«DivahaR»

Եկեք միասին բռուցքվենք իսկույն
Ու ահեղ թնդանք ոսոխին ընդդեմ,
Ստեղծենք այնպիսի Հայաստան կանգուն
Որ չնչին թվա թշնամին մեր դեմ:
Դեվ
***
Անտարբեր դարձած մարդկային աչքեր,
Լույսը կորցրած, մահացած սրտեր,
Ստվերներն են ձեզ իշխում
Կապելով թեվերն ազատության…
«Ստվերներ»՝ Ուրուբանի

Վերջերս ամեն տեղից բզբզոցի պես լսում եմ՝ «DivahaR», Ֆեյսբուքում ընկերներիս հավանած երաժշտության մեջ հանդիպում եմ «DivahaR»-ին, նշանակում է՝ երկրպագում են, նաև երաժշտական շրջանակներում լսում եմ, որոշակի նախանձով ասված՝ որ շատ խոստումնալից black metal համարյա մաքուր աղջկական կազմով խումբ է(միայն հարվածորդն է տղա, բայց պետք է հետագայում աղջիկ լինի, չնայած Դեվն ասում է, որ դա ինքնանպատակ չի): Նրանք դրսից զանազան հրավերներ ունեն, նաև այստեղ երկրպագուների ստվար մի զանգված ունեն, որն, իհարկե, համերգին Արտաշ Ասատրյանի չափ մարդ չի հավաքի, բայց դե անդերգրաունդ երաժշտությունը միշտ էլ որոշակի քանակությամբ երկրպագուների է հավակնել, այն բնավ հանրային չէ: «Դեվ» բեմական մականունով Շուշանը՝ սև շորերով, նուրբ, մի քիչ գունատ, փոքրամարմին, սլացիկ ու գեղեցիկ աղջիկ է: Նայում ես նրան, ու զարմանում, թե ինչպե՞ս է այս փոքրիկ աղջկա փոքրիկ բերանից այսպիսի ձայն դուրս գալիս: Զրուցում եմ նրա հետ` որպես Շուշանի, և նրան բացահայտել փորձելով` ուզում եմ իմանալ` ովքե՞ր են այդ ըմբոստ աղջիկները, որ մեր պատրիարխալ միջնադարյան ֆեոդալիզմի և ժամանակակից քաղաքակրթության վաղ կրկնօրինակի խառնուրդը դարձած, քարե դարի մենթալիտետով հայ հասարակությանը ձեռնոց է նետում `ի դեմս այստեղ ծնված այդ ծանր երաժշտության:

Շուշան Ռուբենյան, ինքը՝ Դեվ: Տակավին երիտասարդ է ՝ 22 տարեկան: Ռոք եվ մետալ երաժշտության հանդեպ մանկուց հատուկ սեր ունի: 10 տարուց ավել է անդավաճան է իր նախընտրած երաժշտությանը, «DivahaR» խմբի հիմնադիրն ու վոկալիստն է: Ավարտել է ԵՊՀ-ն: Իրեն կոչում է, առաջին հերթին, բանաստեղծ, գրող, հետո՝ երաժիշտ:

— Ո՞ւմ երաժշտությամբ ոգեշնչված ես դու հասել «DivahaR»-ին:

— Ինձ մետալ երաժշտությունը գլոբալ է օգնել` վերացական առումով: Իսկ ինչ վերաբերվում է black metal-ին, ապա իմ հիմնական ոգեշնչողները կան ու եղել են «Burzum», «Emperor», «Dark Funeral» «Mayhem» խմբերը:

— Ինչո՞ւ «DivahaR» Դեվ, ինչի՞ հետ է դա կապված, հենց նրա՞, ում մասին մտածում եմ:

— Քրիստոնեության մեջ Դեվը, բնականաբար, չարի կրողն է, ու քանի որ «DivahaR»-ը դեմ է քրիստոնեության ուսմունքի բացարձակ ճշմարտությանը, ինչպես ցանկացած կրոնի, որի մեջ մենք տեսնում ենք միայն աղտ ու մարդկանց կառավարելու միջոց: Մենք հերքում ենք նաև Դեվի պերսոնաժի` չարի հետ նույնացումը: Ինչ վերաբերվում է Արարչին, ապա մեր գիտակցության սահմանները ի զորու չեն տալ նրա սահմանումը, եթե, իհարկե, այն գոյություն ունի… Նաև Դեվը ծագումնաբանորեն եկել է դիվային(divine, Дива) բառից, որը նշանակում է «ոչ երկրային, աստվածածին էակ», այսինքն՝ երկնային: «DivahaR»՝ երկնային ընտյալ:

— Ո՞րն է Ձեր ասելիքը, ի՞նչ եք ուզում ասել Ձեր երաժշտությամբ:

— Նախ, առաջինը՝ ստեղծել որակյալ metal երաժշտություն, դա հիմնական առաքելությունն է: Գաղափարախոսական տեսանկունից ու նոտաների նմանատիպ համադրումից, որից կազմված է մեր երաժշտությունը, դա ճշմարտության քաղցն է ու նրա որոնման մեջ գտնվելը: «DivahaR»-ով մենք փորձում ենք մարդկանց մոտեցնել բնությանը՝ երաժշտության ու բառերի ներդաշնակությամբ մարդկանց հասցնել ճշմարտությունը՝ բնության կատարելության և արիականության գաղափարների համադրմամբ: Մեր երգերն ունեն լիրիկական-խոհափիլիսոփայական տեքստեր, ինչպես նաև վառ արտահայտված է հայրենասիրական ոգին:

— Ծանր երաժշտությունը ինձ մոտ հաճախ ագրեսիա է առաջացնում, սակայն ես ինքս գիտեմ իմ աղջկա օրինակով, որ նաև օգնում է դուրս գալ դեպրեսիայից և հանել ագրեսիան, եթե այն արդեն կա: Սա ինձ տարօրինակ ու հակասական է թվում:

— Ընդհանրապես metal երաժշտությունն ունի իր իրական լսարանը, որն ընկալում է երաժշտությունը` հասկանալով այն: Ամեն մարդ չի կարող հասկանալ ու լսել metal: Այդ իսկ պատճառով դա նրանց մոտ դա ագրեսիա է առաջացնում, որովհետև նրանք լսում են, բայց չեն ընկալում, նրանց համար դա նույնիսկ կարող է աղմուկ լինել ու ճնշել: Դրա համար էլ black metal-ն էլ համարվում է անդերգրաունդային՝ ընդհատակյա, ոչ բոլորին հասու ու հասկանալի: Մենք չունենք ձգտում ունենալ միայն համակիրներ: Մենք ուզում ենք լինել սիրված միայն այդ երաժշտության իսկական երկրպագուների կողմից, որոնք անպայման չէ, որ մեզ լսելով ագրեսիվ դառնան: Մեր երգերում կա նաև լույս ու արեվ:

— Լավ, անցնենք «շաբլոն» հարցերին: Ե՞րբ է ծնվել խումբը, ի՞նչ է արել, հիմա ովքե՞ր են խմբի կազմում:

— 2008 թվականին ինձ մոտ ծնվեց խումբ ստեղծելու գաղափարը: Ես այն ժամանակ կիթառ էի նվագում, ինձ միացավ կիթառահար Ուրուբանին(Անահիտ), ու մենք սկսեցինք նվագել ու երգեր գրել: Դեռ չէինք երգում: Դեռ խումբ ստեղծելու տեսլականն այդքան պայծառ չէր: Շուտով մեզ միացավ ևս մի աղջիկ` դաշնակահար, և արդեն խումբը ինչ-որ չափով ուրվագծվեց: Հետագայում խումբը համալրվեց նաև բաս-կիթառահարով և դաշնակահարը փոխվեց: Հետո ես՝ Դեվս, դարձա խմբի վոկալիստը և խումբ մտավ երկրորդ կիթառահարը՝ Սկադին(Նարե): Այսպիսով, 2009-ին «DivahaR»-ը ձևավորվեց որպես լիարժեք խումբ,: Խումբը չուներ հարվածորդ, եվ որպես հրավիրված հարվածորդ եկավ Կորյունը:

Առաջին համերգը եղավ մարտի 6-ին «Ստոպ» ակումբում: Երկրորդ համերգը նվագեցինք Հայաստանի «metalhead»-ների կողմից ընդունված ու սիրված «Sacrond» խմբի հետ Տիկնիկային թատրոնում մայիսի 14-ին: Մեր երրորդ համերգը կայացավ Տիկնիկային թատրոնում` «Highland» մետալ փառատոնին, հարվածորդն էլ Հարութն էր: Դեկտեմբերի 25-ին, «DivahaR»-ը կնվագի «Metalfront»-ի՝ Հայաստանում մետալ երաժշտությունը տարածող միակ կազմակերպության նախաձեռնած «ARMed Fest» փառատոնին, որը տեղի կունենա «Ավանգարդ» ակումբում: Խմբի հրավիրված հարվածորդը Լեվոնն է: Այս համերգին մենք կներկայանանք էլի փոքր-ինչ փոփոխված կազմով:

— Ի՞նչ պլաններ ունեք ապագայի հետ կապված: Լսել եմ, դրսից ինչ-որ առաջարկներ, հրավերքներ ունեք:

— Առաջիը մեր երգերի ձայնագրությունն է, ձայնասկավառակ թողարկելու նպատակը: Դրսից առաջարկներ կան, իհարկե, ԱՊՀ ռեգիոնից ու Եվրոպայից, դեռ չեմ ուզում հրապարակել մանրամասները, կարծում եմ,որ շուտով կլսեք այդ մասին:

— Ո՞վ է ձեր պրոդյուսերը, ի՞նչ միջոցներով եք ուզում սկավառակ թողարկել, ընդհանրապես, ո՞վ է հոգում ողջ ֆինանսական ծախսերը:

— Խմբի պրոդյուսերը «Metalfront» ընկերության հիմնադիր «Արամազդն» է: «Metalfront» ընկերությունն, ընդհանրապես, աջակցում է բազում հայկական մետալ խմբերին, իր վրա է վերցրել Հայաստանում մետալ երաժշտությունը զարգացնելու տարածելու առաքելությունը: Ծախսերը հոգում ենք խմբի անդամներով, նաև մեզ օգնում է, իհարկե, «Metalfront» ընկերությունը:

Ես մետալի սիրահար չեմ, բայց մելոման եմ, ու կարողանում եմ որակյալ երաժշտությունը զանազանել էժանագին փոփից: Դրա համար էլ հավանում եմ «DivahaR»-ին՝ որակով գործ անելու ու համարձակության համար: Համարձակ, ըմբոստ աղջիկները մեր երկրի ապագան են: Ցանկացած ըմբոստություն մեր օրերում պետք է ողջունելի լինի: Այս աղջիկների պես համարձակ ստեղծագործող ու յուրօրինակ կերպարները դեռևս հատուկենտ են ու չեն ընդգրկվում մեր «սնամեջ ու հնազանդ» հայուհու կերպարի մեջ: Բայց իսկական հայուհին նա է, որի համար արժեքներից կարևորը խիզախությունն ու համոզմունքներին հավատարիմ լինելն է: Հուսով եմ,որ որոշ ժամանակ անց «DivahaR»-ի մասին կլսենք մետալոման հանրության ոչ միայն հայկական հատվածից:

Լուսինե Վայաչյան