ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի նախկին ամերիկացի համանախագահ Ջեյմս Ուորլիքն անիրատեսական է համարում այս փուլում կողմերի միջև վերջնական համաձայնությունը: Առկա են բազմաթիվ չկարգավորված խնդիրներ, ներառյալ՝ կոմունիկացիայի, փախստականների, սահմանների, բնական ռեսուրսների կառավարման և այլ հարցեր։ Այս մասին գրել է «Ամերիկայի ձայնը»։

Ըստ նրա, մինչ օրս շատ բարդ հարց է եղել Հայաստանի կողմից Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության ճանաչումը, որը նշանակում է ընդունել, որ Լեռնային Ղարաբաղն Ադրբեջանի մաս է։ Նախկին դեսպանի խոսքով՝ այսօր Հայաստանը շարժվում է այդ ուղղությամբ, իսկ ինչպիսի ձևակերպում դա կստանա փաստաթղթում, դեռևս անհայտ է: Ըստ նրա՝ Բաքուն էլ պետք է ցույց տա, որ Լեռնային Ղարաբաղում լինելու է ինքնորոշման որոշակի մակարդակ, որպեսզի դա ընդունելի լինի Հայաստանի համար: Ուորլիքը նաև կարևոր հիմնախնդիր է համարում Լաչինի միջանցքի հարցը, որը պետք է Լեռնային Ղարաբաղը կապի Հայաստանի հետ:

168.am-ի հետ զրույցում Արցախի ԱԺ արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախագահ, ՀՅԴ Արցախի Կենտրոնական կոմիտեի անդամ Վահրամ Բալայանն ասաց, որ բազմիցս Նիկոլ Փաշինյանն ասել է, որ իրենք տեր են 29.800 քկմ տարածքին, հետևաբար՝ եթե ճանաչում են Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը, ուրեմն՝ Արցախը ճանաչում են Ադրբեջանի մաս։

«Հայաստանի իշխանությունների կողմից խոսվում է «Արցախում բնակվող հայերի իրավունքներից և անվտանգությունից», ի սկզբանե նրանք այս թեզն էին առաջ տանում։ Այսինքն՝ խոսվում է ոչ թե Արցախի Հանրապետության ինքնորոշման գոյությունը միջազգային հանրության կողմից ճանաչելու, այլ «իրավունքների ու անվտանգության» մասին։ Իսկ սա նշանակում է, որ Հայաստանի իշխանությունները խոսում են Արցախն Ադրբեջանի կազմ տանելու և այդ իրավունքները ճանաչելու մասին, ինչն անընդունելի է։

Ինչպես իր մի քանի հայտարարություններով արդեն նշել է Արցախի ԱԺ-ն, Արցախի պետականության ու անկախության գոյությունը մեզ համար «կարմիր գծեր» են, և այսօր արցախահայությունը պայքարում է իր իրավունքներն իրացնելու համար։

ՀՀ իշխանություններն ամենաբարձ մակարդակով հայտարարել են, որ իրենք տեր են 29.800 քկմ տարածքին, և այդ խորապատկերի վրա էլ նրանք կճանաչեն նաև Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը։ Կարծում եմ՝ սա ակնհայտ է, և որևէ բան քննարկելու անհրաժեշտություն չկա, քանի որ Հայաստանի իշխանությունն այս մասին բացահայտ ասում է»,- նշեց Վահրամ Բալայանը։

Ինչ վերաբերում է նման իրավիճակում Արցախի անելիքներին, Վահրամ Բալայանն ասաց, որ բարդ է պատասխանել, թե ինչ պետք է անել, քանի որ Արցախը ռեալ կարող է հաջողել, եթե Հայաստանից կարողանան օժանդակություն ունենալ, ինչը, ցավոք, չկա։

«Մեզ մնում է եղած ռեսուրսներով ու հնարավորություններով, ինչո՞ւ չէ՝ փորձելով  օգտագործել նաև սփյուռքի հնարավորությունները՝ փորձել մեր ձայնը հասցնել աշխարհին և եղած հնարավորություններով պայքարել»,- եզրափակեց Վահրամ Բալայանը։