Ալիեւն իր ենթագիտակցական հարթությունում ընդունում է, որ Արցախը Հայաստան է,- «Փաստինֆո»-ի եթերում նման հայտարարությամբ է հանդես եկել Լեհաստանում ՀՀ նախկին դեսպան Էդգար Ղազարյանը։

«Ալիեւն ասում է, որ Սյունիքի մարզով՝ Զանգեզուրով, Ադրբեջանի արեւմտյան շրջանները Նախիջեւանի հետ պետք է ունենան նույնպիսի միջանցք, ինչպիսին Հայաստանն ունի Լեռնային Ղարաբաղի հետ։ Այսինքն՝ նա իր ենթագիտակցական հարթությունում ընդունում է, որ Արցախը Հայաստան է, քանի որ Նախիջեւանն ունի ինքնավարության կարգավիճակ Ադրբեջանի կազմում։ Եվ եթե հիմա մենք ունենայինք թեկուզ մեկ գործող, մտածող դիվանագետ, ապա հղում կանեինք Ալիեւի այս թեզի վրա, եւ կստացվեր, որ Ալիեւը ճանաչեց Արցախի Հանրապետությունը որպես ինքնավարություն՝ Հայաստանի կազմում, որի համար Հայաստանը պետք է ունենա Արցախի հետ մի միջանցք, ինչպիսին պետք է ունենա Նախիջեւանի ինքնավարությունը Ադրբեջանի կազմում»,- նշել է Էդգար Ղազարյանը։

Մանրամասները՝ տեսանյութում

Ադրբեջանական լրատվամիջոցների հաղորդմամբ, այսօր մի խումբ ադրբեջանցի «գիտնականներ» և հանրության ներկայացուցիչներ դիմել են ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ին երևանյան Կոնդ թաղամասի հետ կապված, թե  մտահոգ են «Թեփեբաշի» թաղամասի ճակատագրով, որը գիտնական կոչեցյալները կնքել են որպես «ադրբեջանական»։ Ընդ որում՝ իրենց «վերջին ազգային մշակութային և պատմական ժառանգություն»։

Նրանք դիմել են ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի գլխավոր տնօրեն Օդրի Ազուլեին, բողոքելով, թե «իրիվանում» իրենց իբրև մշակույթի ժառանգության «ցեղասպանություն» է։

Իսկ թե ինչ է իրական ազգային մշակույթը ու որն է, բացի մարդկայինից, մշակութային ցեղասպանությունը, որ իրականացնում է Ադրբեջանը ամեն օր՝ հարակից նյութերում։

Լուսանկարում՝ Ադրբեջանը ոչնչացնում, ջարդում, Արաքս գետն է լցնում Ջուղայի խաչքարերը՝  9-17 դարեր, Նախիջևանից ևս ջնջելու հայկական «հետքը», 2005 թ.։

Ադրբեջանցիները մեծ արագությամբ շարունակում են նոր ճանապարհի կառուցումը, որը ՀՀ-ն պետք է որ միացնի Արցախի հետ։ Հիմա թշնամու շինարարական խմբերը աշխատում են Բերդաձորի Մեծշեն գյուղի տարածքում, որտեղ քանդել են նաև ճանապարհի կողքի մի քանի տներ։ Այսօր ինձ զանգահարեց Մեծշենի բնակիչ, Արցախի երեք պատերազմների մասնակից, հաշմանդամ, մարտական խաչի ասպետ Վարուժան Նասիբյանը՝ նշելով, որ իր տունը ևս ուզում են քանդել, սակայն ինքը դեռևս կարողանում է դիմադրել, թույլ չտալ, հողին հավասարեցվի իր սեփականությունը։ Վարուժանն ասում է՝ եթե կա գերակա շահ, և ամեն դեպքում Մեծշենով պիտի կառուցվի ճանապարհը, ապա ինքը պահանջում է իր տան փոխարեն նույն գյուղում՝ մոտակա թույլատրելի տարածքում կառուցել նոր տուն, սակայն պատասխանատու մարմինները որևէ հստակ պատասխան չեն տալիս, չեն երաշխավորում, որ Վարուժանը չի դառնա ևս մեկ տեղահանված՝ այս անգամ ոչ թե թշնամու, այլ հայրենակիցների ձեռքով։ Մեծշենում քանդման ենթակա է ճանապարհի կողքի 5 տուն, որոնք 500-ամյա եկեղեցու հարևանությամբ են։ Ադրբեջանցիները ի սկզբանե ցանկացել են եկեղեցին քանդել և լայնացնել ճանապարհը, սակայն տեղացիների պայքարի շնորհիվ հնարավոր է եղել պահպանել կառույցը։ Փոխարենը հարվածի տակ են ընկել բնակելի տները։ Քանդվել են 4 տները, Վարուժան Նասիբյանի դիմադրության արդյունքում դեռևս կանգուն է միայն նրա տունը։ Վարուժանը հենց Մեծշենում տուն է ուզում իր քանդվող տան փոխարեն։ Հայկական կողմը շտապում է օր առաջ քանդել տները և հարմար պայմաններ ստեղծել նոր ճանապարհի կառուցման համար։ Հստակ երևում է, որ կան ժամկետներ՝ պայմանավորված Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև՝ կրկին սովորական մարդկանց հաշվին։ 

Նաիրի Հոխիկյան

civilnet.am պարբերականը հետազոտական հրապարակմամբ է հանդես եկել՝ ՀՀ նախկին փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանի, նրա ընտանիքի անդամների ու մերձավորների բիզնես նախասիրությունների ու ձեռք բերած գույքերի վերաբերյալ, որոնք իրապես հետաքրքիր տվյալներ են պարունակում։

2021-ի ապրիլի 29-ին Հայաստանի կառավարությունը հավանության արժանացրեց օրենքների նախագծեր, որոնցով թույլատրվում էր աարդյունաբերական կանեփի մշակումը, արտահանումը, ներմուծումը և այլն։ Հարցը զեկուցում էր փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանը, որի գրասենյակը և մշակել էր համապատասխան օրենսդրական փոփոխությունները։ Կառավարության այս որոշման ընդունումից հետո՝ երկու աշխատանքային օրվա ընթացքում, Երևանի բնակիչ Ստեփան Մարգարյանը երեք այլ անձանց հետ հիմնադրում է «Գրոուար» ՓԲԸ-ն, որը զբաղվում է արդյունաբերական կանեփի աճեցմամբ։ Ստեփան Մարգարյանը Տիգրան Ավինյանի ընկերն է, ավագանու «Իմ քայլը» խմբակցության անդամ Նուարդ Վարդանյանի ամուսինը։ Մարգարյանը այս ընկերության բաժնետեր է երեք այլ անձանց հետ, իսկ Ավինյանի աշխատակազմի տարբեր անդամներ, որոնք նախագծում էին արդյունաբերական կանեփի արտադրության հիմքերը, այժմ ներգրավված են «Գրոուար»-ի կառավարման գործերում։ Ընկերությունը խաչվում է նաև արտակարգ իրավիճակների նախկին նախարար Ֆելիքս Ցոլակյանի որդու բիզնեսներից մեկի հետ։ 

Կառավարության՝ արտադրական կանեփի թույլատրման որոշումից անմիջապես հետո հիմնադրված «Գրոուար»-ի կանոնադրական կապիտալը ավելի քան 100 մլն դրամ է։ Բաժնետոմսերի 45 տոկոսը նախկին փոխվարչապետի մտերիմ Ստեփան Մարգարյանինն է, 22,5 տոկոսը՝ Սուրեն Թորոսյանինը, նույնքանը՝ Էդուարդ Մելիքյանինը, իսկ ընկերության 10 տոկոսի փայատերը Տիգրան Քրմոյանն է։ Տիգրան Քրմոյանը բնապահպանության նախկին նախարար Վարդան Այվազյանի օգնականն է եղել 2003-2006 թվականներին։ Ըստ «Հետք»-ի հրապարակման՝ Քրմոյանը Վարդան Այվազյանի «հանքային և ոչ հանքային, ներառյալ անշարժ գույքի բիզնեսներն է ղեկավարել»։ Այվազյանի ընտանիքին պատկանող մի ընկերություն նույնիսկ գրանցված է եղել Քրմոյանի բնակության հասցեում։ Քրմոյանը, ըստ «Հետք»-ի, նախարարի օգնական լինելու տարիներին կարողացել էր բնապահպանության նախարարությունից ստանալ երկրաբանական աշխատանքներ իրականացնելու տարբեր լիցենզիաներ։

Էդուարդ Մելիքյանը հայտնի է «Գլենդել հիլզ»-ից, եղել է կառուցապատման ոլորտի սնանկացած խոշոր ընկերության տնօրենը։ «Գլենդել հիլզ»-ը տարիներ առաջ ներգրավված էր այնպիսի ծրագրերում, ինչպիսիք Գյումրիում երկարաշարժի հետևանքով բնակարանաշինական «Մուշ 2» և «Անի» թաղամասերն էին։ Բացի այդ, ընկերությունը պիտի անհատական բնակելի տներ կառուցեր Շիրակի ու Լոռու մարզերում։ Միայն այս նպատակի համար կառավարությունը «Գլենդել հիլզ»-ին 2 մլրդ դրամի բյուջետային երաշխիք էր տրամադրել, իսկ ծրագրի արժեքը գնահատվել էր մոտ 34 մլրդ դրամ։ Երկրաշարժի հետևանքով անօթևան մնացած անձանց բնակարանաշինության ծրագրերի հետ կապված ներկայում Քննչական կոմիտեում քննվում է քրեական գործ՝ չարաշահումների հատկանիշներով։ «Գլենդել հիլզ»-ի հետ կապված քննվում է նաև մեկ այլ քրեական գործ՝ ընկերության կանխամտածված սնանկության դեպքի առթիվ։

Էդուարդ Մելիքյանը ընդգրկված է նաև Երևանի կենտրոնի կառուցապատման երկու խոշոր ծրագրերում։ Մեկը «Հին Երևան»-ն է, որտեղ ընկերությունը հողեր ունի Արամի-Բուզանդ-Կողբացի փողոցների պարփակված տարածքներում։ «Գլենդել հիլզ»-ի նախկին տնօրեն էդուարդ Մելիքյանը նաև Երևանի 33-րդ թաղամասի՝ «Ֆիրդուսի» տարածքների ձեռքբերող ընկերության՝ «Դիանար»-ի տնօրենն ու բաժնետերն է։ «Դիանար»-ը տարածքները ստացել է պետությունից, բաժանել լոտերի և վաճառում է։ 2021-ին «Դիանար»-ը դարձել է Հայաստանում Ամերիկայի առևտրի պալատի (AmCham) անդամ և, ինչպես նշվում է ընկերության նկարագրությունում, «զարգացրել է ավելի քան 5,5 հեկտար տարածք Երևանի կենտրոնում»։ 33-րդ թաղամասի կառուցապատումը համակարգում էր փոխվարչապետ Ավինյանի գրասենյակը, որը շրջայցեր էր կատարում, խորհրդակցություններ անցկացնում և այլն։

2021-ի օգոստոսին «Գրոուար»-ի տնօրեն ու բաժնետեր Տիգրան Քրմոյանը Մասիս քաղաքի Էջմիածնի խճուղում գտնվող մի տարածքի վարձակալության պայմանագիր է կնքում Մասիսի բնակիչ Գուրգեն Մադոյանի հետ։ Վերջինս արտակարգ իրավիճակների նախկին նախարար, գեներալ Ֆելիքս Ցոլակյանի քրոջ որդին է։ Քրմոյանը վարձակալում է 8 110 քմ մակերեսով արտադրական նշանակության հողամասը, դրա վրա կառուցված արտադրամասը, վարչական շենքը, պահեստը, պահակակետը։ Այս ամենը «Գրոուար»-ը վարձակալում է ամսական 150 000 դրամով։ Գուրգեն Մադոյանը ՍիվիլՆեթի հետ զրույցում խոսելով վարձավճարի չափի մասին՝ պատասխանեց, թե «երևի մենք [ՍիվիլՆեթը] սխալվում ենք, բայց ինչ-որ բան համընկնում է», հետո առաջարկեց իրեն ուղարկել վարձակալության պայմանագիրը, որ ուսումնասիրի։

Անցյալ տարվա հոկտեմբերի 10-ին Մասիսի քաղաքապետ Դավիթ Համբարձումյանը «Գրոուար»-ին տրամադրում է նախագծման թույլտվություն, իսկ մեկ օր անց՝ շինթույլտվություն։ Ընկերությունն այս տարածքում արդեն կառուցել է ջերմոց, պարիսպ, օժանդակ մի շինություն և սկսել կանեփի մշակումը։

«Գրոուար»-ի բաժնետերերից Ստեփան Մարգարյանը պատասխանելով մեր հարցին, թե ինչ հանգամանքներում է սկսել բիզնես գործունեություն Էդուարդ Մելիքյանի և Տիգրան Քրմոյանի հետ, ասաց, որ երբ կառավարության ու խորհրդարանի կողմից ստեղծվեցին համապատասխան օրենսդրական հիմքերը, դիմել են առողջապահության նախարարություն ու ստացել լիցենզիա. «Լավ բիզնես պլան ենք մշակել՝ հաշվի առնելով դրսի փորձը, մեր բնակլիմայական պայմանները։ Բայց առայժմ պիլոտային է այս բիզնեսը, եթե հաջող լինի՝ կգնանք վարկավորման ու մեծ ծավալների։ Այս պահին բերքին ենք սպասում, տարբեր ընկերությունների հետ բանակցում ենք, բայց մինչև որակյալ ապրանք չստանանք, չենք կարող հետագայի մասին խոսել»։

Հարցին, թե ինչպես է դարձել բիզնես գործընկեր Էդուարդ Մելիքյանի և Տիգրան Քրմոյանի հետ՝ Ստեփան Մարգարյանը պատասխանեց, որ Մելիքյանին ու Քրմոյանին ճանաչում է արդեն ավելի քան տասը տարի: Ինչ վերաբերում է վարձակալության ցածր գնին, ապա դա, ըստ Մարգարյանի, պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ տարածքն ի սկզբանե եղել է խիստ անբարեկարգ։

Նախկին փոխվարչապետ Ավինյանի գրասենյակում ընգրկված երկու անձինք արդեն հասցրել են դառնալ «Գրոուար»-ի տնօրեններ։ Ընկերության հիմնադրումից հետո տնօրենը Տիգրան Քրմոյանն էր։ Նա ընկերությունը ղեկավարել է մինչ այս տարվա փետրվարը։ Փետրվարին տնօրեն է դառնում Սուրեն Գալստյանը, որը 2019-ի հունիսից մինչ 2020-ի փետրվարի վերջը եղել է Տիգրան Ավինյանի օգնականը, իսկ այդ պաշտոնից ազատվելուց հետո՝ նշանակվել արդարադատության նախարարության գլխավոր քարտուղար։ Այս պաշտոնից Գալստյանն ազատվեց 2021-ի հոկտեմբերին։

Որպես կանեփի արտադրությամբ զբաղվող ընկերության տնօրեն՝ Սուրեն Գալստյանը աշխատել է երեք ամսից էլ պակաս։ Հետո Գալստյանին փոխարինում է Ավինյանի աշխատակազմի մեկ այլ ներկայացուցիչ՝ նրա խորհրդական, իրավաբան Սոնա Թևանյանը, որը Ավինյանի խորհրդականն էր 2019-ի հունիսից մինչ 2021-ի օգոստոսը։ «Գրուար»-ում Թևանյանը տնօրեն է այս տարվա մայիսի 5-ից։ Փաստացի, նա եղել է փոխվարչապետի աշխատակազմում այն ընթացքում, երբ մշակվում էին արդյունաբերական կանեփի օգտագործման թույլտվության օրենսդրական հիմքերը, իսկ արդեն պաշտոնանկությունից հետո եղել է կանեփի արտադրութամբ զբաղվող ընկերության տնօրեն։ ՍիվիլՆեթը գրավոր հարցում էր ուղարկել կառավարություն՝ խնդրելով հայտնել, թե որպես փոխվարչապետի խորհրդական Թևանյանը ինչ հանձնարարականներ է ստացել արդյունաբերական կանեփի արտադրության, արտահանման, ներմուծման, լիցենզավորման իրավական գործընթացի շրջանակում, ինչ գործողություններ է կատարել այս թեմայի շրջանակում։ Փոխվարչապետ Համբարձում Մաթևոսյանի գրասենյակից ներկայացրել են փոխվարչապետի խորհրդականի գործառույթներն ու տեղեկացրել՝ արտադրական կանեփի արտադրության ներդրման շրջանակում Սոնա Թևանյանի գործողությունների, բանավոր ու գրավոր հանձնարարականների մասին տեղեկություն տրամադրելն անհնար է, քանի որ Մաթևոսյանի գրասենյակում նշված տվյալներով աշխատակից չկա։

«Գրոուար»-ի բաժնետեր Ստեփան Մարգարյանը Սոնա Թևանյանի՝ «Գրոուար»-ում տնօրեն դառնալու հարցում շահերի բախում կամ նման ռիսկ չի տեսնում։ «Սոնա Թևանյանը աշխատել է բազում օրինագծերի վրա, եղել է իրավաբան։ Երբ աշխատանքից դուրս է եկել, անցել է աշխատանքի «Գրոուար»-ում։ Դաշտն ամբողջությամբ բաց է, լիցենզիաները անսահմանափակ են»,- ասաց Մարգարյանը։ Նա վստահեցրեց՝ Տիգրան Ավինյանի գործոնը բիզնես սկսելու, այն հիմնելու և հետագա գործընթացների վրա չի ազդել։

«Գրոուար»-ը խաչվում է գեներալ, արտակարգ իրավիճակների նախկին նախարար Ֆելիքս Ցոլակյանի ընտանիքի հետ։ Հասցեում, որտեղ գրանցված է ու գործունեություն է իրականացնում «Գրոուար»-ը, գրանցված է մեկ այլ ընկերություն՝ «Վուդկռաֆտ»-ը, որը պատկանել է Ցոլակյանի որդուն՝ Վարդան Ցոլակյանին, իսկ «Գրոուար»-ին տարածքը վարձակալությամբ հանձնել է Գուրգեն Մադոյանը՝ Ֆելիքս Ցոլակյանի քրոջ որդին։ Բացի այս, առկա է մի գործարք Ցոլակյանի որդու ընկերության և փոխվարչապետ Ավինյանի մոր միջև։

Երևանի կենտրոնում՝ Պարոնյան 44 հասցեում՝ «Դվին» հյուրանոցի հարևանությամբ, 2019-ից կառուցվում է բնակելի համալիր։ Կառուցապատողը նույն տարվա ընթացքում հիմնադրված «Էյ բի սի դիվելոպմենթ» ընկերությունն է, որի 70 տոկոսը պատկանում է Վարդան Ցոլակյանին՝ Ֆելիքս Ցոլակյանի որդուն։ «Էյ բի սի դիվելոպմենթ»-ը այս տարածքը ձեռք է բերել 2019-ին, վերևում հիշատակված Էդուարդ Մելիքյանի ընկերությունից՝ «Ի էմ սի» ՓԲԸ-ից։ Տարածքի ընդհանուր մակերեսը ավելի քան 3 100 քմ է։ Գործարքի գինը կազմել է 1,454 մլրդ դրամ։

Դրանից հետո ընկերությունը սկսել է կառուցապատումն ու բնակարանների վաճառքը։ Մեր այցելության պահին շենքը կառուցող շինարարներից մեկը պատմեց, որ նախատեսում են շահագործման հանձնել երեք ամիս անց։ Այժմ շինարարությունը շարունակվում է, կառուցապատողը որոշել է մեծացնել ավտոկայանատեղիների թիվը։ 2021-ի հունիսին «Էյ բի սի դիվելոպմենթ»-ի կողմից կառուցվող շենքում բնակարան ու ավտոկայանատեղի է ձեռք բերում Տիգրան Ավինյանի մայրը՝ Հասմիկ Խլղաթյանը։ 131 քմ մակերեսով բնակարանը Խլղաթյանը գնել է 58,4 մլն դրամով, իսկ կայանատեղին՝ 7,5 մլն-ով։

ՍիվիլՆեթն իր ձեռքի տակ հայտնված փաստաթղթերի միջոցով համեմատել է բնակելի համալիրում 131 և 132 քմ մակերեսով բնակարանների առքուվաճառքի պայմանագրերի գները։ Ընդհանուր առմամբ, Ցոլակյանի որդու ընկերությունը այս մակերեսով բնակարանները վաճառել է մոտ 70-80 մլն դրամի միջակայքում, սակայն մի քանի բնակարանների դեպքում վաճառքի գինը շեղվել է այս միջակայքից։ Բնակարաններից մեկը, որ այս գնից ցածր գնով է վաճառվել, նախկին փոխվարչապետի մորն է։ 

Նյութն ամբողջությամբ՝ սկզբնաղբյուր կայքում։

168.am-գրում է.

Մինչ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարում է կամ գոնե չի բացառում հնարավոր նոր պատերազմի սպառնալիքը, ռուսական լրատվամիջոցները գրում են, թե Հայաստանի տարածքով ինչպես է անցնելու Նախիջևանն Ադրբեջանին կապող ցամաքային ճանապարհը։

Այսպիսով՝ ըստ տարբեր հրապարակումների, հայկական կողմից ճանապարհը ձգվելու է Արաքսի երկայնքով, օգտագործելու են խորհրդային այն հին ճանապարհները, որոնք մինչև 1992 թվականը Նախիջևանը  կապում էին Կովսականի՝ Զանգելանի հետ, Հայաստանի տարածքով:

168.am-ը 1990-1998 թվականներին ՀՀ տրանսպորտի և կապի նախարար, հասարակական-պետական գործիչ Հենրիկ Քոչինյանից հետաքրքրվեց, թե այդ հրապարակումների համաձայն, եթե այդպես գործի ճանապարհը, այն հայկական ի՞նչ տարածքներ է ընդգրկելու։

«Խորհրդարային Միության տարիներից Երևանից դեպի Նախիջևան գնացող ճանապարհը Երասխով, Արաքսի ափով գնում էր դեպի Նախիջևան՝ Օրդուբադ, այնտեղից էլ անցնում էր Մեղրի, Մեղրիի երկայնքով էլ գնում էր դեպի Զանգելան և այլն։ Դա, կարելի է ասել՝ եղել է մեր տարածքում՝ Մեղրիից այն կողմ դեպի Զանգելան երրորդ կարգի ճանապարհ, բայց իրականում լավ ճանապարհ չէր։ Այն ժամանակ գործող ճանապարհը դա է եղել»,- նշեց Հենրիկ Քոչինյանը։

Եթե վերագործարկվելու է Խորհրդային Միության այդ ճանապարհը, ապա Հենրիկ Քոչինյանը մեկ հարց ունի ՀՀ իշխանություններին՝ Հայաստանն ի՞նչ պարտավորություն ունի Ադրբեջանի համար ճանապարհ կառուցելու։

«Հայաստանը պարտավորություն ունի՞ Ադրբեջանի կամ Նախիջևանի համար ճանապարհ կառուցելու, ո՛չ մի պարտավորություն էլ չունի։ Հայաստանում կան ճանապարհներ, եթե ադրբեջանցիներն ուզում են, այն հատվածներում, որտեղ անցումային, սահմանային կետ կա, թող այդ կետից մտնեն, մյուս կետից դուրս գան։ Հայաստանը շատ սխալ բան կանի, եթե դնի ու Ադրբեջանի համար ճանապարհ կառուցի»,- նշեց Հենրիկ Քոչինյանը։

Հարցին, թե ինչո՞ւ է հայկական կողմը, վկայակոչելով 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ փաստաթուղթը, կատարում Ադրբեջանի բոլոր պահանջները, իսկ Ադրբեջանը հրաժարվում է իր ստանձնած պարտավորությունները կատարելուց, մասնավորապես՝ հայրենիք վերադարձնել հայ ռազմագերիներին, Հենրիկ Քոչինյանը պատասխանեց.

«Հարցը պետք է տալ երկրի ղեկավարին։ Ինքս բարեբախտաբար թե դժբախտաբար, այսօր ոչինչ չեմ հասկանում ու հարց լուծող չեմ»։

Զոհվածների մեջ որդուն փնտրող հայրը նրան ողջ է գտել: Այս մասին տեղեկանում ենք Ստեփանակերտի մամուլի ակումբի նախագահ Գեղամ Բաղդասարյանի գրառումից:

Նա,մասնավորապես,գրել է.

«Այսօր մի հանդիպում ու մի բարի լուր ջերմացրին հոգիս…

44-օրյա պատերազմի ժամանակ մի օր Ստեփանակերտի Սուրբ Աստվածամոր Հովանու մայր տաճարի դիմացի մայթին՝ «Պարկ հոթել»-ի առաջ հանդիպեցի լուսանկարիչ Հակոբ Պողոսյանին ու լրագրող Էդիկ Բաղդասարյանին։ Մտահոգ զրուցում էինք օրվա անցուդարձի շուրջ, երբ մեզ մոտեցավ նիհար, սև մորուքով ու սև-մուգ շորերով մի ոչ տեղացի մարդ և ասաց, որ որդուն է փնտրում։ Ասաց, որ տղայի անուն-ազգանունը տեսել է զոհվածների պարբերաբար հրապարակվող ցուցակում, բայց չի կարողանում տեղը գտնել։ Հակոբն ու Էդիկը հարցուփորձ էին անում, հուշում, թե ում կարելի է դիմել և այլն։ Իսկ ես միայն մի բան ասացի։ Ասացի՝ մի վհատվեք, արդեն քանի դեպք եղել է, երբ չճշտված տեղեկություններ են եղել այդ ցուցակներում, որոնք հետո ճշտվել են։ Ծնողները երբեմն առաջին տեղեկությունը տեսնում էին, բայց ճշտող տեղեկությունը՝ ոչ։ Ասացի՝ այնպես որ, հույսներդ մի կորցրեք, Աստված մեծ է։ Պատերազմից հետո մեկ-մեկ մտովի աչքիս առաջ էր գալիս այդ մարդը, մտածում էի՝ տեսնես ի՞նչ եղավ հետո…

Ինչ որ է, այսօր փողոցում հանդիպեցի Հակոբին։ Խոսեցինք դեսից-դենից, այն օրերից։ Ու հարցրի, թե արդյո՞ք հիշում է այդ դրվագը։ Ասաց՝ հա, նիհար, սև մորուքով էն մարդը։ Ասում եմ՝ հա՛, հա՛, նույնի՛նքը։ Ասում է՝ որդուն ողջ է գտել։

Ահա այսպիսի բարի լուրով էլ սկսվեց օրս»:

Ռուսաստանի եւ Ֆրանսիայի նախագահներ Վլադիմիր Պուտինի եւ Էմանուել Մակրոնի բանակցությունների գաղտնիության խախտումը օրինակ է այն բանի, թե ինչպես են Փարիզում հասկանում «դիվանագիտություն» բառը, հայտարարել է ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան:

«Խոսքը դիվանագիտական պրակտիկայում չտեսնված բաների մասին է։ Խոսքը գնում է այն մասին, որ երբ զանգերը բարձր մակարդակով են կատարվում, իսկ դրանք այժմ դարձել են դիվանագիտության քայլող գործիք, այդ թվում՝ պանդեմիայից հետո, ապա դա, իհարկե, գաղտնի պատմություն է, երկու առաջնորդ, երբեմն երեք հոգով էլ խոսակցություններ են լինում, և տեսակապի միջոցով, բնականաբար, դրանք փակ բանակցություններ են։ Այնպես որ, պարզվեց, որ մի քանի ամիս առաջ, երբ Մակրոնը զանգահարում էր Ռուսաստանի նախագահին, անմիջապես սենյակում, աշխատասենյակում, սեղանի մոտ, որտեղ տեղի էր ունենում այդ հեռախոսազրույցը, ձայնը բարձր կապի վրա էր դրված, դե այդպես է լինում, քանի որ ձայնագրողները մասնակցում են, եւ թարգմանիչները, իհարկե, բայց ահա չտեսնված մի բան, պարզվում է, ամբողջ զրույցը ձայնագրում էր լրագրողական տեսախցիկը լրագրողների հետ միասին, որոնք նստած այդ ամենը նկարահանում էին»”- ասել է նա «Ռոսիա-1» հեռուստաալիքի կ«Կիրակնօրյա երեկոն Վլադիմիր Սոլովյովի հետ» հաղորդման եթերում:

«Իրականում սա օրինակ է այն բանի, որ հենց այդպես են նրանք հասկանում «դիվանագիտություն» բառը», — ընդգծել Է Զախարովան:

Կիրակի ֆրանսիական ԶԼՄ-ները հրապարակել են փետրվարի 20-ին Էմանուել Մակրոնի եւ Վլադիմիր Պուտինի միջեւ բանակցությունների ամբողջական վերծանումը: Զրույցը ձայնագրել է ֆրանսիացի լրագրող Գի Լագաշը, որն անձամբ ներկա է եղել՝ նկարահանելով Ֆրանսիայի նախագահի մասին պատմող սյուժեն։ Հաղորդումը պետք է կցուցադրվեր հունիսի 30-ին՝ ժամը 22: 15-ին, France 2 հեռուստաալիքով:

Այդ զրույցի ընթացքում Մակրոնը Պուտինին ասել է, որ ինքը «թքած ունի» ԴԺՀ-ի եւ ՉԺՀ-ի ժողովրդական հանրապետությունների առաջարկների վրա՝ Մինսկի համաձայնագրերի հետ կապված: Նրա կարծիքով՝ նրանք իրավունք ունեն արձագանքել միայն ուկրաինական առաջարկներին։ Մակրոնը նաեւ Պուտինին առաջարկել էր առաջիկա օրերին Ժնեւում հանդիպել ԱՄՆ-ի նախագահի հետ, ինչին Ռուսաստանի նախագահը պատասխանել է, որ ինքը սկզբունքորեն համաձայն է: Դատելով վերծանումից՝ զրույցը երբեմն լարված էր ընթանում։

Մեր քաղաքական ուժը բազմիցս բարձրաձայնել է, որ սա իշխանությունների որոշելիք հարցը չէ, այլ համայն հայության որոշելիք հարցն է: Այս մասին NEWS.am-ի հետ զրույղցում նշեց Արցախի ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Դավիթ Գայստյանը՝ անդրադառնալով Հայաստանը Արցախին կապող այլընտրանքային ճանապարհին, որի գործարկվելուց հետո Բերձորը, գուցե նաեւ Աղավնոն անցնելու են Ադրբեջանին:

«Իհարկե, ՀՀ իշխանություններն են հանդիսանում նոյեմբերի 9-ի հայտարարության կողմ, ոչ թե Արցախի իշխանությունները: Այսօր Արցախի իշխանությունները, եւ ամբողջ արցախահայությունը ունեն իրենց կարմիր գծերը: ԱԺ 5 խմբակցությունները միասնաբար ապրիլի 14-ին հայտարարել են իրենց կարմիր գծերը: Բայց միաժամանակ տեսնում ենք, որ ՀՀ իշխանությունները ժամանակ առ ժամանակ իրենց հարմար պահին հայտարարում են, որ Արցախի իշխանությունների հետ համաձայնեցնում են, հաշվի են առնում Արցախի իշխանությունների կարծիքը եւ ելնելով դրանից են որոշում կայացնում: Հարցն էլ այն է, որ Ադրբեջանը խախտել է նոյեմբերի 9-ի հայտարարության գրեթե բոլոր կետերը, իսկ Հայաստանը դեռ մի բան էլ ավելի է կատարել այդ կետերը եւ դա վերջին հաղթաթուղթն է մեր ձեռքին, որը մենք պետք է ճիշտ կարողանանք օգտագործել»,-ասաց նա:

Դավիթ գալստյանը նկտաեց, որ նոյեմբերի 9-ի հայտարարության ռուսական տարբերակում 6-րդ կետում գրված է «Լաչինի միջանցքով»: «Այսինքն ճանապարհը պետք է լինի Լաչինի միջանցքի միջով, այլ ոչ թե ինչպես հայկական տարբերակում է թարգմանված՝ երկայնքով: Լաչինի միջանցքն իրավական ռեժիմ է, որով պետք է անցնեն բոլոր կոմունիկացիաները, այստեղ անվտանգության բաղադրիչները ավելի բարձր են: Իսկ այս ճանապարհը, որ փորձում են հրամցնել մեզ, սոսկ ճանապարհ է: Այս ճանապարհին ի՞նչ իրավասություններ է ունենալու հայկական կողմը: Այս ճանապարհը ամբողջությամբ ադրբեջանական միջոցներով է կառուցված եւ եթե համեմատում ենք «Հայաստան» հիմնադրամի ջանքերով կառուցված Գորիս-Ստեփանակերտ ճանապարհի հետ, հարց է ծագում, թե ինչու Ադրբեջանը պետք է իր կառուցած ճանապարհը նվիրի Հայաստանին, ի՞նչ իրավական փաստաթղթերով է դա տեղի ունենալու: Համոզված եմ, որ այս ճանապարհը լինելու է ճանապարհ, իսկ 6-րդ կետում հստակ գրված է, որ Լաչինի միջանցքով պետք է լինի այլընտրանքային ճանապարհը: Սա փաստորեն միջանցիքց դուրս է: Ոչ Հայաստանի, ոչ Արցախի իշխանությունները չեն հայտարարել, որ սա լինելու է միջանցք, այլ ոչ թե այլընտրանքային ճանապարհ: Սա է խնդիրը»,-ընդգծեց ընդդիմադիր պատգամավորը:

Բացի դրանից, ըստ նրա, Բերձորի եւ Աղավնոյի ճակատագիրը պայմանավորված է հենց դրանով. «Եթե Լաչինի միջանցքի այդ 5 կմ-ի մեջ է մտնում այդ այլընտրանքային ճանապարհը, ապա ոչ Բերձորի, որ Աղավնոյի, ոչ Սուսի հարց չի լինում շրջանառության մեջ: Մենք պետք է մեր բոլոր ջանքերը գործադրենք, որ մեզ հրամցվող ճանապարհը չընդունենք որպես Լաչինի միջանցք, փորձենք Լաչինի միջանցքի ճանապարհը, որն օդ ու ջրի պես պետք է Հայաստանին ու Արցախին, պահել»:

Դոլարի ու եվրոյի փոխարժեքը հայկական դրամի համեմատ շարունակում է գահավիժել, փոխարենն աճում է ռուբլու գինը։ Վերջին ամիսներին դրամը արժևորվել է մոտ 20 տոկոսով, ինչը նշանակում է՝ արտարժույթի շուկայում տեղի ունեցող գործընթացները պետք է հանգեցնեին նրան, որ Հայաստանում գնաճի որոշակի զսպում տեղի ունենար, քանի որ առաջին անհրաժեշտության ապրանքների մեծ մասը ներկրվում է, իսկ դրանք դոլարով են գնվում։

Այդուհանդերձ, մեր երկրում գները շարունակում են բարձրանալ, ինչը քաղաքացիներին ստիպում է վերանայել առևտուրը՝ կրճատել ցանկը կամ ապրանքները փոխարինել ավելի էժան ապրանքներով։ Ըստ Կենտրոնական բանկի՝ մայիսին գնաճը կազմել է 9 տոկոս, որը չափազանց բարձր թիվ է Հայաստանի տնտեսության համար։

Գնաճը հատկապես բացասաբար է ազդում արտահանողների և դոլարով գումար ստացողների վրա։

Ի՞նչը նպաստեց դրամի արժևորմանը։ «Ամբերդ» հետազոտական կենտրոնի փորձագետ  Հայկ Բեջանյանը մի քանի գործոններ է առանձնացնում:

Նրա խոսքով՝ դոլար-դրամ փոխարժեքը շուրջ 20%-ով փոփոխության է ենթարկվել, ինչը հիմք է տալիս եզրահանգելու, որ արժութային շուկայում տեղի են ունեցել որոշակի ֆունդամենտալ փոփոխություններ։

Դրանք, ըստ տնտեսագետի, պետք է երկու խմբի բաժանել։ Առաջինը պայմանավորված է նրանով, որ ուկրաինական իրադարձությունների ու արևմտյան սահմանափակումների հետևանքով Հայաստան են ժամանել մեծ թվով ռուսաստանցիներ, իսկ դա իր հերթին ավելացրել է փոխանցումների հոսքը դեպի Հայաստան։

Դրամի արժևորման հիմնական փուլը, Հայկ Բեջանյանի գնահատմամբ, սկսվել է  Հայաստան արտարժույթի հոսքերի մեծացմամբ։

«Տրանսֆերտների ծավալներն ավելացել են, իսկ դա հանգեցրել է մեր երկրում արտարժույթի ծավալների ավելացման։ Որքան շուկայում ավելանում է արտարժույթի քանակը, այդքան դա որոշակի ճնշումներ է ունենում փոխարժեքի վրա։ Մեր երկրում վարում են լողացող փոխարժեքի քաղաքականություն, որի պայմաններում դրամի փոխարժեքը ձևավորվում է ազատ շուկայում` արտարժույթի առաջարկի ու պահանջարկի փոխազդեցությամբ»,- ասաց տնտեսագետը։

Դրամի արժևորման համար գործոն է նաև տուրիստական սեզոնը, զբոսաշրջիկների մուտքը Հայաստան: Այդ գործոններով պայմանավորված՝ մեծացել է դոլարի քանակը մեր երկրում և նվազել է դրա արժեքը։

Հայկ Բեջանյանի խոսքով՝ մյուս գործոնը կապված է ռուսական ռուբլու կայունացման հետ։ «Ռուս-ուկրաինական համակարտության սկզբնական ժամանակահատվածում ռուբլին բավական խոցելի էր, և փոխարժեքը զգալի անկում ապրեց, բայց վերջին շրջանում ՌԴ վարած քաղաքականոթյան արդյունքում՝ ռուսական ռուբլու կիրառականությունն ավելի բարձրացավ։ Նախ արևմուտքի կողմից սահմանված պատժամիջոցների պայմաններում Ռուսաստանում նվազել է հետաքրքրությունը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ, ինչը նշանակում է, որ բարձրացել է ռուբլու նկատմամբ պահանջարկը»,- ասաց նա։

Տնտեսագետը նշեց, որ մեր երկրում նույնպես կա դոլարի նկատմամբ պահանջարկի նվազում՝ հիշեցնելով, որ գազի դիմաց այսօր Հայաստանը ռուսական ռուբլով է վճարում, այսինքն՝ ներքին շուկայում դոլարի պահանջարկը նվազել է, իսկ ռուբլու նկատմամբ՝ ավելացել։ «Բնական է, որ այս ամենն իր ազդեցություն է թողնելու»,- ընդգծեց նա։

Ինչ վերաբերում է գնաճին, Հայկ Բեջանյանն ասաց, որ փոխարժեքը գնաճը խթանող կամ գնաճը զսպող գործոններից մեկն է: Նրա խոսքով՝ երբ դոլարը արժևորվում է, ներմուծվող ապրանքների գներն անմիջապես բարձրանում են, իսկ այսօր հակառակ երևույթն է. դոլարն արժեզրկվում է, որ բայց գների անկում չի նկատվում։

«Այստեղ պետք է երկու կարևոր հանգամանքի վրա ուշադրություն դարձնել։ Առաջինն այն է, որ ռուս-ուկրաինական հակամարտության ֆոնին հումքային և պարենային ապրանքների միջազգային շուկաներում շարունակում են դիտվել բարձր գնաճային զարգացումներ, քանի որ լոգիստիկ շուկաներում լուրջ խաթարումներ են առաջացել, ինչն էլ իր հերթին բարձրացրել է համաշխարհային գները։ Այսինքն՝ ներմուծվող ապրանքների գները կապված են միջազգային գների հետ, հետո նոր փոխարժեքի։ Երբ համադրում ենք միջազգային գների աճն  և մեր երկրում փոխարժեքի փոփոխությունները, ապա տեսնում ենք, որ եթե դրամի արժևորումը չլիներ, ապա գնաճն ավելի բարձր կլիներ, քան ներկայում է»,- ընդգծեց նա։

Հայկ Բեջանյանը նշեց, որ թեև կան որոշակի ապրանքատեսակներ, որոնց միջազգային գները նվազել են, այդուհանդերձ, Հայաստանում սպառողները շարունակում է թանկ գնով այն ձեռք բերել։ Այստեղ, ըստ նրա, գործ ունենք տնտեսվարողների վարքագծի հետ։

«Երբ միջազգային շուկայում գներն աճում են, ապա տնտեսվարողները շատ արագ գները բարձացնում են, իսկ հակառակ պրոցեսի ժամանակ նրանք սպասողական վարքագիծ են որդեգրում, հետո միայն քայլեր են ձեռնարկում ապրանքնների գների էժանացման ուղղությամբ»,- ասաց նա։

Տնտեսագետ խոսքով՝ ստեղծված իրավիճակոմ հատկապես տուժում են արտահանողները, քանի որ որքան արժեզրկվում է արտարժույթն, այդքանով արտահանողները կորցնում են իրենց մրցակցությունը արտաքին շուկաներում։

Այս իրավիճակում ինչ քայլեր պետք է ձեռնարկի կառավարությունը։ Տնտեսագետը նշեց, որ Հայաստանում գնաճի նպատակադրման քաղաքականություն են վարում և այս առումով Կենտրոնական բանկն ունի ընտրության երկու տարբերակ։ Մի տարբերակն այն է, որ ճիշտ գնաճային միջավայր ստեղծի, որի համաձայն՝ դրամի առաջարկն ավելացնելու միջոցով փորձի բալանսավորել ֆինանսական շուկայի զարգացումները և ազդել փոխարժեքի վրա։

«Սակայն այս մոտեցումն առանց այն էլ բարձր գնաճային միջավայրում էլ ավելի գները կբարձրանան։ Եթե դրա արդյունքում արտահանողների բեռը կթեթևացնեն, ապա հասարակության ավելի լայն շերտերի մոտ ավելի մեծ խնդիրներ կստեղծվի։ Սա է պատճառը, որ ԿԲ-ն չի գնում այս ճանապարհով։

Մյուս մոտեցումն այն է, որ ԿԲ-ն փորձի շուկայում ավելացած արտարժույթի ծավալները պահի ռեզերվներում և այդպես ազդի փոխարժեքի վրա, սակայն սա այդքան էլ արդյունավետ չէ, քանի որ նախ պետք է հասկանալ, թե արդյոք այդ հոսքերը կարճաժամկետ բնույթ են կրում, թե երկարաժամկետ»,- նշեց Հայկ Բեջանյանը։

Նշենք, որ այսօր ԱՄՆ դոլարի փոխարժեքը հատեց 400 դրամի շեմը։ Հայաստանի բանկերում դոլարը գնում են միջինը 400.88 դրամով, վաճառում՝ նվազագույնը 409 դրամով:
 

Radar Armenia-ի աղբյուրների փոխանցմամբ` ՀՀ վարչապետին ենթակա Պետական վերահսկողական ծառայությունը ստուգումներ է իրականացրել Երևանի քաղաքապետարանում և 2018-2021թթ. գործունեության վերաբերյալ մեծ ծավալի խախտումներ հայտնաբերել։ 

 Այսպես, պարզվել է, որ 2018-2021թթ. ընթացքում, ընդհանուր առմամբ, պետությանը հասցված վնասի չափը կազմում է շուրջ 16 միլիարդ ՀՀ դրամ՝ մոտ 40 միլիոն ԱՄՆ դոլար։

Նշված չարաշահումները վերաբերում են Երևանի քաղաքային տնտեսության գրեթե բոլոր ոլորտներին, այդ թվում՝ շինթույլտվությունների տրամադրմանը, գույքահարկի վճարումներին, ինքնակամ կառույցների օրինականացմանը և այլն։ 

Հազարավոր մեքենաների համար չեն հաշվառվել ու չեն հավաքագրվել ավելի քան 250 միլիոն դրամի գույքահարկի գումարներ, ավելի քան 550 փոխադրամիջոցներ ցույց են տրվել որպես վաճառված ու գույքահարկի գումարները զրոյացվել են և այլն։ 

Շինթույլտվությունների տրամադրման գործընթացում արձանագրված չարաշահումներից ուշագրավ է այն, որ դրանց ընդհանուր քանակի շուրջ 82 տոկոսը տրամադրվել է ժամկետից ուշ, իսկ 10 տոկոս մերժումների դեպքում քաղաքացիներին անգամ մերժման հիմքի մասին ոչինչ չի ասվել։ 2018-2021թթ. ընթացքում Երևանի քաղաքապետի որոշումներով օրինականացվել են 3346 ինքնակամ կառույցներ, սակայն 2491-ի դեպքում օրենքով սահմանված տուգանքներ չեն կիրառվել՝ մայրաքաղաքի բյուջեն զրկելով ավելի քան 650 միլիոն դրամ եկամուտ ունենալու հնարավորությունից։ Կան դեպքեր, երբ շինթույլտվությունները ուշացվել են շուրջ 255 օր, և դեպքեր, երբ դրանք տրվել են անմիջապես դիմումի ընդունման օրը։ 1054 դեպքով իրականացվել են շինարարության թույլտվությունների ժամկետների երկարաձգումներ, որոնցից 542 օբյեկտի նկատմամբ չեն կիրառվել օրենքով սահմանված վարչական տուգանքներ։ Ի դեպ, դրանցից 43-ի դեպքում չկիրառված տուգանքների ընդհանուր չափը անցնում է 6 միլիարդ ՀՀ դրամը։ 

ՊՎԾ-ի բացահայտումներով Երևանի տարբեր փողոցների նորոգման և ճեղքերի փակման աշխատանքները կատարվել են թերացումներով կամ անգամ չեն իրականացվել, սակայն դրանց դիմաց ավել վճարումներ են կատարվել։ 

Ուշագրավ է, որ քաղաքապետարանի աշխատակիցներին «ծառայողական պարտականությունները կատարելու» հիմնավորմամբ հատկացվել է մեծածավալ քանակի վառելիք՝ առանց հիմնավորելու, թե որ աշխատակցին ինչքան վառելիք է հարկավոր եղել այդ պարտականությունների կատարման համար։ Հետաքրքիր է, որ անգամ արձակուրդում գտնվող աշխատակիցների համար է վառելիք ելքագրվել։ 

Ըստ մեր տեղեկությունների` ՊՎԾ ուսումնասիրությամբ նաև պարզվել է, որ մի շարք հողամասերի դեպքում հրապարակային աճուրդների փոխարեն տեղի է ունեցել ուղղակի վաճառք, որը մի քանի անգամ պակաս է շուկայական և աճուրդային կարգով վաճառքի արժեքներից։ 

Ստորև ներկայացնենք մի քանի ուշագրավ տվյալ, թե ինչպիսի և ինչ ծավալների չարաշահումների մասին է խոսքը։ 

●      4747 փոխադրամիջոցների համար չի հաշվառվել ու չի հավաքագրվել 269 մլն դրամի գույքահարկ։

●      567 փոխադրամիջոցներ նշվել են որպես օտարված, ինչի արդյունքում 59 մլն դրամի չափով գույքահարկ զրոյացվել է։

●      6932 շինթույլտվություններից 5716-ը (82.5%) տրամադրվել են նախատեսված ժամկետներից ուշ:

●      3346 ինքնակամ կառույցների օրինականացում, որոնցից 2491-ի դեպքում տուգանքներ չեն կիրառվել։

●      Կապալառու կազմակերպությունների կողմից Երևան քաղաքի վարչական շրջաններին 2019-2021թթ. չի տրամադրվել 50501.5 խմ ասֆալտի տաշվածք՝ շուրջ 288 մլն դրամ արժեքով։

●      Չհիմնավորված կամ առերևույթ չկատարված 23827.9 քմ ասֆալտբետոնե ծածկի վերանորոգման աշխատանքների համար ավել է վճարվել 84 մլն դրամ։

●      2018-2021թթ. մոտ 160 մլն ՀՀ դրամի 447.050 լիտր վառելիք ելքագրվել է քաղաքապետարանի աշխատակիցների միջև անձնական օգտագործման ավտոմեքենաները ծառայողական նպատակով օգտագործելու դիմաց։

●      2019-2021թթ. ընթացքում թվով 14 դեպքում աշխատակիցները գտնվել են արձակուրդում, սակայն նրանց տվյալ ժամանակահատվածի համար ելքագրվել է 960 լիտր վառելիք։

●      2016-2021թթ. ընթացքում «Երևանի կոշտ թափոնների կառավարման» ծրագրի շրջանակներում նախատեսված և հատկացված միջոցներից ծախսվել է ընդամենը 496 հազար եվրո, սակայն ծրագրով նախատեսված՝ Նուբարաշենի առկա աղբավայրի հարակից շուրջ 32 հա տարածքում եվրոպական չափանիշներին համապատասխան նոր աղբավայրի կառուցման աշխատանքները պարզապես չեն կատարվում։

Հետաքրքրական է, որ շինթույլտվությունների ուշացման հետ կապված դժգոհությունների պատճառները բացահայտելու նպատակով դեռևս 2020թ. ՊՎԾ-ն փորձել էր ստուգումներ կատարել քաղաքապետարանում, սակայն դրանք ձգձգվել էին մի քանի ամիս, համապատասխան փաստաթղթերը չէին տրամադրվում, և, վերջիվերջո, քաղաքապետի միջամտությամբ դրանք դադարեցվել էին։ 2022թ. վերսկսված ստուգումների արդյունքում արձանագրված բացահայտումները թերևս անհետևանք չեն մնալու` վերածվելով աղմկահարույց քրեական գործերի։