Հայաստանը 2014–ի ընթացքում հաջողությամբ ավարտել է ինտեգրացիոն գործընթացները. այսօր ԵՏՄ-ին անդամակցության փաստացի վավերացված-ավարտված է, իսկ 2015-ի գարնանը կլինի Հայաստան-ԵՄ Ասոցացման համաձայնագրի քաղաքական մասի հենքի վրա Հայաստան-ԵՄ նոր իրավապայմանագիր, որն արդեն բանակցվածից գրեթե տարբերություն չի ունենա:
Այս մասին այսօր լրագրողների հետ, ամփոփելով արտաքին քաղաքական տարին, հայտարարեց «Եվրոպական ինտեգրացիա» հասարակական կազմակերպության նախագահ Կարեն Բեքարյանը:
«Վերջին երկու ամիսներին մենք ականատես եղանք, որ կա հստակ բանակցային, ձևաչափային գործընթաց Հայաստանի հետ՝ կապված իրավապայմանագրային դաշտի հստակեցման հետ, և այստեղ կարծես թե գործում է այն տրամաբանությունը, ինչի մասին խոսում էինք դեռևս վիլնյուսյան գագաթնաժողովից  անմիջապես հետո»,– ասաց նա։
Կարեն Բեքարյանն ավելացրեց, որ խոսքն այն մասին է, որ չի կարելի մի կողմ դնել արձանագրված փաստը, որ Հայաստանը հաջողությամբ ավարտել էր Ասոցացման համաձայնագրի բանակցությունները և դառնում է ԵՏՄ լիիրավ անդամ, և բանակցային  գործընթացին ավելի մեծ արդյունավետություն հաղորդելու համար պիտի հենվի ինչ–որ տրամաբանության վրա:
«Եթե փորձենք բանաձևենք դա հետևյալն է. Ասոցացման համաձայնագրի քաղաքական կոչված հատվածը, ոչ Ազատ առևտրի տնտեսական էլեմենտը, նա կարծես թե, իր ճնշող մեծամասնությամբ  որևէ խնդիր չունի, այսինքն՝ արդեն բանակցվածից տարբերություն չունի»,- ասաց քաղաքագետը:
Թե դա ինչպես կկոչվի նրա, գնահատմամբ, կարևոր էլ չէ, կարող է պայմանականորեն կոչվել «Ասոցացում մինուս» կամ «Հայաստան–Եվրամիություն ռազմավարական գործընկերության համաձայնագիր»:
Կարեն Բեքարյանն առաջարկեց հաշվի առնել, որ Վիլնյուսից հետո ԵՄ գործընկերները իրենց համար հստակեցրին, որ Եվրասիական տնտեսական միությունը հանդես եկավ որպես տնտեսական կառույց, որին էլ անդամակցեց Հայաստանը:
«Եվ  հետևաբար, քաղաքական մասի հետ պիտի շատ չնչին դետալներ լինեն, որոնք ինչ–որ նորացման կամ լրացման կարիք կունենան»,- ավելացրեց նա:
Ինչ վերաբերում է տնտեսական բաղադրիչին, ապա այստեղ Կարեն Բեքարյանը ներկայացնում է ապագայի մոդելը՝ ելնելով  հետևյալ պարզ տրամաբանությունից, որ խնդիրները պայմանականորեն բաժանվում են 3 խմբի. հարցերի բլոկ, որոնցում Հայաստան-ԵՄ տնտեսական համագործակցության հարցում խնդիրներ չկան, և սրանք էլ պետք է դառնան Հայաստան-ԵՄ նոր իրավապայմանագրայի մաս, հարցերի խումբ, որտեղ խնդիրներ կան և, հետևաբար, չպետք է ներառվեն նոր փաստաթղթում, և երրորդ խումբ, որտեղ անգամ եթե կան հակասություններ, ապա կա տպավորություն, որ դրանք հաղթահարելի են բանակցությունների ներքո:
«Սա բանակցային տեխնոլոգիան  է, և իմ մոտ տպավորություն է, որ այդ տեխնոլոգիայով  էլ շարժվում են, իսկ դա նշանակում է, որ գործընթացը կարող է  լինել բավականին արագ: Եվ արագ ասելով ակնկալիք ունենք, որ արդեն 2015–ի գարնանը, կարող ենք որպես այդպիսին ունենալ ԵՄ-ի հետ նոր իրավապայմանագրային ձևաչափ»,- ասաց Կարեն Բեքարյանը:
Ըստ քաղաքագետի՝ եթե Հայաստանը ԵՏՄ-ին անդամակցելով լուծեց  «և՛/ և՛» բանաձևի երկրորդ «և»-ի խնդիրը, ապա է առաջին «և»-ի հարցում պետք է հասկանալ՝ ինչ ենք անում, ուր ենք գնում: ԵՏՄ-ի անդամակցության և դեպի Արևելք ինտեգրացիոն փուլն արդեն ավարտված է, և ակնհայտ է, որ 2015-ի հունվարի 1-ից գործելու է չորս պետություններով նոր ձևաչափ:
«Մեր լրատվական դաշտը վերջին տասը օրը և դրան նախորդած մեկուկես ամիսը հասցրեց հայտնել, որ հունվարին մեր անդամակցությունը դրվում է հարցականի տակ, էն ժամանակ փորձում էինք ասել, որ մեր, մեր հարգելի գործընկերներ,  ցանկացած երկրի պարագայում կա (ԱԺ) արտահերթի (նիստերի) ինստիտուտ»,-նկատեց նա՝ նշելով, որ Հայաստանի՝ ԵՏՄ-ին միանալու պայմանագիրը վավերացված է ինչպես Ղազախստանի երկու պալատների, այնպես էլ Բելառուսի խորհրդարանի կողմից:
Ըստ քաղաքագետի՝ եթե որևէ իրավիճակ դետալներ ու անդրադարձներ չլինեն վաղը Մոսկվայում կայանալիք ԵՏՄ անդամ երկրների ղեկավարների հանդիպման ներքո, ապա հունվարի 2-ից Հայաստանը կդառնա ԵՏՄ լիիրավ անդամ: Հետևաբար, վաղը Մոսկվայում որոշակի տոնական վիճակ է ակնկալվում և նաև այնտեղ, որոշակի կարևորություն կունենա միաժամանակ ընթացող ՀԱՊԿ գագաթնաժողովը, որի ժամանակ մեզ հետաքրքրող որոշ անդրադարձներ ու քննարկումներ կլինեն։
Կարեն Բեքարյանը հավելեց, որ չնայած որոշակի թափ էր հաղորդվել այս ԵՏՄ–ին Ղրղըզստանի անդամակցության գործընթացին, այն դանդաղում է՝ մտնելով փուլային հանգրվան, և արդեն խոսվում է, որ այդ հարցը կբարձրացվի փետրվարին կամ ավելի ուշ։
«Եվրոպական ինտեգրացի» ՀԿ-ի նախագահն ավելացրեց, որ Ռուսաստան-Արևմուտք լարվածությունը կամ հակամարտությունը  երկար շարունակվելու դեպքում չի կարող վնասակար չլինել Հայաստանի համար, որն իր արտաքին քաղաքական ուղեգիծը փորձում է կառուցել ուժային կենտրոնների շահերի ոչ թե բախման, այլ համալրման վրա:

tert.am