Տարիներ շարունակ մեր հասարակական գիտակցության մեջ արմատավորվել է մի բավականին վիճելի գաղափար, ըստ որի՝ Ադրբեջանը ռազմական գործողություններ չի սկսում, որովհետեւ ուժերի հավասարակշռությունը պահպանվում է։ Իրականում դա այնքան էլ այդպես չէ՝ այն պարզ պատճառով, որ իրականում ուժերի հավասարակշռությունն անընդհատ փոխվում է։ Ընդ որում՝ խոսքը միայն բանակների մասին չէ (այդ առումով մենք կարծես թե կարողանում ենք պահպանել հավասարակշռությունը), խոսքն առաջին հերթին երկու երկրների տնտեսական պոտենցիալների մասին է։ Արդեն առնվազն տասը տարի է՝ Ադրբեջանի տնտեսությունը զարգանում է ավելի արագ տեմպերով, քան Հայաստանինը, եւ երկու երկրների տնտեսական պոտենցիալների միջեւ տարբերությանն օրեցօր մեծանում է։ Ուրեմն ինչո՞ւ պիտի Ադրբեջանը օր առաջ պատերազմ սկսի, եթե խաղաղության յուրաքանչյուր օրը այդ երկրին, կոպիտ ասած, «պլյուս» է բերում։ Ու հանկարծ իրավիճակը փոխվում է՝ Ադրբեջանի տնտեսությունն այլեւս նախկին տեմպերով չի զարգանում, ավելին՝ տնտեսությունը կարող է հաշված ամիսների ընթացքում փլուզվել։ Իսկ դա նշանակում է, որ երկու երկրների տնտեսական հզորությունների միջեւ տարբերությունը հասել է «պատմական մաքսիմումին» եւ հետագայում կարող է միայն նվազել (եթե Հայաստանի տնտեսությունը տարեկան գոնե 2-3 տոկոս աճ ունենա, իսկ Ադրբեջանը մնա «զրոյի վրա»): Եվ Ադրբեջանի իշխանություններն այս իրավիճակում կարող են եզրակացնել, որ եթե որոշել են անպայման պատերազմ սկսել՝ ամենահարմար պահը հիմա է։ Որքան էլ տարօրինակ է, բայց կարծես թե Հայաստանի իշխանություններն էլ են հասկացել սա։ Ու արդեն որեւէ մեկը չի էլ թաքցնում, որ 1994-ից ի վեր երբեւէ այսքան մոտ չենք եղել պատերազմի վերսկսմանը։

Չորրորդ ինքնիշխանություն