Հուլիսի 11-13-ը վարչապետ Տիգրան Սարգսյանը մեկնում է կարճաժամկետ արձակուրդ, որի ընթացքում պրոֆիլակտիկ բուժզննում կանցնի եվրոպական բուժհաստատություններից մեկում: Այդ մասին տեղեկացրել է Հայաստանի կառավարության պաշտոնական կայքէջը:

Գուցե իսկապես մեր վարչապետն որոշակի պրոբլեմներ ունի առողջության հետ:

Բանն այն է, սակայն, որ արձակուրդ մեկնելու նրա մտադրությունը մարդկանց մոտ որոշակի ենթադրություններ է ծնել՝ հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ վերջին մեկ-երկու ամսում Տիգրան Սարգսյանը հայտնվել է առնվազն երկու աղմկոտ սկանդալի կիզակետում:

Երեկ ոմանք հիշել էին, որ բուժվելու նպատակով արտերկիր էր մեկնել նաև Հայաստանի 1996-97թթ-ի վարչապետ Արմեն Սարգսյանը, ով արտերկրից էլ հայտարարեց իր հրաժարականի մասին:

Ավելին, ԱԺ «Ժառանգություն» կուսակցության խորհրդարանական խմբակցության ղեկավար Ռուբեն Հակոբյանն ավելի հեռու է գնացել՝ այսօրվա վիճակը համեմատելով 1996թ-ի նախագահական ընտրություններից հետո առաջացած ներիշխանական ճգնաժամի հետ, որի հետևանքով, ի վերջո, հրաժարական տվեց Հայաստանի առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը:

Գուցե արտաքուստ կան իրավիճակային նմանություններ: Բայց՝ միայն արտաքուստ:

Ֆորսմաժորային իրավիճակների սիրահարներին հանգստացնեմ. տարբերություններն ավելի շատ են ու հարկ չկա սպասել աղմկոտ պաշտոնանկությունների, էլ չեմ ասում՝ իշխանափոխության: Գոնե՝ մոտ ապագայում:

Հիմա՝ ըստ էության:

1996-ի նոյեմբերին վարչապետ նշանակված Արմեն Սարգսյանն այդպես էլ չկայացավ իր պաշտոնում, որովհետև ի սկզբանե պարզ էր, որ նա չի կարողանալու լուծել իր առջև դրված երկու խնդիրները՝ երկխոսություն հաստատել ընդդիմության հետ և հակակշիռ դառնալ իշխանության ուժային թևին:

Այս հարցերում Սարգսյանի անկարողությունն ակնհայտ էր նաև նրան նշանակողի՝ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի համար, սակայն առաջին նախագահը ժամանակ էր շահում՝ իշխանության սահուն անցումը կազմակերպելու համար:

Տիգրան Սարգսյանը նման խնդիր չունի, համենայն դեպս՝ գործադիր իշխանությունը, կարծես թե, մոնոլիտ է և նրա պաշտոնավարումը պայմանավորված է բացառապես մեկ մարդու՝ հանրապետության նախագահի կամքից և ոչ թե՝ այս կամ այն ուժայինի քմահաճույքից:

Վերահսկիչ պալատի զեկույցից հետո ստեղծված քաղաքական իրավիճակում՝ Սերժ Սարգսյանը բոլորին հրապարակավ հասկացրեց, որ գոնե առայժմ մտադիր չէ զոհաբերել Տիգրան Սարգսյանին՝ մանավանդ որ վերջինիս ստեղծած արևմտամետ իմիջը խիստ անհրաժեշտ է ԵՄ-ի հետ Ասոցացման պայմանագրի նախաստորագրման նախաշեմին:

Ներիշխանական դասավորության մեջ էլ վարչապետը բնավ էլ պաշտպանվողի դերում չէ. նրա թիմն այս օրերին նույնիսկ բացահայտ հարձակման է անցել Հովիկ Աբրահամյանի կողմնակիցների դեմ: Արարատի մարզպետարանի աշխատակից Տիգրան Վիրաբյանի ձերբակալությունը կապվում է կոռուպցիոն մի պատմության հետ, որում, ըստ շրջանառվող լուրերի, ֆիգուրանտ են ԱԺ նախագահի մերձավորները:

Ինչ մնում է 1996 ու 2008թթ-ի նախագահական ընտրություններին հաջորդած իրավիճակների միջև զուգահեռներ անցկացնելուն՝ արձանագրենք, որ դրանք շատ պարզունակ ու մակերեսային են:

Նախ, այս տարի ընտրություններում չի եղել այն կոշտ դիմակայությունը, ինչին ականատես ենք եղել 12 տարի առաջ:

Վերջին նախագահական ընտրությունները լուծում էին ոչ թե իշխանության, այլ՝ ներիշխանական դասավորության հարց:

Եվ ամենակարևորը՝ եթե նույնիսկ ընդունենք, որ այսօրվա իշխանությունը մոնոլիտ չէ ու ամբողջովին չի վերահսկվում նախագահի կողմից, միևնույն է՝ չի երևում իշխանության այն բևեռը, որը կարող է 98-ի օրինակով հեղաշրջում իրականացնել:

Ոստիկանության, բանակի, ԱԱԾ-ի ղեկավարները միանգամայն լոյալ են գործող նախագահին:

Օլիգարխիկ հեղաշրջման թեզը նույնպես արհեստական է, որովհետև օլիգարխները միասնական թիմ չեն և հաճախ միմյանց հետ գտնվում են թշնամական հարաբերությունների մեջ: Օրինակ, ես չեմ պատկերացնում, որ մի թիմում հանդես գան Ռուբեն Հայրապետյանն ու Գագիկ Ծառուկյանը:

Իհարկե, այս ամենը չի ենթադրում, թե իշխանությունը կայուն է և երկրում ցնցումներ չեն սպսավում կամ որ՝ իշխանության որակը լավն է ու փոփոխությունների անհրաժեշտություն չկա:

Այս ամենն այլ բան է ենթադրում. ընդդիմությունն իր հույսը պետք է դնի ոչ թե ներիշխանական հակասությունների վրա և հայտնվի «բաժակ նայողի» կարգավիճակում, այլ ձևավորի իր օրակարգը՝ հիմնված հասարակական պատվերի վրա:

Սուրեն Սուրենյանց