Մոմի շողացող լույսը դարեր շարունակ համեմատվել է ադամանդի հետ, սակայն նոր հետազոտությունները հայտնաբերել են, որ այդ նմանությունը ոչ միայն բանաստեղծների երևակայության արդյունքն է, որը կարելի է տեսնել միայն նրանց բանաստեղծություններում, այլ նաև գիտական բացատրություն ունի։

Առաջին մոմը հայտնաբերվել է ավելի քան 2000 տարի առաջ հին Չինաստանում։ Դրանից ի վեր շատերն են ցանկացել իմանալ, թե ինչ գաղտնիք է թաքցնում մոմի լույսը։ Սուրբ Էնդրյուսի համալսարանի քիմիայի պրոֆեսոր Վուզուն Չուն մոմի բոցի մեջ հայտնաբերել է ադամանդի փոքրիկ բյուրեղներ։ Նրա հայտնագործությունը բուռն քննարկումների առիթ է դարձել և համարվել գիտական թռիչք։
Չուի ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ վառվող մոմի բոցը յուրաքանչյուր վայրկյան ադամանդի՝ նանոմետրիկ չափերի հասնող մոտ 1.5 միլիոն մասնիկներ է ստեղծում։

Վերջապես այս առաջատար ակադեմիկոսին հաջողվեց բացահայտել դարեր ի վեր չբացահայտված առեղծվածը։ Օգտագործելով նորագույն նմուշառման տեխնիկա, որը ևս իր հայտնագործություններից է, նրան հաջողվեց կրակի կենտրոնից առանձնացնել ադամանդե մասնիկները, ինչն աննախադեպ երևույթ էր։ Ի զարմանս նրա՝ նա բացահայտեց, որ մոմի բոցը պարունակում է նաև 4 տարբեր տեսակի ածուխներ։
Ինչպես վաղուց արդեն հայտնի է, բոցի հիմքում առկա են հիդրո-ածխածնային մոլեկուլներ, որոնք կրակի վերին մասում վերածվում են ածխածնի երկօքսիդի: Սակայն այդ գործընթացը մնում էր առեղծված:
Այժմ մոմի բոցի կենտրոնում գրաֆիտ և ամորֆ ածխածնի հետ միասին հայտնաբերվել են ադամանդի նանոմասնիկներ և ֆուլլերենիկ մասնիկներ: Այս բացահայտումը կարող է հանգեցնել հետագա հայտնագործությունների, թե ինչպես ադամանդի արդյունաբերությունը կարելի է ավելի էժան և էկոլոգիապես ավելի մաքուր դարձնել։

Չուն նշում է․ «Դժբախտաբար, ադամանդի մասնիկներն այրվում են այդ գործընթացում և փոխակերպվում ածխաթթու գազի։ Թեև ներկայումս այդ մասնիկների արդյունահանման ոչ մի ձև չկա, սակայն դեռևս կարող ենք բավարարվել նրանով, որ փոխվել է վառվող մոմի լույսի նկատմամբ մարդկանց ունեցած անտարբեր վերաբերմունքը»:

fresher.am