Գիտնականները հայտարարել են կարճատև սառցե դարաշրջանի մասին, որը կմեկնարկի արդեն իսկ այս ձմեռվանից: Լոնդոնի հայտնի համալսարաններից մեկի գիտնականների կարծիքով ներկայիս ձմեռը կարող է դառնալ կարճատև սառցե դարաշրջանի սկիզբը, որի արդյունքում գլոբալ տաքացումից կտրուկ անցում կկատարենք լրջագույն սառեցման՝ առաջիկա տասնամյակի ընթացքում:

Ինչպես պնդում են գիտնականները, կլիմայի փոփոխությունը երկրագնդի վրա ուղղակիորեն կախված է  այնպիսի մի երևույթի հետ, որն անվանում ենք հետքեր (բծեր) արեգակի վրա: Այս անկայուն միացությունների առավելագույն կոնցենտրացիայի ժամանակահատվածում երկրագնդի վրա ջերմաստիճանը սկսում է աճել: Ներկայիս դրությամբ արեգակի վրա այս բծերի քանակությունը հասել է նվազագույն մակարդակի, որը դեռ բավականին երկար ժամանակ կշարունակվի:

Եղանակագետների կանխատեսմամբ սառեցման գագաթնակետը կլինի 2030 թվականին: Այդ ընթացքում արևային ակտիվությունը կնվազի մոտ 60 տոկոսով:

Ջերմաստիճանի հնարավոր նվազեցումը կարող է անդառնալի հետևանքներ թողնել ինչպես ֆլորայի  այնպես էլ ֆաունայի վրա: Ինչպես փաստում են Պոտսդամի համալսարանի գիտնականները, մարդկությանը անհայտ և հայտնի մի շարք կենդանաբուսատեսակների վերացումը հետևանք էր նախկինում տեղի ունեցած սառցե դարաշրջանի: Նրանք հաստատեցին այն վարկածը, որ դինոզավրերի վերացումը եղանակի փոփոխության անմիջական հետևանք էր, որը կախված էր երկրագնդի վրա աստերոիդ ընկնելու փաստի հետ:

Պոտսդամի համալսարանի փորձագետները Գերմանիայից ուսումնասիրելով կլիմայի փոփոխությունները, կարողացան մոդելավորել մեզանից մոտ 65 մլն տարի առաջ՝ դինոզավրերի վերացման ժամանակաշրջանին ընդառաջ, կլիմայական բնութագիրը:

Նրանց գիտական աշխատանքը հաստատում է այն հիպոթեզը, համաձայն որի հնագույն սողունները, ինչպես նաև նույն ժամանակաշրջանի ողջ կենդանական աշխարհի երեք քառորդը սատկել են ցրտի և մթության պատճառով, որը վրա էր հասել՝ ներկայիս Մեքսիկայի կազմում գտնվող Յուկատան թերակղզու տարածքում 10 կմ տրամագծով աստերոիդի անկման պատճառով: Դրանով հանդերձ, ըստ նույն գիտնականների, որոշիչ դեր է խաղացել մթնոլորտում ծծմբաթթվային մառախուղի առաջացումը, որը մեկուսացրել էր Երկիրը արեգակից՝ կանխելով ճառագայթների ներթափանցումը:

Այս աղետի մասին որպես հիշատակություն մնացել է Չիկսուլուբ խառնարանը՝ 180 կմ տրամագծով, որն առաջացել է աստերոիդի գետնին հարվածելու պատճառով: Գերմանացի կլիմայագետները եկել են այն եզրահանգմանը, որ մթնոլորտի վերին շերտերում ձևավորովել էին ծծմբական թթվի միկրոսկոպիկ կաթիլներ: Երկար տասնամյակների ընթացում արեգակի ճառագայթների համար դրանք վերածվել էին խիտ էկրանի, որի հետևանքով երկրագունդը խորասուզվել էր գրեթե ամբողջական խավարի մեջ, իսկ միջին ջերմաստիճանը նրա վրա նվազել էր մոտ 26 աստիճանով: Երեք կամ գուցե ավելի տարիների ընթացքում  օդի ջերմաստիճանը Երկրի մակերևույթին մնում էր 0 աստիճանից ցածր: Համաձայն մոդելավորված տարբերակի կլիման եկավ նորմայի միայն այս դեպքից երեք տասնամյակ անց:

Լուսավորության բացակայությունը և ֆոտոսինթեզի անհնարինությունը շատ բուսատեսակների, խոտակեր կենդանիների, իսկ նրանցից հետո նաև գիշատիչների վերացման պատճառը դարձան: Վնասվեց ողջ սննդային շղթան: Կլիմայական շոկը մահացու դարձավ դինոզավրերի համար, որոնց էվոլյուցիան տեղի էր ունեցել տաք տարածքներում, որտեղ սնունդն առատ էր: Սողունների անհետացումը ճանապարհ բացեց երկրագնդի վրա կաթնասունների (հետագայում նաև մարդկանց տեսքով) տարածման համար, որոնք առավել դիմացկուն էին ցրտի հանդեպ:

Այս նշանավոր գիտնականների աշխատանքը զանգվածային դարձնող թերթում նշվում է, որ մինչ այժմ գիտնականների շրջանում շրջանառվում էր 65 մլն տարի առաջ հսկայական աստերոիդի անկման պատճառով առաջացած փոշու հսկայական ամպերի մասին, որոնք ծածկում էին Երկիրը արեգակից: Սակայն Պոտսդամի համալսարանի գիտնականները եկել են այն վերջնական եզրակացությանը, որ նշված իրադարձությունը առավել մեծ աղետալի հետևանքներ է ունեցել և զարգացել ավելի դրամատիկ ձևով: Նրանց կարծիքով, աստերոիդի անկումը Չիկսուլուբի ժայռերում պարունակվող 100 մլրդ տոննա ծծմբի ակնթարթային անհետացման պատճառ է դարձել: Սա 10 հազար անգամ ավելի շատ է քան 1991 թվականին Ֆիլիպինների Պինատուբո հրաբուխի ժայթքման ընթացքում: Դրանով հանդերձ այս ժայթքումը հանգեցրել էր մթնոլորտում մի քանի ամսով ծծմբաթթվային մառախուղի գլոբալ շերտի առաջացմանը, որը հանգեցրեց համաշխարհային մակարդակով միջին ջերմասիտճանի նվազմանը 0,5 աստիճանով:

Հուսանք ապագայում նման դեպքերի հանդես գալու հավանականությունը կհավասարվի զրոյի և զերծ կմնանք այնպիսի աղետներից, որոնք հասցնում են ոչ միայն տեղական կամ տարածաշրջանային, այլ նաև գլոբալ մասշտաբով անդառնալի կորուստեր:

syunikonline.am