Էներգետիկայի եւ բնական պաշարների նախարարությունը պարբերաբար լավատեսական տրամադրություններ է սփռում «Նաիրիտ» ՓԲԸ-ի մասին: Մեկ էներգետիկայի նախարարն է ասում, որ «Նաիրիտն» անպայման կաշխատի, բայց անցնում է մեկ տարի, եւ ոչ մի շարժ, մեկ ինչ-որ արտասահմանյան ներդրողների մասին է հայտարարվում, որոք, իբր, հետաքրքրված են մեր քիմիական հսկայով:

Վերջին այդպիսի տեղեկությունն այն էր, որ միջազգային հայտնի մի ընկերություն դրական է գնահատել գործարանի ներդրումային ծրագիրը, եւ այժմ այն ներկայացված է պոտենցիալ ներդրողներին: Ըստ որոշ գնահատականների, «Նաիրիտի» ամբողջական փաթեթը գնահատված է մոտ 600 մլն. դոլար, որից 360-ը գործարանի պարտքերն են: «Նաիրիտի» ներսում սպասումը սրված է այն աստիճանի, որ ոմանց թվում է, թե նոր տերն է վճարելու նրանց հերթական աշխատավարձը: Որպես պոտենցիալ տեր՝ արծարծվում են Ծառուկյանի եւ ռուսական «Իտեռա» ընկերության անունները: Իրականում, սակայն, խիստ կասկածելի է, որ Ծառուկյանը, ով առանց գլխացավանքի, հանգիստ ապրում է իր բիզնեսով, կցանկանա մտնել «ամենայն հայոց լվացքատունն» աշխատեցնելու բեռի տակ:

Ըստ գործարանի նախկին տնօրեն Կարեն Իսրայելյանի, ոչ միայն Ծառուկյանը, այլեւ ոչ մի խելոք մարդ, «Նաիրիտի» ներկայիս պարտքերը հաշվի առնելով, չի մտնի նման գործարքի մեջ: «Չինաստանի գործարանը, որտեղ մենք 40 տոկոսի փայ ունենք, զրոյից մինչեւ ավարտը նստել է 200 մլն. դոլար: Մեր գործարանը 360 մլն. պարտք ունի: Ոչ ոք չի տա 360 մլն. դոլար, եթե 300 մլն.-ով կարող է գործարան կառուցել»,- ասում է Կարեն Իսրայելյանը: Ըստ նրա, ռուսական «Իտեռա»-ի հետ գործարքի մասին լուրերը մաքուր բլեֆ են: «Մերոնք հայտարարել են, որ դեկտեմբերի 20-ի կողմերը փաստաթուղթ է ստորագրվելու, բայց ես համոզված եմ, որ «Իտեռա»-ում չգիտեն այս մասին»,- ասում է Կարեն Իսրայելյանը: Նա նաեւ ավելացրեց, որ երբեք քաղաքականությամբ չի զբաղվել, միշտ եղել է գործի մարդ, եւ լուրերը, թե ինքը ԲՀԿ անդամ է, սուտ են: Ի դեպ, այս մասին մենք տեղեկացել էինք «Նաիրիտի» ղեկավարությանը մոտ կանգնած աղբյուրից: Կարեն Իսրայելյանը ղեկավարել է գործարանը 2005-2007 թվականներին եւ իր հեռանալուց հետո էլ չի դադարել հետաքրքրվել քիմիական գիգանտի «գործերով»:Մինչ օրս նա կաուչուկի արտադրության ոլորտից ամենատեղեկացված մարդկանցից է համարվում: «Հնարավո՞ր է, որ ռուսները պարզապես «չորով» հետ են ուզել «Մեժգոսբանկի» պարտքը Տիգրան Սարգսյանից, եւ սա է եղել նոր ներդրումներ անելու պայմանը»,- հարցրինք Իսրայելյանից: «Չեմ կարծում: Եվրասիական բանկը 400 մլն. վարկ է տալիս մի տարուց ավելի, որովհետեւ ռուսական շուկայում «Նաիրիտի» պահանջարկը մեծ է: Ավելի շուտ, նրանք ասել են, որ պատրաստ են այսինչ գումարի ներդրում կատարել, բայց մնացածի համար պետական երաշխիք են պահանջել, որպեսզի նախկինում տրված գումարի նման սա էլ չուտենք: Քանի որ պետական երաշխիքի դեպքում բյուջետային գումարների մասին է խոսքը, ստացվում է, որ այն հաստատելու ժամանակ ԱԺ-ում միանգամից հարց կբարձրացվի, թե ինչու է կառավարությունը 400 մլն. դոլարի երաշխիք տալիս «Նաիրիտի» ներկայիս տիրոջ՝  «Rhinoviille Property Ltd» մասնավոր ընկերության փոխարեն: Այդ ժամանակ «Նաիրիտի» շուրջ կատարված բոլոր ֆինանսական մախինացիաները եւ հանցագործությունները դուրս են գալու ջրի երես»,- ասում է Կարեն Իսրայելյանը:

Նա տնօրեն է նշանակվել 2005 թվականին, երբ պետությունն իր ձեռքը վերցրեց «Նաիրիտի» 80 տոկոսը՝ նպատակ դնելով ոտքի կանգնեցնել մինչ այդ ձեռքից ձեռք անցնող գործարանը, որը մեծ պարտքեր էր կուտակել: Նա համարում է, որ «Նաիրիտի» բաժնետոմսերի 90 տոկոսը «Rhinoviille Property» ընկերությանը վաճառելուց հետո գործարանը միտումնավոր կերպով տարել են սնանկացման: «2004-2006 թվերին գործարանն աստիճանաբար ոտքի կանգնեց: Մինչեւ ամեն ամսվա 15-ը աշխատողներն աշխատավարձ էին ստանում, նաեւ նախկին պարտքերն էինք սկսում փակել: Հանկարծակի 2006-ի օգոստոսին իմացանք, որ ծախեցին: Դա տեղի էր ունեցել գաղտնի ու շտապ: Ես իմ կաբինետում նստած էի, երբ աշխատողներից մեկը մտավ ու ասաց. ռադիոյով ասեցին՝ «Նաիրիտ» գործարանը վաճառել են»: Գործարքի մեջ մեծ է եղել ներկայիս վարչապետի, նրա եղբոր՝ գործարանի փոխտնօրեն Աշոտ Սարգսյանի, նաեւ տնօրեն Վահան Մելքոնյանի դերակատարումը: 2005 թվականին գործարանը պայմանագիր ուներ «Ինտերկաուչուկ» միջազգային ընկերության հետ, որը 2 հազար 400 դոլարով գնում էր կաուչուկը եւ այն իրացնում էր Ռուսաստանում:Այս ընկերությունը, ըստ Իսրայելյանի, գրանցված էր ՌԴ-ում, եւ դրա մեջ մտնում էր նաեւ Վահան Մելքոնյանը՝ գործարանի տնօրենը: «Երբ որ շուկան ուսումնասիրեցի, տեսա, որ մենք տոննան շուկայական գնից 500-600 դոլարով էժան ենք տալիս այդ ընկերությանը, եւ ուրիշի հետ կնքեցինք պայմանագիրը: Այդ ժամանակ Վահան Մելքոնյանը զանգեց ինձ եւ հարցրեց, թե ոնց եմ առանց իր հետ համաձայնեցնելու առաքումներ կատարում: Ես էլ ասացի, որ առայժմ ես եմ գործարանի տնօրենը, ոչ թե ինքը: Սրանից քիչ ժամանակ անց իմացանք, որ «Նաիրիտը» վաճառված է»,- պատմում է Իսրայելյանը: Վերջերս, հետեւելով իրադարձությունների զարգացմանը եւ ուսումնասիրելով բազմաթիվ փաստաթղթեր, նա եկել է ենթադրության, որ «Նաիրիտի» վաճառքի եւ «Rhinoviille Property»-ի հետեւում գերմանական «Bayer» ընկերությունն է կանգնած, որը 2006 թվականին սկսեց կորցնել կաուչուկի իրացման ռուսական ահռելի շուկան, քանի որ այդ տարիներին «Նաիրիտն» ավելացնում էր իր արտադրանքի ծավալները:

Ըստ Իսրայելյանի, հենց այս ընկերության պահանջով է «Rhinoviille Property»-ն գործարքի մեջ մտել: «Rhinoviille»-ը դարձավ շղարշ: Այն 25 հազար ֆունտ ստերլինգանոց կամպանիա էր, որի հիմնադիրները մինչ օրս հայտնի չեն, այն գրանցված է Անգլիայում, բազմահարկ շենքի իր գրասենյակում զբաղվել է միայն աուդիտորական հաշվետվություններով: «Եվ ահա այս ընկերությանն է վարչապետի մասնակցությամբ եւ թեթեւ ձեռքով տրվում երաշխիք: Պետական բաժնետոմսերը տալիս են, ասում են՝ դիր գրավ, հետո կփակվենք: Դա ի՞նչ է նշանակում: 2006 թվականին ինչ-որ մարդիկ հանդիպել են, ինչ-որ բաներ են պայմանավորվել, եւ գործարանը տրվեց այդ ընկերությանը: Բայց մենք 2006-ից ռուսական շուկայում արտադրանք էինք իրացնում՝ 4 տարի, ամսական 6-8 հազար տոննա էինք արտադրում»: Կարեն Իսրայելյանը վստահ է, որ այսօր էլ հնարավոր է ոտքի հանել «Նաիրիտը»: «Պետությունը շատ հանգիստ կարող է կրկին վերցնել այն եւ աշխատեցնել: Բացվում է քրեական գործ, որի ընթացքում բոլոր պարտքերը սառեցվում են: Գործարանը սկսում է աշխատել եւ կամաց-կամաց շուկա է մտնում: Այսօր շատ մեծ գումարներ դրա համար պետք չեն: «Նաիրիտն» ունի մեկ ամսվա հումք: Ընդամենը մի 300 հազար դոլար փող է պետք: Եվ գազի, եւ ցանցերի հետ կարելի է հանգիստ պայմանավորվել: Երբ որ «Նաիրիտն» աշխատում է, կորուստները պակասում են, նրանց ցուցանիշները սկսում են լավանալ, նրանք էլ ունեն սպառման խնդիրներ, նրանց էլ է ձեռք տալիս, որ «Նաիրիտն» աշխատի: Ջրմուղը նույնիսկ սակագինը կարող է իջեցնել օգտագործվող ջրի ծավալների հաշվին»,- ասում է նախկին տնօրենը:

Այսպիսով, կարծես թե «Նաիրիտի» նկատմամբ թշնամական քաղաքականության դադարեցումն անցնում է մեկ մարդու կամքից կախված հարցերի շարքը, եւ այդ մարդը վաղուց Տիգրան Սարգսյանը չէ:

Ալեքսանդր Բաժբեուկ-Մելիքյանի գողացված կտավների վերաբերյալ մեր հետաքննությունը կարծես թե հետաքրքրություն է առաջացրել մամուլում եւ իրավապահ մարմիններում: Առայժմ անհասկանալի է, թե ինչ ուղղությամբ է այս աշխուժությունը` հետքերը թաքցնելո՞ւ, թե՞ մեծ նկարչի գործերն ազգին վերադարձնելու: Ներկայումս գործով զբաղվում է ԱԱԾ-ն: Ճիշտ է, մեզ համար անհասկանալի պատճառով նկարների ճակատագիրը հետաքննվում է կալանավայրերի վարչության նախկին պետ Սամվել Հովհաննիսյանի դեմ հարուցված քրեական գործի շրջանակներում: Քննչական խմբի ղեկավար Արտյոմ Գրիգորյանի հետ զրույցի մանրամասները, քննությանը չվնասելու նպատակով, հարկ չենք համարում հրապարակել, սակայն կարող ենք ենթադրել, որ անվտանգության մարմիններին լրջորեն անհանգստացրել է տեղեկությունը, որ Լավինիա Բաժբեուկ-Մելիքյանի տնից 2003 թվականին գողացված նկարները հնարավոր է եղած լինեն նաեւ Շահումյանի շրջգործկոմի առաջին քարտուղար Ռուդիկ Վարդանյանի տանը: Այն ավելի ուշ է թալանվել` 2003 թվականի օգոստոսի 18-ի լույս 19-ի գիշերը:

Գողը` Հրայր Վանյանը, դատապարտվել է 7 տարի 6 ամիս ազատազրկման, իսկ գողոնը թաքցնողը` Վարուժան Գեւորգյանը, 5 տարվա ազատազրկման: Հենց Վարուժան Գեւորգյանն էր, ով, ի գիտություն բոլորի, մեր թերթի միջոցով այսքան տարի անց հայտարարեց, որ Ռուդիկ Վարդանյանի տանը նկարներ են եղել` փաստ, որը ոստիկաններն ու դատախազությունը թաքցրել էին եւ շարունակում են թաքցնել հանրությունից: Ըստ Վարուժան Գեւորգյանի, 2007 թվականին նկարների առկայության մասին ինքը հայտնել է նաեւ դատախազությանը, որը գործ էր հարուցել: Պաշտոնյաներ էին հարցաքննվել, սակայն հետագայում այս վարույթը կարճվել է հանցակազմի բացակայությամբ:

Ընդ որում՝ խուզարկության սանկցիաներ են եղել, որոնք կասեցվել են՝ չիրականացված: Մեր աղբյուրների հաղորդմամբ՝ դա արվել է նախագահականից: Մենք դեռ ավելի մանրամասն կանդրադառնանք այս պատմությանը, իսկ հիմա նշենք միայն, որ քննության ընթացքը ղեկավարել է այն ժամանակ քննիչ, իսկ ներկայումս թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության հանցագործությունների գործերով բաժնի պետ Վարդան Մուրադյանը: Բացառված չէ, որ նկարների շուրջ հայտնված նոր տեղեկությունները հետաքննելիս ԱԱԾ աշխատակիցները որոշ բարձրաստիճան իրավապահների եւ հայտնի պետական գործիչների անուններ եւս ի հայտ բերեն եւ իրենք էլ հայտնվեն ինտրիգների դաշտում:

ԴԻՄՈՒՄ ԵՄ ՕՐԵՆՔՈՎ ԳՈՂԵՐԻՆ

Բաժբեուկ-Մելիքյանի նկարների հետքը, որը հայտնվեց մեր թերթում, անհանգստացրել էր նաեւ նախկինում «մշակութային» լրագրող, արձակագիր, քրեական աշխարհի գիտակ համարվող Սերգեյ Գալոյանին: Հուլիսի 18-ին նա ասուլիս էր հրավիրել, որի ժամանակ կոչ արեց լրագրողներին՝ թարմ պահել գողացված նկարների թեման, «դատափետել» իրավապահ մարմիններին, պահանջել, որ նրանք քայլեր ձեռնարկեն, գտնեն նկարները եւ վերադարձնեն հայ ազգին: Միաժամանակ գրողը դիմեց հանցագործ եւ բիզնես աշխարհների ներկայացուցիչներին՝ ներազդել Վարուժան Գեւորգյանի վրա, որ նա էլ իր հերթին օգնի հետ բերել նկարները:

«Դիմում եմ առաջինը քեզ՝ Վարուժան Գեւորգյան, ապա նաեւ դիմում եմ Հայաստանում, Մոսկվայում, աշխարհի բոլոր տեղերում ապրող հայ գործարարներին ու կոլեկցիոներներին, օրենքով գողերին եւ քրեական հեղինակություններին, արտիստներին ու քաղաքականությամբ զբաղվողներին… Օգնեք, թող Վարուժանը Երեւան բերի Ալեքսանդր Բաժբեուկ-Մելիքյանի գողացված նկարները: Եթե դա ձեզ հաջողվի, ապա հայ մշակույթի մի ընտիր ադամանդ կփրկեք, նաեւ չեք թողնի, որ այս մարդը՝ Վարուժանը, եւ նրա սերունդն անեծքի տակ ընկնեն, որովհետեւ նա չգիտի, թե ինչ է արել»,- ասաց Սերգեյ Գալոյանը:

Վարուժան Գեւորգյանին զայրացրել է Սերգեյ Գալոյանի անդրադարձը, նաեւ լրագրողների անտարբերությունը, որոնց հետաքրքիր են նկարները, իսկ կենդանի մարդու դժբախտությունը` ոչ: Հիշեցնենք, որ նա Մոսկվայում է: Ասում է, որ նախկին ՔԿՀ պետ Սամվել Հովհաննիսյանն իբր նրան ուղարկել է Պետերբուրգի իր բարեկամների մոտ, որոնք իրեն վաճառքի համար բարձր գներով կոշիկներ են տվել` զույգը 5,5 դոլար: Այն դեպքում, երբ նման կոշկեղենի զույգը Մոսկվայում 4 դոլարի չի հասնում: Վարուժանն ահռելի պարտքեր է կուտակել, հայտնվել է աղքատության եզրին, որից հետո, իր իսկ պնդմամբ, ՔԿՀ նախկին պետն իրենից կրկին նկարներ է պահանջել՝ այս վիճակից իրեն հանելու դիմաց: Սամվել Հովհաննիսյանը կտրականապես ժխտում է նրա հայտնած տվյալները:

ԳՈՂԻՆ ՉԻՆՈՎՆԻԿ ԴԱՐՁՐԻՔ

Սերգեյ Գալոյանի հայտարարությունն ինտերնետով կարդալուց հետո Վարուժանը մեզ երեկ հետեւյալ էլեկտրոնային նամակն ուղարկեց Մոսկվայից: «Պարոն Գալոյան, նախ, ի՞նչ է նշանակում «դիմում» օրենքով գողերին:  Եթե խնդրեմ, կասե՞ք՝ որ գողն է դիմում ընդունում: Մի դիմում էլ կա, շտապ ընդունող է պետք: Դիմում գողերին` գողերին սարքեցիք քարտուղարուհի, չինովնիկ, պատգամավոր, թաղային, ժեկի աշխատող, եւ Դուք դեռ ինչ-որ բաներ եք գրել օրենքով գողերի մասին: Ես լավ գիտեմ, որ Դուք տեղյակ եք ամեն ինչից, նույնիսկ այն, ինչը որ շատ գեղեցիկ, բայց տգետ ձեւով թաքցնում են Ձեր իսկ ասած քաջարի իրավապահ աշխատակիցները:

Դուք դատախազության մարդն եք: Պարոն Գալոյան, ես կորած չեմ, որ ինձ գտնեն, եւ ոչ էլ փախչում եմ որեւիցե մեկից: Անպատասխանատու ենթադրություններ եւ հայտարարություններ մի արեք՝ չճանաչելով մարդուն: Կամ ի՞նչ պետք է ձեռնարկեն «մեր քաջարի իրավապահները»: Ինչ որ կարողացել են, արդեն ձեռնարկել են ու կիսվել են ոմանք՝ ըստ դիրքի եւ պաշտոնի: Իսկ կասե՞ք, թե այդ ո՞ր գողն ինձ պիտի ինչ-որ բան ասեր կամ ուղղություն ցույց տար: Ձեր լսած գողերի հետ ես անձամբ ծանոթ եմ: Նրանք բոլորն ինձ էլ գիտեն, իմ ապրածն էլ: Եվս մեկ անգամ կրկնում եմ՝ իմ մոտ արդեն նկար չկա:

Ես բազմիցս ասել եմ եւ գրել եմ՝ որտեղ են նկարները եւ ում պատերն են զարդարում: Ի՞նչը վերադարձնեմ, եթե բոլորը տվել եմ: Կամ ի՞նչ գործարարների եք դիմում: Այդքան լավ դիմող եք, դիմեք գործարար Արսենյան Գուգոյին: Հարցրեք, թե որտեղի՞ց նրան «Բաշինջաղյան» կամ այլ կտավներ, եւ ի՞նչ ծագում ունեն դրանք: Ինչու Դուք չգիտե՞ք, որ էդ Ձեր ասած բոլոր գործարարներն էլ գող են, ամեն մեկը մի քանի անգամ դատված ու մանր, խայտառակ բաների համար: «Կլիչկեքով» դատեք՝  կիմանաք: Թե՞ Դուք ընդամենը տեղեկություններ եք ստուգում կամ ուզում եք ուրիշի կողմից ասվեն անուններ: Հարգելի Գալոյան, այդ Դուք ունեք քրեական հեղինակություններ: Ես ավելի մեծ հեղինակությունների կարծիքներն եմ հաշվի առնում: Ասենք՝ Սեւակի կամ Տացիտի:

Իսկ որ խնդրեմ, էդ անեկդոտը մի հատ էլ կպատմե՞ք: Քաղաքական գործիչ Հայաստանի: Այն մարդկանց մասին է խոսքը, որ Փարաքարի աթոռի համար «մամայի արեւ» սուտ երդումնե՞ր են տալիս: Դրա՞նք են Ձեր քաղաքական գործիչները: Ես գող չեմ ու երբեք ոչ մի բան չեմ գողացել, դա Ձեզ մոռացել են ասել դատախազությունում: Պարոն Գալոյան, Աստվածաշնչի այդ ո՞ր մասում է գրված, որ նկարներն իրենց տներում թաքցնողները կամ դրանցից հասույթներ ստացողները չեն անիծվում, իսկ ես անիծվում եմ եւ անվճար ուղեգիր եմ ստանում դեպի գեհեն: Այ քեզ ապուշությո՜ւն: Ինչ վերաբերում է նկարներին, ապա իմ պարտքն եմ համարում եւս մեկ անգամ հիշեցնել. նկարները ոմանց կողմից նախ գողացվել են Լավինիայի բնակարանից, հետո հայտնվել են Ռուդիկ Վարդանյանի տանը ու նոր հայտնվել ինձ մոտ:

Սա կարեւոր հանգամանք է եւ ճշմարտություն է: Նախաքննության ժամանակ մեզ թույլ չեն տվել, որ  շատ բաներ գրվի:  Օրինակ, զենքի պահը, գեներալ Լեբեդից ստացած «կորտիկի» մասին, Մոնղոլ  խանի անտիկվար թրի: Չեն պահանջել, որ մենք մեր ցուցմունքներում նշենք այս իրերը: Իսկ նկարները քիչ գրեցին: Ընդամենը երեք նկար, որոնք առգրավվեցին հենց քաղմասում»:

Վարուժան Գեւորգյանը վրդովված էր նաեւ մեր՝ լրագրողներիս պահվածքով, որոնց հետաքրքրում են միայն մեռած կտավները, այլ ոչ թե մարդկային ճակատագիրը, այն, որ ինքը հայտնվել է օտար քաղաքում, աղքատության եզրին:

