Ցեղասպանություն, տեղահանություն, բռնի գաղթ տեսած հայ ազգը այսօր էլ արտագաղթում է… Ինչպես ասում են՝ հային աղքատության աստիճանով և գործազրկության մակարդակով չես վախեցնի:

Ի դեպ, այսօր արտագաղթում են ոչ միայն գործազուրկները, այլև իշխանավորների ընտանիքների երիտասարդ սերունդը: Նրանք մեկնում են արտերկրներ՝ բանակից խուսափելու, ինչպես նաև ազատ ժամանակ կրթությունը շարունակելու նպատակով:

Մոլորակի շուրջ 60-65 երկրներում ապրում են շուրջ 10,5 մլն հայեր, որոնցից 8,2 մլն. բնակվում են Հայաստանից և Արցախից դուրս՝ այլ խոսքով արտերկներում: Հայկական սփյուռքը մեծաքանակ է ՌԴ-ում, ԱՄՆ-ում, Ֆրանսիայում, Իրանում, Արգենտինայում, հայերը ապրում են նաև Բոլիվիայում, Չինաստանում, Մալթայում:

Տարբեր սոց.հարցումները և ուսումնասիրությունները վկայում են, թե որ երկրներում են մարդիկ իրենց երջանիկ զգում և բարեկեցիկ կյանքով ապրում: Պարզվել է, որ Շվեյցարիան, Դանիան, Նորվեգիան, Կանադան, Շվեդիան, Ավստրալիան այն երկրներն են, որտեղ մարդիկ ապրում են երջանիկ: Կյանքի տևողությունը, քաղաքացիական ազատության աստիճանը, զբաղվածության երաշխիքը, վստահությունը վաղվա օրվա հանդեպ, ընտանիքի կայունությունը, անվտանգ ապրելու զգացումը, կոռուպցիայի ցածր մակարդակը հնարավորություն են տալիս մարդկանց ապրել երկար տարիներ բարեկեցիկ կյանքով:

Ահա հենց այստեղ հարկ է նշել, որ շուրջ 160 երկրների շարքում ՀՀ-ն գրավում է 127-րդ տեղը, իսկ կյանքի տևողության ցուցանիշով՝ 73-րդն է, կոռուպցիայի հագեցվածությամբ 95-րդը՝ հաշվարկը սկսվում է ցածր կոռուպցիա ունեցող երկրներից:

Այսօր հայերը հիմնականում արտագաղթում են ՌԴ, Եվրոպական երկրներ և ԱՄՆ:

Վիճակագրությունը վկայում է, որ աշխարհի 60-ից ավելի երկրներում ապրող հայերի կենսամակարդակը և բարեկեցության աստիճանը էապես բարձր է, և այդ երկրներում մարդիկ ապրում են երջանիկ: Մեկ այլ վիճակագրություն բացահայտում է, որ հայերը ապրում են հիմնականում հենց այդ բարեկեցիկ երկրներում, որոնց շարքում առայժմ ՀՀ-ն չունի բարեկեցիկ երկրի ռեյտինգավորում: Երբեք հայերը չեն արտագաղթի Սոմալի կամ Նիգերիա:

Գուցե՞ հենց այդ է պատճառը, որ ոչ մի բարեկեցիկ երկրից հայերը չեն ցանկանում վերադառնալ հայրենիք, իսկ հակառակ գործընթացը՝ արտագաղթը օր-օրի ավելանում է:

Ստացվել է այնպես, որ հայերը ամենից ոչ բարենպաստ կյանքով ապրում են իրենց հայրենիքում, որտեղ առայժմ փայ մտնելը սահմանադրությամբ չի ամրագրված, սակայն իշխանությունների վերարտադրության մոլուցքը հաստատուն քայլերով շարժվում է … 

Գառնիկ Վաղարշակյան

Հայաստանի բուհերի արհեստակցական կազմակերպությունների ճյուղային հանրապետական միության նախագահ