Իմ համար «Եվրամիությո՞ւն, թե՞ Եվրասիական միություն» երկընտրանքն օրակարգային չէ:

Եվ ոչ միայն այն պատճառով, որ եվրոպական արժեհամարգը ես համարում եմ ամենակենսունակը՝ մեր երկրի զարգացման տեսանկյունից:

Այլ նաև այն պատճառով, որ ես ինձ ռացիոնալ մարդ եմ համարում և չեմ կարող ընտրություն կատարել եղածի և գոյություն չունեցող ինչ-որ բանի միջև:

Եվրամիությունը տասնամյակների կենսագրություն ունի, ստեղծել է գործիքներ, որոնք ապացուցել են իրենց արդյունավետությունը, նույնիսկ՝ համաշխարհային ճգնաժամի պայմաններում: Շատերը, ովքեր դեմ են Հայաստանի եվրաինտեգրմանը, մատնացույց են անում Հունաստանի, Կիպրոսի, Իսպանիայի անմխիթար վիճակը: Բայց արդյո՞ք այս երկրների տնտեսական աղետն ավելի խոշորամասշտաբ և անհաղթահարելի չէր լինի, եթե նրանք եվրոպական ընտանիքի անդամներ չլինեին:

Իսկ Եվրասիականությունն առայժմ ընդամնեը նախագիծ է, իդեա, կարելի է ասել նաև ցանկություն, որի միջոցով քաղաքական լեգիտիմությունից զրկվող Վլադիմիր Պուտինը փորձում է քաղաքակիթ տեսք տալ ռուսական նեոկայսերապաշտությանը:

Որևէ բանական մարդ, բնականաբար, չի կարող այս պարագայում համեմատության եզրեր անգամ տանել ԵՄ-ի և Եվրասիական միության միջև:

Վերջին սոցիոլագիական հարցումները ցույց են տալիս, որ Հայաստանի հասարակության գերակշիռ մասը Եվրամիությանը համարում է հուսալի գործընկեր:

Ռուսներին այս վիճակը դուր գալ չի կարող: Նրանք հակաքայլեր են ձեռնարկում: Դրանց արդյունավետության մասին առայժմ դժվար է խոսել, սակայն՝ դատելով Հայաստանում Ռուսաստանի դեսպանի այսօրվա մի ելույթից, կարելի է եզրակացության գալ: Գոնե՝ նախնական:

Ցավոք, ռուսները դարձյալ գործում են իռացիոնալ հարթության մեջ: Նրանք իրենց քաղաքական նախագծերը փորձում են առաջ տանել՝ ոչ թե դրանց դրական կողմերը մատնանշելով, այլ՝ մյուսներինը քննադատելու, սևացնելու հաշվին:

Այսօր հարգարժան դեսպան Վյաչեսլավ Կովալենկոն ելույթ է ունեցել Երևանում մեկնարկած եվրասիական երիտասարդական համաժողովին: Նա քննադատել է Եվրամիության հռչակած «ավելին՝ ավելինի դիմաց»  սկզբունքն և ասել է. «Մենք կարծում ենք, որ այդ մոտեցումը ճիշտ չէ։ Յուրաքանչյուրն ազատ է իր ճակատագիրը տնօրինելու հարցում, ազատ է ապրել այնպես, ինչպես ցանկանում է, հետևել իր նախնիների պատվիրաններին, հարգել իր սովորույթները, ընտանեկան կենցաղավարությունը։ Ես չեմ կարծում, որ երբևէ Հայաստանում կամ այլ երկրներում, որի ներկայացուցիչներն այստեղ են, դուք կողմ կքվեարկեք նույնասեռ ամուսնություններին՝ որպես եվրոպական քաղաքակրթության արժեք»:

Եթե այս խոսքերը պատկանեին քաղաքականությունից և դիվանագիտությունից հեռու մեկին, մի կերպ կարելի էր հասկանալ:

Մի քիչ դժվար է պատկերացնել, որ դիվանագետը, ակնհայտ քարոզչական նպատակներով, կարող է այսպես խեղաթյուրել ամեն բան, իր պատկերացումները ներկայացնել որպես իրականություն: Տգեղ է, երբ դիվանագետի խոսքի կառուցվածքն անգամ ակնհայտ մանիպուլյացիայի հետևանք է:

Երբ եվրոպացիները առաջ են քաշում «ավելին՝ ավելինի դիմաց» սկզբունքը՝ դրա հիմքում ընկած է խրախուսման գաղափարը: Այսինքն, ինչքան որևէ երկրում քաղաքական, տնտեսական, սոցիալական բարեփոխումները խորքային լինեն՝ այնքան ավելի մեծ կլինի նույն այդ երկրի՝ եվրոինտեգրացիոն գործընթացներին մասնակցելու աստիճանը, հեռանկարը: Այս ամենը պարտադրանք համարելը՝ առնվազն լուրջ չէ:

Իսկ ի՞նչ է սրան հակադրում Կրեմլը, երբ հետխորհրդային որևէ երկրի փորձում է մասնակից դարձնել ինտեգրացիոն որևէ նախագծի: Այս պարագայում՝ ռացիոնալիզմը գրեթե բացակայում է, գործի են դրվում ճնշման, հարկադրանքի բոլոր գործիքները. էներգոռեսուրսներից սկսած՝ մինչև բացահայտ շանտաժ:

Հարգարժան դեսպանի ելույթի մյուս մասին անդրադառնալը՝ նույնիսկ կարելի է ժամանակի վատնում համարել: Անգամ քաղաքականությունից հեռու հայաստանցին շատ լավ գիտի, որ եվրոպական արժեքների նույնացումը միասեռականության հետ՝ բնորոշ է մարդկանց, ովքեր բովանդակային ասելիքի պրոբլեմ ունեն:

Մի խոսքով՝ պարոն Կովալենկոն եկավ քարոզոլու եվրասիականությունը, սակայն նրա խոսքն ավելի շատ հակաքարոզչության էր նման:

Սուրեն Սուրենյանց