Երեկվա հարցազրույցում նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը շատ հստակ ասաց, որ իր կառավարման շրջանը շատ ավելի արդյունավետ էր պետության տնտեսության կառավարման առումով: Տնտեսության վիճակի թիվ մեկ պատասխանատու վարչապետը վատ չի՞ զգում արդյոք նման գնահատականներից, երբ բացեիբաց ասում են, որ վատ եք աշխատում, որ ժողովրդի մասին չեք մտածում, որ գնալով ժողովրդի վիճակը վատանում է:

Վարչապետը այս հարցին պատասխանեց բացառիկ հավասարակշռված, անգամ հոնքը չշարժեց և հասկացվեց, որ վարչապետի համար միևնույն է, թե ով ինչ կասի իր կառավարման մասին, կամ ինչ գնահատական կտա:

— Պ—ն վարչապետ, երեկ Ռոբերտ Քոչարյանն իր հարցազրույցում ասել է, որ իրեն չեն մոռանում, քանի որ իր կառավարման շրջանը որակապես շատ ավելի լավն էր և մարդիկ համեմատություն են անում և տեսնում, որ կյանքի մակարդակը զգալի անկում է ապրել: Դա ուղղված էր Ձեզ` այսինքն վարչապետին` որպես վատ կառավարողի, թե՞ իր փոխանորդին` կոնկրետ նախագահին: Եվ համամի՞տ եք, որ ճգնաժամը չի ազդել այսօրվա սոցիալական վատ վիճակի վրա: Դրա պատճառը օբյեկտի՞վ, թե՞ սուբյեկտիվ գործոններն են:

— Դրա համար ես ձեռնպահ կմնամ մեկնաբանություններից:

— Դու՞ք ինչպես կմեկնաբանեք:

— Իմ պատասխանը հստակ էր` ես ձեռնպահ կմնամ մեկնաբանություններից: Ուզու՞մ եք երրորդ անգամ կրկնեմ:

— Պարոն վարչապե´տ, Ռոբերտ Քոչարյանը նաև ասել էր, որ Մարտի 1-ի պատասխանատովւթյունը կրում է ոչ միայն ինքը, այլև այդ ժամանակվա գործող վարչապետը և Ազգային ժողովը: Դուք դա՞ ինչպես եք գնահատում:

— Ես հատուկ Ձեզ համար երրորդ անգամ կրկնում եմ` ես ձեռնպահ եմ մնում մեկնաբանություններից:

— Պարո´ն վարչապետ, ձեռնպահ եք մնում, որովհետև Ռոբերտ Քոչարյանը վտանգավո՞ր անձնավորություն է, որովհետև սովորաբար խուսափում են նրա ասածները մեկնաբանելուց, որովհետև Դու՞ք էլ եք զգուշանում Քոչարյանից:

— Ասեմ Ձեզ  սիրելիներս, հանգիստ, ես ասեցի, որ ես ձեռնպահ եմ մնում մեկնաբանություններից, որովհետև դուք յուրովի եք ներկայացնում հանրապետության երկրորդ նախագահի հայտարարությունը: Չորրորդ անգամ եմ ասում` ես ձեռնպահ եմ մնում մեկնաբանություններից: Իրավունք ունե՞մ, խի՞ եք բռնանում իմ իրավունքների վրա:

Գերակա ճյուղ հայտարարված գյուղատնտեսական ոլորտը վերակենդանացնելու համար նախագահի անմիջական հանձնարարականով գյուղացիներին պետք է տրվեին ցածր տոկոսադրույքներով վարկեր: Ցանքի շրջանը շոտով կավարտվի, սակայն վարկեր այդպես էլ չեն տրամադրվում: Տեղյակ է վարչապետն արդյո՞ք:

— Պարո´ն վարչապետ, հարցը վերաբերում է գյուղացիներին ցածր տոկոսադրույքներով տրվող վարկերին: Դուք տեղյա՞կ եք, որ վարկեր չեն տրամադրվում գյուղացիներին և, ընդհանրապես, երբ  Ձեր կաբինետում ծրագրեր են, նախագծվում դրանց իրականացման մեխանիզմները մշակվու՞մ են մինչև հայտարարելը: Որովհետև դիցուք այս դեպքում, մտահղացումը շատ լավն է, ծրագիրը ևս, բայց փաստորեն իրագործել այդ Ձեր կաբինետին այդպես էլ չի հաջողվում, քանի որ գյուղացիներին վարկեր չեն տրամադրվում:

— Այս պահի դրությամբ ես տեղյակ եմ այլ փաստերից, մասնավորապես, մեր կողմից հատկացված ծրագրի կատարման առումով 3,5 մլրդ դրամ գյուղացիական վարկեր են տրամադրված գյուղփոխբանկի կողմից  և դա նշանակում է, որ հազարավոր գյուղացիներ այդ հնարավորությունից օգտվել են: Մեր կանխատեսումներով, մոտ երկու շաբաթվա ընթացքում այդ ծավալները կհասնեն 7 մլրդ դրամի: Այս պահի դրությամբ հիմնականում տրամադրում է Գյուղփոխօգնության բանկը, մոտավորապես 2 մլրդից ավելի հայտեր հավաքագրվել է Արդշինինվեստբանկի կողմից

— Բայց Արդշինիինվեստում ասում են, թե վարկեր չեն տրամադրում:

— Արդշինինվեստը հայտեր ա հավաքագրել, չի տրամադրել, և մոտակա շաբաթվա  ընթացքում կմիանա վարկավորման գործընթացին, որը մինչև հիմա չէր մասնակցում վարկավորմանը:

Պատգամավոր Ռուբեն Գևորգյանի հայտարարությունները լի են մտքի գոհարներով: Ճիշտ է, շատ հաճախ այնքան էլ հասկանալի չի լինում, թե ինչ է ուզում ի վերջո ասած լինել ընտրյալը, սակայն միայն Գևորգյանի բոցաշունչ ելույթները լսելու համար կարելի է բաց չթողնել խորհրդարանական հայտարարությունների ժամը: Այսօր Ծաղիկ Ռուբոն դարձյալ բոցաշունչ էր, դարձյալ ինչ-որ բանի կամ ինչ-որ մեկի վրա բարկացած ու սկսեց թափով, տարերքի նման ու նույն կերպ էլ ավարտեց:

Սա պարզապես  no comment շարքից է.«Հայի տեսակը ցավագին հիշողություններով լավ գիտի, թե ինչպես թշնամիներով շրջապատված պատերազմող ժողովուրդը սոցիալական խնդիրները երկրում դարձնելով գերխնդիր, միշտ էլ պատմությանը թողել է ողբերգական կենսագրություն և կորցրած ժամանակ: Հետևաբար, այսօր պիտի շեշտակի նայենք աշխարհի աչքերին, զգացնել տալով նրանց մեռնելու կամքը հայրենիքի մի թիզ հողի համար: Այսօր հայ ժողովուրդը պիտի իր հայացքը դարձնի Սարդարապատի, Բաշ-Ապարանի, արցախյան ազատագրական պայքարում տարած հաղթանակներին` արթնացնելով իր մեջ հավաքական ուժի գիտակցությունն ու ինքնաճանաչումը, որն էլ պիտի դառնա մեր ժողվորդի շարունակական հաղթանակների գրավականը:

Վերջապես հասկանալ է պետք, որ հայրենի հողի համար զոհված մեր եղբայրների դին դեռ  հող չի դառել, դաշտերը դեռ կարմիր են մեր եղբայրների թափված արյունով, իսկ շատերիս վրայից դեռ վառոդի հոտն է գալիս: Ուստի նման ժամանակի մեջ նեղանալ հայրենիքից, ուր դեռ բարեկեցիկ կյանքով չենք ապրում և ըմբոստանանք պետության դեմ կամ հեռանանք երկրից, դա ընդունելի չէ: Ի վերջո, հայրենի հողը դեռ  սպասելիքներ ունի մեզանից: Ուստի եկեք չնեղանանք արդեն իսկ մեզանից նեղանալու իրավունքներ ունեցող հայրենիքից: Եկեք չպահանջենք բարուրի մեջ գտնվող մեր անկախ պետությունից այն, ինչը որ կպահանջեր մի ժողովուրդ` հարյուրամյակների ընթացքում կայացած իր պետությւնից: Եկեք այսօր արժևորենք հայ ժողովրդի այն տեսակին, որը անկախ իր կարիքից, պահպանել ու փայփայել գիտի արյամբ ձեռք բերված իր անկախ պետականությունը: Եկեք վերջապես արժևորենք սահմանների պաշտպանության և արցախյան պատերազմում զոհված մեր եղբայրներին, որ կյանքը տվին հայրենի հողին և ոչ թե հացին կամ թե օտարի կանաչ դոլարին: Եվ ի վերջո, եկեք մեկ անգամ մեզ խստիվ նայենք և մեզ հաշիվ տանք` թե ով ինչքան է իր ազգին արել, ով ինչքան է քերել ու տարել: Հետո նոր Դուք` գրողներդ, երկիրը լքելուց, սոցիալական խնդիրներով ձեր կողմից պատրաստած քաղաքական թույնը ձեր քերածի հետ տարեք Ձեզ հետ` չթողնելով այն երկրից չհեռացող ժողովրդի մեջ»:

«Օրինաց երկիր» կուսակցությունը, պարզվում է, ուզում է ոչ միայն «օրենքի երկիր» կառուցել, այլև պատրաստ է ամեն ինչ անել, որ այդ երկրում տարածքային զարգացումը համաչափ ընթանա:

Կուսակցության պատգամավոր Հովհաննես Մարգարյանն այսօր Ազգային ժողովի հայտարարությունների ժամին կոչ արեց կառավարությանը` ի վերջո կատարել ՀՀ նախագահի նախընտրական ծրագրում ներառված` հանրապետության տարածքային համաչափ զարգացման ծրագրային դրույթը և ապակենտրոնացնել գործադիրի որոշ կառույցներ` դրանք մայրաքաղաքից տեղափոխելով մարզեր:

Մարգարյանը, մասնավորապես, մատնանշեց Դիլիջանը` որպես ֆինանսական գերատեսչության կենտրոնատեղի, իսկ Գյումրին` մշակույթի նախարարության նստավայր:

Գյումրեցի Մարգարյանը հատկապես կենտրոնացավ Գյումրու վրա` մի շարք փաստարկներ բերելով հօգուտ մշակույթի նախարարության տեղափոխման: Մարգարյանը թվարկեց հայ մշակույթի այն բոլոր մեծերին, որոնք ծնունդ են առել Գյումրիում:

Այն, որ Հայաստանում տարածքային համաչափ զարգացման մասին խոսել անհնար է, փաստ է. Հայաստանում շնչողը մայրաքաղաքն է, մարզերը` ծայրահեղ վատ վիճակում են և գործադիրի որոշ կառույցների տեղաբաշխումը, հնարավոր է, որ դրական արդյունք տա: Հովհաննես Մարգարյանի եռանդն ու մարզերը` հատկապես իր ծննդավայրը զարգացնելու ձգտումը գնահատելով հանդերձ, անհնար է չտեսնելու տալ այն իրողությունը, որ կուսակցության պատգամավորը խոսում է նախարարությունների մասին, որոնք դուրս են ՕԵԿ վերահսկողությունից և, չգիտես ինչու, անտեսում է ՕԵԿ քվոտայով կառավարվող կառույցները:

Ստացվում է, որ ՕԵԿ-ի հետ կապ չունեցող նախարարությունները` իրենց բոլոր աշխատողներով պետք է «աքսորվեն», իսկ ՕԵԿ-ական նախարարների ղեկավարած նախարարությունները` գյուղատնտեսությունն ու Արտակարգ իրավիճակներինը, մնան մայրաքաղաքում: Եվ դա այն դեպքում, երբ հիշյալ նախարարությունների տեղափոխման հարցում ավելի քան հիմնավոր փաստարկներ կարելի է գտնել:

Արտակարգ իրավիճակների նախարարությունը կառավարության յուրաքանչյուր նիստում հավելյալ գումարներ է ստանում պետական բյուջեից, քանի որ Արմեն Երիցյանը որոշել է իրեն տրված նախարարության համար մի ամբողջ «քաղաք» կառուցել` նախարարության տեսքով, երբ շատ ավելի տեղին կլիներ արտակարգ իրավիճակների պայմաններում աշխատելու ստիպված նախարարությանը ի սկզբանե տեղակայել «արտակարգ» պայմաններում, ասենք` Աշոցքի լեռներում կամ Սիսիանում, որտեղ նախարարության աշխատակիցները հնարավորություն կունենան «բնական պայմաններում»  մարզվելու:

Նույնը կարելի է կազմակերպել նաև գյուղատնտեսության նախարարության պարագայում: Սրա դեպքում գործը կարելի է կազմակերպել շատ ավելի հեշտ` կառույցը տեղակայելով Հայաստանի ամենահետամնաց գյուղում, ամենաանպաշտպան բնակլիմայական պայմաններում և յուրահատուկ քննություն կազմակերպել Սերգո Կարապետյանի համար. եթե նրա մեթոդներն ու աղոթքները կարողանան նախարարության նոր նստավայրում ինչ-որ բան փոխել, ուրեմն կարելի է ասել, որ «Օրինաց երկիր» կուսակցությունն իսկապես արժանավոր կադր է գործուղել այստեղ: Եվ գուցե այդ դեպքում կուսակցության անդամը իրավունք կունենա նախարարությունները տեղաբաշխել իր հայեցողությամբ:

Առավոտյան երևան եկած հարցազրույցին, որտեղ նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը որոշ բաներ է պարզաբանել, օրվա ընթացքում պատգամավորներից որևէ մեկը չցանկանկացավ արձագանքել: Որպես կանոն, նախկին նախագահների հայտարարություններն անարձագանք չեն մնում, սակայն դրանց արձագանքման համար պատասխանի մշակման ու համապատասխան հրահանգավորում ստանալու  համար ժամանակ է պահանջվում:

Ռոբերտ Քոչարյանին «բան ասող» սակայն գտնվեց և պարզվեց, որ «բան ասողը» հանրապետական ճամբարից չէ: Անկախ պատգամավոր Վիկտոր Դալլաքյանը սեփական հաշիվներն ուներ Քոչարյանի հետ: Դալլաքյանին «բան էր ասել» Քոչարյանի գրասենյակի ղեկավար Վիկտոր Սողոմոնյանը. Դալլաքյանը սլաքը դարձյալ ուղղեց Քոչարյանի վրա` թարմացնելով իր բոլոր նախկին հայտարարությունները.

«Հրահանգավորելով մարտի 1-ը Քոչարյանը փորձեց կատարել իր մինիմում ծրագիրը` ունենալ խոցելի իրավահաջորդ: Ստեղծված կացության մեջ Սերժ Սարգսյանը միակ գործիչն էր, որին բացարձակապես ձեռնտու չէր մարտի 1-ը, որովհետև արյան պատասխանատվությունն ի վերջո ընկնելու էր իր վրա»:

«Կազմակերպելով մարտի 1-ը` Քոչարյանին թվում էր, թե հասել է իր նպատակին` խոցելի իրավահաջորդ ունենալու և ստվերային կառավարողի դերում մնալու երազանքին: Սակայն, Քոչարյանի հաշվարկում հաշվի չէր առնվել, որ Սերժ Սարգսյանը դիմակայող գործիչ է և Քոչարյանի ակնակալած թույլ իրավահաջորդը չէ»:

«Եթե չլիներ մարտի 1-ը, ի դեմս Սերժ Սարգսյան—Լևոն Տեր—Պետրոսյանի միանգամայն հնարավոր «ուժեղ իշխանություն—ուժեղ ընդդիմություն» բանաձևի` սկիզբ կդրվեր Հայաստանում իրական բարեփոխումներին»:

«Մարտի 1-ի «ճարտարապետը», հոգևոր և ֆիզիական հայրը Ռոբերտ Քոչարյանն է. նա է պատասխանատավություն կրում մարտի 1-2-ի ողբերգական իրադարձությունների համար»:

«Քոչարյանի քաղաքական վերակենդանացման ջատագովներին հիշեցնեմ, որ նրա իշխանության օրոք են տեղի ունեցել 1999-ի հոկտեմբերի 27-ը, հենց Քոչարյանի հրամանով են իրականացվել 2004-ի ապրիլի 12-ի և 2008-ի մարտի 1-ի հանցագործությունները»:

Վիկտոր Սողոմոնյանը Դալլաքյանի հենց այս մտքերին էր պատասխան տվել. «Պնդել, թե «մարտի 1»-ը ձեռնտու էր միայն պաշտոնից հեռացող նախագահին, կարող է միայն մեկը, ում մտածելու համար տրված օրգանում ոչ մի գրամ համապատասխան նյութ չկա: Թերևս իջեցված պատվերի պայմաններն այնքան շքեղ են եղել, որ Դալլաքյանը համաձայնել է նման անհեթեթություն դուրս տալ»:

Դալլաքյանը այս անգամ միայն հիշեցնելով և իր նախորդ ասածները կրկնելով չբավարարվեց: Հայտարարությունը պատգամավորն ավարտեց բազմանալու կոչով.

«Այսպիսով, 2008-2011-ի իմ ելույթներում բազմիցս նշել եմ, որ մարտի 1-ի կնքահայրը Քոչարյանն է, որը իմ տված քաղաքական այդ գնահատականը փորձել է ընկալել միայն այսօր` 3 տարի հետո: Գիրք կարդալ չսիրողի համար դա ռեկորդային ցուցանիշ է: Մխիթարվենք այդքանով: Ընդհանրապես սակավամտության և սկլերոզի հանրագումարի մասին է թերևս ասել Մարկեսը. «Բազմացե´ք կովեր, կյանքը կարճ է»:

Կգնահատվի՞ արդյոք սակավամտության և սկլերոզի մասին մարկեսյան ակնարկը երկրորդ նախագահի կողմից ըստ արժանվույն և արդյո՞ք իրավաբանական կրթություն ունեցող Դալլաքյանն էլ կհամալրի Ռոբերտ Քոչարյանի կողմից դատարանում պատասխանատվության կանչվողների ցուցակը, կերևա առաջիկայում: Ի դեպ, պատգամավորի հավաստիացմամբ, իր հայտարարությունն ուղղակի պատահականորեն է զուգադիպել Քոչարյանի հարցազրույցի հետ:

Ազգային ժողովի աշխատանքները հերթական անգամ սկսվեցին պատգամավորների շվարած դեմքերի «ներքո»: Ինչպես հայտնի է, ԱԺ հերթական քառօրյան դարձավ եռօրյա, քանի որ մեկ շաբաթով հետաձգվեց` անհրաժեշտ աշխատանքներ կազմակերպելու նպատակով: Այս անգամ աշխատանքները տեխնիկական էին, պետք է բարելավվեին պատգամավորների աշխատանքային պայմանները` նիստերի դահլիճի տեխնիկական հագեցվածության կատարելագործման շնորհիվ:

Պատգամավորներն ընդառաջեցին Հովիկ Աբրահամյանի առաջարկին և համաձայնեցին մեկ շաբաթ ավելի դիմանալ տանը և մայիսի 10-ին նվիրվել օրինաստեղծ գործունեությանը: Իսկ քանի որ օրինաստեղծ գործունեությունը չորրորդ գումարման Ազգային ժողովի պատգամավորների գերակշիռ մասի մոտ սահմանափակվում է լոկ կոճակ սեղմելով, կարելի է ասել ուրեմն, որ եռօրյայի հենց սկզբից, կորեացիների ներդրած տեխնիկայի պատճառով, քիչ էր մնում ՀՀ օրենսդիր մարմնի գործունեությունը տապալվեր: Իսկ պատճառը դարձյալ նույնն էր, ինչն արդեն մեկ անգամ արձանագրվել էր Ազգային ժողովի նիստերի դահլիճի վերանորոգումից հետո. մեր օրենսդիրները չէին կարողանում գլուխ հանել կոճակներից:

Նախկինում տեղադրված մոնիթորները նախատեսված էին հենց քվեարկության համար: Էկրանին գրվում էր` դեմ, ձեռնպահ, կողմ, պատգամավորը մատը դնում էր իր ցանկալի ընտրության վրա, և քվեարկությունը տեղի էր ունենում: Այն ժամանակ դարձյալ քաոս առաջացավ ԱԺ-ում, խառնաշփոթը շարունակվեց նաև այս անգամ: Հիմա քվեարկության գործն ավելի է հեշտացել` պատգամավորների դիմաց տեղադրված մոնիթորներն այլևս կապ չունեն քվեարկության հետ. քվեարկությունը կազմակերպվում է հատուկ կոճակների միջոցով, որի հենց կողքն ամրացված թղթի վրա գծապատկերով ցույց է տրված, թե ինչը ինչպես անել:

«Եվրոստան» ընկերության սեփականատեր Մանվել Բադեյանն արժանացավ ԱԺ նախագահի նկատողությանը. «Մի 10 րոպե շուտ գայիք, պարապեիք»: Չէր անցել մի երկու րոպե, դարձյալ իրարանցում սկսվեց. պատգամավորներից ոմանք դարձյալ գլուխ չէին հանում և դժգոհության բացականչություններ էին արձակում: Այս անգամ Հովիկ Աբրահամյանի զայրույթն ուղղվեց Միշա Ստեփանյանին. մարտունեցի զոոտեխնիկ Ստեփանյանը մոլորվել էր կոճակների «մատույցներում» և իր վրդովմունքն արտահայտեց, որ իր նման օրենսդիրին տանջում են նման գործողություններով:

«Ձեր մուննաթները թողեք ուրիշ տեղ, պարո´ն Ստեփանյան»,- այլևս չդիմացավ ԱԺ նախագահը:

Եվ մինչ հայազգի օրենսդիրներն իրար խառնված փորձում էին գլուխ հանել, թե դեմ քվեարկելու համար որ կոճակն է հարկավոր սեղմել, կողմ քվեարկելու համար` որը, ՀՀ Ազգային ժողովում հյուրընկալված եվրոպական պատվիրակության անդամները՝ ԵԱՀԿ հայաստանյան գրասենյակի ղեկավար Սերգեյ Կապինոսի գլխավորությամբ, ժպտում էին և հեգնախառն կատակներ փոխանակում: Չի բացառվում, որ եվրոպաներում շուտով սկսեն անեկդոտներ պատմել հայ պատգամավորների և նրանց բացառիկ ունակությունների մասին:

Երևանի ավագանու խորհուրդն այսօր պետք է հաստատեր քաղաքապետ Կարեն Կարապետյանի որոշումներից մեկը, որով «Թիվ 4 բուժսանմաս» և «Թիվ 13 պոլիկլինիկա» ՓԲԸ-երը միացման ձևով վերակազմակերպվելու էին: «Թիվ 4 բուժսանմաս»-ը նախկին Կաուչուկի պոլիկլինիկան էր, որի տարածքը, պարզվեց, «Նաիրիտ» գործարանը վիճարկում է դատական կարգով: Որոշման հիմքում ասված է. ««Թիվ 4 բուժսանմաս» ՓԲԸ ձևավորվել է «Նաիրիտ» ԳԱ ՓԲԸ-ի և Շենգավիթ

համայնքի (նախկին Լենինյան շրջան) տարածքում գործող գործարանների

աշխատակիցների պրոֆքննություններ իրականացնելու համար։

ՀՀ անկախացումից հետո գործարանների մեծ մասը դադարեցրեց իր

գործունեությունը, բուժսանմասի հետագա աշխատանքները շարունակելու համար

Երևանի քաղաքապետի համապատասխան որոշմամբ ամբուլատոր—պոլիկլինիկական սպասարկման համար կցագրվել է թվով 4200 ազգաբնակչություն (2 թերապևտի տեղամաս)։ «Թիվ 4 բուժսանմաս» ՓԲԸ-ն ի սկզբանե իր գործունեությունն իրականացրել է «Նաիրիտ» ԳԱ ՓԲԸ-ի հաշվեկշռում ներառված Թամանցիների 58 հասցեում գտնվող շենքում։ Շենքն ընկերության հաշվեկշիռ ընդգրկելու համար կայացել է ՀՀ կառավարության 12.09.2001թ. հ.841, 06.05.2004թ. հ.667-Ն և Երևանի քաղաքապետի 25.03.2001թ. հ.261 որոշումները, որոնք տարբեր պատճառներով չեն իրականացվել։ «Նաիրիտ» ԳԱ ՓԲԸ-ի տնօրինության կողմից վերջնաժամկետ է ներկայացվել ընկերությանը՝ մինչև 01.01.2011թ. ազատել առանց իրավական հիմքի զբաղեցրած տարածքը, Երևանի քաղաքապետարանի կողմից պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել տարածքն ազատել մինչև 2011թ. հունիս ամիսը։

