Սեպտեմբերի 23 — 25-ը Հայկական ժառանգության գրավոր հուշարձաններ խորագրով միջազգային գիտաժողով էր կազմակերպել Սանկտ Պետերբուրգի պետական համալսարանի Արևելագիտության ֆակուլտետը: Այդ միջոցառմանը մասնակցում էին մասնագետներ Պետերբուրգի և Երևանի պետական համասարաններից, Լեզվաբանական ուսումնասիրությունների Մոսկվայի համալսարանից և Մատենադարանից: Գիտաժողովին մասնկացել էր նաև ԵՊՀ անգլիական բանասիրության ամբիոնի դոցենտ Նաիրա Գասպարյանը, ով մեզ հետ կիսեց իր տպավորությունները:

Այս վերջին տարիներին մի հետաքրքիր առարկա ունենք գործառական ոճագիտություն, տարբեր տեսակի տեքստեր ենք անցնում՝ կախված նրանց գործառական նպատակներից: Այդ առարկան ես ինքս շատ եմ սիրում և իմ ատենախոսությունն էլ է դրա հետ առնչվել, իմ ուսումնասիրած տեքստերը շատ բազմազան են, ատենախոսությանս նյութը՝ կիսահաղորդչային ֆիզիկայի համար տրված ամերիկյան արտոնագրերի լեզուն և ոճն է: Վերջին շրջանում շատ հետաքրքրված եմ Լոռենս Արաբացու աշխատություններով, որոնք պատահական եմ հայտնաբերել և դա ինձ տարավ շատ հետաքրքիր տեղեր:

Երբ ես Պետերբուրգի համալսարանից հրավեր ստացա անկեղծ ասած չէի սպասում. որովհետև, երբ առաջին անգամ ես այդ թեմայով դիմեցի, որ մասնակցեմ Իջևանում կայանալիք գիտաժողովին, շատ տարօրինակ ձևով երկու թեմա մերժել էին և պատճառաբանել, որ երկու թեման էլ անգլերեն տեքստի վրա էր ուսումնասիրված, ընդ որում մյուս թեման ինձ շատ հետաքրքրեց. այս թեմայում կատարվել էր հետազոտություն ամերիկյան ֆոնդերում գտնվող ցեղասպանության հետ կապված փաստաթղթերի վրա և մտածեցի, որ, եթե այդպիսի թեմա մերժում են,ապա բնական է, որ իմը հաստատ կմերժվեր և ես անմիջապես դիմեցի այլ գիտաժողովի, որը ամերիկացիներն էին կազմակերպել Երևանում և նրանք ընդունեցին թեման: Ելույթ ունեցա, նյութը իսկապես շատ հետաքրքիր էր, մոտավորապես երեք-չորս ամիս զբաղվեցի դրանով և հանկարծակի հայտնաբերեցի, որ դա կոդ է, որը կարծես թե հայերի ոչնչացման ծրագրին է վերաբերում:Բայց այստեղ պետք էր շատ զգույշ լինել, որովհետև շատ ժողովուրդների կարող ես տրամադրել հայերի դեմ: Սկսեցի ուսումնասիրել և այդ ուսումնասիրությունները ինձ տարան այնպիսի տեղ, որը ավելի հետաքրքիր էր, քան այդ ծրագիրը. բացահայտեցի մի շատ հետաքրքիր բան ու պարզվեց, որ ինձանից առաջ շատ մարդիկ են դրան անդրադարձել, բայց չի մասայականացվել:

Այն, որ մենք աշխարհի հնագույն ազգերից ենք, դա ես գիտեի,բայց հանկարծ հայտնաբերում եմ ակադեմիկոս Բարթիկյանի աշխատությունը, որից հենց ռուսներն էին գիտաժողովի ժամանակ հղումներ կատարել: Գտա մի շարք աշխատություններ, որտեղ նշվում էր, որ, եթե մեկին մի փաստաթղթում ասում են արմենին, իսկ մյուսում՝ ամալեկս, դա, ըստ էության նույն բանն է նշանակում: Փորձեցի նաև կրոնական կայքերում գտնել այդ հարցի պատասխանը: Գտա շումերական փաստաթղթեր, ընդ որում, հենց Գիլգամեշի մեջ իրենք նկարագրում են իրենց սուրբ Մասիս սարը, որին անվանում են Մաշու: Դա ինձ տարավ դեպի հիքսոսներ, որոնք նույն ինքը ամալեկն է, շումերը և հին եգիպտական իրականությանն առնչվող շատ ուրիշ բաներ:Համացանցում փորձեցի տեղեկություններ հայտնաբերել «Շասու յահվե» աշխատության մասին, որը գտնվում է Անգլիայում. կարողացա իմանալ, որ այն , 1860-ականների աշխատություն է, ընդ որում, հեղինակը ազգությամբ հայ չէ, բայց անունը Հայկ է:Այս աշխատության մեջ նշվում էր, որ առաջին հայերը եղել են նույն աստվածաշնչյան ամալեկը, հիքսոսը: Ալեքսանդր Վասիլևը ևս իր աշխատություններում նույն տեղեկությունն է հաստատում:

Այդ ամենի մասին այլ նյութերը համացանցում փակ էին և շատ դժվարությամբ կարողացա բացել և պարզեցի, որ հիքսոսը, ամալեկը, ամունակին, շասուն նույն մարդն է, ընդ որում , նկարագրվում է, որ մինչև ջրհեղեղը, դրանք եղել են հսկաներ, որոնք կապված են եղել հին եգիպտական տիեզերական գաղտնիքների հետ: Ու այժմ շատ պատմաբաններ,այդ թվում և Ադոնցը, հաստատում են, որ փարավոններից շատերը ունեցել են հայկական ծագում: Փորփրելով համացանցը՝ ես հանդիպեցի նաև մի հետաքրքիր նյութի, որը պարզապես հարց ու պատասխան էր. մի հրեա իրենց ռաբիին հարցնում է «Արդյո՞ք, հայ սպանելը լավ է թե վատ և թե այդ աստվածաշնչյան ամալեկը որտեղ է և գոյություն ունի արդյոք» և ռաբին շատ հետաքրքիր պատասխան է տալիս, նշելով, որ այդ ամալեկը գոյություն չունի, որովհետև դա եղել է նախապատմական շրջանի իրենց թշնամին, որին իրենք ոչնչացրել են և ամբողջ աշխարհով մեկ մնացել է հատուկենտ: Եվ ես փորձեցի պարզել, թե ովքեր են դրանք: Պարզվում է, որ Կենտրանական Ամերիկայում հայկական ցեղախումբ կա, կա նաև այնե կոչվող ցեղը, որը Կուրիլյան կղզիների տերն է իրեն հայտարարել. նրանք մեծ աչքերով, սև մազերով, փարթամ մորուքներով են, ընդ որում, հագուստը Սասունի տարազին շատ նման է: Գիտաժողովի իմ զեկուցման թեմայի վերնագիրը այսպսին էր. «Հայը օրհնյալ ազգ է, նա բնաջնջման չի ենթարկվի,քանի որ նրանք, ովքեր փորձել են մեզ բնաջնջել, վերջում եկել են այն համոզմանը, որ հային հնարավոր չէ բնաջնջել: Իզուր չէ, որ Անատոլ Ֆրանսը, ճանաչելով հայի տեսակը, ասել է.«Այն ժողովուրդը, որը չի ցանկանում ոչնչանալ, երբեք չի ոչնչանա»:
Իհարկե, այստեղ նախապատմական շրջանի հետ կապված շատ վարկածներ կան, բայց էականն դա չէ, այլ այն, որ մենք պետք է ձգտենք պահպանել մեր մշակույթը, լեզուն և ազգային դիմագիծը և փորձենք առաջ գնալ ու ավելի զարգանալ:

Զրուցեց Սեդա Ավետիսյանը

շարունակելի