Շախմատի կանանց Հայաստանի հավաքականի անդամ, 2003-ի Եվրոպայի թիմային առաջնության հաղթող, Եվրոպայի կանանց անհատական  առաջնությունների կրկնակի փոխչեմպիոն, բազմաթիվ մրցաշարերի հաղթող, Հայաստանի  քառակի չեմպիոն,  գրոսմայստեր Լիլիթ Մկրտչյանը «Հայկական վարկածի» հետ կիսվեց իր պատմությամբ:

  Լիլիթը սկսել է շախմատ խաղալ 6 տարեկանից. «Մանկությունս պապիկ-տատիկի մոտ է անցել: Պապիկս շախմատի մեծ սիրահար էր: Հենց նա էլ սովորեցրել է շախմատ խաղալ»,-պատմում է Լիլիթը:

Շատ խմբակների հաճախելուց հետո, ի վերջո հասկացել է, որ  շախմատն է իր ապագան:
Երիտասարդ շախմատիստն իր առաջին մեծ հաջողությունն ունեցել է 13 տարեկանում, երբ Հայաստանի չեմպիոնուհի դարձավ կանանց մեծահասակների հավաքականում: Հենց այս հաղթանակն էլ դրդեց նրան, որ շախմատը որպես մասնագիտություն ընտրի:

Լիլիթը բազմաթիվ հաջողությունների է հասել շախմատի ասպարեզում: 2002 թվականին, երբ  Հայաստանի հավաքականը դարձավ «Եվրոպայի թիմային առաջնության» չեմպիոն, նա էլ հավաքականում էր:
«Եվրոպայի առաջնություններում 4 մեդալ եմ նվաճել՝ 2 արծաթ, երկու բրոնզ: Իսկ 1996-ից Հայաստանի հավաքականի կազմում մասնակցում եմ բոլոր օլիպիադաներին»,-  պատմում է Լիլիթը՝ վերհիշելով իր ունեցած հաջողությունները:

Այս տարվա փետրվար ամսին, Լիլիթ Մկրտչյանը «Բադ Քյոնիգշոֆեն» ակումբի կազմում նվաճել է Գերմանիայի չեմպիոնի տիտղոսը:

Եզրափակիչ մրցախաղում նա 3,5:2,5 հաշվով պարտության է մատնել գլխավոր մրցակից «Բադեն-Բադենին» թիմին: Հաղթական միավորն իր թիմին բերել է հենց Լիլիթը։

Մեր զրուցակիցը պատմեց նաև, որ շատ գոհ է իրեն ու առհասարակ շախմատիստներին ցուցաբերվող հոգատարությունից. «Մեր ֆեդերացիայի նախագահը նաև մեր երկրի նախագահն է: Պարոն Սարգսյանը մեծ հոգատարությամբ է վերաբերվում շախմատիստներին: Բոլոր պայմաններն ստեղծված են շախմատիստների համար: Լինում են նաև պարգևատրումներ»:

Իր ծրագրերի մասին խոսելիս Լիլիթը պատմեց . «Պատրաստվում եմ հունիսին Ջերմուկում կայանալիք Կարեն Ասրյանի ամենամյա հուշամրցաշարին: Այնուհետև՝ հուլիսի 15-25-ը Պլովդիվում  տեղի կունենա Եվրոպայի անհատական առաջնությունը: Առայժմ մարզվում եմ տանը, բայց այս կարևոր մրցումներից առաջ կլինեն ուսումնամարզական հավաքներ: Օգոստոսին Նորվեգիայում կայանալու  է տղամարդկանց և կանանց շախմատային 41-րդ օլիմպիադան»:

Լիլիթ Մկրտչյանը ոչ միայն մեծ հաջողությունների է հասել շախմատի ասպարեզում, այլ նաև երջանիկ անձնական կյանք ունի: Նրա ամուսինը գերմանացի Յոհաննես Շպերն է: Նրա կյանքում՝ նույնիսկ սիրո հարցում, շախմատն իր մեծ դերն է խաղացել: Պարզվում է, որ Յոհաննեսը, որը մասնագիտությամբ լրագրող է, սակայն այժմ բիզնեսով է զբաղվում, նույնպես շախմատի մեծ սիրահար է, խաղացել է Բավարիայի պատանեկան կազմում և բավականին հաջողությունների է հասել:

Հետևելով շախմատի մասին լուրերին, նա շատ  է հավանել հայ շախմատիստուհուն և, գտնելով Facebook սոցիալական ցանցում, գրել է Լիլիթին: Լիլիթին գրավել է Յոհաննեսի  գրելավոճը, և անկեղծ ու ջերմ խոսքերը, հետագայում ՝ նաև նրա էությունը: Որոշ ժամանակ անց Յոհաննեսը Հայաստան է եկել և նրանք ամուսնացել են:
«Ամուսինս շատ դրական է վերաբերվում իմ շախմատային գործունեությանը, աջակցում, խրախուսում, ինձ հետ ներկա է գտնվում մրցաշարերում»,-պատմում է Լիլիթը:

Ամուսնանալուց հետո, երբ գտնվում են Հայաստանում, հիմնականում լինում են այն գյուղում, որտեղ ծնվել է Լիլիթը՝ Փարպիում: Այնտեղ շախմատիստուհին մարզվում է համակարգչով:

«Համակարգիչը մեծ բազա է պարունակում: Ներկայում  հնարավոր է համակարգչի միջոցով թիմային մարզում կազմակերպել, մանավանդ որ համակարգչային ծրագրերն այդ ամենը թույլ են տալիս»,- ասում է Լիլիթը:

Խոսելով հայերի մասին՝ Յոհանեսը պատմում է, որ նախկինում ինքն իմացել է հայերի մասին, որպես առաջինը քրիստոնեությունն ընդունած ազգ,  իսկ հիմա ավելի շատ գիտի հայերի մասին, կարդացել է գրքեր և ծանոթացել հայ տեսակին ու հայերի պատմությանը. «Շատ եմ սիրում հայկական խոհանոցը, Երևանը, Փարպի գյուղը, (որտեղ նա ապրում է Լիլիթի հետ), ու նաև հայերի հատկապես ջերմ վերաբերմունքը օտարերկրացիների նկատմամբ»,- պատմում է Յոհաննեսը:

Երջանիկ զույգը բնակվում է թե՛ Գերմանիայում, թե՛ Հայաստանում, քանի որ Լիլիթը տարվա մի մասը  մրցաշարերի է մասնակցում, նրանք հաճախ են ճամփորդում: Լիլիթը շատ  կարևորում է ուսումը, կյանքում ինքնուրույն կայանալը և հայ աղջիկներին խորհուրդ է տալիս ձգտել ուսման. «Ես կարևորում եմ, որ ոչ թե ամուսինն աշխատի, կինը նստի, այլ կինը փորձի համատեղել և՛ ընտանիք կազմելը, և կարողանա  իր գումարը վաստակել»,- ասում է Լիլիթը:

Հայկական Վարկած