Հարկ ենք համարում նշել նաև, որ սպասարկվող ազգաբնակչության փոքր քանակը,

ըստ ՀՀ ԱՆ կողմից հաստատված չափորոշիչների, թույլ չի տալիս իրականացնել

նախատեսված բոլոր նեղ մասնագիտական և լաբորատոր—գործիքային

հետազոտությունների ամբողջ ծավալը։

Ազգաբնակչության սպասարկման տարածքային առումով մոտ է «Թիվ 13

պոլիկլինիկա» ՓԲԸ—ն, որն ունի անհրաժեշտ բոլոր պայմանները մեծահասակ և

մանկական ազգաբնակչությանը ՀՀ ԱՆ չափորոշիչներով սահմանված բժշկական

օգնություն ցուցաբերելու համար, հագեցած է բարձր որակավորում ունեցող բժիշկ—

մասնագետներով։

Ելնելով վերոգրյալից` ավագանու քննարկմանն ենք ներկայացնում «Թիվ 4

բուժսանմաս» փակ բաժնետիրական ընկերությունը վերակազմակերպելու հարցը»։

Թվում էր` ամեն ինչ հասկանալի է, բայց ավագանու անդամներից ոմանք սկսեցին հանդես գալ «Թիվ 4 բուժսանմաս»-ի պաշտպանությամբ:

«Եկե´ք վարձակալենք այդ տարածքը «Նաիրիտից»,- ասաց անդամներից մեկը:

Է~դ էր մնացել` սուպեր-մենեջեր Կարեն Կարապետյանը փող ծախսեր նման բաների վրա. քաղաքապետը միանգամից մերժեց սա:

«Եթե տարածքը մերն է եղել, եկեք հե´տ վերցնենք դա` «Նաիրիտը» մեզ ինչքա~ն  պարտք ունի»,- շարունակեց պաշտպանությունը ավագանու անդամներից մյուսը:

«Նաիրիտը բանկրոտ ա, մեզ պարտք ա, ՀայՌուսգազարդին պարտք ա, ով էդ շենքի չորս կողմը պտտվել ա, պարտք ա: Անհուսալի պարտքի դիմաց տարածք տալը բանկրոտստվա ա, մենք էդ ցուցակի մեջ 1000-րդն ենք, գալու ա ՀայՌուսգազարդը…»,- թեման էլի փակեց Կարապետյանը:

«Էս «Նաիրիտը» լրիվ փորձանք դառավ մեր գլխին, հա~»,- նկատեց մեկ ուրիշ ավագանու անդամ:

Իսկ թե ինչպե՞ս կարող էր Խորհրդային Միության մասշտաբով կաուչուկի հսկան վերածվել «փորձանքի», ամենալավը կիմանա երևի թե ՀՀ վարչապետը, նա էլ խիստ գաղտնապահ է…

Այն բանից հետո, երբ իրեն պատկանող «Էրեբունի» բժշկական կենտրոնում փորձարկեց ֆինանսավորման համավճարային կոչվող սկզբունքը և համարեց, որ դա իրեն լիովին արդարացնում է, Առողջապահության նախարար Հարություն Քուշկյանը որոշեց՝ արդեն ժամանակն է, որ մյուս բուժհաստատություններն էլ հետևեն իր օրինակին: Երևանի ավագանու այսօրվա նիստում ավագանու խորհուրդը պետք է ընդամենը մեխանիկորեն համաձայնություն տար նախարարի որոշմանը, եթե… Խանգարողըն էլ, պարզվեց, «Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ» բժշկական կենտրոնի ղեկավար Արայիկ Մինասյանն էր: Եվ պարզվեց՝ ոչ բոլոր դեպքերում է, որ բուժհաստատության ղեկավարը կարող է հլու-հնազանդ կատարել նախարարի հրամանները:

Որ «համավճար» կոչվածը սկսեց կիրառվել` խուսափելու համար կոռուպցիայից, միանգամայն ճիշտ է. որոշվեց «լևի» ու «պռավի» տրվող գումարները մեկտեղել. եթե նախկինում բժիշկները, բուժքույրերը, սանիտարները, հիվանդանոցի վերելակավարները, պահակներն ու մյուսներն ասում էին, թե պետությունն իրենց քիչ է վարձատրում, բայց իրենք շատ են չարչարվում, ուստի արժանի են հիվանդների կողմից լրացուցիչ վարձատրության, որոշվեց այլևս «ոչ» ասել ուզվորությանը, այլ կազմակերպել այդ ուզվորությունն օրինականորեն. բուժհիմնարկը էն գլխից կվերցնի որոշված մի գումար, որի մեջ կմտնի տվյալ ծառայության իրական արժեքը: Ենթադրվում էր, որ դրանից հետո պետք է գոհ ու երջանիկ լինեն բոլորը` թե´ բուժանձնակազմը, որ կձերբազատվի ուզվորությունից, թե´ հիվանդներն ու նրանց հարազատները, որ կազատվեն ուզվորների հարձակումներից:

Բայց պարզվում է, ամեն ինչ այդքան էլ այդպես չէ: Համավճարի դեպքում, ասում է «Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ» բժշկական կենտրոնի ղեկավար Արայիկ Մինասյանը, գործում է «շատին` շատ, քչին` քիչ» սկզբունքը, ավելանում է նրանց աշխատավարձը, ովքեր առանց դրա էլ շատ էին ստանում` անեսթեզիոլոգ, վիրաբույժ… մինչդեռ բուժքույրերը, սանիտարները մնում են դարձյալ նույն չնչին աշխատավարձի և հիվանդների` իրենց գրպանը խցկած գումարների հաշվին:

Քաղաքապետը փորձեց պաշտպանել կառավարության իր գործընկերոջ հրամանը: «Եթե կա մի մեխանիզմ, որը բոլորին չի երջանկացնում, բայց մի մասին երջանկացնում է, չարժի՞ անել»,- հայտարարեց Կարեն Կարապետյանը:

«Համավճարի կիրառումը կառավարության որոշում ա եղել, քաղաքապետի որոշում ա եղել»,- շեֆի ասածը սկսեց փաստարկել քաղաքապետարանի առողջապահության վարչության պետ Արմեն Ուրիխանյանը:

Մինասյանը որոշել էր գնալ մինչև վերջ:

«Ըստ իս, սա այդքան էլ պարտադիր չի, մենք Փակ բաժնետիրական ընկերություններ ենք, ճիշտ չի վերևից հրամայել` սրան էսքան տուր, նրան` էնքան: Ես, օրինակ, նախարարի հրամանից հետո տվել եմ մի շարք հրամաններ, որոնցով կարգավորել եմ ամեն ինչ: Ես հիմնարկի մինիմալ աշխատավարձը հասցրել եմ 60-70 հազարի, նոր մյուսներինը բարձրացրել եմ: Ես կարող եմ Ձեզ տրամադրել այդ հրամանների կույտը, ուսումնասիրեք և տեսեք, թե ինչպես կարելի է անել, որ գերածախս չտանք»,- ահա այսպես սովորեցրեց Մինասյանը, թե ինչպես կարելի է շրջանցել նախարարների հրամանները:

Վերջապես կլուծվի՞ այս հարցը, կընդունե՞ն մնացյալ բուժհաստատությունների ղեկավարները Մինասյանի առաջարկը, դեռ հայտնի չէ: Բայց, որ մեր բուժհաստատություններ մտնողը փոշմանում է այնտեղ մտնելուց հետո, և արդարացի չէ, որ 10 տարի սովորած բժիշկը հիվանդի ձեռքին նայի՝ փաստ է:

Ի դեպ, Մինասյանը ոչ պաշտոնական զրույցում ավելի գունեղ ներկայացրեց նախարարի հրամանը. «Տո՛, սաղ հենց սրան են սպասում, ասում են, ըհը´, լա´վ ա, հա´մ  ըսենց կստանանք, հա´մ ընենց»:

Թե ո՞վ, ինչի՞ համար, հանուն ինչի՞, ու՞մ խաթր, ի՞նչ նպատակով` հստակ հայտնի չէ, բայց հայտնի է, որ քաղաքապետարանում ինչ-որ մեկը որոշել էր հերթական նվերը մատուցել Հայաստանի երեք մեծահարուստի:

Մեր երկրում որևէ մեկը չի կարող պնդել, որ նոտարը մեծահարուստ մարդ չէ. Հայաստանում նոտար դառնալու համար անգամ բարձրաստիճան պաշտոնյայի մերձավոր լինելը բավական չէ: Սա փակ գոտի է, և այնտեղ մուտքի իրավունք ունեն միայն եզակիները: Նոտար դառնալու համար կազմակերպվող քննություններն ընթանում են խիստ կանոնակարգված ձևով, որի արդյունքում միայն եզակիներին է հաջողվում ստանալ Հայաստանի ամենաապահովված փեշակի հավաստագիր: Այսպես, վերջին քննությանը, որ տեղի ունեցավ 2010 թ. վերջին, մասնակցեց Աստված գիտի քանի հոգի, բայց նոտար դարձան ընդամենը 4-ը, որոնց մեջ էին վարչապետ Տիգրան Սարգսյանի և այն ժամանակվա քաղաքապետ Գագիկ Բեգլարյանի զարմուհիները, նաև մոսկովյան հայտնի բիզնեսմեն Ն. Թևանյանի հարսը, իսկ ահա արդարադատության փոխնախարար Նիկոլայ Առուստամյանի կինը չանցավ: Չանցան նաև դատախազության և բազմաթիվ այլ կառույցներում բարձրաստիճան պաշտոններ զբաղեցնողների ուստրերն ու դուստրերը:

Այսինքն` կասկածից վեր է, որ նոտարները Հայաստանի եզակի բախտավոր մարդիկ են, որ նստած տեղը, այսպես ասած, մի «պեչատ» խփելով կարողություն են դիզում: Եվ ահա Երևանի ավագանու այսօրվա նիստի օրակարգի մի կետով Երևանի Մ. Բաղրամյան պողոտա 1-ին փակուղի հ. 14 շենքի հ. 162 հասցեում գտնվող 136,1 քմ տարածքը պետք է անհատույց օգտագործման իրավունքով տրամադրվեր նորտարներ Ալվարդ Մելքոնյանին, Էմմա Շաբոյանին և Նունե Սարգսյանին: Այս որոշման մեջ կարդում ենք. «Հիմք ընդունելով Երևան քաղաքի ավագանու 2010 թվականի նոյեմբերի 26-ի հ.162-Ն որոշման 3-րդ կետի 1-ին ենթակետը և 2009 թվականի դեկտեմբերի 23-ի հ.55-Ն որոշմամբ հաստատված ծրագրի 3-րդ կետը…». կարելի է ենթադրել, որ հիշյալ նոտարներին ձրի տարածք տալու որոշումը հղացվել է դեռևս անցյալ տարվա նոյեմբերին, այն ժամանակ, երբ քաղաքապետ էր Գագիկ Բեգլարյանը, որը նման լավություններ քիչ չի արել, ինչպես հայտնի է:

Այսօր Կարեն Կարապետյանը հայտարարեց. «Մենք ընդհանրապես չենք ուզում որևէ մեկին անհատույց բան տանք, ուր մնաց թե՝ նոտարներին», և հարցը դուրս եկավ օրակարգից` նոտարներին դնելով ծանր կացության մեջ, քանի որ նրանք արդեն, ուզած-չուզած, պետք է դիզած կարողության գումարներից ծախսեն տարածք գնելու համար:

Բժշկական համալսարանի ռեկտորի պաշտոնակատար նշանակվելուց, իսկ ապա նաև ռեկտոր ընտրվելուց հետո Դերենիկ Դումանյանի վիճակը, ինչպես երևում է, ծանրացել է:

Հաշվի առնելով, որ Հայաստանն արժանավոր կադրերի առատությամբ աչքի չի ընկնում, կարելի է առանձնացնել մի քանիսի, որոնք տեղ են զբաղեցնում միաժամանակ մի քանի մարմիններում: Դերենիկ Դումանյանն այդ շարքում առաջիններից է: Առողջապահության փոխնախարար աշխատած, հետո Առողջապահության ազգային ինստիտուտը գլխավորած դոկտոր-պրոֆեսոր Դումանյանը նաև Հայաստանի իշխող Հանրապետական կուսակցության խորհրդի, նաև ՀՀԿ գործադիր մարմնի անդամ է: Դումանյանը 2009 թ. հունիսին ընտրվեց նաև Երևան քաղաքի ավագանու խորհրդի անդամ և դարձավ այս խորհրդում ՀՀԿ խմբակցության ղեկավարը: Դումանյանը նաև Հանրային խորհրդում պաշտոն ունի. նա այս խորհրդի առողջապահության, սոցիալական հարցերի հանձնաժողովի նախագահն է: Եվ հետաքրքիրն այն էր, որ Դերենիկ Դումանյանը, լինելով պարտաճանաչ անձնավորություն, մշտապես կատարում էր իր բոլոր պարտականությունները բոլոր ֆրոնտներում` առանց խտրականություն դնելու:

Բայց ահա այն օրից, ինչ դարձավ Գոհար Քյալյանի փոխանորդը, Դումանյանն այլևս չի ներկայանում Երևանի ավագանու խորհրդի նիստերին, այլ կերպ ասած` ՀՀԿ խմբակցությունն այստեղ արդեն աշխատում է անգլուխ` առանց խմբակցության ղեկավարի:

Դումանյանն ավագանու նիստերին, որպես կանոն, ներկայանում էր ընկերոջ` «Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ» բժշկական կենտրոնի ղեկավար Արայիկ Մինասյանի հետ: Այսօրվա նիստին Մինասյանը դարձյալ մենակ էր և ընկերոջ բազմազբաղության վերաբերյալ մեր դիտարկմանն արձագանքեց իրեն հատուկ հումորով. «Դումանյանի բատարեյկեքը նստել են: Արդեն նիհարել ա, հա~: Դե, բա չի հասցնում էլ: Համ էլ գիտի` լավ չաշխատի` բանակ ենք տանելու:

Ի դեպ, Բժշկականի ռեկտորի հավանական թեկնածու էր համարվում հենց ինքը` Մինասյանը: Հավանաբար, հենց գլխի գալիքը ժամանակին հասկանալը զերծ պահեց Մինասյանին՝ բժշկականի ռեկտոր դառնալու գայթակղությունից:

«Դե, բա ես գիտեի, բա, ինձնից էլ բա~ն չէր մնա, ինձ բա պետք է՞ր, մի քանի տարի ա մնացել, մեծ մարդ եմ, հանգիստ ինձ համար աշխատեմ»,- ռեկտոր չդառնալու պատճառն այսօր այսպես գաղտնազերծեց Արա Միխայլիչը: