Ռոբերտ Քոչարյանի փորձերը՝ միջնորդավորված համոզելու, թե ինքը որևէ առնչություն չունի Ղարաբաղին հակամարտու­թյան իրավահավասար կողմի միջազգայնորեն ճանաչված կարգավիճակից զրկելու գործընթացի հետ, պարզապես ձախողվեցին։ Այլ կերպ, իհարկե, չէր էլ կարող լինել, քանի որ պնդումը, թե ԼՂ-ն բանակցային գործընթացից դուրս է մղվել Քոչարյանի պաշտոնավարման օրոք, անառարկելի փաստ է։

Շատերը կհիշեն՝ 2003թ. նախագա­հական ընտրությունների երկ­րորդ փուլից առաջ Հանրային հեռուստաընկերության եթե­րում տեղի ունեցավ բանավեճ Ռոբերտ Քոչարյանի և Ստե­փան Դեմիրճյանի միջև։ Բա­նավեճի ժամանակ ԼՂ խնդրի մասին հարցին ի պատասխան Ստեփան Դեմիրճյանն իր խոսքն ամփոփել էր՝ ասելով. «Մեզ համար ընդունելի կլինի այն լուծումը, որը ընդունելի է Ղարաբաղի ժողովրդի համար։ Սա է մեր սկզբունքային մոտե­ցումը»։

Եվ ահա այստեղ Ռոբերտ Քոչարյանը հակադարձել էր. «Շատ հետաքրքիր հայտարա­րություն էր, գիտեք։ 97 թվի կոնֆլիկտը հենց եղավ դրա շուրջ, և այն ժամանակ իշխա­նությունը ասում էր հետևյալը. «Մեզ համար ընդունելի կլինի այն տարբերակը, որ ընդունելի է Ղարաբաղի ժողովրդի կող­մից»։ Հիշո՞ւմ եք։ Սա նշանա­կում է, որ Ղարաբաղի հարցը միայն ղարաբաղցիների հարցն է։ Ոչ: Եվ այդպես է եղել մոտեցումը այն ժամանակվա իշխանությունների, որի պատճառով Հայաստանը հայտնվել է շատ լուրջ ճնշումների տակ։ Ստեղծվում է մի վիճակ, որ մի­ջազգային հանրության կող­մից չճանաչված միավորը, իհարկե, չունի այդ ամբիոննե­րը, որ պայքարի լիարժեք, և Հայաստանն ասում է՝ ինչ իրենք ընդունեն, մենք կընդու­նենք, ուղղակի հրավեր է ճն­շումների համար։ Եվ սա է պատճառը, որ մենք 97 թվին ստացանք առաջարկ, որն անընդունելի էր մեզ համար։ Դա էր պատճառը, որ մենք ու­նեցանք Լիսաբոնի որոշում, որովհետև Հայաստանը այս­պես ասաց՝ «ես չկամ այդ գոր­ծում, Ղարաբաղը ոնց որոշի՝ ես համաձայն եմ»։

Ուշադրություն դարձրի՞ք՝ Քոչարյանը դեմ է արտահայտ­վել իրողությանը, որ Արցախ­յան հիմնախնդրի բանակցա­յին գործընթացում Հայաս­տանն ու Ղարաբաղը հանդես գան որպես առանձին միավոր­ներ։ Դեռ ավելին, Քոչարյանը Տեր-Պետրոսյանի իշխանու­թյանը քննադատել է հենց դրա համար, և պնդում է, որ Հայաստանը պետք է իր վրա վերցնի նաև Ղարաբաղի փոխարեն պատասխանելու պա­տասխանատվությունը։

Ի դեպ, այս առումով չէր խանգարի հիշեցնել դեռ 2010թ. մարտին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի արդեն համանախագահ Բեռնար Ֆասիեի հայտարարությունը. «Քոչարյանն է ցանկացել, որպեսզի բանակցություններում ինքը ներկայացնի և՛ Հայաստանը, և՛ Ղարաբաղը»:

Չորրորդ իշխանություն