«Առավոտ» թերթն իր խմբագրականում գրում է. «Անձամբ ես կողմ եմ ռուսաց լեզուն Հայաստանում զարգացնելուն: Ինչպես եւ այլ լեզուները, որոնցով խոսում են տասնյակ միլիոնավոր մարդիկ, եւ որոնցով կա լայնածավալ գրականություն՝ անգլերենը, չինարենը, գերմաներենը, ֆրանսերենը: Ես, որպես ուսանող, որը սովորել է 1978-1983 թվականներին, հսկայական առավելություն ունեմ այսօրվա հայաստանցի ուսանողների մեծամասնության համեմատ, որովհետեւ կարող էի մասնագիտական գրականություն կարդալ ռուսերեն: Կասկածում եմ, որ անգամ Հայաստանի Ամերիկյան համալսարանի ուսանողներն այսօր այնքան շատ են կարդում անգլերեն, որքան մենք կարդում էինք ռուսերեն:

Ես կողմ եմ, որ զարգանա հատկապես ռուսերենը, նաեւ այն պատճառով, որ մեծ գեղարվեստական եւ բարոյական ներուժ եմ տեսնում ռուս գրականության մեջ եւ վստահ եմ, որ շատ բան կկորցնեի, եթե բնագրով չկարդայի այդ գրականության դասականների գործերը:

Բայց երբ ռուսաստանցի չինովնիկներն են ասում՝ զարգացնենք ռուսաց լեզուն հետխորհրդային տարածքում, նրանք բացարձակապես այլ բան նկատի ունեն՝ աշխատենք, որ այդ լեզվին պետական կարգավիճակ տրվի: Եթե նրանք կարող են ազդել հետխորհրդային երկրների իշխանությունների վրա, ապա դա արվում է իշխանության միջոցով, եթե ոչ, ապա գործի են անցնում այլ հասարակական եւ քաղաքական ուժերը: Ի՞նչ է նշանակում «պետական կարգավիճակ»՝ որ հայ չինովնիկը կարողանա թղթաբանությամբ զբաղվել երկու լեզուներո՞վ: Որ հայ ծնողները կարողանան հայ երեխային ռուսական դպրո՞ց տանել: Որ հայերեն չիմանալը եւ ռուսերեն խոսելը համարվի «արիստոկրատիզմի» ինչ-որ մի տեսա՞կ:

Այդ ամենը մենք անցել ենք՝ շատ խոսելն անգամ անիմաստ է, որովհետեւ դրան հնարավոր չէ վերադառնալ: Խնդիրն այն չէ՝ Սովետը լավ էր, թե վատ, խնդիրն այն է, որ «եվրասիական նախագծերը», ի տարբերություն խորհրդայինների, իրենց մեջ չեն պարունակում քաղաքակրթական որեւէ առավելություններ դրանց մասնակիցների (այդ թվում, բնականաբար, նաեւ Ռուսաստանի) համար:

Դա չի նշանակում, որ երբեք, ոչ մի տեղ չպիտի լինեն պաշտոնական կարգավիճակ ունեցող երկու կամ ավելի լեզուներ: Օրինակ՝ Կանադայի Սահմանադրությամբ՝ նման կարգավիճակ ունեն անգլերենն եւ ֆրանսերենը, որոնցով խոսում են բնակչության, համապատասխանաբար, 67,1 եւ 21,5 տոկոսը: Դա նշանակում է, որ բոլոր դաշնային օրենքները պետք է ընդունվեն երկու լեզուներով, իսկ պետական մարմինները պարտավոր են իրենց ծառայությունները մատուցել թե անգլերեն, թե ֆրանսերեն՝ քաղաքացու ցանկությամբ: Հիմա համեմատենք Հայաստանի հետ, որտեղ ամենամեծ ազգային փոքրամասնությունը եզդիներն են՝ բնակչության 1,2 տոկոսը, մնացածը մեկ տոկոսից պակաս են:

…Ռուսաստանի իշխանական վերնախավի մոտ կայսերական ֆանտոմային ցավեր են: Ոչինչ, տաք պահեք՝ կանցնի»:

Առավել մանրամասն՝ թերթի այսօրվա համարում։