Հին Երուսաղեմում Ավագ շաբաթ օրը՝ Զատկի նախօրեին, տեղի է ունենում Լուսահանության հանդիսավոր արարողությունը: Հարության տաճարը լի է լինում ուխտավորներով ամբողջ աշխարհից: Մատուռ (դամբարան), որը, ըստ ավանդության, կառուցվել է Քրիստոսի գերեզմանի վրա, մտնում են հայ վանահայրն ու հույն պատրիարքը: Շուտով նրանք հայտնվում են կրակով, որը փոխանցվում է հավատացյալներին: Սակայն ինչպե՞ս է վառվում կրակը:

Դարեր շարունակ մարդիկ փնտրել այս հարցի պատասխանը: Քրիստոնյաների համար Կրակի աստվածային բնույթը կասկածի ենթակա չէ: Աթեիստները պնդում են, որ այն մեծ խաբեություն է, իբր, գերեզմանում սրբապատկերի հետևում թաքնված որմնախորշում կանթեղ է այրվում, որից էլ վառվում է այսպես կոչված Սուրբ կրակը:

Գրում են նաև ինքնաբոցավառվող յուղի մասին, որը թթվածնի հետ փոխազդեցությամբ բռնկվում է:

Իբր, այս ամբողջ աղմկոտ արարողությունը միայն ներկայացում է, ինչպես և Ավագ շաբաթվա մյուս բոլոր արարողությունները: Ավելի քան երկու հազար տարի առաջ ավետիսը Գերեզմանից շողաց և լուսավորեց շուրջ բոլորը: Ահա այսօր էլ իրականացվում է այն նույն բանի խորհրդանշական կրկնությունը, թե ինչպես Հարության լուրը տարածվեց ամբողջ աշխարհում:

Մի քանի տարի առաջ Կուրչատովի ինստիտուտի աշխատակիցները, ովքեր զբաղվում են ֆիզիկական խնդիրներով, ներկա են եղել Լուսահանության արարողությանը և հատուկ չափումներ կատարել: Կրակը դուրս հանելուց մի քանի րոպե առաջ էլեկտրամագնիսական ճառագայթման սպեկտրը գրանցող սարքը արձանագրել է տարօրինակ երկարալիք իմպուլս, որն այլևս չի արտահայտվել: Այսինքն՝ տեղի է ունեցել էլեկտրական պարպում:

Նման պարպումներ հաճախ տեղի են ունենում տեկտոնական սալիկների խզվածքի սահմանում, իսկ Փրկչի գերեզմանը կառուցված է հենց նման բացառիկ տեղում:

Գիտնականներին հետաքրքրել է նաև Սուրբ կրակի՝ սկզբում չայրելու հատկությունը: Այդպես  լինում է  պլազմայի՝ ցածրջերմաստիճանի իոնացված սուբստանցիայի դեպքում, որը մինչ օրս հաջողվել է ստանալ միայն լաբորատոր պայմաններում:

araratnews.am