Գիտության խնդիրների, ֆինանսավորման և երիտասարդ գիտնականների հետ կապված հարցերի շուրջ այս անգամ փորձեցինք զրուցել հենց մեր երկրում գիտությամբ զբաղվող և գիտական կադրեր պատրաստող մարդկանց հետ:
Այնպիսի տպավորություն էր, որ ակտիվ հարթակ դեռ չի բարձրացել գիտական դաշտի ամբողջ առողջ ներուժը: Քանի որ, ցավոք, մեր զրուցակիցներից ոչ բոլորը իրենց ակտիվ դիրքորոշումը հայտնեցին ոլորտի հետ կապված:
ԵՊՀ՝ ակադեմիկոս Վ.համբարձումյանի անվան ընդհանուր ֆիզիկայի և աստղաֆիզիկայի ամբիոնի վարիչ, ֆիզմաթ գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս Դավիթ Սեդրակյանը մեզ հետ զրույցում անդրադարձավ վերը նշված խնդիրներին. «Ֆինանսավորումը շատ ցածր է, կարելի է ասել, որ գիտնականի աշխատավարձը նվազագույն թոշակի է հավասար: 20 անգամ ավելի ցածր է, քան արտասահմանում: Այնտեղ գիտությանը հատկցվում է ՀՆԱ-ի 2-ից 3 տոկոսը, իսկ մեզ մոտ, կարծեմ, 0.2-0.25:
Ցավոք, այսօր մեր երկրում ամենաաղքատ խավը գիտնականն է, թերևս նաև այն պատճառով, որ գիտությունից բացի այլ աշխատանքով չի կարող զբաղվել: Իհարկե, եթե բուհում են, ապա, այսպես ասած, կարողանում են այլ աշխատանք անել՝ դասախոսական ժամեր վերցնել կամ այլ բուհերում կողքից պարապմունքներ անել, դա որոշ չափով բարելավում է գիտաշխատողի վիճակը: Սակայն հենց մաքուր գիտական հիմնարկների գիտաշխատողը ամենաաղքատն է: Գոնե երկու անգամ պետք է բարձրացվի գիտաշխատողի աշխատավարձը:
Գիտությունը մահվան եզրին է կանգնած. հատկապես փորձարարական գիտությունը: Որովհետև այդտեղ տեսական մասից բացի անհրաժեշտ են սարքավորումներ:
Իսկ մենք այսօր աշխատում ենք 20 տարվա սարքավորումներով, քանի որ նորը ներկրելը, գնելը, կարելի է ասել, մեծ ճոխություն է»:
Գիտնականը նաև անդրադարձավ ոլորտի երիտասարդ ներկայացուցիչներին և նշեց, որ նրանցից շատերը սիրում են գիտությունը և կարողանում են մի կերպ մնալ այս երկրում. «Նրանցից շատերը կարողանում են դրսից գրանտային ծրագրեր բերել այստեղ և աշխատել, օրինակ, մեր ամբիոնում ունենք մի երիտասարդ գիտնական, ով տարին մեկ երկու անգամ արտասահման է գնում և ծրագրեր բերում: Սակայն գիտական դաշտի հին սերունդը կարծես այլընտրանք չունի: Գիտությունը այնպիսի բան է, որ սիրելու վրա է հիմնված, երևի այս պայմաններում մի քիչ էլ դա է պահում գիտնականներին երկրում»:
Մեր այն հարցին թե ի՞նչ կարծիքի եք գիտության նկատմամբ պետության վարած քաղաքականության մասին, Սեդրակյանն ասաց. «Հասկանո՞ւմ եք, գեղեցիկ չէ, որ ամեն տեղ ասում հպարտանում ենք, որ մեր ազգը կրթված, գիրք ու գիտություն սիրող ազգ է, բայց մյուս կողմից ոչինչ չի արվում նույն գիտության մասով: Այլ կերպ ասած, խոսքերը և գործերը միմյանց հետ չեն բռնում: Ես վերջին տարիներին գիտական աշխատանք կատարելու նպատակով շատ եմ լինում Գերմանիայում, Ֆրանսիայում։ Ես այնտեղ ինձ սովետական երկրում եմ զգում, տեսնում եմ, որ գիտնականը միայն ու միայն գիտական աշխատանքով, իր աշխատավարձով կարողանում է բարեկեցիկ կյանքով ապրել: Չեմ ասում, իհարկե, որ մենք սոված մեռնում ենք, բայց դե…»
Վաստակաշատ գիտնականը երիտասարդ գիտնակաների, ֆինանսավորման հետ կապված նրանց պահանջների մասին դրական կարծիք ուներ. «Ես գնահատում եմ նրանց քայլերը: Բայց նրանց այդ պահանջներին պետք է միանա նաև ակադեմիան, գիտական դաշտը 100 տոկոսով և նաև հասարակությունը, պահանջելը միայն երիտասարդների գործը չի: Պետք է պահանջեն բոլորը, ինպես ասում են, մինչև երեխան լաց չի լինում, մայրը կաթ չի տալիս…»,-եզրափակեց ակադեմիկոս Դավիթ Սեդրակյանը:
Մենք նույն հարցերը ուղղեցինք նաև ԵՊՀ Պինդ մարմնի ֆիզիկայի ամբիոնի վարիչ` ֆիզմաթ. գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ Ալբերտ Կիրակոսյանին, սակայն վերջինս շատ հակիրճ պատասխանեց. «Ի՞նչ ասեմ. Գիտության ընդհանուր վիճակը գնահատելը հարաբերական է, կան շատ մանրուքներ, որոնց մեջ չեմ ուզում խորանալ. ուղղակի կասեմ, որ գիտության ներկա վիճակը իր ձեռքբերումների տեսակետից գնահատում եմ բավարար: Այսօր մեր գիտության առջև ծառացած գլխավոր խնդիրը ոլորտի ֆինանսավորումն է: Որպես էական ու լուրջ խնդիր դա կարող եմ նշել»,- նշեց Ալբերտ Կիրակոսյանը՝ անընդհատ շեշտելով, որ շտապում է և չի կարող ավելին ասել:
Նույն հարցով մենք դիմեցինք նաև Գենետիկայի և բջջաբանության ամբիոնի վարիչ, կենսաբանական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ Ռուբեն Հարությունյանին: Վերջինս համբերատար լսելով մեր հարցերը շատ հանգիստ ու մեղմ տոնայնությամբ պատասխանեց. «Գիտե՞ք, ես սկզբունքորեն արդեն 22 տարի հարցազրույց, ինտերվյու չեմ տալիս: Ուստի, այդ սկզբունքին հավատարիմ մնալով, չեմ կարող ձեր հարցերին պատասխանել: Ավելի լավ է գիտության մասին հարցնեք այն մարդկանց, որոնք պահանջելու, ասելու բան ունեն»:
Մեր այն դիտարկմանը, որ Հայաստանում գիտությունը այսօր փաստորեն խնդիրներ չունի՞, որոնց մասին կարելի է խոսել, պարոն Հարությունյանը պատասխանեց.«Այո՛, ես գտնում եմ որ նորմալ հունով առաջ է գնում, զարգանում է գիտությունը»:
Մեր զարմանքին ի պատասխան, թե՝ փաստորեն գիտական դաշտում կան մարդիկ, ովքեր որևէ դժգոհություն չունեն ոլորտի հետ կապված, պարոն Հարությունյանն ասաց. «Այդպես էլ է պատահում»:
Նույն կարծիքի չէր ՀՀ ԳԱԱ Ֆիզիկայի հետզոտությունների ինստիտուտի Բարձրջերմաստիճանային գերհաղորդականության լաբորատորիայի վարիչ, ֆիզմաթ գիտությունների թեկնածու Արմեն Կուզանյանը. Ըստ նրա գիտության նկատմամբ կառավարության վերաբերմունքը անհրաժեշտ է փոխել, քանի որ այս ֆինանսավորման պայմաններում շատ դժվար է, իսկ իրականում՝ անհնար, ապահովել նորմալ սերնդափոխություն՝ գիտության ոլորտում. «Գիտության ֆինանսավորման ավելացումը այլընտրանք չի կարող ունենալ: Ամենաքիչը անհրաժեշտ է կրկնապատկել գիտության բյուջեն։ Ես կիսում եմ երիտասարդ գիտնականների անհանգստությունը, աջակցում եմ նրանց շարժմանը, իսկ իմ վերաբերմունքը նրանց բարձրացրած առանձին հարցերի ու խնդիրների վերաբերյալ՝ արտահայտել եմ մի շարք հոդվածներում»:
Ֆիզմաթ գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, ՀՀ ԳԱԱ թաղթակից անդամ Արթուր Իշխանյանը շատ հակիրճ արտահայտվեց. «Ֆինանսավորման այս մակարդակն անընդունելի է: Այսպես շարունակել չի կարելի: Մենք հասել ենք կրիտիկական կետի։ Մենք վտանգում ենք երկրի համար ռազմավարական նշանակություն ունեցող ոլորտը՝ գիտությունը: Ես առաջարկում եմ Աժ քաղաքական մեծամասնությանը ցուցաբերել քաղաքական կամք և էական ավելացում կատարել այս բյուջեում»:
Շուշան Գալստյան
- 12:13Հսկայական ցունամիներ, ատոմային ռումբի պայթյուններ…եթե Երկիրը դադարի պտտվել (տեսանյութ)
- 16:30Մարդկությունը տիեզերքից տարօրինակ ռադիոազդանշաններ է ստացել
- 11:50Համակարգիչ, որը 96% ճշգրտությամբ որոշում է մարդու մահվան տարեթիվը
- 12:10Ուրվականների գոյությունը հաստատող ամենահայտնի լուսանկարները. համոզված են նաև աստղերը (տեսանյութ)
- 12:56Ըստ ՆԱՍԱ-ի գիտնականների կանխատեսումների՝ ծովի մակարդակի բարձրացում կլինի
- 11:42Աշխարհահռչակ աթեիստ գիտնականը հայտարարել է, որ իրոք Աստված կա
- 1:17Էքստրասենսի բժշկումները սատանայի ներգործության միջոցով են տեղի ունենում. քահանա
- 0:38Գիտական սենսացիա. Կյանքը մահից հետո իրողություն է (տեսանյութ)
- 16:23iPhone-ից օգտվողներն այսօրվանից կարող են ներբեռնել «Հայտառ» ստեղնաշարը՝ անվճար. Արմեն Աշոտյան
- 13:16Նոր ծրագրեր՝ երիտասարդ գիտնականների համար
29.09.2024 | 20:03
09.09.2024 | 12:51
26.06.2024 | 10:01
31.05.2024 | 12:54
31.05.2024 | 12:10
31.05.2024 | 11:10
29.05.2024 | 15:42
29.05.2024 | 12:10
29.05.2024 | 11:17
28.05.2024 | 13:20
28.05.2024 | 13:02
28.05.2024 | 11:17
28.05.2024 | 11:11
28.05.2024 | 10:37
24.05.2024 | 15:10
24.05.2024 | 13:10
24.05.2024 | 12:17
24.05.2024 | 11:29
23.05.2024 | 15:10
23.05.2024 | 14:10
23.05.2024 | 13:10
23.05.2024 | 11:10
22.05.2024 | 15:10
22.05.2024 | 14:10
22.05.2024 | 13:10
22.05.2024 | 12:10
22.05.2024 | 11:10
21.05.2024 | 15:10
21.05.2024 | 14:10
21.05.2024 | 13:10
21.05.2024 | 12:10
21.05.2024 | 11:10
20.05.2024 | 15:10
20.05.2024 | 14:10
20.05.2024 | 13:10
20.05.2024 | 12:10
-
Հասցե` Հայաստան, 0023, Երևան, Արշակունյաց 2
Հեռ: +374 (10) 06 06 23 (413, 414), +374 (99) 53 58 26
Էլ. փոստ` armv12@mail.ru -
2010-2011 © Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են:
Մեջբերումներ անելիս հղումը armversion.com-ին
պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ
ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն
առանց armversion.com-ին հղման արգելվում է: -
Կայքում արտահայտված կարծիքների համընկնումը
խմբագրության տեսակետի հետ պարտադիր չէ:
Գովազդների բովանդակության համար
կայքը պատասխանատվություն չի կրում:
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Copyright “Armversion.com” 2010.