հասանելիք ամսական աշխատավարձը։ Այն չնչին է ՝ ընդամենը 30 հազար դրամ, բայց անգամ այս կոպեկները «Ուլիսի» ղեկավարությունը նախընտրում է գողանալ օր ու գիշեր ֆուտբոլին նվիրած երիտասարդներից։ Այս «հույժ գաղտնի» տեղեկությունը ստանալով, խոստացանք չհրապարակել տղաների անունները։ Նրանք վստահ են, որ հակառակ դեպքում թիմի մարզիչներն իրենցից պարզապես կազատվեն։ Նրանցից գլխավորը Սևադա Արզումանյանն է, իսկ նախագահը Հանրային  հեռուստատեսության և ռադիոի խորհրդի նախագահ Ալիկ Հարությունյանի աղբայրն է՝ Արտակ Հարությունյանը։ Նա ճարպիկ և գործունյա երիտասարդի համբավ ունի և լայն կապեր բիզնես աշխարհում, որոնց շնորհիվ հովանավորչական մեծ գումարներ է բերում թիմի համար։

Այսօր` հունիսի 20-ին ձերբակալվել է «Էսկո կոնցեռն» ՓԲ ընկերության հիմնադիր- նախագահ Սարգիս Լևիկի Աղաբեկյանը: Այս մասին տեղեկացնում է ՀՀ հատուկ քննչական ծառայությունը:
Դա տեղի է ունեցել ՀՔԾ վարույթում քննվող` «Նորաշեն 2007» սպառողական կոոպերատիվի նախագահ Արմեն Թադևոսյանի և Լուսաբեկ Սամվելյանի կողմից  խարդախությամբ մի շարք քաղաքացիների առանձնապես խոշոր չափի գույքն հափշտակելու դեպքի առթիվ հարուցված քրեական գործով` որպես արհեստ` վաշխառությամբ զբաղվելու և տուժողին նյութական ծանր կացության վիճակում դնելու կասկածանքի արդյունքում:
Սարգիս Աղաբեկյանը եղել է ԼՂՀ նախագահ Արկադի Ղուկասյանի խորհրդականը, այնուհետեւ ԼՂՀ ԱԺ նախագահի ներկայացուցիչը ՀՀ ԱԺ-ում:

Երկխոսության, քննարկումների միջոցով առկա խնդիրներին լուծումներ գտնելով առաջ շարժվելը միակ տրամաբանական և ընդունելի ճանապարհն է մեր ժողովրդի հոգսերով ու մեր երկրի զարգացմամբ մտահոգ ուժերի համար: Բոլոր մյուս ճանապարհները հղի են լուրջ վտանգներով և անխուսափելի կորուստներով: Այս մասին մենք բարձրաձայնել ենք անընդհատ և այսուհետ ևս չենք զլանալու կրկին ու կրկին հիշեցնել նույնը: 2008 թվականի նախագահական ընտրություններից հետո իմ առաջին իսկ հրապարակային խոսքը բոլոր քաղաքական ուժերին և հասարակական միավորումներին ուղղված համագործակցության կոչն է եղել: Հետագա ամբողջ ժամանակահատվածում իշխանության գործելաոճը մնացել է նույնը:

Որքան էլ բարդ, երբեմն նաև կոշտ բանավեճերով, քաղաքական կոալիցիան կարողացել է հանուն Հայաստանի զարգացման հարցերում դրականորեն համագործակցել խորհրդարանական ընդդիմության` Հայ Յեղափոխական Դաշնակցության և §Ժառանգություն» կուսակցության հետ: Մենք ոչ միայն բաց ենք եղել ցանկացած քաղաքական ուժի հետ համագործակցելու առումով, այլև ինքներս ենք ձևավորել համապատասխան մեխանիզմներ: Արտախորհրդարանական կուսակցությունների հետ աշխատանքի ձևաչափը հնարավորություն տվեց համադրել քաղաքական դաշտում առկա մոտեցումները մեր երկրի ու մեր ժողովրդի համար կենսական ամենակարևոր հարցերի շուրջ: Հանրային խորհրդի ստեղծումը ևս նպատակ ուներ որոշումների կայացման գործընթացում հանրության առավել լայն հատվածների ներգրավվածությունն ապահովել, և մենք մշտապես հաշվի ենք առնում այդ կառույցից եկող առաջարկները:

Հայ ազգային կոնգրեսի հետ երկխոսության նախաձեռնությունն էլ մերն է: Մենք ենք սկսել այդ գործընթացը, և դա եղել է ոչ թե որևէ կողմից ճնշման հետևանք, ինչպես փորձում են ներկայացնել այդ երկխոսությունից շփոթված առանձին ուժեր, այլ ուղղակի արդյունքն է մեր խորը գիտակցված համոզմունքի: Ես դրական եմ գնահատում Հայ ազգային կոնգրեսի հետ վերջին ամիսների մեր աշխատանքը և հույս ունեմ, որ երկուստեք հասկացվածություն կա այն մասին, որ սկսված գործընթացը պետք է համատեղ ուժերով պահպանել ու առաջ տանել: Ստեղծածը քանդելը ամենահեշտն է, քաղաքական հասունությունն արտահայտվում է ստեղծածի վրա ավելացնելու ունակությամբ: Կարծում եմ, եթե կողմերը կարողանան խուսափել մեկքայլանի, լավ չկշռադատված առաջարկներով միմյանց և գործընթացը փակուղի տանելու գայթակղությունից, ապա հնարավոր կլինի հաստատուն կերպով առաջ գնալ և շատ ավելի մեծ օգուտներ բերել մեր ժողովրդին ու մեր երկրին: Այս տեսանկյունից ամենակարևոր սկզբունքը հստակ է. վերջնագրերն անթույլատրելի են, վերջնագրերի լեզվով միմյանց հետ խոսելը` ոչ մի տեղ տանող գործելաոճ: Իսկ երկխոսությունը բանակցությունների վերածելու փորձերն ուղղակի անընդունելի են:

Մեկ անգամ ևս կրկնում եմ` մենք միշտ բաց ենք եղել և պատրաստ ցանկացած քննարկման: Եվ եթե կան քաղաքական ուժեր, որոնք ունեն կոնկրետ ու ողջամիտ առաջարկություններ, մենք պատրաստ ենք կոնկրետ լուծումների: Եթե ՀԱԿ-ին մեր ժողովրդի հոգսերի և մեր երկրում առկա բազմաթիվ խնդիրների շարքում սոսկ ընտրություններն են հետաքրքրում, ապա ԱԺ նախագահը պատրաստ է անձամբ ընդունել ներկայացուցիչների այդ քաղաքական կառույցի ղեկավար կազմից և լսել նրանց: Եթե, այնուամենայնիվ, առաջ կքաշվեն նաև առաջարկություններ, որոնք ուղղված կլինեն մեր տնտեսության վերելքին և երկրում առկա սոցիալական խնդիրների լուծմանը, ապա վարչապետն անձամբ է պատրաստ ընդունել և քննարկել դրանք: Հանրապետության նախագահի միջամտությունը պահանջող հարցերի առկայության դեպքում նախագահի աշխատակազմի ղեկավարը կարող է ընդունել և քննարկել:

Իսկ եթե անընդունելի բանակցությունների փոխարեն Հայ ազգային կոնգրեսն իրապես պատրաստ է շարունակել երկխոսությունը երկրի զարգացման ուղեգծին, արտաքին ու ներքին քաղաքականությանն առնչվող կարևորագույն հարցերի լայն շրջանակում և ցանկություն ունի դա իրականացնել միայն հատուկ նշանակված մարդկանց միջոցով, ապա կոալիցիոն կուսակցությունների ներկայացուցիչները կարող են նստել քննարկումների սեղանի շուրջ: Քաղաքական կոալիցիան պատրաստ է նմանօրինակ քննարկումների բոլոր քաղաքական ուժերի հետ, որոնք ունեն կոնկրետ առաջարկություններ:
Մենք կարևոր ճանապարհի վրա ենք, և այդ կարևորությունը միայն այսօրվա համար չէ: Վստահ եմ, եթե սթափությունը չլքի մեզ, մենք կկարողանանք արմատավորել անկախ Հայաստանի համար խիստ կարևոր քաղաքական նոր մշակույթ:

Արդեն երկու շաբաթ է, ինչ հանրային հեռուստատեսության եթերից անհետացել է «Հրապարակում» հաղորդաշարը։ Գերատեսչական այս նախագիծը պատրաստվում էր ՀՀ կառավարության միջոցներով և լրագրողական հետաքննությունների ձևաչափում ներկայացվում էին նախարարությունների ծրագրերն ու աշխատանքը։ Բնականաբար, , որևէ քննադատություն կառավարության, նախագահի հասցեին, կամ սուր հարցադրում «Հրապարակում» ծրագրում բացառվում էր։

Բայց արի ու տես, որ անգամ այս անվնաս PR-նախագիծը կարող է վտանգավոր լինել։ Բանն այն է, որ ըստ հավաստի աղբյուրների, վերջերս «Հրապարակում» հաղորդաշարի լրագրողները փորձել են լոլիկի շուկայի վերաբերյալ ռեպորտաժ պատրաստել, և պարզել են, որ ամառային այդ բանջարեղենի հիմնական ներմուծողը նախագահի եղբայրն է, ԱԺ պատգամավոր Սաշիկ Սարգսյանը։ Իհարկե, ռեպորտաժն ավարտին չի հասցվել։ Ասում են, որ այս թեմայի շուրջ նույնիսկ խոսակցություն է ծագել ՀՀ նախագահի և վարչապետի միջև, որից հետո «Հրապարակում» ծրագիրը պարզապես հանվել է եթերից։

Այսօր Հայաստանի դեմոկրատական կուսակցության նախագահ Արամ Սարգսյանը հայտարարել է, որ իրենք և Հնչակյան կուսակցությունը նախաձեռնում են ձախ ուժերի միավորում, որը միասնական ճակատով մասնակցելու է խորհրդարանական առաջիկա ընտրություններին: «Մենք ուզում ենք, որ ժողովուրդն իսկապես ընտրություն ունենա: Դեմոկրատական սոցիալիզմի ուղին, որը հաստատվել է Եվրոպայում և արտահայտվում է Չինաստանում, Հայաստանի առանձնահատկությունները հաշվի առնելով, պետք է այն հաստատել նաև Հայաստանում: Մեր համաժողովի օրակարգում լինելու է Հայաստանում դեմակրատական սոցիալիզմի հաստատման հարցը»,- հայտարարել է Դեմկուսի նախագահը:

Գեղեցիկ խոսքեր են, լավ մտադրություն, որի ռեալիզացմանը, սակայն, դժվար է հավատալ:

Բոլոր ընտրություններից առաջ ձախերը խոսում են միավորվելու մասին, բայց ընտրություններին մասնակցում են առանձին-առանձին` ընտրարշավի ժամանակ հաճախ քարկոծելով միմյանց:

Օրինակ, ՀՅԴ-ն, որը նաև Սոցինտերնի անդամ է, սկզբունքորեն առանց դաշինքների է մասնակցում ընտրություններին:

Հնչակյան կուսակցությունը, որը, Արամ Գասպարիչի խոսքերով, ձախերին միավորելու նախաձեռնության հեղինակներից մեկն է` ինքն է բաժան-բաժան եղած, ու հասարակությունը չգիտի, թե ո՞ւմ համարի իսկական հնչակ: Հնչակների մի մասը Լևոն Տեր-Պետրոսյանի թիմում է ու պայքարում է ռեժիմը հեռացնելու համար, Շիրխանյանի հնչակները տարբեր տրամաչափի բանակցություններ են վարում` որևէ միավորման մեջ ինքնադրսևորվելու համար, բոլորից անկախ հնչակ Էռնեստ Սողոմանյանն էլ հանգրվանել է աջ գաղափարներ ունեցող ԲՀԿ խմբակցությունում:

Տրադիցիոն մյուս ձախերը` կոմունիստները, առնվազն 3-4 կուսակցություն ունեն` զրոյական վարկանիշով, խարիզմայից զուրկ առաջնորդներով: Նրանք անգամ իրենց առաջնորդ Լենինի ծննդյան օրը մի սեղանի շուրջ չեն նստում, էլ ուր մնաց մի նախընտրական ցուցակում լինեն:

Էլ չեմ խոսում անփոխարինելի մարքսիստի մասին` իր էպոխալ բացահայտումներով ու դարակազմիկ հայտարարություններով:

Մի խոսքով, մեր ձախերը նաև ձախորդ են` քաղաքական իմաստով: Ընտրություններից առաջ նրանք կխոսեն միավորումների մասին, հետո իրար հետ մի լավ կկռվեն, ու դրանով ամեն բան կվերջանա: Խորհրդարանում ձախ դաշտից հայտնվելու հնարավորություն դարձյալ կունենա միայն ՀՅԴ-ն: Այն էլ` ոչ իր ձախության կամ գաղափարական կողմնորոշումների շնորհիվ:

Առաջին անգամը չէ, որ ՀՀՇ-ն պառակտվում է: Մի քանի անգամ այդ գործընթացը տեղի է ունեցել: Այդ հիմքի վրա են ձևավորվել ԱԺՄ, «Ժողովրդավարական հայրենիք», մի շարք այլ կուսակցություններ: Բայց բոլոր այդ դեպքերում մարդիկ կամ խմբերը լքել են իշխանության կուսակցության կարգավիճակ ունեցող ՀՀՇ-ն:

Արարատ Զուրաբյանի և մյուսների ՀՀՇ-ից դուրս գալու պատմությունը նախորդներին նման չէ: Մարդիկ լքել են արդեն ընդդիմադիր ՀՀՇ-ն: Ինչքան էլ այդ կուսակցությունում փորձեն լրջություն չհաղորդել տեղի ունեցածին, կատարվածն ամենևին էլ շարքային իրադարձություն չէ, մանավանդ որ` հեռացածներից Արարատ Զուրաբյանն, օրինակ, դեռ ամիսներ առաջ ՀՀՇ նախագահն էր և բնավ էլ երկրորդական դերակատարում չուներ ՀԱԿ ղեկավար մարմիններում: Ավելին, Զուրաբյանը ՀՀՇ-ն ղեկավարել է նրա համար ամենածանր տարիներին, երբ Վանո Սիրադեղյանը լքել էր Հայաստանը, իսկ առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանն իրեն դուրս էր դրել քաղաքականությունից:

ՀՀՇ-ում կարծում են, որ Խաչատուր Քոքոբելյանը, Արարատ Զուրաբյանը և կուսակցությունը լքած և նոր` Ազատ դեմոկրատների կուսակցություն հիմնած մյուս գործիչները գործում են իշխանության ծրագրի շրջանակներում: «Ուղիղ մեկ տարի առաջ Հայաստանի իշխանությունները ՀՀՇ ղեկավար կազմի փոքր մի խմբի միջոցով փորձեցին ազդեցություն գործել ՀՀՇ ներսում և ճեղքվածք առաջացնել կուսակցության և Հայ ազգային կոնգրեսի միջև, ինչի մասին խոսվեց նաև 2010 թ.-ի հուլիսի 17-ին կայացած ՀՀՇ 16-րդ համագումարում: ՀՀՇ վարչության և խորհրդի զգոնության շնորհիվ աննշան այդ միջադեպը հարթվեց: Կուսակցությունն այս փորձությունից դուրս եկավ ավելի ամրացած և բարձր հեղինակությամբ`ի չիք դարձնելով ինչպես ներքին, այնպես էլ արտաքին ուժերի ծրագրերը»,- ասված է կուսակցության տարածած պաշտոնական հաղորդագրության մեջ:

Ես չգիտեմ, թե ինչքանով է իրական այս պնդումը, բայց մի բան հաստատ է` նախկին կուսակիցները քարոզչական պատերազմ են սկսելու` միմյանց մեղադրելով արած-չարած մեղքերում:

Եթե հավատանք ՀԱԿ միջանցքներում շրջող որոշ շշուկների` դեռ մեկ տարի առաջ Զուրաբյան-Քոքոբելյան զույգը բանակցություններ է վարել իշխանության, ինչպես նաև` ԱՄՆ դեսպանատան հետ` նպատակ ունենալով ՀԱԿ-ը պառակտելու ճանապարհով ՀՀՇ-ի համար տեղեր ապահովել ապագա խորհրդարանում: Ժամանակին Տեր-Պետրոսյանը այս սեպարատ բանակցությունը համարեց դավաճանություն և ՀՀՇ նոր վարչությունը ձևավորեց` առանց Զուրաբյանի կողմնակիցների: Ի դեպ, այս վարկածի կողմնակիցները նշում են, որ Զուրաբյանն ու Քոքոբելյանն ունեն բիզնեսներ, որոնց առկայությունը իշխանության բարեհաճության դրսևորում է: Բայց խոսվում է նաև Զուրաբյան-Քոքոբելյան զույգի գործունեության ամերիկյան «հետք»-ի մասին: Ըստ այդմ, հենց դրանով է պայմանավորված, որ ԱՄՆ դեսպան Մարի Յովանովիչը շտապում է այցելել առայժմ չձևավորված ու չգրանցված Ազատ դեմոկրատների կուսակցության գրասենյակ:

Բանականաբար, ՀՀՇ-ից հեռացածներն էլ ունեն իրենց վարկածները, որոնք գուցե չեն բարձրաձայնվում, սակայն ակտիվորեն շրջանառվում են:

Եթե հավատանք այդ զրույցներին, նոր կուսակցության հիմնադիրները որևէ կապ չունեն իշխանության հետ, իսկ ՀՀՇ-ից էլ հեռացել են` չհանդուրժելով Տեր-Պետրոսյանի շուրջ ստեղծված էլիտայի վարքագիծը, քաղաքականությունը, արտաքին կողմնորոշումները, հավակնությունները:

Կողմերից ո՞վ է ճիշտ` ցույց կտա ժամանակը: Պարզ է մի բան. տեղի ունեցածը որոշակիորեն սասանելու է ՀՀՇ-ի, նաև` ՀԱԿ-ի հեղինակությունը: Մյուս կողմից, կատարվածի հետևանքը նույնպես չի կարելի գերագնահատել ու անել հեռուն գնացող հետևություններ: Գոնե առայժմ էական ոչինչ չի փոխվի` ինչպես իշխանություն-ընդդիմություն հարաբերություններում, այնպես էլ` բուն ընդդիմության ներսում:

Այսօր Կոնսերվատորիայի դիմացի այգում մեկնարկել է հրապարակային բաց ստորագրահավաք` Ժիրայր Սեֆիլյանին քաղաքացիություն շնորհելու պահանջով:

Անկեղծ ասած, կարծում եմ, որ Ժիրայրին պետք է քաղաքացիություն շնորհվեր` անկախ այս ստորագրահավաքից, հասարակական կամ քաղաքական տարբեր խմբերի պահանջից:

Բայց Հայաստանի տիպի երկրներում իշխանությունը քինախնդիր է լինում և, որպես կանոն, իր քաղաքական հակառակորդներին չի հանդուրժում:

Ինչևէ, Ժիրայր Սեֆիլյանի քաղաքացիության պահանջն այլևս հանրային է, և իշխանությունն ուզի, թե` ոչ, պարտավոր է ինչ-որ կերպ արձագանքել դրան:

Ես Ժիրայրի քաղաքական հայացքները երբեք չեմ կիսել և համարել եմ իրականությանը ոչ ադեկվատ, բայց միանշանակ պաշտպանում եմ այս ստորագրահավաքի գաղափարը, առնվազն` երկու պատճառով:

Նախ, եթե որևէ սփյուքահայ գալիս-բնակվում է մեր երկրում, ուզում է դառնալ նրա քաղաքացին, միայն ողջունել կարելի է: Նման մարդիկ գերադասում են հեռվից խորհուրդներ չտալ կամ Հայաստանը միայն թանգարան չհամարել ու գալ-մասնակցել երկրի կյանքին` քաղաքացու, տիրոջ կարգավիճակով:

Կոնկրետ Ժիրայր Սեֆիլյանի պարագայում կա նաև երկրորդ հանգամանքը: Նա եղել է արցախյան ազատամարտի հայտնի հրամանատար, իր անձնազոհությամբ օրինակ է եղել շատերի համար, պատասխանատու դիրքեր է գրավել ԼՂՀ բանակում: Կարճ ասած, Ժիրայր Սեֆիլյանը մարտի դաշտում է նվաճել քաղաքացիության իր իրավունքը, և իշխանությունները պարտավոր են հաշվի նստել այս իրողության, փաստի հետ:

Առայժմ իր խոսքն ասում է Հայաստանի հասարակությունը, որին հետևելու է նաև իշխանության արձագանքը: Մենք ուշադիր կհետևենք զարգացումներին:

ՀՀ Վերահսկիչ պալատի նախագահ Իշխան Զաքարյանն այսօր աշխատանքային խորհրդակցություն է անցկացրել Գեղարքունիքի մարզում և տեղեկացրել, որ ստուգումներ է սկսելու: ՎՊ-ն այս մարզում շուրջ 597 միլիոն դրամի խախտում էր արձանագրել դեռևս 2008 թ. ստուգումների ժամանակ: Այն ժամանակ ստուգվել էին Գեղարքունիքի մարզի մարզպետարանը, Սևան, Վարդենիս, Կամո, Գավառ քաղաքների քաղաքապետարանները, Սարուխան, Ծովակ, Նորադուս, Լճաշեն, Ներքին Գետաշեն և մի շարք այլ գյուղերի համայնքապետարանների աշխատանքը: Այս մարզում ամենամեծ գայթակղությունը Սևանի ափամերձ հատվածն է. այն ժամանակ ՎՊ նախագահը հանրությանը ներկայացրեց, թե ինչ գործարքներ է հաջողեցրել Լավանդայի Արայիկը` «Լավանդա սիթիի» սեփականատեր Արայիկ Հայրապետյանը, «Սևան» ազգային պարկի հողերից 47 հեկտար վարձակալելով 14 դրամով (ամսական` 1,2 դրամ): Ընդ որում, այստեղ շինարարություն է իրականացվել թույլատրելի սանդղակից` 1908 մետր նիշից ցածր: Նմանատիպ բազմաթիվ չարաշահումներ այստեղ հայտնաբերվել էին երեք տարի առաջ: Սակայն այդ ամենը չդարձան չարաշահման փաստի նյութ, քանի որ Սևանի քաղաքապետ Մալխասյան Գևորգի տղան ամուսնացած է գլխավոր դատախազ Աղվան Հովսեփյանի ազգական ու հովանավորյալ «Շանթի Յուրայի» աղջկա հետ:

Եվ ահա Վերահսկիչ պալատը դարձյալ այս մարզում է:

Ինչո՞վ է պայմանավորված Վերահսկիչի այս «ռեյդը»: Իշխան Զաքարյանն ինչ-ինչ նկատառումներով որոշել է այս մարզում հերթական ստուգումն անցկացնել մանրակրկիտ:  Սա որքան տարօրինակ, նույնքան էլ օրինաչափ է, հատկապես եթե հաշվի առնենք այն հանգամանքը, որ ՎՊ նախագահի և ԲՀԿ առաջնորդի հարաբերությունները սկսել են կարգավորվել: Իսկ Ծառուկյանի սառնությունը Զաքարյանի հանդեպ սկսվեց հենց այն բանից հետո, երբ Վերահսկիչ պալատի նախագահը «նստեց» ԲՀԿ առաջնորդի «օբյեկտների» վրա: Ծառուկյանին բարկացրեց այն, որ իր երբեմնի կուսակցականը (Զաքարյանը պատգամավոր դարձավ ԲՀԿ քվոտայով, հետո էլ՝ Ազգային ժողովի փոխնախագահ ընտրվեց, որտեղից էլ գործուղվեց ՀՀ Վերահսկիչ պալատ) այդքան անկաշկանդ է գործում իր նկատմամբ:

Մեր տեղեկություններով, Գագիկ Ծառուկյանի և Իշխան Զաքարյանի հարաբերությունները միայն վերջերս են կարգավորվել: Այդ կարգավորման վկայությունը Զաքարյանին Համահայկական խաղերի համաշխարհային կոմիտեի նախագահ ընտրելն էր` սպորտի և երիտասարդության նախկին նախարար Արմեն Գրիգորյանի փոխարեն: Ընդունված կարգի համաձայն, այս պաշտոնը համատեղության կարգով ստանձնում էր սպորտի նախարարը, բայց, ինչպես տեսնում ենք, Ծառուկյանը հանուն ախպերության զիջեց Զաքարյանին` նախկին նախարարին դուրս հրավիրելով այդ կառույցից:

Եվ հիմա Իշխան Զաքարյանը նորից սկսելու է բհկականի «բոստանում» ստուգումներ իրականացնել: Ավելին, Գեղարքունիքի մարզպետ Նվեր Պողոսյանը ոչ թե միայն շարքային բհկական է, այլև Գագիկ Ծառուկյանի սանիկն է: Այնպես որ, որքան էլ Իշխան Զաքարյանը ջանա «նուրբ» ստուգումներ իրականացնել, միևնույն է, ստիպված է լինելու որոշակի բացահայտումներ ներկայացնել, այսինքն` հանրությանը ցույց տալ, թե ինչպես են բհկականները վարվում պետբյուջեի փողերի հետ, կամ ինչպես չի կարողանում  բհկական մարզպետը վերահսկել իր ղեկավարությանը հանձնված բյուջետային միջոցները, և ինչպես է պաշտոնավարման ընթացքում երկրաչափական պրոգրեսով աճում մարզպետի աթոռը զբաղեցրած նախկին ոստիկանի ունեցվածքը:

Ի պատասխան մեր հարցման՝ Վերահսկիչ պալատից պատասխանեցին, որ այս ստուգման հիմքում ոչ մի հատուկ պատճառ չկա, պարզապես հերթական ծրագրային ստուգում է, մարզերը հերթով ստուգել վերջացրել են, հիմա դարձյալ հերթականությամբ շարունակվելու է վերահսկողությունը, և Գեղարքունիքի մարզն ընդամենը հերթի մեջ առաջինն է, ուրիշ ոչինչ: Մարզերը ամեն տարի բյուջետային միջոցներ են ստանում, որոնք վերահսկողության կարիք ունեն: Այնպես որ, եթե հաշվի ենք առնում, որ Ծառուկյան-Զաքարյան հարաբերությունները նոր-նոր են դարձյալ բարեկամական երանգ ընդունել, ապա կարելի է այսօրվանից էլ կանխատեսել, որ գոնե այս մարզում ՎՊ-ն ահասարսուռ բացահայտումների ականատես չի դարձնի հանրությանը: Իսկ որ Իշխան Զաքարյանը ախպերությանը թույլ չի տա տուժել, կարելի է չկասկածել:

Ասվածի ապացույցը Երևանի քաղաքապետարանն է. քանի որ տիկին Իշխան Զաքարյան-Գայանե Սողոմոնյանը այստեղ Հանրակրթության վարչության պետն էր, Վերահսկիչ պալատը զերծ մնաց այդ վարչության, ավելին` կնոջ գործընկերների վարչությունների ստուգումներից` շեշտը դնելով համայնքների սոցիալական ծառայությունների վրա, այն դեպքում, երբ քաղաքապետարանը ոտքից գլուխ թաղված է կոռուպցիայի մեջ: Հաջորդ ապացույցը Արարատ քաղաքում Վերահսկիչ պալատի իրականացրած ստուգումներն են: Արարատի քաղաքապետի կատարած ապօրինությունների մասին բոլորն են խոսում, նաև մամուլի բազմաթիվ հրապարակումներ են եղել դրանց մասին: Աբրահամ Բաբայանը սեփականացրել է նույնիսկ քաղաքապետարանի նիստերի դահլիճը, ինչը երևի թե Հայաստանի ոչ մի համայնքապետ չէր համարձակվի անել, բայց, որքան էլ զարմանալի է, Վերահսկիչ պալատի աշխատակիցների մոտ դարձյալ տեսողության հետ կապված սուր խնդիրներ են առաջացել այստեղ: ՎՊ-ն միայն «թեթև ընթացակարգով» ստուգումներ է իրականացրել սոցիալական ծառայություններում` չտեսնելու տալով կատարված բազմաթիվ ապօրինությունները: Ասում են՝ պատճառը Արարատի քաղաքապետի հովանավոր, Արարատի նախկին մարզպետ, ՀՀ ներկա ոստիկանապետ Ալիկ Սարգսյանի զանգն է եղել, սակայն իրականում այստեղ Սերգեյիչն ընդամենը լրացուցիչ օգնականի դեր է կատարել: Իրականում Իշխան Զաքարյանը, այսպես թե այնպես, չէր կարող Աբրիկի յուրացումները «տեսնել», քանի որ վերջինս կարող էր նրան որոշ բաներ հիշեցնել: Իշխան Զաքարյան-Աբրահամ Բաբայան համագործակցությունը իր գագաթնակետին է հասել դեռ այն տարիներին, երբ Զաքարյանը գլխավորում էր Օլիմպիական կոմիտեն, իսկ Բաբայանը՝ «Այգ» մարզաբազան: Այս մարզաբազայի միջոցով օլիմպիական կոմիտեի ղեկավարությունը փողեր էր, որ ֆռռացրեց: Այնպես որ՝ հուսալ, թե Իշխան Զաքարյանը, հանուն Վերահսկիչ պալատի հեղինակության, կարող է փուռը տալ ընկերներին, նույնն է, թե հավատալ, որ նա կարող է թույլ տալ՝ իրեն էլ փուռը տան: Իսկ Գեղարքունիքի մարզում այսօրվա կազմակերպած խորհրդակցությունը պարզապես լավ առիթ էր ախպերներին տեսնելու, մի-մի բաժակ խմելու համար: Մարզում ստուգումներն էլ ավելի քան ժամանակին են. Սևանի սեզոնը աստիճանաբար կբացվի, այնպես որ ՎՊ վերահսկիչները դուխով կարող են այցելել մարզ՝ ստուգումների՝ ընթացքում էլ ընտանիքների հետ  անվճար վայելելով Սևանյան թանկարժեք հանգիստը:

Առնվազն 15 աշխատակիցներ օրերս վերջնագիր են ներկայացրել հիմնարկի ղեկավարությանը։ Նրանք զգուշացրել են, որ «Հայփոստի» տնօրինությունը եթե չդադարեցնի ապօրինի գործելակերպը, ապա կոլեկտիվն իր իրավունքները կպաշտպանի դատական կարգով։ «Հայփոստի» աշխատողների դատական հայցերը, բողոքները վատ վերաբերմունքի, ցածր աշխատավարձի և աշխատանքային վատ պայմանների պատճառով՝ նորություն չեն։ Այս հիմնարկի աշխատողները բաժանված են երկու խմբի։ Առաջինը «սևամորթ ճորտերի» խումբն է, որը մեծամասնություն է կազմում։ Նրանք են ծանրագույն աշխատանքի դիմաց ստանում, օրինակ, 50-60 հազար դրամ։ Մարզերում շատ ավելի ցածր ստացող օպերատորներ կան։ Նրանց աշխատանքային պայմաններն անհամեմատ ավելի վատ են, քան Երևանում։ Իսկ «սպիտակամորթ» փոքրաթիվ պարոնների աշխատավարձը սկսվում է 600 հազարից։ Կան 800 հազար, մեկ և մեկուկես մլն դրամ ստացողներ։ Հնարավոր էր այս գումարներն արդարացված համարել, եթե ղեկավարությունը կատարեր իր խոստումները։ Արդեն մի քանի տարի է, ինչ «փոստային» չինովնիկները «լոլոներ» են պատմում ՀՀ քաղաքացիներին սուրհանդակային և այլ ծառայությունների աննկարագրելի թռիչքների մասին՝ արդիականացում, առաջատար դիրք ողջ տարածաշրջանում և այլն, բայց դրանցից ավելի շուտ հնացած PR-ի հոտ է փչում։ Կոլեկտիվի ներսում լուրեր են պտտվում, որ, օրինակ, «Հայփոստի» տնօրենը մոտ 7 մլն դրամ աշխատավարձ է ստանում։ Այդքան էր փոստից ամեն ամիս տանում անգրագիտությամբ և անդաստիարակությամբ, աշխատակիցների նկատմամբ վատ վերաբերմունքով աչքի ընկնորղ «ջահել» Խուան Պաբլո Գեչիջյանը, որը հայտնի էր որպես «Էռնեկյանի ձեռք»։ Այն բանից հետո, երբ հավատարմագրային կառավարիչ, մութ ֆինանսական անցյալ ունեցող արգենտինացի Էռնեկյանը եկավ Հայաստան և, տեսնելով, որ բանը բանից անցել է, դժգոհեց «Հայփոստից», ու «ջահելին» հեռացրեցին «լուրջ» հիմնարկի կառավարումից։ Սակայն աշխատակիցները վստահեցնում են, որ Խուանը շարունակում է ինչ-որ «անտեսանելի» ազդեցություն ունենալ և հարցեր լուծել։ Հիմա տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատար է նշանակվել, որը խոստացել է շտկել իրավիճակը։ Կոլեկտիվում այս փոփոխությունները կապում են ՀՀ նախագահի ցանկության հետ՝ վերջ տալ հոլանդացիների թալանին և ապաշնորհ կառավարմանը։ Միաժամանակ կադրային ջարդի նոր ալիք են սպասում, ինչպիսին եղավ հոլադացիների տխրահռչակ տիրապետության սկզբում։ Մարդիկ որոշել են, որ այս անգամ չեն հանձնվելու և ապօրինությունների դեմ պայքարելու են միահամուռ։