Սերժ Սարգսյանի` Լիսաբոնի գագաթնաժողով չգնալը տարատեսակ մեկնաբանությունների արժանացավ: Մեծամասնությունն ասում է ` լավ ես արել: Իսկ առարկող փոքրամասնությունը բաժանվում է երկու մասի: Առաջինն ասում է` գնայիր, տեր կանգնեիր մեր դատին նաև ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողվի ամբիոնից:

Երկրորդ մասն ասում է` դու ո՞վ ես, որ դեռ համարձակվես չներկայանալ: Այսինքն` աշխարհը որոշել է, որ այսպես ու այնպես, իսկ դու համարձակվել ես ասել` ոչ:

Ինչ վերաբերում է «աշխարհի» կատեգորիային, ապա պարզվում է, որ դա խիստ տարբեր է: Օրինակ՝ Լևոնն իր վերջին հանրահավաքին պարզ հասկացրեց, որ «աշխարհ» և «միջազգային հանրություն» ասելով, նկատի ունի թուրքերին ու ադրբեջանցիներին: Մյուսներն ավելի լայն են հասկանում, բայց վերջին հաշվով ամեն ինչ հանգում է «թուրքեր և ադրբեջանցիներ +» բանաձևին: Այդ «+»-ի մեջ մտնողները թուրքերին ու ադրբեջանցիներին իրենց զորությամբ գերազանցում են մի քանի տասնյակ և հարյուր անգամ, հետևաբար, մեր ազգային վարքագիծը հանգում է մի հարցադրման` դիմադրո՞ւմ, թե՞ ենթարկվում ենք այդ «+»-ին:

Ու այդ հարցադրման մեջ մտնում են ոչ միայն շարքային քաղաքացիներն ու նրանք, ովքեր իրենց գործունեության բնույթով առնչվում են այդ «+»-ի հետ, այլև պետության առաջին դեմքերը:

Բարեբախտաբար, Սիրիայում խորհրդարանի նախագահը հրապարակավ հայտարարեց, որ Արցախը երբեք Ադրբեջանի կազմում չի եղել և չի լինի: Լավ նշան է: Ուրեմն` Աստանայում էլ ՀՀ նախագահը կռիվ կտա: Ու անկախ նրանից` սիրում ենք այդ դեմքերին, թե աչքներիս գրողներն են, պիտի նեցուկ լինենք, որ այդ միջազգային անառականոցներում կռիվ տան: Թող ԱԺ նախագահը 10 հազար անգամ մականունով կոչվի, իսկ ՀՀ նախագահը` փնովվի, միայն թե դեկտեմբերի 2-ին հաղթանակով վերադառնան Աստանայից:

Բայց նաև մենք բոլորս կապ ունենք: Ինչքան էլ չսիրենք մեր առաջին դեմքերին, վերջին տականքը կլինենք, եթե նրանց պարտություն մաղթենք Աստանայում: Ուրեմն` հաղթանակ նրանց, և հաղթական վերադարձ: Եվ ի՞նչ կարող ենք անել մենք` օրինակ են ցույց տվել շարքային արցախցիները: Բրիտանական «Պոպուլուս» սոցիոլոգիական ընկերությունը շատ ջանք ներդրեց, բայց այդպես էլ Արցախում չգտավ «փոխզիջման» որևէ կողմնակից: Եղավ զրո տոկոս, ու այդ հիմնարկի ղեկավար էնդրյու Կուպերն, ի վերջո, հարկադրվեց հայտարարել, որ ԼՂՀ ամբողջ բնակչությունը դեմ է որևէ փոխզիջման: Արցախը Հայաստանի կազմում չճանաչած միակ պետության ներկայացուցիչ, ամեն ինչով «նավթակիր» ազերիներին օգնելու պատրաստակամ անգլիացիք հարկադրված եղան խոստովանել, որ գտան «փոխզիջումների» պատրաստակամ զրո քանակով արցախցիներ:

Կեցցեն այդ հասարակ հայ մարդիկ, որոնց մի մասը նույնիսկ ամսվա կոմունալ ծախսերը փակելու փող չունի: Այդպիսի զանգվածի վրա կարող է հենվել երկրի նախագահը Աստանայում, երբ բանը հասնի ստվերում «համաշխարհային ճշմարտություններ» հիշատակող ազդեցիկ ու վճռորոշ գործիչներին:

Անշուշտ, դեկտեմբերի 1-ին նա «ոչ» է ասելու սրանց, քանի որ, հակառակ դեպքում, երես չի ունենա Հայաստան ոտք դնելու, բայց արդյո՞ք պատրաստ ենք ազգովի տեր կանգնել այդ «ոչ»-ին…

Վճարովի հիմունքներով դրան պատրաստակամ լիքը մարդ կա: Ազերիներից Խոջալուում թուրք հրոսակներին մաքրող տղերքի վրա պատրաստ են «ցեղասպանության» մեղադրանք կախել: Արդեն երկու իբր հայեր ազերիից հրապարակավ ներողություն են խնդրել դրա համար` Գեորգի Վանյան և «իրավապաշտպան» Միկա Դանիելյան: Դրանցից և ոչ մեկից դեռ ոչ ոք հաշիվ չի պահանջել, թե ինչպե՞ս եք միաժամանակ ծառայում թուրքին ու քայլում հայոց հողի վրա: Դեռ պահանջելու ենք…

Սակայն մի կողմ թողնենք թուրքի շահը «կամովին», կամ ավելի ճիշտ` վճարովի պաշտպանող թափթփուկներին: Իրականում ի՞նչ է սպասվում Աստանայում: Խոշոր հաշվով` ոչինչ: Ոչ ոք էլ չի փորձելու ստիպել ինչ-որ «ճանապարհային քարտեզ» պարտադրել: Կասկածում ենք նույնիսկ, որ «ճանապարհային քարտեզ» առաջարկող կլինի: Եվ ահա թե ինչու:

Ռուսին որևէ ձևով պետք չի խախտել ստատուս-քվոն: Նրան լրիվ բավարարում է, որ շփման գիծն անփոփոխ է: Եթե որևէ պատրվակով շփման գծում ՆԱՏՕ-ն ներկայացնող որևէ «խաղաղապահ» հայտնվի, նրան դա բացարձակ պետք չի: Առավելագույնը, ինչ նա կհանդուրժի, դա «անզեն դիտորդներից» կազմված ցանցն է: Ի դեպ, բրիտանական «Պոպուլուս»-ը փորձում է դա հիմնավորել նրանով, որ արցախցիները դեմ չեն դիպուկահարներին հետ քաշելու ու այդպիսի դիտորդներին տեղակայելու սխեմային:

Սակայն դա էլ ստացվող բան չի: Ռուսներին հաստատ դուր չի գա այդպիսի «դիտորդներից» կազմված լրտեսական նոր ցանցի հեռանկարը, ու, բնականաբար, մեր նախագահին կխնդրեն ցանկացած պատրվակով ընդդիմանալ դրան: Այնպես որ, անգամ եթե դիպուկահարներին հետ քաշելու բանաձև ընդունվեց Աստանայում (դրանից ավելին սպասողը պարզապես քաղաքական ֆանտաստիկայի սիրահար է), ռեալ վիճակը շփման գծում չի փոխվի: Էլի, ինչպես գրեթե 20 տարի շարունակ, մեր սահմանի կենդանի վկայողը և կենդանի սահմանապահ սյունի դերը պատկանելու է մեր զինվորին: Մեր 18-22 տարեկան երեխաներին: Եվ թող ցանկացած զորակոչիկի մայր հպարտանա` իր որդին մեր այսօրվա համեմատական խաղաղության գլխավոր երաշխավորն է:

Պաշտեք ու գուրգուրեք հայ զինվորին…

Աջաբսանդալի բաղադրությունը զննեց ԱՐՍԵՆ ՎԱՀԱՆՅԱՆԸ