Կենսաչափական անձնագիր և նույնականացման քարտ ստանալը քաղաքացու իրավունքն է: Հայաստանում կենսաչափական տվյալներով անձնագրերի ու նույնականացման քարտերի ներդրումն ապահովող օրենքների նախագծերում կներառվի այդպիսի դրույթ:
Կամավորության սկզբունքը կիրառելու առաջարկ արեց «Ընդդեմ մարդկանց համարակալման» հասարակական կազմակերպության նախագահ Խաչիկ Ստամբոլցյանը:
Ազգային ժողովի պետա-իրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախաձեռնությամբ այսօր հրավիրված «Նույնականացման քարտերի մասին» առաջին ընթերցմամբ ընդունված օրենքի նախագծի վերաբերյալ, խորհրդարանական լսումների ժամանակ առաջարկն ընդունվեց գլխավոր բանախոս, փոխոստիկանապետ Արթուր Օսիկյանի կողմից:
Փոխոստիկանապետը հավաստիացրեց, որ օրինագիծը երկրորդ ընթերցմամբ Ազգային ժողովին ներկայացնելիս կամրագրվի կամավորության սկզբունքը:
Այդուհանդերձ, եթե քաղաքացին կամովին կընտրի նույնականացման քարտը, նոր սոցիալական քարտ ձեռք բերելու անհրաժեշտություն չի ունենա: Իսկ ովքեր չեն ցանկանա ունենալ նույնականացման քարտ, սոցիալական քարտը հավասարեցվել է հանրային համարանիշին:
Նույնականացման քարտեր կստանան Հայաստանի Հանրապետության՝ 16 տարին լրացած քաղաքացիները: Այն կլինի կենսաչափական տվյալներով` չիպով, և իր մեջ կներառի քաղաքացու անունը, ազգանունը, հայրանունը, ծննդյան օրը, թիվը, ամիսը, ծննդավայրը, լուսանկարը, էլեկտրոնային ստորագրությունը, նաև արյան խումբը և ռեզուսը` իր ցանկությամբ: Կենսաչափական անձնագրերում տեղադրված չիպերում ևս ներառվելու են անձի անկետային տվյալները, լուսանկարը և երկու ցուցամատերի ու բթամատերի մատնահետքերը։ Նույնականացման քարտը քաղաքացուն կտրվի 10 տարի ժամկետով:
Կենսաչափական տվյալներով անձնագրերի ու նույնականացման քարտերի ներդրումը` որոնցից առաջինն արտասահման մեկնելու համար է, երկրորդը՝ ներքին օգտագործման, թույլ կտա բարձրացնել փաստաթղթերի պաշտպանվածության աստիճանը, սահմանային անցակետերում հեշտացնել քաղաքացու և նրա փաստաթղթերի համապատասխանության աստիճանը, նվազեցնել անձը հաստատող փաստաթղթի կեղծման հավանականությունը, հեշտացնել պայքարը ահաբեկչության, հանցավորության դեմ:
Հետագայում տվյալների էլեկտրոնային պահոց կարող են ներմուծվել այլ տվյալներ ևս, սակայն դա կարվի օրենքով նախատեսված դեպքում և կառավարության որոշմամբ:
Լսումների մասնակիցների դիտարկմանը, որ չիպը ռադիոհաղորդիչ է, փոխոստիկանապետն արձագանքեց` հավաստիացնելով, որ կառավարությունը հասարակության անդամից շատ մտածում է համակարգի անվտանգ լինելու մասին:
Օսիկյանը նշեց, որ կենսաչափական անձնագրերի վերաբերյալ Եվրամիության խորհրդի կողմից ընդունված բանաձևի քննարկման ժամանակ եղել են երկրներ, որոնք որոշ վերապահումներ են ունեցել առանձին կենսաչափական տվյալների մասով, օրինակ, Մեծ Բրիտանիան, Գերմանիան` մատնադրոշմների մասով. մնացած երկրներն ընդունել են գաղափարը: Փոխոստիկանապետի դիտարկմամբ` համակարգի ներդրումը ՀՀ քաղաքացիներին թույլ կտա նաև եվրոպական աշխարհի հետ համընթաց քայլել:
Հ.Գ. Համակարգի ներդրումը նախատեսվում էր այս տարվա սեպտեմբերին, սակայն ձգձգվում է և հնարավոր է գործընթացը սկսվի 2012 թվի հունիսից: