Ամերիկայի Մացյալ Նահանգները ոչ թե մեկ, այլ մի քանի անգամ փաստացի ճանաչել է Հայոց Ցեղասպանությունը, այլ հարց է, որ ԱՄՆ-ի ներկայիս նախագահ Բարաք Օբաման չի օգտագործում «գենոցիդ» բառը: Այս մասին ապրիլի 25-ին լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ նշեց  «Կալիֆորնիա Կուրիեր» թերթի խմբագիր Հարութ Սասունյանը:

Ըստ նրա` Հայոց ցեղասպանություն ճանաչելը նշանակում է, որ տվյալ երկրի կառավարությունն ընդունում է մի բանաձև այն մասին, որ իսկապես հայերի ցեղասպանություն եղել է:

«ԱՄՆ-ի կառավարությունը 1951 թվականին առաջին անգամ հայոց ցեղասպանությանը վերաբերող  պաշտոնական փաստաթուղթ է ներկայացրել միջազգային դատարան, որում նշվել է, որ 20-րդ դարում եղել են երկու ցեղասպանություններ` հայերի և հրեաների»,- ասաց Հ. Սասունյանը` հավելելով, որ այդ թվականին հայությունը տեղյակ չի եղել նշյալ որոշման մասին, այլապես հենց 1951 թվականին կփակվեր հայոց ցեղասպանության ճանաչաման հարցն ԱՄՆ-ի կողմից:

Նրա խոսքերով` 1975 թվականին ԱՄՆ-ի կոնգրեսը միաձայն կերպով դարձյալ մի բանաձև է ընդունում, ըստ որի` ճանաչել է հայոց ցեղասպանությունը, երրորդ նման բանաձևն ընդունվում է 1984 թվականին, երբ ԱՄՆ-ի կոնգրեսը հենց «գենոցիդ» բառն է օգտագործում և ճանաչում ցեղասպանությունը, իսկ 1981 թվականի ԱՄՆ-ի նախագահ Ռոնալդ Ռեյգանը նախագահական հռչակագիր է ստորագրում, որում ցեղասպանությունն անվանում է հենց այդ բառով:

Հ. Սասունյանի կարծիքով` ԱՄՆ-ի նախագահ Բարաք Օբամայի կողմից ցեղասպանություն եզրույթի չօգտագործումը չպետք է շփոթության մեջ գցի հայությանը, քանի որ դրանով ԱՄՆ-ի նախագահն ընդամենն ապացուցում է, որ ինքը չի կատարում իր նախապես տված խոստումը և փաստացի դառնում է ստախոս:

«Կներեք, բայց երեխայական մոտեցում է, երբ հայ մտավորականը կամ քաղաքական գործիչը նշում է, թե ԱՄՆ-ն երբեք չի ճանաչի Հայոց ցեղասպանությունը, քանի որ Թուրքիայի դաշնակիցն է. պետք է նշեմ, որ ճանաչում ասելը չի ենթադրում տվյալ երկրի արտաքին քաղաքական ուղղության փոփոխություն»,- ընդգծեց Հ. Սասունյանը:

Վերջինիս պնդմամբ` Հայաստանն 100 տարի անց այլևս չպետք է միջազգային հանրությունից պահանջի ցեղասպանության ճանաչում կամ դատապարտում, այլ շեշտը դնի իրավական հարթությունում հայոց պահանջատիրության վրա. «Հատուցման հետ կապված առաջին քայլը նախորդ տարի կատարեց Արամ Վեհափառը, ով դիմելով Թուրքիայի սահմանադրական դատարան` պահանջելով  Սիսի պատմական կաթողիկոսարանի կալվածքները»:

Անդրադառնալով Լեռնային Ղարաբաղի հանրապետության անկախության միջազգային ճանաչմանը` Հ. Սասունյանը նշեց. «Այս հարցում ժամանակին սփյուռքահայությունն իր անտեղյակության պատճառով ոչ մի գործունեություն չէր ծավալում, սակայն արցախյան պատերազմից հետո սփյուռքահայությունը սկսեց ցեղասպանության ճանաչմանը զուգահեռ բարձրաձայնել և միջազգային հանրությանն իրազեկել արցախահայության խնդրի մասին: Սակայն այստեղ մի նրբություն կա, երբ մենք դիմում ենք միջազգային կառույցներին Արցախի անկախության ճանաչմանը վերաբերող խնդրով, մեզ հարցնում են, թե ինչու այդ դեպքում Հայաստանը չի ճանաչում ԼՂՀ անկախությունը»:

«Կալիֆորնիա Կուրիեր» թերթի խմբագրի համոզմամբ` Հայաստանը արցախյան հիմնախնդրի հարցում պետք է ավելի խորը գնա և հայտարարի, որ Արցախը Հայաստանի մի մասն է այնպես, ինչպես ցանկացած այլ հայկական մարզ:

Նրա փոխանցմամբ` սփյուռքահայությունն ունի բավարար ներուժ այս հարցում Հայաստանին օգնելու, մասնավորապես, սփյուռքահայությունը կարող է միաժամանակ զբաղվել թե ցեղասպանության, թե Արցախի անկախության ճանաչման հարցերով:

Ըստ Հ. Սասունյանի` Հայաստանի և Արցախի բարձրագույն ղեկավարությունն իրավունք չունի թույլ և անգործունյա լինել ապրիլի 2-5-ը Արցախում կատարված ողբերգական իրադարձությունների հարցում և պատշաճ կերպով հավաքելով անհրաժեշտ փաստեր` պետք է դիմի միջազգային դատարան, քանի որ թշնամուն անհրաժեշտ է սանձել ոչ միայն ռազմական ուժով, այլև դատարանով: