Քրեական դատավարության նոր օրենսգրքում սպասվող փոփոխությունները

«Հայկական վարկածը» պարբերաբար հարցեր է ստանում դատապարտյալներից, նրանց հարազատներից, որոնք ցանկանում են առավել հանգամանալից տեղեկանալ  քրեական օրենսգրքում և քրեական դատավարության օրենսգրքում սպասվող փոփոխությունների մասին:

Մենք զրուցեցինք  Քրական դատավարության   նոր օրենսգրքի աշխատանքային խմբի ղեկավար, Երևանի պետական համալսարանի  Իրավաբանության ֆակուլտետի դոցենտ Հրայր Ղուկասյանի հետ՝ փորձելով ներկայացնել քրեական դատավարության օրենսգրքի դրույթների հիմնական փոփոխությունները:

Օրենսգրքի նոր նախագիծը որակական նոր փաստաթուղթ է: Իրավական ակտ, որը շատ լուրջ տարբերություններ ունի գործող օրենսգրքի հետ համեմատած:

Դեռևս 2010 թվականին  կառավարության կողմից ընդունվեց հայեցակարգ , որի հիման վրա պատրաստվում է օրենսգիրքը, ինքը արդեն որոշակի տեսք ունի,  պատրաստի վիճակ, կառավարության կողմից օգոստոսի 7-ին հաստատվել է  նախնական տարբերակը, հիմա օրենսգիրքը մտնելու է Ազգային ժողով, որտեղ քննարկման է դրվելու:

—Ի՞նչ հիմանական առանցքային  ուղղություններ կան այս փաստաթղթում:

-Ասեմ որ, փոխվելու է առաջին հերթին քրեական գործ հարուցելու  կարգը: Մեր գործող օրենսդրության համաձայն՝   այն բավականին ֆորմալիզացված  բարդ ընթացակարգ է.  հաղորդումը  ստանալուց հետո 10 օր նախաքննություն է ընթանում. ստուգում են հանցագործություն կա, թե՞ ոչ, հետո նոր որոշում՝ հարուցել  քրեական գործ կամ մերժել:

Նոր օրենսգիրքն  ահագին պարզեցրել է  այդ ընթացակարգը:

Փորձ է արվելու  այդ ֆորմալիզմից ազատվել:  Երբ օրենքով սահմանաված կարգով հաղորդում է ստացվում  հանցագործության մասին, միանգամից սկսվում է  վարույթը: Այսինքն՝  նախաքննությունը սկսվում է  վարույթ ընդունելու պահից:

Դա նշանակում է , որ գործն ի սկզբանե վարելու է մեկ անձ՝ գործը քննող քննիչը: Ներկայիս՝ հետաքննություն, հետաքննիչներ կամ այլ  անձինք, որոնք նախապատրաստում են գործը հետո տալիս քննիչին, չեն լինելու:

Դուրս են գալու ձևական պահերը, երբ սկզբից բացատրություն են վերցնում անձից, հետո քրեական գործ հարուցելուց հետո է նա ցուցմունք  տալիս և այլն, այդ ամենը հավասարվում է  մեկ մակարդակի : Սկսվեց գործի քննությունը, անձինք դառնում են վկաներ:

—Իսկ եթե գործը չի ունենում այդ հիմքը,  որով քրեական գործ հարուցվի: Ինչքանո՞վ է ճիշտ քննիչին զբաղեցնելը:

-Դրա համար նախագիծն ասում է. առերևույթ հանցագործության հատկանիշներ պարունակող:  Հետաքննության իմաստն է փոխվում այսինքն` դա կլինի  օպերատիվ հետախուզական  միջոցառումների համալիր  ծրագիր:

Հ.Գ. Ընթերցողին չծանրաբեռնելու  նկատառումով զրույցը ներկացնում ենք հատվածաբար.

Զրուցեց՝ Ռուզան Ավոյանը

Շարունակելի….