10.11.02013 թվականի «Ռ-էվոլյուցիա» հաղորդաշարի հյուրն էր ՀՀ փոխվարչապետ, Տարածքային ինքնակառավարման նախարար Արմեն Գևորգյանը, որն անկեղծորեն՝ որպես ոլորտի պատասխանատու և բարձրաստիճան իշխանավոր, սրտացավորեն վերլուծեց Հայաստանի մարզերում և գյուղերում տիրող ծանր սոցիալ-տնտեսական իրավիճակը:

Նա անդրադարձավ երկու հիմնական հարցի, որոնց ժամանակ, նա ի լուր բոլորի, հայտարարեց, թե ՀՀ 500 գյուղական բնակավայրերում բացակայում է ջրամատակարարումը և մարդիկ արտագաղթում են գյուղերից, որովհետև ցանկանում են ժամանակակից կենցաղային սոցիալական պայմաններ ապահովել իրենց ընտանիքի անդամների համար:

Փաստորեն, դրանով Արմեն Գևորգյանն իրազեկ ու պատճառաբանված ներկայացրեց Հայաստանի գյուղերում տիրող ծանրագույն իրավիճակը՝ նորմալ ճանապարհների բացակայություն, խմելու ջրի բացակայություն և հեռանկարի բացակայություն:

Այսինքն, մեր հարգարժան փոխվարչապետ — նախարարը, որը վերջին 6 տարիներում պատասխանատու է հենց տեղական ինքնակառավարման մարմինների և այդ մարմինների ենթակայության տակ գտնվող  բնակավայրերի զարգացման համար, տապալել է իրեն վստահված  ոլորտը: Եվ ի՞նչն է ամենացավալին ու զավեշտալին. բարձրաստիճան չինովնիկը, որն իրականում շատ հեռու է գյուղից ու գյուղացուց ու նրանց հոգսերից, ժամանակ առ ժամանակ, մեսիջների տեսքով, քննադատում է նախագահ Սերժ Սարգսյանին, որն իր բազմաթիվ նախընտրական հանդիպումների ժամանակ՝ 2008 և 2013 թթ.-ին, պաշտոնապես հայտարարում էր, որ իր գործունեության կարևորագույն բնագավառներից մեկը լինելու է գյուղերի  ու հանրապետության մարզային քաղաքների զարգացումը: Իսկ այժմ, ի լուր աշխարհի, պարոն Գևորգյանը պաշտոնապես հայտարարեց, որ տապալվել է Սերժ Սարգսյանի նախընտրական ծրագրի այս դրույթը:

Դա այդքան ակնառու չէր լինի, եթե նույն ծրագրի ընթացքում հարգանքի ու խոնարհման խոսքեր չհնչեին նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի հասցեին:

Որպես նախագահի քաղաքականության տապալման մեկ օրինակ ևս բերեց պարոն փոխվարչապետը, երբ ոգևորված փորձում էր արդարացնել համայնքների խոշորացման ապագա ծրագիրը և որպես հիմնավորում՝ հայտարարեց, որ դա անհրաժեշտ է պետական ռեսուրսների բացակայության պատճառով: Երբ հանրապետությունում բարձացվում է 165 հազար պետական պաշտոնյաների աշխատավարձը, դրա կողքին զարմանալի է, թե ինչով են խանգարում ընդամենը հինգ հարյուր տեղական ինքնակառավարման մարմինների աշխատակիցները, որոնք կկրճատվեն՝ ռեսուրսներ չլինելու պատճառով: Երևի դա Արմեն Գևորգյանի հերթական չինովնիկական հայտնագործությունն է ու փորձարարությունը:

Հիշենք, որ երկրի նախագահն իր ելույթներում հավատացնում էր, որ նոր աշխատատեղեր կբացվեն գյուղական բնակավայրերում, որը հնարավորություն կտա պայքարելու արտագաղթի դեմ:

Երբ պետական պաշտոնյանների աշխատավարձերը բարձացնում են, ռեսուրսներ կան, իսկ երբ փոքրիկ համայնքներում 5-6 տեղական ինքնակառավարման ոլորտում ներգրաված պաշտոնյաներ են կրճատվում, պատճառաբանությունը՝ ռեսուրսների բացակայությունն է:

Մենք տեսնում ենք, որ պարոն փոխվարչապետը բացահայտ ընդդիմանում է և իր մոտեցմամբ՝ հակադրվում ՀՀ նախագահի ծրագրերին:

Համայնքների խոշորացումն իր հետ կբերի 150 համայնքային ինքնակառավարման մարմինների վերացման, որը ծանր բարոյա-սոցիալական հարված կլինի և սկիզբ կդրվի այդ գյուղերի մահացմանը: Մի՞թե մեր երկրի նախագահի ծրագիրը՝ հզորացնել գյուղը, նախատեսում էր այդպիսի լուծում: Ես համոզված եմ, որ՝ ոչ:

Ճանաչելով երկրի նախագահի բարձր հայրենասիրությունը, չեմ հավատում, որ այդ դավաճանական ծրագրին ինքը ծանոթ է:

Զարմանալի է նաև այն փաստը, որ վերջին 6 տարիների ընթացքում առաջին անգամ բացահայտ քննադատության ենթարկվեց նախագահի ծրագիրը և հասարակությանը ցույց տրվեց այդ ծրագրի տապալումը: Եվ դա կատարեց այն մարդը, որն իր ողջ գիտակցական կյանքում եղել է պաշտոնյա, սակայն երբեք ոչնչի համար պատասխան չի տվել:

Այսօր էլ, փոխվարչապետ Գևորգյանն անմեղ ժպիտով ներկայացնում էր իր ոլորտի բացահայտ թերություններն ու ձախողումները՝ դա բացատրելով պետության անկարողությամբ և մարդկանց սոցիալ-բարոյական վիճակով:

Երբ երկրի նախագահն իր նախընտրական ելույթներում հայտարարում է.

«Մեզ անհրաժեշտ է ունենալ առողջ և հեռուն տանող նպատակադրում, որը թույլ կտա դիմակայել արդի մարտահրավերներին ու շարժվել առաջ՝ ապահովելով արժանապատիվ ու բարեկեցիկ կյանք Հայաստանի Հանրապետության յուրաքանչյուր քաղաքացու, ընտանիքի համար: Մեզ միավորում է այն գաղափարը, որ Հայաստանը կարող է լինել շատ ավելի լավը, շատ ավելի արդար, շատ ավելի ազատ և շատ ավելի բարեկեցիկ: Այլընտրանք չունենք, ուղղակի պետք է շարունակենք կառուցել այդ Հայաստանը», իսկ փոխվարչապետը հայտարարում է, որ վեց տարի հետո մոտ 1000 համայնքներից 500-ը ջրամատակարարված չէ և բոլոր համայնքներում սարսափելի կործանարար արտագաղթ է տեղի ունենում, և պետությունը չունի ռեզերվներ՝ զարգացման համար, այլ ընդամենը համայնքների խոշորացման համար գոյատևում պետք է ապահովի, ապա յուրաքանչյուր բանական մարդու համար պարզ է, թե ուր են թեքվում սլաքները :

Միգուցե փոխվարչապետն արդեն մտածում է ապագա նախագահական ընտրությունների մասին, և այդ ուղղությամբ կատարում  իր առաջին քայլերը:

Արցախյան ազատամարտի մասնակից,

պահեստի գնդապետ, պատմաբան Վոլոդյա Հովհաննիսյան