 Սյուզան ՍԻՄՈՆՅԱՆ

1996 թվականին «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի հեռուստամարաթոնի ժամանակ նկարահանված մի տեսարան է տպավորվել, որը, երեւի, շատերը կհիշեն: Նվիրատվությունների արկղին անկայուն քայլքով մի 75 տարեկան տղամարդ է մոտենում եւ ծրարի մեջ ամփոփված իր թոշակը  ճեղքից նետում է արկղը: Հետո կանգ է առնում եւ հարցազրույց տալիս պետական հեռուստատեսության թղթակցին: Այդպիսի մարդիկ այն օրերին շատ էին: Ո՞ւր կորավ այս ոգեւորությունը, ինչպե՞ս ստացվեց, որ համայն հայության վստահությունը վայելող կառույցն այսօր չի կարողանում այնքան գումար հավաքել, որ համահայկական նշանակության նախագծեր իրականացնի, ինչպես, օրինակ, ճանապարհաշինությունն Արցախում եւ Հայաստանում, ջրագծերի համակարգերի կառուցումը, որոնք նախկինում օրակարգային կետեր էին հիմնադրամի աշխատանքում, իսկ այսօր գրեթե ամբողջությամբ դուրս են մղվել ծրագրերից, թեեւ ջուրն ու ճանապարհը շարունակում են մնալ ՀՀ եւ Արցախի ամենացավոտ հարցերը: Ի՞նչ պատահեց, որ հիմնադրամն իր հեղինակությունը փրկելու խնդիր ունեցավ եւ ողորմելի արդարացումներ է ուղարկում ԶԼՄ-ներին՝ փորձելով ապացուցել, որ, ախր, մասնագետները լավ են աշխատում: Գուցեեւ ներքին խոհանոցում, հոգաբարձուների եւ հիմնադրամի ղեկավարության հետ հանդիպումների ժամանակ վստահության թեման շոշափվում է, բայց այդ քննարկումների արդյունքը չկա, եւ չկա այս ամենի մասին բաց խոսելու խիզախություն:

Վերջին տարիներին կիսաբյուջետային եւ բյուջետային հաստատություններում, ինչպիսին են, օրինակ, Հանրային հեռուստատեսությունը, ազգային ուժային որոշ կառույցներ, փող մուրալու ավանդույթ է ձեւավորվում: Աշխատողների աշխատավարձից 1000-ական դրամ է պահվում «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի օգտին: Կամ՝ փոստային ծառայությունների աշխատակիցներին հրահանգ է իջեցվում իրենց դիմող քաղաքացիներից, հօգուտ հիմնադրամի, մանր կորզել: Դե, իսկ մեծահարուստ հայաստանցիների կամ ղարաբաղցիների համար համահայկական կառույցին գումար հանգանակելը ՀՀԿ-ին անդամակցելու նման մի բան է դարձել:

Զարմանալի չէ, որ  հիմնադրամի տարեկան հաշվետվություններում տպագրվող «Նվիրատուների ոսկե մատյանը» գնալով ՀՀ ընտրացուցակներն է հիշեցնում: Սա բերում է կամավոր հանգանակության գաղափարի փչացմանը: Նվիրատվություն անելը ՀՀ քաղաքացիների համար այլեւս պարտադրանք է, ոչ թե պատվի եւ հայրենասիրության հարց կամ գոնե պարկեշտ քաղաքացու բնական պահանջ կամ ավանդույթ դարձող սովորություն: Իհարկե, հիմնադրամի աշխատակիցները չեն կարող պատասխանել այսքան «ինչուների»: Գուցե հարցը հենց ծրագրերո՞ւմ է կամ նաեւ ծրագրերում: Փորփրելով հիմնադրամի կայք-էջը, մի քանի ավարտված ծրագրեր գտանք, որոնց համահայկական, սոցիալական բնույթը, համայն հայության համար օգտակարության աստիճանը խիստ կասկածելի են:

2005 թվականին հիմնադրամն ավելի քան 245 հազար դոլար ծախսել է ՀՀ նախագահի նստավայրը վերանորոգելու համար: Հիմնադրամի կայքում «նախագահական» բառը բացակայում է, այլ գրված է՝ «բնակելի շենք»: Մեր աղբյուրների միջոցով պարզեցինք, որ խոսքը թիկնապահների համար նախատեսված տարածքի մասին է: Ստացվում է, որ նախագահ Քոչարյանի  թիկնապահներին շքեղ պայմաններ տրամադրելը համազգային նշանակության խնդիր էր, որին պետք էր հենց համահայկական բարեգործականի լայն խողովակը ծառայեցնել: Հետո էլ զարմանում ենք, երբ թիկնապահներն իրենց նորմալ չեն պահում: Ռոբերտ Քոչարյանի՝ լավ շենքում նստելու ամբիցիային ոչ ոք չի կարող պատասխանել: Իսկ թե ովքեր են համաձայնել ֆինանսավորել այս նախաձեռնությունը եւ ինչ են դրա դիմաց ստացել, կայքում գրված չէ:

2007 թվականին Ծաղկաձորի ճոպանուղին է վերանորոգվել, ճոպանուղու ավտոկայանատեղին է կառուցվել: Այս բոլոր աշխատանքների, գումարած ճոպանուղու նախագծման եւ փորձաքննությունների, նաեւ տեխնիկական հսկողության համար ծախսվել է մոտ 153 հազար դոլար: Ով է «տիրություն» անում ճոպանուղուն, ում գրպանն են գնում հիմնադրամի  ֆինանսավորմամբ վերականգնված այս համահայկական եւ ոչ շատերին հասու զվարճալիքից ստացված գումարները, կճշտենք առաջիկայում:

Նույն 2007 թվականին երկրորդ նախագահի անվան եւ սպորտային նախասիրությունների հետ կապված մեկ այլ զվարճալիք կառուցվեց: Սեւանա լճի ափին կահավորվեց առագաստային ակումբը, այն համալրվեց գույքով, «յախտսմենների» թրեյնինգներ անցկացվեցին: Նոր հայերի առագաստային «կայֆերի» համար «Հայաստան» համահայկականը վճարեց անհամեմատ ավելի, քան նախագահականի եւ ճոպանուղու վերանորոգումը միասին` մոտ 1 մլն 92 հազար դոլար: Այն դեպքում, երբ այդ նույն Գեղարքունիքի մարզի սահմանամերձ գյուղերը դատարկվում են խմելու ջրի բացակայության պատճառով:

Օրինակ, Ջաղացաձոր համայնքին ջուր հասցնելու համար ընդամենը 30 հազար դոլար է պետք, եւ մինչ օրս կառավարությունը չի կարողանում այդ գումարը հատկացնել: Սահմանային այս գյուղում բնակվող, սահմանը պահող ՀՀ քաղաքացիները վաճառում են իրենց տների քարերը, մեքենան` 8 հազար դրամով, Ռուսաստան մեկնող ավտոբուսների տոմս գնում ու մեկնում երկրից միայն խմելու ջուր չունենալու պատճառով: Մեկնաբանություն պետք չէ, ուղղակի դնենք թվերն իրար կողքի, եւ դրանք կխոսեն:

Հ.Գ. – Հիմնադրամի հասարակայնության հետ կապերի բաժնից նախօրեին դժգոհություն էինք ստացել, թե մեր տեղեկություններն ինչու չենք ճշտում իրենցից, ինչու չենք հարցեր ուղղում հիմնադրամի տնօրենին, ով միշտ պատրաստ է պարզաբանումներ տալ: Ուստի հոդվածը գրելուց հետո դիմեցինք հիմնադրամին՝ խնդրելով պատասխանել նյութում տեղ գտած հարցադրումներին: Երեք օր սպասեցինք: Սակայն պարզվեց՝ Հիմնադրամը որոշել է «պատժել» մեզ եւ չպատասխանել ոչ մի հարցի:

Սյուզան Սիմոնյան

hraparak.am

Հիմնադրամի պատասխանը.

«Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի գործադիր վարչությունը` ի դեմս գործադիր տնօրեն Արա Վարդանյանի, տեղեկացնում է, որ դադարեցնում է իր համագործակցությունը «Հրապարակ» օրաթերթի եւ hraparak.am կայք-էջի խմբագրական եւ լրագրողական կազմի հետ, ներառյալ տեղեկատվության բանավոր կամ գրավոր տրամադրումը, լրատվամիջոցի մասնակցությունը Հիմնադրամի հետագա մամլո ասուլիսներին եւ այլ միջոցառումներին: Նկատի առնելով այն հանգամանքը, որ վերոհիշյալ լրատվամիջոցի ծավալուն հարցադրումներին առանձին հարցազրույցի միջոցով պատասխանելու

Հիմնադրամի առաջարկը ոչ միայն անտեսվեց լրատվամիջոցի (ի դեմս լրագրող եւ հրապարակումների հեղինակ Սյուզան Սիմոնյանի) կողմից, այլեւ շարունակվեց մեկ այլ` երրորդ հրապարակմամբ, որտեղ հնչեցվել են անթույլատրելի անձնավորված վիրավորանքներ Հիմնադրամի, գործադիր տնօրենի եւ հասարակայնության հետ կապերի բաժնի ղեկավարի հասցեին, Հիմնադրամը կատարվածը գնահատում է որպես լրագրողական էթիկայի լրջագույն խախտում, մանավանդ որ «Հրապարակի» վերոհիշյալ լրագրողը երբեւէ որեւէ մասնագիտական կամ անձնական շփում չի ունեցել Հիմնադրամի աշխատակցի հետ: Հավելենք, որ «Հրապարակի» կողմից տարածած անհիմն եւ վիրավորական լուրերը, որոնք հեռու են վերլուծություն կամ մեկնաբանություն կոչվելուց, լրջագույնս կարող են անդրադառնալ թե կառույցի եւ թե նրա աշխատակիցների հեղինակության վրա»:

Իշխանությունները Հրազդանում չցանկացան ակնհայտ կեղծիքների գնալ` լցոնումների, բռնությունների և այլ ապօրինությունների, որոնց ականատես ենք եղել նախկինում, քանի որ չէին ցանկանում համապետական ընտրություններից առաջ մեծ լարում առաջացնել:

Սա «Ժառանգություն» կուսակցության անդամ, ԱԺ պատգամավոր Արմեն Մարտիրոսյանի կարծիքն է: Նա փետրվարի 12-ին տեղի ունեցած Հրազդանի քաղաքապետի ընտրություններին մասնակցել է որպես դիտորդ: «Հրազդանում վերջնական ապրոբացիա արվեց գալիք համապետական ընտրությունների մեխանիզմը:

Դա հետևյալն է, թե վարչական ռեսուրսը և ընտրակաշառքը տոկոսային առումով որքան ձայն կարող են ապահովել: Ըստ դրա, եթե իշխանությունները վստահ լինեն, որ այդ մեխանիզմի, գումարած մեծամասնական պատգամավորների շնորհիվ կկարողանան ապահովել մեծամասնություն, ապա նրանք կփորձեն ավելի մեղմ տարբերակով ընտրություններն անցկացնել: Իրենք որոշակի տվյալներ կարող են ստանալ, թե հասարակության որ մասը ընտրակաշառքը կվերցնի, և այդ վերցրած ընտրակաշառքի որ մասը կաշխատի»: Պատգամավորի կարծիքով, արդար և ազատ ընտրություններ տեղի չունեցան. «Վարչական ռեսուրսի օգտագործումը և ընտրակաշառքի կիրառումը, որը չի կասեցվում իրավապահ կառույցների կողմից, միանշանակ ապացուցում են, որ արդար ազատ ընտրություններ անցկացնելու կամք իշխանությունները չունեն»:

Էջմիածնի վերջին գյուղում՝ Լեռնամերձում, Լենինը միշտ կենդանի է։

Դեպքը տեղի է ունեցել 1980-ականների սկզբին։ Սովետաշենի 11-րդ օժանդակ դպրոցի աշակերտուհի Հեղինե Կիրակոսյանը և նրա ընկերուհին՝ Մսրյան Գոհարը մոտեցան լուսավորության նախարարությունից դպրոց եկած ստուգողներին և պատմեցին, որ իրենց հետ դպրոցում դաժան են վարվում։ Իրենց արարքի համար նրանք պատժվեցին- ուղարկվեցին հոգեբուժական հաստատություն։

Իմ հերոսուհին վաղուց անհետացել է իրեն ճանաչող մարդկանց տեսադաշտից։ Նրա անունը մնացել է հիվանդանոցից հիվանդանոց տեղափոխման փաստաթղթերում, հոգեբուժարանների դեղնած արխիվներում և մանկության ընկերուհիների հիշողության մեջ՝ Հեղինե Կիրակոսյան, գերազանցիկ, թմբլիկ, ըմբոստ։ «Հեղինեն վախ չուներ։ Սիրում էր իր ճիշտը տանել առաջ, բայց այդ ժամանակ ճիշտն այստեղ չէր անցնում»,- պատմում է մանկատան նախկին սան Թամար Ա.-ն, որն այժմ քառասունն անց կին է, և որից առաջին անգամ լսեցի Հեղինեի մասին։

Հայաստանում երեխա մեծացնելը սխրանք է դարձել։

Ջերմիկ մի անկյունում ապրում են 13 երիտասարդներ։ Սա նրանց կղզյակն է, միակ տեղն աշխարհում, որտեղ նրանք ցանկալի են։