Այսօր՝ մայիսի 3-ին, առեղծվածային դեպք է տեղի ունեցել Երևանում: Ժամը 08:45-ի սահմաններում Երևանի 1-03 շտապօգնության 2-րդ ենթակայանից ահազանգ է ստացվել ՀՀ ներքին գործերի նախարարության ոստիկանության Մաշտոցի բաժին և հայտնել են, որ շտապօգնության բժիշկների հերթապահ խումբը կանչով մեկնել է Մարգարյան փողոցի տներից մեկը, որտեղ հայտնաբերել են երիտասարդ տղայի դի: Գրել է «Շամշյանը»։

Ոստիկաններն ու պարեկները նշված տան հյուրասենյակում՝ բազմոցին, հայտնաբերել են նույն տան բնակիչ 17-ամյա երիտասարդ տղայի դին:

Դեպքի փաստով Աջափնյակ և Դավիթաշեն վարչական շրջանների քննչական բաժնում «սպանություն» հատկանիշներով նախաձեռնվել է քրեական վարույթ:

Գ. Շամշյանի տեղեկություններով՝ մահացածը սովորում էր Երևանի հայտնի համալսարաններից մեկի ավագ դպրոցում:

Դատաբժշկի նախնական եզրակացության համաձայն՝ արտաքին զննությամբ դիակի վրա բռնության հետքեր չեն հայտնաբերվել, սակայն կան կասկածներ, թե ինչ հանգամանքներում է տեղի ունեցել երիտասարդի մահը:

Նախաքննության շահերից ելնելով՝ այս պահին չենք հրապարակում:

Ըստ Առնոլդ Թոնբիի, քաղաքակրթությունները, մեր կողմից ավելացնենք ազգերն, անգամ անհատները, զարգանում են հստակ սխեմայով՝ մարտահրավեր և մարտահրավերին պատասխան: Պատասխանը տալիս է ստեղծագործ փոքրամանությունը: Այս մասին Facebook-ի իր էջում գրել է Քաղաքագետ Ստեփան Դանիելյանը:

Նա նաեւ նշել է. «Մենք ծանրագույն մարտահրավերի առջև ենք հայտնվել և մեր գոյությունը կախված է նրանից, թե մարտահրավերին պատասխան կգտնենք, թե՝ ոչ:

Ըստ Թոյնբիի պատասխանը ժողովուրդը չի գտնում, ոչ էլ կոնկրետ մարդիկ, այլ ստեղծագործ փոքրամասնության միջավայրը:

Եթե քաղաքակրթությունը, կամ, ավելացնենք, ազգը  չունի, կամ սպառել է իր ստեղծագործող ունակություններն, ապա լքում են պատմության թատերաբեմը: Նման իրավիճակներում մահվան տանող գործընթացն առաջնորդում են այսօրվա Հայաստանն առաջնորդող անձանց նման կերպարները, կազմակերպելով մահվան արարողակարգը:

Գործող ռեժիմն ընդամենը սգո ծառայություններ է մատուցում, դա է նրանց վարած քաղաքականության բովանդակությունը»։

Թուրք հայտնի լրագրող և մեկնաբան Մուրաթ Բարդաքչըն հոդված է հրապարակել՝ «Հայաստանի հետ բարեկամությունը լավ, բայց դատարկ երազանք է» վերտառությամբ։ Այս մասին հայտնում է ermenihaber.am։

Հոդվածը դիտարկում է Թուրքիայի և Հայաստանի միջև հարաբերությունների կարգավորման հեռանկարը՝ կասկածի տակ դնելով դրա իրատեսականությունը:

Չնայած Թուրքիայի և Հայաստանի միջև հարաբերությունների բարելավման ու նորմալացման ցանկալիությանը, ըստ հեղինակի, դա գործնականում դատարկ երազանք է՝ մի շարք պատճառներով:

«Թուրքիայի և Հայաստանի միջև դարավոր թշնամանքին վերջ տալը և կողմերի միջև նորմալ հարևանական հարաբերություններ հաստատելը, իհարկե, ցանկալի զարգացում է, բայց, ցավոք, դա ընդամենը դատարկ երազանք է: Սահմանը կարող է բացվել։ Չնայած փակ լինելուն՝ Թուրքիայում արդեն տասնյակ հազարավոր ՀՀ քաղաքացիներ կան, որոնք այստեղ աշխատում են, հետևաբար, սահմանի բաց կամ փակ լինելը առանձնապես կարևոր չէ, սակայն կողմերի միջև բարեկամության, համագործակցության և այլնի հաստատումը հնարավոր չէ»:

Հեղինակը մատնանշում է մի շարք խոչընդոտներ, որոնք թուրք-հայկական հաշտեցումը դարձնում են դժվար իրագործելի ներկա պայմաններում:

1. Հայկական սփյուռքը Թուրքիայի դեմ ատելությունը դարձրել է վաստակի միջոց և թույլ չի տա, որ Թուրքիա-Հայաստան հարաբերություններն ամբողջապես կարգավորվեն:

2. Թուրքիան ստիպված է մերժել Հայաստանի առաջ քաշած «չեղած ցեղասպանությունը ճանաչելու» պայմանը:

3. Երկու ժողովուրդների միջև «արյուն» է մտել, իսկ արյունը Արևելքում երբեք չի մոռացվում:

«Մինչ Հայաստանն ու սփյուռքը զբաղված են իրար ուտելով, Թուրքիայի և Հայաստանի միջև շփումները, թեկուզ ցածր մակարդակով ու լուռ, բայց շարունակվում են, իսկ Թուրքիայում բարի մտադրություններով, բայց երազկոտ որոշ շրջանակներ «մշտական խաղաղության և բարեկամության» մասին երազներ են տեսնում»,- գրում է Բարդաքչըն։

Հեղինակը նաև քննադատում է այն թուրք մտավորականներին, ովքեր ամեն ապրիլի 24-ին ներողություն են խնդրում հայերից։  Նա դա անվանում է անպատասխանատվություն, որը նշանակում է «Իմ պապը մարդասպան էր, քո պապին սպանել էր»։

ԱԺ «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունների կողմից նամակը է ուղղվել Հայաստանում ԱՄՆ, Ֆրանսիա, Միացյալ Թագավորության դեսպաններին, ԵՄ առաքելության ղեկավարին, Հայաստանում ՄԱԿ և Եվրոպայի Խորհուրդի գրասենյակներին։

Նամակում ասվում է.

«Մենք բարձր ենք գնահատում երկար տարիներ Հայաստանի Հանրապետությանը ցուցաբերած ձեր օգնությունը՝ ամրապնդելու օրենքի գերակայությունը, խթանելու մարդու իրավունքները և խոսքի ազատությունը, զարգացնելու ժողովրդավարական ինստիտուտները և ժողովրդավարական մշակույթն ու ավանդույթները:

Մենք տեսնում ենք Հայաստանում ժողովրդավարական արժեքների և ազատությունների կտրուկ նահանջ և մեծապես անհանգստացած ենք, որ բազմակողմ և երկկողմ գործընկերների կողմից ներդրած ջանքերն արդյունք չեն տվել։

Իրավապաշտպան մի քանի կազմակերպությունների վերջին զեկույցները հստակ ընդգծում են ոստիկանական բռնությունների աճը, խոսքի ազատության և խաղաղ հավաքների իրավունքը սահմանափակելու փորձերը, դատական համակարգը վերահսկելը, կալանավորումների համատարած օգտագործումը: Հորինված մեղադրանքներով բազմաթիվ ակտիվիստներ և ընդդիմադիր քաղաքական գործիչներ այժմ գտնվում են բանտերում:      

Սակայն մեզ համար անհասկանալի է դիվանագիտական ներկայացուցչությունների և միջազգային կազմակերպությունների հանդուրժողականությունը երկրում օրենքի, ժողովրդավարության և մարդու իրավունքների ակնհայտ խախտումների, քաղաքական կոռուպցիայի նկատմամբ։ Աննկատ է մնացել անգամ պատգամավորների իրավունքների ու երաշխիքների ոտնահարումը։

Սույնով Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունները խնդրում են հանդիպում Ձեզ հետ՝ հնարավորինս սեղմ ժամկետներում՝ աշխատանքային ձևաչափով քննարկելու հայաստանյան տագնապալի զարգացումները»։

Ոստիկանության գվարդիան ձևավորվելու է որպես լիովին նոր կառույց, այն չի հանդիսանալու ոստիկանության ստորաբաժանման որևէ իրավահաջորդը։ Այս մասին կառավարության նիստում հայտարարեց ՆԳ փոխնախարար Արփինե Սարգսյանը՝ Ոստիկանության գվարդիայի մասին օրենքում փոփոխություններ կատարելու հարցի քննարկման ժամանակ։

«Մինչև 2025 թվականի հունվարի 10-ը նախատեսված է ոստիկանության գվարդիայի հրամանատարի նշանակում և արդեն նշանակումից հետո երկամսյա ժամկետում ամբողջական ձևավորում»,- ասաց նա։

Նրա խոսքով՝ օրենքով սահմանվում է Ոստիկանության գվարդիայի կարգավիճակը։

«Ի տարբերություն ոստիկանության զորքերի, որն այս պահի դրությամբ գործում  է այլ զորքերի բնորոշման դաշտում, ոստիկանության գվարդիան այլևս դուրս է գալու այդ կարգավիճակից, լինելու է մաքուր ոստիկանական ստորաբաժանում՝ այդպիսով վերացնելով երկակի կարգավիճակը, որը զուգակցվում է արտաքին և ներքին անվտանգության սպասարկման հետ և այդպիսով հանդիսանում զորքերի ռազմականացման հիմնական նախադրյալը»,- ասաց փոխնախարարը։

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն էլ նշեց, որ նախագիծը ոստիկանության բարեփոխումների հերթական շատ կարևոր փաթեթն է։

«Ոստիկանությունն ուժային կառույց է, ինչը նշանակում է, որ ոստիկանությունն ուժ գործադրելու լեգիտիմ իրավունք պետք է ունենա, եթե չունենա, որպես ծառայություն կդառնա անիմաստ։ Այլ բան, որ մենք պետք է ունենանք շատ հստակ ստանդարտներ։

Սա կարևոր է և՛ քաղաքացուն պաշտպանելու համար, և՛ ոստիկանին պաշտպանելու համար։ Կարևոր է հանրային հաղորդակցությունը, որ մարդիկ հասկանան՝ ինչ ենք անում, ինչի ենք անում, որ մեր նպատակադրումները բոլորին պարզ լինեն և մեր նպատակադրումները աղավաղելու հնարավորություն չտանք որևէ մեկին»,- ասաց Փաշինյանը։

Լատվիայի արտաքին գործերի նորանշանակ նախարար Բայբա Բրաժեն ասել է, որ Ուկրաինան որոշ գործընկերներից ստացել է արևմտյան զենք՝ ռուսական տարածքին հարվածելու թույլտվությամբ։ Այս մասին նա խոսել է eurointegration.com.ua կայքին տված հարցազրույցում։

Աղբյուրը նկատում է, որ ներկայում Ուկրաինան արևմտյան գործընկերներից զենք է ստանում՝ այն Ուկրաինայի սահմաններից դուրս օգտագործելուց խուսափելու հրապարակային նախազգուշացումով։ Այնուամենայնիվ, Բրաժեն կարծում է, որ այս մոտեցումը կարող է փոխվել, և դեռ ավելին, այն արդեն փոխվում է։

«Արդեն կան երկրներ, որոնք արդեն զենք են տրամադրել Ուկրաինային՝ առանց նման սահմանափակումների»,- ասել է Լատվիայի ԱԳՆ ղեկավարը։

Ճշտող հարցին ի պատասխան նա հաստատել է, որ նման երկրներ իսկապես կան: Բրաժեն բացատրել է, որ այս դեպքերում սահմանափակումների վերացումը հրապարակային չի քննարկվել։

«Իհարկե, ամեն ինչ չէ, որ հրապարակայնորեն հայտարարվում է, և նույնիսկ ավելի լավ է դա չբարձրաձայնել մինչև որոշակի ժամանակ»,- ասել է նա։

Նախարարը համոզմունք է հայտնել, որ եթե կան օբյեկտներ, որոնցից Ռուսաստանը հարձակվում է Ուկրաինայի վրա, ապա Ուկրաինան իրավունք ունի հակահարված տալ, եթե այդ օբյեկտները գտնվում են Ռուսաստանի տարածքում։ Ըստ Բրաժեի՝ զենքի նման օգտագործումը թույլատրված է միջազգային իրավունքով։

Սրան արձագանքել է ՌԴ ԱԳՆ խոսնակ Մարիա Զախարովան՝ հայտարարելով, որ եթե Լատվիայի ԱԳՆ-ն չի ստում, ուրեմն պետք է ներկայացնի այդ երկրների ցանկը։

ՀՀ քննչական կոմիտեի Գեղարքունիքի մարզային քննչական վարչության Սևանի քննչական բաժնում քննվող քրեական վարույթի շրջանակներում կատարվում են անհրաժեշտ քննչական և վարութային գործողություններ՝ քրեական ենթամշակույթ կրող խմբավորման անդամի կողմից մասնավոր հարցին առնչվող վեճի լուծումը ստանձնելու դեպքի հանգամանքները պարզելու ուղղությամբ։

ՔԿ-ից հայտնում են, որ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 324-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 325-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախաձեռնված քրեական վարույթի նախաքննության ընթացքում փաստական տվյալներ են ձեռք բերվել այն մասին, որ 2022թ․ Ալավերդի քաղաքի 49–ամյա բնակիչը համաքաղաքացուց վարձակալությամբ վերցրել է «Օպել» մակնիշի ավտոմեքենա, որի վարձակալությունից առաջացած գումարը չի կարողացել վճարել, սակայն պարտավորվել է մաս-մաս վճարել։

Այնուհետև Գեղարքունիքի մարզի բնակիչը, ներգրավված լինելով քրեական ենթամշակույթ կրող խմբավորման հետապնդած նպատակների իրագործմանը, քրեական ենթամշակույթ կրող խմբավորման սահմանած և ճանաչած վարքագծի կանոնների համաձայն, ստանձնել է հիշյալ հարցին առնչվող՝ 49–ամյա տղամարդու կողմից պարտք մնացած գումարի՝ բռնությամբ կամ անօրինական այլ գործողությունների միջոցով վերադարձման խնդրի լուծումը:

Պարզաբանումներ կատարելու նպատակով, 2022թ․ դեկտեմբերից 2023թ․ փետրվարի վերջն ընկած ժամանակահատվածում, քրեական ենթամշակույթ կրող խմբավորման անդամը զանգահարել է 49–ամյա տղամարդուն, հայտարարել, որ պարտք մնացած գումարը պետք է տան իրեն, քանի որ ինքն է զբաղվելու գումարը վերադարձնելու հարցով։

Այնուհետև, Գեղարքունիքի մարզի բնակիչը գումարը վերադարձնելու պահանջով պարբերաբար զանգահարել է 49-ամյա տղամարդուն և նրա կնոջը՝ ասելով, որ ինքը՝ «գողական կյանքով ապրող» և հարգված անձ է ու պարտք մնացած գումարը պետք է տան իրեն՝ դրա համար սահմանելով վերջնաժամկետ։

Վախենալով իրենց ընտանիքի անդամների համար՝ վերջիններս Գեղարքունիքի մարզի բնակչի կողմից տրամադրված քարտային հաշվեհամարներին կատարել են մի քանի դրամական փոխացնումներ:

Ձեռք բերված բավարար փաստերի հիման վրա քրեական ենթամշակույթ կրող խմբավորման անդամին մեղադրանք է ներկայացվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 324-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 5-րդ կետով:

Միջնորդություն է ներկայացվել դատարան՝ նրա նկատմամբ կալանքը որպես խափանման միջոց կիրառելու վերաբերյալ։ Դատարանի որոշմամբ նշված անձի նկատմամբ կիրառվել է խափանման միջոց տնային կալանք։

Նախաքննությունը շարունակվում է։

Թշնամիները դողում են ռուսական զենքի առաջ. Այսպես, Ռուսաստանի Անվտանգության խորհրդի փոխնախագահ Դմիտրի Մեդվեդևը շնորհավորել է ռուսներին մայիսի 1-ի կապակցությամբ։ Նա նաև կցել է Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկու հեգնական լուսանկարը։

«Մեր գործարաններն այսօր արտադրում են ահռելի զենքեր։ Այնպիսին, որից մեր թշնամիները դողում են:

Մենք ունենք այն ամենը, ինչ մեզ անհրաժեշտ է՝ տեխնոլոգիական ներուժ, աշխատանքային փորձ, հաստատակամություն և ուժ, մեր հավատարմությունը հայրենիքին, խորը պատմական հիշողություն և լավ դրված նպատակներ։ Հաղթանակը մերն է լինելու։ Շնորհավոր մայիսի 1»,- գրել է Մեդվեդևը VKontakte սոցիալական ցանցում։ Նա իր շնորհավորանքին կցել է Զելենսկու նկարը՝ «Մուրճի յուրաքանչյուր հարված թշնամուն հարված է» գրությամբ։

Հայաստանի նախկին վարչապետ,  ԱԺ նախկին Նախագահ Խոսրով Հարությունյանը գրում է.

«Բեկել իշխանությունների սանձազերծած սահմանազատման և սահմանագծման սպառնալի գործընթացը                               

կամ                                                                                                                                                    

Ոչ հռետորական հարցադրումներ գործող իշխանությանը

Այն ինչ տեղի է ունենում այս օրերին Տավուշում դա սահմանազատում չէ, այլ սահմանագծում է՝ առանց սահմանազատման սկզբունքների շուրջ համաձայնության գալու: Ըստ էության իշխանությունը որոշել  է միակողմանի  դիրքերը զիջել Ադրբեջանին՝ ուղղակի սպառնալիքի տակ դնելով   բնակչության ապագան  այդ տարածքում:

Կրկնում եմ, Վարչապետն իրականացնում է ոչ թե սահմանազատում, այլ ապօրինի սահմանագծում՝ անշրջելի դարձնելով ոչ միայն տվյալ տարածքում բնակչության գոյության սպառնալիքները, այլ, կազմաքանդելով տարածաշրջանի պաշտպանական առաջնագիծը, թշնամու ուղղակի ռազմական սպառնալիքի տակ է դնում մեր ինքնիշխան երկրի ողջ տարածքը  Հայաստանի և Ադրբեջանի շփման գծի ողջ երկայնքով՝  Նոյեմբերյանից մինչև Մեղրի: Եվ բոլորովին պատահական չէ, որ այդ ազգադավ որոշման իրականացումը խափանելու համար ընդվզում են նաև մեր մնացած տարածքների բնակիչները:

Տավուշում իշխանության  գործողությունները, առանց չափազանցության,  ազդարարում են Հայոց պետականության կործանման սկիզբը: Այլևս հանդուրժել ազգակործան այս գործունեությունը անթույլատրելի է և դատապարտելի:

Մենք պետք է մեր մեծագույն հարգանքը բերենք Տավուշի բնակչությանը և հատկապես նրա փաստացի առաջնորդին՝ Բագրատ Սրբազանին: Հարկ է հարգանքի տուրք մատուցել նաև Շիրակի և Գուգարաց թեմերի առաջնորդնորդներին, ինչպես նաև Հայ Առաքելական եկեղեցու այլ թեմերի առաջնորդներին,  որոնք իրենց ազգանվեր վարքով ոգևորում են ժողովրդին և սատարում նրա պայքարին:

Արդ, ո՞՞րն է համաժողովրդական պայքարի ներկա փուլի առանցքային խնդիրը: Ըստ իս դա մեկն է՝  բեկել իշխանությունների սանձազերծած սահմանազատման և սահմանագծման այս սպառնալի գործընթացը:
Ի՞նչ է նշանակում  ‹‹բեկել›› սահմանազատման ներկայիս գործընթացը: Արդյո՞ք այն նշանակում է հրաժարվել սահմանազատման իրականացումից : Անշուշտ ո՛չ:
Բեկել այս գործընթացը նշանակումէ հասնել նրան, որ  սահմանազատումն իրականացվի միջազգայնորեն ճանաչելի սկզբունքների հիման վրա:
Իսկ որո՞նք են այդ սկզբունքները:

Այդ սկզբունքները շարադրված են  անվտանգության բնագավառում միջազգային ամենահեղինակավոր կառույցի՝ Եվրոպայի Անվտանգության և Համագործակցության Կազմակերպության Քարտուղաքարության կողմից ընդունված ‹‹Պետական սահմանի սահմանազատում և սահմանագծում: Հրատապ հարցեր և լուծումներ›› վերտառությամբ փաստաթղթում, որը ընդունվել է 2017թ դեկտեմբերին և կոչված է որպես պարտադիր կիրառման ուղեցույց հետխորհրդային երկրների միջև սահմանազատման աշխատանքների  իրականացման համար:

Այդ փաստաթուղթը պահանջում է, որ  մինչ  բուն սահմանազատման աշխատանքներին անցնելը կողմերը պետք է բանակցեն և համաձայնության գան այն սկզբունքների շուրջ, որոնց հիման վրա սահմանազատման իրականացումը հնարավորինս կբացառի  հետագայում միջպետական հարաբերություններում  ռիսկերի  ձևավորումը:

Օրինակ համաձայն այդ փաստաթղթի բանակցող կողմերը պետք է  համաձայնության գան այն սկզբունքի շուրջ,  որ ապագա սահմանը չի կարող դառնալ կողմերի միջև լարվածության և անկայունության աղբյուր:

Այսինքն   նշյալ փաստաթուղթը  մերժում է ‹‹ինչ տիրապետում եմ, այն էլ տնօրինում եմ›› կոնֆլիկտածին սկզբունքով առաջնորդվելու  ցանկացած փորձ (ի դեպ հենց այդ սկզբունքով է առաջնորդվում Ադրբեջանը) կամ անկլավների մասին որևէ հարցադրում (հաշվի առնելով, որ այդ անկլավներն անմիջապես վեր են ածվելու ռազմական հենակետերի և ուժի սպառնալիքի կիրառման նոր հնարավորություների Ադրբեջանի ձեռքում):

Մի՞թե վերոնշյալ  սկզբունքը չի  նշանակում, որ  2020թ նոյեմբերից հետո ռազմական ճանապարհով կամ ուժի սպառնալիքի միջոցով Հայաստանի սուվերեն տարածքից ձեռք գցած ռազմավարական կարևորության բարձրունքները Ադրբեջանը պարտավոր է ազատել:
Հարց. ինչու՞ է գործող իշխանությունը խուսափում վերը նշված փաստաթղթում ամրագրված այս սկզբունքի շուրջ բանակցելուց և փորձում է սահմանազատման խնդրում հիմք ընդունել  իրավաքաղաքական առումով փաստացի ոչինչ չասող  Ալմա Աթիի Հռչակագիր կոչված փաստաթուղթը:

Միամիտ կլինի ենթադրել, որ  եվրոպական փորձագետները  սահմանազատման և սահմանագծման սկզբունքները մշակելիս  տեղյակ չեն եղել  Ալմա Աթիի Հռչակագրի  գոյության մասին:
Եթե այդ Հռչակագիրը  օգտակար  լիներ  հետխորհրդային պետությունների միջև սահմանազատման աշխատանքների իրականացման համար, ապա եվրոպական փորձագետները  տարբեր երկրների փորձը հարյուրավոր էջերում մեկնաբանելու փոխարեն  ընդամենը հղում կկատարեին այդ հռչակագրին և վերջ: 

Բայց նրանք դա չեն արել: Ինչու՞:

Միայն անտեղյակները կամ  պրոցեսը միտումնավոր  խեղողները կարող են շրջանցել այն կարևոր հանգամանքը, որ Խորհրդային Միությունում հանրապետությունների վարչական սահմանները Կոմունիստական Կենտրոնը ձևավորել էր այնպես, որ հարևան հանրապետությունների միջև  մշտապես  լիներ  որոշակի   լարվածություն, ինչը և  ապահովում էր   Կենտրոնի քաղաքական անվերապահ ազդեցությունը  տեղերում:  
Այդ է պառճառը, որ այսօր գրեթե բոլոր հետխորհրդային պետություններն  իրենց անմիջական հարևանների նկատմամբ  ունեն տարածքային պահանջներ: Մեր Հանրապետության ոչ վաղ անցյալը նույնպես վկայում է այդ մասին: 

Ուստի առաջնորդվել Խորհրդային շրջանում Կենտրոնի կողմից ձևավորված վարչական սահմաններով նշանակում է վերակենդանացնել ազգամիջյան կոնֆլիկտները՝ նպաստելով պետութունների միջև լարվածության և անկայունության խորացմանը: Սա է իրականությունը և  գործող իշխանությունները  պարտավոր են  դա հստակ գիտակցել:
Ահա թե ինչու է պետք առաջնորդվել ոչ թե Ալմա Աթիի Հռչակագրով, այլ ԵԱՀԿ Քարտուղարության վերոնշյալ փաստաթղթի պահանջներով: 

Մեկ այլ ոչ պակաս կարևոր հարցի մասին: Վարչապետը անդադար պնդում է, որ  մեր  երեք տասնյակից ավել  սահմանամերձ գյուղերի  տարածքները գտնվում են Ադրբեջանի  օկուպացիայի տակ և հաճախ հույս հայտնում, որ Ադրբեջանը կցուցաբերի ողջամիտ մոտեցում այդ տարածքները ազատելու հարցում:  Մանկամտություն և ուրիշ ոչինչ:

Մինչդեռ  ԵԱՀԿ Քարտուղարության նույն այդ փաստաթղթում հստակ սահմանված է  սկզբունք, համաձայն որի սահմանազատման արդյունքում սահմանամերձ բնակավայրերի բնակիչները չեն կարող զրկվել իրենց բնականոն կենսագործունեության համար անհրաժեշտ հնարավորություններից՝ խոտհարքներց, արոտավայրերից, ջրաղբյուրներից, հոսանքի, կապի և տրանղսպորտային  հաղորդակցության ենթակառուցվածքներից և այլն: Միջազգային անվտանգության բնագավառում այդ հեղինակավոր կառույցն, ի դեմ իր Քարտուղարության, առաջարկում է սահմանազատում իրականացնող պետությունների հանձնաժողովներին պարտադիր բանակցել այս սկզբունքը: Հարց. ինչու՞  է  Վարչապետը կամ Մհեր Գրիգորյանը անտեսում խնդրի լուծման այս հնարավորությունը:
Կամ  ոչ պակաս կարևոր մի խնդրի մասին ևս: ԵԱՀԿ Քարտուղարությունը գտնում  է, որ  սահմանազատման ընթացքում չի կարող անտեսվել հողի և անշարժ գույքի նկատմամբ սահմանամերձ բնակավայրերի բնակիչների սեփականության իրավունքը, եթե այդ իրավունքը  ձեռք  է բերվել տվյալ պետության ներքին օրենսդրության  համապատասխան: Այսինքն  սահմանազատման արդյունքում չի կարող մարդու տունը հայտնվել  Հայաստանում, իսկ գոմը՝ Ադրբեջանում:

Մի՞թե սա կարևոր սկազբունք չէ (մենք նման իրավիճակի հետ բախվել ենք Սյունիքում՝  2021-ին Ադրբեջանցիների կողմից ջիպիէսով սահմանազատում իրականացնելու արդյունքում):  Ինչու՞ է  գործող իշխանությունը անտեսում բանակցություններում արդարամիտ լուծումների գալու այս հնարավորությունը: 

Ինչու՞է Մհեր Գրիգորյանը խորշում  միջազգային հեղինակավոր կառույցի կողմից առաջարկվող այս սկզբուների շուրջ բանակցելուց, փոխարենը միակողմանի զիջումների գնում Ադրբեջանի պահանջներին՝ ձևավորելով ռազմական սպառնալիքի նոր հնարավորություններ, վտանգելով մեր  Պետության գոյությունն ընդհանրապես:

Սրանք հռետորական հարցեր չեն և  գյուղացիների գլխի տակ փափուկ բարձ դնելու փորձերի փոխարեն պահանջում են օրվա իշխանությունների անմիջական պատասխանը:
Ի դեպ առանձնահատուկ ցանկանում եմ  նշել, որ ԵԱՀԿ Քարտուղարության նշված փաստաթղթում աշխարհագրական քարտեզների մասին խոսվում է, որպես վերը շարադրված սկզբունքների կիրառումն ապահովելու հավելյալ հնարավորություն, բայց ոչ որպես առանցքային խնդիր: Այս դիտարկումը անում եմ հատկապես նաև տիտղոսային ընդիմության ներկայացուցիչների համար, որոնք արդեն հոգնեցրել են քարտեզների մասին իրենց հարցադրումներով:
Այս հարցադրումների մասին առավել մանրամասն ես իմ մոտեցումները շարադրել եմ  դեռևս 2021թ-ին  ‹‹Հայաստանը մուրճի և սալի արանքում: Ի՞նչ անել›› վերտառությամբ հոդվածում:
Ինձ հաճախ իմ ընդիմախոսները  հակադարձում են, որ ԵԱՀԿ Քարտուղարության փաստաթուղթը կրում է խորհրդատվական (ռեկոմենդացիոն) բնույթ. Ուստի այն կարող է հիմք ընդունվել միայն բանակցող կողմերի համաձայնության դեպքում:

Նախ, մեկ անգամ ևս  ցանկանում եմ ընդգծել, որ այդ փաստաթուղթն ընդունվել է անվտանգության բնագավառում միջազգային ամենահեղինակավոր կառույցի կողմից, որպես հետխորհրդային տարածքում սահմանազատման աշխատանքների իրականացմոամ պարտադիր ուղեցույց:
Երկրորդ, կարծում եմ շատ դժվար է որևէ ողջամիտ հիմնավորում գտնել  նշյալ փաստաթղթում առաջարկվող սկզբունքները մերժելու կամ դրանց շուրջ բանակցելուց խորշելու համար: Թերևս միայն այն դեպքում, երբ  կողմերը բացահայտ դեմ են  միմյանց  հետ խաղաղ  գոյակցությանը և սահմանազատման գործընթացը խաղաղության համար անհրաժեշտ իրավաքաղաքական նախադրյալներ ձևավորելու նպատակով որպես հնարավորություն օգտագործելուն:

Այն, որ Ալիևը   դեմ է խաղաղությանը դա փաստում է նաև Փաշինյանը: Բայց ինչու՞ է Փաշինյանն աջակցում նրան՝  խուսափելով ԵԱՀԿ Քարտուղքրության նշյալ փաստաթղթում  արձանագրված սկզբունքների շուրջ բանակցություններ վարելուց կամ այդ փաստաթղթի  հիման վրա սահմանազատման աշխատանքների իրականացումից: Այս հարցը ողջամիտ պատասխան չունի:
Չէ՞ որ նույնիսկ  Շառլ Միշելը, կարևորելով սահմանազատման խնդիրը  երկու պետությունների միջև խաղաղությունն անշրջելի դարձնելու գործում, պատրաստակամ էր կողմերին աջակցության համար իր փորձագետներին տրամադրել:  Արդյո՞ք եվրոպական կառույցները կարող են մերժել այն առաջարկը, որ նպատակահարմար է սահմանազատումն իրականացնել ԵԱՀԿ Քարտուղարության կողմից մշակված համապատասխան փաստաթղթի հիման վրա:  Դե իհարկե ո՛չ: Ուրեմն հարց. ինչու՞ հայկական կողմը չի գնում այդ ճանապարհով, այլ նպատակահարմար է գտնում սեփական բնակչությանը պատերազմով ահաբեկելու միջոցով միակողմանի զիջումների գնալ, ընդ որում Տավուշում իրականացնել ոչ թե սահմանազատում այլ ուղղակի սահմանագծում:
Այս հարցերը հռետորական չեն:

Ավելին  հանդես գալով սահմանազատման և սահմանագծման շուրջ բանակցությունները  Եվրոպայի Անվտանգության և Համագործակցության Կազմակերպության Քարտուղարության  վերոնշյալ փաստաթղթի հիման վրա անցկացնելու պահանջով հնարավորություն է ստեղծվում  բեկել  այդ գործընթացը՝ տեղափոխելով այն միջազգայնորեն ճանաչելի սկզբունքների հուն:   
Ուստի պահի հրամայականն է կասեցնել Տավուշում սահմանագծման անօրինական գործընթացը և սահմանազատումն իրականացնել ԵԱՀԿ Քարտուղարության 2017թ դեկտեմբերին ընդունված ‹‹Պետական սահմանի սահմանազատում և սահմանագծում: Հրատապ հարցեր և լուծումներ›› վերնագիրը կրող փաստաթղթի հիման վրա: Հակառակը՝ կործանարար է»։

Այն, ինչ կատարվում է Տավուշում՝ «սահմանագծման» անվան տակ, հակասում է և՛ միջազգային պրակտիկային, և՛ մեր սահմանադրությանը,  լրագրողների հետ զրույցում ասաց ՀՀ նախկին վարչապետ Վազգեն Մանուկյանը, ով գտնվում է Կիրանցում։

Վազգեն Մանուկյանը շեշտեց՝ Նիկոլ Փաշինյանն իրեն Հայաստանի «սեփականատեր» է զգում՝ ինքնակամ որոշում է՝ որ կտորը հողը ում տա, ում չտա։

«Եվ կարևոր է, որ ժողովուրդը պայքարում է իր իրավունքների համար, այդ իրավունքները ամբողջ Հայաստանի իրավունքներն են»,- ասաց Վազգեն Մանուկյանը։   

ՀՀ գործող իշխանությունը, հայտարարելով, թե   ուզում է կնքել խաղաղության պայմանագիր, որպեսզի Հայաստանը խաղաղ ապրի, հաշվի չի առնում Ադրբեջանի հետապնդած իրական նպատակները, կարծիք հայտնեց Վազգեն Մանուկյանը։

«Ադրբեջանը լրիվ ուրիշ խնդիրների մասին է  խոսում․  խոսում է Հայաստանի մասին՝ որպես «Արևմտյան Ադրբեջանի»։ Նրա նպատակն է  ամրապնդվել մեր   բարձունքների վրա, որպեսզի շարունակի իր նվաճողական ընթացքը։ Մեր ամեն զիջումը բերում է պատերազմի վերսկսման ավելի մեծ հավանականության, քան չզիջելը»,- ընդգծեց Մանուկյանը։

Ըստ նրա, սակայն, անդառնալիության կետը հատված չէ․ եթե ժողովուրդը միասնական որոշում ընդունի և միասնաբար պայքարի, դրան  դժվար կլինի դեմ գնալ։