Ասում են՝ «հեռվից դուդուկի ձայնը  միշտ էլ քաղցր է հնչում»։  Իրոք, շատերն իրենց անձնական օրինակով համոզվել են դրանում: Հայրենիքը լքող ցանկացած գիտակից քաղաքացի օտար հողում փոքր- ինչ  բավարարված լինելու համար ինքնաբերաբար, թե ենթագիտակցորեն, անկախ իր սոցիալական դիրքից ու կատարելիք աշխատանքից, փորձում է կապվել տվյալ քաղաքում գործող հայ համայնքի հետ:

Առաջին հայացքից ամեն ինչ հեշտ է թվում  Ռուսատանի Դաշնության պարագայում՝ մասնավորապես Մոսկվայի, որտեղ միայն արտաքուստ է ինտեգրվելը հեշտ թվում: Այդ քայլն արեցի նաև ես՝ տեղափոխվելով Մոսկվա, միանգամից փորձեցի փնտրել — գտնել հայկական այն կազմակերպությունները, որոնք գործում են, կամ քիչ թե շատ հեղինակություն ունեն Մոսկվայում:

Այստեղ ամեն ինչ սկսվում է «նորին մեծություն» Ռուսաստանի հայերի միությունից (գործում է 2000 թվականից), որն ունի մոտավորապես վաթսուն բաժանմունք Ռուսաստանի ամբողջ տարածքում (նախագահ Արա Աբրահամյան): Ծանոթ -ընկերների հետ մի քանի անգամ բախտ վիճակվեց լինել ՌՀՄ-ի շենքում, և չափազանցություն թող չլինի, եթե ասենք, որ գուցե Հայաստանում նման անմխիթար շենքային պայմաններով հաստատություն չեք տեսնի: Կան բարեկարգված մեկ -երկու սենյակներ, բայց ընդհանուր վիճակը տարօրինակ էր:  Եվ պրն Աբրահամյանը ինչպես իր շրջապատող տարածքի վիճակին է անտարբեր, այնպես էլ իր ու իր ղեկավարած կառույցի վրա դրված պարտավորություններին է մատների արանքով նայում: Ահա այս ընդհանուր անտարբերությունն է պատճառը, որ այնտեղ բոլորը՝ անհատ լինի, թե կազմակերպություն, զբաղվում են ինքնագործունեությամբ՝սեփական միջոցներով, կամ լավագույն դեպքում՝ Մոսկվայի հայ առաքելական եկեղեցու առաջնորդ արքեպիսկոպոս Եզրաս Սրբազան Ներսիսյանի աջակցությամբ փորձելով նախաձեռնել ու իրականացնել հայանպաստ որևէ նախաձեռնություն: Այն, որ  շատ մտահղացումների չեն աջակցում, գիտեն բոլորը. երբեմն իրենց «թևի տակ են առնում» որոշ ծրագրեր՝ ցույց տալու զուտ, որ աշխատում են:  Նույն վիճակն է նաև մյուս բնակավայրերում: Բայց պիտի փաստել, որ գաղթօջախը ներկայացնող առաջին օղակի  ոչ նորմալ աշխատանքից տուժում է գաղթօջախի վարկանիշը, քանի որ թե՛ երկրի ներսում, և թե՛ Սփյուռքում վատ են արտահայտվում ռուսաստանաբնակ հայերի մասին՝ մատնանշելով նրանց անկազմակերպ ու անգործունյա վիճակը:

Այս իրավիճակը քիչ թե շատ շտկելու միտումով անցած տարի Մոսկվայում գործող 14 հայկական հասարակական կազմակերպություններ միավորվեցին՝ ստեղծելով մեկ կառույց՝ «Координационный совет», որն առանց որևէ  ֆինանսական աջակցության՝ իրենց անձնական հնարավորություններով կազմակերպում են բազմապիսի միջոցառումներ՝ հավաքներ, հանդիպում-քննարկումներ, բարեգործական համերգներ և այլն: Այս դեպքում ոչ միայն ՌՀՄ-ն չի աջակցում,  այլև զուտ ներկայացուցչական մակարդակով չի մասնակցում նաև  ՌԴ-ում Հայաստանի Հանրապետության դեսպանատունը, ինչը չի կարելի ասել Մոսկվայում գործող ԼՂՀ ներկայացուցչության մասին:

Ցավալի է, երբ կարող ես փաստել, որ  հայապահպանությունից խոսող ու դրան միտված կառույցներն են անտարբեր, ցաքուցրիվ, երբ հայրենիքի, հայապահպանության, երկրի զարգացմանը աջակցելու  մասին միայն խոսում են, իսկ գործը չկա:

Աննա Վարդանյան