Հայկական բանակում կեղծ գաղափար է տարածված, որը խրախուսվում է և ամեն կերպ արմատավորվում է պաշտպանության նախարարների, մանր ու միջին չինովնիկների, սպայական անձնակազմի կողմից՝ հայ սպան առաքինի է, երբեք չի կարող թույլ տալ զինվորի տղամարդկային արժանապատվությունը նվաստացնող, ծայրահեղ արարքներ, և եթե այնուամենայնիվ թույլ տա, ապա կհալածվի հենց ծառայակիցների կողմից: Կարճ ասած՝ հայկական բանակը զինվոր բռնաբարողի տեղ չի: Քրեական պրակտիկան սակայն հակառակն է ապացուցում:

Սեքսուալ գործողությունների զոհը՝ տուժող, ապա՝ մեղադրյալ

ՊԲ Մարտակերտի շրջանի զորամասերից մեկի սպա Գ-ն բռնաբարել է իր անմիջական ենթակայության տակ գտնվող զինծառայող Կ-ին: Սպան մինչ օրս ազատության մեջ է, իսկ բռնաբարված զինվորին, որը նախ, տուժող է ճանաչվել, պահում էին անազատության մեջ, ոստիկանությունում, մինչև որ նա փոխեց ցուցմունքները, և այժմ մեղադրվում է սուտ մատնության համար /Քր. Օր-ի 333 հոդված/: Օրերս նա իր մորը գրություն է ուղարկել.

«եթե ինձ հետ մի բան կատարվի, մեղավոր ճանաչեք Գ-ին»:  Բռնաբարությունը, ըստ Կ-ի նախնական ցուցմունքի, կատարվել է ծառայության առաջին իսկ շաբաթում: Մի առ ժամանակ երիտասարդն այս փաստը գաղտնի է պահում անգամ մորից: Բայց մայրը նկատում է նրա ընկճված հոգեվիճակը, «պրիսյագի օրը»՝ փետրվարի 3-ին գնում է  Մարտակերտի զորամաս, նրան տեսակցելու և հասնում է նրան, որ Կ-ն պատմում է իր հետ կատարվածի մասին, ապա մոր պնդմամբ՝ նույնը կրկնում է նաև զորամասի հրամկազմի ներկայությամբ:

Այդ պահից սկսած քրեական գործի հարուցումն անխուսափելի էր. Կ-ն ցուցմունք է տալիս այն մասին, որ իր հրամանատարն իրեն «ադյալի» մեջ փաթաթել, ծեծել է  և 4-5 օր հետո բռնաբարել է, ընդ որում՝ դա արել է մի քանի օր: Իսկ զինվորի մայրը՝ վերադառնալով Երևան, այցելում է «Լրագրողներ հանուն մարդու իրավունքների» գրասենյակ, ներկայացնելով որդու վիճակը: Գ-ն մեր հարցմանն ի պատասխան, կտրականապես ժխտում է, որ ինքը կարող էր «հայ սպային անվայել» գործ անել, իսկ զինվորին շտապ կարգով տանում են ռազմական ոստիկանություն և մեկուսացնում:  Այսպես, տուժողը հայտնվում է պատանդի կարգավիճակում, իսկ կասկածյալը մնում է ազատության մեջ

Ռազմական ոստիկանների անսահմանափակ տիրապետության ներքո 

Պաշտպանության նախկին նախարար Վիգեն Սարգսյանը, նախարարության անփոխարինելի և մարտնչող խոսնակ Արծրուն Հովհաննիսյանի շուրթերով, ի պատասխան մեր «Զինծառայողին ծեծել են, բռնաբարել են, հիմա էլ դատո՞ւմ են. Վիգեն Սարգսյանը շարունակում է լռել» հրապարակմանը /11․04․2018թ/, պնդում է, որ երիտասարդը «չի պահվել Ստեփանակերտ քաղաքի ռազմական ոստիկանության մեկուսարանում, այլ ՀՀ ԶՈՒ կարգապահական կանոնագրքի 20-րդ հոդ. 2-րդ մասի համաձայն, ինչպես նաև քրեական գործի բնույթով պայմանավորված անձնական անվտանգությունն ապահովելու նպատակով մեկուսացվել է իր ծառայության զորամասից և նրա նկատմամբ կիրառվել են այլ զորանոցային պայմաններ»:

Իսկ երրորդ կայազորային քննչական բաժնի պետի տեղակալ Արտակ Ոսկանյանը, որը համակարգում է վարույթը, Forrights.am-ին հայտնել էր. «Հաշվի առնելով գործի հանգամանքները, նա մյուսներից առանձին է պահվում»: Իրականում «զորանոցային պայմաններ« ասածը գտնվում են ռազմական ոստիկանության տարածքում, փաստացի՝ ՌՈ աշխատակիցների անսահմանափակ տիրապետման ներքո, և զարմանալի չէ, որ զինծառայող Կ-ն, գտնվելով անտանելի ճնշումների պայմաններում, փոխել է ցուցմունքները:

Նույնասեռական արտասահմանցու վարկածը և արցախցի փաստաբանի սպառնալիքները

Այս նոր՝ ինքնախոստովանական ցուցմունքներից բխում է, որ երիտասարդը նույնասեռական է: Նա նշում է, որ բանակ զորակոչվելուց առաջ սեռական կապ է ունեցել ինչ-որ երիտասարդի հետ, որը բնակվում է Լոս-Անջելեսում և որի անունը գործի նյութերում չկա: Նաև ցուցմունք է տալիս այն մասին, որ, իբր՝ ինքն է առաջարկել սպային իր հետ կապի մեջ մտնել, որը մերժել է իրեն: Հարցին, թե ինչու է երիտասարդը խաբել մորը, նա պատասխանել է, որ մորը կարոտել էր:

Փաստաբան Հայարփի Սարգսյանը մարտի 27-ին մեկնել է Ստեփանակերտ  և տեսակցություն է ունեցել Կ-ի  հետ: Այդ ժամանակ նա արդեն փոխել էր ցուցմունքը: «Տպավորությունս այն է, որ Կ-ն ճնշված օրից էր, բացի դա, իրեն խաբել էին, համոզել էին, որ ինքը 10 օրից դուրս կգա, և նա ոչ մի կերպ հակառակում չէր համոզվում», — ասում է փաստաբանը:

Կ-ն հրաժարվել է նրա պաշտպանությունից: Քննիչ Արտակ Ոսկանյանի զանգով այլ փաստաբան է ներգրավվել՝ Արցախի Հանրապետության հանրային պաշտպան Իշխանյանը: Կ-ի վիճակի մասին մեր հարցերին Արցախի հանրային պաշտպան Իշխանյանը  չպատասխանեց, պատճառաբանելով, որ պարտավոր չէ դա անել և որ մեզ լսում են ադրբեջանցիները և մյուսները: Նա շատ վրդովված էր, որ իրեն լրագրող է զանգել:  Ճնշումների վերաբերյալ պնդումները, ըստ նրա, հիմարություն են.

«Ես երկու օր առաջ եմ եղել Կ-ի մոտ, նման բաներ չկան, թե նման խոսակցություններ շարունակվեն, ես կհրաժարվեմ նրա պաշտպանությունից», — սպառնաց փաստաբանը: Հարցին, թե ով է իրեն նշանակել, քննիչ Ոսկանյա՞նը: Նա պատասխանեց. «Նախաքննություն տանող անձնակազմը, ես կաշխատեմ նախաքննության ընթացքում ու դուրս կգամ այս գործից»:

Կ-ի մայրը վստահեցնում է, որ իրեն Իշխանյանն այլ խոստումներ է տվել. «Նա ինձ ասում է՝ երեխան պայմանականով դուրս կգա, իր համար կծառայի: Այս գործը շուտափույթ կանենք»: Կ-ն երբեմն կարողանում է հեռախոսով խոսել, բայց զանգելուց հոնգուր, հոնգուր լաց է լինում ու անընդհատ հարցնում է՝ երբ ես գալու, «ասում է՝ մամա, ես վախենում եմ, էլ բան չի ասում», — պատմում է նրա մայրը:

Ավելի վաղ նա հայտնել էր դեպքի մասին պաշտպանության նախկին նախարար Վիգեն Սարգսյանին: Վերջինս սակայն ոչինչ չէր ձեռնարկել զինվորի փրկության համար: Վաղը պատրաստվում է դիմել վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին, պաշտպանության նորանշանակ նախարար Դավիթ Տոնոյանին, ՄԻՊ Արման  Թաթոյանին, գլխավոր դատախազ Արթուր Դավթյանին, պահանջելով գոնե իր տղային տեղափոխել կենտրոնական զինվորական հոսպիտալ: Վստահեցնում է՝ որդուն շտապ բժիշկների և հոգեբանների օգնություն է պետք:

Փորձաքննության եզրակացությամբ հաստատվել են Կ-ի նախնական ցուցմունքները

Ժամկետային զինծառայող Կ-ի վերաբերյալ երկու անգամ է  դատաբժշկական փորձաքննություն արվել և երկու եզրակացություն կա: Քրեագետ Ռուբեն Մարտիրոսյանը, ծանոթանալով դրանց, նկատել է, որ առաջին՝ թիվ 87 փորձաքննությամբ հաստատվում են Կ-ի ցուցմունքները իրեն սեռական բնույթի գործողությունների ենթարկելու վերաբերյալ: Նրա ուղիղ աղիքի շրջանում հայտնաբերվել են բութ առարկայի ներգործության հետևանքով հասցված վնասվածքներ:

«Այդ եզրակացության մեջ նշվում է, որ դեպքը տեղի է ունեցել փորձաքննությունից 7-ից 10 օր առաջ, ինչը համընկնում է տղայի նախնական ցուցմունքներում նշված ժամկետի հետ: Սակայն, հավանաբար, բռնաբարողին պատասխանատվությունից ազատելու միտումով, նշանակվել է երկրորդ փորձաքննությունը, որի եզրակացությամբ այլ ժամկետ է նշվում՝ մինչև մեկու կես ամիս: Այսինքն, ստացված վնասվածքների ժամկետը հարմարեցվում է քննիչների կորզած կեղծ ցուցմունքներին: Երիտասարդին պահում  են որպես պատանդ, նա կարճ ժամանակ առաջ մորը կարողանում է գրություն ուղարկել՝ եթե իր  հետ բան պատահի, ուրեմն՝ դա արել է Գ-ն:

Սրանից կռահվում է, որ Գ-ն մուտք ունի ՌՈ բաժին, որտեղ շարունակում է տղային ճնշել, շանտաժի ենթարկել, քանի որ, եթե մի օր նա դուրս գա ՌՈ-ից ամեն ինչ պատմելու է՝ ոչ միայն  պնդելու է իր ցուցմունքը, այլև տալու է այն մարդկանց անունները, որոնք ստիպել են իր դեմ կեղծ ցուցմունք տալ», — ասում է փորձագետը: