Արդյո՞ք մենք լավ ենք ապրում, գո՞հ ենք երկրում ստեղծված վիճակից:
Բոլոր հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ այս հարցերը բացասական պատասխան ունեն: Ընդ որում, նույնիսկ իշխանության ներկայացուցիչները չեն ասում, որ մեր վիճակը վարդագույն է, նրանք էլ են նշում հազար ու մի պրոբլեմ` դրանց պատճառներն, իհարկե, փնտրելով իրենցից, իրենց կառավարման որակից դուրս:
Եթե գոհ չենք մեր կյանքից, երկրի վիճակից, ուրեմն` փոփոխություններ ենք ակնկալում, ուզում ենք մի նոր բան, որը մեր կյանքն ավելի թեթև կդարձնի, առօրյան` բովանդակալից: Խնդիրն այն է, սակայն, որ «փոփոխություն» կոչվածի միասնական հասարակական ընկալում չկա:

Օրինակ, չինովնիկի պատկերացրած փոփոխությունը ենթադրում է սահմանափակ մի միջակայք, որտեղ իր էգոիզմն է` առաջխաղացման բնական ցանկությամբ: Ամբողջ խնդիրն այն է, որ միջակայքը, էգոն, առաջխաղացումը կապ չունեն հասարակության, նրա շահերի, ցանկությունների հետ, որովհետև համակարգին հարմարված չինովնիկը ոչ թե դա փոխելու, այլ` դրանում ամրապնդվելու ցանկություն, նպատակ ունի:

Օլիգարխը նույնպես փոփոխություն է ուզում, բայց այն իմաստով, որ մի տեղ «մուծվի»: Դա էլ փոփոխության մասնավոր ձգտում է, որովհետև օլիգարխին հետաքրքրում է այդ «մի տեղը», եթե նույնիսկ դրա անունը բյուջե չէ:
Ընդդիմության շուրջ համախմբված հասարակական հատվածի համար փոփոխություն կոչվածը միայն ու բացառապես իշխանափոխությունն է: Հասարակության այդ հատվածին անիմաստ է բացատրել, որ այլ տիպի փոփոխությունը նույնպես կարող է որակ տալ, որ փոփոխության անունը ոչ այնքան անձ է, որքան` վիճակ, նոր հարաբերություններում քաղաքացու արժեվորում և այլն:

Հասարակության մեծ մասի` չքաղաքականացված հատվածի համար «փոփոխություն» հասկացությունը սկսում է իր կենցաղից, շենքից, բակից, աշխատանքից: Այս մարդկանց ձգտումն ամենաբնականն է: Խնդիրն այն է, որ նրանց ցանկությունները, նպատակները ձևակերպված չեն, բերված չեն քաղաքական օրակարգ: Երբեմն այնպիսի տպավորություն է, որ մենք ունենք երեք` միանգամայն տարբեր Հայաստաններ: Այս Հայաստաններն իրար հետ կապված չեն, ավելին` նրանց միջև առկա կոնտրաստն ակնհայտ է: Մի Հայաստանում տնտեսական աճ է, մյուսում` հեղափոխական վիճակ, երրորդում` ժողովուրդն է` երկու Հայաստաններից օտարված, իր Հայաստանին սպասող: